Taalscreening

Aanvang eerste leerjaar

Decreet Vlaams parlement

• Voor elke leerling die voor het eerst in het gewoon lager onderwijs instroomt, voert de school een verplichte screening uit, die nagaat wat het niveau van de leerling inzake de onderwijstaal is.

• Deze screening kan nooit voor de inschrijving van de leerling uitgevoerd worden en gebeurt met een valide en betrouwbaar screeningsinstrument.

• Indien de resultaten van deze screening daar aanleiding toe geven, voorziet de school een taaltraject dat aansluit bij de beginsituatie en de specifieke noden van de betrokken leerling inzake de onderwijstaal.

Doel van het instrument

• zicht bieden op taalvaardigheid en knipperlichtfunctie door leerlingen te detecteren die over onvoldoende schoolse taalvaardigheid beschikken en mogelijk extra zorg behoeven

• aanzetten tot planmatige aanpak aansluitend bij behoeften van alle leerlingen en tot formuleren van adequaat antwoord op behoeften van zwak scorende leerlingen

• scholen in staat stellen/uitdagen om voor zichzelf goede analyse te maken en om snel in te spelen op veranderende leerlingeninstroom

• scholen een spiegel voorhouden en stimuleren tot zelfreflectie over eigen taalbeleid

=> confrontatie met toetsresultaten moet plaats krijgen in proces van interne kwaliteitszorg

Hoe kijken wij naar de taal van onze leerlingen in het eerste leerjaar?

• Gericht kijken als leerlingen luisteren, spreken, lezen en schrijven

Observatie en gegevens

• Bijkomende informatie• Decretaal verplicht: na inschrijvingScreening

• Kijken naar alle vaardighedenBreed evalueren

Overleg overgang

•Via de school•Via de oudersOverleg

Welke toets of screening?

• Bijkomende informatie• Decretaal verplicht: na inschrijving

Screening

• SALTO• Screening Taalvaardigheid Aanvang Lager

Onderwijs

Valide en betrouwbaar

• Bedoeling: de kinderen nog beter helpenTaaltraject

SALTO

• Een luistertoets die het begrip schoolse taalvaardigheid meet– Lezen en schrijven kunnen nog niet worden

getoetst– Luistervaardigheid is een goede voorspeller voor

schoolsucces

Wat voor soort toets is SALTO?

Een opdracht / taak sluit aan bij wat een kindin een reële situatie zou moeten doen:

boodschappen begrijpen, instructies begrijpen, opdrachten en verhalen begrijpen.

Wat voor soort toets is SALTO?

Een toets waarbij leerlingen verschillende vaardigheden en kennis combineren om tot een goed begrip van de schoolse taalvaardigheid te komenbij verhaal van Varken en rups: “Hoe voelt rups zich als ze hoort dat ze moet verhuizen? Neem je potlood en zet een kruisje onder de juiste tekening.”

SALTO

• 8 toetstaken• 39 items• elke leerling een toetsboekje• de opdrachten variëren wat betreft

– Moeilijkheidsgraad– Onderwerp– Taalvaardigheidseisen

Voorbeeld 1&2

Doel: De leerling kan een mondelinge instructie over een concrete fysieke actie in het hier-en-nu begrijpen, en kan dat tonen door er gepast op te reageren• Vertrouwde taak• Wereld = concreet, veel visuele ondersteuning• Vereist geen identificatie • Beschrijvend verwerkingsniveau• Enkelvoudige instructie; eenvoudige taal; hoog-

frequente woorden

Voorbeeld 1

• Goal: De leerling kan een mondelinge instructie m.b.t. een concrete fysieke actie in het hier-en-nu begrijpen, en dat tonen door er gepast op reageren.– Vertrouwde taak– Wereld = concreet, veel visuele ondersteuning– Vereist geen identificatie – Beschrijvend verwerkingsniveau– Eenvoudige instructie, hoog-frequente woorden

Voorbeeld 2

Voorbeeld 3

Goal: De leerling kan een verhaal begrijpen dat voor zijn leeftijd is bestemd• Wereld = daar-en-toen, minder concreet en

vertrouwd• Vereist identificatie• Beperkte visuele ondersteuning• Hoger verwerkingsniveau• Complexere taal: langere tekst, minder

frequente woorden

Voorbeeld 3

Hoe neem je Salto af?

• De afname duurt ongeveer 5O à 60 minuten• Af te nemen in de voormiddag• Twee delen: vier taken – pauze – vier taken• Toetsgroepje van 8 tot 10 leerlingen

Knipperlichtfunctie

Op het niveau van de individuele leerling

Op het niveau van de klasgroep • Structureel probleem?• Individueel probleem?

Groep 1 Groep 2 Groep 3

OK Risico Probleem

≥27 20-26 < 20

Wat erna? Het taaltraject

•op basis van ‘eigen’ gegevens en screening

ObservatieScreening

•HULP biedenTaaltraject

•specifieke initiatieven voor zwakkere leerlingen: niet (enkel) via klassieke remediëring maar door intensieve ondersteuning tijdens taakuitvoering

Op leerlingnivea

u

• leeromgevingen voor taalverwerving structureel krachtiger maken

Op klasniveau

•resultaten in team bespreken (niveau-overschrijdend kleuter-lager onderwijs)•evaluatie- en ondersteuningsbeleid evalueren en optimaliseren (structurele linken met zorg- en GOK-beleid)

Op schoolniveau

Aanbod van uw begeleidingsdienst

• 12 september : inforonde taalscreening voor directies, zorgcoördinatoren en beleidsondersteuners

• Regiowerking zorgzaam omgaan met kleuters : Wat voor en na de taalscreening?

• Begeleiding op teamniveau of coaching door uw schoolbegeleider of projectbegeleiders speerpunt taal

• Ondersteuning bij uitbouw taaltraject door uw schoolbegeleider of projectbegeleiders speerpunt taal