Theorieën van Ontwikkeling1 Ontwikkelingstheorien: Een kijk vanuit de levensloop van hun bedenkers.

Theorieën van Ontwikkeling 1

Ontwikkelingstheorien: Een kijk vanuit de

levensloop van hun bedenkers

Ontwikkelingstheorien: Een kijk vanuit de

levensloop van hun bedenkers


Een intuïtieve ontwikkelingstheorie

Een intuïtieve ontwikkelingstheorie

• Beschrijving van de ontwikkeling

• Verklaring van de ontwikkeling

• Zie college vrijdag 27 2 2003

• Beschrijving van de ontwikkeling

• Verklaring van de ontwikkeling

• Zie college vrijdag 27 2 2003


Wetenschappelijke ontwikkelingstheorieën

Wetenschappelijke ontwikkelingstheorieën

• Overeenkomst: onderscheid beschrijving en verklaring

• Verschillen• Structuur van begrippen

• Bv mechanismen worden expliciet met elkaar in verband gebracht

• Empirische toetsing• Voorspellen en toetsen

• Bijstellen op basis van toetsing

• Interactie Intuïtieve en Wetenschappelijke verklaringen• publieksvoorlichting

• Overeenkomst: onderscheid beschrijving en verklaring

• Verschillen• Structuur van begrippen

• Bv mechanismen worden expliciet met elkaar in verband gebracht

• Empirische toetsing• Voorspellen en toetsen

• Bijstellen op basis van toetsing

• Interactie Intuïtieve en Wetenschappelijke verklaringen• publieksvoorlichting


Overzicht theorieënOverzicht theorieën

• Leer- en veranderingstheorieën• Leertheorie

• Respondent (Pavlov), operant (Skinner), Sociaal (Bandura)

• Informatieverwerkingstheorie• Computer (Turing)

• Klassieke Ontwikkelingstheorieën• Psycho-analytische (Freud) en Ego benadering

(Erikson)• Piagetiaanse theorie (Piaget)• Cultuurhistorische theorie (Vygotsky)

• Levensloopbenadering

• Leer- en veranderingstheorieën• Leertheorie

• Respondent (Pavlov), operant (Skinner), Sociaal (Bandura)

• Informatieverwerkingstheorie• Computer (Turing)

• Klassieke Ontwikkelingstheorieën• Psycho-analytische (Freud) en Ego benadering

(Erikson)• Piagetiaanse theorie (Piaget)• Cultuurhistorische theorie (Vygotsky)

• Levensloopbenadering


Aanpak van het overzichtAanpak van het overzicht

• Systematische beschrijving in theorieënboek• Achtergrond

• Theorie als product van een bedenker en een tijdvak

• Levensloop van de bedenkers

• Karakteristieke kenmerken• Een karakteristieke situatie• Waar is de theorie het beste voor bekend• Wat is het belangrijkste punt van de theorie?• Visie op ontwikkeling

• Systematische beschrijving in theorieënboek• Achtergrond

• Theorie als product van een bedenker en een tijdvak

• Levensloop van de bedenkers

• Karakteristieke kenmerken• Een karakteristieke situatie• Waar is de theorie het beste voor bekend• Wat is het belangrijkste punt van de theorie?• Visie op ontwikkeling


De LeertheorieDe Leertheorie

• Voorbeeld: theorie van het operant leren

• Grondlegger: Skinner (USA, 1904-1990)

• Voorbeeld: theorie van het operant leren

• Grondlegger: Skinner (USA, 1904-1990)


• Karakteristieke situatie• Zeurende kinderen, dieren in de film en het circus

• Bekendste bijdrage• Gedragsmodificatie in klinische setting door

bekrachtiging

• Kernpunt• Gedrag staat onder externe controle

• Visie op ontwikkeling• Ontwikkeling = accumulatie van kennis en

vaardigheden door leerprocessen

• Karakteristieke situatie• Zeurende kinderen, dieren in de film en het circus

• Bekendste bijdrage• Gedragsmodificatie in klinische setting door

bekrachtiging

• Kernpunt• Gedrag staat onder externe controle

• Visie op ontwikkeling• Ontwikkeling = accumulatie van kennis en

vaardigheden door leerprocessen

LeertheorieLeertheorie


InformatieverwerkingstheorieInformatieverwerkingstheorie

• Algemeen principe van informatieverwerking door mens en machine

• Grondlegger (maar geen ontwikkelingspsycholoog): Turing (GB, 1912-1954)

• Algemeen principe van informatieverwerking door mens en machine

• Grondlegger (maar geen ontwikkelingspsycholoog): Turing (GB, 1912-1954)


• Karakteristieke situatie• Breukrekenopgave oplossen

• Bekendste bijdrage• Verandering in de basiscomponenten van de

informatieverwerking• Korte en lange termijngeheugen (uitbreiding en achteruitgang)

• Kernpunt• Universele principes (mens en machine) van stapsgewijze

informatieverwerking

• Visie op ontwikkeling• Geen verandering in structuur informatieverwerking, wel in

strategieën en methoden

• Karakteristieke situatie• Breukrekenopgave oplossen

• Bekendste bijdrage• Verandering in de basiscomponenten van de

informatieverwerking• Korte en lange termijngeheugen (uitbreiding en achteruitgang)

• Kernpunt• Universele principes (mens en machine) van stapsgewijze

informatieverwerking

• Visie op ontwikkeling• Geen verandering in structuur informatieverwerking, wel in

strategieën en methoden

InformatieverwerkingstheorieInformatieverwerkingstheorie


Psycho-analytische OntwikkelingstheoriePsycho-analytische

Ontwikkelingstheorie• Klassieke psycho-analyse en ego-

psychologie

• Grondleggers Freud (Oostenrijk, 1856-1939) en Erikson (Duitsland-USA, 1902-1994)

• Klassieke psycho-analyse en ego-psychologie

• Grondleggers Freud (Oostenrijk, 1856-1939) en Erikson (Duitsland-USA, 1902-1994)


FreudFreud• Karakteristieke situatie

• Een onoplosbaar conflict tussen individu en wereld, bv een volwassen man, slechte relatie met zijn vader, ontwikkelt angststoornissen na diens overlijden

• Bekendste bijdrage• Theorie van het onbewuste en psycho-sexuele

ontwikkelingsstadia

• Kernpunt• Dynamiek van het gedrag door conflict driften en realiteit

• Visie op ontwikkeling• Ontwikkeling = vinden van een soms moeizaam evenwicht

tussen met elkaar strijdende krachten

• Karakteristieke situatie• Een onoplosbaar conflict tussen individu en wereld, bv een

volwassen man, slechte relatie met zijn vader, ontwikkelt angststoornissen na diens overlijden

• Bekendste bijdrage• Theorie van het onbewuste en psycho-sexuele

ontwikkelingsstadia

• Kernpunt• Dynamiek van het gedrag door conflict driften en realiteit

• Visie op ontwikkeling• Ontwikkeling = vinden van een soms moeizaam evenwicht

tussen met elkaar strijdende krachten


EriksonErikson

• Karakteristieke situatie• Een conflict tussen individu en wereld dat positief

voor het individu wordt opgelost, bv een adolescent die onenigheid heeft met de ouders en daaruit mede een eigen identiteit ontwikkkelt

• Bekendste bijdrage• Model van de acht ontwikkelingsstadia

• Kernpunt en visie op ontwikkeling• Elke levensfase kent cultuur-afhankelijke conflicten

die het individu positief probeert op te lossen en die een onderdeel worden van de persoonlijkheid

• Karakteristieke situatie• Een conflict tussen individu en wereld dat positief

voor het individu wordt opgelost, bv een adolescent die onenigheid heeft met de ouders en daaruit mede een eigen identiteit ontwikkkelt

• Bekendste bijdrage• Model van de acht ontwikkelingsstadia

• Kernpunt en visie op ontwikkeling• Elke levensfase kent cultuur-afhankelijke conflicten

die het individu positief probeert op te lossen en die een onderdeel worden van de persoonlijkheid


• Zwitserland, 1896-1980• Zwitserland, 1896-1980

PiagetPiaget


PiagetPiaget

• Karakteristieke situatie• Een jong kind speelt met bekers, water, zand,

blokjes en ontdekt spontaan het conserrvatieprincipe en het getalbegrip

• Bekendste bijdrage• Model van de vier/drie ontwikkelingsstadia

• Kernpunt en visie op ontwikkeling• Ontwikkeling als aktief proces van adaptatie aan

de wereld, door spontane constructie van cognitieve middelen (begrippen, structuren)

• Karakteristieke situatie• Een jong kind speelt met bekers, water, zand,

blokjes en ontdekt spontaan het conserrvatieprincipe en het getalbegrip

• Bekendste bijdrage• Model van de vier/drie ontwikkelingsstadia

• Kernpunt en visie op ontwikkeling• Ontwikkeling als aktief proces van adaptatie aan

de wereld, door spontane constructie van cognitieve middelen (begrippen, structuren)


• USSR, 1896-1934• USSR, 1896-1934

VygotskyVygotsky


VygotskyVygotsky

• Karakteristieke situatie• Kinderen in de klas met een onderwijzer

• Bekendste bijdrage• Zone van de naaste ontwikkeling

• Kernpunt en visie op ontwikkeling• Ontwikkeling als de interiorisatie van culturele

middelen voor het denken, middelen zijn resultaat van cultuur-historische ontwikkeling, interiorisatie is resultaat van sociale ondersteuning van het kind

• Karakteristieke situatie• Kinderen in de klas met een onderwijzer

• Bekendste bijdrage• Zone van de naaste ontwikkeling

• Kernpunt en visie op ontwikkeling• Ontwikkeling als de interiorisatie van culturele

middelen voor het denken, middelen zijn resultaat van cultuur-historische ontwikkeling, interiorisatie is resultaat van sociale ondersteuning van het kind


Huidige stand van zaken (1 van 2)


• Leertheorie• Belangrijk, maar meestal in klinische context, als

model voor therapie

• Informatieverwerkingstheorie• Belangrijk, maar sterke nadruk op

verouderingsprocessen

• Psycho-analytische benaderingen• Freud

• Historisch belangrijk

• Erikson• Belangrijk, vooral adolescentiepsychologie

• Leertheorie• Belangrijk, maar meestal in klinische context, als

model voor therapie

• Informatieverwerkingstheorie• Belangrijk, maar sterke nadruk op

verouderingsprocessen

• Psycho-analytische benaderingen• Freud

• Historisch belangrijk

• Erikson• Belangrijk, vooral adolescentiepsychologie




• Piaget• Belangrijk, maar meestal als vertrekpunt voor kritiek• Principes lijken op die van moderne theorie van zelf-

organisatie en complexiteit (dynamische systeemtheorie)

• Vygotsky• Belangrijk, vooral in context van cultuurvergelijkende studies

en onderwijstoepassingen

• Er is nog geen verenigde, overkoepelende theorie van ontwikkeling• Elke theorie concentreert zich op een bepaald aspect van

ontwikkeling

• Piaget• Belangrijk, maar meestal als vertrekpunt voor kritiek• Principes lijken op die van moderne theorie van zelf-

organisatie en complexiteit (dynamische systeemtheorie)

• Vygotsky• Belangrijk, vooral in context van cultuurvergelijkende studies

en onderwijstoepassingen

• Er is nog geen verenigde, overkoepelende theorie van ontwikkeling• Elke theorie concentreert zich op een bepaald aspect van

ontwikkeling

Theorieën van Ontwikkeling1 Ontwikkelingstheorien: Een kijk vanuit de levensloop van hun bedenkers.

Documents

Transcript of Theorieën van Ontwikkeling1 Ontwikkelingstheorien: Een kijk vanuit de levensloop van hun bedenkers.