Welzijnszorg opent deuren naar een leven zonder armoede

jaarverslag

2013Welzijnszorgvzw

2

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Jaar

vers

lag

2013

ColofonSamenstelling en redactieMedewerkers Welzijnszorg

VormgevingGevaert Graphics

Foto’sWelzijnszorg – Layla Aerts

DrukGevaert Printing

V.U.Danielle ColsoulHuidevettersstraat 1651000 Brussel

Jaar

vers

lag

2013

Maak even kennis 4

voorwoord 5

weLZiJnsZorG oPenT deUren naar een Leven Zonder arMoede▶ CAMPAGNE

Welzijnszorg zet koers naar het platteland 7Sterke locomotief trekt campagnetrein 8Er zit beweging in onze werking 9

▶ EDUCATIEDuurzaam vormingswerk 11Kwetsbare jongeren kregen groter gevoel van eigenwaarde 12Nieuwe evoluties 13

▶ POLITIEKVervoersarmoede versterkt uitsluiting 15Inzetten op ‘echte’ basismobiliteit voor iedereen 16

▶ FONDSENWERVINGSolidariteit in beweging 19Succesvolle acties dankzij steun van duizenden vrijwilligers 23

▶ PROJECTENNieuwe wegen ingeslagen 23 Goed op weg met de projecten van Welzijnszorg 25

▶ REGIONALE WERKING▶ ANTWERPEN Ga je mee op café? 26▶ BRUSSEL Brusselse verhalen 26▶ LIMBURG Sportief Limburg 27▶ OOST-VLAANDEREN Ambiance op de markt 27▶ VLAAMS-BRABANT/MECHELEN De campagneboodschap een gezicht geven 28▶ WEST-VLAANDEREN Armoede in het klaslokaal 28

FinanCieLe resULTaTen 30

wie deed waT in 2013? 35

3

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

4

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Maa

k ev

en k

enni

s

Maak even kennisElke mens die in armoede leeft,

is er één teveel. Daarom bestrijdt Welzijnszorg vzw armoede

en uitsluiting in Vlaanderen en Brussel. Mensen die in

armoede leven, moeten dagelijks vechten voor hun basisrechten. Welzijnszorg ijvert samen met

hen voor een rechtmatige plaats in onze samenleving.

Om dit doel te bereiken, zijn we op drie sporen actief:1. Welzijnszorg maakt armoede zichtbaar In onze jaarlijkse campagne en doorheen educatie en vorming brengt Welzijnszorg

de complexiteit van armoede in beeld en geven we een stem aan mensen in armoede.

2. Welzijnszorg voert actie en treedt in dialoog We overtuigen het politieke veld en maatschappelijke instellingen om armoede

daadkrachtig te bestrijden en beïnvloeden zo mee het (armoede)beleid.

3. Welzijnszorg werft fondsen Met deze fondsen stimuleert en ondersteunt Welzijnszorg projecten die kansen

geven aan mensen in armoede.

Welzijnszorg rekent hierbij op vele duizenden sympathisanten en vrijwilligers die onze oproep met een warm hart mee uitdragen.

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

5

Voorwoord

Hoe geraak je ooit uit de armoede? Kan je wel uit armoede geraken? Heeft het werk van Welzijnszorg de armoede verminderd of is de weg eruit daardoor gemakkelijker geworden? Op die vragen hebben we ook in 2013

jammer genoeg de antwoorden nog niet gevonden, maar we blijven wel verder aan de weg timmeren.

In de campagne van 2013 ‘Armoede (op den) buiten’ bleek mobiliteit op het platteland een belangrijk knelpunt. Voor vele plattelandsbewoners vormt mobiliteit een struikelblok, maar nog meer voor kwetsbare mensen, voor mensen die in armoede leven.

De mobiliteit waar Welzijnszorg voor wil ijveren is er een die ruimer is dan vervoer alleen, die rechtvaardiger is dan die van de rijkste of de snelste, die duurzamer is dan ‘mijn auto, mijn vrijheid’. Ook in onze werking willen we ‘mobiel’ zijn vanuit de overtuiging dat in beweging blijven rond de armoedeproblematiek een noodzaak is. Want stilstaan is je neerleggen bij de feiten, bij de achterstelling, bij de uitsluiting en bij de onrechtvaardigheid. En dat doen we niet.

In 2013 hebben we verschillende wegen bewandeld. We bleven op onze vertrouwde routes voor campagne en politiek werk. We brachten sterke educatieve materialen en een inspirerend bezinningsaanbod. Maar we sloegen ook nieuwe paden in door het actiemodel ‘Zet je benen in voor de armen’ in al onze regio’s te introduceren en we gingen in zee met minder evidente campagnepartners zoals Mobiel 21.

We brachten voor het eerst een nieuw projectenbeleid in de praktijk. En de komst van nieuwe collega’s voor campagne en educatie gaf aanleiding tot een grondige reflectie over een toekomstgerichte aanpak van campagnevoering en de educatieve opdracht van onze organisatie.

We hopen dat je veel plezier beleeft aan het lezen van ons jaarverslag en dat we in jou blijvend een ambassadeur mogen treffen in onze strijd SAMEN TEGEN ARMOEDE.

Veel leesgenot,

Daniëlle Colsoul,Directeur Welzijnszorg

“in beweging blijven voor de armoedeproblematiek is een noodzaak. Want stilstaan is je neerleggen bij

de feiten. en dat doen we niet.”

jaar

vers

lag

2013

Armoede (op den)

buiten

7

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Cam

pag

ne

Hoewel armoede in landelijke context minder zichtbaar is dan in de stad, is een leven in armoede ook op het platteland voor vele mensen een harde dagelijkse realiteit. De problematiek is er wel vaak meer verspreid door de uitgestrektheid van de landelijke gemeenten. Daarnaast durven veel plattelandsbewoners niet met hun problemen naar buiten komen uit schaamte. In een kleinere dorpsgemeenschap is er minder anonimiteit en mensen zetten er niet snel de stap naar de hulpverlening. Dit maakt armoede op het platteland minder meetbaar en dus ook minder zichtbaar.

De trein zet zich in bewegingEen campagne van Welzijnszorg is als een dieseltrein die zich langzaam maar zeker op gang trekt. Ruim 2 jaar vooraf gaan alle lokale Welzijnsschakels met het campagnethema aan de slag. Via een lokaal dialoogproces, met professionele ondersteuning, konden mensen in armoede vanuit hun ervaring getuigen hoe het werkelijk is om op het platteland in armoede te leven. Al deze getuigenissen werden tijdens de Signaaldag van Welzijnsschakels en Welzijnszorg op 14 februari 2013 in Brussel tot een politiek eisenpakket gebundeld. Welzijnszorg bouwt zijn

campagne dus letterlijk op vanuit het terrein en dat voel je. Elke politieke eis die we formuleren, al het campagnemateriaal dat we uitwerken, elke vorming die we geven, is gevoed door de ervaringen van mensen in armoede.

Vanaf het voorjaar zet de campagnetrein zich volop in beweging. Het gespreksmateriaal uit de Signaaldag wordt met de campagnepartners en de deskundigen verder uitgewerkt en vormgegeven. Ook de samenwerking met de campagneprojecten zorgt voor een interessante informatiestroom naar het nationale secretariaat van Welzijnszorg waar de campagne stilaan vorm krijgt.

CampagnetijdMidden juni komt de campagnetrein dan op snelheid en zijn alle campagnematerialen klaar. In het najaar wordt het officiële startschot van de campagne gelost met de lanceerdag op 9 september 2013. Vanaf nu springt iedereen mee op de campagnetrein, ook regionaal waar de startavonden alle vrijwilligers klaarstomen voor de campagnestrijd.December is volop campagnetijd! Duizenden vrijwilligers zamelen fondsen in via acties als ‘Soep op de stoep’ en ‘Zet je benen in voor de armen!’. Over het hele land vinden vormingsavonden plaats, debatten, praatcafés, acties in scholen en andere verenigingen. De campagnetrein rijdt in januari 2014 zijn eindstation binnen met de overhandiging van 61.449 handtekeningen aan minister-president Kris Peeters en minister Ingrid Lieten.

Welzijnszorg zet koers naar het platteland

Met haar campagne ‘Armoede (op den) buiten’ sloeg Welzijnszorg in 2013 een nieuwe weg in. Het armoedebeleid is al jaren vooral op de steden gericht. Zo verdween het platteland uit het blikveld. Welzijnszorg haalde in 2013 met succes armoede in een landelijke context uit de schaduw en de vergetelheid.

Campagne

“Een toevluchtsoord van rust. Gemoedelijkheid en persoonlijke contacten. Het platteland als een idyllische plek. Het platteland op haar mooist. Onzichtbaar en verborgen in dit plaatje is de harde realiteit van een leven in armoede.”

8

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

De campagne van Welzijnszorg is als een trein met vele

wagonnetjes die getrokken wordt door een sterke

locomotief. Zonder de steun van de campagnepartners zou

de campagne van Welzijnszorg nooit zoveel impact kunnen

hebben. In 2013 zetten KVLV, Landelijke Gilden,

Mobiel 21 en Welzijnsschakels hun schouders onder de

campagne. Ze tekenden de inhoudelijke lijnen mee uit en

mobiliseerden massaal hun achterban.

Sterke locomotief trekt campagnetrein

Cam

pag

ne

Campagne

KVLV, Vrouwen met vaartMet 100.000 vrouwen in 950 plaatselijke groepen is KVLV de grootste vrouwenvereniging van Vlaanderen. KVLV engageert zich maatschappelijk in samenwerkingsverbanden en werkt eigen actiemodellen en projecten uit.

KVLV is van mening dat armoede in Vlaamse dorpen nog te vaak onzichtbaar is en dus te weinig onderwerp van maatschappelijk debat. In 2013 riep KVLV samen met Welzijnszorg op voor meer aandacht van de samenleving en van de overheid voor de armoedeproblematiek op het platteland, in het bijzonder voor kwetsbare groepen, alleenstaande vrouwen met een klein pensioen of alleenstaande mama’s. Ook de crisissituatie in de agrarische sector verhoogt de kwetsbaarheid van land- en tuinbouwonderneemsters.www.kvlv.be

Landelijke GildenLandelijke Gilden is een vereniging van mensen die houden van het platteland. Ze tellen meer dan 69.000 leden, verspreid over 901 lokale afdelingen in Vlaanderen en Oost-België. Landelijke Gilden zetten zich in voor de leefbaarheid van het dorp en het omliggende landelijk gebied. De dorpsschool, veilig fiets- en wandelverkeer, de sociale samenhang in het dorp, de nabijheid van voldoende (zorg)diensten, de kwaliteit van bestuur … het zijn thema’s die hun aandacht krijgen. Met concrete acties en projecten maken ze er samen met de lokale besturen en leden werk van.Landelijke Gilden steunde Welzijnszorg bij haar inspanningen om de stille armoede op het platteland onder de aandacht te brengen van dorpsbewoners en beleidsverantwoordelijken. www.landelijkegilden.be

Mobiel 21Mobiel 21 is een beweging voor duurzame mobiliteit. Ze kiest ervoor de leefomgeving op een meer milieuvriendelijke en veiligere manier bereikbaar en leefbaar te maken.

Vervoersarmoede ligt Mobiel 21 nauw aan het hart. Zeker op het platteland is de bereikbaarheid en vervoersafhankelijkheid een extra knelpunt dat leidt tot uitsluiting en sociaal isolement. Met het actieprogramma Mobikansen wil Mobiel 21 mensen in armoede daarom letterlijk en figuurlijk op weg zetten naar een betere deelname aan de maatschappij aan de hand van een toegankelijke, veilige en duurzame mobiliteit. Met demoprojecten in landelijke context wordt gezocht naar lokale mobiliteitsoplossingen die ook elders kunnen inspireren. www.mobiel21.be

WelzijnsschakelsIn 136 Welzijnsschakels in Vlaanderen gaan vrijwilligers de strijd aan tegen armoede, ook op het platteland. Ze zetten zich in, samen met mensen die uitsluiting ervaren door armoede of afkomst, om armoede in hun omgeving bespreekbaar te maken. Ook op het platteland bieden vrijwilligers een luisterend oor en vangen ze signalen op over mobiliteit, huisvesting, diensten en organisaties. Welzijnsschakels brengen deze bekommernissen in dialoog met OCMW’s, gemeenten, scholen, organisaties … en voeren actie voor een goede toegang tot vervoer en kwaliteitsvolle dienstverlening, huisvesting, gezondheidszorg, kinderopvang, arbeid … www.welzijnsschakels.be

9

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Er zit beweging in onze campagne

Bij een geslaagde campagne horen heel wat campagnematerialen. De campagneboodschap vertalen in aangepaste materialen voor zowel het grote publiek als voor verschillende specifieke doelgroepen: dat is de uitdaging voor de campagneverantwoordelijke. De kerkelijke achterban, het onderwijs en jeugdwerk, de beleidsmensen,…. De campagne wordt ‘op maat’ gemaakt, wat de impact bij onze doelgroepen nog vergroot. Welzijnszorg maakte:

▶ 170.000 campagneaffiches ▶ 32.000 campagnekranten ▶ 170.000 campagnefolders ▶ 1.000 inhoudelijke dossiers ▶ 28.000 materialen voor het

onderwijs ▶ 36.000 bezinnende materialen

Op het nationale lanceermoment van de campagne waren bijna 90 mensen aanwezig en maakten voor het eerst kennis met de inhoud van de campagne.

De regionale startavonden brachten al onze vrijwilligers en sympathisanten meteen in de juiste sfeer om met grote inzet lokaal met de jaarlijkse campagne van start te gaan. Welzijnszorg wil er de aanwezigen prikkelen om zelf aan de slag te gaan in de strijd tegen armoede. Dit jaar kwamen niet minder dan 1.723 vrijwilligers langs op onze regionale startavonden.

Welzijnszorg sloot de campagne ‘Armoede (op den) buiten’ af met de overhandiging van 61.449 petitiekaarten - in de vorm van sleutels - aan minister-president Peeters en minister Lieten. In heel Vlaanderen en Brussel gaven mensen hiermee een signaal van protest en onderschreven de petitie van Welzijnszorg ‘Open deuren naar een leven zonder armoede’.

Cam

pag

ne

Armoede (op den) buiten

jaar

vers

lag

2013

11

ed

ucat

ie

Duurzaam vormingswerk

educatie

Via vorming werkt Welzijnszorg aan een beter inzicht in de armoedeproblematiek. Hoe doen we dit concreet?▶ Door deelnemers te leren hoe armoede kan ontstaan, welke soorten armoede er

zijn, wat het betekent om arm te zijn;▶ Door deelnemers te leren hun eigen (voor)oordelen in vraag te stellen;▶ Door deelnemers te leren omgaan met mensen in armoede;▶ Door deelnemers te leren hoe ze hun organisatie toegankelijker kunnen maken

voor mensen in armoede.

In 2013 bleven we inzetten op organisaties waarmee we al eerder in zee gingen: ▶ In het onderwijs gaven we in meerdere hogescholen een 30-tal vormingen aan

leerkrachten in opleiding en aan leerkrachten van verschillende basisscholen;▶ In het middenveld verzorgden we zo’n 15 vormingen voor organisaties als OCMW,

Okra, ABVV, ACW, Velt, Landelijke Gilden, …▶ In samenwerking met Welzijnsschakels gaven we een 40-tal workshops en

werkwinkels in lokale vrijwilligersgroepen en verenigingen waar armen het woord nemen.

▶ Ook aan jongeren gaven we vorming: we verzorgden zo’n 22 debatmomenten in uiteenlopende scholen in Vlaanderen.

▶ Tenslotte organiseerden we zo’n 5 Warme Babbels.

Enkele cijfersIn totaal stonden we 112 keer voor een publiek.Hierbij bereikten we zo’n 2.800 mensen.

Net zoals de jaarlijkse campagne hoort vorming en educatie tot de ‘core business’

van onze organisatie. Via het vormingswerk wil Welzijnszorg

de sensibilisering voor de armoedeproblematiek van de campagne doortrekken naar en duurzaam verankeren bij

organisaties op het terrein, bij sleutelfiguren in het onderwijs, bij het brede maatschappelijke

middenveld. We willen mensen niet alleen informeren, maar

ook in beweging brengen vanuit hun plek of functie in de

samenleving.

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

12

ed

ucat

ie

‘Kwetsbare jongeren kregen een groter gevoel van eigenwaarde’

Sinds kort is het Rode Kruis een nieuwe partner van

Welzijnszorg. En er beweegt wat bij hen. Maatschappelijk kwetsbare kinderen gaan in

de zomer wel eens mee op een Rode Kruis-vakantiekamp, maar tijdens het jaar nemen ze zelden

deel aan hun vrijetijdsaanbod. De drempel is blijkbaar te

hoog. Samen met de lokale jeugdafdelingen van het Rode Kruis wilde Welzijnszorg daar

iets aan doen.

Eerst bood Welzijnszorg de jeugdleiders een opleiding aan. Uitgangspunten waren: wat is er zo typisch aan een maatschappelijk kwetsbare jongere? Waarom zien we hen niet in het reguliere jeugdwerk? Wat zijn precies de struikelblokken in het vrijetijdsaanbod van het Rode Kruis? Samen zochten we vervolgens naar kwetsbare jongeren die een tandem konden en wilden vormen met een hoofdmonitor. We schreven en spraken heel wat jongeren aan en stelden uiteindelijk twee tandems samen. Welzijnszorg begeleidde hen intensief, zodat ze op hun beurt aan de slag konden gaan. Zijzelf namen 5 jongerenkernen mee in een vorming van maar liefst 47 dagdelen. En het resultaat mag gezien worden. De animatoren van de jongerenkernen kunnen nu beter omgaan met kwetsbare jongeren, proactief èn reactief.Zijn er intussen meer kwetsbare kinderen doorgestroomd naar de jaarwerking van het Rode Kruis? Daarover hebben we nog geen gegevens. Vast staat in elk geval dat dit project een beweging, een bewustwording op gang heeft gebracht in de jongerenwerking van het Rode Kruis. En wat nog meer is: de kwetsbare jongeren die bij de vormingen werden ingezet, kregen meer gevoel voor eigenwaarde, en bleken beter in staat om hun leven in te richten.

Een praktijkverhaal

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

ed

ucat

ie

NieuweevolutiesIn het najaar van 2013 werd een reflectieproces opgezet binnen de staf en met de betrokken medewerkers met als opzet het educatieve beleid van Welzijnszorg te evalueren en verder te ontwikkelen. Vier sporen werden duidelijk in die nieuwe aanpak:1. Het accent op het onderwijs en de opleiding tot leerkracht moet worden

versterkt;2. De rol van de nationale tandem verschuift deels van het zelf vorming geven

naar de vorm-de-vormers aanpak;3. De ontwikkeling van een flexibel en kwalitatief basispakket voor vorming

over armoede;4. Een grotere gerichtheid op ondersteuning van Welzijnsschakels.

in 2014 zullen deze sporen verder worden uitgewerkt.

13

jaar

vers

lag

2013

15

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Po

litie

k

Vervoersarmoede versterkt uitsluiting

Politiek

Daarom plaatste Welzijnszorg in haar campagne van 2013 de problematiek van de vervoersarmoede op het platteland in de politieke kijker. Samen met haar campagnepartners formuleerde Welzijnszorg, op basis van reële problemen van mensen in armoede op het terrein, concrete eisen voor onze politici.

Verplaatsingen kosten geld, een eigen auto is vaak een verre droom en iedereen die wel eens het openbaar vervoer neemt, weet dat het niet altijd evident is om vlot zijn bestemming te bereiken, zeker niet voor wie op het platteland woont. Ook wandelen of fietsen heeft er zijn beperkingen. Toch bleek uit onderzoek dat de impact van ‘vervoersarmoede’ voor mensen in armoede op het platteland veel groter is dan we konden vermoeden: 67% van de mensen in armoede op het platteland geeft aan door vervoersarmoede beperkt te zijn in zijn kansen op het vinden van werk, bij 46% belemmert het de vrijetijdsbeleving, voor 31% bemoeilijkt het de toegang tot de medische zorg, en nog eens 31% zegt moeite te hebben om boodschappen te doen, …1 Andere opvallende mobiliteitscijfers: de bus is veruit het belangrijkste vervoersmiddel voor mensen in armoede op het platteland. Maar liefst 84% gebruikt de bus, de auto staat met 39% pas op de vierde plaats, na respectievelijk de trein en de fiets.2

Dat mobiliteit een extra hoge drempel is voor wie op het platteland woont blijkt ook uit de talloze verhalen van mensen in armoede. Zo getuigde iemand dat een ticket aan verlaagde prijs voor het cultureel centrum op zich een goede zaak is, maar onbruikbaar wanneer je na de voorstelling niet meer thuis kan geraken. Vervoersarmoede zorgt voor uitsluiting, het beperkt je in je dagelijkse bezigheden en weerhoudt je ervan om je leven op de sporen te krijgen.

Omdat mobiliteit op het platteland voor mensen in armoede zo een heikel probleem blijkt te zijn maakte Welzijnszorg hier in de campagne van 2013 een politiek speerpunt van. Ook als we over bereikbare en toegankelijke diensten spreken of het lokaal armoedebeleid onder de loep nemen dan speelt mobiliteit telkens een rol. Als diensten zich terugtrekken naar de (centrum)steden of naar de kerngemeente, dan heeft dit gevolgen voor wie daarbuiten woont. Ook een op het eerste zicht goedkoper huis blijkt achteraf niet zo’n goed idee wanneer je vervoerskost toeneemt omdat dat huis (te) ver ligt van je werkplaats, de school, de kinderopvang …

In 2013 stond de campagne van Welzijnszorg in het teken van armoede (op den) buiten. Het verhaal van mensen in armoede op het platteland is grotendeels hetzelfde als dat van hun stedelijke lotgenoten: een laag inkomen, gezondheidsproblemen, dure of slechte huisvesting, weinig kansen op de arbeidsmarkt,… Toch is er op het platteland één specifiek probleem dat alle mechanismen van uitsluiting voor mensen in armoede nog versterkt, en dat is mobiliteit.

“Vervoersarmoede zorgt voor uitsluiting, het beperkt je in je dagelijkse bezigheden en weerhoudt je ervan om je leven op de sporen te krijgen.”

1 Cijfers: Project Mobikansen2 Cijfers: Project Mobikansen

16

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Po

litie

k

Inzetten op ‘echte’

basismobiliteit voor iedereen

Politiek

Een eigen wagen is voor mensen in armoede vaak te duur. De trein kan een oplossing bieden, zeker voor langere afstanden. Maar niet elke regio in ons land

beschikt over treinstations. In vele gebieden zijn mensen in armoede dan ook aangewezen op de bus. Die zou

moeten garanderen dat je op elke plek in ons land mobiel bent.

Iedereen in ons land heeft recht op ‘basismobiliteit’. In de praktijk zou je in Vlaanderen over een bushalte moeten kunnen beschikken op relatieve loopafstand van je woonst. Ook de belbus past in het principe van basismobiliteit. In theorie moet je dus de bus kunnen nemen, dicht bij je woonplaats en op het moment dat je die bus nodig hebt. In realiteit brengt de lijnbus je misschien wel van je woonst op het platteland naar de stad, maar niet van de ene deelgemeente naar de andere, en ook ’s avonds of tijdens de weekends blijkt de frequentie van de belbussen onbestaande of zeer laag. De belbus moet je vooraf reserveren per telefoon, je bent beperkt tot het belbusgebied en’s avonds is er meestal geen dienst.

Welzijnszorg zette in 2013 dan ook in op ‘echte’ basismobiliteit voor iedereen. Mensen in armoede hebben niet altijd belwaarde om de bus te reserveren. Zo pleiten we voor een gratis nummer voor de belbusreservaties. Een flexibeler belbusgebied kan er ook voor zorgen dat je met de belbus wél aan het regionale ziekenhuis, het treinstation of andere cruciale haltes geraakt. Nu moet je soms een tijdrovende overstap maken. Dat is inefficiënt voor de gebruiker en het zorgt ook nog voor een laag gebruik van de belbus in bepaalde gebieden.

17

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Po

litie

k

Een (zo goed als) lege bus laten rijden, of een stilstaande belbus: dat kost handenvol geld. Welzijnszorg vindt dan ook dat sociale taxi’s die aan min of meer dezelfde prijs rijden als de bus meer aangewezen zijn. Tijdens de campagne in 2013 stapte Welzijnszorg dan ook mee in een concreet project van campagnepartner Mobiel 21 die de werking van sociale taxi’s op het platteland, meer bepaald in Bilzen, in de praktijk ging uittesten.

Basismobiliteit garanderen is werk van lange adem. Politiek werk vraagt tijd. Eerdere realisaties, zoals het recht op derdebetalersregeling bij de huisarts, hebben ons enkele jaren gekost. Dit zal in dit mobiliteitsdossier niet

anders zijn. Je moet politici overtuigen, overheidsbedrijven en partners op het veld aanspreken… En jammer genoeg staan die niet altijd stil bij de specifieke problemen van mensen in armoede.

Welzijnszorg vecht inzake basismobiliteit niet alleen voor de goede zaak, ons gezond verstand zegt ons ook dat we gelijk hebben: je kan als samenleving niet vragen aan mensen om aan de slag te gaan bij een werkgever op enkele tientallen kilometers van hun woonplaats als je daar onmogelijk kan geraken. Je kan niet zeggen dat je tegen vereenzaming bent en tegelijk niet inzetten op basismobiliteit.

jaar

vers

lag

2013

19

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Fond

senw

ervi

ng

Solidariteit in beweging

Fondsenwerving

2013 was voor Welzijnszorg letterlijk een jaar waar beweging in zat: vanaf nu gaan sportief en solidair hand in hand. En dit dankzij de onvoorwaardelijke solidariteit van duizenden vrijwilligers die elk op hun eigen manier in beweging komen en zich engageren om het signaal te geven dat armoede een onrecht is.

‘Zet je benen in voor de armen!’ begon kleinschalig in 2008 in Leuven tijdens de Eindejaarscorrida. Ondertussen is het jaarlijkse loopevent voor vele vrijwilligers een vaste afspraak. De vele enthousiaste reacties en de veelvuldige vragen om via andere loopevents benen in te zetten voor de armen motiveerde Welzijnszorg om dit sportieve actiemodel verder uit te werken. Vanaf 2013 kunnen sportievelingen in heel Vlaanderen hun benen inzetten voor de armen: Antwerp 10 Miles, Stadsloop De Gentenaar, Nacht van West-Vlaanderen, Dwars door Hasselt en de Eindejaarscorrida Leuven. In 2014 is hier ook nog de Hyacintenjogging in Halle aan toegevoegd.

Het concept is heel eenvoudig. Naast hun sportieve inzet gaan deelnemers een tweede uitdaging aan: zoveel mogelijk

Dodentocht “Twee jaar geleden nam ik voor de eerste keer deel. Onvoorbereid besliste ik op het laatste moment om eindelijk eens mee te doen. Het is een geweldige sfeer die heel veel mensen in de streek op de been brengt en waar iedereen mee meeleeft. Maar het was enorm afzien. Helaas moest ik opgeven na 54 km. ‘Zet je benen in voor de armen!’ was voor mij een motivatie om het toch nog eens te proberen en de finish te halen. Mijn sponsors betaalden mee per gewandelde kilometer, of waagden een gok op de pronostiek. Dat motiveert extra om zo lang mogelijk vol te houden.”

geld inzamelen voor Welzijnszorg. Ze laten hun prestatie sponsoren door familie, vrienden, buren, collega’s … 2013 werd afgerond met meer dan 200 lopers die samen maar liefst € 22.000 inzamelden.

Naast het vaste aanbod van Welzijnszorg waren er ook mensen die ons lieten weten dat ze hun benen inzetten voor de armen tijdens andere events:

Roll’on“Vorig jaar liet ik me sponsoren voor de 6 uur skate-estafettewedstrijd van Roll’on in Diepenbeek. De sterkte van een organisatie als Welzijnszorg bestaat uit het enthousiasme van zijn vele vrijwilligers. Wat ik leuk vind, is dat iedereen op zijn eigen manier en binnen de eigen mogelijkheden een steentje kan bijdragen.”

20

Fond

senw

ervi

ng

136.338 kleine wollen mutsjes ‘Samen tegen armoede’ is sinds enkele jaren ook het motto van innocent smoothies. Met de ‘Goedgemutste Breicampagne’ vragen ze samen met Welzijnszorg aandacht voor de armoedeproblematiek. Toen het buiten koud was, zette innocent op zijn smoothies een lekker warm, zelfgebreid mutsje. Voor elke verkochte “goedgemutste” smoothie ging er 20 cent naar Welzijnszorg. En er werd opnieuw massaal deelgenomen aan deze sympathieke actie met niet minder dan 136.338 gebreide mutsjes. De smoothies gingen vlot over de toonbank en Welzijnszorg ontving hiervoor een cheque voor de totale som van € 16.360.

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

100m van je leven “Studio Brussel selecteerde 16 lopers die op 6 september op de Memorial Van Damme de 100m sprint mochten lopen en zo geld inzamelen voor een goed doel. Ik was erbij en heb gesprint voor Welzijnszorg. ‘Zet je benen in voor de armen!’ is een toepasselijke slogan. Armoede is een actueel thema, het valt niet te negeren. Steeds meer mensen hebben het financieel moeilijk, krijgen te kampen met gezondheidsproblemen, kinderen en jongeren met onvoldoende kansen, werkloosheid, enz. Als maatschappij kunnen we hier niet blind voor zijn …”

21

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Fond

senw

ervi

ng

Succesvolle acties dankzij de steun van duizenden vrijwilligers

Fondsenwerving

Soep op de stoep, een succesverhaal Maar liefst 809 Soepacties staan er in 2013 op de teller. Goed voor het mooie bedrag van € 141.000. Voor het tweede jaar op rij werd Don Bosco Halle de winnaar van de Soepstrijd en kregen ze als prijs Nigel Williams op bezoek.

“Soep op de stoep begon drie jaar geleden met enkele vrijwilligers, maar groeide ondertussen uit tot een traditie waarin alle leerlingen aan het werk worden gezet met groenten, kookpotten en de mixer. Ook onze leerkrachten, waren net als de soep, ‘warm’ te maken voor deze actie die kansen biedt voor het contact tussen leerkrachten en leerlingen: samen groenten snijden,

koken en soep verkopen. We leren elkaar eens op een andere manier kennen en er is wat meer ruimte en tijd voor een losse babbel.”“De soep maken was heel fijn. We werkten vol enthousiasme en hielpen goed mee. Iedereen wou zijn steentje bijdragen voor het goede doel. En als beloning voor het harde werken kregen we een optreden van Nigel Williams cadeau.”

“Ik vond de prijs geslaagd. Een optreden van een stand-up comedian als ontspanning was leuk. We hebben met veel liefde soep gemaakt voor mensen die minder kansen hebben.”

“Ik vind ‘Soep op de stoep’ een heel mooi initiatief. Hierdoor kunnen jongeren meewerken aan de strijd tegen armoede.”

Naast ‘Zet je benen in voor de armen!’ scoorde ook de andere

fondsenwervende actie van Welzijnszorg in 2013 uitstekend.

‘Soep op de stoep’ opnieuw een schot in de roos.

jaar

vers

lag

2013

23

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Pro

ject

en

Nieuwe wegen ingeslagen

Projecten

Eigenlijk is het best wel verheugend te weten dat er zoveel mensen en organisaties in ons land elk op hun terrein werken aan kansen voor mensen in armoede. Je kan je dus voorstellen hoe verrijkend en deugddoend het is uit hun kennis en ervaring te mogen putten voor onze campagne. En dat doen we. We schakelen een versnelling hoger door de manier waarop we vanaf 2013 met campagneprojecten werken. En tegen de campagne 2014 gaan we er nog steviger tegenaan!

Op de goede wegWe startten de campagne “Armoede (op den) buiten” met zeven campagneprojecten verspreid over heel Vlaanderen. Dit keer geen in Brussel – dat heb je met dit thema.

De campagneprojecten 2013Groep Intro Fiets in woon-werkverkeer Maldegem De Toevlucht vzw Ontmoetingsmomenten AalterRimo Limburg Hees in vervoering Heusden / Bilzen’t Schoederkloptje Armoede in niet-stedelijke gebieden ZarrenDe Vlaspit Drempelverlaging van het sociaal restaurant ScherpenheuvelRiso Vlaams-Brabant “Open huis” Heikruis Kessel-Lo / PajottenlandStorzo vzw Volwassenen leren fietsen Zoutleeuw

Zeven projecten, dat is een kleine helft van wat we voor de volgende jaren in onze bagage willen meenemen. Maar 2013 was dan ook een overgangsjaar: het eerste jaar dat we al in de voorbereiding van de campagne een oproep ‘campagneprojecten’ lanceerden. De goedgekeurde projecten steunen we in dit overgangsjaar ook maar één jaar, en geen twee. Deze keer kón er nog geen heel voorbereidend jaar zijn. Toch gaan we met deze projecten langer op weg dan vroeger het geval was. Twee voorbeelden:

Hees krijgt een heuse sociale taxiIn het Limburgse Hees wonen ongeveer 700 personen, vooral ouderen en veel alleenstaanden. Nu in Hees het laatste café gesloten werd, er geen postkantoor of bankpunt meer is en er nog één buurtwinkeltje is waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, is er grote nood aan ontmoeting en sociaal contact.

Een medewerker vertelde: “Een groot knelpunt van Hees blijft de mobiliteit. Hees ligt zeer afgelegen. Vervoer is voor veel mensen een groot probleem. Mensen zijn erg afhankelijk van de belbus, maar dit alternatief is niet altijd toereikend. Zo moet men om tot bij het ziekenhuis te geraken, de belbus nemen, om vervolgens tweemaal over te stappen op een gewone bus. Samen met vrijwilligers willen we daarom een project op maat opzetten rond mobiliteit in Hees. Daarmee willen we de bewoners een zicht geven op de verschillende vervoersmogelijkheden die bestaan, de drempels wegwerken en ervoor zorgen dat ouderen vlot overal geraken.”

Dit project krijgt een mooi vervolg. Onze campagnepartner Mobiel 21 haakte z’n wagentje letterlijk aan: met middelen van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en in samenwerking met de stad Bilzen starten ze een pilootproject op om een soort ‘sociale taxi’ op de baan te krijgen.

24

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Pro

ject

en

Storzo krijgt hoog bezoekIn Zoutleeuw, Kortenaken en Linter is Storzo vzw regio wegbereider. Ook in deze regio, Zuid-Oost-Hageland, is mobiliteit een niet te onderschatten drempel om uit armoede te raken. “In onze projecten van tewerkstelling en armoedebestrijding komen we vaak in aanraking met volwassenen die niet kunnen fietsen. Ze hebben als kind deze kans nooit gekregen. We willen hen daarom niet alleen leren fietsen, maar ook de mogelijkheid bieden door samen met andere partners fietspunten te creëren waar fietsen uitgeleend kunnen worden. Ook willen we mensen opleiden om anderen te leren fietsen”.Bij Storzo gaan ze ervan uit dat zo ook de kansen op werk voor deze mensen verhogen, omdat ze dan mobieler zijn. Ook het feit dat mensen zich dan makkelijker kunnen verplaatsen, en zo minder geïsoleerd blijven (vervoersarmoede), is een pluspunt. Mobiliteit is immers een noodzaak om waardig te kunnen leven.

Hoe afgelegen die regio is, mochten de ministers Peeters en Lieten zelf vaststellen. We nodigden hen immers daar uit om de campagne “Armoede (op den) buiten” af te sluiten.

Een tandje bijstekenNog in 2013 selecteerden we 17 campagneprojecten voor de campagne 2014. En we zijn al met hen vertrokken: in september 2013 ontvingen ze een bundeltje waarmee ze in de eigen organisatie, met hun eigen mensen voorbereidend materiaal voor het campagnedossier 2014 konden verzamelen. Begin 2014 verzamelden we dat: fantastische brandstof voor de nieuwe campagne! En van zodra de campagnemotor begint te draaien, springen ze mee op de wagen. Om naar uit te kijken!

De campagneprojecten 2014VLOS Vrijwilligerswerk door vluchtelingen Sint-NiklaasEfrem vzw Stimuleren OCMW’s in functie van zelfstandigen in moeilijkheden GentWelzijnsschakels Kans Buurtkoffie Gentse kanaaldorpen GentVrienden van het Huizeken Armoede in beeld in Brussel BrusselO.R.C.A. BrusselD’Broej - Chicago Op eigen vleugels BrusselMeeting BrusselWelzijnsschakels Puurs Concrete verandering via theater en dialoog PuursRiso Vlaams-Brabant Recht op wonen Kessel-LoHuurderssyndicaat Limburg Stem van de private huurder HasseltATD Vierde wereld Limburg De papiermolen HasseltWZS vzw Den Draai Onderbescherming in HodB Wie en waar? Heist op den BergWZS vzw De Schakel Beerse Het sociaal huis luistert BeerseKAAP OostendeSociale Dienst voor Vreemdelingen Project met respect Oostende ‘t Hope Werking sociale onderbescherming RoeselareInloophuis Kom-af Outreachende werking Kom-af Roeselare

Directeur Daniëlle Colsoul en voorzitter Greta D’hondt van Welzijnszorg overhandigde aan minister Lieten 61.449 petitiesleutels. Fietsdemonstratie bij Storzo vzw.

25

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Pro

ject

en

€ 850.136

7 campagneprojecten 2013

14 organisaties die steun kregen als starter of om een nieuwe

weg in te slaan

5 organisaties die met een adviestoelage een duwtje in de

rug kregen

4 innoverende projecten die gedurende enkele jaren nieuwe

wegen verkennen

17 campagneprojecten 2014

en 130 Welzijnsschakels

19 diverse projecten

46 organisaties die gedurende twee of drie jaar met Welzijnszorg op

weg gaan als samenwerker

1 laureaat van de Prijs Armoede Uitsluiten

Goed op weg met de projecten van WelzijnszorgDankzij jullie hulp kon Welzijnszorg steun bieden aan:

reg

iona

le w

erki

ng

Ga je mee op café? Antwerpen

Brusselse verhalen Brussel

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

26

Met de campagne ‘Armoede (op den) buiten’ trok Welzijnszorg Regio Antwerpen in 2013 met de gloednieuwe formule van een praatcafé ‘den boer op’. Ze deden dat op acht plaatsen, zorgvuldig gespreid in de regio. En de formule sloeg aan. Ze konden daarbij telkens rekenen op de medewerking van diverse deskundigen op vlak van toegankelijke diensten in de gemeente, mobiliteit of (sociale) huisvesting. Hun inbreng was altijd informerend over alle aspecten van de campagne. Dat werkte inspirerend voor het talrijk opgekomen publiek dat zich tijdens de praatcafé’s erg betrokken voelde bij het thema van de campagne.

Zo ook in Wommelgem waar Jo Casaer, voorzitter van SHM De Voorkempen, via een bijzonder boeiende voorstelling een duidelijk beeld verschafte over hoe sociale huisvesting in Vlaanderen is opgebouwd en welke problemen er zich meer specifiek op het platteland aandienen. Problemen van discriminatie op de huizenmarkt, onbetaalbare en slechte woningen, de veel te lange wachtlijsten voor een sociale woning waar zoveel kwetsbare mensen en gezinnen slachtoffer van zijn. Het kwam allemaal aan bod. OCMW-voorzitster Ann Baele stelde aansluitend het OCMW-huisvestingsbeleid van Wommelgem voor. En op welke ondersteuning mensen er kunnen rekenen.

Tijdens de pauze kregen de aanwezigen de kans om met elkaar van gedachten te wisselen over het thema en de gegeven informatie. Het was een zeer gevarieerd en betrokken publiek, duidelijk door de problematiek gegrepen. Dat vertaalde zich meteen in concrete en confronterende vragen. Na de voorstelling van de politieke eisen van de campagne, werden bij wijze van statement de petitiekaarten door iedereen zeer bewust en gemotiveerd ondertekend. En er werd nog stevig nagekaart over de inhoud van deze namiddag. Armoede op den buiten raakt ook duidelijk heel wat mensen van de randstad.

Met het thema platteland aan de slag gaan binnen de stedelijke context van Brussel bleek niet zo eenvoudig maar Welzijnszorg Regio Brussel vond een originele formule. Ze liet vijf Brusselaars die in een ver of dicht verleden op het platteland hadden gewoond interviewen door een professionele journalist. Drie onder hen waren afkomstig uit het ‘Zuiden’ en twee kwamen van het ‘Vlaamse platteland’. Allen zijn ze betrokken bij organisaties die Welzijnszorg steunt in de regio.

De diverse dimensies van armoede – sociaal, emotioneel, cultureel en financieel – liepen als een rode draad door hun verhalen. Azhara uit Jordanië woonde eerst in Brussel en verhuisde naar een klein dorpje in Wallonië. Toen ze als jongvolwassene terug in Brussel kwam wonen, werd ze opgelicht door een malafide huiseigenaar. Corneel was een gerespecteerd man in het plattelandsdorpje waar hij opgroeide en werkte. Door persoonlijke problemen heeft hij halsoverkop alles achter zich moeten laten om de anonimiteit van de grootstad op te zoeken. Marie-Lou en Chen werken zonder wettige verblijfspapieren clandestien voor ambassadepersoneel. Stijn is opgegroeid in een welstellende familie op het Limburgse platteland. Hij vertelt vrijuit over zijn passie voor Voltaire, de zware tijden die hij heeft meegemaakt en hoe belangrijk de ondersteuning van vrienden en hulpverleners is.

‘Verteldis’, een vertelcollectief onder de deskundige leiding van actrice Chris Lomme engageerde zich om met de verhalen van deze mensen aan de slag te gaan. Tijdens het startmoment van de campagne brachten ze dit op het podium. De aanwezigen kregen een gedrukte versie van de verhalen mee. Welzijnszorg stelde ze ook ter beschikking op haar website. Doorheen de hele campagne werden fragmenten tijdens diverse campagneactiviteiten in de Brusselse regio gebruikt. Het gaf het thema ‘Armoede op het platteland’ in Brussel een mooie invulling. Twee verhalen werden in de krant ‘Brussel Deze Week’ gepubliceerd en werden vlot gedeeld op sociale media.

2

V.U. Welzijnszorg vzw, Huidevettersstraat 165, 1000 BrusselMet dank aan: Ken Lambeets, Corneel, Azhara, Stijn, Marie-Lou & Chen

2

V.U. Welzijnszorg vzw, Huidevettersstraat 165, 1000 BrusselMet dank aan: Ken Lambeets, Corneel, Azhara, Stijn, Marie-Lou & Chen

In samenwerking met ‘Verteldis’, een Brussels collectief van verhalenvertellers onder leiding van Chris Lomme, worden de verhalen voorgesteld aan het brede publiek.

Hoewel afkomstig uit verschillende werelddelen, lopen de vele facetten van armoede – sociaal, emotioneel, cultureel, fi nanci-eel … – als een rode draad door de verhalen. Er valt nogmaals uit op te maken dat armoede een universeel probleem is, dat op elk individu een unieke uitwerking heeft. Zo is er Azhara uit Jordanië, die eerst in Brussel woonde en verhuisde naar een klein dorpje in Wallonië. Omdat ze enkel Nederlands sprak, be-greep ze het systeem van de bussen niet en nam ze enkel de trein. Toen ze als jongvolwassene terug in Brussel kwam wonen, werd ze opgelicht door een malafi de huiseigenaar. Corneel was een gerespecteerd man in het Vlaamse plattelandsdorpje waar hij opgroeide en werkte. Door persoonlijke problemen heeft hij halsoverkop alles achter zich gelaten om de anonimiteit van de grootstad op te zoeken. Marie-Lou en Chen zijn twee Aziati-sche dames. Zonder wettige verblijfspapieren werken ze beiden clandestien als huishoudsters voor ambassadepersoneel. Stijn vertelt hoe hij is opgegroeid in een welstellende familie op het Limburgse platteland. Stijn is geen ‘mensenmens’. Hij vertelt voluit over zijn passie voor Voltaire, de zware tijden die hij heeft meegemaakt en hoe belangrijk de ondersteuning van vrienden en hulpverleners is.

Migratie, vanuit het buitenland of binnen het eigen land, is een ingewikkeld en boeiend fenomeen. In beide gevallen is het even ingrijpend. De stap om te migreren is niet gemakkelijk. Oorza-ken zijn divers. En er is altijd een project, iets wat bereikt moet worden. Meteen is dat de rode draad: mensen gaan op zoek naar een beter leven. Migratie en sociale mobiliteit spelen een cruci-ale rol in de strategie van een individu om zich een weg te banen uit armoede en uit sociale uitsluiting. Het is een hefboom om weg te geraken uit levenssituaties waarin mensen vastlopen.

In deze verhalen ligt de nadruk niet op wat mensen (nog) niet hebben: voldoende inkomen, juiste papieren … Er is vooral sprake over wat ze wel hebben. Eén element springt daarbij in het oog. Allen hebben het geluk een stevig sociaal netwerk rondom zich te hebben.

Uit deze verhalen blijkt het belang van een goed onthaal, toe-gankelijke diensten en een degelijk aanbod van (sociale) huis-vesting. Welzijnszorg zal de komende maanden dan ook niet stilzitten om ook in Brussel hier werk van te maken. Ook de omgeving, familie, vrienden … zijn cruciaal. Net als de sociale organisaties die wonderlijke dingen doen met beperkte midde-len. Zonder een sterk middenveld, zonder laagdrempelige orga-nisaties waar deze personen zich goed voelen, zouden de sterke verhalen van deze vijf individuen veel minder hartverwarmende elementen met zich meedragen.

stad met een pla� elandsverleden, stad met een toekomst voor wie het pla� eland verlaat.Ook in Brussel werkt Welzijnszorg rond ‘armoede (op den) buiten’. Solidariteit kent immers geen (stads)-grenzen. Welzijnszorg zocht een creatieve manier om het thema platteland zichtbaar te maken in de hoofd-stad. Vijf Brusselaars die in een ver of dicht verleden op het platteland woonden, werden geïnterviewd door de Brusselse journalist Ken Lambeets. Twee mannen en drie vrouwen vertelden hun verhaal.

Brussel

Op de eerste rijBij de eerste communie zaten de kinderen van de vrije school op de eerste rij. Achter hen zaten hun ouders, daarachter pas zaten de kinderen van de arbeiders. Ik zat dus vooraan, maar mijn speelkameraadjes zaten achter mij. Mijn ouders waren piekfi jn uitgedost. Mijn moeder, afkomstig van het platteland, is nooit naar school geweest – zelfs de lagere school heeft ze niet afgemaakt. Ze moest op het land werken. Dat heeft ze altijd wil-len compenseren.Thuis konden ze me niet helpen met mijn huiswerk, al is dat geen verwijt. Ik zou het zelf ook niet kunnen uitleggen aan mijn kinderen. Ik heb mijn diploma van het lager middelbaar gehaald. Ik had niet de moed om verder te studeren.Tegenover ons huis was er een drukkerij. Daar kon ik aan de slag als papiersnijder. Mijn moeder zei me: “Doe een hemd en een das aan, de mensen mogen niet weten dat je met je handen gaat werken.” Dat is typisch voor het platteland van toen. Dat werk heb ik enkele jaren gedaan. Daarna ben ik in dienst gegaan bij mijn vader, die bij de ‘spaarkas’ werkte.Ik ben vrij laat getrouwd, ik was al 31 jaar. De zaken gingen goed. Ik deed mijn werk graag. Niet veel later is mijn vader gestorven. Daarop moest ik bij de directeur langsgaan – ik wou hetgene wat mijn vader had opgebouwd, niet verloren la-ten gaan. Ik heb hem gevraagd om zo dringend mogelijk iemand te laten benoemen als mijn baas. Daarop heeft de directeur mij benoemd. Ik

had ook iemand nodig die voor me werkte als secretaresse. De directeur heeft er toen niets beter op gevonden dan mijn vrouw aan te stellen. Dat bleek helaas een grote vergissing.

Een spelletje kaartenIn mijn contract stond dat het zakencijfer er jaarlijks met tien procent op vooruit moest gaan. We waren maar met twee be-roepskrachten en het werd ieder jaar moeilijker en moeilijker om dat cijfer te halen. Dat bracht veel stress met zich mee, waar-door er ook spanningen in het huwelijk kwamen. Als je overdag werkt, stop je normaal om 17 uur en kan daarna de boel ont-ploffen. Bij ons was dat niet het geval. Wij moesten heel vaak ’s avonds werken. Na een tijdje ben ik ergens troost gaan zoeken, omdat ik nergens terecht kon met mijn problemen. Dat had ik natuurlijk niet mogen doen.Het nieuws deed snel de ronde in het dorp en de bom is gauw gebarsten. We zaten ’s ochtends aan tafel en de jongste van mijn twee kinderen zei: “Papa, we gaan verhuizen.” Mijn vrouw had iets gevonden om te huren, ze wou van me scheiden. We had-den net een mooie villa gekocht en ik had in een stommiteit een papier getekend dat ik alle schulden op mij zou nemen. Het ging over zes miljoen Belgische frank, veel geld in die tijd.

Je moet weten, in die tijd was scheiden een grote zonde en ik voelde goed hoe ik met de vinger werd nagewezen. De emotionele ar-moede joeg me weg van het platteland. Ik kon

Corneel ruilde 26 jaar geleden het Pajo enland in voor Brussel.Het Pajottenland is eigenlijk een beetje een achterlijke buurt, al mag ik dat niet zeggen. (lacht) We woon-den aan de rand van het dorp. Er was enkel een gemeenteschool en een vrije school. De lagere klassen gingen naar de gemeenteschool, de mensen die dachten dat ze het een beetje beter hadden – dat was niet altijd waar – gingen naar de vrije school. Ik ging naar de vrije school. Het werd ons verboden om met de andere kinderen contact te hebben. De kinderen uit de buurt waren arbeiderskinderen. Van de school mochten we niet met hen spelen. Gelukkig verzette mijn vader zich daartegen.

Corneel

3

“Ik zie het pla� eland graag, maar enkel om op vakantie te gaan.”

27

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

reg

iona

le w

erki

ng

Sportief Limburg Limburg

Ambiance op de marktOost-Vlaanderen

Op zondag 13 oktober 2013 was Welzijnszorg voor de eerste keer aanwezig op ‘Dwars door Hasselt’, het grootste loopevent van Limburg. Een 20-tal lopers zetten hun benen in voor de armen en zamelden met z’n allen maar liefst € 5917,50 in! De lopers werden onthaald aan de stand van Welzijnszorg langs het Evenementenplein. Mevrouw Ann Vanrusselt stelde haar voortuin hiervoor ter beschikking, alsook haar garage waar de lopers zich konden omkleden.

De ruim opgetrommelde supporters en voorbijgangers konden zich opwarmen aan de soep van de ‘Soep op de Stoepactie’. Dat was nodig, want de zon was niet van de partij. Er stond een ijzige wind en onze warme soep was dan ook in een mum van tijd uitverkocht. Gelukkig lieten de lopers zich niet afschrikken door het weer. Hun prestaties werden door de twee vliegende reporters ook op foto vastgelegd. Het was een geslaagde eerste ervaring. Voor de volgende editie geeft Welzijnszorg opnieuw present op ‘Dwars door Hasselt’ dat op 12 oktober 2014 zal plaatsvinden. De Limburgers lieten zich dit jaar van hun sportiefste kant zien. Marjan De Prins van Welzijnsschakels Limburg deed mee aan de Dodentocht en wandelde de 100 km helemaal uit! Ze zamelde op die manier € 953 in voor Welzijnszorg. Ook Tessa Snellinx liet zich sponsoren voor Welzijnszorg op de inline-skate wedstrijd Roll’on in Diepenbeek.

Het was een zonnige dag in december. Op de hoek van de Korenmarkt en Klein Turkije in Gent voerden vrijwilligers van de Landelijke Gilden, Welzijnszorg Oost-Vlaanderen, KVLV, Kerk-in-Gent en Welzijnsschakels in december 2013 actie rond ‘Armoede (op den) buiten’.

Voorbijgangers konden genieten van een ‘Soep op de stoep’ en werden gevraagd onze petitie te ondertekenen. De petitie had de vorm van een (papieren) sleutel, en dat stond symbool voor sleutels die deuren kunnen openen naar een wereld zonder armoede.

Mong Rosseel en Luc De Vos kwamen de actie een hart onder de riem steken. Ook heel wat Gentse politici lieten de actie niet zomaar aan zich voorbijgaan. Zo openden Siegfried Bracke en Tom Balthazar de deur naar een leven zonder armoede.

De grootste blikvanger van de actie was Félicienne, een varken uit Oosteeklo dat op de markt graag een wandeling maakte en de actie tegen armoede op den buiten mee ondersteunde.

reg

iona

le w

erki

ng

De campagneboodschap een gezicht gevenVlaams-Brabant/Mechelen

regionale werking

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

28

Voor de campagne ‘Armoede (op den) buiten’ werkte de regio Vlaams-Brabant/Mechelen intensief samen met twee mensen met een armoede-ervaring. Marina zette zich met zeer veel engagement in voor de vereniging ‘Erm ’n Erm’ in Tienen waar armen het woord nemen. Tim is werkzaam in Eetcafe De (H)eerlijkheid van de sociale werkplaats De Vlaspit in Scherpenheuvel.

Samen met Rien Van Meensel, professioneel verhalenvertelster en Regina en Agnes, twee enthousiaste medewerkers van de organisatie Storzo vzw, gingen ze tijdens drie bijeenkomsten creatief aan de slag om hun levensverhaal in kaart te brengen. Deze concrete ervaringen van armoede op het platteland gaven mee ruggengraat aan de campagneboodschap ‘Armoede (op den) buiten’. We gingen verschillende keren samen op stap om ons verhaal te doen: aan studenten van de hogeschool in Brussel, aan leerlingen van een secundaire school in Londerzeel, aan een kloostergemeenschap in Heverlee, …Welzijnszorg wil de samenwerking met de armoede-organisaties die ze ondersteunt breder zien dan enkel het financiële luik. Met dit initiatief maakten we onze ambitie om elkaar wederzijds te versterken waar. Op deze manier sloegen we de handen in elkaar en maakten zo anderen bewust van de noodzaak van solidariteit met mensen die geconfronteerd worden met kansarmoede en sociale uitsluiting.Tim en Marina hebben beiden aangegeven dat ze in de toekomst graag nog zouden samenwerken met Welzijnszorg. Wordt dus vervolgd!

Armoede in het klaslokaal West-Vlaanderen

Leerkrachten uit het lager onderwijs krijgen in hun klas regelmatig met armoede te maken. Daarbij zitten ze vaak met heel wat vragen. Wie zijn die leerlingen in armoede dan? Hoe leg je contact met de ouders? Wat doe je tijdens schoolreizen? Hoe bespreek je delicate problemen?

Naar analogie met het Robby-materiaal voor de leerlingen van de lagere school ontwikkelden zes laatstejaarsstudenten Sociaal Werk van de Hogeschool West-Vlaanderen (Brugge), in samenwerking met Welzijnszorg, in 2013 een toolbox met materiaal voor de leerkrachten. Ze willen hen op die manier niet alleen bewustmaken van de armoedeproblematiek, maar ook antwoorden bieden op al hun vragen in verband met armoede. Gekoppeld aan de ontwikkeling van die toolbox, namen de studenten ook enquêtes af bij leerkrachten uit verschillende scholen.

De box is uitgewerkt in de vorm van een houten doos, met daarin materiaal over armoede. In de box zit onder meer het boekje ‘Het jaar van Lilly’ over een meisje dat in armoede leeft. De inhoud van dit boekje werd opgebouwd aan de hand van nuttige tips van de leerkrachten zelf. Naast het boekje bevat de box ook nog een informatieve flyer, een DVD met interessante filmpjes, en een aantal lesvoorbereidingen. Deze box kan ontleend worden op de Regionale Dienst van Welzijnszorg West-Vlaanderen. De zes studenten hebben zich met hart en ziel op het thema armoede en onderwijs gestort, met een geweldig resultaat waar ze fier op mogen zijn. Welzijnszorg hoopt dat ze deze ervaring in hun verdere loopbaan kunnen meenemen.

De zes laatstejaarsstudenten Sociaal Werk – howest BruggeFoto van links naar rechts: Tim, Agnes, Rien en Marina.

jaar

vers

lag

2013

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Fina

ncie

el

Financiële resultaten 2013Welzijnszorg vzw

boekjaar 2011 boekjaar 2012 boekjaar 2013

uITGaVEnaRMOEDEpROjECTEn 1.027.337 38% 910.551 36% 1.009.174 38%✤ betoelaging projecten 864.335 747.825 850.136✤ directe kosten✤ personeelskosten 149.562 147.790 143.856✤ aandeel algemene kosten 13.440 14.936 15.182

EDuCaTIEVE pROjECTEn 962.118 35% 942.742 37% 921.726 35%✤ kosten educatieve werking 267.470 249.271 243.967✤ personeelskosten 637.373 629.821 613.059✤ aandeel algemene kosten 57.275 63.650 64.700

SaMEnWERKInGSpROjECTEn 213.208 8% 212.847 8% 208.025 8%✤ directe kosten samenwerking✤ personeelskosten 195.629 193.311 188.167✤ aandeel algemene kosten 17.579 19.536 19.858

BELEIDSWERK 77.030 3% 76.900 3% 75.158 3%✤ directe kosten beleidswerk✤ personeelskosten 70.679 69.842 67.983✤ aandeel algemene kosten 6.351 7.058 7.175

fOnDSEnWERVInG 237.949 9% 208.340 8% 217.803 8%✤ werkingskosten 179.489 149.978 160.764✤ personeelskosten 53.640 53.005 51.594✤ aandeel algemene kosten 4.820 5.357 5.445

COMMunICaTIE 34.787 1% 39.277 2% 35.864 1%✤ werkingskosten communicatie 3.149 7.693 4.996✤ personeelskosten 29.029 28.685 27.921✤ aandeel algemene kosten 2.609 2.899 2.947

aLGEMEEn BEHEER 174.006 1% 173.711 7% 169.775 6%✤ werkingskosten 14.347 15.944 16.207✤ personeelskosten 159.659 157.767 153.568

TOTaaL uITGaVEn 2.726.435 2.564.368 2.637.525

RESuLTaaT (pOSITIEf) 134.572 252.879 112.778

Solidariteit is het sleutelwoord voor onze organisatie. ‘Samen tegen armoede’ is dan ook alleen mogelijk in een solidaire samenleving. Een samenleving waar ieder zijn plekje heeft en het gevoel heeft iets te betekenen. Want het is juist dat gevoel van niets te betekenen, er niet toe doen, dat armoede zwaar om dragen maakt.

‘Samen tegen armoede’ betekent dan ook werken aan een samenleving waar mensen de mogelijkheid krijgen om ‘iets te betekenen’ en een bestaan uit te bouwen dat voor hen zinvol is.

Solidariteit zet aan tot structurele veranderingen. En laat dat nu vooral datgene zijn wat we nodig hebben.Dankjewel voor je solidariteit!

30

31

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

Fina

ncie

el

boekjaar 2011 boekjaar 2012 boekjaar 2013

InKOMSTEnfOnDSEnWERVInG 1.972.657 69% 1.797.024 64% 1.967.715 72%✤ collecten 361.761 364.650 359.203

✤ particuliere giften 1.368.109 1.281.645 1.449.232✤ fondsen 213.986 150.729 159.280✤ fondsenwervingsmodel 28.801

SuBSIDIES 339.922 12% 561.112 20% 333.030 12%

VERGOEDInGEn 548.427 19% 459.110 16% 449.558 16%

TOTaaL InKOMSTEn 2.861.006 2.817.246 2.750.303

▶ armoedeprojecten 38%▶ educatieve projecten 35% ▶ samenwerkingsprojecten 8%▶ beleidswerk 3%▶ fondsenwerving 8%▶ communicatie 1%▶ algemeen beheer 6%

▶ fondsenwerving 72%▶ subsidies 12%▶ vergoedingen 16%

uitgaven 2013 Inkomsten 2013

35

Jaa

rver

sla

g W

elzi

Jnsz

org

201

3

REGIOn aLE MEDE WERKERS

anT WERpEnantwerpen@welzijnszorg.be■ Educatief medewerker fons Corten Zofia Mezeyova■ Administratief medewerker Hilde Van put

BRuS SELbrussel@welzijnszorg.be■ Educatief medewerker Bart Van Walle■ Administratief medewerker Rita Vantroyen

LIMBuRGhasselt@welzijnszorg.be■ Educatief medewerker Inge Koekelkoren■ Administratief medewerker ann Cleenders anita jame

OOST-VL aanDEREngent@welzijnszorg.be■ Educatief medewerker Ellen Van Der Zwalmen■ Administratief medewerker Carine fock Mieke Vangansbeke

VL aaMS -BRaBanT/MECHELEnmechelen@welzijnszorg.be■ Educatief medewerker Sylvie Vanderhoydonck Bart Van Walle■ Administratief medewerker anita Schaerlaeken

WE ST-VL aanDEREnroeselare@welzijnszorg.be ■ Educatief medewerker Bie Cools Lieselot Hemeryck■ Administratief medewerker Stefanie Lammens Caterina Rathmann

Wie deed wat in 2013?n aTIOn aLE MEDE WERKERSHuidevettersstraat 165, 1000 BrusselT 02/502 55 75, info@welzijnszorg.be

Boekhouding & administratieVéronique peynsaert

CampagneMarie Wattiez

DirecteurDaniëlle Colsoul

DirectiesecretariaatMarja Hermans

Educatie & vormingDanny Horemans

Cindy put (tot maart 2013)

FondsenwervingVanessa Lelon

Grafische vormgevingGevaert Graphics

Websiteplant-a-flag

Jeugd & onderwijsKusum Mertens

OnderhoudMarie-Christine Disachi Dieneki

Politiek werkBert D’hondt

Projectenwerking & beleidsplanningfrieda Bex

SecretariaatMachteld uyttersprot

Hadewijch Van Hove

RaaD Van BE STuuR

Greta D’hondt (Voorzitter) * johan Truyers (Ondervoorzitter) * johan Martens(Secretaris-penningmeester) * Leden: Kris Buckinx * Daniëlle Colsoul * Lieve Herijgers * Ronny Lannoo * Werner Maeckelberghe * Karine Rochtus * Rony Timmermans * Wim Vandewiele * Els Vrijdag

Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel, T. 02/502 55 75

info@welzijnszorg.be, www.welzijnszorg.be

Facebook: Welzijnszorg, samen tegen armoede

Twitter: @welzijnszorg