STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij...

13
STRAF! Verhalen uit de strafrechtketen Nummer 7 - november 2017 EN VERDER DEEL VIA SOCIAL MEDIA ALCOHOLMETER Sjoemelen kan niet meer tijdens het alcoholverbod >> DE MENING VAN Janet ten Hoope, directeur van Stichting Halt >> IN BESLAG DOOR BLOCKCHAIN Slimme koppen bedenken blockchain oplossing voor inbeslagnameproces >> ‘Gebruik geen jargon’ Eén op de drie gede- tineerden heeeen licht verstandelijke beperking (LVB), onder veelplegers ligt dat percentage nog hoger. Hoe herken je snel een LVB en hoe ga je met deze mensen om? René Vader, wijk- agent in Zeeland, vermijdt moeilijke woorden. Lees verder >>

Transcript of STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij...

Page 1: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

STRAF! Verhalen uit de strafrechtketen

Nummer 7 - november 2017

EN VERDER

DEEL VIA SOCIAL MEDIA

ALCOHOLMETER

Sjoemelen kan niet meer tijdens het alcoholverbod>>

DE MENING VAN

Janet ten Hoope, directeur van Stichting Halt >>

IN BESLAG DOOR BLOCKCHAIN

Slimme koppen bedenken blockchain oplossing voor inbeslagnameproces>>

‘Gebruik geen jargon’Eén op de drie gede-tineerden heeft een licht verstandelijke beperking (LVB), onder veelplegers ligt dat percentage nog hoger. Hoe herken je snel een LVB en hoe ga je met deze mensen om? René Vader, wijk-agent in Zeeland, vermijdt moeilijke woorden.

Lees verder >>

Page 2: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

2/13

Herken snel een licht verstandelijke beperking Eén op de drie gedetineerden heeft een licht verstandelijke beperking (LVB) en onder veelplegers zijn dat er nog meer. Organisaties in het justitiële domein den-ken dan ook steeds beter na over hoe je zo goed mogelijk kunt omgaan met LVB.

In een wereld die gericht is op zelfredzaamheid en keuzevrijheid, dreigen mensen met een licht ver-standelijke beperking (LVB) steeds meer buiten de

boot te vallen, waarschuwt het SCP-rapport ‘Zorg beter begrepen’ (2014). Om je goed staande te hou-den in deze ingewikkelde maatschappij, moet je ten-slotte beschikken over sociaal aanpassingsvermo-gen, flexibiliteit en praktische vaardigheden. Mensen met een LVB ontberen die eigenschappen vaak. Ze zijn daarnaast sterk beïnvloedbaar, overzien de consequenties van hun eigen handelen niet goed, hebben een lage impulscontrole en kunnen erg moeilijk ‘nee’ zeggen.

EscalatiesDit alles zorgt ervoor dat de kans op grensoverschrij-dend gedrag bij mensen met een LVB een stuk groter is dan bij mensen zonder. En dus zijn ze overver-tegenwoordigd in de (jeugd)strafrechtketen, waar ze dan ook nog eens de kans lopen om verkeerd

behandeld te worden. Als professionals LVB niet herkennen, kunnen zij onkunde aanzien voor onwil. Dit kan leiden tot vervelende escalaties: iemand met een LVB kan in de war raken en agressief worden. Daarnaast kan het leiden tot fouten in een verhoor of strengere straffen. Als de opgelegde sancties niet goed aansluiten bij het niveau van de persoon, neemt de kans op recidive niet of nauwelijks af.

Daarom is het zo belangrijk om te investeren in LVB – wat nu ook volop gebeurt met handreikingen en een goede screeningsmethode zoals SCIL. Meer begrip en aandacht voor deze groep mensen leidt tenslotte, zo blijkt uit onderzoek, tot minder agressie en tot de straf en zorg die men nodig heeft. De kwa-liteit van opsporing en vervolging neemt toe, de kos-ten nemen af, net zoals de kans op recidive omdat de straffen beter aansluiten. Niet alleen goed nieuws voor mensen met een LVB, maar ook voor de pro-fessionals in het justitiële domein.

SCIL: SNELLE INDICATIE VAN INTELLIGENTIELVB is moeilijk met het blote oog te herkennen. Hierdoor houden professionals in het justitiële domein soms onvoldoende rekening met deze beperking, wat kan leiden tot een verkeerde bejegening, advisering en foute hulpverlening. Om dit te voorkomen is SCIL ontwikkeld. Een lijst van veertien vragen, met een afnametijd van vijftien minuten, die een vermoeden van LVB in kaart brengt.

Tijdens een pilot in 2016 hebben Stichting Halt, de Raad voor de Kinderbescherming, Jeugdre-classering en de Kleinschalige Voorziening gebruik gemaakt van SCIL. In november 2016 is de pilot binnen de jeugdstrafrechtketen gestart. Uit de proef blijkt dat zowel de deelnemende professionals als de ouders en jongeren enthou-siast zijn over het gebruik van SCIL. Het is gebruiksvriendelijk, het signaleert op eenvoudige en snelle wijze LVB, met als gevolg een passender straf advies en betere begeleiding. Stichting Halt en de Raad voor de Kinderbescherming bekijken nu hoe SCIL structureel kan worden ingezet.

lees verder >>

Page 3: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

3/13

André Hartman raadsmedewerker bij de Raad voor de Kinderbescherming in Arnhem

‘ Je moet kritisch blijven’‘Je ziet een licht verstandelijke beperking niet aan iemand. Wij krijgen vaak te maken met jongeren die op heterdaad betrapt zijn en dan moet je heel snel infor-matie over hen verzamelen. Soms mis je dan een LVB. Om dit te voorkomen doen wij als Raad voor de Kinderbescherming sinds vorig jaar mee aan een pilot waarbij we SCIL inzetten. Deze vragenlijst geeft een indicatie of iemand een LVB heeft. Ik zie SCIL echt als een uitgangspunt – het zijn tenslotte maar veertien vragen – en niet als de volledige waarheid. Je moet kritisch blijven. Soms is iemand helemaal in de war door alles wat er op hem afkomt; de advocaten, een verhoor, slaapgebrek. In hoeverre is SCIL dan nog betrouwbaar?

Ik neem het in ieder geval altijd mee in mijn verdere onderzoek. Heel waardevol vind ik dat je je werk dan nog beter kunt afstemmen op de persoon tegenover je. Als er sprake is van een LVB, kun je daar rekening mee houden, bijvoorbeeld in de vorm van goede begeleiding of een op LVB toegespitste taakstraf. Daarnaast weet je waar de gedragsproblemen mogelijk vandaan komen.We moeten SCIL niet alleen inzetten als het al fout is gegaan, maar ook in de civiele keten. Zet het uit onder leer-plichtambtenaren, wijkteams en sociaal werkers. Alles om te voorkomen dat jongeren met een LVB überhaupt in de problemen komen.’ lees verder >>

Page 4: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

4/13

‘ Met een virtual reality bril ervaar je zelf hoe het is’‘Een directeur van het Speciaal Onderwijs sprak mij ooit eens aan. “Jullie doen het verkeerd daar bij de politie”, zei hij. Je moet beter rekening hou-den met mensen met een LVB. Dat triggerde mij. Ik heb zelf een dochter met een verstandelijke beperking en ik zou niet willen dat mensen haar verkeerd bejegenen. Sinds die tijd houd ik me actief bezig met het onderwerp. Zo zit ik in de denktank die input heeft gegeven aan de

Hogeschool Leiden, zij hebben voor de politie een handreiking geschreven over hoe om te gaan met LVB. Die handreiking ligt nu klaar voor gebruik. Het is namelijk zo belangrijk dat je goed met deze mensen omgaat. Er staan tips in over taalgebruik: gebruik geen moeilijke woorden en jargon. En over het soort gedrag dat je kunt verwachten bij een LVB: deze mensen zijn impulsief. Met begrip kom je al een heel eind. Daarnaast zit ik in een

werkgroep met deskundigen uit het veld. We zijn nu bezig met de ontwikkeling van een virtual reality simulatie. Als je de virtual reality bril opzet ervaar je zelf tegen welke teleurstellingen mensen met een LVB aanlopen, dat ze het soms helemaal niet meer weten en het gewoon niet lukt. Als je dat zelf ervaart, creëert dat nog meer begrip en hopelijk dus ander gedrag.’

René Vader wijkagent met taakaccent Jeugd, bij de politie Zeeland

lees verder >>

Page 5: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

5/13

DEEL VIA SOCIAL MEDIA

‘Mensen die bij ons binnenkomen, hebben vaak hun woordje wel klaar. Hun verbale IQ is vrij hoog en dat moet ook wel, willen ze zich hier binnen de gevangenis staande houden. Hierdoor zie je echter niet snel dat er sprake is van een LVB. Soms merk-ten we het pas na een week. Daarom was ik blij toen wij als pilot de vragenlijst SCIL gingen toe-passen, waardoor we sneller inzicht kregen in wat er aan de hand is met iemand. Ik probeer altijd iedereen gelijkwaardig te behan-delen. Maar als je weet dat iemand een LVB heeft, houd je daar toch wat extra rekening mee. Door iemand bijvoorbeeld niet drie opdrachten tegelijk te geven, maar het simpel te houden. Duidelijk-heid is heel belangrijk. We krijgen hier tips over van een psycholoog, die met ons meedenkt en

John Sijbers penitentiair inrichting medewerker, Penitentiaire Inrichting Roermond

‘ Extra input psycholoog kan nooit kwaad’

FEITEN & CIJFERS

terugkoppeling geeft over de gedetineerden. Heel waardevol. Je leert zelf veel door de jaren heen, maar die extra input kan nooit kwaad. Bovendien zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè fijn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar we allemaal profijt van hebben.’ ●

Met een IQ tussen 50 en 85, in combinatie met beperkingen in het sociaal aanpas-singsvermogen, ben je licht verstandelijk beperkt (LVB).

Mensen met een LVB hebben een lage impulscontrole, moeite met het lezen van sociale signalen en een verhoogd risico op bijkomende problematiek, zoals gedragsstoornissen.

42% van alle Rotterdamse gedetineerden heeft een LVB. De jaarlijkse instroom van nieuwe gedetineerden in 2015 was onge-veer 38.000. Als dit percentage wordt door getrokken naar de jaarlijkse instroom van nieuwe gedetineerden dan betekent dit dat ongeveer 16.000 gedetineerden een LVB zou hebben.

Het kerndepartement heeft de opdracht gekregen ervoor te zorgen dat het justitië-le domein ‘LVB-proof’ gemaakt wordt. Dat wil onder andere zeggen: professio-nals opgeleid, gedragsinterventies op orde, screenings instrumenten in gebruik, schriftelijke informatieverstrekking aange-past op het niveau van deze groep. 

VenJ werkt samen met gemeenten, zorg-partijen en maatschappelijke partners aan het ontwikkelen van integrale aanpakken om ervoor te zorgen dat mensen de straf en zorg krijgen die ze nodig hebben.

Page 6: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

6/13

‘Eigenlijk zit er achter ieder klein vergrijp een verhaal. Een meisje van 14 gaat niet zomaar stelen. Daarom vinden wij het bij Halt zo belangrijk om de verhalen áchter die vergrij-pen te leren kennen. Zodat we eventueel crimineel gedrag voor kunnen zijn. Ga je toch de fout in? Dan confronteren we jou tijdens een zogenaamde Halt-interventie met je gedrag en de gevolgen ervan en krijg je een straf – maar géén strafblad. Want iedereen verdient een kans om recht te zetten wat fout

is gegaan en met een schone lei door te gaan.Nu is dit in Nederland zo geregeld voor min-derjarigen, van 12 tot 18 jaar, die onder het jeugdstrafrecht vallen. Waarom rekken we die leeftijd niet wat verder op? De hersenen ont-wikkelen zich tenslotte nog door tot je 25ste. Bovendien moedigen de ministeries justitie-partners en gemeenten aan om de verbinding op te zoeken tussen straf en zorg, maar wordt dit niet gefaciliteerd. Zelfs wij ondervinden dat het soms moeilijk is om die verbinding tussen straf en zorg altijd goed te maken. Bijvoorbeeld als we het meis-je van 14 langer nazorg willen geven, of we vinden dat er meer gesprekken nodig zijn met de gezinsvoogd of op school. Want wie finan-ciert dit? Bij wie moet je zijn? Iedere gemeen-te heeft een andere aanpak. Soms vind je de ingang makkelijk, soms is het zoeken. Het liefst wil je dat er een samenhangende aanpak komt, zodat je jongeren – wat mij betreft dus adolescenten - kunt vastpakken en pas weer loslaten als het goed gaat. Maar daarvoor moeten alle uitvoeringsinstanties zich goed nestelen in de lokale gemeenschap. Dat kost tijd én de wil om het echt te doen.’ ●

‘ Rek leeftijd jeugdstrafrecht op naar 25 jaar’ Als je jong bent en een strafbaar feit begaat, krijg je vaak nog een tweede kans. Zodat je je leven zónder strafblad kunt voortzetten. Waarom gunnen we dat adolescenten niet wat meer, vraagt Janet ten Hoope van Stichting Halt zich af.

DE MENING VAN…

DEEL VIA SOCIAL MEDIA

Janet ten Hoope is directeur van Stichting Halt, dat zich richt op het voorkomen, bestrijden en straffen van jeugdcriminaliteit. Hiervoor werkte zij bijna 30 jaar bij het Openbaar Ministerie, eerst als officier van justitie en lei-dinggevende, later als landelijk programmaleider Jeugd, Gezin en Zeden. Dat programma richtte zich vooral op kwetsbare personen binnen het strafrecht.

Page 7: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

7/13

De Alcoholmeter

Regio Rotterdam en Oost-Nederland testen een jaar de Alcoholmeter. Inmiddels dragen twintig personen met een alcoholverbod een enkelband, die twee keer per dag het drinkge-drag doorgeeft aan reclassering. Ron Gravendeel (OM) en Ciska Trouw (Reclassering) over dit nieuwe controlemiddel.

Sjoemelen kan niet meer

lees verder >>

Uitgaansgeweld, huiselijk geweld en bedreigingen. ‘Grote kans dat er alcohol in het spel is’, zegt Ron

Gravendeel op het arrondissementsparket van Oost-Nederland. Tussen de 30 à 50 pro-cent van de geweldszaken in Nederland is gerelateerd aan alcohol. De rechter of officier van justitie kan een alcoholverbod opleggen aan mensen die door alcohol in aanraking zijn gekomen justitie en politie. Dit kan bij een voorwaardelijk sepot, schorsing preven-tieve hechtenis, voorwaardelijke veroordeling of voorwaardelijke invrijheidstelling.De reclassering controleert vervolgens middels urinetesten of iemand

Ron Gravendeel, officier van justitie arrondissementsparket Oost-Nederland en teamleider ZSM en Ciska Trouw, projectleider Alcoholmeter Stichting Verslavingsreclassering GGZ (SVG).

Page 8: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

8/13

zich houdt aan dat verbod. Twee à drie keer per week moeten gestraften langskomen om urine in te leveren. Nu is er een nieuw controlemiddel: de Alcoholmeter. Een enkelband met sensoren, die via het zweet meten wanneer en hoeveel iemand drinkt. In Londen is de alcoholmeter sinds 2015 verplicht bij de wet, als alternatief voor gevange-nisstraf. In Nederland testen twee regio’s sinds januari 2017 of dit middel hier ook effectief is. De verwachting is dat er binnen een jaar tijd honderd mensen te vinden zijn in de regio Rotterdam en Oost-Nederland voor wie de enkelband geschikt is. Het Wetenschappelijk Onderzoek en Documen-tatiecentrum (WODC) onderzoekt of de alcohol-meter ook in Nederland interessant is voor het strafrecht en wat het effect is op de drager. Nu de pilot negen maanden is gevorderd, dragen pas twintig mensen een Alcoholmeter. Dat is wat minder dan verwacht – het bleek veel tijd te kos-ten om medewerkers en ketenpartners bekend te maken met de Alcoholmeter. Ciska Trouw: ‘Ook komt niet iedereen met een alcoholverbod in aan-merking. Allereerst moet er sprake zijn van midde-

lenverslaving. Daarnaast moet diegene een vaste woon- of verblijfsplaats hebben, met thuis een computermodem dat de meetgegevens kan door-sturen naar reclassering. Verder gebeurt het dra-gen van de Alcoholmeter op basis van vrijwillig-heid.’ Dat laatste levert weinig problemen op; de meesten zien het wel zitten, vertelt Ron. Tot slot moet de rechter het advies van reclassering om een enkelband te dragen natuurlijk honoreren.

Patronen snel zichtbaar Twintig casussen is te weinig om wetenschappelijke conclusies te kunnen trekken. Toch zijn Ron en Ciska positief over de eerste bevindingen. Controleurs ontvangen elke ochtend een grafiek. Reclasserings-werkers kunnen meteen de telefoon pakken als zij zien dat iemand toch drinkt. Ciska: ‘Met urine valt te sjoemelen. Tussen twee meetmomenten kun je best

Sensoren meten via het zweet hoeveel iemand drinkt

lees verder >>

enkelband

24 uurper dag

2 keerper dag

modem

computerreclassering

Zo werkt de Alcoholmeter

Page 9: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

9/13

een borreltje drinken zonder dat het opvalt. Dat kan nu niet meer.’ Op de grafiek is precies te zien hoe laat iemand zijn eerste borrel drinkt, of iemand in één keer veel drinkt of verspreid over de hele dag. Patronen worden snel zichtbaar. Ron: ‘Voor de drager van de enkelband is het confron-terend. Mensen die beweren dat ze niet drinken of hun alcoholverslaving bagatelliseren, zien de harde meetresultaten.’ Daarbij komt dat dragers de enkelband voelen. Ron: ‘Ze voelen continu dat ze onder controle staan en zwichten minder snel voor een biertje. Misschien wordt zo’n enkelband als stigmatise-rend ervaren, maar er zit ook een andere kant aan. Als jongeren last hebben van groepsdruk, kunnen ze hun broekspijp omhoog trekken en laten zien dat ze echt niet kunnen meedrinken.’

HOE WERKT DE ALCOHOLMETER?• Sensoren in het kastje aan de enkelband meten

via het zweet wanneer en hoeveel alcohol

iemand drinkt.

• 20 mensen in Rotterdam en Oost-Nederland

dragen op dit moment de enkelband.

• 75 dagen dragen deelnemers de Alcoholmeter.

Wanneer het alcoholverbod langer is, dan gaat

de reclassering over op urinecontroles.

• 2 keer per dag wordt de informatie digitaal

doorgegeven aan reclassering.

OMVANG EN SCHADE

• 3 miljard euro bedraagt de maatschappe-lijke schade van geweld onder invloed.

• 25% tot 50% van het geweld in Nederland is alcoholgerelateerd

• 30% tot 50% van het geweld onder invloed leidt tot zwaar lichamelijk letsel

De dragers noemen zelf ook voordelen, waar Ron en Ciska niet meteen aan hadden gedacht. Door-dat de gestraften niet meer twee keer per week naar de reclassering, kliniek of methadonpost hoe-ven om urine in te leveren, komen ze hun netwerk van dealers en andere gebruikers niet meer tegen. Dat maakt het makkelijker om niet terug te vallen in oud gedrag. Wat dragers verder als voordeel noemen: ze hoeven hun werk of dagbesteding niet te onderbreken. En het scheelt reiskosten. Agressie beteugelen Het duo merkt dat advocaten, officieren en rech-ters er even aan moeten wennen om de Alcohol-meter in hun overweging mee te nemen. Ciska: ‘Er zijn zoveel gedragsinterventies om agressie te beteugelen.’ Ron: ‘Maar als er wordt gekozen voor de Alcoholmeter, dan verloopt de samenwerking soepel.’ ●

Meer weten? Voor meer informatie of vragen over de pilot Alcoholmeter kun je contact opnemen met het loket Alcoholmeter via 06-55814371 of [email protected].

DEEL VIA SOCIAL MEDIA

Page 10: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

10/13

Slimme koppen in een snelkookpanTijdens de 36-urige VenJ Blockathon ‘in Beslag door Blockchain’ bogen teams zich over de vraag: hoe kan blockchaintechnologie het inbeslag-nameproces verbeteren? De organisa-toren Robbert Hoving, corporate innovation manager van het OM, en Peter Vermeulen, senior beleids-medewerker van het ministerie van VenJ, over de opbrengst. lees verder >>

Ronald Barendse, juryvoorzitter en plaatsvervangend Secretaris-Generaal van het ministerie van VenJ, krijgt uitleg van Rick Schmitz.

Page 11: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

11/13

Waarom kozen jullie voor het inbeslagnameproces?Peter: ‘De ketenpartners kwamen zelf met dit idee toen ik ze vroeg wat een geschikt proces zou zijn om mee te experimenteren.’ Robbert: ‘Tijdens het inbeslagnameproces raken we veel spullen van burgers kwijt. Politie, OM en Domeinen gebruiken allemaal een andere database, zowel fysiek als digitaal. Met blockchain heeft ieder-een op hetzelfde moment dezelfde informatie.’

Wat is de kracht van blockchain?Robbert: ‘Door de blockchaintechnologie veran-deren zaken radicaal. Als je nu geld overmaakt naar iemand, heb je een bank nodig. En koop je een huis, dan heb je een notaris nodig, omdat dat bij wet zo is vastgelegd. Met blockchain heb je geen derde fiatterende partij meer nodig. Ik weet niet of die wegvalt of een andere rol krijgt, maar dat deze technologie impact gaat hebben op onze werkwijze en systemen is zeker.’

Peter: ‘Uit verschillende pilots bij de overheid blijkt dat je met blockchain processen efficiënter en effectiever kunt organiseren. Het vermindert administratieve lasten en het belangrijkste: het stelt mensen centraal.’

Heeft de VenJ Blockathon opgeleverd wat jullie hadden gehoopt?Peter: ‘Voor het eerst hebben we samen met ketenpartners geïnnoveerd in de strafrechtketen. Samen met teams praten over oplossingen geeft energie. Ik ben blij verrast met de opbrengst.’ Robbert: ‘Ja. Nu ik acht jaar bij het OM werk, merk ik dat we veelal vast zitten in ‘blauwe systemen’: we geloven dat we grip krijgen op de werkelijk-heid door deze in schema’s te vangen. Het uit-nodigen van frisse mensen met een andere kijk levert goede suggesties op. We doen het steeds beter, maar laten we ophouden met navelstaren en meer in een netwerk opereren.’ Smaakt zo’n 36-urige snelkookpan naar meer?Robbert: ‘We zitten vaak vast in overlegstructu-ren: bila’s, werk- en stuurgroepen. Overleg is nodig, maar als we nu eens 10 à 20 procent van onze tijd besteden aan activiteit-gerelateerd werken. Of, nog beter: als we op justitieniveau per organisatie één persoon vrijmaken en een

innovatieclub vormen. Met budget om meer experimenten op te pakken.’ Peter: ‘We zouden sneller bij elkaar moeten gaan zitten om zaken te verbeteren. Bijna alles wat indi-viduele organisaties maken of doen is van belang voor de keten: het proces-verbaal, de dagvaarding, het vonnis en de uitvoering van de taakstraf.’

Wat maakt het winnende idee zo goed?Peter: ‘Het is echt een ketenoplossing.’ Robbert: ‘Belangrijk voor officieren van justitie: de interface is makkelijk om mee te werken. Door-slaggevend om als winnaar uit de bus te komen: Legal Things One leverde binnen 36 uur een wer-kend systeem op.’ Wat gebeurt er met de opbrengst?Peter: ‘De winnaars geven binnenkort een presen-tatie aan de mensen die betrokken zijn bij het beslagproces. Dan is er meer tijd voor het stellen van de juiste vragen. Daarna kijken we hoe we het systeem verder kunnen brengen.’ Robbert: ‘En ik ga kijken of blockchain ook voor andere werkprocessen van nut kan zijn.’

Lees verder voor een interview met de winnaars‘ Frisse mensen met een andere kijk doen goede suggesties’

Page 12: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

12/13

1Wat voor oplossing hebben jullie bedacht? Arnold: ‘We gebruiken blockchain om alle acties van het inbeslagnameproces vast te leggen. Zodanig, dat die door

iedereen te verifiëren zijn. Eenmaal vastgelegd, kun je dit niet meer veranderen. Dit is een van de voordelen van blockchain. Daarnaast digitaliseren we een stuk van het wetboek: welke partijen zijn op welk moment betrokken en wat is hun verant-woordelijkheid. Alle stappen en mogelijke ver-volgstappen geven we weer in een finite state machine, een soort stroomschema met scenario’s. Je kunt dus altijd zien wat er is gebeurd, wat de huidige stand van zaken is en wat daarna de mogelijkheden zijn.’

2Wat maakt jullie idee onderscheidend? Rick: ‘Wij gebruiken encryptie om privacygevoelige informatie te versleute-len. Om gegevens te achterhalen moet

je normaal gesproken bij de desbe-

5 Vragen aan de winnaars LegalThings One heeft de beste blockchainoplossing voor het registreren van de 400.000 goederen die jaarlijks door de politie in beslag worden genomen. Met volledige bescherming van privégegevens. Vijf vragen aan software architect Arnold Daniels en Rick Schmitz, business developer.

Software architect Arnold Daniëls (links) buigt zich samen met een teamgenoot over het privacyvraagstuk.lees verder >>

Page 13: STRAF!...zie ik wat het met de gedetineerden met een LVB doet. Die zijn echt opgelucht. Hè +jn, hij weet wat er speelt, zie je ze dan denken. Zo ontstaat er meer rust en begrip, waar

13/13

COLOFON Straf! is een initiatief dat voortkomt uit de samenwerking tussen de diverse organisaties in de strafrechtketen, ondersteund door directie Strafrechtketen. Straf! verschijnt vier keer per jaar. Redactieraad: Pim Miltenburg (politie), Marieke Jansen (OM), Marleen Oele (rechtspraak/OM), Sanne Borst (MinVenJ/DGSenB) Hoofdredactie: directie Strafrechtketen o.l.v. Johan Bac, Mariëtte van Soesbergen Eindredactie: Ellen Weber (Maters & Hermsen Journalistiek) Teksten: Hilde Duyx, Ellen Weber (Maters & Hermsen Journalistiek)Beeld: Maria van der Heyden, Jurgen Huiskes, Rene Verleg, John Voermans Vormgeving: Maters & Hermsen Vormgeving

treffende organisatie aankloppen. Dat hoeft niet meer als je gebruik maakt van een decentrale blockchain. In principe kunnen alle partijen bij alle data, maar in verband met privacy wil je dat niet. Door encryptie kunnen betrokkenen alleen die informatie inzien die zij mogen lezen. Zo kan een burger inzien wat er is gebeurd met zijn auto en wat mogelijke vervolgstappen zijn.’

3Wat valt jullie op aan het inbeslagname-proces? Rick: ‘Elke organisatie gebruikt andere codes, waardoor er een brei aan infor-

matie ontstaat. Eigenlijk is het niet zo ingewikkeld.

Als je nu eens aan elk in beslaggenomen voorwerp één proces ID toekent, en dat nummer gedurende het hele proces gebruikt, is het al een stuk over-zichtelijker.’ Arnold: ‘Bij de oplossing die wij bieden kan ieder-een gewoon gebruik blijven maken van zijn eigen systeem. Daarbij komt een extra laag: de block-chain. In plaats van gegevens bij te houden in je eigen database, haal je informatie nu uit de block-chain. Leuker kunnen we het niet maken, maar het kan wel makkelijker.’

4Hebben jullie tips voor de strafrechtketen? Rick: ‘Er is nog veel winst te behalen in het versimpelen van administratieve pro-cessen, door middel van digitalisering.’

5ICT en overheid: dat gaat bijna nooit goed. Arnold: ‘Als je het op de traditionele manier doet en een meteen een groot systeem bestelt bij een groot ICT-bedrijf,

dan gaat het inderdaad vaak niet goed. Als je nog fouten ontdekt, is het systeem al te log geworden

om te kunnen bijschaven. Het is slimmer om klein te beginnen, dan te kijken wat werkt, wat niet werkt bij te schaven en dat te valideren. Als je een klein werkend systeem hebt, maak je het steeds iets groter. Dat is eigenlijk de enige manier om een groot platform neer te zetten. Uber en Facebook zijn ook zo begonnen.’ Rick: ‘Binnen 36 uur hebben we een werkende demo gemaakt. Anderhalve maand na de blockathon presenteren we een werkende oplossing. Natuurlijk zal er ruimte zijn voor ver-beteringen, maar doordat het klein is, kunnen we de applicatie ieder moment bijstellen.’ ●

‘Eén product ID voor elk voorwerp zou het proces al vergemakkelijken’

DEEL VIA SOCIAL MEDIA

WAAR IS MIJN AUTO?Lees meer over het rapport van de Nationale

Ombudsman en de verbeteringen die OM en

politie doorvoeren in de vorige editie van STRAF.