Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

1

1.3 globalisering verovert de wereld

• meer grensoverschrijdende contacten• productie en verkoop over de hele wereld

vestigingsplaats heeft o.a. te maken met• bereikbaarheid (stadscentrum)• arbeidsmarkt• afzetmarkt• grondstoffen

- onbelangrijk voor footloose bedrijven- inertie: de voordelen van de

vestigingsplaats zijn verdwenen

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

2

loonkosten

• voor veel bedrijven zijn loonkosten erg zijn belangrijk daardoor offshoring of uitschuiving

• dit begint met arbeidsintensief werk

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

3

samenwerking tussen landen

verschillende stadia

• vrijhandelszone

• douane-unie

• gemeenschappelijke markt(met supranationaal orgaan)

• economische unie (b.v. Europese Unie)

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

4

nieuwe industrielanden

• tijgers: Aziatische landen met snelle groei

• nieuwe tijgers: - lagelonenlanden in Azië met snelle groei.- eerst vaak importsubstitutie- daarna exportbevordering

• nieuwe industrielanden (NIL’s = NIC’s)- emerging economies- vaak met kinderarbeid

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

5

handelsafspraken (WTO)

• vroeger: hoge invoerrechten- inkomsten van een land- bescherming werkgelegenheid

• nu: streven naar geen/lage invoerrechten - liberalisering handel en diensten

- open grenzen

• hoofdlijnen komen vaak van G8toenemende invloed van G20 (met BRIC-landen)

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

6

wereldhandel

• steeds meer productie voor buitenlandse markt• meeste handel binnen triade• snelle groei Opec-landen en Nic’s

geldverkeer• vooral in en tussen rijke landen• ook in nic’s• flitskapitaal• in arme landen: mikrokredieten

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

7

multinationale ondernemingen: mno’s

• outsourcing• global sourcing

- spread-effects- flexi-factory strategy

• sweatshops- ook vrouwen en kinderen- slechte arbeidsomstandigheden

• just-in-time• kop-staartbedrijven

- rijke landen: opdrachten, ontwerp en verkoop- lagelonenlanden: productie

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

8

internationale arbeidsverdeling

• voortdurend zoeken naar goedkope arbeid

• toename transport

• veel handel binnen mno’s

• lagere kosten door schaalvergroting

• synergievoordelen

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

9

arbeidskosten per uur in de industrie (2002)

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

10

Exportwaarde in 2004 (in miljard dollar)

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

11

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

12

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

13

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

14

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

15

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

16