CLUBS & CENTRA AANGESLOTEN BIJ DEAFDELING PARACHUTESPRINGEN VAN DE

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR LUCHTVAART

S sekretaris M huur materiaal V voedingCH clubhuis - rond B - barVV vliegveld pc -PC R - restaurantDZ dropzone(s) sq - square S - snacksTV type(n) vliegtuig(en) BP bak voor precisie ON overnachting

- aantal springers - met naam DZ C - campingID - infiight door indien niet op H - hotelST springtijden vliegveld CH - clubhuisWE - weekeindenSS - sunset

EERSTE NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUBS: PeterVierhout, Bergrand 39, 4707 Roosendaal, telfoon 01650-68160. Post: Postbus 1436, 4700 BKRoosendaal.CH: Sportpark Vierhoeven, Roosendaal, telefoon 01650-59620.VV: Seppe DZ: Sportpark Vierhoeven TV: C-182j4 ID ST: WE 8.00-SS M: sq BP: DZ V: B S ON: C HCADETTEN PARACHUTISTEN VERENIGINGS: Chris Sievers, Kasteelplein 10, 4811 XC Breda, telefoon 076-273018.NOORD NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUBS: Jarig Steringa, Postbus 1587, 9701 BN Groningen, telefoon 050-181879.CH: WEelde, telefoon 05907-94499.VV: Eelde DZ: W, Winde TV: C-206j6 ST: WE: 9.00-21.00, zomertijd vrijdag: 18.00-21.00 M: sq BP: W V: BR S ON: C H CHSKYDIVING CLUB THE FLYING DUTCHMENS: Juditch Korpershoek, Hugo Molenaarstraat 11a, 3022 NM Rotterdam.CH: Zaventembaan 5, 3945 AR Rotterdam, telefoon 010-4158421.VV: Zestienhoven DZ: Pijnacker, Berkel, Schipluiden, Rhoon. TV: C-206j6 ST: dinsdag en woensdag: 16.00-SS, zaterdag: sunrise-SS, zondag: 12.00-18.00 M: sq BP: behalve zondag V: 8RS ON: HPARACENTRUM AMELANDS: Peter Liemberg, Grote Rozenstraat 16b, 9712 TH Groningen, telefoon 050-129837. Post: Postbus 72,9163 ZL Nes, Ameland.CH: Gemeentelijk Vliegveld Ameland, Strandweg, 8allum, telefoon 05191-4880.VV: Ameland DZ: W TV: C-182j4 ID, C-173j3 ST: medio april- medio oktober, dagelijks 9.00-18.00 m.u.v.donderdag 9.00-13.00 M: sq V: 8 R S ON: C H CHPARACLUB FLEVOS: Rob Lemmers, Sinaasappelgaarde 3, 2723 BT Zoetermeer, telefoon 079-317823.CH: W Lelystad, telefoon 03200-88569.VV: Lelystad DZ: Kavel E-24 TV: P.Porterj8ID, C-206j5, C-182j4 ST: zaterdag: 10.00-SS (20.00), zondag:1O.00-SS (19.00); april tot en met augustus elke 2de en 3de woensdagavond: 18.00-SS BP: DZ M: sq V: 8 RS ON: CPARACLUB HILVERSUMS: Myrthe ten Broek, Djakartaterras 47, 1095 D8 Amsterdam, telefoon 020-6634773.CH: Noodweg 52, 'De Egelshoek', Hilversum, telefoon 02157-1888. •VV: Hilversum DZ: Baarn, W TV: C-182j4 ST: WE + dinsdag- en vrijdagavond M: sq BP: W V: 8 S ON: CPARACLUB HOHNES: W.E. Smit, Neuland 23, 3103 Bergen, Duitsland.CH: W Lohheide, 'Parsgasse", Lohheide, Hohne, telefoon 09.4950518021, tst 450.VV: Lohheide DZ: W TV: DO-27 j5 ST: WE: 9.00-SS M: r pc BP: DZ V: 8 S ON: kamperen DZPARACENTRUM HOOGEVEENS: Gerard Fidom, Postbus 567, 7900 AN Hoogeveen, telefoon 05280-67603.CH: Plesmanstraat, W Hoogeveen (geen post), telefoon 05280-71150.VV: Hoogeveen DZ: W,Nieuw-Balinge TV: C-185j5 ID, C-182j4 ID ST: WE, feestdagen, evt. woensdag- en vrij-dagmiddag M: sq BP: W V: 8 R S ON: CH, CPARACLUB ICARUSS: Rob Brouwer, Kyftenbeltlaan 4, 3871 BD Hoevelaken, telefoon 03495-34379.CH: W Hilversum, Loosdrecht, telefoon 02157-1849.VV: Hilversum DZ: Maartensdijk, Westbroek, W TV: P.Porterj8lD ST: WE + rnaandag-, dinsdag- en vrijdag-avond M: sq BP: Westbroek, W V: BON: CHPARAVERENIGING KORPS COMMANDO TROEPENS: Leo Royakkers, Kappelerlaan 45, 4702 JN Roosendaal.CH: Commandobaan 4, 4706 CL Roosendaal, telefoon 01650-43920 toestel 155.TV: F-27 jca. 35PARACENTRUM MIDDEN ZEELAND VOFPost: Hans den Otter & Helene de Koning, Veersegat 16, 4341 LC Arnemuiden, telefoon 01182-3229.CH: W Midden Zeeland, Calandweg 4,4341 RA Arnemuiden, telefoon 01196-12910.VV: Midden Zeeland DZ: Sleegebied Vlissingen TV: C-182j4 ID ST: april tjm oktober WE 8.30-SS (doorde-weeks op wisselende dagen) M: r pc sq BP: DZ V: 8 R S ON: CH (beperkt) C HPARA CENTRUM TEXELCC: Bob D. Rienks, Postweg 128, 1795 JS De Cocksdorp - Texel, telefoon 02220-11464j11436.CH: idem als boven.VV: Texel DZ: W TV: C-208j14, C-206j6, C-206j5 ST: 08.30-20.00 dagelijks m.u.v. zondag: 10.00-20.00 M:r sq BP: DZ V: 8 R S ON: C HVERENIGING NEDERLANDSE PARACLUB TU-ZEVENS: Ton Nellestijn, Kiefernweg 23, ().2730 Zeven, Duitsland, telefoon 0g.4942811255. Post: VNPC TU-Zeven,Napo 880-S-146, 3509 VP Utrecht Veldpost.CH: W Seedorf, 8RD, telefoon 09-4942817512410.VV: Seedorf DZ: W TV: C-182j4 ST: WE 10.00-SS M: sq BP: DZ V: B S ON: C HVERENIGING PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGES: S.I.M. Meijer-Miltenburg, Bolkskarnp 25,7576 GH Oldenzaal, telefoon 05410-10586. Zie verder NationaalParachutisten Centrum Ieuge.STICHTING NATIONAAL PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGECC: Jan de Poot, De Zanden 11, 7395 PA Teuge, telefoon 05763-1604, fax 05763-1603.CH: 'De Wolk', zelfde adres, telefoon 05763-1842.VV: Teuge DZ: W TV: C-182j4 ID, C-206 turbinej6 ID ST: dagelijks 9.00-20.00 M: sq BP: DZ V: 8 RON: C HCHPARACHUTISTS OVER PHORTY SOCIETY NEDERLAND (POP5-NL)5: Jan Overtoom, Dorpsweg 165c, 3082 LK Rotterdam, telefoon 010-4296971.

KOPIJ SP FEBRUARI '94Kopij voor de volgende SP (februarinummer) uiterlijk15 januari '94 op het redaktieadres: De Eerensplein21, 2593 NB Den Haag.Aanbieden op 51/4 inch (alléén DO) floppies of3 1/2 inch (HO sn/of DO) diskettes. Aangeven opdiskette: naam eperating system (MS-DOS of Apple),naam pakket (bijv. Word Perfect) en filenaam. Perartikel een aparte file en een print van de tekstmeezenden. Later ingeleverde kopij kan helaas nietmeer worden opgenomen in het hierboven aange-geven nummer. Anders ingeleverde kopij kan metingang van dit nummer niet meer worden verwerkt.Foto's voorzien van naam en adres en gegevensover de foto zelf: waar, wie, wanneer en door wiegemaakt. Let op dat de tekst niet vlekt, want danis de onderliggende foto onbruikbaar!Dia's niet in glas geraamd opzenden, want in 90%van de gevallen breekt het glas en is de dia onher-stelbaar beschadigd.

ABONNEMENT SPNatuurlijk wist u al dat u op de SP een los abonne-ment kunt nemen. Tot nu toe was dat slechts moge-lijk voor een heel kalenderjaar voor het bedrag vanf 45,. Vanaf nu is het ook mogelijk een halfjaarabonnement te nemen en wel vanaf juli voor hetbedrag van f 25,. U kunt dit aanmelden door hetbetreffende bedrag over te maken op postgiro68810 van de KNVvL met vermelding van 'abonne-ment SP'.

VERZAMELBANDENEr zijn verzamelbanden voor de SP verkrijgbaar:

.turkoise-blauwe linnen banden met donkerblauweopdruk van het bekende SP logo op de voorkant enrug. Door middel van metalen pennetles kunnen driejaargangen per band worden opgeborgen. Op dezemanier houdt u uw verzameling SP'en kompleet enbij de hand en het staat nog mooi in de boekenkastook.De banden kosten f 17,50 per stuk, afgehaald bijde KNVvL in Den Haag. Per post komt er voor éénexemplaar f 7,50 kosten bij; voor twee stuksf 8,50, voor drie stuks f 9,50, voor vier en vijfstuks f 11,. Het totaalbedrag dient te worden over-gemaakt op giro 179618 van de KNVvL onder ver-melding van 'verzamelbanden SP' en met opgavevan het aantal. Berg uw bladen neties op!

~

Max Dereta was present op de WK Forma-• tiespringen die eind oktober in Eloy, Arizo-

na, USA werden gehouden. Hij maakte daardeze schitterende overzichtsfoto van de wedstrijd-lokatie met daarboven het Nederlandse team.

7 Stress 11:het vervolgop een artikel van de-cember '92 van Dick

Romkema.

9 Chute Camp: impres-sies van een para-va-kantie in Washington

door Max Dereta.

11 Arnold Collenteurschrijft over de belang-rijkste punten van het

Technisch Kongres in Helsinki.

13 De rubriek Freestylemet drie items: de WKin Spanje, Tamara

Koyn en het vervolg op de be-spreking van een aantal figuren.

16 Een verslag van Ro-nald Overdijk van deWK Formatiespringen

in Eloy, VS.

19 Nog een verslag vaneen WK: ditmaal vande Pops! Arnold Ger-

stel was erbij in Rorida.

4 Springstof

6 Recensies

18 In MemoriamErick Hoenjet

21 2 x 1000 sprongen

22 Evenementen

24 Materiaal

26 WedstrijdkalenderOpleidingskalenderMateriaalmarkt

UITSTEL OF AFSTEL?

Met deze titel zullen wij in het vervolg meldingmaken van de belangrijkste artikelen die wij doorruimtegebrek (nog) niet hebben kunnen plaatsen.WK FS USA (Arnold Collenteur)Materiaal: Cypres redding (Neff Walter)Verzamelaars: emblemen (Nathalie Chudiak)Vrijevalfotografie in Rusland (Nathalie Chudiak)Een aantal evenementen en algemene berichtenvanuit de redaktie.

OORLOG EN VREDE ...doorNathalieChudiak

Kerstmis: een tijd om terug te kijken opeen omgevlogen jaar.Jaarwisseling: een tijd om vooruit te kij-ken naar een nieuw springseizoen.

Beide blikken zijn echter niet zo rooskleu-rig: de banden waaraan onze aktiviteitenals gewone springers en kaderleden wor-den gelegd, worden steeds knellenderomdat de 'speelruimte' van onze sportletterlijk en figuurlijk steeds kleinerwordt, zowel in beheers- als beleidsma-tige zin.Wie zich op enigerlei gebied met kader-achtge werkzaamheden bezighoudt, zouer bijna moedeloos van worden. Is hetene gevecht geleverd, dient het volgendezich alweer aan.Natuurlijk worden er ook wel eens over-winningen behaald, maar het vergt welverschrikkelijk veel energie en doorzet-tingsvermogen (afgezien nog van tijd engeld) om te blijven vechten.

Maar als we dan weer eens een keerdoor de lucht vallen, alleen of met een

paar wangenwapperende maten, dan we-ten we weer waarvoor we het allemaaldoen.

Het in je keel kloppende hart bij deeerste sprong, de eindeloos lijkendesekonden van de eerste vrije val, hetapetrotse gevoel na de eerste goededraai, de ongelooflijke ervaring van deeerste linkup, het zelfverzekerde gevoelna de eerste voet op de sChijf, het tochwel beangstigende avontuur van deeerste koepelrelatief, de uitdaging vande eerste freestyle, de spanning, destress, de ontlading, de pure fun en deonbeschrijflijke voldoening ...

Ja, dan weten we het weer. Dan zijn allegevechten op de grond weer te leveren,omdat je ze in die luttele sekonden in delucht even totaal vergeten was ...

Blijf vechten voor onze sport en helpanderen te blijven vechten!Blijf springen en help anderen te blijvenspringen! a

Cf

Onze Kerst- en Nieuwjaarswens gaat vergezeld van een sfeervolle plaat van Gabriel Verheijen.

De redaktieSPORTPARACHUTJST

wenst alle lezerseen gelukkig, gezond

en veilig 1994/

SPRINGSTOFVOORBEELDIGE NOODLANDING

stang dwars door het motorblok.Het daarop volgende moment vlo-gen de olies patten van de kapottemotor door de lucht, hetgeen hetzicht van Jolanda belemmerde.Jolanda reageerde direkt en bevalde springers in het vliegtuig on-middellijk uit het toestel te sprin-gen. Daarna begon ze aan denoodprocedure. Nadat ze de torenvan Lelystad had gemeld dat zehet vliegtuig niet meer veilig zou

KOOS VRIEND· Jolanda Loos,pilote van Paraclub Flevo, wist op10 oktober met gevaar voor eigenleven de gehavende Cessna 206(MVT) veilig aan de grond te zet-ten.

Die bewuste zondagmiddag steegde MVT zonder problemen op omeen aantal parachutisten te drop-pen. Tijdens de vlucht sloeg opeen gegeven moment de drijf·

SKYDIVERS AREBEAUTIFULPEOPLE ...Bob Drayer maakte tweefisheye-opnamen van AnjaSauermann en zichzelf tij-dens de exit uit respektie-velijk een Pilatus en eenULV?!? Leuk idee voor in dekerstboom! •

PA RA DATAWIJZIGINGEN ADRESBOEKJE

Willem van der Plas, Molenvliet 32,4791 GAKlundert, telefoon 01682-5050.

GEFELICITEERD

Martie en Birgitta Florijn met de geboorte vanhun dochter Nadia Loretta op 12 november '93.

kunnen terugbrengen, zocht zeeen plek om de gehavende MVTaan de grond te zetten. Op eenpas gemaaid stuk land maakte zeeen perfekte noodlanding.

Jolanda, een voorbeeldige nood-landing! Je hebt niet alleen jezelfgered, maar ook onze springers.Een bedankje namens ParaclubFlevo hiervoor is wel op zijnplaats. •

Hl-OPLEIDING '93PETER SMIT - Onlangs is de eerste opleiding tothulpinstrukteur konform het nieuwe BVR afgerondmet het praktijkexamen. Zo'n dertig kursisten heb-ben tussen maart en oktober een aantal zaterdagenbij elkaar gezeten en, zeker in het begin, de nodigetheorie tot zich genomen.Naarmate de tijd vorderde, kwam het aksent steedsmeer te liggen op het hoofddoel van de kursus, hetoefenen van didaktische vaardigheden. Als kursistdenk ik dat, om maar eens een vakterm te gebrui-ken, de 'leerdoelen' ruimschoots gehaald zijn.Daarnaast krijg je, door kontakt en diskussie metspringers van andere centra, de kans eens wat ver·der te kijken dan wanneer je je beperkt tot je eigenvereniging. Heel leerzaam.

In de veranderde opzet van de opleiding tot (ulteln-delijk) instrukteur zie ik alleen maar voordelen. Omte beginnen is de drempel lager, hetgeen ongetwij-feld meer kader zal gaan opleveren. Bovendien kunje, als je dat wilt, eerst als hulpinstrukteur een tijdjeervaring opdoen en pas dan besluiten al dan niet'voor instrukteur te gaan'. Dat betekent- als hetgoed is - veel minder afvalIers tijdens de instruk·teursopleiding. Dat ik in deze mening niet alleen sta,moge blijken uit het feit dat het opleidingsplan inklu·sief de diploma's onlangs de status 'rijkserkend'heeft gekregen.Er is dan ook alle reden om de initiatiefnemers vandeze hernieuwde kursusopzet, niet toevallig tevensde organisatoren en soms ook docenten van dedaadwerkelijke kursus, te bedanken voor hun groteinspanning van de afgelopen tijd. Zonder anderebetrokkenen te kort te willen doen, doel ik hierbijmet name op Maria van den Hocgen. Wilco Peppelman en Frank Jacques, die gedrieën de kar getrok-ken hebben.

En raad eens wie je tegenkomt als je voor je spring-vergunningsopleiding opkomt. ..? •

1STE NEDERLANDSE TANDEMSEMINARHENK KUIZENGA - Op 6 november jJ. vond in Epehet eerste Nederlandse Tandemseminar plaats. Vande in totaal 46 in Nederland geregistreerdejaktievetandemmasters waren er 20 aanwezig. Tevens waser één buitenlandse deelnemer.De belangrijkste uitgangspunten voor dit seminarwaren o.a. het uitwisselen van praktijkervaringen,aangevuld met informatie over technische en veilig-heidsaspekten.Tevens waren er enkele gastsprekers uitgenodigd(de heer P.J.M. Bader van Assurantiehuis Vander-veen en Arnold Collenteur van Parachutes deFrance), die een inleiding over respektievelijk verze-keringen en materiaal hebben gehouden.Bij het begin van het seminar werd er door initiatief·nemer Peter Liemberg nog eens uitdrukkelijk op ge-wezen, dat het geenszins de bedoeling was om eenaanzet te geven tot meer regelgeving op het gebiedvan tandemspringen in Nederland. Een en anderwerd nog eens onderstreept door de aanwezige ie-den van de Technische en Examenkommissie.Intussen is er ongeveer acht jaar praktijkervaring op-gedaan met tandemspringen in Nederland en behou-dens enkele incidenten hebben er in ons land noggeen fatale ongevallen plaatsgevonden. Uitwisselingvan informatie zal er alleen maar toe bijdragen dit tevoorkomen, alhoewel er natuurlijk geen toekomst-

voorspellingen kunnen worden gedaan.Ondanks enkele afzeggingen kort voor het seminar,waardoor een geplande inleiding over veiligheidkwam te vervallen, zijn er toch voldoende belangrijkeitems aan de orde geweest, die rechtvaardigen dathet seminar zinvol is geweest.Onderwerpen waren: materiaal en noviteiten, verze-keringen en waivers, tandem in relatie tot opleiding,veiligheid in het algemeen en uitwisseling van prak-tijktips. Verder werden nog enkele interessante enleerzame video's getoond.De aanwezigen hebben dit eerste tandemseminarals zinvol ervaren en vinden herhaling in de toe-komst wenselijk. •

Op de foto hieronder ziet u een deel van het gezelschap kijkennaar een video van Bill Booth.

WK KLASSIEK 1994PAUL SCHMIDT - De selektie voor de WK PA/Stijl isop 1 november dit jaar afgerond. Geselekteerd is opbasis van ten eerste resultaat: het spronggemiddel-de van minimaal drie (beste) wedstrijden met mini-maal zestien sprongen was hiervoor doorslagge-vend. Ten tweede: deelname aan het voorbereidings-programma op de WK dat loopt van 1 november tot27 mei (eerste dag WK).

Hans Vos en Leanne van de Hoek, die zich beidenhadden gekwalificeerd op basis van resultaat, moe-ten zich echter terugtrekken op basis van het twee-de punt. Een en ander met het oog op andere priori-teiten (tijds- en/of financiële investering).

Het herenteam dat Nederland zal vertegenwoordi-gen op de WK in China ziet er als volgt uit: Niels Tie-land, Bram Lasschuijt, Ad Oerlemans, Ronaid vanZijp en Paul Schmidt.De dames die worden uitgezonden zijn: Marjan Wer-ner en Anita von Eugen,Ger Polstra is teammanager en tevens Head of De-legation. Hij is verantwoordelijk voor de uitvoeringvan het voorbereidingsprogramma en de WK.

WKCRW1994KOOS BENTVELZEN - Wie gaan er in 1994 naar deWK CRW? Waar het gehouden zal worden, is nogniet bekend, dus daar kan ik geen antwoord op ge-ven. Wie er naar de WK gaan in 1994, weet ik ookniet, maar daar wil ik het wèl even over hebben.Laten we eerst eens even terug kijken.In 1992 won het Para Team Texel een fraaie bronzenplak in China. Om uitgezonden te worden naar deWK was in de selektieprocedure gesteld dat men tij-dens de NKP van dat jaar gemiddeld 11 puntenmoest behalen.Helaas heeft het Para Team Texel te kennen gege-ven ermee te stoppen. Welk team dient zich aan omin hun voetsporen te treden?Aangezien de internationale ontwikkelingen niet stilstaan, lijkt het redelijk om bij uitzending de normvan 11 punten te handhaven. Maar als we kijkennaar de Nederlands Kampioen van 1993, dan werder slechts een gemiddelde van 5 punten behaald. Jevoelt het al, dit gaat niet goed. Want welk team zal

VOORBEREIDINGSPROGRAMMA

Anders dan in andere jaren gaat een intensiefvoorbereidingsprogramma vooraf aan de WK. On-der de noemer 'een topprogramma voor een top-team' bestaat het programma uit vier peilers:technische training, mentale training, teambuil-ding en medische aspekten.Het programma betekent een behoorlijke tijdsin-vestering (ca. 30 vakantiedagen tot en met de WKin juni) en een grote financiële investering voor dedeelnemers. Met maar één doel: als team eengrote progressie bereiken om de afstand met dewereldtop verder te verkleinen.Het programma bestaat onder andere uit tra i-ningsstages in de VS (of wellicht Jordanië) enZwitserland en wedstrijden in België, Italië en Ne-derland, In de medische begeleiding speelt onderandere de KNVB een rol.

Verdere informatie over de opzet, uitvoering enresultaten van het programma vind je in de ko-mende SP's. Het wordt een mooi en resultaat-gericht WK-jaar. •

tijdens de NKP 1994 opeens 11 punten behalen? Ikvrees géén één. Zelfs als we de norm verlagen totbijvoorbeeld 8 punten (dan zit je echt in de achter-hoede tijdens een WK), dan nog vrees ik dat er geenteam zal zijn dat aan deze norm kan voldoen.Toch zien we graag een Nederlandse afvaardiging opde WK! Wat te doen?Het team dat tijdens de NKP CRW 1994 NederlandsKampioen wordt met gemiddeld 6 punten of meermag naar de WK. Hier staat tegenover (of eigenlijkniet) dat er geen of geen volledige onkostenvergoe-

. ding voor deelname aan de WK zal zijn.Waarschijnlijk kunnen wel de inschrijvingskastenvergoed worden.Het moet toch een uitdaging voor jong talent zijn omnaar de WK te gaan! Lijkt het je wat? Bij de KNVvLkan je een selektieprocedure en inschrijfformulieraanvragen voor je team. Gaarne opsturen vóór 1april 1994.Wie weet... •

De opleiding bestaat uit een theoretisch en eenpraktisch gedeelte. De gehele opleiding duurt driedagen.Plaats: School 'De Veente' te Epe.

SCHEIDSRECHTERS GEZOCHT!CHRIS VROONLAND - De scheidsrechtersgroepbestaat op dit moment uit 13 personen, negenscheidsrechters en vier scheidsrechters in oplei-ding. Het is niet uitgesloten dat van deze aantal-len nog mensen afvallen, waardoor de groep nogkleiner wordt. Daarom deze dringende oproep.

Springers, oud-springers of mensen die enigeaffiniteit hebben met het parachutespringen eninteresse hebben in het scheidsrechtersgebeu-ren, wordt dringend verzocht zich meteen aan temelden voor de opleiding, die wij volgend jaar vanplan zijn te organiseren.

Data: 19 en 20 maart '94 theorie en 26 maart'94 praktijk.De kosten voor de opleiding bedragen f 100,-,hierin zijn begrepen de kosten voor koffie, thee enlunch op alle dagen.U kunt zich tot 1 maart 1994 aanmelden bij ChrisVroonland, telefoon privé 08303-16728, werk085-718583 (08.00 -16.00 uur).

Blijft het potentieel aan scheidsrechters zoalshierboven vermeld, of wordt het minder, dan ko-men wij de komende jaren in de problemen voorwat betreft het aantal scheidsrechters voor deNKP.Tevens kunnen wij dan slecht voldoen aan devraag van de clubs om scheidsrechters te 'leve-ren' voor (club)wedstrijden e.d.

Meldt u zich dus zo spoedig mogelijk aan!

MOCKBA EyrlII' a

,/'

VIWts~~vBOOGIE

KOMPLEET PAKKET!!!

-cr van 8 tot en met 17 juli 1994

<C( retour per vliegtuig Amsterdam- Moskou + visumt'r inschrijfgeld

-cr 20 sprongen van 13.000 ft

-cr heli's MI-8 en evt. MI-6 en Antonov 2

tr laad-organizers van de Russische nationale 4/8 manvoor zowel de beginnende als ervaren springer

't.'c 9 overnachtingen met vol pension'Cr exkursie Moskou: Rode Plein, Kremlin, Witte Huis enz.

Informatie Nederland: Nathalie Chudiak, telefoon/fax 070-3836687

Hl-OPLEIDING '94WILCO PEPPELMAN - Op 22 januari begint de Hl-op-leiding '94. De data van deze opleiding staan in deopleidingskalender. Ben je geïnteresseerd, bespreekdat dan vast met je clubdocent en hou rekening metde toelatingseisen: minimaal B-brevet, minimaal100 sprongen, twee basisopleidingen geobserveerdhebben en aanmelding door een clubdocent.De clubdocenten ontvangen in december een briefom maximaal vier deelnemers per club op te geven.Er kunnen maximaal dertig deelnemers meedoenaan deze opleiding.

OPLEIDINGEN

De langere termijnplanning voor opleidingen:* Hl-opleiding, ieder jaar, maximaal dertig deelne-

mers.* SV-opleiding, ieder jaar, onbeperkte deelname.* I-opleiding, om het jaar, maximaal dertig deelne-

mers.

INSTRUKTEURSOPLEIDING

Kijkend naar het verloop van instrukteurs tussen1980 en 1990 zien we dat dat van zeven tot negeninstrukteurs per jaar is. Dat is dus de opleidingsbe-hoefte voor instrukteurs op jaarbasis. Daarom heeftde TC/EC in overleg en met goedkeuring van hetafdelingsbestuur besloten om de instrukteursoplei-ding om het andere jaar te gaan geven.De nieuwe instrukteursopleiding, het vervolg van deHl-opleiding, zal in 1994 worden ontwikkeld door de-zelfde werkgroep die ook de Hl-opleiding heeft ont-wikkeld, aangevuld met een specialist op het gebiedvan management. Onderwerpen die tijdens deze kur-sus aan de orde komen, zijn o.a.: het voeren vanevaluatie- en slecht-nieuws-gesprekken, manage-ment- en leiderschapstraining en vormingsaspekten .In 1995 gaat de eerste nieuwe instrukteursopleidingvan start.Instromingseis voor deze nieuwe instrukteursoplei-ding is: in het bezit zijn van een geldig bewijs vanbevoegdheid als hulpinstrukteur.Ben je geïnteresseerd in deze opleiding, bespreekdat dan vast met je clubdocent. •

GROUNDRUSH

JEROEN KARSTENS - Groundrush is niet iets wat jegewoonlijk tijdens iedere skydive meemaakt, hooguitbij een laag uitgevoerde reserveprocedure. Dit boek-je gaat dan ook eens niet over skydiven, maar overeen aanverwante discipline van het parachutesprin-gen, namelijk BASE-jumpen.BASE staat voor Building, Antenna, Span en Earth,ofwel 'fixed object jumping': het springen van gebou-wen, antennes, bruggen en rotsen.De schrijver van het boekje, Simon Jakeman, is ge-boren in Londen in 1959, heeft ruim 1200 sprongenen woont na talloze omzwervingen in Californië.Jakeman, skydiver, BASE-jumper en avonturier, be-schrijft op zeer boeiende wijze zijn introduktie in hetBASE-springen en een aantal daaropvolgende BASE-avonturen. De lezer wordt als het ware aan de handvan de schrijver meegenomen en ervaart de span-ning, twijfel, onmacht en emotie, maar ook de ko-mische, sensationele en magische momenten die bijhet BASE-springen aan de orde komen. De adrenali-neverslaving, die het hem bijna onmogelijk maakt er-mee te stoppen, loopt als een rode draad door deverhalen.Groundrush is niet bedoeld als manual voor de be-ginnende BASE-springer. Er wordt nagenoeg geentechnische informatie gegeven over materiaal enbijvoorbeeld de benaderingswijze van de verschillen-de objekten. Groundrush is een autobiografischeverhalenbundel die zeker de moeite van het lezenwaard is, ook voor de niet-BASE-jumper en niet-springer.Het boek heeft een hard kaft, een formaat van 14bij 21 centimeter en telt 128 pagina's. Het kostf 71,50.

BeukenReisverzekeringen

Specialist inSport-ongevallen

verzekeringenen

Reisverzekeringen

02154-13635

RICHARD STUART'SGREATEST HITS

TREES VAN MIERLO - Deze video vol aktie is pak-kend voor whuffo's maar ook voor wereldkampioe-nen. Je ziet het 200-way wereldrekord in z'n geheel,radikale nieuwe bewegingen van freestyler ScottSmith en prachtige frway sprongen van Air Moves.Deze strak geregisseerde en professioneel geprodu-ceerde nieuwe video laat zien waarom RichardStuart bij de laatste twee Amerikaanse Nationals isuitgeroepen tot beste fotograaf.De band duurt 30 minuten en kost f 155. •

GUlDE TO A VIATIONPHOTOGRAPHY

TREES VAN MIERLO - Korte inhoud: Alles wat vliegtfascineert. Zelfs toen de gebroeders Wright met hunkist één enkel ogenblik van de grond afkwamen, waser iemand in de buurt om er een foto van te maken.Luchtvaartfotografie is nu wereldwijd een hobbydankzij de beschikbaarheid van redelijk geprijsde,hoog gekwalificeerde kamera's. Maar er is een zeke-re vaardigheid die, hoewel niet moeilijk te verwer-ven, toch ontbreekt in het werk van de meeste lucht-fotografen.

• De professional verkrijgt prachtige resultaten enmaakt er zijn broodwinning van, de amateur heeftmaar al te vaak een minder goed beeld door eenniet adekwate kamera-opstelling of door te weinigervaring. Hier is dan een boek voor de laatste ge-schreven door de eerste groep (T. Malcolm English).

Over het boek: Deze praktische gids laat zien hoe jefantastische foto's kan maken van vliegtuigen. Jevind er allerlei adviezen in over het kiezen van dekamera, het meten van weer en bliksem, de besteplek uitzoeken, het vermijden van basisfouten enhet ontwikkelen van professionele vaardigheden.Het boek zit vol met bijna 200 zwartjwit- en kleuren-foto's van allerlei soorten kisten, van het kleinstevliegtuig tot een F15. Er is zelfs een hoofdstuk ge-wijd aan hoe je je foto's kunt verkopen. Door ditinteressante boek te lezen leer je, ook als springer,om betere luchtfoto's te maken.

Het boek heeft een zachte kaft, telt 96 pagina's, is19 bij 25 centimeter groot en kost f 52,50. •

FREEFALLCAMERAMAN'SMANUAL

The Frccfull CamermansM:HJu.aJ

TREES VAN MIERLO - Boek plus video geschrevenen geproduceerd door Johnson en Jones.

De inhoud: Dit manual is geschreven door professio-nele vijevalfotografen voor vrijevalfotografen. Het be-vat solide informatie over materiaal zaken zoals rigs,springpakken, helmen, mounts, slghts, remote trig-gers, fotokamera's en videokamera's. Verder behan-delen ze de beproefde technieken om AFF,tandem,fun jumps en wedstrijdteams te filmen.Maar de auteurs laten het daar niet bij, zij geven ooktips over marketing, prijzen en veiligheid.In een ander hoofdstuk wordt uitgelegd hoe je eenkwalitatief goede kamerahelm kunt bouwen.Zowel het boek als de video bevatten voorbeeldenvan fotografie op het scherp van de snede.Het boekje heeft een zachte kaft, is 21 bij 24 centi-meter groot en telt 30 pagina's. De video bevat 10minuten beeld. Samen kost het f 217,50.

Over het boek en de video: Het boek is heel goed ge-schreven er staat geen onzin in en zeker veel zinnigetips. De kwaliteit van de getoonde beelden op devideoband echter laat veel te wensen over. Het lijktwel of de schrijvers hun eigen tips niet in de praktijkkunnen brengen. •

OVER THE EDGE

TREES VAN MIERLO - Ga maar zitten en geniet eenuur lang (!) van deze skydiving, BASEjumping, hang-gliding, duik- en avonturenfilm Van Tom Sanders.Je ziet sprongen van Angel Falls, lingerie dives, on-besuisde duiken van allerlei soorten vaste objekten,de sprong om de Olympische Spelen in Seoel teopenen, 40 way sprongen, ballonsprongen, hanggli-ding en wrakduiken in de Stille Oceaan. Zeer profes-sioneel gefilmd en geproduceerd door een van bestevrijeval fotografen ter wereld. Deze band zal al gauween van je favorieten worden.De band kost 185 gulden. •

MALTA BOOGIE1994

f

SKYDIVING OVER EUROPEorganiseert na het succes van voorgaandejaren van 1 tot en met 15 juni een boogie

op het zonovergoten eiland Malta.De omstandigheden op het eiland staan

borg voor een fantastische springvakantie:blue skies, temperatuur rond de 25°C,

Casa 212 of Skyvan (tailgate fun!)en ervaren load-organlzers,

o.a. Patrick Sagetvan het Franse FS-4 team.

HET PAKKET BESTAAT UIT:- retour Schiphol - Luca Airport- verblijf in luxe appartement- ontbijg op de dropzone- 15 sprongen vanaf 12.000 ft- lokaal transport

Dit alles voor de prijs van f 1.875,-.Niet springers zijn natuurlijk ook welkom,zij kunnen mee voor f 1.275,-.

Deze boogie is bij uitstek geschikt voorintermediate springers;een team van Nederlandse instrukteurszorgt voor de nodige begeleiding.

De minimumeis voor deelname is B-brevet.

Er zijn 36 plaatsen beschikbaar;inschrijving is mogelijk tot 15 februari '94.

Voor verdere informatie en inschrijfformulierkun je terecht bij:

Harm van de GevelUa van HeerwaardenJan CoxDré Matti

080-236564020-600340503463-52792020-6221830

********************************SOULAC JULI-AUGUSTUS 1994

Er zijn nog enkele AFF-plaatsen beschikbaarin de periode van 23 juli tot 29 augustus.Verder worden er opleidingen formatie-springen voor B-brevetters georganiseerd.

Voor meer informatie kan je ons kantoorbellen: 075-218633.

********************************

STRESS 11"Na het afwerpen van dehoofd koepel heeft het slacht-offer om onbekende redenende reserveparachute niet ge-aktiveerd. Nader onderzoekheeft geen materiaaldefektenaan het licht gebracht."

doorDickRomkema

Met deze kop begon mijn eersteartikel over 'stress', om vervol-gens het stress-fenomeen nadertoe te lichten en een verklarendstressmodel te presenteren.Onderstaand artikel gaat over hetindividu als informatieverwerkendsysteem en wat er mogelijk ge-beurt bij falend menselijk hande-len in stress-situaties.Het is een bewerking van hetCISM-rapport 'Parachuting: Pos-sibie solutions to the problem ofcut-away failure'.

CUT-AWAY FAILURE

Het voorbeeld in de kop is niettoevallig gekozen, maar behoorttot een van de belangrijkste oor-zaken van dodelijke ongevallen bijhet springen, namelijk de 'cut-away failure'.Dit is een verkeerde reaktie nahet afwerpen van de hoofd koepelgedurende een noodprocedure(malfunktie), die vrijwel zeker leidttot een fatale afloop.

Hieronder vallen:1. het niet openen van de reser-

vekoepel na afwerpen van dehoofdkoepel ,

2. het niet tijdig openen van dereservekoepel na afwerpenvan de hoofdkoepel.

Uit dezelfde statistieken bleek bij85% van de ongevallen de sprin-ger verongelukt te zijn met nogeen bruikbare koepel op zijn rug(niet of te laag getrokken)!Om dergelijke ongevallen te ver-mijden en de juiste preventievemaatregelen te nemen, is het be-langrijk om inzicht te krijgen in hetfunktioneren van de springer instress-situaties.

OORZAKEN VAN 'CUT-AWAYFAILURE'

De meeste 'cut-away failures' zijnhet gevolg van het feit dat despringer niet het reserve-ripcordaktiveert.Dit verschijnsel kan alleen wordentoegeschreven aan een plotselin-ge onbekwaamheid, veroorzaaktdoor zowel psychologische als fy-siologisch (lichamelijke) faktoren.Tezamen worden deze ook welfysiofunktionele faktoren ge-noemd.Je kunt veronderstellen dat eenspringer die tijdens de sprong eenernstige malfunktie heeft, in eentoestand van psychologischestress terecht komt. Gedachtenen handelingen kunnen zodanigbeïnvloed worden door dezestress, dat in het geval van een'cut-away failure' hij abnormaal ofhelemaal niet handelt. Hij 'weet'wat hij moet doen tegen een drei-ging, maar slaagt er niet in omadekwaat te reageren.Deze reakties kun je omschrijvenals blokkeringsverschijnselen(psychologisch blok, angstverlam-ming).Zoals ze tegenwoordig zo fraai insportprogramma's op TV zeggen:"Het zit tussen de oren!". Wat ge-beurt er dan tussen die oren?

Figuur 1: Oorzaken dodelijke ongevallen 1989 1990(op basis van gegevens uit 32 landen). % %

Na afwerpen geen reserve-aktivering 24 14Na afwerpen lage reserve-aktivering 27 30

- -

51 44'No pull - low pull' hoofdkoepel 22 17Overige oorzaken 29 33

- -

Totaal 100 100

Uit de ongevalstatistieken in fi-guur 1 (bron: IPC Safety Survey,1990jCISM-Technical BrochureNo 48e) blijkt dat 'cut-away failu-res' ongeveer de helft van het to-tale aantal dodelijke ongevallenveroorzaken.

Het heeft te maken met proces-sen tussen het bewustzijn en hetonderbewuste. De tijdens de op-leiding bewust verkregen kennisover nood procedures kan niet 'on-bewust' worden opgeroepen envisa versa. Die denkprocessen die

gebruik maken van het bewustzijnkunnen bijvoorbeeld geblokkeerdof vertraagd zijn, waardoor de 'on-bewuste' wens of het uit het on-derbewustzijn gegeven kommandoom de reserve koepel te openenniet 'doorkomt' in het bewustzijn.Dit verschijnsel overkomt niet al-leen leerlingen, maar in gelijkemate ervaren springers, waaruitblijkt hoe effektief deze blokke-ringsmechanismen zijn!Deze psychologische faktoren diestress veroorzaken, kunnen sa-mengaan en versterkt wordendoor ongewone lichamelijke kondi-ties zoals bijvoorbeeld duizelig-heid die ontstaat door een spin-nende hoofdkoepel of plotselingontstane ziektebeelden (beroer-te). Pure lichamelijke oorzakenzijn echter uitzonderingen.

DE HERSENEN ALS INFORMATIE-VERWERKEND SYSTEEM

Vanuit de medische wetenschapzijn modellen bekend, die weerge-ven hoe de hersenen informatieverwerken en daarop een juistereaktie proberen te geven.We zullen eens naar zo'n (sterkvereenvoudigd) model gaan kijken.

van het werkgeheugen toe-gankelijk is.

En hier blijkt de kneep te zitten,zoals je zo meteen zult zien!5. Vervolgens wordt de beteke-

nis van de waargenomen rea-liteit beoordeeld in vergej]king met de informatie uit het'lange-termijn' geheugen enbesloten hoe het individuhierop moet antwoorden.

In figuur 2 worden de verschillen-de gemoedstoestanden weerge-geven als schijven van het 'lange-termijn' geheugen (in werkelijk-heid is het een kontinuüm).Stel dat op basis van de ge-moedstoestand van dat moment(malfunktie) geheugenlokatie '8'toegankelijk is om informatie uitte lezen en te schrijven.'Hogere' geheugenlokaties bete-kenen een hoger ontwikkelingsni-vo of een hogere staat van aan-dacht of opwinding.De 'lagere' geheugenlokaties ge-ven een ontwikkelingsnivo uit devroegere jeugd, een slaaptoestanden lage aandachtsnivo's weer.In het voorbeeld kunnen hogerelokaties als '8' wel in zekeremate uitgelezen worden, maar er

Volgens het gepresenteerde mo-del over informatieverwerkingslaat de leerling in die omstandig-heden de aangeleerde informatieop in een 'lage' geheugenlokatie.Bij een malfunktie daarentegenkomt de springer in een toestandvan opwinding, stress of zelfs pa-niek.Met name bij paniek of een hogestaat van opwinding zijn alleen de'hoge' geheugenlokaties toegan-kelijk voor het werkgeheugen. Hijis dan niet in staat om de aange-leerde informatie over nood pro-cedures (die immers in een 'lage'geheugenlokatie was opgeslagen)

op te roepen en om te zetten inadekwaat handelen!De korte tijd die je hebt om tehandelen, is niet voldoende omdie gemoedstoestand te bereiken,die nodig is om de aangeleerdenoodprocedures op te roepen enuit te voeren.

PREVENTIE

Het CISM-rapport doet op basisvan hun onderzoek een aantalaanbevelingen ten aanzien van depreventie.In een volgend artikel zal ik daaruitgebreid op terug komen. a

feedback

response-gedachten- gevoelensL.:::::======: - IIandelingen- lIchaamsfuncties

fig. 2. Model van menselijke informatie verwerking

1. Via de zintuigen ontvangt eenindividu allerlei stimuli (bijv.je ogen zien een hoofdkoepelin de knoop en je ervaart ooknog steeds een hoge valsnel-heid).

2. Na wat vertaalwerk in die her-sengebieden die bij de ver-schillende zintuigen horen,komt de informatie in het zo-genaamde 'werkgeheugen'terecht en vindt er een inter-aktie plaats met eerder opge-slagen informatie uit het 'Ian-ge-termijn' geheugen.

3. Dit leidt tot een neurologischmodel van iemands externeen interne werkelijkheid opeen bepaald moment.

4. De ontwikkelingsfase (kind,ouder) enjof de gemoedstoe-stand van het individu (sla-pen, wakker, rustig, opgewon-den) bepaalt welk gedeelte

kan geen informatie worden opge-slagen.Lokaties lager dan '8' kunnen opdit moment niet uitgelezen wor-den: In deze gemoedstoestandkan geen informatie worden opge-haald uit het 'lange-termijn' ge-heugen dat ooit in een meer relax-te toestand is verkregen en opge-slagen.

HET MODEL ALS VERKLARINGVOOR CUT-AWAY FAILURE

Vrijwel alle springopleidingen Ie-ren hun leerlingen de noodproce-dures aan door instruktie en en-kele oefeningen in een oefenhar-nas.Dit gebeurt in een instruktielo-kaal , meestal in een gezelligesfeer en op een relatief rustigemanier, kortom in een niet-bedrei-gende situatie.

Aanschaf van een rig,parachute of accessoires?

Kom naarCharley's Chute Shop!

Interessante prijzen --'"en goed advies. L \l.

GESPECIALISEERDIN:jaarkeuringen

repackso nd erh 0ud/re parati estechnische adviezenvoor aanschaf van

spring materiaal

and ...blue skies

in 1994Elke relatie wordt zo snelmogelijk door ons

geïnformeerd over de laatsteveiligheidsbulletins!

Het service puntvoor Zuid-Nederland

Tel/Fax: 31 (0)1653 - 85976

Canadastraat 40 4711 RG Sint Willebrord K.v.K. Breda 56326

CHUTE CAMP IMPRESSIESWashington, 10-20 juni '93.Het was een mengeling tussenboogie, RW-training en sky-diving-tour door de staatWashington.doorMax Dereta

Foto boven: Eensprong boven Dar·rington met WhiteHorse Mt. op deachtergrond.Foto onder: Eensunsetload bovenKapowsin met Mt.Rainier op de achter·grond.

Als skydiver vond ik de kwaliteitvan de sprongen meestal gernid-deld, soms erg goed. Als foto-graaf ben ik erg blij dat ik hele-maal naar Seattle ben gegaan omfoto's te maken van sprongen bo-ven spektakulaire lokaties. In driedagen heb ik meer van Washing-ton gezien dan de gemiddeldetoerist in drie weken per auto.Dave Ruckert organiseerde ChuteCamp met als doel het makenvan 'Dream Team-achtige' spron-gen boven de meest exotischelokaties in Washington.Als organizers waren o.a, JerryBird, Jim Captain en Van Widemanaangetrokken, terwijl het karnera-werk in handen was van NormanKent, Van Wideman en mijzelf.Het landschap van Washingtonkent een grote verscheidenheid:de schilderachtige kustlijn van de

Pacific met honderdeneilandjes, enorme bos-sen, mooie meren, hogebergen en aktieve vulka-nen. Chute Camp bleekde beste manier om hetallemaal te zien.Zo'n zestig skydivers ver-zamelden zich in Kapow-sin, een prachtige drop-zone midden tussen debossen, een uur rijdenvan Seattle. Het zag erveelbelovend uit met de4300 meter hoge MountRainier op de achter-grond en mijn eerste in·druk was 'WOW'!We maakten een paaroefensprongen in Ka-powsin en na een paardagen vertrokken wemet een Twin Otter eneen Cessna richting SanJuan Island. Ik voeldeme Alice in Wonderland:een twintigman metstreamers aan de voetenboven het groene eiland,landen in een prachtigebloementuin, eigendom

CENTRO de PARACAIDISMOCOSTABRAVA

: )

PARANAVIDAD '94The X-mas Boogie!

18/12/93 - 6/1/94Empuriabrava

Call, fax or write us tor your free copy of HIGH TIMESwhich will inform about PARANAVIDAD:

CENTRO de PARACAIDISMO COSTA BRAVAApartado de Correos 194, 17487 Empuriabrava, Spain

telephone +34 72 45 Ol 11, fax +34 72 45 0749

van een plaatselijke para/vlieger,met zijn eigen Cessna en twee per-soons heli geparkeerd in de tuin.De dag eindigde met een sunset-sprong in Kapowsin.De volgende dag was de meestspektakulaire van onze tour. Hetbegon met een vlucht over MountRainier en een sprong aan de an-dere kant van de berg. De volgen-de vlucht voerde over Mount St.Helens, de vulkaan die in 1980tot uitbarsting kwam en een ge·bied van 200 vierkante mijl ver-woestte. Terwijl we over de kratervlogen, was het eirge dat we kon-den zeggen 'WOW'! We sprongenbij een prachtige boerderij eenpaar kilometer verderop. De boerstond ons op te wachten en hielpons inkopen te doen in hetdichtstbijzijnde dorp. Op dat me-ment realiseerde ik me wat eenenorme klus het voor Dave moetzijn geweest om dit allemaal teorganiseren. Na het vouwen ver-trokken we voor twee sprongen op

Randele Kiona Airport, een privévliegveld waar we de eerste paora's waren die daar landden.Over de sprongen die we de vol-gende dag op drie verschillendelokaties maakten, kan ik kort zijn:'WOW, WOW, WOW'!In het weekeinde maakten we nogverscheidene leuke sprongen on-der leiding van Jerry Bird.Chute Camp liep op zijn einde.Alle deelnemers waren onder deindruk en tevreden. Foto's en vi-deo vertellen de rest van het ver-haal. Het enige bezwaar dat iktegen Chute Camp heb, is denaam: ik zou er 'de WOW Tour'van maken.Washington heeft nog veel inte-ressante plaatsen om te bezoe-ken. Skydiving toerisme: eennieuwe trend in skydiving! Naarmijn mening heeft Chute Camp depotentie om een regelmatig terugkerend evenement te worden. Ikwacht de advertentie van DaveRuckert at..

zz

kursussen formatiespringentandemsprongenAFF-op\eiding~n . 0 000 ft)High A\titude Jumps (2 .teamtrainingfun jumpS

kbekwame instrukteursva . / op DZgeze\Hge bar / kant\newarme douches .hote\s in de nabijhe\d

• camping op DZ .tiJ'dens weeke\nde)(a\\een

Z\eden: f 39niet-\eden: f 47

t\eden 10+1: f 390niet-\eden 10+1: f 470

, tKamperbaan 153, ."3940 Hechte\, Be\g\e,te\efoOn 011-343434.

•

MAA T19 - 20 Openingsweekeinde AN-28, prijs f 36 per sprong voor iedereen.

APRIL2-3-4 Paasweekeinde stage formatiespringen, beginners en ervaren,

coaching Michel Dekerpel, prijs f 39 per sprong.Mil

12-13-14-15 Hemelvaartweekeinde, Skydive University,21-22-23 Pinksterweekeinde, inschrijving f 83 voor zeven dagen,

prijs f 36 per sprong.JUNI

4-5 PAwedstrijd, 3000 ft, prijs f 22 per sprong.25-26 SOForganiseert International paps Meet, FS4 scramble,

prijs f 36 per sprong.JULI

16-17 High Altitude jump 20.000 ft, prijs leden f 47, niet-leden f 53.21-22-23-24 Open Belgisch Kampioenschap FS4 en FS8, briefing en loting de 20ste

om 20.00 uur, inschrijving per team f 167, prijs f 36 per sprong.AUGUSTUS

13-14 100 tandemsprongen, Country West LIVE BAND!!! op de 13de.27-28 10-way speed star, inschrijving vóór 22 augustus, prijs f 36 per sprong,

free beer!SIPT M I20-way sequential, inschrijving vóór 12 september, prijs f 36 per sprong.OKTOBIRAfsluitingsweekeinde AN-28, BIG PARTY!!! op de 15de.

17-18

15-16

INTERNATIONAAL TECHNISCH KONGRES '93~ö(~(~lVertegenwoOrdigers van on-

geveer 25, hoofdzakelijk wes-terse, landen kwamen tussen8 en10 oktober bijeen in eenhotel aan de haven van Helsin-ki om deel te nemen aan hetzesde internationale kongresover techniek en veiligheid.doorArnoldCollenteur

Foto boven:Alle deelnemersaan het kongres.Foto midden:Helmut Cloth enGérard Fetter vanAirtec.Foto onder:Het gezelschaptijdens een vande presentaties.

In zijn openingswoord refereerdeEilif Ness, voorzitter van de Inter-national Parachuting Committee(IPC) en vice-president van de FAI,aan de meest recente ongevals-statistieken die erop wijzen datmeer en meer mensen omkomendoor ongelukken met geopendehoofdparachutes. De vele koepel-botsingen en 'hookturn'-tragediesontlokken aan hem de vraag waar-om steeds kleinere en snellereparachutes op de markt wordengebracht. Hij deed een oproepaan alle verantwoordelijken om tevoorkomen dat de reputatie vanhet sportparachutespringen indiskrediet wordt gebracht door'onnodige ongelukken'.

SAFETY SURVEY 1991De Technical and Safety Subcom-mittee van de IPC stelt elk jaareen cijfermatig overzicht samenvan alle ongelukken in de aange-sloten landen. Met behulp van de-ze statistieken kunnen trends inde veiligheid van het springenworden vastgesteld. De betrouw-baarheid blijft echter gering zo-lang veel landen geen informatieleveren of slechts schattingen.Nederland behoort gelukkig tot debraven van de klas!Wereldwijd is het aantal dodelijkeongelukken van jaar tot jaar rede-lijk stabiel. De risikofaktor schom-melt grofweg rond de 1 op70.000 sprongen. In Nederlandmaken we zo'n 80.000 sprongenper jaar, dus moet er rekening ge-houden worden met gemiddeldéén dodelijk ongeval per jaar.Bij drie van elke vier dodelijke on-gevallen is tenminste één para-chute niet geaktiveerd.Theoretisch zou een RSL-systeem

of een automa-tische opener indeze gevallenredding kunnenbrengen.

PSYCHOLOGIE ~~~~5EN ZOHet niet of slechtuitvoeren van dereserveprocedu-re veroorzaaktde meeste onge-vallen.Instrukteurs blij-ven zich afvragenhoe de trainingkan wordenverbeterd om 'cut-away failure' tevoorkomen. In Helsinkirapporteerden verschillendeexperts over hun studies op ditgebied. Twee faktoren lijken eenbelangrijke rol te spelen bij hetverhogen van de kans op suk-sesvolle reserve procedures:1. De leerling moet tijdens de

grondtraining in een stress-situatie worden gebracht, zo-dat hij de kennis en vaardig-heden registreert in dat deelvan het geheugen dat doorecht gevaar (een malfunktie)wordt geaktiveerd.

ten terug te voeren op falen vanhet menselijk brein zonder dat weons daarvan bewust zijn. In ditverband was de bijdrage van AIR-TEC, fabrikant van de Cypres auto-matische opener, een onderhou-dende 'eye-opener': Na een mooiweekeinde gooide een springerzijn rig bij AIRTEC binnen met deklacht dat de Cypres te hoog hadgevuurd, waardoor deze videomanonder twee chutes was te komenhangen. Alle medespringers warenervan overtuigd dat hun videomanruim boven de Cypres-hoogte open-de. Een analyse van de video toon-

2. De training moet plaatsvindenin een omgeving die zo goedmogelijk de echte omgeving(vrijeval) simuleert.

Zwitserland toonde in een videohoe een vertikale windtunnel ge-bruikt kan worden voor het trai-nen van de reserveprocedure. DeOostenrijkers gebruiken een fitt-nessfiets om leerlingen te stres-sen vlak voordat ze in een opge-hangen harnas de proceduremoeten uitvoeren.

HOOGTE KONTROLEMogen dodelijke ongevallen vaakhet gevolg zijn van een verkeerdereaktie of het uitblijven van eenreaktie, evenzo zijn veel inciden-

de echter aan dat de gehele groeperg laag opende en de video manzelfs onder 1000 ft. Enigszins be-schaamd moesten zij toegevenzich vergist te hebben bij hunwaarneming!Dat ook onze waarneming vanafde grond onbetrouwbaar is, werdgeïllustreerd door het droppen vaneen dummy met een Cypres MD.Nadat we allen de opening had-den gezien, moesten we de hoog-te op een pepiertie schrijven. Hetbleek dat de meesten zo'n 50 tot100 meter te hoog hadden geschat.

SQUARERESERVESVOOR LEERLINGENIn hoeverre squarereserves ge-

schikt zijn voor leerlingen blijftvoorlopig een punt van diskussie.Het Amerikaanse militaire team,de Golden Knights, heeft een se-rie sprongen uitgevoerd waarbijde reserve werd geopend tijdenshet vliegen aan de hoofdparachu-te. In geen enkel geval leidde dittot een probleem. Daar staat te-genover dat sommige landen tochde gevreesde 'downplane' hebbenzien gebeuren.In Zweden koppelden de betrok-ken leerlingen hun hoofd koepel afen landden veilig aan de reserve.Men kan zich echter afvragen ofhet verstandig is een leerling aante leren in zo'n situatie de hoofd-koepel af te koppelen. Immers,als de parachutes door elkaar zijngeopend, bestaat het risiko datde afgekoppelde hoofdparachutede reserve dichttrekt.

TANDEMONGELUKKENOnze Finse gastheren waren eenweek tevoren opgeschrikt doorhet eerste tandemongeval in hunland. Wij kregen de video te zienvan deze tragische gebeurtenis.De tandempiloot maakte de eer-ste echte tandemsprong na deopleiding (met springers als pas-sagiers). Na een stabiele exit zietmen het paar op de rug rollen engaan draaien voordat de tandem-piloot kans heeft om de drogue tetrekken. De draai ontwikkelt zichin een vrille en door de middel-puntvliedende kracht komen detwee lichamen bijna in hetzelfdehorizontale vlak. De vrille gaat zohard dat het erop lijkt dat beidepersonen het bewustzijn verlie-zen. Het onderzoek naar de pre-cieze oorzaak is echter nog involle gang.

DOKUMENTATIEVia het afdelingssekretariaat kun-nen geïnteresseerden inzage krij-gen in de dokumentatie van ditkongres en er hun voordeel meedoen.

---.---==-------~------~~--

4DE WORLD FREESTYLE MEET '93Vrijdag 24 september ver-trokken wij (Arie Slob, PimPennock en ondergetekende)richting Spanje voor de vierdeWorld Freestyle Meet.doorCaronlinePennock-Verkerk

Alles liep gesmeerd, ook de autodie we van Joop van Rijswijk ge-leend hadden. Tot net voor Lyon,waar 's nachts om ongeveer tweeuur de ellende begon met eenhoop rook: de auto wilde nietmeer. Na een treinreis van acht

WK SKYBLAZIN '93

FREESTYLE

Advanced Men1. ZipserjVail2. MannajBrokken3. SmithjBarksdale.~dvanced Women1. StuartjCottingham2. KoynjPaul3. TomkinsjCunningham5. VerkerkjPennock

SKYSORFING

Advanced1. De GayardonjWing2. FradetjNoremberg3. GreinerjPlonkaIntermediate1. BeumerjWiggers2. RossyjBertittion

DjVSIjBVSjVS

VSjVSVSjVSAUSjAUSNLjNL

254,7247,4235,4

244,0237,9219,9199,7

TAMARA KOYN'SEUROPEANTOUR 1994TREES VAN MIERLO - Samen metDirk Colman van Skyfun Spahoudt Tamara Koyn volgend jaareen Europese Tour. De Tour startvanaf 16 april en eindigd op 10juli in Spa, België.Het idee achter de organisatievan deze Europese tour is de on-kosten van Tamara over meerderedropzones te verdelen.Je kunt Tamara inhuren voor eenfreestyleseminar of als scheids-rechter bij de beoordeling van eenfreestylewedstrijd. Kortom, als jeerover denkt een freestyle-evene-ment te houden in 1994, denkdan serieus na over Tamara.

Voor nadere informatie kun je al-tijd terecht bij Dirk Colman, Sky-fun Spa, Aerodrome de Spa,4900 SPA België, telefoon 09 3287 77 06 68, fax 09 32 87 770953. E-

FjVSFjFVSjVS

NLjNLZWIjF

247,2225,3221,7

209,2207,6

uur vanaf Charlon kwamen we inPort Bou aan waar we opgewachtwerden door onze 'supporters':Henri van der Poel, Liesbeth Har-denbol, Bob Meyer en Mieke deHaas. Zij brachten ons naar hetappartement en hebben ervoorgezorgd dat we de rest van deweek vervoer hadden.Na een goede nachtrust en eenlekker ontbijt begonnen we metde training. Het weer was de heleweek wisselvallig, maar er konwel gesprongen worden. Tot enmet woensdag hebben we kunnentrainen en het ging eigenlijksteeds beter. Zowel voor Pim (ca-mera flyer) als voor mij (freesty-list).Naarmate de week vorderde, kwa-men er ook steeds meer 'be-roemdheden' zoals Dale Stuart,Norman Kent, Marco Manna, Ta-mara Koyn en ga zo maar door.Donderdag zou de wedstrijd begin-nen en woensdagmiddag kwamennog net op tijd onze nieuwe ge-sponsorde Atomrigs van Parachu-tes de France binnen. Arnold Col-lenteur heeft alles nog net op tijdkunnen inbouwen en zo kondenwe vol goede moed de wedstrijdingaan.Waar wij als team een beetjebang voor waren, was dat er eenenorm gat zou ontstaan bij de uit-slagen, maar dat viel mee. We za-ten ècht in de race en hebbenzelfs nog even op de vierde plaatsgestaan. Het eindresultaat waseen vijfde plaats met 199,7 pun-

ten (ons streven was 200!).Met veel kennis en ervaring zijnwe zondag aan de terugreis be-gonnen. De prijsuitreiking wasnaar maandag verschoven, dusdie hebben we niet meer meege-maakt. Maar als ik, zittend op debank, terugkijk naar deze week,kan ik het in een woord samen-vatten: fantastisch!Hoe we thuis gekomen zijn? Joopen Mariëlle van Rijswijk zijn halver-wege de week met de auto vanBarbara Annegarn naar Spanje ge-reden en de volgende dag terug-gevlogen zodat wij met de autonaar huis konden.

Als laatste wil ik een paar bedank-jes weggeven aan Parachutes deFrance, Kano Delft Verkerk buiten-sport, Skydivingclub the FlyingDutchmen, Arie Slob, Charlie'sChute Shop, alle BBQ gasten endonateurs, de Snoopy's, onzesupporters ploeg uit Rotterdam ende autoleveranciers Joop van Rijs-wijk en Barbara Annegarn. Zonderdeze mensen was het niet gelukt.Bedankt! aArie Slob fotografeerde de twee sukses-voffe Nederlandse teams: v.l.n.r. Jan Beu-mer, Caroline, Pim en Henny Wiggers. Hetteam Beumer-Wiggers won de Intermediateklasse Skysurnng!

Paracentrum Oud Turnhoutwaar de betere formatiespringers thuis zijn

AKTJVITEITENStage formaties .

maart '94 (' .. prlngen-4 begininSchrijven ~~K'ubkampioenscha Voor .1 februari)SkysUrfing F ppen FS-4 en FS-8

2Ó reestY'e~ Chute assis, .-way Speedstar

OPLEIDINGENAccenerated Free Fan

Ee'nsprongskursUs AFF. t Squares. he opening meAutomatlsc

Tandemsprong

SPRONGPRIJZENLeden:

Forfait van 11 sprongen:12.000 ft = 7000 BFr. (f 389)

dat is 636\ Bfr. (f 35,35) per sprong!PA-3500 ft = 300 BFr. (f 16,70)

elektronische pad en matras aanwezigPS-4 teams:

Groot forfait voor 110 teamsprongen12.000 ft = 280.000 BFr (f 1555,50)dat is 509 BFr. (f 28,30) per sprong!

Videoman springt gratis!Gasten:

12.000 ft = 800 BFr. (f 45)PA-3500 ft = 350 BFr (f 19,45)

ACCOMODATIElaats op het vliegveld,

Kampeerpgratis douches

Bar-restaurant op DZHotels op 2 km

LIGGINGVlak aan de snelweg

Antwerpen-EindhovenatslagOud-Turnhout (nr. 25)

TREES VAN MIERLO - In het vorige decembernum-mer van de SP stond al een bespreking van hetnieuwe freestyleboek van Dale Stewart. In dit artikelgebruiken we een paar 'poses' en 'moves' ter illu-stratie van haar manier van schrijven. In de beschrij-ving wordt de sprong verdeeld in vier elementen:positie, aktie, kontrole en extra's afgekort PACE. Dewoorden waarmee een beweging wordt beschreven,komen uit de gymnastiek- en duikwereld. Voor zovermogelijk zijn ze vertaald anders wordt gewoon deAmerikaanse terminologie aangehouden.

NOT AERIAL FREESTYLEIS NOT BORINGAERIAL FREESTYLEIS NOT EASYAERIAL FREESTYLEIS NOT TOO DIFFICULTAERIAL FREESTYLEIS NOT JUST FOR

DANCERS OR GYMNASTSAERIAL FREESTYLE:DO NOT WAlT ANY

LONGERTO TRYYOU CAN DO IT! Dale Stewart

HALF INDIAN SEAT

Positie: Het bovenlichaam heeft een zithouding. Eénbeen hou je horizontaal, het andere is gebogen metde knie naar buiten wijzend en de voet onder het ge-strekte been gevouwen. Bij een rechter 'half Indianseat' is het rechterbeen gebogen.Aktie: Blijf heading houden.Kontrole: Hou je armen gestrekt en achter jelichaam om het bovenlichaam rechtop te houden.De borst iets naar voren te laten hellen, helpt voor-komen dat je uit je evenwicht raakt.Extra's: Hou het gestrekte been goed strak met kuiten bovenbeen spieren flink aangespannen om tevoorkomen dat je been uitzwaait. Druk de knie vanhet gebogen been naar beneden om te voorkomendat ie naar boven waait.Variatie: Je kan het bovenlichaam meer naar achte-ren laten leunen in een meer liggende positie, zoalsbij de 'V seat', om de 'half Indian V seat' te maken,een houding die je vast wel kent van Mike'Michigan' uit de video 'Gyroscopic' op Travelling 2.Klasse: Beginner.Moeilijkheidsgraad: 1.Voor het eerst vertoond op een wedstrijd door:Dale Stewart.Eerste wedstrijd: WKFS 1990.

LOUNGESEAT

Positie: Het bovenlichaam is in een achteroverhel-lende zitpositie. De benen zijn gestrekt tegen elkaaraan. Het middel is iets gebogen, maar meer ge-strekt dan bij een 'V seat'. De enkels zijn over el-kaar geslagen.Aktie: Hou je heading.Kontrole: Je houdt je armen voor je schouders eniets naar de zijkant voor stabiliteit. Je gebruikt ar-men en schouders om je heading vast te houden.Extra's: Het idee is om achterover te hellen zodat jeeen bijna horizontale positie hebt.Variatie: Je kunt je handen achter je hoofd vouwen,zodat het er nonchalant uitziet.Kommentaar: Doordat de enkels over elkaar gevou-wen zijn, is het moeilijker in balans te blijven.Klasse: Beginner.Moeilijkheidsgraad: 2.Voorhet eerst vertoond op een wedstrijd door: JeffLewis. Van boven naar beneden: Side Stag, Half Indian Seat, Helicopter,Eerste wedstrijd: WKFS 1991. Lounge Seato Casual Lounge Seat, Headstand.

SI DE STAG

Positie: Het bovenlichaam wordt horizontaal enrecht op de zijkant gehouden. De benen zijn in eenstag-positie met het onderbeen gebogen en het bo-venste been gestrekt. De onderste arm is horizon-taal uitgestrekt achter het hoofd, in lijn met hetlichaam en de bovenste arm steekt uit. Een rechter'side stag' heeft de rechterzij naar beneden.Aktie: Hou je heading en lach!Kontrole: Met de plaatsing van de onderste arm ende schouder kontroleer je draaien en balans. Uit jeevenwicht raken, kun je voorkomen door de bewe-ging heel gelijkmatig in te zetten, het is heel moeilijkom je evenwicht niet te verliezen als je eenmaal opje zij ligt.Extra's: Hou je middel recht en druk je bovensteheup naar voren om niet op je rug te rollen. De bo-venste arm gebruik je voor de balans.Variatie: Als je eenmaal je balans gevonden hebt,kun je bovenste arm buigen en je hand op je heupzetten.Klasse: Medium.Moeilijkheidsgraad: 3.Voor het eerst vertoond op een wedstrijd door: DaleStewart.Eerste wedstrijd: WKFS 1990.

HELICOPTER

Positie: Je benen zijn gestrekt in een 'dart standup' ,terwijl het lichaam en je middel licht gebogen zijn. Jehoofd kijkt naar beneden en je armen zijn uitgestrektboven je hoofd, maar bijna level met de horizon.Aktie: Draai snel.Kontrole: De armen worden gebruikt voor de balansen de kontrole. Door de schuine stand of de draaiingin je schouders wordt de snelheid van de draai be-paald.Extra's: Hoe meer het middel gebogen is hoe mak-kelijker deze beweging gaat, maar dan draait ie nietzo hard.Kommentaar: Als het middel en het bovenlichaamgestrekt zijn, heet de beweging een 'pirouette'.Klasse: medium.Moeilijkheidsgraad: 4.Voor het eerst vertoond op een wedstrijd door: JoelWade.Eerste wedstrijd: WKFS 1990.

HEAOSTAND

Positie: Het bovenlichaam is in een vertikale positiemet het hoofd naar beneden. De benen worden uitelkaar en gestrekt gehouden. En je middel is ietsnaar voren gebogen.Aktie: Probeer dit vast te houden.Kontrole: De buiging van je middel gebruik je om jebalans te houden. Hou je armen iets pijlvormig naarboven.Extra's: Je mag op je benen 'leunen' maar zorg datje dat niet met je bovenlichaam of borst doet wantdan kom je plat op je buik te liggen.Kommentaar: In eerste instantie werd deze bewe-ging de 'Olav frog' genoemd in het artikel van deSportParachutist over het wereldkampioenschapfreestyle in 1991.Klasse: medium.Moeilijkheidsgraad: 5.Voor het eerst vertoond op een wedstrijd door: OlavZipser.

I

WK FORMATION SKYDIVING '93, USADe wereldkampioenschappenformatiespringen werden dezekeer gehouden te Eloy, Arizonavan 22 tjm 31 oktober.Lokatie was een centrum wathard aan de weg timmert inhet FS wereldje.

doorRonaidOverdijk

In totaal deden er 29 landen meewaarvan 13 aan de achtman.Nederland werd vertegenwoordigddoor het team 'Double Eclipse',bestaande uit Paul Hofstee, RonKramer, Ronaid Overdijk, RuudVerhey, Edwin van der Kraan(video) en Frank van de Bosch(teammanagerjcoach). Het teamhad zichzelf ten doel gesteld eengemiddelde van 10 punten te ha-len. Arnold Collenteur was aan-wezig als head of delegation enHans Luys als scheidsrechter.

Nadat onze delegatie op 16 okto-ber was aangekomen, werd de tijdtot 23 oktober besteed aan tra i-ningssprongen. Wij hadden te ma-ken met het probleem dat eenvan de originele team leden in julizijn bovenbeen gebroken had,waardoor ondergetekende alsteamlid meesprong. Mijn plek alsteam-videoman werd ingenomendoor Edwin van der Kraan.Daardoor was deze trainingsweekonontbeerlijk om redelijk te kun-nen skoren.In totaal maakten wij slechts 31sprongen door een gebrek aanvliegtuigen in de eerste paar da-gen. Zo'n bestie driekwart van dedeelnemende landen was in dezeweek aanwezig. Woensdag de21ste was er een meeting van descheidsrechters. Hans kon onsmeedelen dat er scherp gejureerdzou worden voornamelijk voor watbetreft de grips.Zaterdag werd er begonnen metde trainingstonde. Elk team konkiezen uit drie sprongen uit eentotaal van vijf. De favorietenFrankrijk, de VS, Rusland en deScandinavische landen maaktenonze en hun verwachtingen in de-ze ronden waar.De eerste paar dagen kenmerktenzich door een soms onduidelijke

Foto boven: Het team berichtgeving voor wat betreft demet v.l.n.r. Paul, Ron, meetings. Dit zou echter snel ver-Edwin, Arnold, Frank, beteren.Ronaid en Ruud.(foto Ingrid Zoetmul· Zondag werden de trainingsron-der) den afgesloten. Die middag wasFoto midden: video- de officiële openingsceremonie.man Edwin van äer Pat Moorehead deed het kom-Kraan met de vler- ..man boven Eloy (foto mentaar Op professionele wIJze,erMax Dereta) • was een fly-by van alle kisten en

een poging voor een honderdman-ster, georganiseerd door Guy Ma-nos. Deze mislukte echter jam-merlijk, net als op de voorgaandedagen.Na de opening volgde de loting.De sprongen waren voor de vier-man niet al te moeilijk; ze kwa-men op één na steeds uit.Maandag was het dan zover.

de. De Fransen skoorden toen20(!) punten waarmee ze hun ach-terstand van 5 punten, opgelopendoor een zap, in één keer goedmaakten.Hierna zou het zelfvertrouwen vande Amerikanen flink achteruit-gaan. Nog nooit waren de Fransenop een WK zo dichtbij geweest.Het beloofde spannend te worden.

EERSTE DAGBegonnen werd met drie rondenvierman. Amerika stond hiernaaan de leiding met één puntjevoorsprong op Frankrijk.Denemarken stond derde. Hiernavolgde een groot gat met nummervier: Zweden. Nederland skoorde10, 9 en 10 punten wat ons opde 20ste plaats deed belanden.Hierna ging men verder met deachtman.Favoriet VS met het team de Gol-den Knights had een zeer grotemond na ronde 1, maar moest alsnel inbinden na de tweede ron-

TWEEDE DAGDe derde ronde achtman werddinsdag pas laat afgesloten zodatde konsentratie bij de viermangoed achteruit ging. Dit kwam ookduidelijk in de uitslagen tot uiting.Vooral Denemarken had een de-sastreuze vierde ronde. Ook wijlieten hier een punt liggen.

DERDE DAGWoensdag gebeurde er iets waarniet op gerekend was. Er wasstand-down tot 12 uur vanwegede harde wind. Toen die termijnverstreken was, werd hij verlengd

tot donderdagochtend. Achterafeen juiste beslissing aangezienhet de hele dag bleef waaien. Eenaantal teams heeft deze dag toenaan een uitstapje of winkelen be-steed.

VIERDE DAGDonderdag werd er weer begon-nen met drie ronden vierman. Opdeze dag zouden de klappen val-len. De Amerikaanse viermankreeg twee zaps aan hun broek,precies waar Hans ons al voor ge-waarschuwd had. Ook andereteams, zoals de Belgische, Itali-aanse en Engelse vierman haddenal zaps gehad. Door dit geweldliepen de Fransen uit met 5punten. Wij hadden een redelijkedag en kregen 10, 10 en 9 pun-ten. Die dag lieten we wel een oftwee punten liggen. De randomsgingen nu beter dan tijdens detraining maar de blocks lieten nute wensen over.De spanning bij de achtman wasintussen niet afgenomen. De Fran-sen verknalden een inter en dui-kelden naar 4 punten achterstandop ronde vijf. Ondanks dat deAmerikanen nu voorstonden,sprongen zij niet veel zelfverzeker-der. Zij wisten dat een zap goedtot de mogelijkheden behoorde.Zijzelf hadden er al een gehad enhielden daardoor nu alle figurenlanger vast dan normaal. Hierdoorraakten zij uit hun ritme, terwijl derunner-up hier nu juist geen lastvan had. Frankrijk liep dan ookweer een punt in zowel op rondezeven als op ronde acht. De Rus-sen hadden intussen ook een gi-gantische bust gekregen op rondezes. Zij sprongen in het algemeenvrij slordig. De Noren maaktenjuist hele cleane sprongen watzich weer vertaalde in goede sko-re's. Zij slaagden er echter niet in

op de Russen voor te komen.

VIJFDE DAGVrijdagochtend sprongen de laat-ste teams achtman en viermanronde acht. Bij de vierman liepFrankrijk drie punten uit omdat deAmerikanen - alweer - een bustkregen. De jurering was inderdaaderg streng. Wij skoorden 10 pun-ten wat ons totaal op 76 puntenbracht of 9.5 gemiddeld. We za-ten duidelijk niet in de halve fina-le.Deze finale werd ook vrijdag ge-sprongen. Men begon met deachtman. Frankrijk liep alweer eenpunt in en Amerika stond nu nogmaar één punt voor. Rusland en

(na 8 ronden)12. Denemarken13. Spanje

UITSLAGEN WK FORMATIESPRINGEN '93

Vierman sequential (na 10 ronden)1. Frankrijk 1902. Verenigde Staten 1823. Denemarken 1694. Finland 1495. Zweden 1486. Duitsland 1457. Rusland 1447. Zwitserland 144

(na 9 ronden)9. Japan

10. Oostenrijk11. Zuid-Afrika12. België12. Engeland14. Italië15. Australië

(na 8 ronden)16. Canada16. Nieuw Zeeland18. Noorwegen19. Spanje20. Nederland21. usland22. Kroatië23. Hongarije24. Israël25. Indonesië26. Ierland27. Letland28. Turkije29. Taiwan

Achtman sequential (na 10 ronden)1. Verenigde Staten 1692. Frankrijk 1683. Rusland 1334. Noorwegen 129

. 5. Duitsland 1146. Zwitserland 112

(na 9 ronden)7. Australië8. Zuid-Afrika9. Engeland

10. Japan11. Canada

125124123120120118113

93938886767473583837343330

7

9684747069

4540

Noorwegen liepen gelijk op, zodatRusland derde bleef. Tijdens definaleronde zaten de nummerseen en twee bij elkaar in het vlieg-tuig, vergezeld van een jurylid omeventuele verstoringen op te kun-nen merken. Beide teams haddeneen zeer goede sprong waarbij deFransen net iets verder kwamendan de Yanken. De skore's warenechter gelijk. Hierdoor werd Ameri-ka met de kleinste voorsprong inde historie van de achtman eer-ste. De vele supporters begonnenal te juichen tijdens de landingvan de Knights - mijns inziensvoorbarig gezien de vele zaps dieer uitgedeeld waren. Frankrijkwerd zeer eervol tweede, zij kre-

afsluitingsbanket en maandagoch-tend verlieten de delegaties Eloy.

DE WK: EEN EVALUATIENatuurlijk zit je als deelnemer nietstil op een WK. Alle ontwikkelin-gen op FS-gebied - zowel spring-ais jureertechnisch - komen hiertot uiting. Een aantal belangrijkezaken wil ik graag aanstippen.

1. Het mondiale springnivo isweer toegenomen. Frankrijk wonde vierman met een gemiddeldevan 19.0 (was 17.2). De skorevan de achtman lag lager dan diedaarvoor (16.9 in plaats van18.1) maar dit kwam door moeilij-kere blocks, bv. Thunderbird -

voor elkaar te krijgen. Wij moe-ten ons niet blind staren op hetwoord sponsoring. Vele 'gespon-sorde' teams hebben alleen kle-ding, of materiaal, of een kleinaantal sprongen gekregen. Dewinnende teams waren vollediggesponsord; de middenmoot be-hoort tot de daarvoor beschrevengroep. Dat zij desondanks zohoog skoorden, heeft weer o.a.met punt 2 te maken, alsmedemet een sterke eigen financiëleinbreng. Ook zij klaagden datalles steeds moeilijker werd enhadden zich soms flink in deschulden gestoken.

4. De jurering was voor de eerste

gen wat ons betreft de prijs voorteamprestatie. Rusland werd der-de en Noorwegen eervol vierde.De strijd bij de vierman waseigenlijk al beslist en de finaleron-den veranderden er niets aan, watechter niets afdoet aan de gigan-tische prestaties van de teams.Denemarken werd derde met hetgemiddelde waarmee de Fransenin Lucenec twee jaar geleden eer-ste werden. Opvallend waren degoede prestaties van de Scandi-navische landen en het sterk ge-stegen nivo van de middenmoottot 13 - 14.5 gemiddeld.

ZESDE EN ZEVENDE DAGDe finale was vrijdag nog niet af-gelopen aangezien de Zwitsersevierman zaterdagochtend nog hunlaatste sprong moest maken.Rusland verknalde haar laatstesprong door de sidebody anderste interpreteren en viel van devierde naar de gedeelde zevendeplaats .De rest van de zaterdag alsmedede zondagochtend werd besteedaan rondkijken, socializen, kon-takten en evaluaties. Ook werdenfotosprongen gemaakt in verbandmet sponsoring en PRoZondagmiddag volgde de slui-tingsceremonie, met weer een fly-by en een CRW demosprong ende prijsuitrijking. Alles werd pas-send afgesloten met bekerveroe-ling, volkslied en vlaghijsen. 'sAvonds volgde nog het officiële

Links het winnende Ameri-kaanse team achtman enrechts de winnende Fransevierman. Foto's Max Dereta.

Thunderbird en door strengerejurering.

2. Het nivo van Nederland bij devierman ligt al vier WK's tussende 9.5 en de 10. Alle exkuses tenspijt moet gekonstateerd wordendat het gat tussen ons en de restvan de Westerse landen en daarreken ik Europa, de VS, Canada,Australië, Nieuw Zeeland en ZuidAfrika toe, nu echt geslagen is.Wij behoren nu tot de onderstegroep. Er zijn vele verklaringenaan te dragen waarbij meestalgeld als hoofd reden wordt aange-geven. Een minstens zo belang-rijke faktor wordt echter vaak nietgenoemd. Dit zou mijns inziens desamenstelling van de teams moe-ten zijn. De teams die hoog eindi-gen, bestaan uit mensen die almeerdere WK's bij elkaar zijn.Natuurlijk hebben zij veel getraind,maar zij hebben altijd met elkaargetraind en konden op die manierhun nivo verhogen. In Nederlandhebben op vier WK's in principevier verschillende teamsmeegedaan waardoor elke keeropnieuw begonnen moest worden.Geen wonder dat we nooit echtveel opschieten.

3. Ook de gesponsorde landenhebben moeilijkheden om het

maal op een WK air-to-air. Eenaantal rejumps werd toegekend,zowel normale als conditional re-jumps (waarbij een team nooitmeer kan skoren dan op grondvan de niet volledig jureerbaresprong gegeven werd). Dit werktezeer goed en er waren weinig pro-testen. De videoman is volgensde nu geldende IPC-regels geenlid meer van het team en kan duseen andere nationaliteit bezitten.Als zodanig sprongen er bv. eenAmerikaan met de Deense vier-man mee en Bruno Brokken(Belg) met de Zuidafrikaanse vier-man. Wat echter als zeer goedwerd ervaren, was de beschik-baarheid van air-to-ground zen-ders die de opnamen van devideoman live naar monitors zon-den. In beeld verscheen verderook informatie zoals land, ronde,exitkommando' s, te maken for-matie, aantal geskoorde forma-tie's (onofficieel) en de werktijd.Hierdoor werd alles veel spannen-der en aktueler. Dit systeem iswat mij betreft de doorbraak inhet publieksvriendelijk maken vanonze sport. Misschien dat zoietsop de NKP te verwezenlijken zouzijn?

5. Een lichtpuntje in de Neder-landse situatie is de scheids-

I

rechtergroep. Bij de selektie van de scheids-rechters tijdens de WK, waarbij er via testen10 van de 25 aangemelde personen overble-ven, behoorde Hans Luys bij de geselekteerdegroep. Hoewelhij zelf aangaf dat het dezekeer moeizamerging dan voorgaande keren-ook het internationale nivo van de scheids-rechters stijgt - is dat toch zeker een applaus-je waard.Ook bij CRWschijnt Nederland een aardigwoordje mee te spreken in de vorm van Cas-par Burger. De scheidsrechters hebben echterwel aangegevendat uitbreiding van hun groepnoodzakelijk is.

6. Na ruggespraak met diverse andere teamsover hun trainingsopzet en selektiesysteemvoor WK's blijft het moeilijk om deze syste-men in Nederland te realiseren. Er klevenzowel nadelen als voordelen aan bv. een uit-zendingvan een NKPwinnaar van het jaarvoorafgaand aan een WK. Het nadeel van eenvroege NKPin het or-year van WK's zou, watmij betreft, ondervangen dienen te wordendoor middel van een latere datum.De Sportkommissie zal zich over deze zaakbuigen.

Tenslotte wil het team 'Double Eclipse' devolgende instanties en mensen bedanken voorhun inzet en bijdragen: de KNVvL,Dan B.C.,Marianne Rietveld, Marjon Kramer en Edwinvan der Kraan. aDe beschouwing van Arnold Collenteur overhet nivo, de media, de regels en de toekomstvan de WK moet helaas wegens ruimte tekorttot de volgende SP wachten. Red.

IN MEMORIAM ERICK HOENJET

Je hebt iemand nodig,stil en oprecht,die als het erop aan komt,voor je bidt of voor je vecht.Pas als je iemand hebt,die met je lacht en met je grient,dan pas kun je zeggen:ik heb een vriend.

Eenvoudig zijn de woorden van ToonHermans, maar diep is de betekeniservan.Het doet pijn om afscheid te moetennemen van iemand in de bloei van zijnleven. Iemand die, samen met z'nvrouw Rita, nog zoveel toekomst-plannen had.In het para-gebeuren kon hij zichheerlijk ontspannen. Als instrukteur,lid van de examenkommissie, mede-organisator van Easternjump en jump-master F27 zullen velen hem zichblijvend herinneren.De onmacht om een vriend teverliezen, waar je op kon bouwen endie met zijn eigen visie op zaken heelnadrukkelijk aanwezig was, maakt jehaast opstandig.

Dat hij tijdens z'n fitnesstrainingplotseling van ons heen ging, kwamvoor ons, het Van Lieshoutparachutisten-prornotietearn, dan ookhard aan. Onze 'formatie' zal nooitmeer dezelfde zijn. Die ene plek daarinzal toch eigenlijk altijd van Erickblijven.

We hopen dat Rita de kracht zalvinden om over dit verlies heen tekomen.

Namens ons team: Chris, Charles,Henny, Alois, Frans, Nico en Fer,

Erick, bedankt.

Paracentrum Texel BV is een der grootste kommerciële para-opleidingsscholen in Europa.@ In het springseizoen, dat loopt van maart t/rn oktober, worden er jaarlijks vele honderden4 ~ a;~kursisten opgeleid tot sportparachutist door een team van full- en parttime instrukteurs.

~ , Ook worden er jaarlijks vele tandem- en andere vrije-valsprongen gemaakt.~

(hulp)instrukteur A-kursus m/v Paracentrum Texel is net als het luchtvaartbedrijfTessel Air en de parachutistenshop Isola'Quip

een werkmaatschappij van een holding.Voor het springseizoen 1994 zijn wij nog op zoek

naar een aantal enthousiaste medewerkersvoor de volgende funkties:

Je wordt ingezet voor het geven van weekend-kursussen opTexel en op kazernes en scholen op het vasteland. Verderdraai je mee in het roulatieschema als bijvoorbeeld manifestor,jumpmaster, vouwkontroleur e.d. tijdens de springaktiviteiten.

- KNVvL (hulp)instruktienummer- flexibel- bereid tot een zesdaagse werkweek- vakkenis en vakmanschap- geschikt voor werk in teamverband- in de Duitse taal kunnen opleiden- een gepast salaris- een seizoen- of periodekontrakt- (beperkt) gratis springen op werkdagen- een leuke werksfeer- een leerzame periode

funktie-eisen:

wat biedt PCT o.a.:

Trainee m/v

Je wordt ingezet voor diverse hand- en spandiensten zoalsen schoonmaken en aftanken van vliegtuigen,vouwkontroles, uitgifte en inname huurmateriaal, e.d.

funktie-eisen:

wat biedt PCT:

Degenen die interesse hebben in een of meer vand~ze funkties kunnen hun sollicitatiebrief, voorzienvan een relevant cv tot 20 januari sturen aan:Paracentrum Texel BV, t.a.v. S.H. Woerlee,Postweg 128, 1795 JS De Cocksdorp (Texel).

- flexibel- bereid tot een zesdaagse werkweek- houder van het B-brevet- geschikt voor werk in teamverband- een aantrekkelijke zakgeld regeling- een periodekontrakt tussen 1 juni

tot 15 september- (beperkt) gratis springen op werkdagen- een leuke werksfeer- een leerzame periode- begeleiding door een mentor

WERELD POPS MEET, FLORIDAVan 17 tjm 20 november '93werd de tweede World POPSMeet gehouden in Umatilla.Dat is een vriendelijke drop-zone in centraal Florida, om-ringd door vele grote en kleinemeren.doorArnoldGerstel

Er waren 155 deelnemers uit 13landen. Ondergetekende, die tochalom andere redenen in de USAwas, was de enige deelnemer uitNederland.Naast veel gezelligheid waren erdrie wedstrijden: precisie, 8-waysen Hit & Rock. De sprongen wer-den gemaakt uit een Twin Otteren een Cessna 182.Zoals te verwachten bij POPS,werden er zeer goede resultatengeboekt bij de precisie. De winna-res, een Française, zag kans eentotaal van slecht 2 cm te skorenover de vijf ronden.Bij de 8-ways, die door 13 teamsover drie ronden werden verspron-gen, waren de resultaten ook he-lemaal niet slecht. Dit soort for-matiesprongen zouden wij, POPSvan Nederland, ook best watmeer kunnen doen! De beteregroepen hadden niet al te veelmoeite om de drie per ronde voor-geschreven (niet eenvoudige) for-maties neer te leggen. Dat hadveel te maken met het feit dat wein de dagen voorafgaande aan dewedstrijden al zeven tot tienoefensprongen konden maken.Tekenend voor de vriendelijkesfeer was wel dat ervaren sprin-gers wilden meedoen in minderervaren teams, wat weliswaarvoor mijn groep betekende dat ikeen - overigens vriendelijke - Zwit-ser, met 2300 precisie- en 2 for-rnatiesprongen. vanaf de exit ineen AFF-greep moest houden omde groep nog een redelijke kanste geven om punten te skoren.

Foto boven: een a.way exit tijdens dePOPS·Meet.Foto midden: Alledeelnemers bij el·kaar.Foto onder: AliciaAnderson en BillWood.

Een beetje smokkelen dus.Het is wonderbaarlijk om ineen vliegtuig vol met ouderespringers rond te kijken. Eenaantal van hen was boven dezeventig en sommigen haddenals parachutist nog deelgeno-men aan de slag om Arnhem.De oudere springers hebbenruim tijd nodig om op exit-hoogte overeind te komen ende stramme ledematen testrekken. Je krijgt dan hetbange vermoeden dat er weleens weinig van de sprongterecht zou kunnen komen!Even later stel je echter vastdat er zeer geroutineerd eenmoeilijke 8-way formatie wordtneergelegd. Aan de anderekant niet zo verwonderlijk,omdat het gezamenlijk aantalsprongen van de deelnemersaan zo'n 8-way wel 20.000 tot30.000 kon zijn.De Hit & Rock was vooral een'fun' kompetitie waarbij heelwat werd afgelachen als eenspringer snel uit zijn harnasprobeerde te stappen en danverdween onder zijn eigenparachute.Vooral aan het afsluitende di-ner aan lange tafels in eengrote ex- pohal heb ik hele goe-de gevoelens overgehouden.Iedereen sprak met iedereen,voor zover de taal dat toel iet,waarbij ik niet wil zeggen dat hetbij de POPS van Nederland min-der sfeervol is. Eerlijk gezegd hebik mij tot nu toe niet zoveel be-moeid met onze eigen POPS, om-dat ik graag op vele plaatsen enmet iedereen spring.Tijdens het diner werd de voorzit-tershamer door de AmerikaanseTOP-POPBill Wood overgedragenaan Alicia Anderson, een 'verygood looking lady' die naar mijnidee nog volledig met jongerenkan wedijveren in freestyle.De beheerders van de dropzone,

Wilma en Jimmy Goodwin en hundochter Pam en ook hun mede-werkers, hebben hard gewerkt enbleven altijd vriendelijk en voorko-mend. Zij hebben in belangrijkemate bijgedragen aan de goedesfeer. Dat heb ik wel eens andersmeegemaakt.Omdat het mij op Teuge niet wastoegestaan aktief deel te nemenaan de Nederlandse POPS meetdie daar in september jl. werd ge-houden, moest ik pijnlijk het ant-woord schuldig blijven op vragenover dit evenement. Die vragenhadden ook zijdelings te makenmet het feit dat de derde World

POPS Meet waarschijnlijk in Euro-pa zal worden gehouden en er alword gezocht naar een geschiktedropzone. Aan de hand van eenlijs~e met voorwaarden zal wor-den vastgesteld wat de besteplaats is.Overigens heb ik op mijn uitnodi-ging aan de POPS van Nederlandin de SP van oktober om mee tedoen aan het springenvan groteformaties zegge en schrijven 4 - uleest het goed: vier - reakties ge-had. Jammer dat het zo loopt,waaraan ik overigens direkt toe-voeg dat ik de keuze van eenieder volledig respekteer. a

Probab/y the bestin the wor/dl

IID~rn® Altitude Warning Device

Manufactured by:

Larsen&BRlsgaard

Mosevej 3,4070 Kr. HyllingeIDenmark

Phone: + 45424044 05

Telex: 21190

Fax: + 45 46757722

J.-M. Poulet L.-E. du Reau G. Guilbert P. Detraille4-Way CRW World Champions

AIRTECMitlelstrasse69 Tel: +4929538010o - 33181 Wünnenberg Fax:+49 2953 1293

ARIE SLOB EN PIM PENNOCK

1000 SPRONGEN SPRINGERSdoor Marijke de Vries

ARIE SLOB

Als ik Arie Slob bel om een afspraak te maken voor eeninterview, kan dat nog net voor hij op vakantie gaatnaar Zuid Amerika. Reizen blijkt, als in de winter hetspringen een beetie stilligt, een grote hobby te zijn.

"Ik ben in 1979, toen ik in Hohne in dienst zat, metspringen begonnen. Ik wilde heel graag eens uit een he-likopter springen, dat was eigenlijk mijn motivatie. Nadie diensttijd ben ik in Rotterdam verder gegaan metspringen en vanaf toen was het bingo! Die helikopterkwam overigens pas zeven jaar later.""Ergens in '85 heb ik mijn 1000ste gemaakt en nu hebik zo'n 2200 sprongen. In die tijd heb ik veel zien ver-anderen. Een leuke ontwikkeling van de laatste tijd vindik het chute assis. Wat daar nu bij gebeurt, is vergelijk-baar met de beginperiode van het formatiespringen:iedereen begint weer op nul en iedereen is zoekende.Je ziet ze nu met z'n twintigen tegelijk in de lucht zittenen denken: "Wat doen we nu?!?" Wordt het een soortformatiespringen, elkaar vastpakken in de lucht, ofgaat het iets heel anders worden? Ik vind het leuk dater van die kreatieve geesten in de sport zijn.""Mijn specialisme is FS, of eigenlijk nog meer coaching.Dat is iets waar ik vanzelf ben ingerold: op de club wa-ren er wel eens mensen die om begeleiding vroegen enzo is dat steeds verder gegaan. Ik denk datje als coachten eerste verstand moet hebben van springen, tentweede de team leden moet kennen en ten derde moetje ze op jouw manier kunnen begeleiden. Als coach gaje niet zozeer over de techniek, maar meer over de

PIM PENNOCK

Pim Pennock is 28 jaar, zelfstandig ondernemer ('gara-gist', zoals hij het zelf noemt) en woonachtig in Rotter-dam. In december '84 maakte hij op Ieuge zijn eerstesprong, zijn 1000ste was in maart '92 op DeLand.

Je springt veel met kamera, hoe ben je daar zo toe ge-komen?"Dat leek me gewoon hartstikke gaaf!""In '86 ging ik naar de Paasboogie in Spanje en daarhad ik voor het eerst een kamera bij me. Samen metRi~n Sprangemeijer ben ik aan het knutselen geweest;we hebben het elkaar echt geleerd. De één springen,de ander opnemen en dat wisselden we dan steeds af.Het was echt pionieren in die tijd. Nu is kamerasprin-gen meer een fenomeen. Als viermansteam ga je alniet eens meer omhoog zonder video, en ook bij hettandemspringen wordt natuurlijk veel gefilmd.""Ik vind het ook een uitdaging, met name het video-envan freestyle, omdat dat de moeilijkste discipline is omgoede beelden van te leveren. Het kan altijd mooier en

menselijke kant. Je bent verant-woordelijk voor de teambuilding. Alsje 100 % wilt skoren, moetje alsteam goed bij elkaar passen en hetgoed met elkaar kunnen vinden, an-ders krijg je nooit alles eruit wat erin zit.""Wat dat betreft was Tomscat echteen perfekt team: leuke mensen,kwa samenstelling een goed teamen hoewel de financiën een pro-bleem waren, waren ze hartstikkegemotiveerd. Ik heb aan de wieggestaan van het team, dat na eenFS-kamp in Spanje ontstaan is.Daarom ben ik ook meegegaan naarPerris als coachjvideoman. Als jede video van de laatste sprongenbekijkt, zie je dat we toen goed had-den ingeschat dat het om heel geta-lenteerde springers ging. Het onge-luk dat daar gebeurde, maakt allesheel betrekkelijk. Dat brengt me opwat ik noem 'het taboe op spanningen angst'.""De ongelukken, die de laatste tijdgebeurd zijn, hebben veel indruk opmensen gemaakt, maar men is erniet goed mee omgegaan. Ik zie datmensen het gebeurde niet op zich-zelf betrekken. Iedereen heeft af entoe last van spanning. Je kent datwel, datje omhangt of instapt endenkt: "Hé, ik voel me er niet zo

lekker bij vandaag." Maak dat be-spreekbaar, vertel het aan de men-sen waarmee je springt, dat komtde veiligheid alleen maar ten goede.""Het is nodig dat er verhalen naarbuiten komen over angst en span-ning, de verwerking van ongevallenen het verlies van mensen die jekent, omdat het niet slim is om zul-ke dingen weg te duwen. Het helptom er over te praten en als je erover begint, blijkt iedereen het teherkennen. Wij springers onder el-

beter; er is geen één opname die ikvan a tot z perfekt vind. Anderenvinden het meestal prachtig en datstreelt mijn ego natuurlijk wel, maarzelf vind ik dat het altijd beter kan."

In juni van dit jaar werd je met Ca-roline de eerste Nederlands kam-pioen freestyle, maar dat was nietde eerste keer dat je Nederlandskampioen werd."Dat klopt; in '92 ben ik met de Ani-mals eerste geworden. Dat washeel bijzonder.""Toen ik in het begin in Spanjesprong, waren de Animals daar aanhet trainen. Ik keek enorm tegen zeop, het waren echt mijn goeroes. Ikvoelde me dan ook erg vereerd datik werd gevraagd om met ze tespringen. We hadden slechts viertrainingssprongen, maar deden heterg goed: 7,8 punten gemiddeld enik sprong er voor het eerst van mijnleven 9 punten in tijd!""Die hele wedstrijd was emotioneelbeladen. We sprongen er voor Toms-cat, waarvan Sjaak Strating en Re-mi Herder dat voorjaar in Perris wa-ren verongelukt. De laatste wed-strijdsprong die we toen hebben ge-maakt, was ook de meest indruk-wekkende uit mijn karrière. Westonden op een gedeelde eersteplaats met Virus en omdat er slechtweer op komst was, maakten we dezevende sprong van die dag.Iedereen was doodop, maar vanafhet moment van exit ging het fan-tastisch. Het was zo'n sprong waar-

in je van de eerste tot de laatstesekonde een totaaloverzicht hebt."

Wat voor invloed heeft het ongelukin Perris op je gehad?"Kwa springen heeft het niet zo veelveranderd, omdat het eigenlijk eenvliegtuigongeluk was. Maar verderheeft het een enorme leegte achter-gelaten. Sjaak was hier kind aanhuis, dat is er dus niet meer. Hetmaakt je als vriendengroep hechter,maar op de club is het leger gewor-den. Je voelt je er niet meer zothuis. Veel is anders geworden,maar die pijn slijt. Het heeft ookeen sneeuwbaleffekt gehad: als hetniet gebeurd was, was ik niet voorde Animals gevraagd, was ik geenNederlands kampioen geworden,enzovoort."

Welke ontwikkelingen zie je in desport?"Het is allemeaal veel meer geregle-

kaar kunnen zulke dingen delen,mensen die niet springen, zullendat niet begrijpen. Ik ben daar heelerg mee bezig. Ik zou me kunnenvoorstellen dat ik op een gegevenmoment zeg: "Ik stop met springen.Het doet te veel pijn, ik heb er teveel zien gaan." Iedere sprong moetfantastisch zijn, maar als je één opde tien sprongen herinnerd wordtaan mensen die er niet meer zijn enongevallen die gebeurd zijn, weegthet niet meer op." aFoto boven: Arie door Pim. Foto midden: Pimdoor Arie. Foto onder: Pim door Mike Pennock.

menteerd en men houdt zich ookaan de regels. Daarnaast is het ma-teriaal natuurlijk veel beter gewor-den. Ik zie nu ook een ander publiekdan vroeger. In mijn tijd (tionge, watklinkt dat oud!) waren para's eenander slag mensen dan nu. Nu ishet een echte yuppensport aan hetworden, zoals bijvoorbeeld het be-taald laten vouwen. In de ronde bol-lentijd had je een soort natuurlijkeselektie, nu is de drempel veel la-ger en ik heb het idee dat je daar-door meer ongevallen hebt. Kijkmaar eens naar al die Cypresred-dingen. Het is natuurlijk prachtig datde Cypres zoveel levens redt, maaral die rare ongevallen zijn toch eenaanfluiting voor de sport?!Misschien moeten we toch maareens gaan denken over een instru-ment waarmee je stressbestendig-heid kunt testen ... " a

EVENEMENTENTrainingskamp in Olesnica, PolenVierde Moskou Boogie

HENK LUNS HOF - Even als in april dit jaaris er van 5 tot 14 oktober gebruik gemaaktvan de uitnodiging van de militaire sportpara-chutisten te Olesnica om mee te trainen tij-dens hun trainingskamp. Dit soort uitnodigin-gen zijn vaak beperkt tot maar een tientaldeelnemers. Dit keer was er plaats voor éénteam en was er van de Poolse kant behoefteaan twee kameramensen. Cees de Bie en Ti-

NATHALlE CHUDIAK - De derde boogiein Moskou dit jaar was een enorm sukses: 45Nederlandse deelnemers hebben het bijzondernaar hun zin gehad in dit betrekkelijk nieuweboogieland. Sla de SP van augustus (bladzijde8) er nog maar eens op na!Dit sukses was voor de organisatie voldoendereden om ook voor 1994 een geheel georgani-seerde deelname aan te bieden in de vorm vaneen pakket met alles erop en eraan!Dit jaar is de boogie van 9 tot 17 juli en devertrekdatum vanaf Schiphol is 8 juli.De totale reis kost f 2.150,- en het pakketomvat eigenlijk alle kosten die je je maar kuntbedenken: visum voor Rusland, vliegretourAmsterdam-Moskou, transport in Rusland,tien dagen onderdak met vol pension, in-schrijfgeld boogie, 20 sprongen vanaf 12.500ft uit de MI-8, MI-6 of AN-2, gratis kamera-en videobegeleiding, gratis loadorganizing eneen exkursie Moskou (Rode Plein, Kremlin,Witte Huis, enz.).Mogelijkheden voor bijzondere sprongen: eensprong in Moskou en een 'combatjump'!

mo Rutten waren bereid om voor de Polen tevideoën. Het (gelegenheids)team bestond uitFeikje Adema, Elly Turkstra, Guus Lambalk,Ed van Lindschoten en ondergetekende alskameraman. Ondanks dat het af en toe PA-weer was, heeft het team in de eerste vier da-gen twintig trainingssprongen kunnen maken.Helaas moesten Ed en Timo zaterdags terugnaar Nederland. De resterende dagen hebbende 'overblijvers' zich prima vermaakt dooro.a. door te gaan met de FS-4 training met eenPoolse springer, serieuze PA-sprongen,CRW'en tijdens de PA-sticks en vier zestien-mans trainingssprongen met de Polen. In ne-gen dagen hebben we per persoon gemiddeld42 sprongen gemaakt.Olesnica is een militair kampement dat veel tebieden heeft aan teams en springers die alleenvoor het springen komen. Er wordt overnachtin het officiers' hotel' en gegeten in de offi-ciersmess. Volgend jaar zal de mogelijkheidbestaan om met meer mensen naar Olesnica tetrekken. Afhankelijk van de toestellen zal hetmaximum 80 deelnemers zijn. De periode be-treft 23 april tot en met 8 mei 1994. Prijzenbetreffende hotel, eten en sprongen zijn nogniet bekend.Als je belangstelling hebt, kun je na 15 de-cember kontakt opnemen met ondergeteken-de, telefoon 050-186480. •

SwissboogieMARUKE DE VRIES - Van 27 decembertlm 6 januari organiseert de Swissboogie de'South Africa Skydiving Tour'. Er worden 20jump-inns gemaakt uit de Hercules door hethele land, van de Indische tot aan de Atlan-tische Oceaan. Loadorganizers zijn EtienneHérin, Dieter Kirsch en Eric Fradet. De mini-mum sprongervaring die gevraagd wordt, is100 sprongen.Voor de prijs van DM 3960 krijg je 20 spron-gen en de lijnvlucht vanaf Zürich of Frank-furt.Voor informatie: Swissboogie Parapro SA,Ch. de la Scierie 7, CH-2604 La Heutte,Zwitserland, telefoon 032 961 961 en 032 961673, fax 032 961 741. •

Vraag het uitgebreide informatiepakket aanen doe het eens op z'n Russisch!Skydive Russia, Nathalie Chudiak, de Eerens-plein 21, 2593 NB Den Haag, telefoon/fax070-3836687. •

WAAR:PROPRIANO,

gelegen aan de zuid~st.ongeveer 50 km van AJacclO.

De runway geeft uit op de kust en ~~zijn dagelijks strandlandingen mogehJk.

VLIEGTUIGEN:PILATUS TURBO PORTER

en SHORT SKYVANtijdens de eindejaarsfeestenafhankelijk van het aantal

inschrij vingen.

SKYFUNSPAORGANISEERT CORSICA BOOGIE 93/9410-12-93 t/m 31-01-94 DIVERSEN:

AFF opleidingen en tandemsprongen.Kursus formatiespringen met ..

Rolf Brombach en Wim van P~~Js.Loadorganizers zijn de hele tijd

aanwezig.Overnachtingen in appartementen

zijn mogelijk tegen 300 Bfr.per persoon per nacht.

INFO:Voor meer info kan u altijdterecht bij SKYFUN SPA

Aérodrome de Spa, 4900 S;aBelgië, telefoon 087-770668 '

fax 087-770953. '

NKP '94 KlassiekPAUL SCHMIDT - Op 1,2 en 3 juli 1994vindt in Lelystad de NKP precisie en stijlplaats. Paraclub Flevo heeft haar faciliteitenter beschikking gesteld voor klassiek sprin-gend Nederland. Hiervoor hartelijk dank!Het precisieprogramma wordt versprongenkonform de Code Sportif. Acht rondengroepsprecisie en twee finaleronden om uit-eindelijk de Nederlandse Kampioen Indivi-dueel vast te stellen. Hoe en of het onderdeelstijl wordt versprongen, is afhankelijk van deanimo voor dit onderdeel.Binnenkort ontvang je meer informatie overdeze NKP met betrekking tot inschrijving, or-ganisatie en kosten. Reserveer in ieder gevalalvast de data 1, 2 en 3 juli. •

NKP FS, CRW en Freestyle '94 op TexelSIMON WOERLEE - De Nationale Kampi-oenschappen Parachutespringen 1994 zullenvoor wat betreft de onderdelen FS, freestyleen CRW op Texel worden gehouden. Op hetmoment van dit schrijven (medio november)is de organisatie nog in een prematuur sta-dium.Gedurende een negendaagse periode in juni,beginnend op de llde of de 18de, zullen ge-noemde onderdelen in de volgorde FS-4, FS-8, freestyle en CRW worden versprongen.De organisatie is bezig het spektakel zich telaten afspelen op het enorme vakantiepark'De Krim', zo'n 3 km van het vliegveld. Alleswordt daar gestationeerd en vanaf daar geko-ordineerd. Alleen voor het vertrek per vlieg-

Fourth International Holland Trophy

PARA CENTRO LOCARNO

MARIJKE DE VRIES - Van 13 tot en met15 mei vindt weer de International HollandTrophy plaats in het atletiekstadion van Em-meloord (naast het vliegveld Noordoostpol-der).Deelnemers worden op 12 mei verwacht enkunnen dan vanaf 17.30 uur trainingsspron-gen maken.Er worden acht ronden (groeps)precisie ge-sprongen door teams van vijf personen.Minimum aantal ronden is drie. Prijzen zijn teverdienen in de kategorieën voor groepen, al-gemeen, dames, jeugd (tot 25 jaar) en heren.Hoofdscheidsrechter zal Felix van de Kerck-

Christmas - New Year Skydivingat Locarno

hoven zijn, die een team van FAI-scheids-rechters leidt.Gedurende de wedstrijd hebben de deelne-mers de beschikking over een Pilatus Porteren een Cessna 206.Inschrijfgeld bedraagt f 50, deelname aan dewedstrijd f 200. Voor niet gemaakte sprongenwordt fIS per sprong terugbetaald. Kostenvoor overnachting (op camping 'het Bosbad' ,800 meter van het vliegveld) zijn voor eigenrekening.Individuele springers zijn ook welkom en in-dien mogelijk, zullen teams geformeerd wor-den uit individuele en reservespringers.

SKYDIVE SWITZERLAND

tuig worden de teams per bus naar het vlieg-veld vervoerd.DE FS-onderdelen zullen uit de C-208 vanhet Paracentrum Texel worden gesprongen.De onderdelen freestyle en CRW uit de C-208en/of uit de Turbo Porter. Het PCT is op ditmoment bij de RLD bezig de C-208 voor eenvijftiende para gecertificeerd te krijgen. •

I.A. Airborne VeteransMARIJKE DE VRIES - De InternationalAssociation of Airborne Veterans organiseertin april '94 sprongen in Taiwan en daarna opde Fillipijnen, in juni met de Canadese Air-borne, in juli/augustus in Rusland en eindaugustus in Thailand. Het programma omvato.a. HALO- en cornbatsprongen, airshows,survival, vlieglessen, wing-hunting, museum-bezoek en de nodige feesten.

Voor informatie: Michael D. Epstein, PO Box340, 2568 North Clark Street, Chicago, IL60614, telefoon (312) 327 3120. •

Inschrijven dient vóór 1 april te gebeuren bijHerman Boerrnan, Schorpioenstraat 86, 3318TP Dordrecht, telefoon privé 078-184428,werk 010-4026388, fax 03242-6113. Met in-gang van 1 februari verandert het adres inLandmanweg 2,3331 KK Zwijndrecht. Hetprivénummer vervalt dan, maar de overigenummers blijven ongewijzigd. •

from December 26. 1993 to January 9. 1994with our

CESSNA CARAVAN HB-C JYPILATUS PORTER HB-FKM

SKYDIVE EXPRESS to FL 125* FOR Fr. 36.-* Skydive Express are fuilloads in our aircraft to FL 125, which is about 3750 m above Locarno

Para Centro Locarno, Aeroporto Cantonale, CH 6596 GordolaTel: CH 93 - 672651 Fax: CH 93- 673824

MATERIAALParachute Equipment

lTS SELECTION AND USEGeschreven door Sport Parachute Clubs uit Ontario.De inhoud: Dit nieuwe boek helpt spingers het juistemateriaal te vinden en het korrekt te gebruiken. Hieris een duidelijk geschreven handboek waarin een be-langrijk verhaal over materiaal verteld wordt dat opde meeste clubs in het vergeethoekje zit. De hoofd-stukken gaan onder meer over: het kiezen van mate- ,riaal, de inspektie van je materiaal, vouwen, zorg en ~onderhoud, parachute ontwerp, parachute opening, •het vliegen van de parachute en het gebruik van jegezonde verstand. Het is een grondig geïllustreerdebron van eerlijke en bruikbare tips op dit kritischeaspekt van sportparachutespringen.Over het boek: Dit boek is uitstekend geschikt voorgebruik bij de studie voor hulpinstrukteur en spring-vergunninghouder. Het geeft op duidelijke wijze in-zicht in de basisprincipes van de bouwen vliegkarak-teristieken van de square. Op details kun je van me-ning verschillen. Zoals bijvoorbeeld de stelling dathookturns levensgevaarlijk zijn. Het levert in ieder

WEDSTRIJD CRW KOEPEL: EXPRESSGlide Path International (de fabrikant van de Nova,de Maverick en de Fury) heeft twee nieuwe parachu-tes aan haar kollektie toegevoegd. Beide canopieszijn ontworpen met de CRW springer in het achter-hoofd. De EXPRESSis twee jaar geleden ontworpenvoor de wedstrijd springer. Op dit moment gebruikendiverse 4- en 8-way teams de EXPRESSvoor sequen-tial sprongen.

Hoe ziet ie eruit?* zero porosity stof* versterkte neus* terugtrek-systeem voor de bridle* inklusief bridle en pin* keuze uit openingsysteem tussen diaper, bag of

tail pocket* mesh (= gaas) slider* lijnen hebben een wedstrijdlengte* maten: 150, 167, 175, 187 en 200 square feet.* opties: 36 voet zero porosity pilot chute, risers,

dubbele CRW toggles

CRW CANOPY voor de funDe kwaliteit en vaardigheid en het ontwerp van dewedstrijdparachute voor CRW heeft Glide Path ge-bruikt om een canopy voor de rekreatieve CRWspringer op de markt te brengen: de PRODIGY(won-der). De veelzijdigheid van de Prodigy maakt doeken,of het nu je eerste of je duizendste doek is, eenvou-dig. De prestaties van de Prodigy zijn zo imposantdat deze parachute als enige gebruikt is door Dia-mond Quest bij het vestigen van het wereldrekord1994.

De looks:* helemaal van zero porosity* versterkte neus* intern retractable systeem voor de bridle* inklusief pin en bridle* keuze uit diaper, bag of tailpocket* mesh (=gaas) slider* aspect ratio 2.05

geval stof voor diskussie.Het boek is spiraal gebonden, telt 54 pagina's, is21 bij 28 centimeter groot en kost 46,50 gulden.

Trees van Mierio

ParachuteEquipment

"'-•• u~

Nieuws* maten: 175, 200, 225 square feet (binnenkort

ook 160)* opties: 36 voet zero porosity pilot chute, risers,

dubbele CRW toggles, Nasser toggles, Freefallslider attachment

NIEUWE PARACHUTE IN TESTFASEBij Glide Path is een nieuwe 9-cel koepel in demaak. Als je moet geloven wat ze beloven, wordt hetde makkelijkst te landen parachute die er bestaat.Hij moet zowel te springen zijn door een beginnendals door een gevorderde springer. De openingen zijnzacht en konstistent door de speciale Glide Path

ParachuteRigging Course

Schrijver: Dan Poynter• Korte inhoud: Dit boek bevat een kursus voor het

FAASenior Rigger Certificaat. De meeste riggersbeschouwen dit boek als onmisbaar bij de voorberei-ding van dit schriftelijke en praktische examen. Hetleidt de lezer zorgvuldig langs alle aspekten van hetverkrijgen van het riggercertificaat. Het legt het ap-plikatieproces uit en bevat leestaken, praktischwerk, voorbeeld examenvragen (en gedetailleerdeantwoorden). Omdat 90% van het voorbereidendewerk thuis gedaan kan worden, vraagt het verkrijgenvan het riggercertificaat nu minder tijd, reistijd enonkosten. In dit boek staat ook hoe je als buiten-lander het certificaat kunt halen.Het boek heeft een zachte kaft, telt 60 pagina's, is21 bij 28 centimter groot en kost 39 gulden.

Trees van Mierio •

slider. De boven- en onderkant zijn van zeroporositystof en de ribben zijn wel iets luchtdoorlatend waar-door hij makkelijker te vouwen moet zijn. De introduk-tie zal naar verwachting begin januari '94 geschieden.

ATOMParachutes de France blijft innoveren. In de nieuwsteAtom rigs is de aanhechting van de main loop van dekleinste versie (de 00) zodanig veranderd dat ookparachutes met zeer kleine pakvolumes veilig opge-borgen kunnen worden.

Trees van Mierio •

DE IDEALE SKI'SAlpine skiërs, Langlaufers,Telemarkers, Tourskiërs,Tourlanglaufers,Snowboarders.Voor elke skiër heeft Bever Zwerfsport de ideale ski.En natuurljk skischoenen, skiestokken, skikleding, skiboxes

en alle accessoires. En deskundigeadviezen; ski-onderhoud met profes-sionele afstelapparatuur. En verhuur!

.SEYER®~IZVVERFSPClRT" 0.1'1'))0011. INNO,Ti-'.'I'OUS

Safety Bulletins93·02 D.D. 2 SEPTEMBER 1993Betreft: Gesoldeerde verbinding tussen ripcordpin-nen en ripcord cable.Probleem: Inwendige oxidatie waardoor verbindingonbetrouwbaar wordt.Oplossing: Vervangen van ripcordpinnen en -cabledoor middel van geperste verbinding.Uitvoering: Bij eerstvolgende inspektie en repackdoor een KNVvL erkend valschermtechnikus.

Nieuw Rig93·05 D.D. 2 SEPTEMBER 1993Betreft: Nova hoofdparachute van Glide Path Int.gefabriceerd vóór 1 januari 1993.Probleem: Ongebruikelijke rek op de lijnen, waar-door de vliegeigenschappen nadelig worden beïn-vloed.Oplossing: Parachute terugsturen naar fabrikantwaar de lijnen vervangen zullen worden.Uitvoering: Direkt.

KLAAS BROUWER - Sinds Strong Enterprises aanhet begin van dit jaar met de Z-po hoofdkoepel terugprobeert te komen op de sportspringmarkt, hebbenze nu ook een bijbehorend rig gemaakt. Niet revolu-tionair, maar het is wel het eerste Streng rig meteen single pin reserve.Het setje is erg smal aan de bovenzijde, naar mijnsmaak wat te breed in het midden en weer smal

• naar onderen. De reservecontainer is standaardvoorzien van bevesigingsmateriaalvoor de Cypres.Elk setle wordt op maat gemaakt ener zijn in het totaal 29 container-kombinaties mogelijk.De Quasar, zoals het rig is gedoopt,zal binnenkort op de markt komenvoor ongeveer dezelfde prijs als deVector. •

93-03 D.D. 2 SEPTEMBER 1993Betreft: Vector containers gefabriceerd tussen 22april 1993 en 10 juni 1993.Probleem: Inkorrekt gefabriceerde beenband adap-ters waardoor de beenbanden gemakkelijk kunnenlosslippen.Oplossing: Vervangen van de adapter.Uitvoering: Bij de eerstvolgende inspektie en repackdoor een erkend KNVvL valschermtechnikus.

93-04 0.0.2 SEPTEMBER 1993Betreft: Racer /Elite square reserve bag standaardmodel gemerkt met 'W'.Probleem: Te lange square reserve bag waardoor tegroot packvolume ontstaat bij nieuwe modellen.Oplossing: Ander stiksel op nieuwe lokatie aanbren-gen.Uitvoering: Bij de eerstvolgende gelegenheid, dooreen KNVvI erkend valschermtechnikus.

Give me Wingsso I can Fly

TREES VAN MIERLO - De opkomstvan chute-assis (vliegen op je rug) isniet meer te stuiten. Tijdens de free-styleweek op Ieuge in september waseen aardige groep formatiespringersgeïnspireerd aan het rugvliegen.Animator Henny Wiggers, die veel ple-zier beleefde aan de chute-assis-sprongen die hij maakte tijdens deFranse Espace boogles. bracht in no-vember ook een weekend seminar opparaclub Flevo.Om lekker te kunnen chute-assissenis enige formatie-vlieg-ervaring weleen must en een pak met wings aande voorkant ook.Dus wil je komende zomer ook graagmeedoen, zorg dan nu alvast vooreen pak.

PAKKENDe beste chute-assis-pakken wordenop dit moment gemaakt door de Fran-

se firma ZOOLOQK. Omdat deze firmaniet met dealers werkt, moet je recht-streeks bestellen (hou je Franse woor-denboek maar klaar). Formulieren enkleurenstalen liggen wel in de infor-matiehoek van The Parachute Case.Kosten van zo'n pak zijn FFrs. 1250.

LOSSEWINGSOm te proberen of om eerst eens tekijken of je het leuk vindt, kun je ookzelf een oude overall ombouwen totchute-assis-overall. Je koopt een paarlosse wings voor twee tientjes ennaait die zelf op je overall. Belangrijkis, als je oude overall een stretch rugheeft, de stretch op de hoogte van deaanhechting van de wings weg te ha-len door middel van een band katoenbijvoorbeeld. Door de stretch kunnende wings namelijk ongelijk gaan opbol-len. Het formaat van de wings vari-eert ook met het gewicht. •

~ AUSTRALIAN1>J'EQUINOX BOOGIE

RAMBLERS DROP ZONETOOGOOLAWAH

QUEENSLAND AUSTRALlA15th-23rd October 1994

Chief Coach Jerry 8ird from the USA. - theWorld's most famous Skydiver.

Yes. International and AustralianCoaches including GrahamGodding, Paul Osborne.

Twin Otter, AN-2, Pilatus Porter,Twin Bonanza & Cessnas.Balloon jumps, chopper jumps,night jurnps. Bring your lights.

Yes. Live Bands, Pool Parties.

LoadOrganisers

Aircraft

Parties

Contact Ramblers Parachute Centre15 Wynnum Rd. Norman Park Qld 4170

Tele: 61-7-399 6400 D.Z.: 61-74-231 159FAX: 61-7-899 2863

Please send me further information about the Boogie.Name: __._.._.__.__.__.._ __ .Address: .

Para Ongevallen Dekking* doorlopende

-24 uurs-* wereldekking

* in en buiten beroep!* ook voor je CHUTEPOLIS

* invaliditeitsdekking tot f 150.000,-*jaarpremie vanaf f 35,-

ParassuradeurVanderveen Apeldoorn

beHen:055-218028

Opleidings-kalender22 januari: Hi-opleiding '94 dag 1, Apeldoorn.12 februari: Hi-opleiding '94 dag 2, SV-herexamen,Apeldoorn.5 maart: Hi·opleiding '94 dag 3, theorie-exemen instruk·teursopleiding '92.'94, Apeldoorn.26 maart: Hioplelding '94 dag 4, Apeldoorn.16 april: Hl-examen '94 tneor.e-exarnen (ook voor HI's'91 en '92), Apeldoorn.28 mei: Herexamen instrukteursopleiding '92.'94 enHl-opleiding '94 herexamen theorie, Apeldoorn.25 juni: Hiexamen '94 theorie, Apeldoorn.3 september: Hi·opleiding '94 voorbereiding praktijkexa·men, Apeldoorn.24 september: Hi·opleiding '94 praktijkexamen, Apel-doorn.8 oktober: HI·opleiding HI's '91 en '92 prakfjkexa-men, Apeldoorn.29 oktober: Instrukteursbijscholing groep 1 + 2, SV·opleiding '94, Hi·herexamen praktijk '94 (ook voor Hl's'91 en '92), Apeldoorn.26 november: Instrukteursbijscholing groep 3 + 4 enSv-examen '94, Apeldoorn.wijzigingen voorbehouden, WP1193

MarktKomplete set: Rig: Mirage (blauw). Main: Contact, ca.250 sprongen. Reserve: SOS. Prijs f 2.950,-. Info: Rol-10Poth, telefoon 033-753828.Main: Maverick (220 sq.ft), 500 sprongen (regenboog).Vraagprijs f 250,. Info: Ger Pols, telefoon 08867-1549.Komplete set: Rig: Weckbecker Pit 11I,april '88. Main:Skyrider '86 (rood-wit-blauw), ca. 300 sprongen. Reser-ve: Pioneer LoPo 26 ft, '78. Goede PA-en demoset.Vraagoprijs f 1.250,. Info: Marc den Hartog, telefoon0188041299.Komplete set: Rig: Tracer (zwart-blauw). Main: Surfair175, ca. 200 sprongen. Reserve: Swift. Prijs f 2.200"eventueel met nieuwe Cypres f 4.400,. Info: Anita vonEugen, telefoon 05712-73345.Reserve: Swift '84 (wit). Prijs f 950,. Info: RonaidOverdijk, telefoon 4654398.Komplete set: Rig: Chaser (zilvergrijs met lichtblauwebies). Main: Glide Path Clipper, 9-<:el,190 sq.ft, 400sprongen. Reserve: Raven I. Vraagprijs f 2.500,. Mooisetiel Info: Piet Groot, telefoon 020-6422650.Komplete set: Rig: Teardrop, bellyband (watermeloen-paars) of Vector, handdeployen pullout (donkerblauwmet drie strepen). Main: Sabre 170 (paars-waterme-loen). Reserve: Swift plus, 7-cel (wit). Nog geen 2 jaaroud. Prijs f 3.950,. Voor grote spring(st)ers. Info: JanBeumer, telefoon privé 05!).670072, werk OS!)'662548.Komplete set: Rig: Chaser met throw-away en/of pull-

Wedstrijd-kalender10-31 december: Corsica Boogie 93/94 in Propriano,Corsica, georganiseerd door Skyfun Spa, Belgiê, tele-foon 087-770668, fax 087-770953.18 december - 6 januari: X-mas Boogie, Ampuriabrava,Spanje.27 december - 6 januari: Swissboogie Hercules, Swart-kop, Zuid-Afrika. Info: Swissboogie, Zwitserland, tele-foon 032-961-961 of 032-961-673, fax 032-961-741.20 januari - 7 februari: Malaysia Skydive Safari '94.Info: Herman Landsman, telefoon 02220-11658.januari: Skiën en springen in Andorra met CPCB.maart: Skydive Portugal '94 met CPCB.1!)'25 april: Noordpool para-expeditie '94. Info: Natha-lie Chudiak, telefoon/fax 070·3836687.23 en 24 april: Open Vlaamse Kampioenschappen teSchaffen, België.23 april - 8 mei: Boogie en FS-training in Olesnica,Polen. Vliegtuigen MI-17 of AN-28. Info: Henk Lunshof,telefoon 050-186480.7 en 8 mei: Popswedstriden te Oud-Turnhout, Belgiê.13-15 mei: International Holland Trophy, Emmeloord.Info: Herman Boerman, telefoon werk 010-4026388.29 mei - 7 juni: WK stijl en precisie, Chengdu, China.11 of 18 juni - 19 of 26 juni: NKP FS-4, F5-8, freestyleen CRWop Texel. Info: Simon Woerlee, PCT,telefoon02220-11464, fax 02220-11414.27-30 juni: Internationale precisiewedstrijd over negenronden op drie lokaties in Moskou met $ 10.000 aanprijzengeld! Info: Nathalie Chudiak, telefoon/fax 070-3836687.1-3 juli: NKP precisie en stijl bij Paraclub Flevo. Info:Sportkommissie, Paul Schmidt.9 en 10 juli: Internationale Pops-wedstrijden te Berlijn,Duitsland.9-17 juli: Vierde Moskou Boogie bij de Moscow Para-chute Club. Info: Nathalie Chudiak, telefoon/fax 070-3836687.6-21 augustus: Karlovy Vary Boogie, west van Praag.Info: Pete Marsden, Engeland, telefoon 081-941-9212,fax 081-941-6909.3 en 4 september: Pops-wedstrijden in Nederland.7-11 september: Para-Marathon in Sochi aan de kustvan de Zwarte Zee. Wedstrijd over 16 ronden precisiemet een prijzenpot van bijna $ 12.0001 Info: NathalieChudiak, telefoon/fax 070-3836687.1995: Icariada in Griekenland. Luchtsport-promotie op6 lokaties in Griekenland. Voor para met de onderdelenFS, PAen stijl.

out (blauw-zwart). Main: Pegasus, 654 sprongen. Re-serve: Firefty square. Prijs f 2.350, en met AOD Cy-pres 2·pin f 4.950,. Inklusief jaarkeuring. Info: WilcoPeppelman, telefoon 05!).414720.Komplete set: Rig: Talon, 11.'90 (zwart-groen-roze).Main: Falcon 195, 20 sprongen (zwart-roze-blauw). Re-serve: Raven 1, 6-'91, 0 sprongen. Prijs kompleet$ 2.400. Info: Henk Lunshof, telefoon 050-186480.

ISSN 0921-8017

jaargang 22 - nummer 3 - december 1993

Tweemaandelijkse uitgave van de Koninklijke Nederlandse Verenigingvoor Luchtvaart Afdeling Parachutespringen

verschijningMedio februari, april, juni, augustus, oktober en december.

abonnementGratis voor leden van de afdeling parachutespringen.

Losse abonnementen kosten f 45,- per jaar (vanaf juli f 25,-) en zijnaan te melden door overmaking van dit bedrag op girorekening 68810

van de KNVvL onder vermelding van abonnement SP.

redaktieNathalie Chudiak, Frank Neervoort,Dick Romkema en Marijke de Vries.

art directorRonaid van den Boogaard

vormgeving en lay-outNathalie Chudiak

vaste medewerkersHein Cannegieter, Arnold Collenteur, Peter Derksen, Kees de Goeijer,

Bert Ham, Henk Kuizenga, Trees van Mierio, Dick Pluim,Jenny Ramakers.

advertentiesPetra van den Bovenkamp, telefoon 036-5324906.

drukVan Deventer bv, 's-Gravenzande.

Koninklijke Nederlandse Vereniging voor LuchtvaartAfdeling Parachutespringen

bestuurIgor van Aperen, vz-penningmeester;

Paul Wolf, lid; Bob Rienks, lid; René Drost, lid; Rob Lemmers, lidhoofd buro parachutespringen

Mariëlle van Rijswijk, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS 's-Gravenhage,telefoon 070-3245457, fax 070-3240230.

lidmaatschapAlle leden f 88,- per jaar, na 1 juli f 49 ...

Het inschrijfgeld bedraagt bij aanmelding f 8,-. Aanmeldingen terichten aan het Afdelingssekretariaat.

inleveringsdatum kopijUiterlijk 15 januari op het redaktie-adres.

redaktie-adresNathalie Chudiak, redaktie SP, De Eerensplein 21, 2593 NB DenHaag, telefoon/fax 070-3836687, giro 699776 t.n.v. redaktie SP.

Artikelen, reportages, brieven en beeldmateriaal overparachutespringen zijn altijd welkom. Materiaal wordt niet

teruggezonden, tenzij op uitdrukkelijk verzoek. Beeldmateriaal moetzijn voorzien van de naam van de maker en/of eigenaar. In geval

van beeldmateriaal met copyright dient een schriftelijketoestemming van de maker voor plaatsing in de SP te worden

bijgevoegd. De redaktie behoudt het recht alle ingezonden materiaalte korrigeren, zo nodig in te korten of niet te plaatsen.

Anonieme brieven worden niet geplaatst. Plaatsing zondernaamsvermelding is op uitdrukkelijk verzoek van de schrijver echter

wel mogelijk.De met naam onderschreven artikelen zijn voor verantwoordelijk-heid van de schrijvers en behoeven niet altijd de mening van de

redaktie weer te geven. De niet met naam onderschreven artikelenkomen van de redaktie uit en zijn samengesteld aan de hand van

informatie uil een of meerdere bronnen.Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar

gemaakt door middel van druk, mikrofilm, fotokopie of op welkeandere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming

van de redaktie.

Subscriptions to SP for a full calender-year can be ordered bypayment of Dfl. 45,- (Dfl. 70,- for airmail postage) to RNAA,

department of Parachuting.Postgiro account: 68810 (kontributies).

Bankaccount: ABN-AMRO, 42 45 47 007.

BT-60: 2 493 HFL*BT-SO : 2 459 HFL*BT-40 : 2 426 HFL*

PRESTATIEVoor springers die meer van het

kleine sportieve model houden.Technische ontwikkelingen resulteerden

in meer veiligheid en nauwkeurige besturing.Meer en meer nagemaakt, maar nooit geëvenaard.

De BLUE TRACK is inmiddels klassiek alsmeester van de spektakulaire landing,

maar houdt zijn plaats in detechnologische top.

Mijn chute,zoalsik 'm wil!

KOMFORTVoor hen die niet tot het uiterstegaan, een makkelijk te sturenkoepel en daarom heel leuk ommee te vliegen. Komfortableopeningen worden gepaard aansnelheid en rustige zachtelandingen, ook bij weinig wind.De MERIT biedt het allemaal. \ l

MERIT 210: 2 526 HFL*MERIT 190 : 2 459 HFL*MERIT 170 : 2 393 HFL*

PRO 140 : 2 426 HFL*PRO 120 : 2 426 HFL*PRO 100: 2 426 HFL*

TOPMODELVoor piloten die echt het meest uit hun parachute willen halen:

vliegprestaties en emoties. De BLUE TRACK PRO Seriesis een race machine, ontworpen voor snelheid

en flitsende bochten.Experts zetten het besturingsgernak om in duivelse

nauwkeurigheid.

* Prijzen zijn exklusief BTW.Deze geadviseerde verkoopprijzen zijn onderhevig aan eventuelekoersverschillen en kunnen zonder aankondiging worden gewijzigd.

PARACHUTESDE FRANCE S.A.

Vraag snel informatie bij onze dealer!

•zöDiÁcINTERNATIONAL PARTNERS

FINE PARACHUTE MAKERS

\B.P. 247, 95523 CERGY-PONTOISECEDEX (France) - Tel. : (33) (1) 34 33 35 35 - Telex: PARCHUT 607061 F - Fax: (33) (1) 30324311