Blz.| 1

Wat na de taalscreening? Enkele suggesties voor oefenmateriaal:(samengesteld door de pedagogisch begeleiders van het interdiocesaan overleg taalbeleid VVKSO)

1 Voor collega's zaakvakken die willen inzetten op taal (en dat werkt nog altijd het beste): http://www.steunpuntgok.be/secundair_onderwijs/materiaal/lesmateriaal/bronnenboek/index.aspx

2 Op de site van Steunpunt inclusief onderwijs vind je ook heel wat: www.cteno.be . De reeksen Tatami (3 en 4 kunnen voor derde graad ook) en Sesam (meer voor eerste en tweede graad) zijn zeker interessant.

3 (Nieuwe) leerboeken Nederlands voor anderstaligen Uitgeverij De Boeck brengt een nieuw leerboek Nederlands voor anderstaligen op de

markt. “Thuis in Taal” is gebaseerd op de meest recente verworvenheden van de communicatieve methode. In elke les komen de vier vaardigheden aan bod. Na 10 lessen is een herhalingsles gepland. Een minigrammatica en een beeldwoordenboek zijn in voorbereiding. www.uitgeverijdeboeck.be

Uitgevrij Wolters – Plantyn biedt een totaalmethode in modulevorm aan. o “Werken met schooltaalwoorden” omvat twee modules schooltaalwoorden voor

leerlingen met een beperktere kennis van het Nederlands. o “Aan het woord” Nederlands voor anderstaligen. www.plantyn.com

Van In – “Taal Troef. Remediëringsbundel eerste graad.” www.vanin.be

Pelckmans – “Schooltaalwoordenboek” en “Schooltaalwoordenspel” www.pelckmans.be

4 Ook de site rond academische geletterdheid voor nieuwkomers is interessant voor een derde graad aso: http://www.geletterdheid.org/index.php?idMenu=100 .

5 “Het Steunpunt Diversiteit & Leren (SDL), verbonden aan de Vakgroep Taalkunde van de Universiteit Gent, biedt een wetenschappelijk onderbouwde ondersteuning met betrekking tot het thema ‘Omgaan met diversiteit’ (…)Het SDL biedt die ondersteuning aan in de vorm van visieontwikkeling, onderzoek, materiaalontwikkeling en vorming, coaching en consultancy.” Hier vind je echter veel achtergrondinfo, maar weinig echt materiaal. http://www.steunpuntdiversiteitenleren.be/nl/home

6 Het "zakmes" van de vdab biedt ook heel veel interessant materiaal voor leraren die de taal van hun leerlingen willen stimuleren: ”Met NodO+ nemen opleidingscentra taalcoaching in eigen handen. Niet voor of na de vakles, maar tijdens: dat is een plus. Voor de cursist, maar ook voor de vakdocent: nog een plus. In de toolbox van NodO+ zit een verzameling van taalacties en opvolgtools voor praktijkvakken, theorielessen en stage. Kortom: Nederlands op de Opleidingsvloer” http://www.vdab.be/nodotaalcoaching/

7 De sites www.nieuwsbegrip.nl (artikels over actualiteit met opdrachten en handleiding leraar, niveau C is voor de eerste graad so, eerste twee maanden gratis) . Diaplus extra materiaal bij Diataal

Blz.| 2

8 Het documentatiecentrum Atlas in Antwerpen: “Ben je op zoek naar leermiddelen Nederlands voor anderstaligen? Of naar materialen om met je klas, school, groep te werken rond wereldburgerschap of diversiteit? Of wil je meer weten over interculturaliteit in onze samenleving en interculturalisering van organisaties?”http://www.provincieantwerpen.be/aanbod/dwep/docatlas/documentatiecentrum-atlas.html

Enkele werken die je daar kunt vinden:- Woordenschatwijzer : basiswoordenschat Nederlands voor anderstaligen

Schoenaerts, Peter- Rondom luisteren 1. Luisteren vanuit communicatief perspectief, Nederlands

voor anderstaligenFonck, Anja

- Zebra 4. Docentenhandleiding. Nederlands als tweede taal voor anderstaligenin het voortgezet onderwijs

- Als ik jou : poëzie voor anderstaligenDecavele, Annemie

- Echt waar?! De beste artikels uit 5 jaar taalblad.beVan Kelecom, Koen

- 100 nieuwe taalspelen: voor kinderen van 4 tot 14 jaar.Rooyackers, Tom

- Wiskunde 3 woordenboekjeCarreyn, B. – Geeurinckx, F. – Van Nieuwenhuyze, R.

- Taalatelier, Tatami, Promotie, Sesam (reeksen met didactisch materiaal voor lezen, woordenschat … )

- Beter in NederlandsTiggeler, Eric (grammatica)

- Beter in NederlandsTiggeler, Eric (spelling)

- Werkwoorden in vorm. Nederlands voor anderstaligenScholtens, Nynke

- DOE wat met grammatica! Nederlands voor anderstaligen: oefenboek 1Goossens, Marian

- DOE wat met grammatica! Nederlands voor anderstaligen: oefenboek 2Goossens, Marian

9

10

Blz.| 3

11

12

13 Docsite taalbeleid: “ Instrumenten voor evaluatie. Hoe voorkom je dat taal een hinderpaal vormt bij het evalueren van je leerlingen? Gebruik onderstaande instrumenten om je evaluatie te optimaliseren.”

- Bekijk de observatiewijzer lezen en luisteren: » Observatiewijzer 'Lezen en Luisteren' (pdf)

Blz.| 4

- Bekijk de observatiewijzer spreken en schrijven» Observatiewijzer 'Spreken en Schrijven'' (pdf)

- Hoe kan je vermijden dat de opdrachten of vraagstellingen bepaalde leerlingen benadeelt en andere bevoordeelt? Bekijk de uitgebreide kijkwijzer: » Kijkwijzer 'Evalueren en Taalvaardigheid' (pdf)

- Hoe goed scoort je examen op vlak van taalvaardigheid? Gebruik onderstaande checklist: » Checklist 'Hoe goed scoort mijn toets/examen?'(pdf)

- Bekijk een checklist goede evaluatiepraktijken:» Checklist 'Goede Evaluatiepraktijken' (pdf)

- Evalueren en taal(vaardigheid). Een kijkwijzerhttp://www.taalbeleid.org/assets/downloads/taalbeleid/tb_so_instrumenten_evaluatie_kijkwijzer.pdf

14 Welles Nietes. Didactische grammatica voor NT2-docenten (2003), Zijlmans, Amsterdam Intertaal

• ISBN 978 90 5451 474 9 didactische grammatica voor NT2-docenten (in opleiding)• helpt de leraar om lessen te maken/geven waarin grammatica geen geïsoleerde activiteit is• leidraad om keuzes te maken tussen wat al wel, en wat nog niet geleerd moet worden• bestaat uit twee delen• maakt onderscheid tussen beginners, halfgevorderden en gevorderden

15 12 Checklist TVO voor leraren (DPB Antwerpen) om een stand van zaken op te maken i.v.m. taalgericht vakonderwijs in hun vakgroep (De tips zijn gebaseerd op het “zakmes” van de VDAB. Op basis van de tips kunnen leraren een actie plannen binnen hun vakgroep bijv. binnen taalsteun, context of interactie. De taaltool kan gebruikt worden voor meer praktische uitwerking.

16 Yo! Digitaal tijdschrift van Averbode (http://www.averbode.be/yo): vier delen van het nieuws korte tekstjes uit de actualiteit met opdrachten (betalend- via Knooppunt met activatiecode)

17 Bronnenboek ID Averbode: verzameling tijdschriftartikelen uit ID (betalend)

18 TLPST is een gratis e-mailnieuwsbrief over taal, speciaal voor scholieren. TLPST verschijnt een keer per maand. Iedere aflevering bevat minstens vier items. Dat kunnen nieuwsberichten zijn, maar ook signalementen van leuke taalfilmpjes of van interessante websites over taal. De opdrachten zitten wel op beschrijvend niveau. Ze kunnen misschien dienen als opstap naar het structurerende niveau.

19 Leesmethode zie artikel Levende Talen Magazine Pleuni Hooft van Huysduynen “ Vraag het de schrijver. Een andere manier om leesvaardigheid te oefenen” Per alinea gerichte vragen stellen “Vraag het aan de schrijver”

20 www.taalgerichtvakondewijs.nl met heel wat materiaal o.a. De Kijkwijzer Met de 'Kijkwijzer voor taalgericht vakonderwijs' kunt u de wijze waarop uzelf of een collega-docent aandacht besteedt aan de rol van taal in lessen van diverse vakken gericht observeren en analyseren.

21 cteno leugenaar22 Cteno handen voeten en co