CLUBS & CENTRA AANGESLOTEN BIJ DEAFDELING PARACHUTESPRINGEN VAN DE

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR LUCHTVAART

S sekretaris M huur materiaal V voedingCH clubhuis r - rond B - barVV vliegveld pc - PC R - restaurantDZ dropzone(s) sq - square S - snacksTV type(n) vliegtuig(en) BP bak voor precisie ON overnachting

- aantal springers - met naam OZ C - camping10 - inflight door indien niet op H - hotelST springtijden vliegveld CH - clubhuisWE - weekeindenSS - sunset

EERSTE NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUBS: Peter Vierhout, Bergrand 39, 4707 Roosendaal, telfoon 01650-68160. Post: Postbus 1436, 4700 BKRoosendaal.CH: Sportpark Vierhoeven, Roosendaal, telefoon 01650-59620.VV: Seppe DZ: Sportpark Vier hoeven TV: C-182/4 10 ST: WE 8.00-SS M: sq BP: OZ V: B S ON: C HCADETTEN PARACHUTISTEN VERENIGINGS: Rob ten Hom, Kasteelplein 10, 4811 XC Breda, telefoon 076-273404/273402.NOORD NEDERLANDSE PARACHUTISTEN CLUBS: Jarig Steringa, Postbus 1587, 9701 BN Groningen, telefoon 050-181879.CH: VV Eelde, telefoon 05907-94499.VV: Eelde DZ: VV, Winde TV: C-206/6 ST: WE: 9.00-21.00, zomertijd vrijdag: 18.00-21.00 M: sq BP: VV V: BR S ON: C H CHSKYDIVING CLUB THE FLYING DUTCHMENS: Juditch Korpershoek, Hugo Molenaarstraat 11a, 3022 NM Rotterdam.CH: Zaventembaan 5, 3945 AR Rotterdam, telefoon 010-4158421.VV: Zestienhoven DZ: Pijnacker, Berkel, Schipluiden, Rhoon. TV: C-206/6 ST: dinsdag en woensdag: 16.00-SS, zaterdag: sunrise-SS, zondag: 12.00-18.00 M: sq BP: behalve zondag V: BRS ON: HPARACENTRUM AMELANDS: Peter Liemberg, Grote Rozenstraat 16b, 9712 TH Groningen, telefoon 050-129837. Post: Postbus 72,9163 ZL Nes, Ameland.CH: Gemeentelijk Vliegveld Ameland, Strandweg, Ballum, telefoon 05191-4880.VV: Ameland DZ: VV TV: C-182/4 10, C-173/3 ST: medio april- medio oktober, dagelijks 9.00-18.00 m.u.v.donderdag 9.00-13.00 M: sq V: B R S ON: C H CHPARACLUB FLEVOS: Rob Lemmers, Sinaasappelgaarde 3, 2723 BT Zoetermeer, telefoon 079-317823.CH: VV Lelystad, telefoon 03200-88569.VV: Lelystad DZ: Kavel E-24 TV: P.Porterj8 10, C-206/5, C-182/4 ST: zaterdag: 10.00-SS (20.00), zondag:10.00-SS (19.00); april tot en met augustus elke 2de en 3de woensdagavond: 18.00-SS BP: OZ M: sq V: B RSON: CPARACLUB HILVERSUMS: A.E.Schaap, Roos van Oekemastraat 28, 3813 MV Amersfoort, telefoon 033-807128.CH: Noodweg 52, 'De Egelshoek', Hilversum, telefoon 02157-1888.VV: Hilversum DZ: Baarn, VV TV: C-182/4 ST: WE + dinsdag- en vrijdagavond M: sq BP: VV V: B S ON: CPARACLUB HOHNES: W.E. Smit, Neuland 23, 3103 Bergen, Duitsland.CH: VV Lohheide, 'Paragasse" , Lohheide, Hohne, telefoon 09-4950518021, tst 450.VV: Lohheide DZ: VV TV: 00-27 j5 ST: WE: 9.00-SS M: r pc BP: OZ V: B S ON: kamperen DZPARACENTRUM HOOGEVEENS: Gerard Fidom, Postbus 567, 7900 AN Hoogeveen, telefoon 05280-67603.CH: Plesmanstraat, VV Hoogeveen (geen post), telefoon 05280-71150.VV: Hoogeveen DZ: VV,Nieuw-Balinge TV: C-185j5 10, C-182/4 10 ST: WE, feestdagen, evt. woensdag- en vrij-dagmiddag M: sq BP: VV V: B R S ON: CH, CPARACLUB ICARUSS: Lineke Peters, T. Kemp-Haanstraat 60,1941 HC Beverwijk, telefoon 02510-11947.CH: VV Hilversum, Loosdrecht, telefoon 02157-1849.VV: Hilversum DZ: Maartensdijk, Westbroek, VV TV: P.Porter/8 10 ST: WE + maandag-, dinsdag- en vrijdag-avond M: sq BP: Westbroek, VV V: BON: eHPARAVERENIGING KORPS COMMANDO TROEPENS: Leo Royakkers, Kappelerlaan 45, 4702 JN Roosendaal.CH: Commandobaan 4,4706 CL Roosendaal, telefoon 01650-43920 toestel 155.TV: F-27/ca. 35PARACENTRUM MIDDEN ZEELAND VOFPost: Hans den Otter & Helene de Koning, Vernovenhoekstraat 41, 4443 AR Nisse, telefoon 01194-9796.CH: VV Midden Zeeland, Calandweg 4,4341 RA Arnemuiden, telefoon 01196-12910, fax 01196-12511.VV: Midden Zeeland DZ: Sleegebied Vlissingen TV: C-182/4 10 ST: april t/m oktober WE 8.30·SS (doorde-weeks op wisselende dagen) M: r pc sq BP: OZ V: B R S ON: CH (beperkt) C HPARA CENTRUM TEXELCC: Bob O. Rienks, Postweg 128,1795 JS De Cocksdorp - Texel, telefoon 02220-11464/11436.CH: idem als boven.VV: Texel DZ: VV TV: C-208/14, C-206/6, C-206/5 ST: 08.30-20.00 dagelijks m.u.v. zondag: 10.00-20.00 M:r sq BP: OZ V: B R S ON: C HVERENIGING NEDERLANDSE PARACLUB TU-ZEVENS: Ton Nellestijn, Kiefernweg 23, 0-2730 Zeven, Duitsland, telefoon 09-4942811255. Post: VNPC TU-Zeven,Napo 880-S-146, 3509 VP Utrecht Veldpost.CH: VV Seedorf, BRD, telefoon 09-4942817512410.VV: Seedorf DZ: VV TV: C-182j4 ST: WE 10.00-SS M: sc BP: OZ V: B S ON: C HVERENIGING PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGES: S.I.M. Meijer-Miltenburg, Bolkskamp 25,7576 GH Oldenzaal, telefoon 05410-10586. Zie verder NationaalParachutisten Centrum Ieuge.STICHTING NATIONAAL PARACHUTISTEN CENTRUM TEUGECC: Jan de Poot, De Zanden 11, 7395 PATeuge, telefoon 05763-1604, fax 05763-1603.CH: 'De Wolk', zelfde adres, telefoon 05763-1842.VV: Teuge DZ: VV TV: C-182/4 10, C-206 turbine/ê 10 ST: dagelijks 9.00-20.00 M: sq BP: OZ V: BRON: C HCHPARACHUTISTS OVER PHORTY SOCIETY NEDERLAND (POPS-NL)S: Jan Overtoom, Dorpsweg 165c, 3082 LK Rotterdam, telefoon 010-4296971.

KOPIJ SP AUGUSTUS '94Kopij voor de volgende SP (augustusnummer) uiter-lijk 15 juli '94 op het redaktieadres: De Eerensplein21, 2593 NB Den Haag.Aanbieden op 5 1/4 inch (alléén DD) floppies of3 1/2 inch (HD én/of DD) diskettes. Aangeven opdiskette: naam operating system (MS-DOS of Apple),naam pakket (bijv. Word Perfect) en filenaam. Perartikel een aparte file en een print van de tekstmeezenden. Later ingeleverde kopij kan helaas nietmeer worden opgenomen in het hierboven aange-geven nummer. Anders ingeleverde kopij kan nietworden verwerkt.Foto's voorzien van naam en adres en gegevensover de foto zelf: waar, wie, wanneer en door wiegemaakt. Let op dat de tekst niet vlekt, want danis de onderliggende foto onbruikbaar!Dia's niet in glas geraamd opzenden, want in 90%van de gevallen breekt het glas en is de dia onher-stelbaar beschadigd.

ABÓNNEMENT SPNatuurlijk wist u al dat u op de SP een los abonne-ment kunt nemen. Tot nu toe was dat slechts moge-lijk voor een heel kalenderjaar voor het bedrag vanf 45,-. Vanaf nu is het ook mogelijk een halfjaarabonnement te nemen en wel vanaf juli voor hetbedrag van f 25,-. U kunt dit aanmelden door hetbetreffende bedrag over te maken op postgiro68810 van de KNVvL met vermelding van 'abonne-ment SP'.

VERZAMELBANDENEr zijn verzamelbanden voor de SP verkrijgbaar:turkoise-blauwe linnen banden met donkerblauweopdruk van het bekende SP logo op de voorkant enrug. Door middel van metalen pennetles kunnen driejaargangen per band worden opgeborgen. Op dezemanier houdt u uw verzameling SP'en kompleet enbij de hand en het staat nog mooi in de boekenkastook.De banden kosten f 17,50 per stuk, afgehaald bijde KNVvL in Den Haag. Per post komt er voor éénexemplaar f 7,50 kosten bij; voor twee stuksf 8,50, voor drie stuks f 9,50, voor vier en vijfstuks f 11,-. Het totaalbedrag dient te worden over-gemaakt op giro 179618 van de KNVvL onder ver-melding van 'verzamelbanden SP' en met opgavevan het aantal. Berg uw bladen netjes op!

Een zeer spektakulaire opname van Bruno Brokkenboven de Noordpool: Patrick de Gayardon op zijnskysurfboard. Een verslag over deze 1994 expeditiemet nog meer foto's vindt u op bladzijde 18.

7 Een kort voorproefjevan het verslag van deWK PAen stijl die mei-

juni in China werden gehouden.

8 Swoopen, turfsurfenen hookturns: hetfenomeen van alle

kanten belicht.

14 Ronaid Overdijk belichtde diverse clubpro-gramma's voor de ge-

vorderde springer.

17 Reimer van der Vlugtschrijft over de ParaInstruktie Groep, ofwel

de Specialisten Groep Para enhaar werkzaamheden.

18 Nathalie Chudiak geefteen verslag van haartweede Para Pool

Expeditie.

20 Trees van Mierio geefteen uitleg over hoofd-parachutes.

23 Een F-27 demo in Eind-hoven en de aanschafvan een C-207 voor

Para Club Icarus.

4 Springstof

6 Recensies

11 Evenementen

12 2 x 1000 sprongen

24 Materiaal

26 Wedstrijdkalender

UITSTEL OF AFSTEL?

Met deze titel zullen wij in het vervolg meldingmaken van de belangrijkste artikelen die wij doorruimtegebrek (nog) niet hebben kunnen plaatsen.

Bezoek Parachutes de France (Wim Velthuizen)Materiaal: Cypres redding (Walter Neff)Materiaaltechnisch: Twee vragen aan de Para

chute-dokter (Trees van Mierio)Introduktievlucht (Trees van Mierio)Verzamelaars: emblemen (Nathalie Chudiak)Vrijevalfotografie in Rusland (Nathalie Chudiak)Instant freestyle (Skip Kniley/Ab Jans)Is springen leuker dan sex?Diverse technische en veiligheidsbulletins.

Een aantal evenementen en algemene berichtenvanuit de redaktie.

VREDIGE STILTEdoorNathalieChudiak

Een vliegveld in Nederland, op zondag-morgen 11.00 uur, een vredige stilte metalleen het suizen van de wind, een enkelvogeltie dat zingt en in de verte verkeers-geluiden van een grote weg.Er is niets zo vredig als een vliegveldwaar niet wordt gevlogen en niets is ookzo onnatuurlijk.Op zo'n plek hoort voortdurend gebromvan allerlei soorten vliegtuigen te klin-ken, het gesnor en getinkel van de benzi-nepomp, het geroezemoes van mensenop het terras en het OH en AH voor deverrichtingen van de luchtsporters.Vandaag niets van dat alles. VredigeStilte. Zou de toekomst er zo uitzien?Zouden al die mensen die hun plezier be-leven aan het gevoel even een vogeltje temogen zijn, gedoemd zijn verder op degrond te blijven?Als we luisteren naar al die fanatiekeaktievoerders die uit frustratie iets heb-ben gekozen om tegen te protesteren,mogen en kunnen we binnenkort nietsmeer: niet vliegen (en dus niet springen),niet autorijden, niet roken, niet drinken,niet teveel en te vet eten, enz. enz. Ikvraag mij dan wel af wat dergelijke men-sen in hun vrije tijd doen. Wat zegt u? Ja,natuurlijk, protesteren!Misschien wordt het milieu door onsluchtsporters wel verontreinigd, maar hetgeestelijk milieu evenzeer door de voort-durend en tegen alles protesterendeaktievoerders! Een beetje meer verdraag-zaamheid en tolerantie ten opzichte vanelkaar bezigheden zou het leefklimaatletterlijk en figuurlijk een stuk doen op-klaren.Nu ben ik, zoals u en iedereen, vóór hetmilieu, natuurlijk. We doen aan geschei-den afval, gebruiken waspoeder zonderfosfaten, gaan met de trein naar kantoor,eten Becel, zeggen NEE tegen huis-aan-huis reklame en isoleren ons huis omenergie te sparen.

• • •Maar, en dat geldt ook voor iedereeninklusief alle protestvoerders, moeten zeniet aan m'n auto komen, moeten ze mewel een aantal malen per jaar op 10.000uit een vliegtuig laten vallen, vlieg ikgraag bij tijd en wijle ondersteboven,smul ik zo nu en dan van een patatjemèt, vind ik plastic draagtasjes best han-dig, gebruik ik stiekem wel een beetjewasverzachter en zo kan ik nog wel evendoorgaan. Het enige verschil is, dat ikgeen aktie voer.Kortom, we zijn allemaal even schuldigaan de milieuverontreiniging, maar wijhebben tenminste geen boter op onshoofd.Zolang we aan de ene kant vechten vooreen leven dat aan de andere kant nietswaard is, zolang we levende wezensmishandelen, afslachten en konsume-ren, zolang we oorlog blijven voeren enmet atoombommen spelen, is het eenlachertje het milieu te willen bescher-men door aktie te voeren tegen lucht-sporten.Je moet ergens beginnen, zeggen zedan. Maar bij zichzelf, ho maar... a

-----------------------

SPRINGSTOFRARAPARA ...

PARA DATAWIJZIGINGEN ADRESBOEKJE

P. Post, Coevorderweg 9a, 7735 KJ Arriën, tele-foon 05291-57569.J.J. van den Burg, Liendenhof 307, 1108 HVAmsterdam, telefoon 020-6969020.Arie Slob, Medeaschouw 70, 2726 KS Zoeter-meer, telefoon 079-517781.L.F. Verboom, Grevelingenhout 11a, 4311 NLBruinisse, telefoon 01113-1536.Bert Ham, Gooiland 23, 7325 ZS Apeldoorn,telefoon 055-600845.Hans Oomkes, Scharloo 9, 1815 CN Alkmaar,telefoon 072-118844.Jasper Lopers, Koningin Wilhelminalaan 2, 9422EG Smilde, telefoon 05927-13011.

FELICITATIES

Paul en Dominique Schmidt met de geboortevan hun dochter Melissa-Esther op 3 mei 1994.Hans en Jenny Haandrikman met de geboortevan hun zoon Michael Raymond op 23 mei 1994.Jan van Male en Inge Buysse met hun huwelijkop 24 juni 1994.

BETERSCHAP

Jan Stegman.

Dit jaar is het 20 jaar geledendat er voor het eerst op vliegveldLelystad werd gesprongen.Het ligt in de bedoeling dat er inhet najaar een evenement wordtgeorganiseerd dat de ontwikke-ling van de parasport in de afge-lopen 20 jaar laat zien aan (oud)-springers en andere belangstel-lenden.Daarom probeer ik een aantalzaken boven tafel te krijgen.Deze zijn:

para' s van toen;beeldmateriaal van toen;paravliegtuigen van toen;

We hebben weer een mooie ge-vonden voor deze rubMek. Een vanonze trouwe lezers kwam hem te-gen en dacht: "Dat is wat voor Ra-rapara u En daar zijn wij het na-tuurlijk helemaal mee eens!Schrijf de naam van deze nog al-tijd aktieve springer op een brief-kaartje en stuur het kaartje naarde redaktie SP. Voor de winnaarzoeken wij weer een aardig ka-dootje uit.Zoals altijd houden wij ons aanbe-volen voor aanvuilingvooor dezerubriek. We zijn in ieder gevaldankbaar voor deze inzending,maar hopen dat er nog vele zullenvolgen. •

OPROEPparasportbeoefening door dejaren heen;hoogtepunten door 'de jarenheen.

Diegenen die in bezit zijn of kun-nen komen van (gegevens) hier-over, verzoek ik kontakt met mijop te nemen. Dat kan op: tele-foon 010-2130981 (buiten kan-tooruren), 010-4394769 (tijdenskantooruren), fax 010-4394244.

Bert Foppen, Evenementen-kommissie Paraclub Flevo

VAN HET BESTUURSFRONTHet voorjaar is een drukke tijd voor het afdelingsbe-stuur en men had dan ook een extra vergaderingvastgesteld op 16 mei. Extra drukte wordt nog ver-oorzaakt door het invoeren van een nieuwe arde-lingsstruktuur in 1995.

FINANCIËN KOMMISSIESHet financiëel jaarverslag over 1993 is goedgekeurden de begroting 1995 wordt 20 juni voorgesteld aande Ledenraad. Binnen deze begroting zullen de Re-daktiekommissie van de Sportparachutist, de Sport-kommissie en de Examen/Technische Kommissiewerken volgens budgetprogrammering, waarin ze zelfverantwoording voeren over hun budgetten en hierinde prioriteiten aangeven. De kommissies zullenkwartaalrapportages geven aan het afdelingsbe-stuur dat tevens de eindverantwoordelijkheid blijfthouden. Een aantalledenraadsleden is nu deel uitgaan maken van de kommissies om de samenwer-king tussen de ledenraad/clubbesturen en kommis-sies te versterken.

NIEUWE CLUBSEr zijn bij het bestuur aanvragen gekomen van drienieuwe paraclubs, te weten Paracentrum Oostwold

, in Groningen, een opleidingscentrum in Polen vanHenk Lunshof en een in Portugal van Henk Kuizinga.Deze aanvragen zijn formeel in behandeling geno-men en zijn via het SBOP bericht over de status vanhun aanvraag. De aanvraag voor het valscherm-springgebied van Paracentrum Oostwold is op 26april jl. door de Luchtverkeersbeveiligingorganisatiegoedgekeurd.Inmiddels zijn de ontwikkelingen rond het op te star-ten Paracentrum Oostwold zijn beëindigd. De organi-satoren hebben besloten, na een aantal onover-koombare problemen, het projekt dat al een in ge-vorderd stadium was, te stoppen. Helaas looptNederland dus een stukje uitbreiding van de para-infrastruktuur mis.

NIEUWE STRUKTUUR ABjKOMMISSIESDe ontwikkelingen betreffende de nieuwe struktuurvan het bestuur en de kommissies lopen voors poe-

dig. De voorstellen van de kommissies betreffendehun aktiviteiten en begrotingen voor 1995 zijn goed-gekeurd. De Sportkommissie zal zich richten op hetontwikkelen van lange termijn projekten. De Examen-en Technische Kommissie zijn druk in de weer metzaken betreffende de looptijd van de repack van dereserves, de eisen van de medische verklaring, deoefenvergunning en de watersprong. Verder heeft zijde data verzorgd voor de Safety Survey 1993.

FINANCIËN ABHet bestuur heeft verder het financieel verslag 1993goedgekeurd en de begroting voor 1995 opgesteld.Mariëlle van Rijswijk, ex HBP, is intussen aspirant lidvan het bestuur en zal worden voorgedragen aan deLedenraad op 20 juni. Als dit gebeurt, zal het be-stuur voor het eerst sinds lange tijd weer voltalligzijn!

FAI LICENTIEWil je dit jaar meedoen aan een of meer van de on-derdelen van de NKP op Texel of Flevo, dan dien je inhet bezit te zijn van een FAI-licentie. Heb je die nogniet, dan kan je die te bestellen door! 10,- over temaken op giro 179618 t.n.v. de KNVvL, Jozef Is-raëlsplein 8, 1795 JS Den Haag, met vermelding vanje naam, KNVvL lidnummer en 'FAI-licentie'.

REKTIFIKATIE ADRESSENBOEKJE 1994Onlangs werd het afdelingssekretariaat gebeld doorde Luchtvaartpolitie van het Korps Landelijke PolitieDiensten met de mededeling dat er een aantal fou-ten in ons adressenboekje 1994 was geslopen. Detelefoonnummers van het Korps Landelijke PolitieDienst Afdeling Luchtvaart, pagina 13, zijn veran-derd. Het Centraal Alarmnummer en de nummersvan Rotterdam, Maastricht en Eelde zijn vervallen.Het nummer van Schiphol-Oost is veranderd in:

020 - 5025693Dit is dus per direkt het centrale alarmnummer ge-worden.Verder is de naam van het Korps veranderd in:Luchtvaartpolitie van het Korps Landelijke PolitieDiensten. •

Van half april tot half mei is de grote vitrine in hethoofdgebouw van het sportcentrum Papendal gevuldgeweest met beelden van sportparachutespringen.

SPRINGEN EN KRIJT

ITREES VAN MIERLO - Bij The Parchute Case hangenvanaf 1 mei 1994 prachtige tekeningen in pastelkrijtvan Carin van den Akker. Haar onderwerp is para-chutespringen. Carin werkt het liefst op verzoek van-af foto met pastelkrijt op geschept papier.Het geheel wordt afgeleverd met passepartout enlijst en de prijs varieert van 175 tot 275 gulden.Voor verzoeken is Carin's telefoon 's avonds 074432087.

r;-----.-~----lF---.----.-:;------=--_ Rechts Gerard War-burg, die door dePOPS-NLtot Sportparavan het Jaar 1993werd gekozen.

NEDERLANDSSPORTMUSEUMNATHALlE CHUDIAK - Op donderdag 19 mei is inLelystad de eerste paal geslagen voor de nieuw-bouw van het Nederlands Sportmuseum.Het museum wordt een centrale, landelijk opereren-de instelling die zich bezighoudt met het systema-tisch verzamelen, ontsluiten, bestuderen en presen-teren van de verworvenheden van de vaderlandsesportkultuur in verleden en heden. Het museum be-schikt naast zijn museumkollektie al over een om-vangrijke bibliotheek met ca. 30.000 boeken en eenfotokollektie van ca. 200.000 sportfoto's.Je kunt de bouwlokatie vinden vlakbij het VOC-schipDe Batavia aan de Oostvaarderdijk in Lelystad.Men is vanaf 1988 al bezig met de voorbereidingenen in 1995 moet de opening gaan plaatsvinden. Heteigen informatiebulletin geeft meer bijzonderhedenomtrent de aktiviteiten. Informatie: NederlandsSportmuseum, Postbus 57, 8200 AB Lelystad,telefoon 03200-61010, fax 03200-61261.Laten we hopen dat ook sportparachutespringendeel gaat uitmaken van de kollektie: tijdschriften,boeken èn foto's. Een schone taak voor het PR-lidvan het afdelingsbestuur? •

Links zien we eenformatie met tandem.Op het eerste gezichtniets bijzonders. Tochis publikatie in dit ge-val geheel gerecht-vaardigd: de tandem-passagier is nl. SjaakGielen die op z'n ver-jaardag door KoosBentvelzen op de ge-voelige plaat werdvastgelegd. •

HBP GEVRAAGDDe KNVvL zoekt per 1 oktober '94 een Hoofd Bureau Parachutespringen (mjv) voor minimaal 80%.

Funktie-omschrijving: * koördineren van het sekretariaatswerk* vertegenwoordigen van het bureau in meest brede zin; aanspreekpunt

parachutespringen* voorbereiden en uitvoeren van bestuursbeleid en -besluiten* mede initiëren en ontwikkelen van afdelingsbeleid* begeleiden en adviseren van kommissies* onderhouden van kontakten met aangesloten paracentra en individuele leden

Funktie-eisen: * goede kontaktuele, organisatorische en administratieve eigenschappen* uitstekende beheersing van de Nederlandse taal in woord en geschrift, goede

kennis van de Engelse taal* organisatorische ervaring* improvisatievermogen* bekendheid met de parasport en parawereld strekt tot aanbeveling* bereidheid tot het werken op onregelmatige tijden* ervaring met het werken met een PC strekt tot aanbeveling

Nadere inlichtingen omtrent de funktie kunt u verkrijgen bij Ronaid Overdijk, telefoon 070 - 3245457.

Uw sollicitatiebrief en CV kunt u tot 15 augustus sturen naar: Koninklijke Nederlandse Vereniging voorLuchtvaart, Afdeling Parachutespringen t.a.v. het bestuur, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS Den Haag.

I

DOUBLE MALFUNCTION Para Ongevallen DekkingdoorNathalieChudiak

Geen technisch artikel uit derubriek Materiaalnieuws, maareen heuse roman, een thriller,die zich afspeelt in de (Ameri-kaanse) parawereld!Hoewel de expertise op

springge-bied vande schrijf-ster E.P.Gottschalkduidelijkwordt inhaar le-vensbe-schrijvingop de flap(zij is o.a.rigger), be-gin je toch-alert opregie-toutles- te lezen.

Na een paar bladzijden kun jelekker onderuit en je kon sen-treren op het verhaal, wantdat zit wel goed.

voordat de hoofdpersoon alleaanwijzingen op een rij~eheeft om tot een konklusie tekomen. De slotscene is echterweer vol spanning en aktie!Hoewel de plot voor Europesebegrippen wat ver gezocht is,is het tegen het Amerikaansedekor zeer geloofwaardig enzou je zelfs vraagtekens bij hetwoord 'fiction' kunnen plaat-sen ...Konklusie: heerlijke lektuur alsslecht-weer-programma opboogles en wedstrijden!Een harde kaft, 261 bladzijdenen een handzaam formaat.Het is voor $ 19.95 + $ 1.50porti kosten te bestellen bijSkydiving Book Service, 1725Lexington Ave, DeLand Florida32724, telefoon 9-904-736-9779.Dealers welkom!

~

* doorlopende-24 uurs-

* wereldekking* in en buiten beroep!!

* invaliditeitsdekking f 80.000,-(zelfs tot f 150.000,- mogelijk)

jaarpremie f 70,-

* ook hebben wij een goede polisvoor uw kostbare uitrusting en reizen

HET ASSURANTIEHUISVANDERVEEN BV

055-218028

aSKYDIVE USA 11In z'n totaliteit is het eenspannend boek dat goed isgeschreven en zeker ook ge-schikt zou zijn om met spek-takulaire springscenes te ver-filmen. In het midden van hetboek zit een beetle een dipomdat het nogal lang duurt

De nieuwste video van MikeMcGowan heet SKYDIVE USApart 2 en staat weer boorde-vol Amerikaanse bloopers,truuks en evenementen opspringgebied uit 1993. Meestopvallend is de truuk van Gregdie deze keer ogenschijnlijkalleen met zijn hand aan zijn

beenband relatieft en opent.In de wandelgangen is inmid-dels duidelijk geworden dat hijde stunt goed heeft voorbereidmet een harnasje dat om zijnlijf zit en naar zijn hand loopt.Voor de landing klimt hij terugin het harnas.De video kost 110 gulden. a

The PISA Factory: An ISO 9001 quality certifiedmanufacturing tacility.

Available at ailleading dealers of skydiving equipment. Formore information about the TEMPO reserve or any otherPISA products write to:PISA PO Box 1616 Verulam Natal4340 Sou th Africa.Tel: (International) 27 322 330333Fax: (International) 27 322 330262

tromPARACHUTE INDUSTRIESOF SOUTHERN AFRICA

BREAKING NEW SKY

SUCCES NEDERLANDS TEAMBIJ DE WK PA EN STIJL '94 IN CHENGDU, CHINA

Hier volgt een kort verslagvan deze WK. In de volgendeuitgave van de SP zal een uit-gebreid verslag verschijnen.

doorGer PolstraenPaulSchmidt

De Nederlandsedelegatie:

staand v.i.n»,Ger Polstra, Anita von

Eugen, Adje en AdOerlemans, Bram

Lasschuijt, Ronaid vanZijp, Niels Tieland en

Paul Schmidt;zittend v.uu.

Marian Werner enJudith Lasschuijt.

Datum: 29 mei t/rn 7 juni 1994.Lokatie: Chengdu in de provincieSichuan, Z-W China, ca. 2000 kmZ-W van Beijing.

NEDERLANDSE DELEGATIEHeren PA-team: Niels Tieland,Paul Schmidt, Bram Lasschuijt Jr.,Ronaid van Zijp en Ad Oerlemans.Dames PA-individueel: Anita vonEugen en Marian Werner.Head of Delegation en Teamma-nager: Ger Polstra.Assistent Meet Director: HeinCannegieter.Trainee judge: Judith Lasschuijt.Begeleiders: Marlies Cannegieteren Adje Oerlemans.

De WK PAbestaat uit een team-en een individueel klassement.De teams bestaan uit vijf leden.Er wordt gesprongen op een elek-tronische schijf met een deadcenter van 5 cm doorsnede.Gemeten wordt tot een afstandvan 16 cm. Daarbuiten zijn alleskores 16 cm. Het slechtste re-sultaat van de vijf skores valt bijiedere ronde af voor de telling vanhet team resultaat. De regels zijnvoor dames- en herenteams ge-lijk, wel zijn er aparte klassemen-ten. De wereldkampioen groeps-precisie is bekend na acht ron-den, daarna volgt er nog een ne-gende en tiende ronde voor hetindividueel klassement. De bes-ten (25%) van het totale deelne-mersveld gaan door voor de ne-gende ronde (halve finale) en debesten (50%) daarvan gaan doorvoor de tiende ronde (finale).De WK Stijl bestaat uit vijf ron-den. Na de tweede ronde wordteen selektie gemaakt voor de der-de ronde, enz.

De Nederlandse deelname wasuitsluitend gericht op het onder-deel PAoVoor het onderdeel stijl isniet getraind.Voor het eerst hebben de nationa-le teamleden zich gedurende zesmaanden gezamenlijk voorbereidop de WK. Doelstelling van hetherenteam was: stijging van ca.tien plaatsen ten opzichte vanvoorgaande jaren. Dat betekentdat Nederland binnen de eerstedertien plaatsen zou moeten ein-digen. Daarnaast had ieder lid

nog een per-soonlijke doel-stelling voordeze WK.

WEDSTRIJDHet totale pro-gramma PAenStijl voor damesen heren is vol-ledig verspron-gen. In totaalnamen 35 lan-den deel, be-staande uit 33heren en 16dames PA-teams.Zuid-Afrika nam ---~::::::::, •••.•=-Q!~~~~~.het eerst ~

RESULTATENHet heren PA-team is er in ge-slaagd de doelstelling volledigwaar te maken. Ze zijn als der-tiende geeindlgd met in totaal 24cm over acht ronden, hetgeen eenenorme progressie betekent voorhet Nederlandse PA-springen.Plaatsen één tot en met twaalfworden bezet door beroepsmatigeenjof volledig gesponsordeteams, waardoor deze dertiendeplaats een extra glans krijgt. NielsTieland wist na acht ronden metin totaal 5 cm de halve finale tebereiken, maar redde het niet omin de finale te komen.De dames hebben hun persoon-

lijke doelstelling behaald. Met na-me Marian Werner heeft met 10cm over acht ronden een uitste-kende prestatie neergezet, dienog nooit door een Nederlandsedame op een WK is behaald.Judith Lasschuijt is geslaagd voorhet FAI-examen na een achtdaag-se trainingsperiode. Een resultaatwaarmee ze op de goede weg isvoor haar FAI-licentie.

kwam voor de heren uit Italië envoor de dames uit China. Beidenwaren de enigen die 0 cm haddenover tien ronden.

De inbreng van Hein Cannegieterals assistent meet director is vangroot belang geweest voor hetwelslagen van deze WK.Regelmatig moest orde wordengeschapen in de Chinese chaos.

De winnaars van deze WK zijn ge-worden:groepsprecisie heren: 1. Italië, 2.Slovenië, 3. Rusland.groepsprecisie dames: 1. China,2. Frankrijk, 3. Rusland.De Wereldkampioen individueel

Terugkijkend op deze WK magworden gezegd dat de nieuweaanpak voor wat betreft trainingen voorbereiding zijn vruchtenheeft afgeworpen en hiermee eenenorme stap voorwaarts isgemaakt. a

Solly Williams - Rob Laidlaw - Pete Allum&

SI<ydive Universityinvite you to join them on a

Formation SI(ydiving SI(illsCamp in DeLand

trom November 25th until December 9th.What you can expect is the

most comprehensive FS instruction available today.From 1 on 1 through till 4-way & biqqies.

Only for people who are seriousabout improving their FS-skills.

For more information: Solly WilliamsTexel telephone 02220-11464, fax 11414.

/

Op de meeste dropzones zijnwel een paar springers diegraag met grote snelheid aan-komen en dan (swoopen) lan-den. Deze landingen zien erindrukwekkend uit, eerst eenheel lang stuk vlak boven degrond vliegen (turfsurfen) endan vlak voor de landing weeromhoog gaan.

doorTrees vanMierio

GEVAARHet probleem is, dat deze landin-gen gevaarlijk kunnen zijn voor despringer en zijn omgeving. Veelvan deze swooplandingen wordennamelijk ingezet met een lagedraai om snelheid te kreëeren.Als hij niet goed getimed is, kande springer de grond op hardhan-dige wijze raken. Veel springerszijn op de grond of in de luchtgewond geraakt omdat een ande-re springer tegen hen aan vloog.

De foto's bij dit artikel zijnalle van Henny Wiggers.

KORREKTAls je het gevaar met springenminiem wilt houden, moetjedraaien vlak boven de grond ofvlak bij een andere springer ver-mijden. Dan maak je onder de

1000 voet alleen nog kleine kor-rekties. Maak geen swooplandingals er anders springers in de luchtof op de landingsplaats zijn.

ADVIESSwooplandingen worden niet aan-bevolen, maar als je het toch nietlaten kunt, zorg dan dat je zo minmogelijk risiko neemt.

Hier zijn wat adviezen:Probeer niet te swoopen als jejouw parachute en de dropzoneniet door en door kent. Zelfs zeerervaren mensen vergissen zichnog wei.Begin langzaam. Als je net begint,heb je niet meer snelheid nodigdan de voorwaartse snelheid involle vlucht (alles op). Ga het nietproberen als de weersomstandig-heden niet optimaal zijn (hardewind, turbulentie).

KEN JE PARACHUTEHoe beter je je parachute kent,hoe meer je de neiging hebt omsnellere approaches te proberen.Voer je snelheid beetje bij bee~eop. Veel mensen verwonden zich-zelf omndat ze te veel ineens pro-beren. Probeer de landing hele-maal (behalve de landing zelf) opgrotere hoogte een paar keer uit.Maak eens een forse draai bovende 2000 ft en kijk hoeveel hoogte

je verloren hebt. Maak geen hoge-snelheid-landing totdat je er zekervan bent dat je hiermee om kuntgaan.

HET WEERHet beste weer voor oefening iseen zachte kalme dag met weinigwind. Op zulke dagen zal de cano-py relatief stabiel zijn en alleenreageren op de bewegingen vande piloot. Het is belangrijk om tevermijden dat de parachute beïn-vloed kan worden door verande-ringen in windrichting of windsnel-heid.

PRECIESHet idee achter de swooplanding

is om met je voeten over het graste scheren of om de canopy weeromhoog te krijgen.Er is maar een klein deel van de'control range' van de parachutewaarin dit mogelijk is. Als je detoggle naar beneden trekt, neteen beetie meer dan wat nodig isom over het gras te suizen, kan iebeginnen te klimmen. Maar, neteen beetje meer en je parachutemaakt een hoge-snelheid-stall.Met andere woorden, als je je tog-gle net iets teveel doortrekt, kunje door de 'control range' (die jewilt) heen gaan. Het resultaat isgevaarlijk. De precieze positie vandit kleine gebied van de 'controlrange' is bij bijna elke sprong

Het helpt als je de landingsplaats bekijkt als een baan in plaats vanals een dead center. Het is belangrijk te weten waar de landingsbaanbegint en eindigt. Hoe meer snelheid je hebt, hoe meer baan je nodighebt. Hoewel je op je eigen landingsbaan zit, heb je toch een bepaal-de plek nodig om op te mikken. Om te beginnen legje die plek (eendoel van 5 meter doorsnede) halverwege de landingsbaan.

r-----------------,verschillend. Jemoet je canopydoor en doorkennen en aan-voelen wat jevoor elke ap-proach moetdoen.

'Hook Turns have a Bum Rap'Michael Truffer

Vertaling uit Skydiving Magazinedoor Ab Jans

ze hebben er plezier in en het isleuk om te zien.De meeste van deze springershebben ook respekt voor anderespringers in de lucht. Ze zullenniet hooken door een woud vanandere schermen. Evenmin zullenze tegen de stroom in landen.Het kan me niet schelen of eenervaren springer bewust laagtrekt of zijn hookturn verprutst enmet een mond vol modder ein-digt. Natuurlijk wil ik niemand ge-wond zien raken en van de nega-tieve publiciteit rondom een on-geluk hou ik al helemaal niet,maar door de aard van de sportis parachutespringen een gekal-kuleerd risiko voor plezier.Springers en centrumleiders heb-ben echter het recht medesprin-gers hard te bekritiseren als hunhookturns geen ander effekt heb-ben dan het bedreigen van deveiligheid van anderen.Net zoals de hot-shot skiër dieeen oefenweitje vol beginnersafraast, moet de egocentrischeidioot die zich dwars door eenovervol landingsterrein zwiept,een springverbod van een paarweken krijgen om zich te bezin-nen op zijn landingstechniek.Centrumleiders zouden er goedaan doen de hookturns te bena-deren zoals ze nachtsprongen be-naderen in plaats van ze te ver-bieden. Ja, als je adekwaat ge-traind bent, kun je ze doen zolangje niemands plezier vergalt of detoekomst van mijn springcentrumbedreigt.Het is vervelend om een springereen gebroken bovenbeen te zienoplopen, omdat hij dacht dat defabriek hem een mooi kleine koe-pel had geleverd met magischehookturn mogelijkheden. Hij heeftop een harde manier moeten er-varen, dat er meer voor nodig isom de chute te besturen. Maareen opener houding naar het ge-heel zou hem geholpen hebbende duidelijk benodigde training tekrijgen.

De werkelijke en ingeschatte risi-ko's van parachutespringen dra-gen veel bij aan z'n aantrekkings-kracht. Om parachutespringer tekunnen worden, moet je metangst om kunnen gaan; een leer-ling die doorzet, voelt z'n zelfres-pekt met de minuut stijgen.Hoewel de sport zijn gevarenkent, beoefenen we hem toch,meestal omdat we menen met derisiko's om te kunnen gaan. Wegaan niet te ver als we zeggendat de sport zo gevaarlijk is alswe hem zelf maken. Als we onsde basisprincipes goed eigen ma-ken, bij blijven en niet echt ietsstoms doen, kunnen we nog langdoor blijven springen.Sommige sprongen zijn gevaar-lijker dan andere, maar de mees-ten van ons doen maar al tegraag mee, ook al worden wesoms door anderen bekritiseerd.Nachtsprongen bijvoorbeeld, dra-gen meer risiko's met zich meedan sprongen overdag. Maar alsde springer zich er goed op heeftvoorbereid en als hij gebruikmaakt van training en gezondverstand, zal hij met sukses dekick en de schoonheid van denachtsprong ervaren.

LANDENOnthoud goeddat het laatstewatje bij eenswooplandingdoet, is landen. Als je jezelf ineen positie manoeuvreert waarbijde parachute niet genoeg snel-heid heeft om te vliegen, dan valje naar beneden en als je dan netop drie meter hoogte zit, dan valje vanaf die hoogte naar beneden.(snelheid = lift, dus: geen snel-heid = geen lift)

gebruiken in turbulentie of vlageri-ge wind. Als je in deze omstandig-heden je voorste risers intrekt,kan je parachute inklappen.

Hookturns met je voorste riserszijn heel gevaarlijk. De voorwaart-se snelheid die je hiermee be-reikt, is veel groter dan de recht-toe-recht-aan approach. Het grotenadeel is dat het veel moeilijkerte beoordelen is.Als je dit type nadering niet goedinschat, kan je jezelf behoorlijkbeschadigen. We raden je af dituit te proberen.

MEER SNELHEIDAls je de canopy in de hand hebt,kan je beslissen om approachesmet hoge snelheid te proberen.Het is nogal logisch dat, hoesneller je gaat, des te harder jekunt landen,dus wees voor-zichtig. Er zijndrie methodenom extra snel-heid te krijgen:voorste risers,voorste riser-hookturns entoggle hook-turns.

Als wij skydivers een sport, waar-van we weten dat die gevaarlijkis, zo enthousiast beoefenen enals we weten dat we risiko's kun-nen bedwingen door gebruik temaken van kennis en een goedinschattingsvermogen, waaromzetten we ons dan zo af tegenhookturns? Waarom is het primaom een kick te zoeken in een 50-mans nachtsprong, maar wordthet afgekeurd om een lage draaien een opwindende landing temaken?

Voorste risersDe beide voor-ste risers naarbeneden trekken bij een recht toerecht aan nadering, is de minstgevaarlijke methode. Een minima-le intrekking (niet meer dan 5 cen-timeter) van de voorste risers re-sulteert al in een behoorlijke toe-name van de snelheid, waardoorook het flarevermogen bij bijnaelke landing flink is. De flare be-gint met een voorzichtig loslatenvan de voorste risers en gaat doormet het voorzichtig naar benedentrekken van de toggles, zover alsnodig is. De hoogte waarop jebegint met flaren, is bij elke aan-val anders. Het vergt de nodigeoefening om de-ze faktoren teleren afwegen.En deze oéfe-ning kan nadeligzijn voor je ge-zondheid. Als jede voorste risersgebruikt omsnelheid te win-nen, laat dannooit je toggleslos. Zorg er ookvoor om nooitvoorste risers te

Hookturns met de toggles zijn degevaarlijkste van de drie opties enbieden geen enkel voordeel tenopzichte van de performance vande parachute. Omdat zowel dehoek van de draai en de start-hoogte heel precies moeten zijn,zijn toggle hookturns heel moeilijkgoed uit te voeren. Zij zijn ookheel onvoorspelbaar in turbulentewind. Probeer het niet. (De mees-te 'turfsurfers ' zijn het erovereens dat bij dit soort hookturnshet niet een kwestie is van of jegewond raakt maar van wan-néér ... ) E-

Hookturns voor je plezier warener eerder dan de squares; som-mige springers deden het methun Para-Commanders. Maarhookturns lijken pas sinds korteen probleem te vormen. Tegen-woordig praten springers overhookturns alsof ze het over Rus-sische Roulette hebben.Het probleem van de hookturn zithem niet in de manoeuvre zelf,maar in de springer die hem uit-voert. Er zijn massa's springersdie gewend zijn felle hookturns temaken - op een veilige manier.Mochten ze het verknallen, danworden ze hooguit vies, maar nietgewond. Ze weten wat ze doen,

Instrukteurs en parachutefabri-kanten zouden geïnteresseerdeklanten en leerlingen moeten Ie-ren, hoe je hookturns korrektkunt maken. Het is een simpelemanoeuvre die veilig uit te voerenis zodra je de basisprincipesbegrijpt.

Als je niet van hookturns houdt,doe ze dan gewoon niet. Maarlaten we niet zo moeilijk doenover degenen die het wel doen.

L ~

••••

Je kunt alles uitdoen -behalve je Cypres

AIRTECMilteistrasse69 Tel: +49 2953 8010D - 33181 Wünnenberg Fax: +49 2953 1293

EVENEMENTENFormatiespringen in Kassel, Duitsland

NATHALlE CHUDIAK - Willi Roland vanAero Fallschirm Sport in Calden maakt perfax melding van drie internationale evene-menten dit jaar.

De zomerboogie vindt van 2-10 juli plaatsmet de Franse springer Jeff Ronzevalle alschef organizer. KasseI heeft een Twin Otter,een Cessna Caravan en twee turbine Cessna's206.Van 15-17 juli vindt de tweede internatio-nale 16-mans wedstrijd plaats. Er wordt ge-sprongen uit de Twin Otter en het programmais acht ronden (minimaal vier) met drie for-maties per sprong die random uit een poolworden getrokken. Teams moeten hun eigenvideoman meenemen. Er is een 'slordige'$ 12.500 aan prijzen te verdelen en er zijnnog kleine prijsjes voor alle teams.Inschrijfgeld is $ 1.000 per team en $ 420 per

Skydive SebastianMARIJKE DE VRIES - We ontvingen eenenthousiast verslag van de Easter Boogie diebij Skydive Sebastian is gehouden dit voor-jaar.Deze dropzone, die prachtig is gelegen inFlorida, heeft onder andere een Casa 212 terbeschikking. Verder is er flink verbouwd, zo-dat er nu nieuwe leslokalen zijn, videoruim-tes, een bar en slaapzalen.Wie meer interesse heeft, kan bellen, schrij-ven of faxen naar: Skydive Sebastian, POBox 126, Roseland, Florida 32957, telefoon407 388 5672, fax: 407 5899048. •

teamsprong (inklusief video). Inschrijven kantot 30 juni, wie het eerst komt enz.Van 10-18 augustus organiseert het centrumde open Duitse Kampioenschappen Forma-tiespringen '94. Het programma omvat vier-mans sequential, achtmans sequential en in-termediate viermans sequentia!.Inschrijfgeld is DM 75 per springer per on-derdeel (voor springers in twee onderdelenDM 100) en dat moet uiterlijk I augustus zijnontvangen. Sprongprijzen zijn DM 180 perviermansteam en DM 360 per achtmansteam.Springhoogtes zijn respektievelijk 10.000 en13.000 voet. Er zijn per onderdeel twee trai-ningsprongen en tien wedstrijdronden.Er kan gratis worden gekampeerd en er wor-den maaldtijden aangeboden tegen schappe-lijke prijzen.Informatie via telefoon 49-05674-4119, fax49-5674-7145. •

Paraclub StockholmNATHALlE CHUDIAK - Stockholms Fall-skärrnsklubb laat ons per fax weten dat je hetdeze zomer voor minder dan US$ 13 (persprong) kan doen omdat de zevende sprongper dag gratis is. Er wordt gesprongen uit eenTwin Otter 300 van 13.000 ft. Leden van debeste Skandinavische viermansteams zijn de-ze zomer in Stockholm en in juli hebben zezelfs Pete Allum als loadorganizer. Er kangratis worden gekampeerd en er zijn 120 gra-tis bedden beschikbaar voor overnachting.Informatie per telefoon 8-6407762, fax 8-4110425. •

TE KOOP OF VOOR LANGERE TERMIJN TE HUUR:

PARAVLIEGTUIG(Cessna 182)PH-OII* inflightdoor* driebladige prop* Gomolzig uitlaatdemper* nieuwe motor (± 200 uur)

ATAS Luchtvaartbedrijf bvVliegveld Teugetelefoon 05763-1830fax 05763-1695Nico Snip

Skydive IsraëlRONALD OVERDIJK - Wil je gaan sprin-gen in Israël, dan is de Sky Club Ltd. 'theplace to go'. Hij ligt 60 km ten noorden vanTel Aviv en 30 km ten zuiden van Haifa en isgelegen in een mooi gebied van het land.Je kan er staticline en AFF-kursussen volgen.De club is verder uitgerust met een overdektevouwruimte, een briefingruimte en een bar.Er zijn hotels op 15 minuten afstand.De club beschikt over een Cessna 206, eenIslander en vanaf mei '94 een Pilatus Porter.Het centrum is het gehele jaar geopend!Voor verdere informatie kun je je richten tot:Sky Club Ltd., Habonim Beach, POB 48268,Tel Aviv, Israël, telefoon 050-218367/8, fax03-497089.

De Israeli Skydiving Society heeft een bodgedaan voor de organisatie van de WK For-mation Skydiving 1995. Als lokatie is geko-zen voor de Sky Club op Habonim beach.Als vliegtuigen zullen Twin-Otters en Pilatus-sen Porter gebruikt worden. Over het bod zalgestemd worden op de volgende IPC-verga-dering in Oslo, 3-6 februari 1995. •

Fallschirm SportMagazinDas Fallschirm Sport Magazin erscheintalle 2 Monate und das FallschirmSport-Info berichte! in den dazwischen-liegenden Monaten.[ahresabormement DM 30.', SFr 30,·, OS 210,·

Eerste OpenBenelux KP Precisie

NATHALlE CHUDIAK - Op 20 en 21augustus wordt bij PC Oud-Turnhout een pre-cisiewedstrijd voor vijfmansteams gehouden.Er moeten acht sprongen (minimaal drie) uitde twee Pilatussen Porter en de C206 wordengemaakt.Er is een camping op de DZ en er zijn dou-ches. Op 5 km afstand van de DZ is een hotel.Inschrijfgeld is Bfrs, 1000 (inklusief barbe-cue) en Bfrs. 400 per sprong, Inschrijven vóór15 augustus bij Gust Poortmans, telefoon/fax32-14451947, of Goris Fons, telefoon 32-15247011. •

Stijl en PA in ItaliëMARIJKE DE VRIES - Van I tot 4 septem-ber 1994 worden in Belluno (noord-west Ita-lië) de 30ste Open Nationals van Italië gehou-den in de disciplines stijl en precisie (indivi-dueel en in teamverband).Het is mogelijk deel te nemen aan een of aanmeerdere onderdelen, Snel opgeven, want dedeelname mogelijkheden zijn gering.Voor meer informatie: Maurizio Barone, ViaJF Kennedy 4, 411 00 Modena, Italië, telefoon3959253 155 (werk), 39 59 370 187 (privé),fax: 395943730667,3959250054. •

LAMMERT DIJKSTRA EN PIETER LANDMAN

1000 SPRONGEN SPRINGERSEelde is voor de gemiddeldeNederlander ongeveer net zo'nuithoek als Midden Zeeland.Maar waar Midden Zeelandjaarlijks een boogie organi-seert waar die gemiddelde Ne-derlander nog wel eens komt,houdt Eelde zijn boogie zo mo-gelijk nog verder weg: opAmeland.

doorMarijkede Vries

Toch ondernam uw verslaggeef-ster de tocht naar het noordenvoor een gesprek met twee inte-ressante mannen: Lammert Dijk-stra en Pieter Landman.Met dank aan Annie D.,Swijs S.en de thee van mevrouw D.

dacht: "Dat wil ik ook wel eensproberen." Dus ik ben een kursusgaan doen en na de eerste sprongwist ik zeker dat het iets voor mijwas. Ik ben op Eelde begonnen,maar tussendoor heb ik ook driejaar op Hoogeveen gesprongen. Iksprong daar met het team SIST,waar Jos Arkes, Martin Jonkersen Jasper Lopers in zaten.

LammertIk ben altijd al gecharmeerd ge-weest van luchtsport. Ik herinnerme dat ik op achtlarge leeftijd pa-ra's zag op Eelde; je kunt wel zeg-gen dat het toen begonnen is. Ikben in dienst begonnen en namijn studie verder gegaan. Ik werdal snel sekretaris van de club,want er was een bestuurskrisis ende hele club lag een bee~e op zijngat. We leenden een kist van Hil-versum en instrukteurs van ande-re clubs. Ik werd in 1978 hulpin-strukteur en acht jaar later in-strukteur.Er heerste bij ons niet zo'n kom-petitiesfeer, want wie goed sprongen er de kapaciteiten voor had,

werd ingelijfd bij de instruktie-groep.

PieterInstruktie is niets voor mij. Ik vindhet een enorm grote verantwoor-delijkheid, die je als instrukteurhebt. Ik zou die verantwoordingvoor leerlingen niet willen dragen.Hoewel ... misschien dat ik in detoekomst nog wel eens de oplei-ding voor AFF-instrukteur gadoen ...Nee, laat mij maar teamspringen.

Peter tijdens een exit uit de CFYgefotogra·feerd door Peter Liemberg.

Met SIST zijn we drie keer derdegeworden op de NKP: in '89, '90en '92. Dat waren mooie tijden. Eris een jaar geweest dat we methet team in één jaar tijd zo'n 275sprongen maakten. Nu zit ik metLunshof, Meddens en Bruinsma inhet team Prinses Antoinette.Ik vind eigenlijk iedere (team)-sprong een uitdaging. Grote for-maties, zoals de 53-man op Texel,

Hoe zün jullie er toe gekomen omte gaan springen?

PieterIk had wel een demo's gezien en

THE SPORT SANDALTeva MODEL 1500 de klassieker f129,-

Teva MODEL 1200 de dames klassieker f 129,-

TerradactylHet summum op het gebied van komfort;het "Dino-grip" voetbed draagt zorg vooreen maximum aan komfort.Het in de zool ingebouwde SHOCK PADabsorbeert iedere stap die u zet. f 179,-

Kom ze gauw eens passen of vraag onze superdikke katalogus (vol nieuw1;jes over onzelichtgewicht kampeer-, bergsport-, wintersport- en expeditieuitrustingen) even aan:

070-3883700

.8EYER®I ZVVERFSPClRT

(•.•rI')()()II. INN(),Tl~·I'()II.S

Speciale sandaalsokken van fleece f34,95

Den Haag 2521 AB Calandplein 4, Rotterdam 3031 AA A. deRuyterweg 33-35, Utrecht 3521 GR Balllelaan 12, Arnhem 6811 LSUtrechtsestraat 5, Haarlem 2013 DC Zlliweg 63, Breda 4818 SGWilhelminastraat 22, Apeldoom 7311 LA Brinklaan 45, Hilversum1211 KL Havenstraat 16, Bever Boek en Kaart 2521 AB Calandplein4, Steenwllk Bike & Hike Centre, 8332 JE Woldmeentherand 11,Amsterdam 1054 ES, Stadhouderskade 4. (rniv begin mei).

maken met onzesport. Natuurlijkhoop ik dat leer-lingen doorgaanmet springen na-dat ze hun A-bre-vet gehaald heb-ben. Ik zeg aanhet eind van deopleiding altijd:"Je hebt er nuaan geroken,maar vrije val ispas echt sprin-gen."Misschien datAFFook voor mijeen volgendeuitdaging is.

Wat vinden jullievan de ideëendie op het IPC-kongres zijn geop-perd met betrekking tot kleine,snelle chutes? (o.a. verbod opdergelijke koepels, betere in-struktie, strakkere dropzone-regels)

Lammert in zijn rol als tandemmaster.

dat betreft groot genoeg is.in de SP...

lammertIk zie de ontwikkeling van HighPerformance koepels in de lijnvan rond- PC- square. Een natuur-lijke ontwikkeling, die je niet doorregels moet beperken.Je kunt niet leven volgens hetBVR, er zijn ook nog marges. Ikdenk dat je individuele springersde (speel)ruimte moet geven omvan A naar B te komen. Er zijnmeer wegen dan alleen de kort-ste. Dat houdt in: eigen verant-woordelijkheid, maar als instruk-teur heb je natuurlijk ook je ver-antwoording.

PieterMet betrekking tot FS vind ik datgeldt: hoe kleiner hoe beter. Ikspring zelf met een BT 50. Jemoet er de juiste mensen meelaten springen. Maar ik denk weldat in Nederland de sociale kon-trole voor 'jonge' springers wat

BeidenEh, dat is nou net het enige stuk-je dat we nog niet hebben gelezenPieter Landman tijdens het vouwen van zijn chute.

Een exit van Lammert voor een relatiefsprong uit de 'oude doos'.

zijn wel leuk, maar eigenlijk een beetle saai. Dandoe ik liever een twintigman met zes punten, of ge-woon vierman.

lammertIk ben nooit zo met wedstrijdspringen bezig ge-weest. Instruktie was en is nog steeds, heel belang-rijk voor mij. De interaktie met andere mensen iseigenlijk de rode draad die door mijn springkarrièreheen loopt. Zo ben ik ook met tandemspringen be-gonnen. De club zag er niet zoveel in, dus heb ikeen eigen tandemchute gekocht en het grootstedeel van de sprongen die ik nu maak is tandem.Het geeft mij voldoening om mensen kennis te laten

Wat was je meest bijzonderesprong?

lammertDat zijn er verschillende. De Elf-stedenparachutistentocht washeel erg leuk om te doen, de D-Day Return in Engeland was bij-zonder en de opening van deSmall Olympic Games ook.

PieterIk vind het teamspringen nogsteeds bijzonder en leuk. Eensprong die me nu zo te binnenschiet, was een demo in de Oos-terhaven, waarbij we tussen dehoge gebouwen door op een vlotjevan 5 bij 15 meter moesten sprin-gen.Demo's zijn sowieso leuk: eenbeetje extra spanning, enthou-siast publiek. Je krijgt dan eenswat waardering voor wat je doet.

Pink Sk~va~~-24 juli 199421 juli 1994

8-Mans Wedstrijd 7-Ronden(Vrijdag & Zaterdag)

Indisch Buffet & Live Bandl~aterdag)

'j. •

Wat zouden jullie graag nog eenswillen doen?

PieterIk wil heel graag eens een ballon-sprong maken.

Inschrijfgeld: DFI 50.-Sprongprijs: DFI 47.50

Overnachting:Camping 'De Kruitmolen' : 01182-2909

lammertHeb je dat nog steeds niet ge-daan?!?Dat gaan we nu regelen! a

I~------------~--~~--------------------------~TRIP, ART, PFF EN

WAT DIES MEER ZIJ

SKYDIVE EXPRESS 1994Flight Level 125* for Fr. 38.-Skydive Express are fullioods in our oircrolts 10 Fl 125. (*Fl 125 is aboul 3750m above locorno.]

As Ihe professional Skydiving school in Swilzerland we operale a Cessna CARAVAN and 1 Pilorus Porter 011days from Iv\arch 10 November, excepl Iviondays. December 10 February on weekends. (On your requesl wewill fly for your team November 10 February during the week.)

Team rates 1994For 5 jumpers or more our Team Prices will be ovoiloble.

-3000 M SFr. 36.- -3500 M SFr. 38.-

Special Team rates 1994We offer special prices for RW Teams, Iraining at Para Cenlro locarno for 50 jumps or more.

- 3000 M SFr. 32.- -3500 M SFr. 36.-

o LOCARNO AEROPORTO CANTONALE 6596GORDOLA TEL. 093672651 FAX 093 673824

Het is alweer een aantaljaren geleden dat er in Neder-land de zogenaamde TRIP-pro-gramma's opdoken. Deze kur-sussen hebben tot doel de be-ginnende FS-springer in te wij-den in de geheimen van onzesport. Al met al tijd voor eeninventarisatie en kritische be-schouwing.

doorRonaidOverdijk

Een brief naar de clubs leverde devolgende reakties op.Teuge gebruikt het TRIP (TeugeRelatief Instruktie Programma),ontworpen door Henk van de Bergin 1987. Icarus heeft ook eenTRIP-programma en Flevo gebruiktde Korte Handleiding RelatiefSpringen met daarin het ART (Ad-vanced Relatief Trainingsprogram-ma). Verder is er een RW4 Basic

Training Program, geschrevendoor Peter Derksen in 1990. Ditis de officiële KNVvL FS-syllabus.Sinds kort bestaat er het PFF(Progressive Free Fall) program-ma, geschreven door CharlesSchuilenburg en in gebruik bij deENPC. Dit laatste programma iseigenlijk een kursus tussen deAFF-en de gewone vrijevaIoplei-ding, maar ik wilde het vanwegezijn originaliteit toch bespreken.

Ik zal beginnen met het TRIP-programma van Teuge.Het is een korte gestruktureerdekursus voortbouwend op reedsbestaande buitenlandse kursus-sen . Doel van dit programma (envan de andere TRIP's) is de be-ginnende FS'er de basisvaardighe-den aan te leren om een goedeen veilige FS-springer te worden.Er wordt duidelijk gesteld voor wiehet geschikt is en wat de leerdoe-len en de materiaaleisen zijn. Deopbouw betreft een introduktie-sprong, zijnde de eerste FS-

sprong en een vervolgopleidingvan tien levels. Elk level en de in-troduktiesprong zijn goed opge-bouwd volgens een vaste formule:

A. leerdoelenB. theorielesC. praktijkD. leermiddelenE. het daadwerkelijke sprong-

programmaF. debriefingG. korrektietraining

H. logboekDe sprongen bevatten detechnieken:

1. recht vallen2. recht vooruit vliegen3. levelproblemen oplossen4. 90-graden draai5. knie aangeven6. 360-graden draai7. back-ins8. exit met tijdsverschil (=

dive)

LOCARNO

9. dive met side-in en back-in10. compressed accordeons

Men eindigt met tips voor de in-strukteur die punten als kontroleop begrip, veiligheid en videomoet bespreken. Tenslotte wordter gewerkt met handsignalen omtijdens de sprong korrekties aande leerling te kunnen geven.

Het TRIP programma van Icarusis van dat van Ieuge afgeleid watook wordt gezegd in de inleiding.De werkmethode is dezelfde. Hetprogramma verschilt in de op-bouw van de spronglevels. Hierbegint men met 360- en dan pas90-graden draai. Verder wordt dereversed arch pas op het eind be-handeld (level 9) en is level 10een sprong van formaties zondertussenpozen. In het algemeen ishet wat sneller kwa progressiedan dat van Teuge, maar zoals inde inleiding staat, is er op Icarustalent genoeg aanwezig om ditaan te kunnen.

Het ART programma van Flevo is,ondanks zijn andere naam, ookeen afgeleide van Teuge. Naamen jaartal van de auteur ontbre-ken dus ook. Voor de rest is hetprogramma bijna identiek. Dehandleiding relatiefspringen is welpraktisch hierbij omdat daarin be-grippen zoals relatieve wind, hou-ding en verplaatsingstechniekenworden beschreven en uitgelegd.

De RW4 syllabus van Peter Derk-sen is een gedegen stuk werkwaarin veel facetten van het FS-springen uit de doeken wordengedaan. Het is echter zeker nietvoor de beginnende FS-springermaar meer voor iemand die eenTRIP-programma al succesvol ach-ter de rug heeft. De schrijver be-gint met een aantal basisregelsvoor FS en geeft 18 voorbeeldenvoor oefensprongen. Deze gaanvan makkelijk tot - mijns inziens -te moeilijk. Als oefening op zichzijn ze echter wel goed. De exit-techniek van de formatie wordtvoor alle vier personen uiterst ge-detailleerd belicht. Begrippen zo-als targeting, het assenkruis, debox-vrijevalhouding, centerpoint,3600 draai, 1800 draai, back-ins,donuts en zig-zag worden behan-deld. Het begrip brainlock wordtaangestipt, de vijf draaipuntenvan het lichaam, tips voor team-springen, het belang van video envan een goede lichamelijke kondi-tie. Om kort te gaan, alle aspek-ten van FS. Ondanks zijn uitge-breidheid is de syllabus geda-teerd. De technieken van hetassenkruis en de boxhouding zijndoor de meeste buitenlandsecoaches al verlaten en vervangendoor begrippen als refereren aanje partner en flexibele houding.

Tenslotte dan het PFF-program-ma, Dit is dus geschreven als op-leidingsvorm voor de vrijeval voormensen die nog niet aan het TRIPtoe zijn. Het wordt gebruikt bij deENPC voor probleemgevallen:mensen die niet door de konven-tionele vrijevalopleiding heen ko-men. Het programma legt eenzeer grote verantwoordelijkheid bijde desbetreffende instrukteur.Ook dit programma is struktureelgoed onderbouwd en bevat driedelen:

* theorie,* grondpraktijk (harnas) en* sprongtechniek (sprong).

De inleiding betreft de bekendealgemene begripsbepalingen zo-als de vrijevalhoudingen, (on)sta-biliteit, manoeuvres in vrije val entechnieken. Bij dit laatste zit hemechter de kneep en het vernieu-wende van deze kursus.Men grijpt terug op de bekendedelta houding, die hier root (wor-tel) wordt genoemd, omdat hetdie houding is die alle problemen,die zich voor kunnen doen, moetoplossen. Een en ander heeft eenmilitaire oorsprong.Wat verder nieuw is, is dat deleerling direkt 10 sekonden vrije-val maakt in de genoemde delta-houding. Ervan uitgaande dat deleerling nu zijn voorgaande proble-men heeft overwonnen, wordende frog houding, de salto achter-waarts en de tracking besproken.Besloten wordt met de veiligheid.De auteur hamert hier gezien de10 se konden vrijeval zeer terechtop het veiligheidsaspekt

TIJD = TIJD_De afspring- en openingshoogteen de MD ontbreken niet.Al met al lijkt het een zinvolle aan-vulling voor de bestaande vrijevaI-opleidingen. Een duidelijk plus-punt is de opvulling van het gatvan de genoemde probleemgeval-len. Een minpunt is het feit dat deauteur een aantal eisen bij de in-strukteur en omstandighedenlegt. Een instrukteur moet de'gave' hebben om mensen dieecht niet door de vrijeval heenzouden komen, te selekteren.Subjektief dus.Een tweede probleem is de ge-noemde voorwaarde van het inkorte tijd voltooien van de kursus.In Nederland isdit vanwege hetweer niet altijdmogelijk.Een derde puntis dat dit pro-gramma nogniet officieelals opleidlngs-programmaloopt. Zeker ge-zien de groteverantwoordingdie ligt bij de

instrukteur zou een landelijke evalua-tie/opleiding geen kwaad kunnen.Hetzelfde kan gezegd worden voor deTRIP programma's. Landelijke eenduidig-heid van de opleidingen is een belangrijkpunt.

De foto's bij dit artikel zijn gemaaktdoor Henny Wiggers.

Ze laten formatie-begeleidingssprongen zien,waarbij de instrukteur de leerling vasthoudt.

Rest mij nog af te sluiten met een dank-woord voor alle auteurs van de genoemdeprogramma's, die hun nut in de loop derjaren al zeer zeker bewezen hebben. a

...• only 19S •.()M/MONTH tor 8 new VECTOR·TEMPO-SABRE-CYPRESATOM-MAVDAY-MERIT 170, In ,lier, Mly 5555 ../)14, CYPRES Exkl.SECOND - HAND SERVICE: SABRE135/20 Jps/1950 DM. PIJ 150/20Jpsj1250 DM. FALCD\J215/0 Jps/1550 DM, Rebel 165.220 Jps/350 DM. Cypres1Pin incl.Ment. 1990 DM.Cypres 2Pin incl.Mont.2090 DM. Altimeter PdF 170.- DM.Barige 170.-OM. NOW IN $TOCK. PD 170 1990 DM. MJNARCH 155 2590 DM,5nLE17D 2695 DM. BTPRO 2395 DM. MERIT 170-190-21 0 2425 DM

.U prices lneL BTW I caU IIOW•••••••••••Te~Fax+49 47441525. Mittelweg 7. D- 27612 NES SE.

Parachute-5ervlce para - leasing - nord System-leaslng

VAN PIG TOT SPECBij sportspringers die huneerste sprongen maakten bijhet Korps Commando Troepenis de PIG een begrip: de ParaInstruktie Groep. Ooit begon-nen op een klein hangaartjeop Vliegbasis Gilze Rijen, nugevestigd in Breda, heet degroep voortaan de Specialis-ten Groep Para, of kortwegSpec. Groep Para.

doorReimervan derVlugt

Met een nieuwe naam is er eennieuwe stijl. Hoewel de jongekommando-verkenners nog altijdwordt geleerd om met ronde bol-len vanaf 1200 voet af te stappenop weg naar hun 'werk', heeft erde laatste jaren een signifikantekultuur wijziging plaatsgevonden inde opleidingsmethoden. Deze an-dere stijl is in het verleden al ge-start door voorgangers van dehuidige kommandant Kees deWaard, bijv. Charles Pellens enCharles Schuilenburg.De recente vorming van een kom-mando-kompagnie waarin opera-tionele vrijevaiiers zijn opgeno-men, maakte het noodzakelijk devaste staf van instrukteurs om tevormen tot kwaliteits vrije-vallers.

Rechfsboven:Kees de Waard op5 m hoogte in de

mock-up van de F27boven een

schuimrubberbak.Midden:

In de open deurvan de mock·up.

Onder:Met de spiegelbak.

Daartoe is de IVV in het leven ge-roepen, de Instruktie Verdere Vor-ming. Dit programma heeft totdoel de instrukteurs als het warepermanent door te laten leren.Ron Kramer, instrukteur bij deSpec. Groep Para en voormalig lidvan wk-team Double Eclipse, legtuit: "Voorheen had een gemiddeldinstrukteur hier een vrijeval-vaar-digheid van ongeveer B-brevet-plus. Nu hebben we het IVV enverlaat geen enkele instrukteur dekist zonder een opdracht. Terwijlmen vroeger het domweg rechtnaar beneden vallen als vaardig-heid zag, krijgen ze nu een op-dracht bijvoorbeeld in de trantvan: je maakt een zittende exit,dan een backloop, een daffy, eenT en twee barrelrolls. Het doel isde man 'los' te maken."Het einddoel moet zijn dat de in-strukteur naspringt om de militairvrijevalIer te kontroleren. Hij doetdit dan door, met z'n gezicht naarde kursist, rondjes van 360 gra-den te vliegen rondom de kursist.Daarvoor traint men het formatie-springen door middel van RIPS-sprongen. Hoewel de militairevrijevalier primair dient te wordenopgeleid voor een militaire taak,wordt ook bij kursisten met pro-blemen begeleidingstechniekentoegepast die zijn afgeleid vanAFF.Ron Kramer: "Kijk, alles is militairte verantwoorden, zo ook koepel-relatieven. Als een HAHO-patrouil-le wordt opgeleid in het formatie-vliegen met tussenruimten van 25meter, moet de instrukteur zonderaarzelen of problemen veroorza-kend, rondjes om de formatieheen kunnen vliegen."De instrukteurs stelen niet alleenideeën van het sportspringer, ooklaat men zich inspireren door hunbuitenlandse kollega's. De Fransepara-school in Pau ontwikkeldeallerlei 'gadgets' voor de vrijevaI-instruktie. Daarvan heeft de SGP

Het burger-springen geeftons nu eenbruikbare ba-sis."Naast ledenvan het KorpsCommandoTroepen, wor-den bij deSpec. GroepPara ook leer-lingen van demilitaire scho-len opgeleid inhet kader vande Grensverleg-gende Aktiviteit(GVA). Hierbijworden de toe-komstige kader-leden gekon-fronteerd metaspekten zoalsstress, angsten het overwin-nen hiervan.Kees de Waard:"In de gehelegrondopleidingtot militair-parageef ik een uurles over angsten spanning.Ik laat dan hetachterste vanmijn tong zienen geef hun deopdracht datook te doen.Want alle fou-ten in de kistkun je kwa han-delen op angsten spanningterugvoeren.

\ Boven wordt,,~ bepaald wat be-

neden gebeurt,inklusief blessures! Dat is alleente bereiken als ikzelf, als 'debaas', vertel dat ik meer daneens flink bang ben geweest.Gewoon even van dat voetstukkomen; voorbeeldfunktie dus,"

I])~rn® Altitude Warning Device

enkele nagebauwd: de spiegelkarwaarmee de para zichzelf letter-lijk van alle kanten kan bekijkenom zijn houding te korrigeren; de

...----------------------------------, springbak waar-in de springervanuit een vijfmeter hoog ge-plaatste F-27mock-up-deur inde schuimrub-ber blokkenploft, Simpelmaar effektief."De huidige situ-atie in het mili-tair springgebeu-ren is tegen-woordig meergeschikt voor ditsoort methoden.

Probab/y the bestin the wor/dlManufactured by:

Lar§en &BnI§gaard

Mosevej 3, 4070 Kr. HyllingeiDenmark

Phone: + 45424044 05

Telex: 21190

Fax: + 45 46 75 77 22

L

Wat gaat de toekomst brengen?"De afschaffing van de dienst-plicht zal worden gekompenseerdmet meer beroeps personeel.Deze zullen waarschijnlijk ook methet GVA-programma te maken krij-gen. Wij krijgen dus meer en gro-tere groepen op te leiden.Daarom staat didaktiek bij onshoog in het vaandel. Alleen daar-mee kan bij grote groepen dekwaliteit en veiligheid wordengewaarborgd." a

•

Daar stonden we half aprildan weer in Moskou te wach-ten op de IIjushin 76 die onsnaar Siberië zou brengen.Weer, omdat dit mijn tweedepara-expeditie naar de Noord-pool zou worden.

doorNathalieChudiak

Rechtsboven:Uw verslaggeefster voor

de neus van de IL-76 voorvertrek naar de Pool.

Links:Patrick de Gayardon

met zijn skysur !boardgereed voor de sprong.

Midden:Uw verslaggeefster vooreen van de twee evaku-atie MI-B heli's voor ver-

trek naar het 'ijsvliegveld'op de poolcirkel.

Rechtsonder:Serge Insarov enBill Booth met de

certifikaten voor hunderde tandemsprong op

de Noordpool!

Wat bezielt iemand überhaubtom een sprong op de Noordpoolte willen maken en wie is er gekgenoeg om dat een tweede keerte willen doen?!?

Ik ben een van die gekken en ikweet niet precies waarom.Misschien is het het gevoel vooravontuur, iets unieks te doen, ietsdat maar heel weinig mensen voorje hebben gedaan. Het gevoel deultieme sprong te maken op hettopje van de wereld.Misschien is het om de reis doorSiberië, een land dat altijd om-ringd is geweest door verhalenover verbanningen en ontberingen,een land waarvan niemand ooitterugkwam ...Misschien is het om mensen te

ontmoeten waarvan geschiedenis-boekjes je hebben geleerd dat zegewetenloos, wreed en primitiefzijn en die aan de andere kanteen onovertroffen schoonheidaan literatuur, poëzie, muziek enkunst hebben voortgebracht.Misschien wel alles tesamen.De tweede keer weet je dat hetom andere redenen is. Het gevoelvoor avontuur is er nog steeds,

maar je wilt ook die vriendelijke,hulpvaardige, royale en zeer gast-vrije Russen weer ontmoeten, jewilt de schone en frisse vriesluchtvan Siberië opnieuw inademen,maar boven alles wil je het uitge-strekte witte maanlandschap on-der je zien vanaf de teilgate vande IL-76!Alle voorbereidingen thuis, gedu-rende de reis en voor vertrek voorhet laatste trajekt naar de Poolhebben je hartslag en pols opge-voerd voor het moment dat je vandie achterklep afduikt naar eenandere planeet ...

Op 15 april kwamen er 80 sprin-gers uit de US, Canada, Frankrijk,Italië, België, Nederland, Duits-land en natuurlijk Rusland bij el-kaar onder leiding van Serge Insa-rov van het Para Reddings Cen-trum van het Russische RodeKruis.Beroemde namen werden ge-hoord, zoals o.a. Bill Booth, DanPoynter, Patrick de Gayardon, MaxDereta en Bruno Brokken.De vijf uur durende vlucht naarChatanga in Siberië en de tweedagen op goed springweer op dePool wachten, werden doorge-

bracht met eten, drinken en sight-seeën met springen in dorpjes inde buurt van Chatanga en uitein-delijk met het in orde brengen vanje uitrusting: Vier tot vijf lagen kle-ding: dun en dik ondergoed, éénof twee lagen fleece, een laag te-gen de wind, balaclava's en ge-zichtsmaskers, handschoenen intwee of drie lagen, dubbelbeglaas-de brillen en tassen met alle nodi-ge spullen om twee of drie dagenop de pool te overleven. En na-tuurlijk alle spullen om op de poolde meest spektakulaire foto's temaken: karnera's. vlaggen, bor-den (met Elvis Presley bijvoor-beeld ... ), kerstman pakken enz.voor jezelf of je sponsor.En eindelijk kwam het groene lichtvan de grondploeg. die eerder

was vertrokken en op Sredneyeiland had gewacht om een kampop de pool in te richten.

Het moment was gekomen ommet je hele 'hebben en houwen'aan boord van de IL-76 te klim-men met de drie uur durendevlucht naar de pool in het vooruit-zicht.Het vliegtuig werd op een tempe-ratuur van 0+ graden gehoudenom te voorkomen dat je je broekuit zweette en je te laten wennenaan de min 26 graden C (zonderwindchilIfactor) op de pool.Een half uur voor aankomst bovende pool ging iedereen omhangen.Er waren drie runs gepland envoor mij was die op tienduizend.Zes tandems stonden klaar en erzouden kleinere en grotere forma-ties worden gemaakt.

Het oorverdovende en alles doordringende geluidvan de sirene verbrijzelt de binnenkant van je her-senpan als de tailgate langzaam open gaat en eenadembenemend schouwspel onthult van een land-schap van witte vlakten doorsneden met riggels vanijsschotsen en donkere plekken, linten en breuk-lijnen van water of dun nieuw ijs. En niets andersvoor zover het oog reikt.Als het folterende geluid van de sirene weer klinkt,neem je een stap, strek je je armen uit en duik jehet bleke blauw van de poolhemel in.

In tegenstelling tot de prachtigstabiele exit van vorig jaar, maak-te ik deze keer een loop op hetmoment dat de propblast van de300 mph me raakte, verloor m'nbril en toen ik die weer gevondenhad, zag ik dat het glas er uitwas. Zonder bril probeerde ik hetgroepje voor me te bereiken,maar jammer genoeg was de ope-ningshoogte het eerst aan debeurt.Een grote witte ijsvlakte met rook,een welkomstwoord in het Rus-sisch op de grond geschreven en

Boven: een eerste-hulp-tent waren dePatrick de Gayardon

aan chute met board markeringen voor een perfekteboven de Noordpool, DZ. Hoewel het niet zo hard waai-ografeerddoorBruno de als vorig jaar, was het zo'n

Brokken. acht graden kouder en dat merkteRechts: . d . . h d

en deel van de groep Je op het moment at JeJe an-bij de Noordpool schoenen uitdeed om foto's tevoorde vlaggen maken. Ofschoon ik zonder bril

van alle aanwezige had gesprongen, had ik geen lastnationaliteiten, . . . ,gefotografeerd van bevriezing In en rond m n

door Max Dereta. ogen, maar de extra bril van Bill

(die vorig jaar zijn bril in vrije valwas verloren) was toch zeer wel-kom.Felicitaties alom, foto's voor denationale vlaggen op de pool,champagne, naakt baden in depoolsneeuw, de eerste reserve-opening op de pool van een Rus-sische springer en het begin vaneen zware verkoudheid voor mijwaren de hoogtepunten van deuren die volgden voordat de langetocht terug begon in een van detwee MI-8 evakuatiehelikopters.Een snel 'hallo' werd even gewis-seld met de uiterst verbaasde le-den van een Canadese expeditiedie een stukje verder met tweeTwin Otters waren geland ...

De twee heli's brachten ons ineen uur naar het ijsvliegveld opde poolcirkel, waar we werdenovergeladen in een Antonov 74.Gestapeld vlogen we in drie uurnaar Sredney eiland, waar we op-nieuw werden gestapeld in eenAntonov 26, die ons in een kleinedrie uur naar Chatanga vloog. InSredney werden we vergezelddoor de leden van een Japanseexpeditie die hun pogingen om depool per voet te bereiken, haddenmoeten afbreken toen ze dooreen ijsbeer waren aangevallen, inde noordelijke ijszee waren geval-len en de helft van hun voorradenwaren kwijt geraakt ...

Uiteindelijk kwamen we aan inChatanga, namen een hetedouche, kregen een warme maai-tijd, vouwden onze chutes en slie-pen een paar uur voordat de twee-de groep terug kwam. En toen datgebeurde, zoals wij: hongerig, dor-stig, vies en moe, waren we hetover één punt roerend eens: eenonvergetelijke en unieke ervaringdie alle offers, financieel en an-derszins, waard was.Tijdens het feestelijke diner wer-den medailles en certificaten uit-gereikt, die zorgvuldig bewaardzullen worden als herinneringenaan deze unieke gebeurtenis.

bliciteitsstunt voor de sponsor.Vast wel iets om in het GuinessBook of Records te vermelden!

Toen we de volgende dag weernaar Moskou vlogen, werden eradressen uitgewisseld met de be-lofte elkaar te schrijven, foto's testuren en er zelfs over te denkenvolgend jaar weer mee te gaan ...Zou er iemand zo gek zijn (behal-ve Bill Booth en Sergej Insarov)om dit een derde keer te doen?

Als deze SP is verschenen, heeftde eerste bijeenkomst van eengroepje enthousiastelingen voorde organisatie van een Neder-landse ploeg voor de Noordpoolpara-expeditie 1995 al weerplaatsgevonden.Ik hou u op de hoogte! a

Felicitaties ook voor de Duitsegroep die een dag later op de poolsprong. Ze maakten een dertig-man en dropten een auto als pu-

L~------------------------------------------------------------------------

MATERIAALEen hoofdparachute kiezen

Aan het kiezen van materiaalzit meer vast dan alleen naarde nieuwste snufjes kijken enje eigen kleuren kiezen. Watmeer telt, is hoeveel ervaringje hebt, hoeveel sprongen jegemaakt hebt en je ambities,je gewicht en je kapaciteiten.

SOORTEN PARACHUTES

Voor de verschillende disciplines in de sport zijnevenzovele soorten parachutes te koop waaraaneigen specifieke eisen gesteld worden:

Precisie en stijl:De hoofdparachute moet weinig voorwaartse snel-heid hebben om precies te kunnen vliegen. Hij moetstabiel blijven wanneer diep in de remmen gevlogenwordt en een makkelijk doseerbare stall hebben. Jestelt eisen aan de toggles, de toggledruk en de sli-der voor optimaal vliegwerk. Meestal zijn deze chu-tes groot in oppervlakte en pakvolume. Bij hoge val-snelheid moeten ze toch zacht openen.

Formatiespringen:Je vraagt om een koepel met een klein pakvolume

Een vergelijking van de weerstanddie de verschillende parachute- ---vormen van nature hebben. I PROFIL I

I Bluetrack Serie Pro I

om je optimaal te kunnen bewegen in de vrije val.En een snelle canopy om het landingsterrein te ha-len bij te verre of te korte spots.

DE PRESTATIESVAN DE PARACHUTE

Koepelrelatief:Je wilt een stabiele parachute met hoge celdruk. Inieder geval moet hij vergelijkbaar zijn met de anderekoepels in de formatie.Je kijkt ook naar: verstevigde panelen op de plaatswaar aangedockt wordt, extra sterke centerlijnenzonder cascades, retractable pilotchute en even-tueel een split slider voor beter zicht.

1. Een dunne (geen hoge cellen) parachute met eenzogenaamde high aspect ratio (in verhouding is dekoepel lang en smal) heeft meestal meer cellen envliegt sneller dan de gemiddelde canopy. Ook dedraaien gaan sneller. Zo'n parachute vraagt meerbehendigheid, kunde en konsentratie van de 'piloot'en meestal ook meer ruimte voor de landing. In dezegroep is ook weer verschil tussen de square en denieuwe elliptische parachutes.Voorbeeld parachutes: Sabre (square), BT (trape-ziumvorm), Jonathan (elliptisch), Stilletto (elliptisch),

De verschillende parachutevormen.

De \lOrM V;.)/V de gr Ser'le pro '. ellipn f,cYl

PARACHUTE PROFIELEN

Hoge performance (veel vermogen)Een dunne vorm om veel snelheid te creëren. Kleine invalshoek, zodat decellen bij veel snelheid niet dicht gaan. Kan niet langzaam vliegen. Is geneigdplotseling te stallen.

Medium performanceEen gemiddelde vorm voor vele doelen geschikt. Karakteristieken die zowelvoor precisie als voor meer snelheid te gebruiken zijn.

lage performanceDikke vorm en sterke ronding om met weinig snelheid veel lift te creëren. Degrote overhangende neus zorgt ervoor dat bij een vertikale daalsnelheid tochnog lucht gevangen wordt.

BT serie pro (elliptisch).

2. Een gemiddelde canopy ismeer vergevingsgezind als het omkleine vergissingen gaat en kanop een kleiner gebied, zoals bij-voorbeeld een drukke boogie ofeen demo terreintie, landen.De meeste zevencel parachuteshoren in deze range thuis: Fury,Maverick, Cruislite. Voorbeeldenvan specifieke CRW-canopieszijn: lightning, Interceptor, Pur-suit, Contact en AR. Voorbeeldenvan negencel parachutes in dezekategorie zijn: Merit en PD.

3. Een parachute met een lageperformance (is breed en kort enheeft hoge di kke cellen met wei-nig celdruk) is het meest geschiktvoor precisiesprongen omdat je ermet weinig wind recht mee naarbeneden kan komen. Zo'n para-chute reageert heel vriendelijk opstuurkorrekties.Voorbeelden van specifieke preci-siekoepels: Parafoil, Challenger,Profil.

TREES VAN MIERLO

bronnen: boek Parachute Equi{rment, lezing Parachutes deFrance ontwerper Michel Auvray.

VIERKANTE PARACHUTES

veel wervelingen . ~ ..,n;~;_

f\".J""".~.

~

ELLIPTISCHE PARACHUTESweinig wervelingen

VIERKANTE PARACHUTESveel wervelingen - veel weerstand

ELLIPTISCHE PARACHUTESweinig wervelingen - weinig weerstand

springers worden inde verleiding gebrachtom hookturns te makenvoor de landing

veel snelheid *snelle en precieze draaien *

nauwkeurige en gelijkmatige vlucht *kom pakte wing met veel druk erin *

lichte toggledruk *goede flare *

het is niet nodig omhookturns te maken

voor de landing

EUROPEAN SKYDIVING BOOGIE

If you have never participated in an ESPACE BOOGIE, toobtain documentation and registration papers, contact usby telephone or fax, Monday to Friday, between thehours of 7 am and 6 pm (french hours).Tel.: (33)74.84.91.32 Fax.: (33) 74.84.99.28

for the parachutists who have already participated in theESPACE BOOGIE and changed their address withouthaving informed us, let us know.

erformance•eSlgns Inc.

1300 INT'L. SPEEDWAY BLVD .• DeLAND, FLORIDA USA 32724PH: (904) 738-2224· FAX: (904) 734-8297

Performance Designs and Relative Workshop

The Uninsured Relative Workshop Inc. DBA

I~aa~ 1645 Lexington Ave. • DeLand, FL 32724-2119

Tel: (904) 736-7589/ FAX: (904) 734-7537

nrumvr WO-h-U~-U0 P

03/31 - 04/04Ampuriabrava, Spa inEaster Boogie

04/07 - 04/10Gap, France

04/15 - 04/17Annemasse, FranceTwinotter Boogie

05/05 - 05/08Lachen-Speyerdorf, GermanyTwinotter Boogie

05/10 - 05/15Klatovy, CSFR80ways

05/18 - OS/21Montbeliard, FranceTwinotter Boogie

05/19 - OS/23Kassei, GermanySpring Boogie

OS/22 - OS/24LaFerte Gaucher, France

OS/26 - OS/29Hartenholm, GermanyBoogie Performance

06/03 - 06/05Lelystad, NetherlandsPD Workshop

06/08 - 06/26Great Britain

06/18 - 06/24Aalborg, DenmarkQ Boogie

06/26 - 06/30Norway

06/28 - 06/29Spa, Belgium

07/02 - 07/10Kirchberg, AustriaWald4tel Boogie

07108 - 07/10Casale, Italy100ways

07/11 - 07/14Triengen, Switzerland

07/12 - 07/17Hoexter, GermanySummer Boogie

07/16 - 07/24Locamo, SwitzerlandFreestyle with Michigan

07/19 - 07/23Ampfing, GermanyTwinotter Boogie

07124 - 07/31Bad lippspringe, GermanyRAPA Championships

08/02 - 08/04SChweighofen, GermanyRW Training Camp

08/06 - 08/14Vichy, FranceESPACE Boogie

08/11 - 08/14Wien, AustriaRW Nationals

08/16 - 08/18Kassei, GermanyRW Nationals

08/19 - 08/21Kassei, Germany100ways

08/26 - 08/28Hoexter, Germany16way Competition

09/02 - 09/04Meissendorf, Germany4way Competition

09/03 - 09/08Klatovy, CSFR

09/05 - 09/07Berlin, Germany

09/10 - 09/11Vercelli, Italy

09/12 - 09/18Casale, ItalyBoogie Performance

09/19 - 09/25Gap, France

09/27 - 10/02Bergerac, FranceBoogie Performance

10/04 - 10/16Ampuriabrava, Spa inFall Boogie

FRIENDSHIP DEMOOPHEFFING 316 SQ. KLu

doorDickRomkema

Het wereldberoemde Amerikaan-se legerdemoteam 'The GoldenKnights' , gebruikt als springkisteen Fokker F-27. Het is, geloof ik,een van de enige niet-Amerikaan-se kisten die de USAF in gebruikheeft.Een Golden Knight zal ik bij bena-dering nooit worden, maar ik weetnu wel wat het is om uit een F-27te springen.

Die kans kreeg ik op 30 maart bijde F-27 demo die gepland was alsonderdeel van de opheffingscere-monie van het 316 squadron vande Koninklijke Luchtmacht op Wel-schap.Naast de parademo kon er onder-meer op het platform een static-display van verschillende militairevliegtuigen uit verschillende lan-den worden bezocht en waren erenkele vliegdemonstraties, waar-onder het spektakulair voorvlie-gen van onze eerste echte 'Neder-landse' Hercules C-130. Jawel, deKLu heeft voor een slordige 236miljoen twee Hercules C-130-30transport vliegtuigen gekocht (zieook het Aero-Journaal 1994 nr. 4,pagina 13). Nou niet speciaal omons skydivers een plezier te doen,maar het oog van de organisato-ren van de F-27-sprongen is al op

deze kist gevallen, dus wie weet!De bemanning wordt op dit mo-ment nog getraind door Belgischekollega's. die al jaren Herculesvliegen en die hebben toch ookleuke ervaringen met skydivers,waaronder een wereldrekord. Hetis en blijft de mooiste parakistwaar ik ooit uit gesprongen heb.

Deze demo was dus nog gewoonuit een F-27, die de 38 springerskomfortabel en snel naar 14.500ft bracht. In de tachtigsekonden vrije val diedit oplevert, werd doorverschillende (gelegen-heids)groepen driftig for-matie gesprongen.Na de exit uit de vol-doende brede zijdeurkrijg je een behoorlijkeklap propwind (exitsnel-heid vliegtuig 50 mis).Floaten aan de kist lijktmij geen lolletle, maardat was nu niet aan deorde; gewoon in tempoachter elkaar naar bui-ten duiken. Het vliegtuignakijken leverde eenprachtig plaatje op.Daarna snel mijn aan-dacht naar mijn drie ge-legenheidsmaaties, rus-tig inkomen en nog eenpaar punten draaien.Een exit op deze hoogtevereist voor de toe-schouwers op de grondal scherpe ogen, maardoor een minder ge-slaagde spot was ookde landing van de mees-te springers door de toe-schouwers alleen meteen verrekijker te vol-gen.

PARACLUBlcARUSVERVANGT OTBDOOR TURBINEKIST

EELKO VAN DEN BOOGAARD - Para-club Icarus springt tegenwoordig uiteen Cessna-207, de OO-PCl. DezeBelgische 7-persoons turbinekist isafkomstig van Paraclub Zwartberg.Naast de weekeinden kan in Hilver-sum bij Paraclub Icarus ook op maan-dag en vrijdag vanaf 13.00 uur en opdinsdag vanaf 17.00 uur uit dit vlieg-tuig worden gesprongen. Voor f 45,-brengt de OO-PCl de springers in 20minuten naar 12.500 ft.

Beperking van geluidsoverlast is debelangrijkste reden om de 8-persoonsPilatus Porter te vervangen door deCessna-207. De turbinekist is ge-luidsarmer en stijgt sneller. Terwijl deliftkapaciteit toeneemt, hebben om-wonenden minder geluidsoverlast.Hiermee heeft Paraclub Icarus haarbijdrage geleverd om vliegveld Hilver-sum ook na 1997 open te houden.Voor de Pilatus Porter, PH-OTB,moetnog een koper worden gevonden. •

.~·;Î:Y-·~<:e...

Mede door het prachtige weer enhet omlijstende programma vande gastvrije KLu vond ik mijn eer-ste F-27 demo een zeer geslaag-de ervaring. a

Foto boven:Links Ab Jans en rechts Dick Romkema na

de geslaagde demo op vliegveld Eindhoven.Foto links:

De Hercules C·130·30 in voile glorietijdens het opstijgen.

Aanschaf van een rig,parachute of accessoires?

Kom naarCharley's Chute Shop!

Interessante prijzen ~en goed advies. ~

GESPECIALISEERD IN:jaarkeuringen

repacksonderhoud/repa ratiestechnische adviezenvoor aanschaf van

springmateriaal

IFYOU NEED

CYPRESCYPRES

CYPRESElke relatie wordt zo snel

mogelijk door onsgeïnformeerd over de laatste

vei I igheidsbu IIeti ns!

Het service puntvoor Zuid-Nederland

Tel/Fax: 31 (0)1653 - 85976

Canadastraat 40 4711 RG Sint Willebrord K.v.K. Breda 56326

___ 2

p

MateriaalnieuwsNOVA

Op 13 januari 1994 wordt de NOVAhoofdparachutedoor fabrikant Glide Path 'geground' totdat duidelijkis waardoor problemen met de Nova (zo die er zou-den zijn) worden veroorzaakt.In de States zijn in 1993 drie springers overledendoordat hun hoofd parachute (een Nova) vlak bovengrond ineens inklapte.Nog geen drie weken later, op 2 februari 1994,wordt de veiligheidsmaatregel ingetrokken; iedereenkan weer met de Nova springen. De reden, die wordtopgegeven: een verband tussen de ongelukken ende Nova was niet direkt te leggen.De ongelukken worden geweten aan drie oorzaken:1. veel wind met turbulentie,2. veel thermische lucht met turbulentie en3. fout van de springer die te ruig met de canopy

omspringt vlak boven de grond.Twee dagen later kondlgt Glide Path aan dat zij op-houdt te bestaan en zichzelf verkoopt aan een groepinvesteerders die zich Flight Concepts Internationalnoemt. Direkteur is een van de riggers die bij GlidePath werkte.Flight Concepts International produceert alle GlidePath canopies behalve de Nova. Wat zij doen, ismensen, die een Nova hebben en zich er niet geluk-kig bij voelen, een Esprit aanbieden met 60% korting(dat aanbod gold tot 30 april 1994). De Esprit is denieuwe negencel parachute van zero porosity stof inde maten 120 tot 195 vierkante voet.Hoe wordt hier in Amerika op gereageerd en moet jenu wel of niet met een Nova springen?Er zijn springers die al meer dan duizend sprongenmet hun Nova hebben gemaakt en er zeer tevredenover zijn. Er zijn ook ongelukken geweest met ande-re hoofdkoepels. Springers in Amerika vinden datmet betaalde testspringers uitgezocht moet wordenwaardoor het komt dat sommige Nova's zo overge-voelig lijken en waarom andere Nova's dat niet heb-ben. Ze vinden het wel goed dat het nieuwe bedrijftoch nog iets voor de springers met Nova's doet,maar vinden het jammer dat ze niet mee willen wer-ken aan zo'n onderzoek.Intussen kan je gewoon weer met een Nova sprin-gen, je bent niet 'geground'. En gebruik verder ge-woon je gezonde verstand!

bronnen: Bulletins van Glide Path International enFlight Concepts International, Skydiving MagazineEditorial.

RIGGING INNOVATIONS

De fabrikant van de Flexon, de Esprit, de Talon en deTelesis harnas-container-systemen (Rigging Innova-tions) heeft de goede oude Talon in een modern jas-je gehesen. De Talon Classic pro, zoals hij anno '94heet, is ontworpen voor de precisie- en stylespringeren heeft het uiterlijk van de Flexon met riser covers.Aardig detail uit hun laatste nieuwsbrief is wel datde nieuwste Talons en Flexon niet meer uitgerustzijn voor de FXCmaar helemaal op de installatie vande Cypres zijn ingericht.

RELATIVE WORKSHOP EN FXC

De (uninsured) Relative Workshop, de fabrikant vande Vector, heeft net samen met de FXCCorporationeen uitgebreid testprogramma van FXCop het tan-demsysteem afgesloten. Er werden 200 live spron-gen gemaakt met tien test-units over zeven verschil-lende dropzönes in de USA en één in Canada. Het

doel hiervan was het apparaat te testen bij verschil-lende temperaturen, drukgebieden en hoogtes.Omdat alle FXC's perfekt werkten, heeft de RWshophaar goedkeuring gegeven aan het gebruik van deFXCop de crogue van de RW-tandem.De testgroep blijft overigens dit hele seizoen bezigmet springen en gegevens verzamelen.

CYPRES AAN· EN UITZETTEN

Als je de Cypres 's morgens aanzet, blijft hij 14 uurwerken. Je hoeft hem 's avonds niet persé uit te zet-ten. Het aan- en uitzetten van de Cypres vraagt geenenergie en dat beïnvloedt de levensduur van je bat-terijen dus ook niet. De Cypres verbruikt pas energieals je gaat stijgen of zakken.

Goede gewoonteAlles, zeker het gemak, pleit ervoor om de Cypresgewoon lekker vanzelf uit te laten gaan. Toch is in depraktijk gebleken dat het slimmer is om er een vastegewoonte van te maken na het springen de Cypresuit te zetten.Ten eerste voorkom je hiermee een vervelende foutdie erin kan sluipen als je 's avonds begint metspringen en het de volgende ochtend nog lijkt of iegewoon aan staat.Ten tweede hoeft je Cypres dan ook geen energie teverbruiken als je naar huis rijdt en hij mogelijk druk-verschillen gaat registreren in de auto.

TANDEMCYPRES NU DRIE JAAR IN GEBRUIK

In april 1994 zijn 938 tandemcypressen in gebruikop alle kontinenten ter wereld behalve de Zuidpool.Eind april is een van de Airtec (het bedrijf dat de Cy-pres bouwt) riggers met tandem en Cypres op deNoordpool geweest. Voor deze sprong bij lage tem-peraturen waren geen speciale aanpassingen voorde Cypres nodig.Het tandemcypressysteem is gebaseerd op het stan-daard Cypres-ontwerp. Op dit moment hebben, naenkele tienduizenden sprongen, enkele aktivatieszowel levens van tandemmasters als -passagiersgered.

NIEUWE LEERLINGENPARACHUTE

PISA (de Parachute Industries of Southern Africa)heeft de TEMPEST op de markt gebracht.De Tempest is een negencel Fll1 canopy met da-cron lijnen. De leerlingen koepel is te verkrijgen in dematen: 200, 225 en 250 square feet.Voor de Tempest is het rainbow ontwerp direkt televeren en je kunt ook je eigen kleuren kiezen.

Trees van Mierio

PIASymposium '95

The Parachute Industry Association is al weer hardaan het werk voor haar volgende symposium, datvan 22 tot 27 maart zal plaatsvinden in Orlando,Florida.Het vijf dagen durende evenement omvat drie dagenmet lezingen, demonstraties, seminars en een konti-nu opleidingsprogramma voor tiggers. Men verwachtiedereen die iets te maken heeft met parachute-springen: fabrikanten, instrukteurs, riggers, drop-zone-eigenaren, vliegers, enz. enz. Het vorige sympo-sium in maart '93 noteerde 750 deelnemers enhonderden toeschouwers en gasten. Op dit momentzijn reeds 30 van de 100 stands verhuurd.Orlando is omgeven door dropzones, fabrikanten vanparachutemateriaal en toeristische attrakties (zoalsDisney World, Epcot Center, Sea World, UniversalStudios, Cape Kennedy en Daytona Beach).Wie zich in wil schrijven of een informatiepakket wilhebben, kan zich wenden tot Cheryl Zimmerman,208 East Rosehill Avenue, Suite 101, DeLand, Fiori-da 32724, telefoon/fax 904 738 6899. Vroege in-schrijvers zijn, behalve van een kamer, ook verze-kerd van een korting van $ 100 op het inschrijfbe-drag van $ 275.De organisatie verzorgt deze keer ook een 'room-mate service' voor deelnemers die de kosten vanhet hotelverblijf willen delen. Een kamer in het HyattOrlando Resort Complex kost $ 88 per nacht en erkunnen vier mensen in een kamer.

Marijke de Vries •Skydance

Photography

•

Skydance Photography uit Amerika heeft twee kame-rahelmen ontwikkeld.De Para Mount Pro Elite is ontworpen rond een inte-graalhelm. Het sluitsysteem van het kinstuk is volle-dig intern, zodat er geen kans bestaat dat er lijnenachter blijven haken. De helm is makkelijk op en afte zetten. Het is mogelijk de standaardhelm uit tebreiden met de montage van een derde kamera.Totaalgewicht (exklusief kamera's): 1.8 kilo, prijs:$ 339.De Para Mount System 3 heeft als basis een Protee-helm. Geschikt voor twee kamera's. met een een-voudig los te maken kinband en een binnenwerk datgeschikt te maken is voor verschillende hoofdmaten.Gewicht (exklusief kamera's): 0.8 kilo, prijs: $ 219.Beide helmen hebben een 35 mm SLR kamera plat-form dat in horizontale of vertikale stand is te ver-stellen. Bovendien is het afneembaar indien alleenmet video wordt gesprongen. Helmkleur is zwart ende maten S, M, X en XL zijn verkrijgbaar.

Skydance Photography verkoopt tevens kamera-accessoires zoals Genuine Newton Ring Sights,Newton Cross Sights, video groothoek lenzen,Skylight video recording indicators, Gaffer tape enmeer dingen, die voor kameramensen volstrektbegrijpelijk en onmisbaar zijn.Voor informatie: Skydance Photography, 4518 Gran-ny White Pike, Nashville Tennessee 37204, telefoon(615) 292-8384, fax: (615) 292-0672.

Marijke de Vries •

De parachutedokter beantwoordt al je vertwijfeldevragen op het gebied van parachutemateriaal. Stuurje brief of fax naar de redaktie van dit blad ondervermelding van 'lieve dok' en je vraag zal met allezorg behandeld worden.

Dokter, hoe houd ik mijn nieuwe zero porosity para-chute schoon?

Fabrikanten als Performance Designs (PD, Sabre enStiletto) en Parachutes de France (Merit, BT en SeriePro) raden aan de stof niet te wassen of schoon tespoelen. Als er zand inzit, kan je de parachute ge-woon uitschudden. En uithangen altijd binnen uit dezon.Performance Designs waarschuwt zelfs dat als decanopy nat wordt, er kans op krimp is en dat beïn-vloedt de vliegkarakteristieken van de parachute.Dus even wassen voordat je hem doorverkoopt, isdus uit den boze en voor een watersprong zou ikmaar een 'ouderwetse' parachute uit de kast trek-ken.

Dokter, ik zie ertegenop om een nieuwe parachutete kopen. Ik hoor alleen maar verhalen over hardeopeningen en zie zuchtende mensen in de hangardie hem bijna niet gevouwen krijgen.

* Het voordeel van de huidige zero porosity parachu-tes is dat door die zero-Iuchtdoorlaatbaarheid hetprofiel van de canopy mooi strak is en een hoge cel-druk geeft. Deze parachutes hebben meer draag-kracht dan een vergelijkbare F111 parachute.* Een ander voordeel is, dat ze gemiddeld wel tweekeer zolang leven dan de 'oude' parachutes.* Als nadeel wordt ervaren, dat het vouwen eenstuk lastiger is. Het is ook maar net wat je gewendbent. Je moet meer dan voorheen bezig zijn met hoeje de lucht eruit krijgt en houdt. Mensen die niet be-ter gewend zijn, klagen niet. Het is een kunstje, wener maar alvast aan, want het heeft de toekomst.* Een zero porosity parachute moet je zorgvuldigvouwen. Let op de elastieken en de slider en be-denk dat knallers van openingen niet alleen slechtvoorje lijf zijn, maar ook je materiaal geen goeddoen.

Dokter, ik heb begrepen dat de hoofdparachute nietbij de keuring hoort en datje overal (al is het eenzakdoek) mee mag springen. Hoe weet ik nou ofmijn hoofdparachute nog wel goed is?

Jehoofdparachute zit officieel niet bij de keuringinbegrepen. Wat wel bij elke keuring bekeken wordt,

Parachute stof en lijnenHet komt wel eens voor, dat een parachute na eensprong of twintig opeens zo krom als een hoepelblijkt te zijn.Hoe kan dat, vraag je je af. En kan ik dat niet met-een herkennen?Om maar met die laatste vraag te beginnen: nee,dat zie en merk je doorgaans niet meteen.

Dat een parachute scheef vliegt, kan een aantal oor-zaken hebben:a. door verkeerd fittenb. door scheef in je harnas te hangenc. door rek van de stofd. door rek op de lijnene. door de bevestiging van de stabilisatiepanelen

op de lijnen.f. door gescheurde interconnection holes

Om te weten watje eraan doen kan, is het herken-nen van wat eraan de hand is bijna net zo belangrijkals het opsporen van de oorzaak.a. Bij verkeerd fitten: let op of er verschil zit in de

lengte van je beenbanden als je je beenbandennet hebt aangetrokken. Om te zien of het rigrecht zit, ga je recht tegenover iemand staan endie kijkt of de drieringsystemen op dezelfdehoogte zitten. Soms slipt een beenband als je-rnet ontspannen benen- in de kist zit of tijdensde sprong; wees hier attent op.

b. Niet scheef in je harnas hangen als je recht wiltvliegen.

c. Rek op de stof: dit merk je niet meteen. Wordtsoms pas na een sprong of 20 merkbaar. Somsis de stof niet goed gesneden. Blijkbaar is er iets 2.gebeurd, waardoor de stof onevenredig oprekt.Terug naar de fabriek.

d. Rek op de lijnen: door een ongelijke openings-schok of door extreem draaien één kant op.Nieuwe lijnenset of korrigeren van de lijnlengtedoor een rigger.

e. Verkeerd vastnaaien van de stabilisatiepanelen:fabrieksfout. Is te konstateren en makkelijk opte lossen. Naar de rigger.

f. Gescheurde interconnection holes: komt dooronevenredige belasting (komt wel eens bij CRWvoor). De scheur vervormt de rib en de cel endus ook het profiel van de parachute. Reparerenbij de rigger,

STOF EN LIJNEN

Het fenomeen 'kromme' parachutes komt het meestvoor bij parachutes die van F111 stof gemaakt zijnen dracron lijnen of eerste generatie microlijnen heb-ben.

Gewone parachutestof heet in de USA: F111, inFrankrijk: PF 2500 en in Engeland: ripstop nylon.De meest gebruikte zero porosity parachutestoffenkomen uit drie landen: de USA (ZP), Zuid Afrika enFrankrijk (PF 3000).De naam zegt het al, zero porosity stof laat geenlucht door. Voordeel van deze stof is dat het profielvan de parachute goed strak blijft (hoge celdruk) watde aerodynamische eigenschappen ten goede komt.

Het verschil tussen zero prosity stof en F111 stof zit'm met name in twee dingen:

1. produktieproces. Het calenderen ofwel walsenvan de stof wordt bij zero porosity achterwegegelaten. Daarom gaat ie ook langer (twee keer)mee.het grootste verschil zit in de coating. En datgeheim geeft geen fabrikant prijs.

Trees van Mierio •bronnen: The Parachute Case werkplaats, ManualDan Poynter.

zijn alle onderdelen aan je hoofd parachute die methet openingsysteem te maken hebben. Dus je ri-sers, je drie-ring-circus, de bag, bridle, stuurlijnen,slider en sliderstops, de pilot chute en de aanhech-ting aan en in de koepel.Men gaat ervan uit dat je je eigen hoofd koepel elkekeer dat je vouwt, kontroleert op onregelmatighedenof scheurtjes, je lijnen naloopt, je connnectorlinks,het velcro en de stuurtoggles.En dat springen met een zakdoek valt wel mee.Tenslotte spring je onder verantwoording van eeninstrukteur die ook wel graag iets normalers daneen zakdoek door de lucht wil zien gaan.

Dokter, ik heb net een tweedehands selje gekochtmet een FXC erop. Nu hoor ik dat die FXCzomaarop 7000 voet af kan gaan en dat sommige mensendaarom niet met mij willen springen. Wat moet ikdoen?

Ja, dat is een bekend probleem. Men zegt wel eensdat als je eenmaal een slechte naam hebt, je ernooit meer van af komt. In de begintijd van de FXCzijn er inderdaad wat vervelende dingen gebeurd. Ikzal toch proberen uit te leggen waar die angst van-daan komt en hoe je ermee om kunt gaan.De FXCis een mechanisch apparaat dat op een be-paalde hoogte bij een bepaalde snelheid de ripcord-pin van je reserve kan trekken zodat je aan je reser-

ve komt te hangen.De FXCis een apparaat die in het gebruik meerderehandelingen vraagt. De FXCis niet idiot-proof, d.w.z.dat je, als je niet begrijpt hoe het apparaat werkt enniet goed nadenkt, makkelijk een fout maakt.Een FXCis een fijngevoelig mechanisme dat je regel-matig moet onderhouden anders werkt hij niet meerzo zuiver als het hoort. Bij de FXCmoet je rekeninghouden met een bepaalde marge tussen de afge-stelde hoogte waarop de reserve geopend moetworden en de hoogte waarop je normaal onder jechute hangt. Hang je lager aan je chute dan hoeft deFXCnog niet af te gaan, maar komt hij weIlangza-merhand op 'scherp' te staan. Je begrijpt dan vastwel dat als dat al een paar keer gebeurd is er maarweinig voor nodig is (b.v. een botsing in de lucht ofeen openingsschok) om de FXCte aktiveren.Niets is minder eng dan tijdens een sprong eenopenende reserve voor je neus te krijgen.Er is nu meer kennis van dit apparaat en mensenworden beter voorgelicht. Als je met een FXCspringt, kan je super veilig zijn voor jezelf en vooranderen als je ervoor zorgt dat je het kostbare appa-raat maar door en door kent.Dus: lees de manual, vraag het je rigger of instruk-teur, kijk in het handboek voor de sportparachutisten bezoek eventueel de FXCweekends die The Para-chute Case deze zomer in haar werkplaats houdt. •

Wedstrijd-kalender24 en 25 juni: Freestylewedstrijd klasse 2 in Perris. Californië. Info:Phil DePuy, telefoon 1-909·982-3629.25-26 juni: Freestylewedstrijd klasse 3 + seminar (week) in Amp-fing, Duitsland. Info: Bernd Jakob, telefoon 49-86361-440 of fax49·8636-897.25 en 26 juni: SOF Internationale Popsmeet te Hechtel, België.1-3 juli: NKP PAen stijl bij Paraclub Flevo. Info: SK, Paul Schmidt.1-11 juli: Pink Wald4tel Boogie (Oostenrijk) met (7-9 juli) freestyle-wedstrijd klasse 2 + seminar. Info: Sylvia Wagner, telefoon 43-1·888-222, fax 43-1-889-2626.2-10 juli: Zomerboogie KasseI. Info: Willi Roland, telefoon 49-5674-4119, fax 49-5674·7145.4-9 juli: Springweek PCI.9 en 10 juli: Internationale senioren-wedstrijd te Berlijn, Duitsland.9-17 juli: Vierde Moskou Boogie bij de Moscow Parachute Club.Info: Nathalie Chudiak, telefoon/fax 070-3836687.15-17 juli: Internationale 16-mans wedstrijd KasseI. Info: WilliRoland, telefoon 49-5674-4119, fax 49-5674-7145.21-24 juli: Vijfde Midden Zeeland Boogie met de Pink. Info: telefoon01196-12910 of 01194·9796, fax 01196-12511 of Marcel Tour-nier, telefoon 01880·16528.23-29 juli: Rapa Championships te Bad Lippspringe. Onderdelen:16-way formatie, 8-way speed, 4-way formatie, stijl en precisie.25-29 juli: PAtraining te Pribram (CS). Info: Ton de Kuyer, telefoon08860-73044.30-31 juli: Freestyle- en skysurfwedstrijd klasse 2 op La Ferté,Frankrijk. Info: Daniel Holleville, telefoon 33-6404-0173, fax 2072.30 en 31 juli: Pops-wedstrijden in Frankenmark, Oostenrijk.1-15 augustus: Perry Alexis op Soulac, Frankrijk.6-21 augustus: Karlovy Vary Boogie, west van Praag. Info: PeteMarsden, Engeland, telefoon 081-941·9212, fax 081·941-6909.10-18 augustus: Open Duitse KP FS (4·man en 8-man) op KasseI.Info: Willi Roland, telefoon 49-5674-4119, fax 49-5674-7145.13-15 augustus: North Sea Trophy op het strand, België.18-31 augustus: 16-mans wedstrijden op Ferté Gaucher, Frankrijk.Info: telefoon 33·164040173, fax 33-164202072.20 en 21 augustus: Coupe Maarsseveen bij PCI. Info: Jet Wendel,telefoon privé 02155-26038, werk 070-3167558,20 en 21 augustus: Open PABenelux Kampioenschappen in Oud-Turnhout, België. Info: Gust Poortmans, telefoon/fax 32-14451947of Fons Goris, telefoon 32-15247011.22-27 augustus: Springweek PCI.27 en 28 augustus: Open Deens 16-way Kampioenschap op Pad-borg Airfield, Denemarken. Info: Steen Ulrich, telefoon 75838064.1-4 september: 30ste open Italiaanse NKP (klassiek), Belluno (NO·Italië). Info: Maurizio Barone, telefoon 39·59-370187, fax 250054.1-11 september: Przylep Boogie in Polen. Info: Henk Lunshof, tele-foon 050-186480.3 en 4 september: FSwedstrijden voor 4-mansteams bij PCI. Info:Jet Wendel, telefoon privé 02155-26038, werk 070-3167558. Uit-wijk 1 en 2 oktober.3 en 4 september: Pops-wedstrijden NL te Ieuge.7-11 september: 4-mans FS-wedstrijd in Bratislava, Slowakije, tele-foon 42-7-414619.7-11 september: PA-Marathon in Sochi (kust Zwarte Zee). 16 ron-den met een prijzenpot van bijna $ 12.000! Info: Nathalie Chudiak,telefoon/fax 070-3836687.11 september: Herdenking 'Slag om Arnhem'.16-18 september: Freestyle- en skysurfwedstrijd in Davis, Califor-nië. Info: Dan O'Brien, telefoon 1-916-961·0514, fax 8572.24 en 25 september: Scramble hit en run wedstrijd bij PCI. Info: JetWendel, telefoon privé 02155-26038, werk 070-3167558.24 en 25 september: FXC-weekeindeop Teuge bij The ParachuteCase.

BeukenReisverzekeringen

Specialist inSport-ongevallen

verzekeringenen

Reisverzekeringen

02154-13635

Opleidings-kalender3 september: Hi-opleiding '94 voorbereidingpraktijkexamen, Apeldoorn.24 september: Hi-opleiding '94 praktijkexa-men, Apeldoorn.8 oktober: Hl-opleiding HI's '91 en '92praktijkexamen, Apeldoorn.29 oktober: Instrukteursbijscholing groep 1+ 2, SV-opleiding '94, Hlherexarnen praktijk'94 (ook voor HI's '91 en '92), Apeldoorn.26 november: Instrukteursbijscholing groep3 + 4 en SV-examen '94, Apeldoorn.wijzigingen voorbehouden, WP1193

24 september - 2 oktober: FAIWorld CupFormatiespringen in Ampuria Brava, Spanje.Daarna de 'Olympic Rules 4-way Challenge'en vervolgens een internationale 16-manswedstrijd. Info: Roland Hilfiker, telefoon/fax34·72453972.30 september - 2 oktober: Air Press Sym-posium (over alles wat met springen te ma-ken heeft) in Aguas de Lindoia, Sao Paulo,Zuid-Amerika. Info: fax 016-637-0682.13-16 oktober: WFFklasse 1 Freestyle enSkysurf Wereld Kampioenschappen, Sky-dive Arizona, Eloy, USA.15-23 oktober: Equinox Boogie in Togoola-wah, Queensland, Australië. Info: RamblersParachute Centre, telefoon 61-7·3996400,fax 61-7-8992863.26-31 december: Springweek PCI.22-27 maart 1995: PIA Symposium, Orlan-do, Rorida.

MarktKomplete set: Rig: Invader (zwart). Main:Coe-D 190 (llchtblauwregenboog) 130 spr.Reserve: Swift, 0 spr. Vraagprijs f 3.000,-.Info: Allard Wagemaker, tel. 02230-19595.Komplete set: Rig: Talon (zwart-grijs). Main:Nimbus B (zwart-grijs-wit) 300 spr. Reserve:Raven 1 (rood-zwart) 0 spr. Inklusief tweejumpsuits (1 kamerasuit), capje, hoogteme-ter en sky-alarm. Prijs n.O.t.k. Info: Wilcovan Dijen, tel. 03435-76062.Komplete set (van juli '93 met 45 spr.): Rig:Vector 11 V4 (donkerblauw). Main: PD 190microlines (neon regenboog). Reserve: PD160 microlines. Inklusief Cypres en gearbag. Vraagprijs f 7.800,-. Info: Felix OudeOphuis, tel./fax 020-6795195.Komplete set: Rig: VulcanjVector (zwart).Main: Sabre 135, ca. 250 spr. Reserve:Predator 150. Geheel in topkonditie, eventueel kompleet met Cypres. Prijs zonderCypres f 4.250,-. Info: John de Wijs, tel.06-52-159279 of 01621-14795.Komplete set: Rig: Invader, 100 spr. Main:Contact light, 100 spr. Reserve: rond +FXC.Jaarkeuring en repack. Prijs f 3.500,-.Info: Vera Laupman, tel. 01823-87801, ofvia Kees Tops.Komplete set: Rig: Invader (grijs-zwart).Main: Cruiselite (roze-grijs). Reserve: Swift.Bouwjaar '88, ca. 250 spr. Prijs f 2.600,-.Info: Ralph van der Weide, tel. 01150-15988.Komplete set: Rig: Tear Drop (2·pins) '89.Main: Coe-D 190 (blauw-rood·paars) '92,ca. 40 spr. Reserve: Swift, 0 spr. InklusiefCypres '92. Vraagprijs f 6.000,-. Tevenscap medium (blauw-paars), borst hoogteme-ter (barigo) f 200,-. Info: Ida Haring, tel.01719-15162.Komplete set: Rig: Chaser (blauw-wit).Main: Cruislite (grijs-geel-rood), ca. 400 spr.Reserve: Wedge (rond). Prijs n.O.t.k. Info:Donard Verveld, tel. 010-4552069.Komplete set: Rig: Weckbecker Pit, '87.Main: Skyrider 9-cel (geel) '86, ca. 300 spr.Reserve: Raven IV, 0 spr. Hitek FXC12000'80. Alles gekeurd tot '95. Vraagprijsf 3.000,-. Info: Marc den Hartog, tel.01880-41299.Main: Sabre 150 (oranje) 450 spr. Prijsf 1.900,-. Info: Henny Wiggers, tel.05712-76695.

ISSN 0921-8017

jaargang 22 - nummer 6 - juni 1994

Tweemaandelijkse uitgave van de Koninklijke Nederlandse Verenigingvoor Luchtvaart Afdeling Parachutespringen

verschijningMedio februari, april, juni, augustus, oktober en december.

abonnementGratis voor leden van de afdeling parachutespringen.

Losse abonnementen kosten f 45,- per jaar (vanaf juli f 25,-) en zijnaan te melden door overmaking van dit bedrag op girorekening 68810

van de KNVvL onder vermelding van abonnement SP.

redaktieNathalie Chudiak (vormgeving), Cor Driessen (financiën).

Frank Neervoort, Dick Romkema en Marijke de Vries.art director

Ronaid van den Boogaardvaste medewerkers

Hein Cannegieter, Arnold Colienteur, Peter Derksen, Kees de Goeijer,Bert Ham, Henk Kuizenga, Trees van Mierio, Dick Pluim,

Jenny Ramakers.advertenties

Petra van den Bovenkamp, telefoon 036-5324906.druk

Van Deventer bv, 's-Gravenzande.

Koninklijke Nederlandse Vereniging voor LuchtvaartAfdeling Parachutespringen

bestuurIgor van Aperen, Patriek Custers, Syco Fennema,

Rob Lemmers, Bob Rienks, Mariëlle van Rijswijk, Paul Wolfhoofd buro parachutespringen

Ronaid Overdijk, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS 's-Gravenhage,telefoon 070-3245457, fax 070-3240230.

lidmaatschapAlle leden f 88,- per jaar, na 1 juli f 49,-.

Het inschrijfgeld bedraagt bij aanmelding f 8,-. Aanmeldingen terichten aan het Afdelingssekretariaat.

inleveringsdatum kopijUiterlijk 15 juli op het redaktie-adres.

redaktie-adresNathalie Chudiak, redaktie SP, De Eerensplein 21, 2593 NB DenHaag, telefoon/fax 070-3836687, giro 699776 t.n.v. redaktie SP.

Artikelen, reportages, brieven en beeldmateriaal overparachutespringen zijn altijd welkom. Materiaal wordt niet

teruggezonden, tenzij op uitdrukkelijk verzoek. Beeldmateriaal moetzijn voorzien van de naam van de maker en/of eigenaar. In geval

van beeldmateriaal met copyright dient een schriftelijketoestemming van de maker voor plaatsing in de SP te worden

bijgevoegd. De redaktie behoudt het recht alle ingezonden materiaalte korrigeren, zo nodig in te korten of niet te plaatsen.

Anonieme brieven worden niet geplaatst. Plaatsing zondernaamsvermelding is op uitdrukkelijk verzoek van de schrijver echter

wel mogelijk.De met naam onderschreven artikelen zijn voor verantwoordelijk-heid van de schrijvers en behoeven niet altijd de mening van de

redaktie weer te geven. De niet met naam onderschreven artikelenkomen van de redaktie uit en zijn samengesteld aan de hand van

informatie uit een of meerdere bronnen.Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar

gemaakt door middel van druk, mikrofilm, fotokopie of op welkeandere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming

van de redaktie.

Subscriptiens to SP for a full calender-year can be ordered bypayment of 011. 45,- (Dil. 70,- for airmail postage) to RNAA,

department of Parachuting.Postgiro account: 68810 (kontributies).

Bankaccount: ABN-AMRO, 424547007.