Ventileren, juist in de winter

Victoire Ngilishya“Giesbeek is een klein paradijsje”

Zwembad De Hoevert al sinds jaar en dag belangrijke voorziening in Montferland

Ina Leppink-Schuitema “Het is heel eenvoudig om er voor elkaar te zijn”

SpatieSpatie is een uitgave van Laris

Jaargang 9 • november 2012

num

mer 23

3

Inhoud

En verder...

12 Actie leefbaarheid

13 Gewijzigde huurvoorwaarden

14 Victoire Ngilishya geniet van nieuwe huurwoning in voormalig klooster

17 Column: Als je iets voor een anders kan doen, moet je het niet laten

21 Ventileren, juist in de winter

22 De Hoevert beraadt zich op nieuwe koers

24 “Mensen in Didam voelen zich veilig omdat Meulenvelden er is”

27 Lezersactie

VoorwoordWeloverwogen keuzes

Wat mag je verwachten van een woningcor-poratie in turbulente tijden? Dat is een vraag waarop niet eenvoudig antwoord is te geven. De bankencrisis houdt aan, de verkoop van woningen stagneert en we worden steeds vaker geconfronteerd met strengere regels van de overheid, die ervoor zorgen dat we geld moeten afdragen. Bij een aantal collega corporaties zijn dingen fout gegaan. Met als gevolg dat ook wij als Laris moeten boeten en moeten meebetalen aan het overeind helpen van bijvoorbeeld woningcorporatie Vestia.

Ook het lenen van geld op de kapitaalmarkt is geen eenvoudige opgave meer. Tot voor kort was dit geen probleem en konden we eenvoudig geld verwerven en investeren in nieuwbouw en herstructureringsprojecten zoals in de Muizenbergstraat en de Ziep. Maar tijden veranderen. Banken zijn zelf in de problemen gekomen.

Dit heeft gevolgen voor ons investeringsbeleid voor de komende jaren. Graag zouden wij onze brede taakopvatting blijven uitvoeren, maar we zien steeds vaker dat dit wringt. Het gaat niet allemaal meer vanzelf. De vraag waar je als corporatie je geld aan uitgeeft, wordt steeds belangrijker. Geven we nu bijvoorbeeld geld uit aan herstructu- rering en duurzaamheid of aan nieuwbouw-projecten? Ten opzichte van het verleden, waar wat makkelijker geld kon worden uit-gegeven, is het nu van cruciaal belang dat we weloverwogen keuzes maken en inzicht geven in de achtergronden van deze keuzes. We geven niet zozeer veel minder geld uit dan voorheen, maar vragen ons af wat bestaande investeringen opleveren. Op deze manier is dit ook goed uit te leggen aan onze klanten.

Ik wens u veel leesplezier toe.

Jan Peters, directeur Laris

491018

Burgemeester Leppink-Schuitema omarmt campagne

Thuis in Montferland

Projecten update: Buurt maken in Berghstede

Diafaan blij met locatie in IJsseldorp

Paul Kivit: “Het voelt goed

om bij te dragen aan het woongenot

van anderen”

54

INTERVIEW

Burgemeester Leppink-Schuitema omarmt campagne Thuis in Montferland

“Het is heel eenvoudig om er voor elkaar te zijn”Ze voelt zich helemaal thuis in Montferland. Ina Leppink-Schuite-

ma zit inmiddels alweer zeven jaar op de burgemeestersstoel van

de groene fusiegemeente. De hechte band die de inwoners van

Montferland koesteren met hun eigen omgeving, merkt ze dage-

lijks. Met die gedachte omarmt ze de campagne Thuis in Mont-

ferland. “Want die maakt het mogelijk om mensen langer op hun

eigen plek te laten wonen.”

Ina Leppink kreeg in 2005 de moeilijke taak om de nieuwe ge-

meente Montferland na een veelbesproken fusie vorm te ge-

ven. Ze slaagde er opvallend snel in om een eenheid te smeden

tussen allerlei groeperingen en belangen en zo de nieuwe ge-

meente op de kaart te zetten.

Vandaag hebben we een afspraak met Montferlands eerste

burger op het gemeentehuis in Didam. Centraal staat de cam-

pagne Thuis in Montferland, maar we willen natuurlijk eerst ho-

ren hoe het na zeven jaar Montferland met haar gaat. “Ik heb

het hier geweldig naar mijn zin”, zo klinkt het meteen enthou-

siast. “In het begin moet je iedereen leren kennen, maar nu zit

ik in de haarvaten van de gemeente. Ik ken veel mensen en kan

ook de data van alle kermissen opsommen”, zegt ze met een

uitgesproken lach. “Wist je dat ik dacht dat een kermis bestond

uit botsauto’s en een draaimolen? Hier heb ik ervaren dat het

toch heel anders in elkaar steekt. Het is een dorpsfeest waar ie-

dereen bij elkaar komt, ook mensen die ooit uit het dorp zijn

vertrokken komen dan terug. Het is het perfecte voorbeeld van

de band die men in een dorp met elkaar heeft. Die band voel ik

zelf ook. Ik woon in Zeddam en merk als ik een wandeling maak

of boodschappen doe, dat het allemaal heel vriendelijk en ge-

moedelijk gaat. Al blijft het burgemeesterschap soms wel iets

bijzonders. Nog niet zo lang geleden schrok iemand van het feit

dat ik in de supermarkt liep. ‘Doet u zelf de boodschappen?’,

kreeg ik te horen. Natuurlijk, zei ik lachend. Toch wel grappig!”

Noaberschap

Het bruggetje is gemaakt. Want begrippen als betrokkenheid

en noaberschap, die we in Montferland overal terugvinden, ho-

ren ook bij de campagne Thuis in Montferland. De campagne is

een initiatief van tal van partijen, waaronder de gemeente en

woningcorporatie Laris. Ina Leppink heeft Thuis in Montferland

omarmd: “Iedereen wil plezierig wonen, jong en oud. Dat be-

gint met een comfortabel en veilig huis in een fijne buurt. Waar

mensen er voor elkaar zijn en elkaar de helpende hand bieden

als dat nodig is. Thuis in Montferland gaat daar bijvoorbeeld

over. Maar ook over de praktische oplossingen die beschikbaar

zijn. Wij hebben ze overzichtelijk in kaart gebracht. Er is tegen-

woordig echt veel mogelijk.”

Ina Leppink weet waar ze over praat. Ze is afkomstig uit Gronin-

gen en haar moeder woont nog steeds in het ouderlijk huis in

Stadskanaal. “Mijn ouders – helaas is mijn vader inmiddels over-

leden – hebben altijd thuis kunnen blijven wonen omdat fami-

lie en buurt voor hun klaar stonden. We waren er voor elkaar.

Maar ook omdat we in huis zaken hebben aangepast. Voor mijn

vader hebben we een traplift laten plaatsen. Dankzij dergelijke

voorzieningen konden ze in hun eigen omgeving blijven wo-

nen. Sterker nog, mijn moe-

der woont er nog steeds

met veel plezier. Ik sta echt

versteld wat je tegenwoor-

dig vaak met simpele aan-

passingen kunt bereiken. Nog een voorbeeld? Handgrepen op

verschillende strategische plekken in huis, zijn echt heel handig.

En weet je wat zo aardig is? Je hoeft niet altijd oud te zijn om je

huis aan te passen. Ik realiseer me terdege dat traplopen voor

mij een keer te zwaar zou kunnen worden. Dus denk ik na over

de mogelijkheden om alles gelijkvloers te hebben. Dat is toch

heel normaal?!” De campagne Thuis in Montferland wordt door

de gemeente ondersteund. Zo zorgt de overheid er voor dat de

dorpen allemaal kiempunten krijgen, waar mensen bij elkaar

kunnen komen. Verder zijn er, als we kijken naar praktische

maatregelen in huis, mogelijkheden om een financiële tege-

moetkoming te krijgen. Bijvoorbeeld, voor mensen met beper-

kingen, vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

of de speciaal voor Thuis in Montferland in het leven geroepen

subsidieregeling voor vijftigplussers. Met die regeling kun je,

voordat er beperkingen zijn,

al aanpassingen in je wo-

ning uitvoeren en daardoor

veiliger, comfortabeler en

prettiger wonen.

“Iedereen zou bezig moeten zijn met de toekomst. Van veel

aanpassingen kun je nu al plezier hebben. Daarnaast moeten

we oog hebben voor elkaar. Het is heel eenvoudig om er voor

elkaar te zijn. De container aan de weg zetten, een boodschap

doen, een praatje maken, even meerijden naar de dokter. Het

zijn vaak kleine dingen, waarmee je mensen in je omgeving een

groot plezier doet. Daar wordt iedereen blij van!”

7

Aantrekkelijke woningen te koop

in Lengel en Zeddam

Bouwen op zeker!

Veluwezoom Verkerk

Vestigingsadres: Edisonstraat 88 | 6902 PK Zevenaar

Postadres: Postbus 202 | 6900 AE Zevenaar

Tel. +31 (0316) 22 18 45 | www.veluwezoomverkerk.nl

Bouwbedrijf H.W. Joosten bvCelsiusstraat 3 - 6942 RA ZevenaarTelefoon (0316) 34 44 54 - Fax (0316) 34 07 88info@bouwbedrijfjoosten.nl - www.bouwbedrijfjoosten.nl

b o u w b e d r i j f

Bouw samen met Joosten

“Met simpele aanpassingen kun je veel bereiken”

9

AlbertusgebouwDe werkzaamheden aan de extra vleugel

van het Albertusgebouw en in het hui-

dige gebouw zijn in volle gang. De twee

verdiepingen zijn bestemd voor totaal 23

huurappartementen en worden volgens

planning in het voorjaar van 2013 opge-

leverd. Er zijn nog diverse appartementen

beschikbaar! Kijk op de website

www.laris.nl/albertus.

GezondheidscentrumBinnenkort starten de werkzaamheden

voor een uitbereiding van het gezond-

heidscentrum en de realisatie van vier luxe

ingerichte appartementen. Deze apparte-

menten, ook wel gezien als ‘Top-kamers’

zijn bedoeld voor de tijdelijke verhuur van

personen die moeten revalideren en tijde-

lijk onderdak en zorg nodig hebben.

PROJECTEN UPDATE

Buurt maken in BerghstedeMuizenberg

Woonzorgcentrum Westervoort

Donderdag 4 oktober 2012 stond in het teken van buurt

maken in Berghstede. Zo’n 150 geïnteresseerden kwamen

kennismaken en de namen een kijkje op de bouw.

Berghstede is een mooi woongebied gelegen aan de rand van

’s-Heerenberg, aan de Plantsoensingel Zuid. De ongeveer zestig

woningen bestaan uit ruim opgezette appartementen, afgewis-

seld met grondgebonden woningen. Een goede mix tussen

eengezinswoningen voor o.a. starters en woonzorgvoorzieningen

voor ouderen. De bouw is in volle gang. Naar verwachting wor-

den de koopwoningen begin 2013 opgeleverd en de huurappar-

tementen in de zomer van 2013.

Grondgebonden woningen in Berghstede

Berghstede biedt naast huurappartementen ook 15 gevarieerde

grond gebonden woningen. Het betreffen 4 hoek- en 11

tussenwoningen en zijn geschikt als eengezinswoningen.

Deze sfeervolle, jaren 30 woningen hebben een netto vloer

oppervlak van minimaal 100 m2 en zijn gelegen op een kavel van

ongeveer 100 tot 130 m2. De woningen hebben een open keuken

met een tuingerichte woonkamer, twee slaapkamers en een

ruime bergzolder die via een vaste trap te bereiken is.

Appartementen in Berghstede

Laris biedt in dit project 30 appartementen te huur. Deze 2- en

3-kamer appartementen hebben een open keuken, een ruime

badkamer en variëren in grootte van 65 tot 90 m2. Alle appar-

tementen zijn ruim van opzet, gelijkvloers en bevatten extra

technische voorzieningen zoals een zorgoproep en elektronische

toegang. Hierdoor bent u van alle gemakken voorzien,

afgestemd op uw mogelijke zorgbehoefte.

Er zijn nog diverse woningen beschikbaar!

Kijk op www.laris.nl/berghstede of bel naar Laris:

telefoonnummer 0316 29 66 00.

De afgelopen periode heeft de gemeente Westervoort

vele tientallen inzendingen ontvangen voor de naam

van het te ontwikkelen woonzorgcentrum aan de

Hamersestraat. Gekozen is voor de naam: Hamerstaete.

In oktober j.l. is gestart met de bouw, waarna de apparte-

menten eind 2013 worden opgeleverd. Blijf op de hoogte

over het project via de website www.laris.nl/westervoort.

De werkzaamheden aan de bestaande

woningen zijn bijna afgerond. Aan het

einde van dit jaar kijken we samen met

de bewoners terug op een geslaagd pro-

ject. Inmiddels is gestart met de sloop

van vier hoekwoningen. Deze woningen

worden vervangen door een gestapelde

woonvorm, waarbij de begane grond een

0-trede woning betreft, geschikt voor ou-

deren en de bovenwoning geschikt is voor

starters of 1-2 persoons huishoudens. Deze

combinatie tussen verbeteren, sloop en

nieuwbouw maakt dit revitaliseringspro-

ject uniek in haar soort. Daarbij is het ener-

gielabel van G naar B gebracht. Door deze

aanpak ontstaat een nieuwe wijk, die past

binnen de laatste ontwikkelingen. Ook

wordt tegemoet gekomen aan de woon-

wensen uit de buurt om ook op oudere

leeftijd in de wijk te kunnen blijven wonen.

Volgens planning worden de hoekwonin-

gen in het voorjaar van 2013 opgeleverd.

Woonzorgappartementen opgeleverdAfgelopen zomer zijn alle woonzorgappartementen in Kerkwijk opgeleverd. De

woonzorgappartementen zijn verdeeld over drie kleine torens, omgeven door

een groene omgeving. Twee van de torens zijn bestemd voor bewoners van

GGNet, ter vervanging van de locatie ‘Karrewiel’ in Didam. Hier kunnen bewo-

ners met een psychiatrische achtergrond begeleid wonen, maar is ook 24-uurs

zorg beschikbaar. De derde toren is bestemd voor Het Orakel, waar een opvang

en dagcentrum Carpe Diem zijn gerealiseerd voor jong volwassenen met een

verstandelijke beperking.

Nieuwe starterswoningen

Woningcorporatie Laris, Veluwezoom Verkerk en de gemeente Montferland

hebben de handen in één geslagen om 14 betaalbare starterswoningen te

realiseren met een hoge kwaliteit. Voor meer informatie kunt u terecht op de

website www.startenindidam.nl

Nieuwe ontwikkelingen Kerkwijk8

10

PROJECT UITGELICHT

Diafaan blij met locatie in IJsseldorp

“Nieuw woonzorgcentrum als kloppend hart van Westervoort”

Maar ook huidige bewoners zijn geïnteresseerd in de nieuwe

voorziening, die naar verwachting eind volgend jaar in de kern

van Westervoort wordt opgeleverd. Laris, een partner waarmee

zorginstelling Diafaan al in meer dorpskernen heeft samenge-

werkt, bouwt daar een uniek project, waar zowel gewoond kan

worden als zorg aanwezig is. Het nieuwe woonzorgcentrum

telt straks totaal zo’n tachtig wooneenheden, waarvan er vijftig

onder de vleugels komen van Diafaan.

“Onze zorgappartementen bieden mensen de kans om langer

in hun eigen omgeving te kunnen blijven wonen”, vertelt be-

stuurder Will ten Westeneind van

Diafaan. “Die mogelijkheid was er

tot voor kort niet voor iedereen die

in Westervoort zorg nodig had. Veel

te vaak moesten mensen verkassen

naar elders, terwijl ze het liefst in hun dorp waren gebleven.”

Will ten Westeneind is blij dat het eindelijk is gelukt om in Wes-

tervoort ook voor burgers die intensieve zorg nodig hebben,

voet aan de grond te krijgen. “We zijn zo’n acht jaar bezig ge-

weest om hier een plek te vinden. Wij willen zorg en dienstver-

lening naar de burger toe brengen. Als het nieuwe zorgcentrum

gereed is, kunnen we eindelijk het hele zorgpakket aanbieden,

waardoor mensen kunnen blijven wonen in hun eigen dorp en

daar de zorg ontvangen die nodig is.”

De eerste paal is inmiddels geslagen. Op het voormalige ‘Van

Essen-terrein’ komt een woonzorgcentrum met veel extra voor-

zieningen. Als het aan Laris en Diafaan ligt, wordt het een brui-

send hart, waar de burgers van Westervoort elkaar ontmoeten

en waar gezamenlijke activiteiten worden georganiseerd. Dia-

faan tekent zelf voor verpleeghuiszorg en zelfstandig wonen

met zorg, maar ook voor een stuk dagbesteding. Voor de soci-

ale inloop en Wmo zijn Laris en Diafaan nog in gesprek met de

gemeente Westervoort en welzijnsstichting Mikado. Verder be-

mant Diafaan er een kantoor, van waaruit zorg aan huis wordt

verleend. “Via kleinschalige wijkteams wordt de zorg ‘achter de

voordeur’ geleverd.”

Kleinschaligheid

In het nieuwe woonzorgcentrum draait het straks om kleinschalig,

laagdrempelig en dicht bij de burger. Bij wonen met zorg zijn de

bewoners overdag met slechts zes tot acht mensen in een huiska-

mer of groepswoning en doen daar zoveel als mogelijk samen de

gewone dagelijks dingen. Ten Westeneind: “Die kleinschaligheid

vinden we belangrijk. Hier past geen megagroot complex. Het

moet overzichtelijk blijven en een bepaalde knusheid uitstralen.”

De dagbesteding van Diafaan is straks toegankelijk voor bewoners

van het zorgcentrum, maar ook voor zorgbehoevenden die nog

thuis wonen. Overigens krijgt het

nieuwe woonzorgcentrum naast Di-

afaan meer ‘bewoners’, zoals Orakel

(begeleid wonen voor jongeren met

een verstandelijke beperking), een

fysiotherapeut en Mikado. Met andere verenigingen of stichtin-

gen wordt nog overleg gevoerd. “Het wordt een kloppend hart

van Westervoort.” De plek waarop het allemaal moet gebeuren

ligt centraal, tegen de oude dorpskern aan. “Hier zijn in de loop

van de jaren allerlei voorzieningen verdwenen, maar wij brengen

er weer nieuwe dynamiek terug.”

Naar verwachting wordt het zorgcentrum eind 2013 opgeleverd.

Diafaan kijkt uit naar dit moment. “We hebben de afgelopen jaren

onze strategie onder de loep genomen. Allerlei partijen hebben

meegepraat. Van politiek en ouderenbonden tot vrijwilligersorga-

nisaties en bewoners. De conclusie is helder: de burger moet aan-

geven wat hij wil behouden en waar hij hulp bij nodig heeft. Die

gedachte is helemaal vertaald naar de nieuwe situatie in Wester-

voort. We laten mensen zolang het kan in hun oude omgeving en

waar het nodig is, bieden we ze ondersteuning. Het mes snijdt aan

twee kanten! Een visie van en voor de lokale gemeenschap.” Het

nieuwe zorgcentrum in Westervoort biedt nieuwe werkgelegen-

heid. Diafaan nodigt belangstellenden nu al uit te solliciteren. Ten

Westeneind: “We nemen zelfs al mensen in dienst die eerst elders

draaien of intern worden opgeleid om straks in Westervoort aan

de slag te gaan.”

De eerste telefoontjes komen al binnen bij Laris en Diafaan. Veel Westervoorters, die de laatste jaren noodgedwongen hun dorp

moesten verlaten, melden zich met de vraag of er plek is in het nieuw te bouwen woonzorgcentrum aan de Hamersestraat.

“Het wordt een kloppend hart van Westervoort”

11Hier past geen megagroot complex

Will ten Westeneind

Diafaan

12 13

NIEUWS

Laris ondersteunt initiatieven op sociaal, cultureel en maatschappelijk gebied die ten

gunste komen aan de leefbaarheid binnen ons werkgebied. Afgelopen voorjaar is

hier extra aandacht aan gegeven met de ‘actie leefbaarheid’. Bewoners werden op-

geroepen om een aanvraag in te dienen bij Laris met goede ideeën uit hun wijk. De

volgende inzendingen ontvangen een financiële bijdrage uit het leefbaarheidsfonds:

• Speeltuin bij voetbalvereniging Sprinkhanen;

• Inloopsoos bij S.P.O.L seniorenplatform Loil;

• Informatie- en mededelingenbord in Angerlo;

• Amfitheater Zeddam.

Gratis aanhangerLaris biedt nieuwe huurders de

mogelijkheid om gratis een aanhan-

ger te huren. Zo gaat verhuizen nog

makkelijker! Informeer bij Laris naar de

mogelijkheden en voorwaarden.

Open huizen dag

Onlangs is de campagne gestart ‘Thuis in

Montferland’. Dit is een initiatief van ge-

meente, welzijn en corporaties, gericht op

het stimuleren van langer zelfstandig blijven

wonen. Thuis in Montferland bevat twee

thema’s, ‘Mijn Thuis’ en ‘Mijn Buurt’. Het

thema ‘Mijn Thuis’ richt zich op het vergro-

ten van de zelfredzaamheid in en om huis,

kijkend naar veiligheid en gezondheid. Het

thema ‘Mijn Buurt’ richt zich op aanpassingen

in de directe leefomgeving, buiten de woning

om. Voor meer informatie kunt u terecht bij

het informatiepunt Thuis in Montferland via

telefoonnummer 0316 29 13 91, of per e-mail

naar info@thuisinmontferland.nl en via de

website www.thuisinmontferland.nl.

Gewijzigde huurvoorwaardenPer 1 juli 2012 zijn de algemene huurvoorwaarden van Laris gewijzigd. De wijzigingen betreffen artikel 4 en artikel 12.

De huurvoorwaarden kunt u terug vinden op de website www.laris.nl/publicaties.

Zaterdag 29 september j.l. deed Laris met vijf voormalige huurwoningen mee aan de open huizen dag. Diverse belangstellende

kwamen een kijkje nemen. Kijk op de website www.laris.nl/kopen voor het huidige aanbod.

Actie leefbaarheid

De Schakel zoekt nieuwe bestuursleden

Huurderbelangenvereniging De

Schakel is opzoek naar nieuwe

bestuursleden. Bent u huurder

van Laris en heeft u interesse in

een bestuursfunctie? Neem dan

contact op met het secretariaat via

telefoonnummer 0316 22 38 78 of

kijk voor meer informatie over De

Schakel op de website www.laris.

nl/deschakel.

14

DE NIEUWE BEWONER

Het voormalige Klooster in het hartje van Giesbeek doet tegen-

woordig namelijk dienst als wooncomplex. Tijdens ons bezoek

zien we dat tal van authentieke kenmerken zoals de tegelvloer

en ruime gangen bewaard zijn gebleven. Het zorgt voor een

serene sfeer. Het verhaal van Victoire is bijzonder. Ze is pas 26,

maar heeft al meer meegemaakt dan veel mensen in hun hele

leven. Op haar achtste vluchtte de fami-

lie Ngilishya vanwege de genocide uit

Rwanda. Via Kongo kwamen ze uitein-

delijk in Nederland terecht. “Van Rwan-

da kan ik me niet veel meer herinneren”,

zo begint Victoire in goed Nederlands

te vertellen. “Ik heb de jaren dat we op de vlucht waren wel

redelijk bewust meegemaakt. Dat waren jaren vol angst, waarin

we steeds weer ergens anders naar toe moesten. Uiteindelijk

zijn we in Nederland terechtgekomen. Niet allemaal tegelijk.

Ik was dertien en werd zelfs alleen op het vliegtuig gezet. Het

duurde even voordat ze geloofden dat we bij elkaar hoorden.

Maar uiteindelijk zijn we verenigd en hebben we hier met zijn

zessen – ik heb ook een zus en twee broers - een bestaan op-

gebouwd.”

Aanpassen

Vader en moeder Ngilishya hielden hun kinderen altijd voor

zich overal waar ze kwamen aan te passen. Het resultaat van

deze opvoeding is dat Victoire op dit moment meerdere talen

spreekt en de hele familie de Nederlandse nationaliteit heeft

aangenomen. “Wij hebben onze draai hier echt gevonden. We

woonden de eerste jaren in Renkum. Mijn vader was elektricien

en vond werk als installateur. Mijn moeder volgde een oplei-

ding en ging in de verpleging aan het werk. Helaas is ze enkele

jaren geleden overleden.” Victoire studeerde na de middelbare

school af aan het hbo en haalde vorig jaar het diploma Interna-

tional Business & Languages. “Ik ben van plan verder te leren.

Op dit moment werk ik bij fastfoodrestaurant KFC in Arnhem en

bekijk ik wat ik precies wil gaan oppakken.”

De huurwoning van de familie

Ngilishya in Renkum werd enkele jaren

geleden ingeruild voor een koopwo-

ning in Velp. “Dat was een mooi mo-

ment om op mezelf te gaan wonen. Ik

heb me via de website van Entree inge-

schreven en kreeg van Laris dit appartement in Giesbeek aange-

boden. Ik kende Giesbeek helemaal niet, maar toen ik hier kwam,

was ik meteen verkocht. Het is net ‘klein Zwitserland’ in Neder-

land. Een klein paradijsje. De grote waterplas, de kleine straatjes,

de rust. Ik was meteen verkocht. Daarnaast zijn de mensen heel

vriendelijk. De buren kwamen kennismaken en een buurvrouw

heeft me wegwijs gemaakt. Ik vind het hier geweldig.”

De rust is zichtbaar teruggekeerd bij Victoire Ngilishya. Al denkt

ze nog steeds regelmatig terug aan de dingen die ze heeft

meegemaakt. “Maar ik lig er niet wakker van. Ik ben blij met de

kansen die wij in Nederland hebben gekregen. Ik ga er hier wat

van maken. Mijn grootste wens? Ik wil ooit zien waar ik van-

daan kom. De eerste acht jaar in Rwanda heb ik niet bewust

meegemaakt. Ik ben daarom lid van de African Young Profes-

sionals. Wij blijven op de hoogte hoe het reilt en zeilt in Afrika.

Ooit ga ik terug. Misschien wel om er een bedrijf te beginnen

en het land te helpen. Maar voorlopig heb ik het naar de zin in

Giesbeek.”

Victoire Ngilishya geniet van nieuwe huurwoning in voormalig Klooster

“Giesbeek is eenklein paradijsje”Als kind riep ze dat ze later het klooster in zou gaan. Victoire Ngilishya (26) had een vooruitziend blik. Ze

verhuisde onlangs naar ‘het Klooster’ in Giesbeek. Niet om er te gaan bidden, maar de in Kigali (Rwanda)

geboren Victoire gaat er wonen.

De buren kwamen kennismaken en een buurvrouw heeft me

wegwijs gemaakt

15“Ik ben blij met de kansen die wij in Nederland hebben gekregen”

COLUMN

17

www.rabobank.nl/deliemers(0316) 58 55 55

Rabobank. Een bank met ideeën.

Bepaal zelf hoelang, hoeveel enhoe snel u wilt sparen.

Doelgerichtsparen. Dat is hetidee.

Er zijn van die doelen waar u gericht voor

wilt sparen. De auto van uw dromen

bijvoorbeeld. Voor zoiets moois is er Rabo

Doelsparen. Met deze geblokkeerde

spaarrekening bepaalt u zelf hoe lang,

hoeveel en hoe snel u spaart. Tegen een

vaste rente per inleg. Recht op uw doel af.

Diafaan is een zorgorganisatie met een focus op thuiszorg, verzorgingshuiszorg en verpleeg - huiszorg, maar ook op woonvoorzieningen, huishoudelijke hulp, ondersteunende begeleiding en welzijnsdiensten.Er werken zo’n 900 betrokken professionals en er zijn 500 gemotiveerde vrijwilligers actief.

Zorgeloos verder

Informele omgeving, humor, aandacht voor cliënten en elkaar, collegialiteit, ruimte voor creativiteit en professionaliteit, trots op ons prachtige werk met en voor mensen die respect verdienen.

Kijk voor meer informatie opwww.diafaan.orgof bel (0316) 284 700.

Acquisitie naar aanleiding van de advertentie stellen we niet op prijs.

Toen de redactie van Spatie me vroeg een column te schrijven

was ik natuurlijk even vereerd.. Maar er was direct ook een di-

lemma; ik kan mezelf toch niet publiekelijk op de borst kloppen

met wat ik nou eenmaal graag doe, voor anderen, voor buurt-

genoten, voor kinderen..? Er zijn er zoveel meer die vrijwilligers-

werk doen, zich belangeloos voor anderen inzetten, voor oude-

ren, verenigingen.. Daarover pratend met de redactie vroegen

ze me op te schrijven wat MIJN drijfveren zijn, om daarmee AN-

DEREN te inspireren, te enthousiasmeren. Ik heb toch altijd de

mond vol over ‘buurtgevoel’? Nou, dan leg dat maar uit! Voor

dat hogere doel kon ik niet weigeren.

Ik zal me kort voorstellen; mijn naam is Marieke, getrouwd met

Jos Ros, en we hebben samen 2 lieve kinderen, Janneke en

Teun. Ons leven is vol, wel druk maar we genieten er intens van.

Ik verdien mijn salaris in het onderwijs, want ik ben leerkracht

voor een kleutergroep in Tolkamer, een intensief maar prachtig

beroep!

Ik verdien echter ook als ik niet werk; ‘verdienen’ kan ook in

natura. In glunderende gezichten, in een dankbare hand op

mijn arm, in uitgesproken waardering, of onuitgesproken maar

voelbaar. Wanneer ik iets doe voor anderen, Scouting, speelo-

theek, buren, andere mensen in ‘de Ziep’, de Ontdektuin en

speelplaats van de ‘Toorts’, vrienden en familie, geeft dat een

voldaan gevoel. Waardering is wel fijn maar het mooist is dat ik

er zelf van geniet als ik anderen zie glunderen.

Nou ben ik ook geen heilige, wel enthousiast maar ook best

eigenwijs; Ik doe iets voor of met anderen samen ook graag

omdat ik er zèlf iets uithaal. Als iets loopt als ‘koude stroop’ in

plaats van ‘vloeibare honing’, dan moet je soms met iets stop-

pen. Dan kost het me energie in plaats van dat het me energie

oplevert. Maar als mensen hun oog op het doel houden, iets

voor een ander over hebben, elkaar niet op woorden vangen

maar de handen uit de mouwen steken, dan kan er zoveel moois

ontstaan! Mijn motto is dan ook; ‘als je wat voor een ander kan

doen, moet je het niet laten’. Klinkt in het Diems ook mooi!

“Als je iets voor een ander kan doen, moet je het niet laten”

Marieke Ros

Tatelaarweg 21a6941 RB Didam

Tel.: (0316) 294322Fax: (0316) 294323

www.tatelaar.nl @tatelaar

ook voor gasflessen

en petroleum

18

DRIE VRAGEN AAN...

Drie vragen aan Paul Kivit, manager klant & markt Laris

“Het voelt goed om bij te dragen aan het woongenot van anderen”

Een afgestudeerd cultureel antropoloog werkzaam in de volkshuisvesting. Wat is er mis gegaan?“Haha. Ik heb inderdaad culturele antrolopogie gestudeerd.

Voor mijn afstuderen ben ik zelfs een jaar in Turkije geweest

om te onderzoeken hoe het destijds verliep met Turkse gast-

arbeiders, die terugkeerden naar hun eigen land. Erg boeiend.

Iets wat opviel? Vaak bleken de mensen die in Nederland

hadden gewoond, ouderwetser dan de mensen die in Turkije

waren gebleven. Na mijn studie kwam ik in een slechte tijd

op de arbeidsmarkt en ik wilde per se werken. Dat kon in de

volkshuisvesting als participatiemedewerker bij een grote

corporatie. Het directe contact met de klant vond ik meteen

geweldig.”

In 2000 vertrokken naar Laris? Een bewuste keuze?“Ik wilde inderdaad naar een kleinere organisatie. Ik woon in

Nijmegen, maar rijd iedere morgen fluitend naar Didam. Dit

bedrijf en deze regio spreken me aan. Ik woon dan wel in een

stad, maar ben opgegroeid in het dorp Nederasselt. De knus-

heid die ik daar heb leren kennen en de manier waarop je in een

dorp met elkaar omgaat, vind ik hier terug. Laris is een relatief

wat kleinere corporatie en daardoor heb ik vanuit mijn functie

veel rechtstreeks contact met huurders. Juist dat aspect maakt

dit werk erg boeiend. Het voelt goed om bij te kunnen dragen

aan het woongenot van anderen. Al is dat natuurlijk niet altijd

eenvoudig. De markt staat onder druk en dus ligt bij ons de

uitdaging om voldoende, kwalitatief goede en betaalbare wo-

ningen te kunnen blijven aanbieden. Niet alleen nu, maar ook

over 25 jaar moeten we over een gevarieerde woningvoorraad

beschikken. Mooie uitdagingen dus!”

Nog wel tijd voor een privéleven?“Met twee opgroeiende kinderen die de puberleeftijd bereiken,

heb je de handen vol, haha. Maar serieus: ik tennis, lees boeken

en reis graag. Ik ben daarnaast betrokken bij de stedenband,

die Nijmegen heeft met de Turkse stad Gaziantep. Ik vind het

leuk om daar energie in te steken. Dat is misschien toch weer

een gevolg van mijn studie culturele antropologie. Het is leuk

om andere mensen en culturen te leren kennen!”

Paspoort

Naam : Paul Kivit (52)

Woonplaats : Nijmegen

Huwelijkse staat : Getrouwd met Ireen Jonker

Vader van twee kinderen:

Ella (16) en Pim (13)

Werkzaam bij Laris sinds : 2000

Functie : Manager Klant & Markt

19

21

ENERGIE

Ventileren, juist in de winterVochtproblemen zijn vooral in de winter een veel voorkomend probleem. Dit heeft deels te maken met de kwaliteit van de woning

zoals de isolatie en het grondwater, maar wordt vooral veroorzaakt door te weinig ventilatie. Goed ventileren via een kiepraam of

een ventilatiesysteem is noodzakelijk voor uw gezondheid, maar gebeurt vaak onvoldoende.

Het belang van ventilatie

Ventileren verlaagt het vochtgehalte en zorgt voor frisse lucht.

Het verhoogt ook het woonplezier in uw woning. De ideale

luchtvochtigheid ligt tussen de veertig en zestig procent. Met

een vochtmeter, ook wel hygrometer genoemd, meet u de lucht-

vochtigheid. Schimmels en (huisstof-) mijten leven het beste in

een omgeving met een luchtvochtigheid vanaf zeventig procent

en zorgen voor gezondheidsklachten zoals allergieën, luchtwe-

girritaties, hoofdpijn en irritaties. Ventileren betekent: 24 uur per

dag zorgen voor de toevoer van frisse lucht. Af en toe een raam

open zetten, is dus niet voldoende.

Vochtschade

Te weinig ventileren leidt niet alleen tot gezondheidsklachten,

maar ook tot vochtschade. Denk hierbij aan vocht- en schim-

melplekken op muren en meubilair. Hierbij geldt: voorkomen is

beter dan genezen, ventileer dus goed. Het is een misverstand

dat alleen bij slecht geïsoleerde woningen vocht en schimmel-

vorming kan ontstaan. Dit kan bij alle woningen.

Hoe ventileren?

Ventilatie werkt het beste door het gebruik van ventilatieroos-

ters en/of mechanische ventilatie. Let er op dat de roosters altijd

open staan en niet verstopt raken en zorg voor schone filters.

Ventilatietips:

Koken. Voorkom dat het vocht tijdens het koken zich ver-

spreid door het hele huis; plaats deksels op de pannen en

laat de afzuigkap ook na het koken nog even aanstaan.

Douchen. Zet tijdens het douchen de afzuiging op de hoog-

ste stand of zet een raampje open en houdt dit nog enige

tijd na het douchen. Verwijder het merendeel van het vocht

op de wanden en vloeren met een ramentrekker en zeem.

Bezoek. Zet een extra raampje open als u bezoek heeft

en zorg ook voor extra ventilatie als u rookt of huisdieren

heeft.

Slapen. Voorkom huisstofmijt in gordijnen, beddengoed en

vloerbedekking. Sla het bed ’s ochtends enkele uren open

en zet dagelijks een raam open.

Was drogen. Hang de was zo veel mogelijk buiten te dro-

gen, ook in de winter en zorg anders voor een openstaand

raam in de wasruimte.

Schoonmaken. Droog de vloeren na het dweilen.

De beste manier om de lucht in huis gezond te houden is zorgen

voor een voortdurende luchtverversing, dag en nacht, zomer en

winter. De frisse lucht kan naar binnen en de vervuilende stoffen

en vocht verdwijnen naar buiten. Voor een gezonde en frisse wo-

ning waar u met plezier in kunt wonen. Meer informatieHeeft u vragen of behoefte aan meer informatie? Neem gerust contact op met het Informatiepunt Thuis in Montferland. Dit is te be-reiken via de gemeente Montferland. Overigens kunt u ook meer informatie terugvinden op de website www.thuisinmontferland.nl.

Plezierig wonen wil iedereen, jong en oud. Dat begint

met een veilig en comfortabel huis in een fijne buurt.

Waar mensen er voor elkaar zijn als dat nodig is.

Maar waar u ook uzelf kunt zijn. Gewoon thuis in

Montferland, nu en in de toekomst.

Thuis in Montferland laat zien wat u kunt doen voor

uw thuis en buurt. Zelf en met hulp van anderen.

Zodat wonen plezierig blijft.

Hoe Doen anDeren HeT?

Mientje Mulling (Dorpsbelang Kilder), Kilder“Acht jaar geleden gingen we onze woning verbouwen. Ik

heb meteen besloten om een aantal praktische aanpassingen door te voeren om ook in de toekomst hier langer te kunnen blijven wonen. Ik ben namelijk al 69. We hebben van alles opgepakt: een badkamer op de begane grond, bredere deuren, een hoger toilet, laden in de keuken, geen drempels. Ik ben er best trots op.”

Ad & Ria Rats, ‘s-Heerenberg “We wonen in een heerlijk huis in het centrum van

’s-Heerenberg en willen hier voorlopig blijven wonen. Op dit moment hebben we nog geen aanpassingen in huis gedaan, maar het wordt wel steeds vaker een gespreksonderwerp in huis. Dankzij de campagne Thuis in Montferland krijgen we een perfect overzicht van de vele mogelijkheden, zodat we nog lang van ons huis kunnen blijven genieten.”

Willemijn de Jong, Beek“Doordat ik MS heb, ben ik slecht ter been. Gelukkig staat mijn man altijd voor me klaar en woont mijn dochter om de hoek. Mocht er toch iets gebeuren als ik alleen ben, dan heb ik gelukkig een persoonsalarmeringssysteem in huis. Er gaat dan een hulpoproep naar mijn man, dochter en als zij niet te bereiken zijn naar mijn buren. Dat geeft me wel zo’n veilig gevoel.”

22

DE ONDERNEMER

Toch is de toekomst van het sportfondsenbad niet vanzelfspre-

kend. De bezuinigingen raken ook De Hoevert. Zo zijn er het

nieuwe schooljaar bij het schoolzwemmen weer enkele scholen

afgehaakt. “Een zorgwekkende ontwikkeling”, vindt manager

Debby Broersma. “Schoolzwemmen is namelijk een belangrijke

voorziening, die je niet zomaar weg moet strepen. Voor kinderen

is het belangrijk om vroegtijdig met water in aanraking te komen

en een diploma te halen. Daarbij is het zwembad een prima plek

om te bewegen en de strijd tegen obesitas aan te gaan.”

We ontmoeten Debby Broersma op zomaar een donderdagmor-

gen. Ze is precies een jaar in dienst als manager van Sportfondsen

Didam, de partij die de exploitatie van het gemeentelijk zwembad

verzorgt. De klok wijst half tien aan en het is druk in het ondiepe

bad, waar een schoolklas zich vermaakt tijdens de wekelijkse

zwemles. Wij trekken ons terug op het kantoor van Debby Broer-

sma. De Arnhemse zegt zich helemaal thuis te voelen in Didam.

“Het is wel wennen als je vanuit de stad in een dorp komt”, zo kijkt

ze terug. “De cultuur is totaal anders, maar ik vind het erg leuk.”

De toekomst

De Hoevert is enkele jaren geleden fors opgeknapt. Daarbij werd

de grote glijbaan flink onder handen genomen en het peuter-

bad gerenoveerd. Ook kwamen er tal van spelattributen bij. Het

zwembad kan de toekomst weer aan, zou je zeggen. Toch is dat

geen vanzelfsprekendheid, vindt Debby Broersma. “We zitten in

een tijd van bezuinigingen. De gemeente subsidieert nog wel

zwemlessen, maar niet meer het vervoer voor scholen naar het

zwembad. De eerste scholen haken nu af. Een gevaarlijke ontwik-

keling. Slecht voor de kinderen, maar ook voor de toekomst van

het zwembad. We kunnen de eindjes op dit moment net aan el-

kaar knopen.”

Dit is voor De Hoevert dan ook een reden om zich te bezinnen op

de toekomst. Op dit moment wordt het zwembad gebruikt door

scholen en verenigingen. Daarnaast worden er allerlei soorten

zwem- en recreatielessen

gegeven, is er vrij zwem-

men en weten speciale

doelgroepen het zwem-

bad te vinden. “We zijn

aan het bekijken of we

een andere koers kunnen

gaan varen om zo nog

meer mensen naar het

zwembad te krijgen. Bij-

voorbeeld door te gaan

samenwerken met vereni-

gingen, fysiotherapeuten

en fitnessschool Aerofit.

Zwemmen kan vanuit di-

verse perspectieven erg zinvol en leuk zijn. Daarbij bieden we tal

van extra faciliteiten die misschien niet altijd even bekend zijn. Je

kunt hier bijvoorbeeld gebruik maken van een registratiesysteem.

Dan wordt automatisch bijgehouden hoeveel baantjes je zwemt

en in welke tijd. Verder bieden wij warm waterdagen aan. Op die

dagen is het zwemwater ongeveer 32 graden. En zo kunnen we

natuurlijk meer faciliteiten bieden. We staan overal voor open. Op

dit moment bekijken we wat we allemaal nieuw kunnen oppak-

ken.”

Debby Broersma neemt ons mee om de bestaande faciliteiten te

bekijken. En dat zijn er al heel wat. In de sfeervolle zwemzaal heb-

ben de kinderen plaatsgemaakt voor dames die baantjes zwem-

men en een groepje aquafietsers. We zien naast drie zwembaden

een stoombad en een zonnebank. We krijgen verder te horen

dat er regelmatig activiteiten worden gehouden, zoals de druk-

bezochte kinderdisco. En er wordt aansluiting gezocht bij enkele

gemeentelijke en provinciale initiatieven. Bijvoorbeeld gericht op

kinderen met obese en ouderen. De Hoevert leeft op alle fronten!

Zwembad al sinds jaar en dag belangrijke voorziening in Montferland

De Hoevert beraadt zich op nieuwe koers De Hoevert is niet meer weg te denken uit de dorpskern van Didam. Al sinds jaar en dag komen

jong en oud naar het zwembad om baantjes te trekken, les te krijgen of recreatief te ontspannen.

Didam en De Hoevert kunnen en willen niet meer zonder elkaar.

23

Het zwembad biedt tal van mogelijkheden en staat open

voor nieuwe ideeën

Zwembad De Hoevert

Kerkstraat 49

6941 AE Didam

T 0316 29 61 00

E info@hoevert.nl

W www.hoevert.nl

24

Deze conclusie valt te lezen in een on-

langs gepresenteerd onderzoeksrapport.

De Stuurgroep Experimenten Volkshuis-

vestiging (SEV) liet tien woonservicege-

bieden in Nederland onderzoeken, waar-

onder Meulenvelden. Het onderzoek

werd uitgevoerd door een team van de

Radboud Universiteit, de Hogeschool

van Arnhem Nijmegen en het Universi-

tair Medisch Centrum Groningen. Met als

doel de woonservicegebieden te evalue-

ren, de effecten van het wonen op deze

plek onder de loep te nemen en met

aanbevelingen te komen. Meulenvelden

scoorde goed!

In ieder woonservicegebied werden hon-

derdvijftig zelfstandig wonende ouderen

van zeventig jaar en ouder benaderd om

een vragenlijst in te vullen. Met nog eens

35 van hen werd een open interview ge-

houden. Vervolgens werd er een balans

opgemaakt. Bekend is dat Meulenvelden

last heeft gehad van wat opstartproble-

men, bijvoorbeeld bij de inpassing van

domotica. Ook al blijft domotica een aan-

dachtspunt, de woonservice zone Meu-

lenvelden wordt positief gewaardeerd.

“Meulenvelden ontwikkelt zich met al

haar functies als woonservicegebied voor

het gehele dorp”, zo wordt in het rapport

gesteld. Er worden ook voorbeelden

gegeven: “Een Programmaraad met al-

lerlei verschillende partijen zorgt voor de

invulling van een activiteitenprogramma

in Meulenvelden en er is dagopvang.

Daarnaast is een groot aantal gezond-

heidsvoorzieningen bijeengebracht in

het Panhuis.”

Zelfstandig wonen

In Meulenvelden wonen in vergelijking

met de andere woonservicegebieden

veel ouderen nog zelfstandig. “Dit is een

belangrijke aanwijzing dat de investe-

ringen in het woonservicegebied in dit

opzicht hun vruchten afwerpen. De ou-

deren waarderen Meulenvelden om de

nabijheid van voorzieningen, de bereik-

baarheid van diensten en de kwaliteit

van woningen en woonomgeving.”

Ook de dorpse sfeer binnen Meulen-

velden wordt gewaardeerd en draagt

volgens het onderzoeksrapport bij aan

informele ontmoetingen, een van de be-

langrijke factoren waardoor mensen het

gevoel hebben er bij te horen.

In het rapport wordt duidelijk dat voor de

oudere bewoners van Didam wonen en

zorg over het algemeen goed geregeld

zijn. Een van de positieve gevolgen daar-

van is dat zwaardere taken niet door de

Onderzoek levert positieve conclusies en

nuttige aanbevelingen op

“Mensen in Didam voelen zich veilig omdat Meulenvelden er is”

LEVEN

Meulenvelden is de afgelopen jaren door Laris en Diafaan nadrukkelijk op de

regionale kaart gezet. Het woonservicegebied in de kern van Didam heeft veel

positieve effecten voor ouderen. Daarnaast voelen mensen in het dorp zich ‘vei-

lig’ omdat Meulenvelden er is. Nu is het zaak deze effecten vast te houden en

verder uit te bouwen.

De dorpse sfeer draagt bij aan informele ontmoetingen

25

mantelzorg hoeven worden uitgevoerd.

Dat heeft ook een keerzijde, vinden de on-

derzoekers. “Hier staat tegenover dat be-

paalde aspecten van welbevinden meer

aandacht vragen. In het bijzonder het

omgaan met psychische problemen. Dit

onderwerp wordt in vergelijking met an-

dere woonservicegebieden relatief vaak

genoemd door de ouderen in Didam.”

Hoewel de rapportcijfers voor Meulenvel-

den goed zijn, komen de onderzoekers in

het rapport ook met diverse aanbevelin-

gen en verbeterpunten.

Meulenvelden wordt getypeerd als een

woonservicegebied waar veel factoren

het zelfstandig wonen voor ouderen

bevorderen. Dit effect kan echter ver-

der versterkt worden als meer aandacht

wordt besteed aan de geschiktheid van

particuliere woningen in de bestaande

voorraad en aan coördinatie en afstem-

ming binnen de zorg. Concrete aanbeve-

lingen zijn bijvoorbeeld dat er meer aan-

dacht aan mogelijke aanpassingen van

bestaande woningen geschonken kan

worden. Ook de afstemming en coördi-

natie binnen de zorg en een versterkte

aandacht voor welzijn - bijvoorbeeld

door inzet van een ouderenadviseur en

afstemming met partijen als de gemeen-

te, Welcom en Laris – kunnen verder ont-

wikkeld worden. Een nieuw zorgkantoor

zou veel taken op kunnen pakken, vol-

gens de onderzoekers.

27

LEZERSACTIE

HORIZONTAAL:

1 beroep, 6 algemeen, 8 gebrek,

13 gedenknaald, 15 lijn van constante

luidheid, 17 nietsnut, 18 schaap, 19 bij

voortduring, 20 windvrij, 21 titel, 22

breinloos, 24 uitheems hoofdddeksel,

26 visual interactive (afk.), 27 boom-

vrucht, 29 langs, 31 tamelijk, 33 muur-

holte, 34 staat in de VS, 36 hectoliter,

37 arbeider, 39 stilhouden, 42 koude

lekkernij, 43 bijwoord, 44 fractie, 49 tra-

gedie, 53 boerderijdieren, 54 bijzonder

groot, 56 Algemeen Burgerlijk Pensioen-

fonds, 57 vogel, 59 scheepstouw,

60 voetpunt, 62 voorzetsel, 63 afstands-

maat bij het zeilen, 65 beet, 66 Salvation

Army, 67 Collectieve Arbeidsovereen-

komst, 69 slaapplaats, 71 wat betreft,

72 platvis, 73 snelheid, 75 evenals,

77 mondeling, 78 bedorven, 79 blok.

VeRTIcAAL: 1 dwaling, 2 namaakivoor, 3 bast, 4 oude

maat, 5 afvoerkanaal, 6 automatische

knipperlicht installatie, 7 sterke drank,

8 aardig vinden, 9 klaar, 10 strandhoofd,

11 mannenkraambed, 12 tegenzin,

14 einduitkomst, 16 afgang, 22 balie,

23 mengsel, 25 waterland, 28 aperitief,

29 heidemeertje, 30 lokmiddel, 32 aqua-

riumvisje, 34 damestas, 35 noodweer,

37 niet nauw, 38 hooiberg, 40 grootmoe-

der, 41 kuur, 45 grootste breedtecirkel,

46 erkenning, 47 dogma, 48 nauw,

49 trichloorethyleen, 50 geeuw, 51 in

buitengewone dienst (afk.), 52 afleve-

ring, 55 oorspronkelijk, 57 een miljoen-

ste, 58 adreskaartje, 60 dichtstbijzijnde,

61 lawaai-instrument, 64 bolleboos,

65 bekleding, 68 familielid, 70 voorma-

lige republiek, 71 opwekkend middel,

72 snavel, 74 hectare, 76 mamma.

Winnaars vorige puzzelHet antwoord van de vorige puzzel

was: “Knabbelende visjes verwennen

je voeten”. De puzzelwinnaars uit

Spatie nr. 22 hebben een arrangement

Happy Feet ontvangen.

KRUISWOORDPUZZEL

© Persbelangen P1454

39

15

11

35

65 13

69

12

45

58

47

1

6

37

31

52

7

8

61

57

42

2

28

60

60

39

39

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16

17 18 19 20

21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 31 32

33 34 35 36

37 38 39 40 41

42 43

44 45 46 47 48 49 50 51 52

53 54 55 56

57 58 59 60 61

62 63 64 65 66

67 68 69 70 71 72

73 74 75 76

77 78 79

Kruiswoordraadsel

Zwemprijzen bij Zwembad De Hoevert

Los de kruiswoordpuzzel op en maak kans op een 12-badenkaart voor volwassenen, een Jip’s badlaken of een Jip’s bidon van Zwembad De Hoevert in Didam.

Stuur uw antwoord naar Laris Wonen en diensten, Postbus 66, 6940 BB Didam of

mail naar info@laris.nl. Vergeet niet uw naam en adres te vermelden.

U kunt uw antwoord inzenden tot en met 31 december 2012.

Stationsplein 16901 BE ZevenaarTel. (0316) 52 33 41Fax (0316) 34 19 44

info@joostenmakelaardij.nlwww.joostenmakelaardij.nl

@JoostenInfo

Wilhelminastraat 39 6942 BJ DidamTel. (0316) 29 64 44Fax (0316) 29 64 45

info@momjoostenmakelaars.nlwww.momjoostenmakelaars.nl

@MomJoosteninfo

Laris Wonen en diensten

Kerkstraat 47

Postbus 66

6940 BB Didam

T 0316 29 66 00

F 0316 29 66 29

E info@laris.nl

W www.laris.nl

Openingstijden

Maandag t/m donderdag

08.30 - 16.30 uur

Vrijdag

08.30 - 12.30 uur

colofonUitgeverLaris Wonen en diensten concept en realisatieBureau de Clou TekstGeurts Journalistiek FotografieBas van Spankeren AdvertentieverkoopR&D TeleBusiness0316 28 11 44

De redactionele inhoud is met zorg

samengesteld. Ten aanzien van

eventuele onjuistheden van bepaalde

gegevens kan echter geen

aansprakelijkheid worden aanvaard.

Sinterklaas bij LarisOok dit jaar brengt de Sint weer een bezoekje aan Laris. Vanaf maandag 26 t/m vrijdag 30 november 2012 zijn kinderen van onze huurders tot 12 jaar van harte welkom om hun schoentje te zetten. Vanaf dinsdag 4 december kunnen de schoenen weer worden opgehaald.