Wit-Gele Kruis van Limburg : Diversiteitsbeleid …. best-practices in de thuiszorg…

Vanweert Ingrid, Directeur Personeel & Organisatie, WGK-LimburgFransen Alex, Adviseur Organisatieontwikkeling & HRM, WGK-Limburg

23 mei 2014: studiedag cultuursensitieve zorg

Wit-Gele Kruis Limburg …even voorstellen ?

Dienst voor thuisverpleging Complementaire zorgdiensten 29 verpleegafdelingen, 1

provinciaal secretariaat 13000 patiënten 3,8 miljoen huisbezoeken per jaar 1603 personeelsleden

• 1272 verpleegkundigen• 105 zorgkundigen• Secretaressen, logistiekers,

onderhoud, …

Diversiteit als fundament van kwaliteit…Diversiteitsbeleid … : van visie naar actie…of van een

‘plan’ …tot gedragenheid1. Waarom een (instap- en cluster) Diversiteitsplan ?

2. Een logische opbouw… Vanuit het competentiedenken … Naar een (diversiteits) plan

3. Kritische succesfactoren

4. Effecten voor onze organisatie

5. Effecten voor andere organisaties

6. Toekomst …?

Een (diversiteits)plan geeft je een kans om als organisatie planmatig na te denken over hoe visie om te zetten in actie …

Uitgangspunt :

Visie WGK-Limburg = (kwaliteit van) goede zorg … Goede zorg kan maar door goede medewerkers … Goede medewerkers door ontdekken en ontwikkelen van goede

competenties … Goede competenties door “ Diversiteit of verscheidenheid”

Dus (zorg voor) diversiteit en zorg voor medewerkers als basis voor goede zorg …! OF

Diversiteit als fundament van kwaliteit !

1. Waarom een (instap- en cluster)Diversiteitsplan ?

InstroomDoorstroomUitstroom

Goede werkgeverGoede dienstverlener

Evidence based…”er is niets zo praktisch als een goede theorie…” (K.Lewin)

HRM in WGK =>zorgbeleid is ‘divers’ medewerkersbeleid en omgekeerd …

…

Congres SD-Workx

Zelf determinatie theorie

…

RN4Cast

AutonomieCompetentieVerbondenheid

Afstemming arts-vpkInspraak in beleidOndersteuning door LGVisie op zorg…Link met Magneetziekenhuizen

Visie WGK Limburg

Wij, als creërende organisatie voor thuisverpleging, realiseren gedreven

een optimaal totaalwelzijn van de individuele patiënt

in zijn thuisomgeving

Kwaliteitszorg:

-Primair

-Secundair

Performantie Team

Functioneren gelinkt met de nodige competenties

Missie – visie tot in iedere WGK auto

2. Een logische opbouw…

Vanuit het competentiedenken …

Naar een (diversiteits) plan

Vanuit het competentiedenken …

Naar een (diversiteits) plan

Zorg voor mw’s : een ‘verticaal’ en een ‘horizontaal’ verhaal …

‘Verticale’ as : de opbouw …

‘Horizontale’ as : de toepassingen …

Missie en strategie van het WGK

Doelstellingen van het WGK

Afdelingsdoelstellingen

Taken én competenties (= functie)

Resultaatsgebieden

Competenties

ResultaatAanwezige Noodzakelijke

EEN PROCES VAN VERTICALE INTEGRATIE …

Verschillende HRM-domeinen

Vorming- Training-Opleiding

Einde loopbaanbegeleiding…tot 67jaar

R-welzijnbeleidScreening,werving en selectie

Onthaal- en (her)inscholingsbeleid

EEN PROCES VAN HORIZONTALE INTEGRATIE…

Studenten- en stagebeleid

Beloningsbeleid Functioneren en evalueren

Coaching

Start loopbaan…van 18 jaar …

Aantrekkingsbeleid van potentiele instroomgroepen

Mutatiebeleid

Exit-beleid

Competentie-profiel

Loopbaan-begeleiding

Diversiteitsbeleid

Een proces van horizontale en verticale integratie ( Van Beirendonck, L., Iedereen competent, 2009)

Evidence based… een samenvattend overzicht …

Vanuit dit competentiedenken …

Naar een (diversiteits)plan….

2.2 Naar een diversiteitsplan…

Instapdiversiteitsplan Clusterdiversiteitsplan

Instapdiversiteitsplan…in actie(s)…

Actie 1 : Oprichten en continueren van een werkgroep diversiteit

Actie 2 : Verbreden recruteringskanalen

Actie 3 : Instroomacties kansengroepen

Actie 4 : Aangepaste opleidingen voor kansengroepen

Actie 5 : Analyseren en optimaliseren Competentie-,Opleidings- en Loopbaanbeleid

2.2 Naar een diversiteitsplan…

Instapdiversiteitsplan Clusterdiversiteitsplan

Clusterdiversiteitsplan…in actie(s)

Actie 1 : Actieve communicatie rond diversiteit verbeteren Actie 2 : Instroomacties kansengroepen Actie 3 : Drempels, glazenplafonds en draaideureffecten wegwerken Actie 4 : Ontwikkelen competentieprofielen en een competentiebeleid Actie 5 : Invoeren en/of aanpassen van een methodiek van functionerings-

en evaluatiegesprekken (inclusief Persoonlijk OntwikkelingsPlan) Actie 6 : Opleiding, begeleiding, coaching leidinggevenden aan ‘diverse’ of

multiculturele teams Actie 7 : Peter/meterschapstraining Actie 8 : Aanpassing arbeidspost, arbeidsomgeving of takenpakket Actie 9 : Werken aan leeftijdsbewust personeelsbeleid

Enkele acties …

…. in helikoptervlucht …

… met hier en daar een ‘landing’…

Actie 1 : Communicatie rond diversiteit > betrokkenheid/draagvlak creëren vanaf de start …!

Werkgroep diversiteit

…

Betrokkenheid/draagvlak creëren door van af de start verschillende partners te betrekken… : vpkn, zkn, leiding, directie, vakbonden,…

Actie 2 : Instroomacties kansengroepen

Job-mallJob-take-away

Werkgroep Recrutering en Retentie

…

Actie 4 (instap): Aangepaste opleidingen/kansen voor kansengroepen … uit het WGK-leven gegrepen …

Marleen-hfdvpk

Martine-auto

Mark- HRMdienst

Dankjewel-mails…

‘Een Dankjewel-

mail…’ “Aan de directie en de mensen van de personeelsdienst,

Op een dag vind je de job van je leven,wel het is nu bijna drie jaar geleden dat ik mijn droomjob gevonden heb. Ik heb gans mijn leven hard moeten knokken om iets te kunnen bereiken en vooral om al was het maar een gebaar ,een woordje van dankbaarheid voor onze inzet of iets dergelijks te krijgen. Bij het wit gele kruis hebt ik dat ,ik heb het vandaag niet over de patiënten maar over jullie als organisatie voor hun personeel. Mensen van de personeelsdienst vinden dit misschien normaal maar een tijdje geleden heeft mijn echtgenoot naar jullie gebeld om een bepaalde verlofperiode te annuleren die door omstandigheden niet kon doorgaan (ik had de opdracht aan hem gegeven om alles in orde te krijgen omdat hij een bepaalde afspraak over het hoofd had gezien )alles werd in het werk gesteld om zowel met de afdeling als met jullie een oplossing te zoeken,dit ben ik als zorgkundige nooit gewend geweest. Krijgen we maaltijdcheques dan is het voor iedereen ,auto voor iedereen ,smartphone voor iedereen ,filmtickets voor iedereen .Bij jullie wil ik nooit meer weg. Mijn oprechte dank aan jullie allemaal voor de vriendelijke woorden aan de telefoon en de oplossingen die jullie allemaal trachten te zoeken,

vriendelijke groeten ,Françoise(afdeling…) “ Mail dd 7/5/2013

Even inzoomen…?

Actie 4 (cluster) … Ontwikkelen van Functieprofielen…

Functieprofiel ‘Thuisverpleegkundige’

Functie: Thuisverpleegkundige Kader: Verplegend/verzorgend Schaal: 13-14-15 Te begeven via: Sollicitatiegesprek en basisscreening met medewerker HRM Dit document is gebaseerd op het functieprofiel van ‘Verpleegkundige Thuisverpleging’ van het Instituut Functieclassificatie – Institut de Classification de fonctions (IF-IC 2010)

1) Omschrijving van de functie: Het verlenen van integrale zorg (verpleegkundig en psychosociaal) aan toegewezen patiënten én hun omgeving in de thuiscontext (of ambulant op de afdeling), teneinde hun gezondheid en welzijn te behouden, te verbeteren of te herstellen en hun autonomie te bevorderen. Ze hebben eveneens een coördinerende rol en vormen het aanspreekpunt naar andere zorgdisciplines. 2) Plaats in de organisatie: De hoofdverpleegkundige heeft hiërarchische bevoegdheid over de thuisverpleegkundige. De thuisverpleegkundige krijgt ondersteuning en begeleiding en, bij delegatie, sturing van de adjunct-hoofdverpleegkundige. 3) Taak-inhoud: Kennisinhoudelijke taken van de thuisverpleegkundige Uitvoeren van verpleegkundige taken in de thuissituatie Hij/zij

- realiseert deskundige en kwalitatieve thuisverpleging vanuit een holistische benadering en op maat van de individuele patiënt en zijn/haar omgeving.

- stemt score en aanbod correct af op de noden van de patiëntensituatie - werkt op een systematische en gestructureerde manier: vertrekkende vanuit probleemstellingen,

doelstellingen en acties formuleren, deze evalueren en bijsturen indien nodig - zorgt voor de correcte uitvoering en inschatting van het medisch voorschrift (o.a.verpleeg-technische

handelingen, medicatie klaarzetten en opnemen van parameters) - stimuleert de patiënt om een maximale graad van zelfredzaamheid te behouden - stimuleert, begeleidt en ondersteunt de patiënt in hygiënische zorgen of neemt deze – in laatste instantie

– over - observeert de gezondheidstoestand van de patiënten, detecteert en signaleert eventuele veranderingen en

rapporteert dit, o.a. via het (elektronisch) verpleegdossier - houdt in de verpleegronde rekening met de geldende afspraken van efficiëntie en time-management - heeft oog voor het comfort en algemeen welbevinden van de patiënt bij de verpleging en neemt alle

initiatieven om dit comfort in de individuele thuissituatie te garanderen - doet aan zelfstudie om kennis te vergaren en deze permanent up-to-date te houden (primaire kwaliteit :

‘evidence based nursing’) - werkt actief mee aan (verbeter)projecten mbt zorginnovatie.

Uitvoeren van administratieve patiëntgebonden taken Hij/zij

- houdt het (elektronisch) verpleegdossier van de patiënt actueel en stelt het verpleegplan op - registreert de gegevens van de patiënt en de uitgevoerde verpleegkundige handelingen - vult in en controleert de diverse formulieren en documenten (vb. voor mutualiteiten de Katz scores)

volgens de geldende afspraken en regelgeving Relatiegebonden taken van de thuisverpleegkundige Mede zorg dragen voor de (zorg)continuïteit en het gebruik van het intern en extern netwerk Hij/zij

- informeert en overlegt op een gestructureerde manier (zowel schriftelijk als mondeling) met collega’s, huisarts en/of behandelende arts, andere professionele hulpverleners en mantelzorgers..

Functieprofiel ‘Polyvalent verzorgende’ (Dienst gezinszorg) Functie: Polyvalent verzorgende Kader: Verzorgend Schaal: 11 Te begeven via: 1. Basisscreening en prestatieproeven 2.Sollicitatiegesprek met medewerker HRM In de functiewijzer van het Instituut Functieclassificatie – Institut de Classification de fonctions (IF-IC 2010) werd op datum geen overeenkomstig functieprofiel gevonden van ‘verzorgende’

1) Omschrijving van de functie: Het verlenen van integrale zorg (verzorgend en psychosociaal) en steun bij huishoudelijke taken ifv een activiteit aan toegewezen cliënten én hun omgeving in de thuiscontext door interdisciplinaire samenwerking, teneinde hun gezondheid en welzijn te behouden, te verbeteren of te herstellen en hun autonomie te bevorderen. 2) Plaats in de organisatie: De ‘Coördinator Dienst Gezinszorg’ heeft hiërarchische bevoegdheid over de polyvalent verzorgende. De polyvalent verzorgende krijgt ondersteuning, begeleiding en sturing van de coördinator.

(1) Omwille van de eenvoudigheid duiden we desgevallend de ‘polyvalent verzorgende’ aan met ‘verzorgende’ of ‘zij’. 3) Taak-inhoud: Het takenpakket van een verzorgende-dienst gezinszorg kan onderverdeeld worden in een aantal deelgebieden : Lichamelijke zorg /Personenzorg :

Zij past de hygiënische zorgen adequaat toe : o Dagelijkse lichaamszorg:

Uitgebreid bad met of zonder aroma’s, desgevallend in samenspraak met de verpleegkundige

Relaxerend voetbad Haarverzorging: haren wassen, krulspelden indraaien,… Nagelverzorging: nagels knippen, vijlen, nagellak aanbrengen Gezichtverzorging: aanbrengen van een dag- en/of nachtcrème, aanbrengen of

verwijderen van make-up, verwijderen van ongewenste aangezichtsharen, scheren… o Intiem toilet

mbv water en zeep of reinigingsdoekjes na ieder toiletbezoek o Mondhygiëne: tanden poetsen, gebit reinigen,…

Zij biedt hulp bij aan-en uitkleden:

o Het kiezen van de gepaste kledij o Aanbrengen van prothese na gunstige revalidatieperiode na afspraak met de verpleegkundige. o Hulp bij het aanbrengen en verwijderen van een prothese of steunkousen, met uitzondering van

windels. Geen compressietherapie.

Zij biedt hulp bij uitscheiding: o Hulp bij toiletgang o Nazorg nadat de verpleegkundige een lavement (bvb: microlax, fleet) heeft toegediend o Verzorging bij incontinentie

Verversen van incontinentiemateriaal Aanbrengen van een conveen Ledigen van een urinezakje met klepsysteem

Actie 5 : Policy Functioneren en evalueren …

Actie 6 : Opleiding, begeleiding,… leidinggevenden

Actie 5 : Onthaal- en inscholingsbeleid nieuwe mw …

Actie 5 : Onthaal- en inscholingsbeleid nieuwe mw (2)… OP MAAT !!!

Actie 7 : Vorming Peters/meters …

Samen verder op weg in het ontwikkelingsverhaal van de nieuwe medewerker/collega : ‘Van Feedback naar doelstellingen …’

Vormings- en ontmoetingsmomentPeters en MetersJan-maart 2014

Ingrid Vanweert, Anita Vos en Alex Fransen

Actie 8 en 9 : aanpassing arbeidsomgeving en leeftijdsbewust personeelsbeleid … :

WG /38 Exit-beleid

R-welzijnsbeleid

CAO 104

…?

Dus (zorg voor) diversiteit en zorg voor medewerkers als basis voor goede zorg-kwaliteit …!

1. Houd de ‘missie en visie’ eenvoudig …

2. Investeer voortdurend in de groei en ontwikkeling van de medewerker … elke dag opnieuw !

3. Creëer betrokkenheid … top-down én vooral bottom-up !!

4. Veranderen … doe je mét jouw medewerkers …

5. Motiveer medewerkers duurzaam …

6. Leiderschap als ‘hefboom’ voor goede medewerkers … en dus goede zorg …

3. Kritische succesfactoren ….

1. Probeer de missie en visie van jouw organisatie … tot bij elke medewerker … en dus bij elke patiënt te brengen …

… houd het eenvoudig!…

Kwaliteitszorg:

-Primair

-Secundair

Performantie Team

Kwaliteitszorg:

-Primair

-Secundair

Performantie Team

Functioneren gelinkt met de nodige competenties

Missie – visie tot bij iedere medewerker…

2. Investeer voortdurend in de groei en ontwikkeling van de medewerker … elke dag opnieuw !

… om de ‘missie en visie’ bij de patiënt te krijgen …!

Kwaliteitszorg:

-Primair

-Secundair

Performantie Team

Investeren in competentieontwikkeling van iedere medewerker…!!!

Aanwezige competenties

Vereiste competenties

Persoonlijke competentie-ontwikkeling

Kwaliteiten en valkuilen

Screening

FG en EG

Zelfkennis

Peer-review

360° FB

SWOT’s

…

Taakprofiel van …

- …- …- …- …- …- …- …

- …- …- …- …- …- …- …

EEN PROCES VAN HORIZONTALE INTEGRATIE …

… samen op weg met de medewerker om het doel te bereiken …

• Duidelijkheid (doel) > menselijkheid (coaching) > Duidelijkheid (doel)

Kwaliteit- Primair

- Secundair

Performantie

Team

…/10…/10

…/10

…/10

3. Creëer betrokkenheid … top-down én vooral bottom-up!

Door zo goed mogelijke … Communicatie Infodoorstroming Besluitvorming

4. Veranderen … doe je mét jouw medewerkers …

Medewerkers hebben de kennis, vaardigheden,ervaring, …Medewerkers willen betrokken zijn…

Verandering(sproject)…? -> ‘Samen’ … en ‘stap voor stap’…

Doelgroep !!!Stap 1=

infoverzameling van MW

Stap 2 = ‘ontwerp’met MW

Stap 4 = evaluatie/(her)actie

Stap 3 = implementatie

door MW

5. Motiveer medewerkers duurzaam … (ZDT - ZelfDeterminatieTheorie)

Medewerkers willen autonomie …Medewerkers willen hun competenties kunnen

ontwikkelen …Medewerkers willen verbondenheid …

6. Leiderschap als ‘hefboom’ voor goede medewerkers … en dus goede zorg …

Ontwikkeling van medewerkers door krachtig

leiderschap(sontwikkeling) … Leidinggevenden zorgen voor hun medewerkers voor zorg

…

“Leadership als legitiem rolmodel”

Doelstellingen en waarden als fundament van Leadership …

Kwalitatieve thuisverpleging voor de patiënt door betrokken, diverse medewerkers en leiderschap …

4. Effecten voor onze organisatie … kwalitatief …

Investering is beduidend groter dan de subsidies MAAR de ‘return’ is ‘onbetaalbaar’ ! :

• Missie/Visie/Doelstellingen worden (meer en meer) bereikt …• … dankzij toenemende ‘diverse’ competenties• Betrokkenheid ↑• Motivatie ↑• Enthousiasme ↑• Instroom ↑• Doorstroom ↑• Uitstroom ↓• Invulling leidinggevende functies• ….

4. Effecten voor onze organisatie … kwantitatief …• Allochtonen:

– Instroom: beoogd 7 gerealiseerd 8– Retentie: 7 (1 collega uit dienst)– Doorstroom: 1 (SM)– Totaal aantal allochtonen: 25

• Oudere werknemers: – Instroom: beoogd 3 gerealiseerd 11– Retentie: 10 (1 collega op pensioen)– Doorstroom: 4 (2 LG, 2 SM)

• Arbeidsgehandicapten– Doorstroom: 3 (1 opleiding LG, 2 SM)

• Laaggeschoolden: – Instroom: 11– Retentie: 9 (1 andere job, 1 negatieve evaluatie)

5. Effecten voor andere organisaties …?

• We worden nogal eens uitgenodigd om te komen getuigen ivm diversiteit- en HR-beleid voor andere organisaties …

– Sociaal rechterlijke inspectie : “ ik zie dat jullie er concreet mee aan de slag gaan, diversiteit zit in jullie aanpak verweven …”

– CM-Limburg– Ocura Woonzorgcentra …– PXL-Hasselt :

• Banaba Zorgmanagement• Brug- en reguliere verpleegopleiding …

– CZV , KU-Leuven– HR-congressen, …– SERR– …– En vandaag dus hier op de studiedag cultuursensitieve zorg …

6. Toekomst …? …de ingeslagen weg verder blijven bewandelen …! • De visie ‘zorgbeleid is medewerkersbeleid’ …• … verder blijven omzetten in actie …• … elke dag opnieuw … • … dankzij diverse, competente en betrokken

medewerkers …!!!!

Dankjewel …!• Aan de ERSV - POM-Limburg … met speciaal aan Ann

Geukens - projectontwikkelaar- voor haar betrokken, diverse en competente begeleiding gedurende het traject !

Bedankt voor jullie aandacht!