SustainableTax Behavior: een Gedragseconomische benadering
Transcript of SustainableTax Behavior: een Gedragseconomische benadering
Sustainable Tax Behavior: een Gedragseconomische benadering
Ersilia de LannooyCentraleBank van Curaçao en SintMaarten
12 juli2019
2
A. The sustainable development goals of
the United Nations
B. De rol van belastingen om SDG’s te
bereiken: Heffing en Herverdeling
van belastingen
C. “The Curaçao and Sint Maarten case”
D. Conclusie
Inhoud
3
“Volgens mij is Curaçao sinds 1634, toen Johan van Walbeeck met merkbare
tegenzin aan wal stapte, onafgebroken bezig ten onder te gaan. In vergeelde
historische documenten kun je dezelfde jammerklachten terugvinden. De West-
Indische Compagnie zag het niet zitten, de Heren Negentien waren permanent
bezorgd, de minister van Koloniën verklaarde ieder jaar opnieuw dat de
financiële toestand van ‘onze koloniën in de West, de regering een voorwerp
van aanhoudende zorg is.’ Waarna hij, met een bezwaard hart, voorstelde de
bijdrage van het moederland opnieuw met twintigduizend gulden te verhogen.”
Boeli van Leeuwen, p. 43-44
Citaat
Deel A
The sustainable development goals
of the United Nations
5
The sustainable development goals of the United Nations
• The Sustainable Development
Goals (SDGs) are a collection of 17
global goals set by the United
Nations General Assembly in 2015
for the year 2030.
• The SDGs are part of Resolution
70/1 of the United Nations General
Assembly, the 2030 Agenda
6
The sustainable development goals of the United Nations
7
The sustainable development goals of the United Nations
• The goals are broad based and interdependent. The 17
sustainable development goals each have a list of targets that
are measured with indicators.
8
The sustainable development goals of the United Nations
Keuze doelen
9
The sustainable development goals of the United Nations
Economie
• Redistributie kan verticaal (progressieve
inkomstenbelasting en subsidie),
horizontaal (bijv. openbare
gezondheidszorg), intergenerationeel of
intragenerationeel zijn
• Corrigerende belastingen
• Handhaving
Deel B
De rol van belastingen om SDG’s te
bereiken: Tax Compliance en het
heffen van belastingen
11
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
• Ontwijking/ Ontduiking van belastingen is
fraude met betrekking tot belastingen.
12
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
Twee benaderingen
• Traditionele economische
benadering (expected utility):
uitkomst is belangrijk
• Gedragseconomische
benadering: proces is belangrijk
13
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
Traditionele economische benadering
• Betaalgedrag wordt bepaald door:
o tax rate
o penalty rate (boete)
o kans om betrapt te worden
14
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
Gedragseconomische benadering
• Houdt o.a. rekening met sociale
normen: het gedrag wordt bepaald
door de “Reference Group or point”
• Niet voldoen aan sociale normen leidt
tot:
o Schaamte
o Schuldgevoelens
o Angst om betrapt te worden
15
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
• Oplossingen vanuit gedragseconomie:
o Framing: een proces waarbij mensen beïnvloed worden in hun waarneming en het maken van keuzes, door het selectief betekenis geven aan woorden en zinnen.
Voorbeeld: Deliberate Choice Letter
(Guatemala, Brazil, Roemenië)
16
“Previously we have considered your failure to declare an oversight. However,
if you don’t declare now we will consider it an active choice and you may
therefore be audited and could face the procedure established by law.”
Kettle et al., 2016
Voorbeeld framing (Guatemala)
17
Hernandez et al. 2017
Voorbeeld framing (Poland)
18
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
Corrigerende belastingen vroeger
• Belastingbeleid kan economisch gedrag
sturen dat wordt gekenmerkt door
externaliteiten (kosten of baten voor derden
die de consument niet internaliseert) (Pigou,
1920).
19
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
Corrigerende belastingen tegenwoordig
• Internaliteiten: consumenten
beschermen tegen keuzes die nadelig
zijn voor henzelf.
• Voorbeeld: VK heeft een belasting op
suikerhoudende softdrinks ingevoerd
(Griffith et al., 2016)
20
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
• Veel economisch gedrag is
onderhevig aan internaliteiten
(kosten of baten voor de
consument zelf die hij niet
internaliseert).
• Internaliteiten kunnen ertoe leiden
dat het gedrag van consumenten
tegen hun eigen welzijn indruist
(Kahneman et al., 1997).
21
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
• Voorbeeld: als consumenten
toekomstige kosten en baten
buitenproportioneel verdisconteren,
zoals op korte termijn te veel suiker
of tabak consumeren dat op lange
termijn kan zorgen voor
overgewicht of longaandoeningen
(Laibson, 1997; Loewenstein et al.,
2003)
22
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
Overwegingen bij corrigerende belastingen
• Het is moeilijk om de grootte van de internaliteit te bepalen
• De belastingen werken regressief (lagere inkomensgroepen
besteden vaak een groter gedeelte van hun inkomen aan
producten die een accijns verdienen)
23
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
Overwegingen bij corrigerende belastingen (vervolg)
• De belastingen kunnen soms heel slecht gericht zijn, waardoor
geen welvaartswinst wordt gecreëerd. Voorbeeld: een subsidie
op het Deense pensioensparen leidde tot meer spaargeld,
maar dit kwam door huishoudens die hun spaargedrag al
optimaliseerden (Chetty et al., 2014).
• Het idee dat de overheid burgers tegen zichzelf moet
beschermen is niet zo algemeen geaccepteerd als het idee dat
de overheid externaliteiten moet beprijzen
24
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
Verschillende onderzoeken met betrekking
tot Tax Compliance met als indicator:
Belastinginkomsten/BBP
𝐶𝑜𝑚𝑝𝑙𝑖𝑡 = 𝛽𝑖𝑡 + 𝜀𝑖𝑡
𝐶𝑜𝑚𝑝𝑙𝑖𝑡 = compliance behavior
𝛽𝑖𝑡= tax revenue (as % of GDP)
𝜀𝑖𝑡 = error term
25
De rol van belastingen om SDG’s te bereiken: Tax
Compliance en het heffen van belastingen
• Resultaten:
o Hoe hoger tax rate, hoe lager
compliance
o Hoe stricter tax enforcement
regime, hoe hoger compliance
Deel C
The Curaçao and Sint Maarten case
27
The Curaçao case
Soorten belastingen
• Inkomstenbelasting
• Omzetbelasting
• OZB (was Grondbelasting)
• Successiebelasting
• Winstbelasting
• Loonbelasting en AOV/AWW/AVBZ/BVZ
• Overige belastingen
28
The Curaçao case
29
The Curaçao case
30
The Curaçao case
Program Board Belastingen met als doel verhoging
van compliance (dus handhaving)
• Vereenvoudiging van wet- en regelgeving
• Opschoning van bestanden
• Compliance verhogende maatregelen
• Organisatie- en personeelsontwikkeling
• Operational excellence
31
The Sint Maarten case
Deel D
Conclusie
33
“We establish that a tax compliant behavior may be regarded as sustainable tax
behavior, since not only it promotes fair taxpaying which finances the quality
of living conditions, but it also supports sustainable well-being. With data
provided by international organizations and countries.”
L. Batrancea et. al, 2019
Citaat
Bedanktvoor uw aandacht!