Stille nacht - mariageboorte.nl · het risico van fanatisme in zich draagt. Nu zult u wel begrijpen...

16
Kerstmis 2014 Dinsdag 23 december 2014 19.00 - 21.30 uur: Avond van barmhartigheid ter voorbereiding op het kerstfeest (mis, aanbidding en sacrament van verzoening) Woensdag 24 december 2014 (kerstavond) 19.00 uur: Gezinsnachtmis met kersttaferelen en aparte peuterviering 22.00 uur: Nachtmis met na afloop glühwein Donderdag 25 december 2014 (eerste kerstdag) 9.00 uur: Dageraadsmis 10.30 uur: Dagmis 14.00 - 16.00 uur: Kerk geopend voor bezichtiging van de kerststal Vrijdag 26 december 2014 (tweede kerstdag en feest H. Stefanus) 10.30 uur: Eucharistieviering 14.00 - 16.00 uur: Kerk geopend voor bezichtiging van de kerststal De kerk staat voor u open. Loop eens binnen! In dit nummer: Column pastoor Van Vught: Jezus en de jihad 2 In de stilte van ons hectisch bestaan 3 “Ik vind het hier zo speciaal…” 4 De woeste kracht 5 Stilte in de literatuur 6 Donkere nacht 8 The Christmas “3” 9 Nooit meer Stille nacht? 10 Bij voorbeeld: Charles de Foucauld 11 En verder: Agenda 13 Even voorstellen… 13 Mary Kids Club 15 Katholiek en Jong 16 Huis-aan-huisblad van de Maria Geboortekerk te Nijmegen (onderdeel van de parochie Heilige Stefanus) In de komende kerst- nacht zal uit miljoenen kelen het lied ‘Stille nacht’ klinken. In deze kersteditie van de Maria Geboorte willen we ons oor te luisteren leggen bij de stilte van deze nacht. Wellicht ontwaren we dan in de duisternis van onze wereld een rankje licht van het kerstkind. De redaie van Maria Geboorte wenst u een zalig kerstfeest! Een overzicht van alle activiteiten van de locaties van de parochie Heilige Stefanus vindt u op www.stefanus.nl Stille nacht

Transcript of Stille nacht - mariageboorte.nl · het risico van fanatisme in zich draagt. Nu zult u wel begrijpen...

Kerstmis 2014Dinsdag 23 december 201419.00 - 21.30 uur: Avond van barmhartigheid ter voorbereiding op het kerstfeest

(mis, aanbidding en sacrament van verzoening)

Woensdag 24 december 2014 (kerstavond)19.00 uur: Gezinsnachtmis met kersttaferelen en aparte peuterviering22.00 uur: Nachtmis met na afloop glühwein

Donderdag 25 december 2014 (eerste kerstdag) 9.00 uur: Dageraadsmis10.30 uur: Dagmis14.00 - 16.00 uur: Kerk geopend voor bezichtiging van de kerststal

Vrijdag 26 december 2014 (tweede kerstdag en feest H. Stefanus)10.30 uur: Eucharistieviering14.00 - 16.00 uur: Kerk geopend voor bezichtiging van de kerststal

De kerk staat voor u open. Loop eens binnen!

In dit nummer:Column pastoor Van Vught:Jezus en de jihad 2In de stilte van ons hectisch bestaan 3“Ik vind het hier zo speciaal…” 4De woeste kracht 5Stilte in de literatuur 6Donkere nacht 8The Christmas “3” 9Nooit meer Stille nacht? 10Bij voorbeeld: Charles de Foucauld 11

En verder:Agenda 13Even voorstellen… 13Mary Kids Club 15Katholiek en Jong 16

Huis-aan-huisblad van de Maria Geboortekerk te Nijmegen(onderdeel van de parochie Heilige Stefanus)

In de komende kerst-nacht zal uit miljoenen kelen het lied ‘Stille nacht’ klinken. In deze kersteditie van de Maria Geboorte willen we ons oor te luisteren leggen bij de stilte van deze nacht. Wellicht ontwaren we dan in de duisternis van onze wereld een sprankje licht van het kerstkind.De redactie van Maria Geboorte wenst u een zalig kerstfeest!

Een overzicht van alle activiteiten van de locaties van de parochie Heilige Stefanus vindt u op www.stefanus.nl

Stille nacht

2 maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

Jezus en de jihad

Pastoor Cyrus van Vught

Kerstmis en ‘vrede op aarde’ horen bij elkaar. Toch associëren tegenwoordig veel mensen religie eerder met oorlog en geweld. Of in elk geval met onverdraag-zaamheid, die voortkomt uit een claim op de waarheid. Bovendien is godsdienst van nature iets alomvattends, hetgeen het risico van fanatisme in zich draagt. Nu zult u wel begrijpen dat ik een iets positievere kijk heb op geloven en op de bijdrage die gelovigen aan de we-reld leveren. Toch kan ik me wel iets voorstellen bij het onbehaaglijke gevoel van velen dat fundamentalisme inbreuk maakt op ieders privésfeer en dat het ons maatschappelijk bestel zou kunnen ont-wrichten. In feite is dat de angst om onze eigen identiteit kwijt te raken. Maar als dat zo is, doe ik er nog even een schepje bovenop. Tot mensen die bang zijn voor de opmars van (extremistische uitwas-sen van) de islam, zou ik willen zeggen: is het u niet opgevallen dat Boeddhabeeld-jes in de afgelopen jaren de Nederlandse huiskamers al hebben veroverd? Van de islam en het boeddhisme weet ik niet genoeg af om precies te kunnen beoordelen hoe goed of slecht deze le-vensbeschouwingen in zichzelf zijn. Van het christendom weet ik wel wat af. En ook zie ik een aantal echte verschillen met andere godsdiensten. Het is zeker niet één pot nat. Ik voel me heel goed thuis in het christelijk geloof en zou zeker niet willen ruilen. En om heel eer-lijk te zijn: ik denk dat Jezus volgen de goede weg is voor iedereen. Ojee, zit u nu een opruiende tekst te lezen van weer zo’n betweterige gelovige? We zitten in elk geval midden in het spanningsveld van waarheid en toleran-tie. Jezus doet zelf een stevige duit in het zakje. Een van Zijn meest boude uitspra-ken is: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven’ (Johannesevangelie, hoofdstuk 14 vers 6). Jezus beweert hier niet dat Hij de waarheid kent, maar dat Hij de waarheid is! Wat moeten we daarmee? In onze postmoderne tijd hebben we moeite met het begrip waarheid. Soms hoor je zeggen: ‘Ieder heeft zijn eigen

waarheid.’ Dan is waarheid eigenlijk een ander woord voor persoonlijke mening. Maar als iets waar is, heeft het iets dat universeel en absoluut is. En dat is echt wat anders dan allerlei persoonlijke me-ningen. Ook de uitspraak ‘Er bestaat geen absolute waarheid’ klinkt mij helemaal niet logisch in de oren. Want als deze zin klopt (en dus altijd en overal geldt), zou dat juist de absolute waarheid zijn. Als er geen waarheid is, maar enkel visies en meningen, kunnen we elkaar dan nog wel vinden? Op grond waarvan bereiken we dan overeenstemming over bepaalde zaken? Hoe bestendig is het, als we afhankelijk zijn van min of meer toevallige coalities? Zijn mensen dan niet ten diepste eilanden, die nooit echt met elkaar in verbinding komen te staan? Waarheid is niet bedoeld om in pacht te hebben of anderen mee om de oren te slaan. En al helemaal niet om er ander-mans hoofd mee af te hakken. Toch is het goed voor ons dat er waarheid is. Waarheid die buiten onszelf staat. Waar-heid die voor alles en iedereen geldend is. Want dan is niet alles maar subjectief, maar kunnen we elkaar echt ontmoe-ten. Dan hebben we een grond om op te staan, een punt om elkaar te kunnen vinden. Zo heeft waarheid zelfs een be-vrijdende werking. De officiële leer van de katholieke kerk (verwoord door het Tweede Vaticaans Concilie) is dat zij in Jezus de waarheid volgt en dat tegelijkertijd in andere gods-diensten en visies ook elementen van waarheid aanwezig zijn. Allemaal moe-ten we verder op weg gaan naar de volle waarheid. Daar zullen we elkaar vinden. Of u nu een intellectuele denker bent of zich met moeite door deze enigszins filosofische column heen geworsteld heeft, of u nu uw tuin met een Boeddha-beeldje heeft opgesierd of wellicht inspiratie put uit de Koran, ik wens u allen een zalig en vredevol kerstfeest. Echt waar! n

Cyrus van Vught is pastoor van de parochie Heilige Stefanus – [email protected]

Colofonredactie:Selinde van DijkFrits HendriksMariette JansenJan RutjesCyrus van Vught, prGerda Wieggers

vormgeving: Gerrit Vroondruk: Wilco, Amersfoort

opgave advertenties:Jan Rutjes tel. 06-4796 4774

aanleveren kopij:[email protected]

website:www.mariageboorte.nle-mail:[email protected]

R.K. Maria Geboortekerk (onderdeel van de parochie Heilige Stefanus)Berg en Dalseweg 406521 jj Nijmegen024 - 322 13 71

Bankrekeningen:iban nl64 abna 0453 5553 03iban nl05 ingb 0000 8242 36

Dit blad verschijnt 3x per jaar

3maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

In de stilte van ons hectische bestaanSelinde van Dijk

Midden in de stille donkere nacht is Jezus geboren. Deze geboorte vieren wij in de decembermaand. Donker is deze maand zeker, maar stil …? Is dit niet de allerdrukste maand van het jaar?

We kunnen de rust wel dage-lijks zoeken in het bos, langs de uiterwaarden en door de weilanden. Gewoon tijdens de pauze, te voet of per fiets onderweg naar werk of een andere bestemming. Met een kleine omweg is dit goed in ons dagelijks leven in te passen. Een stille omgeving valt ook te creeëren door telefoon en radio uit te schakelen in de auto of in huis. Voor degenen die in huis niet de gewenste stilte kunnen vinden: de kerk is iedere dag en avond open om in stilte bij God te kunnen zijn.

Met overvolle agenda’s is rust in onze dagelijkse bezigheden moeilijker te vinden. Het vraagt wat meer discipline van ons. Soms helpt het om het een-voudigweg te agenderen: een vastgezet moment voor stilte en gebed, voor een stukje lezen uit de Bijbel, voor een bezoek aan de kerk. Let wel op het tijdstip: laat in de avond kunnen de ogen makkelijk dichtvallen. En houdt je aan de planning. We moeten ons niet laten verleiden die ene reportage of film op tv toch maar uit te kij-ken, we moeten ons niet laten verleiden toch nog maar even te reageren op de berichten van facebook of andere social media. Ongemerkt vliegt de tijd, en daarmee de kans op stilte in je bezigheden, voorbij.

Stilte in onze gedachten krijgen zal voor de meeste drukbezette mensen een ware uitdaging zijn. Want juist na een inten-sieve dag vol met indrukken, moet dat alles nog door ons menselijk brein verwerkt wor-den. Onze hersenen staan niet meteen stil. Eerst moeten onze gedachten tot rust komen. Handenarbeid kan hierbij hel-pen, maar ook lichamelijke beweging. Het zijn allemaal handvatten om ons hoofd te ‘legen’, zodat er innerlijke stilte kan zijn. Als we dan die stilte binnen ons hectische bestaan hebben gevonden, kan God bij ons binnenkomen, zoals Jezus midden in die stille donkere nacht geboren is.

Toch vraag ik mezelf af of wij in al ons geworstel op zoek naar stilte, misschien niet eenvou-digweg moeten beginnen met kort stil te staan bij al het moois in ons dagelijks leven. Moeten we de Liefde niet gewoon zien in de vogels die fluiten, in de vlinders die rond fladderen of in het lachen van spelende kin-deren? God is er al. We hoeven Hem slechts te willen zien, en… de stilte volgt. n

Naast alle kerstvoorbereidin-gen, wordt de decembermaand meestal volgepland met jaar-afsluitingen, begrotingen voor het volgende jaar, eindejaars-borrels en allerlei culturele evenementen. Huisartsen hebben het in deze maand vaak drukker dan ooit, de files zijn eindeloos lang en de winkels draaien overuren om hun belangrijkste omzetten van het jaar te behalen.

Zijn wij in deze drukte eigenlijk wel in staat om bij de kerst-boodschap stil te staan? Het lijkt zo eenvoudig. Maar o, wat kan juist dit een worsteling in ons dagelijks bestaan zijn! Hoe maken wij het in de alsmaar doordenderende trein van ons dagelijks leven stil in ons bin-nenste?

Onze omgeving is veelal la-waaierig. Dit probleem lijkt vrij eenvoudig op te lossen. Zo kunnen we met een kleine in-spanning de rust wel opzoeken. Stilte is met name in de natuur te vinden. Denk eens aan het witte winterlandschap, waar de sneeuw alle lawaai dempt. Jam-mer genoeg is een winterwan-deling niet iedere dag van het jaar mogelijk.

4 maria geboorte | 11e jaaragang | december 2014-3

uitgangspunt. Bijbelteksten kunnen helpen om Hem beter te leren kennen, want Hij heeft zich doen kennen. In de Bijbel lees je geen menselijke gedachten óver God, maar over God die zich liet kennen; en mensen hebben dat opgeschreven. Als drie inleidingen wat veel is, kunnen ze er ook een of twee volgen. Ook jonge kinderen blijken gevoelig te zijn voor stilte. We hebben hier kinderen van vier tot twaalf jaar 4 dagen in huis gehad, zonder hun ouders. Ook zij ontdekten dat je in de stilte God kunt ontmoeten. Natuurlijk was er ook spel, onder andere met bootjes. Er was een heel levendig jongetje van zeven jaar bij, dat aan het eind zei: “Nou, die bootjes vond ik leuk, maar die stilte, dat vond ik heel speciaal.” Datzelfde geldt voor tieners, die gewend zijn dat er constant impulsen komen via mobiel, sms-jes, Ipad…We hadden hier een tienerweekend waarin we hen via een geleide stilte hielpen tot rust te komen: ‘Luister naar je ademhaling, kom tot jezelf... ’. Tot rust komen is een dimensie van het leven die bijna niemand meer bij hen aanspreekt. Toch vonden ook zij de stilte heel bijzonder, dat raakte me. De stilte is een werkelijkheid, en omdat er hier veel gebeden wordt, is het een werkelijkheid in God.” n

Behoefte aan stilte, aan meditatie, aan je terugtrekken uit de hectiek van alledag? Als je eens googlet op ‘retraite’ of ‘stilte’, vind je een ruim aanbod, met uiteenlopende achter-gronden en doelstellingen.

“Ik vind het hier zo speciaal…”Mariette Jansen

Een warme plek om jezelf beter te leren kennen en wellicht ook de Bron van je leven, is te vin-den in Thorn, een prachtig oud plaatsje in mid-den-Limburg. Een gesprekje met de ‘foyervader’, vader Pierik. Het huis heeft een duidelijke katholieke signa-tuur, maar dat wil niet zeggen dat alleen ‘door-timmerde gelovigen’ er welkom zijn. Zo belde een manager uit de financiële wereld of hij op re-traite kon komen, met de mededeling dat hij die retraite ‘erbij nam’, maar vooral wilde nadenken over hoe hij verder wilde. De gasten van het ruime huis dat een echte familiesfeer ademt, zijn heel divers, ook qua leeftijd. Vader Pierik stelt met genoegen vast dat de leeftijd verjongt en dat steeds meer dertigers, veertigers en vijftigers de weg naar de Foyer weten te vinden. Iets wat erop kan wijzen dat meer mensen op zoek zijn naar …ja, wat? wie? “Tegenwoordig is het modern om te zeggen: ja, ‘iemand’ dat gaat niet, maar ‘iets’ zal er wel zijn. Als mensen ontdekken dat er wel degelijk íe-mand is, en dat Hij Liefde is, dan is niets zo fasci-nerend als om die Persoon beter te leren kennen. En mensen die God opnieuw ontdekt hebben, gaan verlangen om Hem beter te leren kennen en daar tijd voor te nemen.”

Daarvoor is er veel stilte in huis…hoe gaat dat in de praktijk?

We sturen mensen niet zo maar de stilte in terwijl er toch niks is, maar we gaan de stilte in omdat we het vertrouwen hebben dat er Iemand is. Daarvoor krijgen de gasten drie inleidingen per dag, altijd met een tekst uit de Bijbel als

voor meer info zie www.foyer-thorn.nl

ADRESSEN WAAR JE KORTERE OF LANGERE TIJD IN STILTE KUNT ZIJNemmausbezinningscentrum.nl · abdijvanegmond.nl · koningshoeven.nl · retraitecentrum.nl · stilteretraites.nl

oudemunt.nl · gebedsschool.be · bezinningsvakanties.nlStil kan wel eens erg stil zijn... té stil. Dan kan het goed doen om even met een medemens te praten.

Om je zorgen, klein of groot, te delen met iemand die met een warm hart naar je luistert. En die daarna aanbiedt om alles ook bij de goede God, onze Vader, te brengen.

Elke avond is dat mogelijk tussen 20 en 23 uur. (10 ct p/m)

5maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

doel. Monnik betekent éénling. Het is een man die zijn leven heeft teruggebracht tot één enkele kern: God ontmoeten. Datzelfde geldt voor de vrouwe-lijke variant, de moniale. Een non is iemand die “Nee!” zegt. “Nee!” tegen alles wat niet de ontmoe-ting met God bevordert.

Hedendaags kloosterlevenEn ook nu zijn er nog mannen en vrouwen die die roep horen en volgen. Weinigen gaan nog in hun eentje die uitdaging aan, al is er in de provincie Groningen een jonge kluizenaar. Meestal wonen ze samen in kloosters, die door de RKK veelvuldig bezocht worden. Kloosters zijn in trek. Er worden cursussen aangeboden. Een monnik in Doetinchem liet zich eens ontvallen: “Vroeger verkochten we boerenproducten om in ons levensonderhoud te kunnen voorzien. Nu verkopen we iets veel kost-baarders: stilte.” Om mensen in die stilte zichzelf te laten ontmoeten, hun goddelijke krachten en hun demonen.

Voor alle afleveringen van de RKK-kloosterserie kunt u terecht op hun website www.rkk.nl. Bij pro-gramma’s staan Kloosterserie 2014 en Het beste van de kloosterserie. n

Jezus als voorbeeldAlle christenen willen Jezus Christus volgen. Maar hoe? Niet iedereen kan de straat opgaan om te preken of om wonderen te verrichten. Niet iedereen kan zichzelf laten kruisigen. Wel kan iedereen de stilte in. Jezus deed dat ook. Er staat geregeld in de Bijbel dat Hij om te bidden naar een bergtop ging of naar een andere stille plek. Helemaal aan het begin van Zijn carrière ging Hij zelfs veertig dagen en veertig nachten de woestijn in. Daar vond Hij de rust om de roepstem van God de Vader helemaal tot zich door te laten dringen. Maar in de stilte zijn we zelden alleen. Gedachten waarvan je niet wist dat je ze had ploppen ineens op in je hoofd. Jouw eigen demonen komen om je uit te dagen en je af te leiden.

Veertig dagen en verderVeel mensen gingen die uitdaging van de stilte aan. Sommigen gingen in hun eentje de woestijn in. Dat was zwaar en niet iedereen redde het dan ook. In de Regel voor monniken van Benedictus van Nurcia wordt dan ook geadviseerd eerst in een klooster samen te wonen. Daar kan het eenvoudige leven worden ingeoefend. Pas als je sterk genoeg bent, kun je als kluizenaar in je eentje gaan leven. Bruno van Keulen vormde dit inzicht om in samen kluizenaar zijn. Hij richtte een klooster op, de Grande Chartreuse, diep in de Franse Alpen. Daar krijgt elke monnik een eigen huisje waar hij de meeste tijd van de dag doorbrengt, maar er zijn ook gezamenlijke momenten. Op welke manier ze ook leefden, ze hadden maar één

Elke aflevering van de populaire RKK-kloosterserie begint hetzelfde. “Vanaf het begin van het christendom verspreidde zich de idee dat waarachtig christelijk leven niet met aardse genoegens kan samengaan. Iedereen was ervan overtuigd dat de woestijn de ideale plaats was om niet alleen de bekoringen, maar ook de lauwheid van de wereld te ontvluchten. Daarom leefde een monnik helemaal alleen. Maar zelden waren ze zo alleen als ze gewenst hadden, daar de faam van hun heiligheid vele leerlingen aantrok. Spoedig ontstonden er gemeenschap-pen van monniken die in gemeenschappen bijeen leefden.“ En dan gaat presentator Leo Fijen in gesprek te met een van die kloosterlingen. Wat bezielt hen?

Foto : Hella van der Wijst

De woeste krachtFrits Hendriks

6 maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

twaalfde nauwelijks katholiek opgevoed’ en hij gelooft niet in God – ‘[…] het was uitsluitend de theatrale, uiterlijke kant ervan die hem geboeid had, het zingen, de wierook, de kleuren waren hem zeer bevallen, […].’ Is de romanfiguur Inni Wintrop misschien het alter ego van de schrijver Cees Nooteboom?, vraagt de lezer zich onwille-keurig af. Ook Arnold Taads heeft de godsdienst de rug toegekeerd. De romanfiguren mogen afvallig zijn geworden, het katholicisme, de katholieke erfenis, blijft door de hele roman heen relevant, steeds als een soort referentiekader. Doopsel en geloofsopvoeding blijken blijvende merktekenen te zijn. Op de vraag van Monseigneur Terruwe (‘geheim kamerheer van de paus’), bij wiens neef de heren dineren: ‘U heeft de Moederkerk verla-ten, mijnheer Taads?’, antwoordt Taads: ‘Laten we de discussie liever vermijden. Wat ik daarover te zeggen heb zou u buitengewoon onbeleefd in de oren klinken.’ Vervolgens wordt het tijdens het diner een heel onaangename discussie, tus-sen enerzijds een felle, atheïstische Taads sr. en anderzijds een geduldige prelaat, die op enig moment, om de pijnlijke stilte die is ontstaan te doorbreken, niet zonder humor zegt: ‘“Mijn-heer Taads”, zei de priester, “wij zullen het over weinig eens zijn op deze sterfelijke aarde, maar hierover wel: mijn neef schenkt een voorbeeldig glas port.” Ze tilden de glazen naar elkaar op en dronken.’ Een paar jaar later, in 1960, sterft de volgens vaste rituelen als een monnik levende Arnold Taads, doodgevroren in de Alpen, wel-

Stilte in de literatuurProf. mr. Sebastiaan Roes

Cees Nootebooms Rituelen (1980)Bij het thema ‘stilte in de literatuur’ gingen mijn gedachten onmiddellijk en als vanzelf uit naar de roman Rituelen van Cees Nooteboom (Den Haag 1933). Deze in 1980 verschenen roman is ook het werk dat ik uit Nootebooms omvangrijke oeuvre het meest waardeer. Rituelen is het verhaal van de hoofdfiguur Inni Wintrop die, nadat zijn vriendin Zita hem heeft verlaten en ingeruild voor een Italiaan, zelfmoord pleegt. Maar meer nog is het het verhaal van vader en zoon Taads, Arnold en Philip, die beiden met Inni in een bijzondere relatie staan, de vader al vanaf 1953. Vader Taads leeft als een monnik, diens zoon Philip in feite ook: ‘Totdat hij Philip Taads ont-moette had Inni Wintrop altijd gedacht dat Ar-nold Taads de eenzaamste man van Nederland was. Het kon dus nog erger.’ (openingszinnen van hoofdstuk 2). Inni’s familie is katholiek (“In jouw familie is iedereen gek” zei Arnold Taads. “Kom binnen.”). Inni zelf was wel gedoopt, maar ‘tot zijn

7maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

king met het taoïsme, met meditatie en de Japanse theedrinkrituelen, is snel gemaakt. Een paar dagen later verdrinkt Philip Taads – wellicht, net als toen zijn vader, door zelfmoord. Helemaal duidelijk wordt dit niet, maar deze verdrinkingsdood was in ieder geval ‘“Niet pre-cies de weg naar het paradijs.”, aldus Bernard Roozenboom, een andere kunsthandelaar, die samen met Inni en Riezenkamp als enige bij Phi-lips crematie aanwezig is. Die nacht droomde Inni van de beide Taadsen. De ene bevroren, de andere verdronken, […].’ Twee kunsthandelaren en een ‘vage vriend’, Inni: meer mensen blijkt de eenzame Philip aan het eind van zijn leven niet om zich heen te hebben verzameld. Inni Wintrop leeft nog, maar (ook) hij pleegt zelfmoord, lazen we aan het begin van de roman als openingszin, nadat zijn vriendin Zita hem had verlaten en ingeruild voor een Italiaan. De roman eindigt met een citaat uit The Book of Tea van Okakuro Kakuzo, een negentiende-eeuwse Japanse leer-meester. Nootebooms Rituelen is bij vlagen waarlijk een grootse roman. Vooral het laatste hoofdstuk, hoofdstuk 3, is een goed voorbeeld van ‘stilte in de literatuur’. De manier waarop Philip Taads teruggetrokken leeft en thuis zijn Japanse thee-drinkrituelen voltrekt, is soms beklemmend om te lezen: haast mooi in zijn gruwelijkheid. Nihi-lisme leidt tot niets, zoveel wordt na lezing van deze roman wel duidelijk. Je kunt maar beter, bijvoorbeeld, katholiek zijn, en als je dat al was, gewoon blijven. De grote leegte is ‘Niet precies de weg naar het paradijs.’, zoals romanfiguur Bernard Roozenboom na afloop van de crematie van Philip Taads constateerde. Een uitspraak die nog lang als waarschuwing in je oren nagalmt – in alle stilte, dat wel, want als aandachtig lezende lezer hoor je verder niets en maak je zelf geen enkel geluid. n

licht (vermoedelijk zelfs) door zelfmoord, maar geheel duidelijk wordt dit niet. De stilte tijdens het diner waar ik het zojuist over had, was maar van korte duur: na een paar seconden kruisten de monseigneur en Arnold Taads alweer verbaal hun degens. Dit kortston-dige stiltemoment tijdens het diner is geen goed voorbeeld van het thema ‘stilte in de literatuur’. Maar wanneer Inni Wintrop in 1973, twintig jaar later dan zijn eerste ontmoeting met Taads sr, diens zoon Philip ontmoet, wordt het anders (hoofdstuk 3). Philip Taads leeft ook als een soort monnik, maar hij heeft zich bovendien terugge-trokken, hij leeft eenzaam en alleen, en hij heeft zich helemaal gestort op de Japanse rituelen van het theedrinken. Terwijl zijn vaders rituelen vooral bestonden uit een vast levenspatroon (‘altijd volgens hetzelfde ritueel, wandeling, lee-suur, goulash’), zijn Philips rituelen veel meer gesublimeerd: bij Philip is het theedrinken in een kunstvorm getransformeerd. ‘Het universum van Philip Taads was al even eigenzinnig als dat van zijn vader’ schrijft Nooteboom, maar eigen-lijk is Philips universum nog veel eigenzinniger: zijn woning is omgebouwd tot een soort Japans klooster, met Japanse boeken en prenten, Philip en Inni drinken, gezeten op de grond, thee en: ‘Ze dronken zwijgend.’ ‘“Je bent altijd hier?” – “Ja.” – “Stabilitas loci. […] Ik heb buiten” – dat woord werd met ver-achting uitgesproken – “niets te zoeken.”’ Philip slaapt zo min mogelijk, hij zit aldoor te zitten, en hij denkt over niets, hij is, kortom, ‘helemaal zen’. Hoe Nooteboom het dagelijks leven van Philip Taads beschrijft – we zitten dan al zo’n beetje aan het einde van de roman – is meester-lijk. Je voelt en proeft de eenzaamheid van dit door Philip zelfverkozen terugtreden uit de we-reld; je voelt als lezer zijn absolute eenzaamheid bijna aan den lijve – en de jaren kabbelen in de roman voort (‘De eeuwige herhaling der gebeur-tenissen.’). Als Inni Wintrop op een zaterdag in november eens, samen met de kunsthandelaar Riezenkamp, bij Philip Taads op de thee komt, zegt Inni na afloop tegen Riezenkamp: ‘“Dat was een requiemmis met drie heren” […].’ Het katho-licisme, afgezworen of niet, blijft, zoals gezegd, door de hele roman heen relevant. De vergelij-

8 maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

Voor de dichter en ook voor ons op de spiritu-ele weg, is het God die de ziel leidt. De nacht wordt tot een moment om te beminnen. Diep van binnen ontstaat het verlangen naar de ver-bintenis met de beminde, met de geliefde ander: ouder, kind, vriend en mogelijk met jezelf in de diepste kwetsbaarheid. Er is dan sprake van een omvormingsproces van duister naar licht en van afgescheiden zijn naar verbinding, ook naar aan-vaarding van het leven. Voor Jan van het Kruis brengt de omvorming van het individu ook om-vorming in de samenleving met zich mee. Ieder-een heeft daaraan deel en straalt zijn invloed uit. Jan van het Kruis ging een radicale en mystieke weg naar een éénwording van de ziel met God.

“Zelfvergeten bleef ik” … “tussen de leliën vergeten”.Ongemerkt hebben we zelf ook wel ervaringen van verbintenis en heelheid met de mensen en de wereld om ons heen; meer dan we beseffen. Jan van het Kruis laat ons beeldend in taal zien hoe we hierbij stil kunnen staan, letterlijk stilte zoeken en ons hart ontvankelijk maken voor een dieper inzicht en voor de genade van liefde. n

Dit is de eerste strofe van het beroemde gedicht van Jan van het Kruis (1540-1591).Ruim 400 jaar na zijn dood trekt dit gedicht en zijn auteur nog steeds de aandacht van gelovigen en niet-gelo-vigen. Het behoort tot de meesterwerken van de mystieke Europese literatuur en lijkt wel altijd actueel te blijven. Jan van het Kruis schreef dit, en nog enkele andere gedichten, tijdens een gevan-genschap in een vervallen kloostercel in Toledo. Hij zat gevangen vanwege een conflict over twee stromingen in het kloosterleven van de Karmel, waarvan hij deel uitmaakte. Stilte en eenzaam-heid, maar vooral de afwijzing en het onbegrip van zijn medebroeders leidden tot zijn “donkere nacht”. Dit is de metafoor die veel verder reikt en waarmee in een groot beeldend vermogen de con-templatieve weg van de ziel wordt verwoord naar een innige verbintenis met de beminde, met God. Op een wat aardser niveau heeft dit gedicht ook ons iets te zeggen. We kunnen zelf in een donkere nacht terecht komen, door oorzaken in onszelf of ellende van buiten. Leven in een donkere nacht kan ook leiden tot een bedrieglijke rust; men wil vaak niet veranderen en opgesloten blijven in zichzelf. Er is kracht voor nodig om naar buiten te treden. Voor de dichter gebeurt dit in het vertrou-wen op de liefde van God: ”hunkerend, ontvlamd in liefde, o gelukkig overkomen!” Door een kracht in zichzelf, gaat de “ik”ongemerkt naar buiten. Hij overwint zichzelf, kruipt uit zijn schulp en durft het licht weer te zien. De nacht op de levensweg kan een louterende uitwerking hebben voor ieder die deze wil zien als een kans om te veranderen. In de vijfde strofe klinkt dit als volgt:

Donkere nachtGerda Wieggers; vertaling poëzie: Kees Waaijman

In een donkere nachtHunkerend, ontvlamd in liefde,O gelukkig overkomen!ging ik ongemerkt naar buiten,reeds lag mijn huis in rust.

O nacht, die gidste, jij!O nacht beminnelijker dan het ochtendgloren!O nacht, jij hebt verbondenbeminde met beminde,beminde in de beminde omgevormd.

Tekening: Peter van Poppel

maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3 9

Van geen enkel Christelijk feest is er zoveel, en zo’n breed, aanbod aan muziek als van het kerstfeest. Het hoeft in de decembermaand dan ook niet stil te zijn, want veel radio- zenders draaien de kerstmuziek nagenoeg non-stop, 24 uur per dag. Vanwege deze enorme verscheidenheid aan muziek hebben wij enkele van onze parochianen gevraagd een top 3 te maken. Zie hier het resultaat:

The Christmas 3Selinde van Dijk

Top 3 kerstliederen door ons kerkkoor:❶ In de stilte van het duister – muziek: Henry J. Gauntlet,

tekst: C. Suijkerbuijk

❷ Ik kniel aan uw kribbe neer – J.S. Bach

❸Het ware Licht – C. Suijkerbuijk (Cissy Suijkerbuijk is samen met haar man Bas Suijkerbuijk lid van de gemeenschap Emmanuel. Zij schrijven veel christelijke liederen samen, die nu ook buiten de gemeenschap bekend worden)

Top 3 Kerstmuziek voor kinderen, door ons kinderkerkkoor:❶Gloria – (door het gospelduo Elly en Rikkert)

❷ Lang geleden in Bethlehem – (oorspronkelijk van Harry Belafonte, 1956, grote hit van Boney M. in 1978 “Mary’s boy child/oh my Lord”)

❸ Engeltjes door het luchtruim zwevend – (Gloria in excelsis Deo, oorspronkelijk Frans lied uit de 18de eeuw, in 1960 een hit geworden door Charles Aznavour)

Top 3 populaire kerstliederen door onze studenten:❶While You Were Sleeping – Casting Crowns

(zes Amerikaanse rockbandleden en een zanger met Neil Diamond-achtig geluid zingen maatschappij- kritische songs en proberen jongeren te inspireren christelijk te handelen. O.a. onderscheiden met meerdere Grammy’s)

❷ Emmanuel – Glorious (franstalige electropop)

❸Angels we have heard on high – Relient K (Engeltjes door het luchtruim zwevend, Amerikaanse poppunkband)

Het ware Licht – C. Suijkerbuijk

maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-310

Richtlijnen voor liedjes in de mis

Als je in de mis liederen wil zingen, dan moet je je aan enkele regels houden. De Osse pastoor Cor Mennen is door de bisschop van Den Bosch aangesteld om deze richtlijnen te verwoorden en uit te leggen. Hij zegt het als volgt.

Welke liederen zijn geschikt?• liederenmeteenechtbijbelseinhoud;• liederenwaarinhetkatholiekegeloofvoluitwordtverwoord;veel

liederen schieten daarin te kort omdat ze eenzijdig de nadruk leggen op een deel van het geloof.

• liederenmeteenlatreutisch karakter: dat wil zeggen dat teksten aanbiddend moeten zijn. Die passen beter in de liturgie dan liederen die tot sociale actie oproepen.

Welke liederen zijn ongeschikt?• liederendievaagreligieuszijn,diemisschienalsgedicht

geweldig zijn, maar te weinig het katholiek geloof verwoorden. Die zijn wellicht geschikt voor een meditatieve sessie, maar niet voor de liturgie.

• liederendieteveelpersoonlijkevroomheidsgevoelensvertolken;de liturgie moet een zekere objectiviteit hebben, zodat het iedereen kan aanspreken.

• devotieliederendiemisschiengeschiktzijnvooreendevotieoefening (zoals het lof) maar niet voor de eucharistie. Daaronder vallen veel Marialiederen. Ze mogen best gezongen worden, maar niet tijdens de Mis, maar liever ervoor of erna of tijdens andere gebedsbijeenkomsten.

Nooit meer Stille nacht?Frits Hendriks

Vorig jaar was er ophef over. De katholieke kerk zou Stille nacht hebben verboden. Dat prachtige oude lied! Het is zelfs door een katholieke priester geschreven, dus waarom zou dat niet meer mogen? Veel mensen waren teleurgesteld, maar van een verbod was geen sprake. De katholieke kerk raadt iedereen aan Stille nacht te zingen tijdens de kerstdagen. Het is immers een mooi lied. Maar – er is een maar – misschien is het niet het meest gepaste lied tijdens de mis. De mis is zowat het belangrijkste in de katholieke kerk. Het is voor katholieken een ontmoeting met God in zijn Woord, in brood en in wijn. Iets wat je zo belangrijk vindt, bescherm je goed. Het mooie van de mis moet goed tot uitdrukking komen. Dan is het mooi als de liederen die je zingt daarbij aansluiten. Dat ze of een duidelijke bijbelse grondslag hebben, of dat ze het katholieke geloof van God die in Jezus zichtbaar werd goed verwoorden. En dan is er over Stille nacht wel iets te bespreken. De kern is bijbels, maar of je ergens in de evangelies kunt lezen dat het kind goud in het haar had en dat de liefde lacht om zijn goddelijke mond? Dat lijken meer persoonlijke ideeën van de schrijver, en dan ook nog van tweehonderd jaar geleden. En het katholieke geloof komt (in deze vertaling; er zijn er vele) aan het eind nog wel om de hoek kijken: Jezus als de redder van de mensen. Maar of dat genoeg is? Met de tekst van het lied en de richtlijnen op deze pagina kunt u zichzelf een oordeel vormen. Als we maar een ding niet vergeten. Wie er zin in heeft om met dit oude katholieke lied het kerstfeest te vieren, moet dat vooral doen, thuis en voor en na de mis. Tijdens de mis zullen er andere liederen klinken. Welke? Dan zult u moeten komen luisteren. U bent welkom. n

Stille nachteen vertaling uit het Duits

Stille nacht, heilige nacht,Alles slaapt, sluimert zacht.Eenzaam waakt het hoogheilige paar,Lieflijk Kindje met goud in het haar.Sluimert in hemelse rust,Sluimert in hemelse rust.

Stille nacht, heilige nacht.Zoon van God! liefde lacht Vriend’lijk om uwe God’lijke mondNu ons slaat de reddende stond,Jesus, van uwe geboort’,Jesus, van uwe geboort’.

Stille nacht, heilige nacht,Herders zien ’t eerst uw pracht;Door der eng’len allelujaGalmt het luide van verre en na:Jesus, de redder, ligt daar,Jesus, de redder, ligt daar.

maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3 11

werden gevoerd in gebarentaal. Maar Charles vond het er niet. Hij was wel arm, maar het klooster was rijk. Hij verlangde naar een verborgen plaats, maar zijn oversten wilden dat hij priester zou worden. Dan moest hij dus gaan preken. Dat paste absoluut niet in zijn roeping, vond hij. Hij zocht dit leven van Nazareth in een ander trappistenklooster, maar vond het er niet. Wel had hij een verborgen, stil en arm leven, maar achter veilige hoge muren. Hij zocht dat type leven in Nazareth zelf, maar vond het er ook daar niet. De Heer riep hem wel tot een leven van Nazareth, maar niet zo letterlijk. Inmiddels was Charles toch priester geworden, want hij had zijn roeping anders begrepen. Als priester kon hij dichter bij Jezus komen, omdat hij tijdens de mis de plek van Jezus inneemt bij het laatste avondmaal. Als priester zocht hij het leven van Nazareth in Marokko te midden van islamitische nomaden. Vond hij het er? Ja, er was armoede, onveiligheid, onbegrip, eenzaamheid en mensen van wie hij de taal niet sprak. Maar er was ook ontmoeting en vriendschap met deze moslims. Hij zocht het stille leven van Nazareth. Hij vond het, anders dan hij eerst had gedacht. En toen hij op 1 december 1918 op 58-jarige leeftijd bij een luid-ruchtige roofoverval werd doodgeschoten, jam-merden de nomaden luidkeels om deze verstilde priester en vriend. n

Jezus in NazarethWat deed Jezus in Nazareth? Zijn geboorte in een stal in Bethlehem herdenken we elk jaar met veel feestge-druis. Maar wat gebeurde er eigenlijk daarna? Toen zijn ouders met hem weer teruggekeerd waren in hun eigen rustige dorpje. Over Jezus’ jeugd weten we niet veel. We lezen in de Bijbel nog net dat Jezus wordt opgedragen in de tempel, een soort Joods dopen. En als twaalfjarige gaat Jezus met zijn ouders mee op be-devaart naar Jeruzalem. Bij de terugreis blijkt hij niet netjes met het hele gezelschap weer mee terug naar Nazareth gelopen te zijn. In schreeuwende paniek keren zijn ouders terug naar de grote stad. Daar zit hij in alle rust in de tempel te discussiëren met schriftge-leerden. Ook zijn er niet-bijbelse verhalen, zoals het fantastische verhaal van de kleine Jezus en de vogel-tjes. Samen met een vriendje speelt Jezus met klei. Ze maken vogeltjes. Die van het vriendje lijken erg goed en zien er prachtig uit. Die van Jezus overtreffen dat nog, ze lijken niet alleen, ze vliegen ook nog eens weg. Daar houdt onze kennis eigenlijk op. Terwijl hij toch het grootste gedeelte van zijn leven heeft doorge-bracht in de rust van Nazareth.

GeroepenIn het begin van zijn leven was Charles de Foucauld een man van het grote avontuur en wilde avontuur-tjes. Een pelgrimage naar het Heilig Land was een van die avonturen. Hij bezocht alle plaatsen in het leven van Jezus. Ook Nazareth. Daar voelde hij zich geroe-pen. Ik moest dus het verborgen leven van de nederige en arme arbeider van Nazareth navolgen. Ik zoek niets anders dan een leven gelijk aan het uwe, Heer Jezus, waarin ik volkomen delen kan in uw verworpenheid, uw armoede, uw nederig werk, uw begraven zijn, uw verborgenheid… Voortaan zocht hij niet meer naar roem en genot, maar naar het stille leven van Naza-reth.

Een stille vriendHij zocht dit leven in een trappistenklooster. Die orde stond bekend om hun zwijgen, gesprekken

Wie Jezus wil navolgen kijkt meestal naar zijn toespraken en wonderen. Sommigen denken aan zijn gewelddadige dood aan het kruis. Anderen denken aan het arme kind in een kribbe die koning bleek te zijn. Weinigen denken met-een aan het onbekende Nazareth. Charles de Foucauld wel.

Bij voorbeeldCharles de FoucauldZoals Jezus van NazarethFrits Hendriks

12 maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

Van ’t Santstraat 380

6523 BX Nijmegen

024 - 3435160

Dat is mijn Coop!

g a s t r o v i n o a r n o d e l a a kd e l i c a t e s s e n e n

w i j n e n

Berg en Dalseweg 356522 b a NijmegenTel. [024] 322 59 80Fax [024] 322 78 94

e-mail: [email protected]

City Hair Sho

pDames-, heren-, kidssalon

en pruikenkamer

Daalseweg 36521 GE Nijmegen

Telefoon 024 - 3602471www.cityhairshop.nl

13maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

AgendaDagelijksEucharistievieringen

zondag 9.00 en 10.30 uur, weekdagen 19.00 uur (crèche, kinderwoorddienst en Engelse vertaling tijdens de viering op zondag om 10.30 uur)

Stille aanbidding van het H. Sacrament en biechtgelegenheidmaandag, dinsdag, woensdag, vrijdag: 19.30-22.30 uur, biechtgelegenheid tot 20.30 uurdonderdag: 16.00 - 18.00 uur tevens biechtgelegenheid 20.00 - 22.30 uur: stille aanbidding

Kinderenderde vrijdag van de maand (18.45 uur) Mary Kids Clubkerstavond 24 december 2014 (19.00 uur) nachtmis voor gezinnenzondag 25 januari 2015 (10.30 uur) gezinsviering een zondag in maart 2015 (10.30 uur) gezinsvieringzaterdag 28 maart 2015 kindermiddag Palmpasenzondag 19 april 2015 (10.30 uur) gezinsviering (eerste Communie)

Tienerstweede vrijdag van de maand (20.00 uur) Tienertimelaatste zondag van de maand (12.00 uur) tienermiddagzondag 12 april 2015 (10.30 uur) Vormsel

Jongeren (actuele informatie op www.katholiekestudentennijmegen.nl)derde donderdag (18.00 uur) jongerenmis donderdag 8 januari 2015 LIFT: Algemene Ledenvergadering en

Nieuwjaarsborrel28 februari - 1 maart 2015 Winterforum Paray-le-Monial (Frankrijk)zaterdag 21 maart 2015 Stille Omgang (Amsterdam)zondag 29 maart 2015 Palmzondag2 - 5 april 2015 Paasdriedaagse voor jongeren

25+onregelmatig terugkerend Apántesis (gesprekken over geloof,

cultuur en maatschappij)eerste donderdag (20.00 uur) Heilig Uurfebruari – april 2015 Alpha-cursus (eigentijdse cursus over de

kernpunten van het christelijk geloof)mei - juni 2015 CaFE (Catholic Faith Exploration: God en de

katholieke Kerk beter leren kennen)

Gezinnengezinsvieringen: zie bij ‘kinderen’

Senioreneerste vrijdag van de maand (10.30 uur) Ontmoetingscafé 55+mei 2015 bedevaart

De vaste activiteiten voor kinderen, tieners en jongeren vinden plaats buiten de vakanties.

Voor de actuele stand van de agenda:

www.mariageboorte.nl

Even voorstellen!Volledige naam: Angela Marcia BoonRoepnaam: AnjaWoonplaats: sedert november 2013 in GroesbeekGeboren te: Paramaribo, SurinameLeeftijd: 37 jaarBeroep: fulltime moeder Burgerlijke staat: ongehuwd

Kinderen: Marietje (8), Kaatje (4), Pax (6 mnd)Hobby’s: koken, studeren (o.a. kerkleer/recht, filosofie) Hoe zet je je in voor de parochie: actief binnen de parochie: peu-ter-crèche, helpen schoonmaken kerk; ben nog zoekende hoe ik mij het beste kan inzetten voor de parochie Wat spreekt je aan in het katholiek zijn: de volledige waarheid en de ultieme vrijheid die ik ervaar binnen het geloofWaar heb je moeite meer: het toepassen van de leer in het leven van alledag in deze vooral in Nederland geseculariseerde omgevingGrootste ambitie: uiteindelijk toegang tot de hemel voor mij-zelf en mijn geliefdenBeste eigenschap: ik val en sta op doordat ik mijn trots vaak snel kan laten varenSlechtste eigenschap: dat veelvuldig struikelen, en die trots hèFavoriete heilige: Moeder Maria; zij is mijn grote voorbeeld in allesFavoriete bijbeltekst: Jesaja 49:15 Kan een moeder haar kleine kind vergeten en niet van haar eigen zoon houden? Ook al zou dat kunnen, dan zou Ik u nog niet vergeten. Deze tekst kwam op bijzondere momenten tot mij. O.a. ook op de dag van het ontvangen van de sacramenten. Het heeft mij als adoptiekind heel veel troost gegevenHeb je een wens voor de parochie: dat zij vruchtbaar mag zijn met vele roepingen tot het priesterschap en het religieuze leven en tot het huwelijk

Belangrijke data

23 - 26 december 2014 Kerstfeest (volledig programma: zie voorpagina)zondag 28 december 2014 feest H. Familie met gezinszegen na de mis

(missen om 9.00 en 10.30 uur)donderdag 1 januari 2015 hoogfeest Maria Moeder van God (mis om 10.30 uur)zondag 4 januari 2015 hoogfeest Openbaring van de Heer / ‘Driekoningen’

(missen om 9.00 en 10.30 uur)zondag 11 januari 2015 feest Doop van de Heer (missen om 9.00 en 10.30 uur)18-26 januari 2015 week van gebed voor de eenheid van de christenenzondag 25 januari 2015 mis voor de bewoners van de Groesbeeksedwarsweg (10.30 uur)maandag 2 februari 2015 Opdracht van de Heer in de tempel / ‘Maria Lichtmis`

(mis om 19.00 uur)woensdag 18 februari 2015 Aswoensdag (mis om 19.00 uur)zondag 22 februari 2015 mis voor de bewoners van de Rembrandtstraat (10.30 uur)donderdag 19 maart 2015 hoogfeest H. Jozef (mis om 19.00 uur)woensdag 25 maart 2015 hoogfeest Aankondiging van de Heer / ‘Maria Boodschap’

(mis om 19.00 uur)zondag 29 maart 2015 Palmzondag (missen om 9.00 en 10.30 uur) zondag 5 april 2015 Pasen

Hebt u hulp nodig bij uw alledaagse activiteiten?VOOR ZORG THUIS kan u hierbij helpen.‘Het wordt steeds moeilijker de zorg voor m’n vader te combinerenmet mijn gezin. Als hij nou maar niet z’n eigen huis uit moet...’

Bent u als senior of als mantelzorger geïnteresseerd en wilt u meer informatie?

e mail: [email protected] – www.voorzorgthuis.nl Marlies van Kerkhof tel: 06 54 75 76 45Maryl Cremers tel: 06 46 16 56 76

14 maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

Pontanusstraat 46-48 (nabij de Fransestraat), 6524 HG Nijmegentelefoon 024 - 323 44 48

U BENT VAN HARTE WELKOM ALS KLANT

Stilte is een zeldzaam goed. We moeten moeite doen om stil te worden en we moeten zoeken om stilte te vinden. Ik sprak vijf kinderen over de momenten dat zij stil zijn en waar zij die stilte vinden. Want wanneer is het nou eigenlijk écht stil? ‘In ieder geval niet nu op straat’, lacht Pim (acht jaar) terwijl er

buiten een ambulance langsrijdt. ‘Op school ook niet’, bedenkt hij zich. ‘Als ik in bed lig!’, roep Daniël (elf jaar) ‘Als mijn

broertjes en zusje op bed liggen, mijn ouders op de bank zitten en de hond in zijn mand ligt, wordt het voor het eerst op de dag helemaal stil.’ Pim sluit zich bij die conclusie

aan. ‘Ik val dan ook meteen in slaap’, voegt hij er lachend aan toe. Daniël knikt. ‘Ik ook’ Maar is er dan geen enkel stiltemoment vóór jullie naar bed

gaan? ‘Ja, als we bidden’, zegt Sterre (zes jaar) ‘Dan ben ik altijd stil en praat ik met God.’ Klára (tien jaar) vertelt ook dat het echt stil is als ze in gebed is. ‘Natuur-lijk kan ik ook bidden als er lawaai om me heen is, maar ik vind het fijn als het stil is. Ik hou ook wel van de stilte.’, vertelt ze openhartig. ‘Het is dan rustig en ik kan dan goed met God pra-ten. Soms praat Hij ook terug. In stilte kan ik Hem dan ook goed verstaan.’ Alle kinderen gaan in de stille nacht naar de kerk. Klára zingt dan zelfs in het kinderkoor! ‘Ik vind het mooi als het in de kerk stil is omdat iedereen in gebed is, maar samen zingend in gebed zijn is ook heel bijzonder!’ Elène begint spon-taan ‘Stille nacht’ te zingen. ‘Ik vind dat het mooiste kerst-liedje dat er bestaat!’, roept ze enthousiast. Als ik haar vraag of ze ook van stilte houdt, geeft ze een heel duidelijk antwoord:

‘Nee. Ik word altijd bang als het stil is. Je hoort dan altijd enge geluiden en ik denk dat er dan

monsters zijn.’ En wat doe je dan als je bang bent? ‘Ik knuffel dan met Annabel en doe vaak

een lampje aan. In het licht ben ik niet bang.’ Klára houdt er ook niet van als het donker is. Ze profiteert graag van het bedlampje van haar kleine zus. ‘Ik kan in het donker niets zien en dan moet je alles voelen en ik kan dat helemaal niet goed dus ik heb liever een lichtje. Als ik dan nog steeds bang ben, ga ik altijd bidden. Dan gaat dat gevoel meteen weg.’ Daniël en Pim vertellen ook dat als ze bang zijn, ze een toevlucht vinden in gebed. ‘Het is fijn om te weten

dat er altijd iemand is die naar je luistert.’, vertelt Daniël. ‘En iemand die je dan nog kan helpen ook’, voegt Sterre hieraan toe. Alle kinderen zien uit naar de stille nachtmis in de kerk. Zelfs Elène ziet er naar uit! ‘Ja, want die nacht is stil, maar ook heilig, toch?! Daar kan je niet bang voor zijn, want als iets heilig is, is God daar heel dichtbij.’

Stiltein de stille nacht

15maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

Christine Bökkerink

16

Dagen in stilte doorbrengen in een trappistenabdij: voor sommigen geen sinecure, voor wie oprecht God zoeken als voedsel voor de ziel.Met medetheologiestudenten mocht ik enkele malen ver-blijven in Abdij Koningshoeven. Naast het getijdengebed zevenmaal daags, zette zich hier ’s avonds het studenten- leven voort onder het genot van het bekende trappisten-bier.

Toch al om kwart over vier in de ochtend was iedereen uit de veren voor het nachtofficie. In volledig duister kuierend door de lange monumentale kloostergangen kwamen we aan in de donkere abdijkerk, waarin louter de godslamp brandde als teken van Christus’ tegenwoordigheid. In de nacht komt God de mens tegemoet, opdat hij zich vormt naar de noodzakelijke eenwording met God. Als een don-kere nacht (En una noche oscura, Johannes van het Kruis), zo kan de weg van onze ziel naar vereniging in liefde met God gezien worden.

Het was in gewijde stilte, die langzaam door fluitende vo-gels werd onderbroken, waarin wij mochten staan voor het aangezicht van de Eeuwige. In monastieke stilte is de mens niet alleen. Hij weet zich juist ontvankelijk voor de ontmoe-ting met de volkomen Ander, de Ene.

Stilte daagt ons uit tot zwijgzaamheid en een houding van deemoed jegens God en de naaste. Daarnaast klonk het psalmgezang van de ongeveer twintig monniken als een heldere roepstem in de woestijn, in gebed wijzend op de smalle weg naar het eeuwig leven. Godlof! Goddank is God mens geworden en heeft Hij zich aan Zijn kinderen in de wereld geopenbaard in Christus. In stilte mogen wij van dit kerstmysterie proeven, opdat onze don-kere nacht steeds meer vervuld geraakt van het Licht der wereld. Proef de stilte: de echo van de eeuwigheid! n www.liftnijmegen.nl

KSN LIFT (Katholieke Studenten Nijmegen Living In Faith Together) is een actieve vereniging voor studen-ten en young professionals in de leeftijd van 18 tot 30 jaar. Om de week is er op donderdagavond een activi-teit. Kijk voor alle informatie op www.liftnijmegen.nl of katholiekestudentennijmegen.nl.

maria geboorte | 11e jaargang | december 2014-3

Katholiek en jong

Erik Buster

Proef de stilte

Ton Crijnen

Kardinaal Ad Simoniskerkleider in de branding

Een biografieEen evenwichtig, genuanceerd portret van een ‘kerkleider in de branding’, – een man die in de afgelopen vier decennia, vaak tegen wil en dank, een belangrijke rol heeft gespeeld in de Nederlandse rooms-katholieke kerkprovincie.

isbn 978 90 5625 424 7 • 592 blz. + 16 blz. foto’s • € 39,50Uitgeverij Valkhof Pers

Mr. Franckenstraat 15, 6522 ab Nijmegen • (024) 3607250www.valkhofpers.nl