Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale...

19
1 Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | © Involon Deelsessie heffing lokale belastingen Huib Pijpers Michel Berends ACTUALITEITENDAG LOKALE BELASTINGEN 2016 INHOUD PRESENTATIES Huib Pijpers: Initiatiefvoorstel Veldman Precariobelasting Waterschappen BBV Michel Berends: Wijzigingen BAG Stand van zaken: Digitaal procederen Voorkoming misbruik WOB en de Wet open overheid Jurisprudentie (formeel) Initiatiefvoorstel Veldman INITIATIEFVOORSTEL VELDMAN I Hayke Veldman VVD Kamerstuk 34 542, vergaderjaar 2015-2016, wijziging Gemeentewet 228a: Rioolheffing Wet milieubeheer 15.33: Afvalstoffenheffing Met ingang van 1 januari 2018 zonder overgangsrecht

Transcript of Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale...

Page 1: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

1Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

Deelsessie

heffing lokale belastingen

Huib Pijpers

Michel Berends

A C T U A L I T E I T E N D A G

L O K A L E B E L A S T I N G E N

2 0 1 6INHOUD PRESENTATIES

Huib Pijpers:

• Initiatiefvoorstel Veldman

• Precariobelasting

• Waterschappen

• BBV

Michel Berends:

• Wijzigingen BAG

• Stand van zaken:

− Digitaal procederen

− Voorkoming misbruik WOB

en de Wet open overheid

• Jurisprudentie (formeel)

Initiatiefvoorstel Veldman

INITIATIEFVOORSTEL VELDMAN I

Hayke Veldman VVD

• Kamerstuk 34 542, vergaderjaar 2015-2016, wijziging

− Gemeentewet 228a: Rioolheffing

− Wet milieubeheer 15.33: Afvalstoffenheffing

• Met ingang van 1 januari 2018 zonder overgangsrecht

Page 2: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

2Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

INITIATIEFVOORSTEL VELDMAN II

• Praktijk:

− Helft gemeenten kostenverhaal riolering bij eigenaar

− Alle gemeenten afvalstoffenheffing, bij “sommige” tarief

verre van kostendekkend

• Veldman:

− Deze praktijk sluit niet aan bij de vervuiler betaalt

− Volledig/grotendeels kostenverhaal bij eigenaar; niet juist

− Wanneer gemeente zorgplicht uitvoert, moeten gebruikers

aandeel in vervuiling betalen

INITIATIEFVOORSTEL VELDMAN III

• Gericht op:

− Verplicht heffen riool- & afvalstoffenheffing

− Uitsluitend van gebruiker (óók bij rioolheffing)

− Kostendekking verplicht minimaal 80%

• Veldman over gemeentelijke autonomie

− Beperking valt te rechtvaardigen

− Omwille van artikel 191, lid 2 Verdrag betreffende

werking van de Europese Unie zoals overgenomen

in de Omgevingswet

INITIATIEFVOORSTEL VELDMAN IV

• Veldman handhaven van voorstel, met Awb bezwaar &

beroep

− Verordening in strijd met wetsvoorstel: onverbindend

− Aanslag in strijd met wetsvoorstel: vernietigen

• Veldman over financiële gevolgen van dit voorstel

− Voor rijk en gemeenten: geen

− Qua tarieven voor 6 gemeenten: een stijging voor beide

heffingen (mogelijk daling OZB-tarieven)

− Toename van de aanspraak op kwijtschelding

− Administratieve lasten gering

INITIATIEFVOORSTEL VELDMAN V

Tekstueel

• De tekst wijziging Gemw 228a

− Perceel begrip wordt verduidelijkt: aansluiting en niet-

aansluiting

− Het gebruik verduidelijken: idem afvalstoffenheffing

− Niet meer dan kostendekkend nu in de wet

• Interessant wordt of uitspraken Hof Arnhem-Leeuwarden

(GHARL:2015:1162 en GHARL:2014:917) passen bij het

wetsvoorstel bij doorgang daarvan

• Voor 15.33 WMB “kanbepaling” vervangen en niet meer

dan kostendekkend ook in de wet

Page 3: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

3Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

INITIATIEFVOORSTEL VELDMAN REACTIE VNG I

Timing ongelukkig, gelet op:

• Kabinet ziet mogelijkheden lokaal belastinggebied uit te

breiden

• Lopend onderzoek toekomstige duurzame financiering het

waterbeheer (brief Minister I&M 3 juli 2015 in reactie op

rapport OESO)

• Akkoord kabinet en VNG inzake financiering

Omgevingswet: onderzoek financiering openbare ruimte

INITIATIEFVOORSTEL VELDMAN REACTIE VNG II

Verder:

• Lastenverschuiving van eigenaar naar gebruiker (is

strijdig met bouwstenenbrief)

• Driemaal aantasting autonomie: verplicht invoeren, de

80% en louter verhaal bij huurders

• Het verplicht heffen is noviteit

• Huidige rioolheffing dekt lading niet meer helemaal,

gelet op klimaatverandering en toename hemelwater

− De rekening alléén bij huurders leggen is niet redelijk

• Minder schouders gaan zwaardere lasten dragen

INITIATIEFVOORSTEL VELDMAN IN REACTIE OP VNG

• Discussie over verbreding is niet nieuw

• Verbreding staat nu niet vast, ook niet wanneer

• Dat de vervuiler betaalt is belangrijker

• Bestaande belastingen moeten rechtvaardiger worden

• Eigenaren van woningen zijn vaak ook gebruiker

• Door lasten van opvang hemelwater bij alle gebruikers te

leggen is juist wel redelijk, want daarmee wordt juist

iedereen belast

DILEMMA

Afdwingen bewustwording

versus

Inperking autonomie

Page 4: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

4Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

HOOFDVRAAG

Waar woont Hayke Veldman?

NIET VOLDOEN AAN DE INZAMELPLICHT

Gerechtshof ‘s-Gravenhage GHDHA:2016:3029

Eiser

• Het niet afzonderlijk inzamelen en verwerken van gft-afval

leidt tot hogere tarieven

• Daardoor onredelijke en willekeurige belastingheffing

Gerechtshof

• Het niet voldoen aan 20.21 WMB leidt niet tot

onverbindendheid en vernietiging van de aanslag

• Valt niet binnen bevoegdheid van het hof

• Hof oordeelt niet over de (minder) kosten die gemeente

zou hebben gemaakt

KERKENVRIJSTELLING RIOOLHEFFING

Rechtbank Noord-Nederland RBNNE:2016:4046

Eiser

• Uit de verordening vloeit ongelijk behandeling voort

• Nu kerken zijn vrijgesteld van de rioolheffing

• Zelf dient zij ook het algemeen belang door de bouw van

sociale woningen

Rechtbank

• Eens met de HA waar deze de ongelijke behandeling

rechtvaardigt: kerken dienen het algemeen belang

• Het belang dat vanuit de onroerende zaak zelf wordt

gediend

Precariobelasting

Page 5: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

5Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

AANLEIDING IS BEKEND

• Totale opbrengst in 2001 was 51 miljoen en in 2016 is

195 miljoen

• Betreffen 90 gemeenten

• Meeste nutsbedrijven moeten precariobelasting

doorberekenen in tarieven (uitgezonderd

drinkwaterbedrijven)

• In het tarief betekent dat alle klanten betalen

• Dus ook klanten die niet in de gemeente wonen

• Dit is strijdig met democratische legitimiteit van een

belasting

KABELS EN LEIDINGEN

• Brief Minister BZK aan Tweede Kamer 10 februari 2016

• Naderrapport van Minister BZK 22 juni 2016

n.a.v. advies Raad van State

• Wetsvoorstel Minister van BZK 27 juni 2016,

Kamerstuk 34 508-2, Vergaderjaar 2015-2016

• Tot wijziging van:

− Artikel 228 van de Gemeentewet

− Artikel 222c van de Provinciewet

− Artikel 114 van de Waterschapswet

WETSVOORSTEL I

1. Voor de tekst wordt de aanduiding «1.» geplaatst.

2. Er wordt een lid toegevoegd, luidende:

2. Geen belasting wordt geheven ter zake van:

a. de infrastructuur, bedoeld in artikel 7, derde lid, van de

Drinkwaterwet;

b. een net als bedoeld in artikel 20, eerste lid, van de

Elektriciteitswet 1998;

c. een gastransportnet als bedoeld in artikel 39a van de

Gaswet, of

d. werken als bedoeld in artikel 38 van de Warmtewet.

WETSVOORSTEL II

• Behelst: het beperken van de heffingsbevoegdheid op

enige openbare werken van algemeen nut

• In genoemde wetten is de benodigde infrastructuur

aangewezen als werken van algemeen nut voor de

toepassing van de Belemmeringenwet Privaatrecht

• Geldt voor boven, op of onder voor de openbare dienst

bestemde grond

Page 6: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

6Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

WETSVOORSTEL III

• Overgangsregeling zodat afschaffing niet drukt op één

begrotingsjaar; tot 1 januari 2027, voorwaarden

− In 2015 moeten er inkomsten genoten zijn

− Géén tariefsverhoging meer; de verordening zoals die

gold op 10 februari 2016

• Voor herindelingen en gebiedscorrecties tijdens de

overgangsperiode, het nieuw maximum tarief als een

gewogen gemiddelde berekenen

ADVIEZEN

• VNG; heeft bezwaar, autonomie en lastenverschuiving

• IPO; geen bezwaar gelet beperkte materiële impact

• UvW; is tegen, wil compensatie. Huidige inkomsten

komen ten goede komen van watersysteemheffing,

wegvallen betekent tariefsverhoging

• Raad van Staten is kritisch, noodzaak is niet aangetoond:

verwacht géén lastenverlichting, retributief element,

formulering

MINISTER WACHT NIET

• Ook niet op herziening gemeentelijk belastinggebied

• Gelet op druk uit de kamer en de democratische principes

• Overgangstermijn is ruim voldoende

• Zijn er kosten voor het leg- en verleggen; kunnen die

verhaald met de vergunning (leges) of privaatrechtelijk

EXPLOITATIEVERGUNNING I

VRAAG: wie gebruikt de exploitatie- of terrasvergunning bij

de aanslagregeling?

Vaste jurisprudentie (ook deels in modelverordening):

• Doet belastbaar feit zich voor

• Wie is belastingplichtige

• Maatstaf van heffing

• Heffingstijdvak en geldigheidsduur

Page 7: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

7Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

EXPLOITATIEVERGUNNING II

Rechtbank Rotterdam RBROT: 2016:1531

Eiser

• In exploitatievergunning opgenomen, 5 van de 7 dagen

terras plaatsen

• Heeft als enige exploitant deze beperking (door HA niet

weersproken)

Heffingsambtenaar (tijdens de zitting)

• De raad niet in differentiatie voorzien i.v.m.

uitvoerbaarheid

EXPLOITATIEVERGUNNING III

Rechtbank

• Onaantastbare vergunning mag uitgangspunt zijn

• Moet wel sprake zijn van evenredigheid

• Belastingbedrag per m2 is 28% hoger in vergelijking met

7 dagen uitstal

• Is willekeurig en onredelijk

• Artikel is in dit geval onverbindend

• Rechtbank vermindert de aanslag met 2/7e deel

Waterschappen

COMMISSIE AANPASSING BELASTINGSTELSEL (CAB) I

Commissie CAB onderzoekt in opdracht van UvW, in

reactie op rapport OESO:

• Of het huidig belastingstelsel op middellange termijn

houdbaar is

• Tussenrapport 2 juni 2016 eind oktober in de pers

• Knelpunten:

− Kwijtschelding wordt voor een aantal (grootstedelijke

waterschappen) probleem

− Aantal personen die recht hebben neemt toe

− Tarieven zuiveringsheffing èn watersysteemheffing-ingezetene

heffing; moeten stijgen

Page 8: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

8Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

COMMISSIE AANPASSING BELASTINGSTELSEL II

• Oplossingsrichtingen:

− Voer fundamentele discussie over kwijtschelding bij

waterschappen

− Invoeren van een landelijke, uniforme lijn

− Schaf de watersysteemheffing-ingezetenen af, breng met

watersysteemheffing-gebouwd kosten in rekening bij

woningeigenaren. Zij verhalen via de huur (uitleg UvW bij

pag. 12 rapport)

• Let op in tussenrapport en BB (24-10-2016) lijkt de

oplossing te zijn: het afschaffen van de watersysteem-

heffing-gebouwd

BBV

VERNIEUWD BBV

Rode draad wijzigingen in het BBV :

• Een versterking van de horizontale sturing door de raad.

Doel:

• Meer transparantie van het besluitvormingsproces rond

begroting en verantwoording

• Grotere betrokkenheid van alle belanghebbenden bij het

besluitvormingsproces

WIJZIGINGEN VERNIEUWING BBV

1. Uniforme productindeling, van 105 producten/functies

naar 51 verplichte taakvelden

2. Verplichte opname beleidsindicatoren in programma’s

3. Opname financiële kengetallen in paragraaf

weerstandvermogen en risicobeheersing

4. Informatie over verbonden partijen

5. Overhead en kostentoerekening

6. Verplichte activering investeringen met maatschappelijk

nut

Page 9: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

9Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

VOORBEELD TAAKVELD

T/m 2016: M.i.v. 2017:

Functie 722 Riolering Taakveld 7.2 Riolering

Taakveld …..

Taakveld 0.4 Overhead

7.0 – Volksgezondheid en milieu

7.1 – Volksgezondheid

7.2 – Riolering

7.3 – Afval

7.4 – Milieubeheer

7.5 – Begraafplaatsen en crematoria

OVERHEAD

Gewijzigde BBV :

Baten en lasten van overhead worden niet meer onder de

afzonderlijke beleidsprogramma’s geregistreerd, maar

centraal onder een afzonderlijk taakveld (0.4)

EFFECT OP LOKALE HEFFINGEN

• Kosten overhead wel meenemen in het tarief, de wijze

van omslag vastleggen in de financiële verordening EN

paragraaf lokale heffingen

• De berekening van de tarieven moet extracomptabel

geschieden

• Presentatie in paragraaf lokale heffingen : directe lasten

op product + overhead + rente + BTW

KOSTENDEKKENDHEID EN KRUISSUBSIDIËRING

Kruissubsidiëring is toegestaan, vermelden mate van

kruissubsidiëring in paragraaf lokale heffingen

• Tussen onderdelen binnen de verordening

• Tussen hoofdstukken van de onderdelen

Kostendekkendheid vermelden in paragraaf lokale

heffingen

• Op niveau verordening

• Op hoofdstuk of onderdeel bij verschillende heffingen

Page 10: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

10Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

VERVOLG

• Wijzigingen Basisregistratie Adressen en Gebouwen

• Stand van zaken:

− Digitaal procederen

− Voorkoming misbruik WOB en Wet open overheid

• Jurisprudentie (formeel)

Michel Berends

Wijzigingen Wet BAG

FLEXIBILISERING STRUCTUUR REGELGEVING

• Drietrapsraket (gelijk aan BRP)

• Wet schept kader, inhoud wordt gegeven door

AMvB en ministeriële regeling

• Aanvulling door Catalogus BAG

GEVOLGEN FLEXIBILISERING

• Objectdefinities uit de wet ‘verhuizen’ naar AMvB

• Eisen aan objectgegevens, temporele gegevens en

metagegevens ‘verhuizen’ naar AMvB

• Eisen toezicht, controle, kwaliteit en actualiteit

‘verhuizen’ naar AMvB en ministeriële regeling

• Regeling van standaarden verhuist naar ministeriële

regeling en Catalogus IMBAG (nu: Gegevenscatalogus)

• De BAG is op die manier sneller en eenvoudiger aan te

passen aan de veranderende werkelijkheid

• Ruimte voor standaardisering van BAG-plusgegevens

Page 11: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

11Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

OVERIGE WIJZIGINGEN

• Externe audit verdwijnt: wordt jaarlijkse zelfcontrole

• Geconstateerde feiten: proces-verbaal van constatering en

ambtshalve verklaring worden vormvrij, hoeft dus niet

meer schriftelijk

• Terugmeldproces: terugmelding hoeft niet meer verplicht

bij verstrekker, mag ook rechtstreeks bij bronhouder

• Voorbehoud auteursrecht vervalt (open overheidsdata)

• Van twee registraties naar één BAG

• “Vaartuig” wordt “drijvend object”

CONCEPT NIEUWE CATALOGUS IMBAG (1)

Informatiemodel BAG

• Legt de ‘spelregels’ vast met betrekking tot:

> Het algemene deel

doel, achtergrond, (ontwerp)principes en datakwaliteit

> Semantisch gegevensmodel

objectrelaties, definities van objecten, attributen

> Objectafbakening

huidige ‘Objectenhandboek’

CONCEPT NIEUWE CATALOGUS IMBAG (2)

Vervangt:

• BAG grondslagen catalogus

• Objectenhandboek en processenhandboek

• Verdiepingsdocumenten oppervlakte, geometrie,

woonplaatsen

• Inspectieprotocol

• Memorie van Toelichting

• BAG vraag en antwoord

• enzovoorts…

Van 730+ pagina’s naar ongeveer 100 pagina’s

CONCEPT CATALOGUS IMBAG: TECHNISCH

Nieuwe elementen:

• Identificatie

Vervanging BAG-objectnummering i.v.m. aansluiting bij

informatiemodel NEN 3610

• Tijdstippen

Naast bestaande datums en tijdstippen, worden nu ook

geregistreerd:

Tijdstip opname in registratie bronhouder

Tijdstip beëindigen in registratie bronhouder

Tijdstip opname in Landelijke Voorziening

• ‘In onderzoek’ per attribuut, niet meer hele object

Page 12: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

12Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1)

• Geen uitbreiding objectklassen of attributen

• Vooral uniformiseren, maar toch enkele wijzigingen:

• Voor afbakening verblijfsobject op begane grond is

verharde vloerconstructie nodig (i.t.t. pand)

• Ondergrondse (metro)stations moeten altijd als

verblijfsobject worden afgebakend, ook niet-afsluitbare

CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (2)

Verdere wijzigingen:

• Bunkers worden toch als pand afgebakend, maar alleen

wanneer zij in gebruik worden genomen

• Gebruik nevenadressen wordt beperkt tot relevante

toegang aan andere openbare ruimte

• Tijdelijk pand (bijv. woonunit) toch opnemen indien

algemeen belang dit verlangt

Twijfelpunten:

• Niet-afsluitbare parkeergarages

• Niet aaneengesloten voorzieningen in een ander pand

• Deels open stallen

TOT 1 JANUARI 2018

• Verwachte inwerkingtreding 1 januari 2018

• Teksten AMvB en regeling nog niet bekend

• Ministerie IenM heeft eerder aangegeven geen inhoudelijke

wijzigingen door te willen voeren

• Vooralsnog ‘weinig’ gevolgen voor de uitvoeringspraktijk

Voor meer informatie over de ontwikkelingen

omtrent de Wet BAG en de Catalogus IMBAG:

volg ons op Twitter, LinkedIn en houd onze website in de gaten!

Vereenvoudiging en

digitalisering procesrecht

Page 13: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

13Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

WETSVOORSTELLEN

• KEI: Kwaliteit en Innovatie rechtspraak

• Verplicht digitaal procederen

• Invoeringswetten, wijzigingswetten en AMvB’s

• Wijzigen de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en het

Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv)

• 12 juli 2016: aangenomen door Eerste Kamer

• Staatsblad 2016, nr. 288 tot en met 294

• Inwerkingtreding bij nog te nemen Koninklijk Besluit

DIGITALISERING PROCEDURES

• Digitaal communiceren en stukken uitwisselen

• Digitaal dossier toegankelijk voor partijen en

gemachtigden

• Vereenvoudiging en uniformering van procedures en

werkprocessen

• Actieve sturing op termijnen

• Digitale ondertekening

• Digitaal archief

DIGITAAL PROCEDEREN

Digitale procesvoering met PKI-O certificaat:

1.Webportaal:

• Gemeente logt in via ‘Mijn Rechtspraak’ (rechtspraak.nl)

• Gegevens en documenten staan in de ‘cloud’

• Geen systeemaanpassingen nodig

2.Aansluitpunt

• Rechtstreekse koppeling aan het systeem van de

rechtspraak, geautomatiseerde gegevensuitwisseling

• Dossier in eigen systeem

• Aanpassing software en werkprocessen nodig

VERANDERINGEN (1)

Art. 8:36c Awb: Tijdstip van ontvangst

• Ontvangst door bestuursrechter: het tijdstip waarop het

digitale systeem voor gegevensverwerking het bericht

heeft ontvangen

• Ontvangst door geadresseerde: het tijdstip waarop de

bestuursrechter de kennisgeving hierover heeft

verzonden (= emailnotificatie)

Page 14: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

14Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

VERANDERINGEN (2)

Art. 8:26d Awb: Elektronische handtekening

Een beroepschrift of verzoekschrift dat langs elektronische

weg is ingediend in het digitale systeem voor

gegevensverwerking, geldt als ondertekend

INWERKINGTREDING

• Asiel- en bewaringszaken: reeds ingevoerd, verplicht per

1 februari 2017

• Overig bestuursrecht: op zijn vroegst op 1 februari 2017

• Gefaseerde invoering voor verschillende procedures

• Pilotgemeenten starten medio 2017 met digitaal

procederen in bestuursrecht

• Tot inwerkingtreding blijft oude procesrecht van

toepassing

• KING onderzoekt gevolgen voor uitvoeringspraktijk

• In 2018 landelijke invoering verplicht digitaal procederen

Wet voorkoming misbruik

WOB

MISBRUIK WOB

• Afgelopen jaren steeds meer verzoeken niet gericht op

informatie, maar op het innen van dwangsommen

• Indiener zet gemeenten bewust op het verkeerde been

• Wob-verzoek in marketinguiting of open sollicitatiebrief

• Ogenschijnlijk dubbele Wob-verzoeken, die bijvoorbeeld net

een ander tijdvak betreffen

• Grote aantallen verzoeken gelijktijdig indienen bij dezelfde

gemeente

• ‘Dordtse beroepsklager’

• Door misbruik maakt gemeente onnodig extra kosten en

verbeurt dwangsommen

Page 15: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

15Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

AANPASSING WOB: INWERKING GETREDEN 01-10-2016

Voorstel minister Plasterk tot wijziging Wob:

• Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen wordt

niet langer van toepassing op de Wob

• Dwangsom wordt alleen nog verbeurd als de gemeente

niet binnen een door de rechter bepaalde redelijke (bij de

omvang van het verzoek passende) termijn beslist

• Verzoeker komt niet meer in aanmerking voor vergoeding

van griffierecht

• Bezwaarprocedure wordt weer ingevoerd (amendement)

o Burger kan kiezen: bezwaar of rechtstreeks beroep

WET OPEN OVERHEID (WOO)

Wetsvoorstel Wet open overheid (Woo)

• Doel: (semi-)overheden transparanter maken

• Verankert de toegang tot publieke informatie als recht van

burgers

• Overheid wordt verplicht bepaalde categorieën informatie uit

eigen beweging online openbaar te maken.

• Vervangt bij inwerkingtreding de Wet openbaarheid bestuur

(Wob)

• September 2016: impactanalyse aangekondigd

eerste resultaten verwacht eind november 2016

• Eerste Kamer houdt behandeling aan

WET OPEN OVERHEID (WOO)

• VNG staat niet positief tegenover ‘actieve openbaarmaking’

• Wel antimisbruikbepaling in Wet open overheid:

Bestuursorgaan kan het verzoek buiten behandeling laten,

indien:

• het aannemelijk is dat verzoeker kennelijk een ander doel

heeft dan het verkrijgen van publieke informatie, of:

• er evident geen sprake is van een bestuurlijke

aangelegenheid

Jurisprudentie (formeel)

Page 16: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

16Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

DE OPVOEDENDE RECHTER EEN STUKJE OPVOEDING

Het belang van:

• Tijdigheid

• Nauwkeurigheid

• Onverbiddelijkheid

• Zorgvuldigheid

TIJDIGHEID (1)

RBZWB:2016:2448

• Beroepstermijn verloopt op 13 november 2015

• Beroepschrift komt binnen per fax op 14 november 2015

om 00:00:08

• Verzending op 13 november 2015 om 23:47, geen

verklaring voor tijdsverschil

• Rechtbank: “eigen schuld, dikke bult”

niet-ontvankelijk

TIJDIGHEID (2)

GHSHE:2016:2686

• 17:14:43 - Controleur constateert niet-betalende auto

• 17:15:28 - Auto aangemeld met GSM-parkeren

• 17:16:00 - Naheffingsaanslag parkeerbelasting opgelegd

• Aanmelden duurt normaal 30 seconden

(GHSGR:2011:BU9232)

• Maar: het was donker, koud en regenachtig, en

belanghebbende moest dochtertje van achterbank halen

• Hof: aannemelijk dat toch onverwijld is aangevangen

met het ‘aanzetten’ van de parkeerbelasting

Page 17: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

17Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

NAUWKEURIGHEID (1)

GHARL:2016:700

• Verordening afvalstoffenheffing 2013 wordt ingetrokken

• Gelijktijdig wordt de verordening 2014 vastgesteld, echter

zonder bepaling van overgangsrecht

• Op 28 februari 2014 wordt aanslag over 2013 opgelegd

• Hof: aanslag niet rechtsgeldig opgelegd

Huiswerkopdracht:

staat de overgangsbepaling

nog wel in uw belastingverordeningen?

NAUWKEURIGHEID (2)

RBZWB:2015:7643

• Februari 2014: aanslagen gemeentelijke- en

waterschapsbelasting over belastingjaar 2014 opgelegd

• April 2014: belanghebbende verhuist naar elders

• Mei 2014: aanslagen verminderd tot 3/12e deel

• September 2014: aanslagen verminderd tot nihil als

gevolg van een ‘systeemfout’

• November 2014: aanslagen worden opnieuw opgelegd

tot het bedrag van het 3/12e deel

• Mag een tweede aanslag worden opgelegd?

NAUWKEURIGHEID (3)

RBZWB:2015:7643 (vervolg)

Rechtbank:

• Opleggen tweede aanslag is niet mogelijk

• Maar (na raadpleging wetsgeschiedenis): een aanslag die

ten onrechte tot nihil is verminderd, is een fout in de zin

van art. 16, lid 2 sub c AWR

• Aanslagen kunnen dus als navordering in stand blijven

ONVERBIDDELIJKHEID

RBROT:2016:3895

• Bezwaartermijn eindigt op 14 maart 2014

• Bezwaar ontvangen op 18 maart 2014

• Gemeente verklaart bezwaar gegrond, verlaagt de WOZ-

waarde van € 37 miljoen naar € 32 miljoen.

• Belanghebbende gaat in beroep tegen uitspraak

• Rechtbank: geen verschoonbare termijnoverschrijding,

gemeente heeft bezwaar ten onrechte gegrond verklaard.

• Rechtbank veroordeelt gemeente in proceskosten en

griffierecht: € 4.115,--

Page 18: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

18Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

ZORGVULDIGHEID (1)

Ombudsman 2016/044

• Gemeente X: geen vastgesteld beleid inzake ambtshalve

vermindering, wel interne instructies (geen vermindering

indien aanslagen >3 jaar terug)

• Gerechtshof (2014): belastingverordening van 2010 en

2011 biedt geen grondslag voor aan belanghebbende

opgelegde aanslagen, vernietigt die aanslagen

• Belanghebbende verzoekt in 2014 om ambtshalve

vermindering van aanslagen 2006-2009

ZORGVULDIGHEID (2)

Ombudsman 2016/044 (vervolg)

• Heffingsambtenaar wijst dit verzoek af op basis van de

‘beleidsregels’, en geeft aan dat het Besluit Fiscaal

Bestuursrecht (BFB) ook geen mogelijkheden biedt

Oordeel Ombudsman:

• Verordeningen 2006-2009 zijn identiek aan 2010 en

2011, dus ook daar ontbreekt rechtsgeldige basis

• Interne beleidsregels gelden niet, want niet gepubliceerd

• Maar: door uitspraak HA wordt vertrouwen gewekt dat zij

het beleid van de BFB volgen

ZORGVULDIGHEID (3)

Ombudsman 2016/044 (oordeel Ombudsman vervolg)

• BFB: Rechterlijke uitspraak dwingt niet tot ambtshalve

vermindering, behalve bij schending ABBB

• Heffen zonder wettelijke grondslag is schending van

rechtszekerheidsbeginsel

• Verplichte ambtshalve vermindering tot 5 jaar na

ontstaan belastingplicht, dus 2009

Huiswerkopdracht: hebt u (gepubliceerd) heffingsbeleid?

ZORGVULDIGHEID (4)

GHSHE:2016:1003

• Gemeente stuurt WOZ-beschikking en verwijst voor

taxatieverslag naar website

• Belanghebbende maakt pro-forma bezwaar tegen de

waarde en vraagt om toezending taxatieverslag

• Gemeente stuurt dit taxatieverslag toe en stelt termijn

voor nadere motivering

• Geen nadere motivatie ingediend, gemeente verklaart

het bezwaar niet-ontvankelijk

Page 19: Test Involon, leren en adviseren u weet wel beter alb-2016... · Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon 12 CONCEPT CATALOGUS IMBAG: OBJECTAFBAKENING (1) •Geen

19Actualiteitendag lokale belastingen | november 2016 | ©Involon

ZORGVULDIGHEID (5)

GHSHE:2016:1003 (vervolg)

Hof:

• Verwijzing naar website voldoet niet aan de

motiveringseis van artikel 3:47 Awb

• Dus: de WOZ-beschikking was onvoldoende gemotiveerd

• Het bezwaarschrift was daarom wél voldoende

gemotiveerd in de zin van artikel 6:5 Awb

• De gemeente heeft het bezwaar ten onrechte niet-

ontvankelijk verklaard

Huiswerkopdracht: bij u ongegrond, of niet-ontvankelijk?

HEEFT U NOG VRAGEN?

• Initiatiefvoorstel Veldman

• Precariobelasting

• Waterschappen

• BBV

• Wijzigingen BAG

• Stand van zaken:

− Digitaal procederen

− Voorkoming misbruik WOB

en de Wet open overheid

• Jurisprudentie (formeel)