SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie....

30
SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, GEZINNEN EN NETWERKEN DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Transcript of SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie....

Page 1: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

SYSTEMISCH KIJKEN NAAR

GEWELD

WERKEN MET PAREN,

GEZINNEN EN NETWERKEN

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 2: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

WWW. INTERACTIE – ACADEMIE. BE

INSTITUUT VOOR

SYSTEMISCHE PRAKTIJK

ANTWERPEN

[email protected]

TRAINING EN

OPLEIDING

THERAPIE

BEMIDDELING

SUPERVISIE

COACHING

TIJDSCHRIFT

SYSTEEMTHEORETISCH

BULLETIN

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 3: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

REFLECTIES BIJ AANMELDING…hoe op

te starten?

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

SETTING INDIVIDU: dadergedrag in de focus, responsabilisering. Slachtofferleed, verwerking. Voor- en nadelen!

SETTING PAAR: een weg zoeken uit het geweld, versterken partneridentiteit, relationele effecten van het geweld oppakken, veiligheid en herstel ( grenzen: zie verder)

SETTING GEZIN: effecten van geweld en onveiligheid op alle gezinsleden, veiligheid voor ieder, herstel voor ieder

SETTING NETWERK: beluisteren van vele stemmen en vele verhalen. Werken op verbondenheid en rijkere identiteiten. Versterken van steunende en de- escalerende “stemmen” in de bredere gemeenschap rondom het paar en het gezin. Afname van sociaal isolement en schaamte. Toename van veiligheid.

Page 4: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

GEWELD EN RELATIONELE ONVEILIGHEID= ZET DRUK

OP RELATIES EN VERNAUWT DE BLIK OP ELKAAR

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 5: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

ZOEKEN NAAR OORZAKEN: VAN DELICTGEDRAG NAAR

STOORNIS IN DE MENS. BREDERE CONTEXT factoren RAKEN

UIT HET VIZIER.

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 6: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

POLARISATIE DADER-SLACHTOFFER

EEN KLOOF TUSSEN VELE PERSPECTIEVEN

POLARISATIE OOK IN HET NETWERK

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

OPZETTELIJKE

SLAGEN EN

VERWONDINGEN

/ JUSTITIE

VERDIENDE

TERECHT

WIJZING

DADER

FYSIEK EN

PSYCHISCH

GEWELD SLACHTOFFER

Page 7: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

PARALLELPROCESSEN

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Het paar, het gezin, de hulpverleners en de bredere relatie -netwerken rondom het gezin geraken in de zuigkracht van:

reductie en polarisatie dader – slachtoffer

Strijdspiralen

Alarmerende verhalen , demonisering

Dwang zetten op elkaar

Onbegrip, onmacht

Moedeloosheid, terugtrekking, afstand - name

Page 8: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

SYSTEEMKIJK

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

MENS = OPEN SYSTEEM

VIZIER OP GOEDLOPENDE EN MOEILIJKLOPENDE PROCESSEN TUSSEN MENSEN

INVLOED KAN VELE KANTEN UIT: POSITIEVE EN NEGATIEVE EFFECTEN

MEERZIJDIGHEID VAN IDENTITEIT: STEEDS MEER DAN ENKEL DADER OF SLACHTOFFER

MULTIPELE SPIEGELS VANUIT NETWERKEN EN DE SAMENLEVING: hoe worden we gezien als paar, als ouders, als gezin? Hoe kunnen we zijn? Hoe moeten we zijn?

Page 9: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

DADERGEDRAG EN SLACHTOFFER-EFFECTEN: één van de

vele UITKOMSTEN. HOE HET CONSTRUCTIEVE VERSTERKEN

zonder NEGATIEVE EFFECTEN te negeren?

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 10: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

GEWELD ONTSTAAT NIET IN EEN VACUUM

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Er zijn vele bronnen van druk en vele uitwisselingen die geweld en onveiligheid mee creëren.

BINNEN GESPREKKEN TREEDT VAAK EEN VERNAUWING OP DE EERSTE TWEE

Individuele factoren

Relationele factoren

HOE EN WAARTOE EN WANNEER OPENTREKKEN NAAR BREDERE INVLOEDEN?

Netwerkfactoren

Contextuele factoren

Page 11: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

MEERZIJDIG LUISTEREN EN SPREKEN: SAMEN

WEERWERK BIEDEN AAN GEWELD

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

BETREKKEN VAN BETEKENISVOLLE DERDEN RONDOM

HET PAAR/HET GEZIN: ONRECHTSTREEKS OF

RECHTSTREEKS

DOEL: veranderingen meer verweven met de sociale

structuur rondom het gezin, zoeken naar supporters

voor verandering, afname van de positie “schaamtevol

geïsoleerd” te staan als man/vrouw, paar, gezin ,

toename van veiligheid

SELECTIE VAN THEMA’S: accent op rijkere verhalen,

rijkere identiteiten, rijkere verbondenheden

Page 12: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

ONRECHTSTREEKS BETREKKEN

VISUALISEREN VAN HET NETWERK IN DE KAMER

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

STARTEN: via het visualiseren van het netwerk en verbindingen die ertoe doen voor het paar/het gezin .Verschillende insteken: elke partner een aparte tekening met eigen netwerk laten tekenen. Of, een netwerktekening vertrekkende vanuit het paar, vanuit het gezin.

WHITE BOARD, FLAPPEN: samen tekenen, samen kijken (ook duplo is mogelijk)

NETWERKPOSITIES aanwenden voor een verbredende bevraging. Belangrijke stemmen ( met erbij horende visies, loyaliteiten, omgangsvormen, betekenissen, wensen,..) oplichten aan de hand van thema’s

EXTERNALISEREND spreken over “het geweld”

VERLEDEN EN HEDEN EN TOEKOMST aanwezig stellen als ingangen voor verkenning en verandering

Page 13: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

NETWERK IN BEELD: VERLEDEN, HEDEN,TOEKOMST

VERBINDINGEN DIE ER TOE DOEN

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 14: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

NETWERK IN BEELD: IEDER NETWERK IS ZEER UNIEK

SOMS GEVULD MET BREUKEN ,CONFLICTEN, DWANG

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 15: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

NETWERK IN BEELD: NETWERKFACTOREN

RADICALISEREN ONOPLOSBARE VERSCHILLEN

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 16: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

THEMA’S ( ZIE OOK METHODIEK:” WERKEN MET

VEILIGHEIDSKAARTEN” VAN COLLEGA MIEKE FAES)

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 17: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

TOEKOMST: wensen en verlangens

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Wat wensen jullie voor de toekomst..hoe benoemen

jullie deze wensen?

Aftoetsen van de kijk vanuit verschillende mensen

rondom hen: zijn er mensen rondom jullie op de

hoogte van de gesprekken hier? Hoe reageren ze

op de gesprekken hier? Wat wensen zij jullie toe

voor de toekomst?

Page 18: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

HEDEN: verbondenheid met anderen

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

• Hoe loopt het in de bredere familie, vrienden, werk ?

• Waar helen jullie ideeën of inspiratie voor jullie partnerschap?

• Hoe is de kijk van anderen op jullie als paar, als gezin, als ouderpaar? Wijzigde die, hoe? Kan die opnieuw wijzigen ?

• Willen jullie ‘terug’ meer contacten ? Met wie ?

• Hoe loopt het gezinsleven, het ouderschap ?

• Invloed van ‘geweldspiraal’ op deze terreinen en hoe gaan jullie daar mee om ?

Page 19: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

BRONNEN VAN LAST EN LEED?

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Drugs en drank, cultuurverschillen, onoplosbare

verschillen, terugkerende conflicten…wat zetten

jullie op de tekening? Hoe zien anderen in jullie

netwerken dat? Wat zou ieder van hen toevoegen?

Werden jullie geconfronteerd met specifieke

problemen, tegenslagen, bekommernissen? Hoe zien

jullie dat? Wat zouden anderen in jullie netwerken

daarover vertellen?

Page 20: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

STEUNFIGUREN

Wie begrijpt een beetje hoe moeilijk het nu is

voor jullie?

Bij wie kunnen jullie terecht. Ook in crisis ?

Wie kan langskomen, wie kunnen jullie

opbellen…?

Zijn er mensen aan wie jullie kunnen denken als

het moeilijk wordt ?

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 21: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

VERHALEN VAN TROTS

Wat hebben jullie bereikt als persoon, partner, ouder, kostwinner?

Wat hebben jullie bereikt IN OGEN VAN ANDEREN OP ANDERE TERREINEN en IN ANDERE ROLLEN EN POSITIES: welk soort vriend, collega, buur, …ben je in + zin? Welke verhalen zouden anderen vertellen over jullie in constructieve zin?

Zijn er dingen gebeurd waar jullie trots op zijn ? Wie heeft dit gemerkt ?

Was dit zichtbaar voor de andere partner ? Erkent de andere partner dit ?

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 22: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

WAARDEN ALS PAAR, ALS GEZIN

Wat vinden JULLIE belangrijk in een relatie ?

Wat is belangrijk in JULLIE leven ? Waar staan JULLIE voor ?

Wat voor partner wil elk van jullie zijn ? Hoe willen jullie dat anderen naar jullie kijken? Over jullie spreken?

Wat waren jullie idealen toen jullie de relatie begonnen ? Wat zouden mensen uit jullie netwerken daarover vertellen? Welke herinneringen hebben zij aan die periode?

mieke faes interactie-academie 2016

Page 23: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

RUIMTE VOOR PIJN en

GEKWETSTHEID?

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

• Kunnen jullie/anderen rondom jullie stilstaan en

luisteren naar de pijnverhalen?

• Is er ruimte voor erkenning van pijn en leed dat

is aangedaan ? Wie begrijpt daar iets van?

• Kan dit een plaats krijgen; waar en hoe en bij

wie allemaal?

Page 24: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

BENOEMING van “het geweld” + VISIES OP AANDEEL,

SCHULD EN VERANTWOORDELIJKHEID

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Wie van de mensen rondom jullie weet dat jullie worstelen met “geweld”

Hoe noemt ieder van jullie “het”?

Hoe benoemen anderen rondom jullie “het”?

Hoe benoemt justitie, hulpverlening “het”?

Welke ideeën leven er in jullie netwerk omtrent “daderschap” en “ slachtofferschap”? Hoe kijken verschillende mensen naar aandeel, schuld en verantwoordelijkheid? Wat zou “de dader” moeten doen? Wat zou “het slachtoffer “ moeten doen? Wat denken jullie over deze stemmen? Wat is helpend? Wat niet?

Page 25: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

TAXATIE aan de hand van de SYSTEMISCHE ROUND-

UP TEKENING

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Welke invloeden heeft het netwerk op ieder en omgekeerd?

Wat zien jullie als risicofactoren versus beschermende factoren?

Wie en wat verhoogt soms mee het geweld?

Hoeveel marge is er voor verandering in ogen van jullie ouders, grootouders, verdere familieleden, ….? Wat mag zeker niet gebeuren? Wat moet gebeuren?

Welke visie heeft ieder op verandering?

Welke betekenis geeft ieder aan het gebeuren?

Welke ideeën leven er over veiligheid?

Page 26: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

NETWERK IN BEELD

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 27: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

Netwerksteun bij acute crisis

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

WIE: steunen op lichaamsignalen te helpen onderkennen

WIE: steunen om risicovolle situaties te helpen decoderen

HOE : Time out + WIE kan helpen dit te verdragen

WIE: zoeken naar mensen die last en leed helpen dragen

Page 28: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

Netwerkleden in de kamer: goede voorbereiding is

van belang. Supporters om samen een weg te zoeken

uit de strijd en uit het geweld

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Page 29: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

Keuze om te werken met het paar/gezin/de

netwerken? ( Mieke Faes)

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Paren willen vaak samen blijven en samen werken

aan een betere situaties

Paren willen ook gezien worden in de niet

beschadigde aspecten van hun partnerschap.

Soms is er een vorm van geweld (verschillend) van

beide partners.

Elk paar is anders: we moeten werken op maat van

‘dit’ paar en aansluiten bij hun definitie van de

problemen en de gewenste veranderingen.

Page 30: SYSTEMISCH KIJKEN NAAR GEWELD WERKEN MET PAREN, … · 2017-02-23 · www. interactie – academie. be instituut voor systemische praktijk antwerpen bemiddeling kris.decraemer@iaac.eu

IAA- team : “geweld en trauma”. Zie

ook artikels en workshops

DECRAEMER KRIS 14/02/2017

Mieke Faes: werken met paren in geweld. Methodiek: werken met veiligheidskaarten.

Birgit Bongaerts: werken met paren in geweld. Herstelgericht werken.

Sabine Vermeire: systemische en narratieve inspiraties. Werken met jonge delinquenten

Willem Beckers: netwerksteun als antigif bij hoog conflict na scheiding ( zie artikel Systeemtheoretisch Bulletin). Zie ook: Geweldloos verzet in het werken met multi – stressed families.

Sarah Gooris: forensisch groepswerk. Delictgericht werken met volwassen plegers.

Kelly Neyens: delict gericht werken met jonge delinquenten en hun context.

Kris Decraemer: daderhulp, traumahulp, werken met paren en hun netwerken, bemiddelen in hoog conflict bij ouders na scheiding