Sint Anna te Drieën

32
Leids Kerkblad | 1 Sint Anna is de moeder van Maria die sinds de zevende eeuw hier vereerd wordt. Haar feestdag is 26 juli (in het oosten 25 juli) en ze is vooral de patroonheilige van onvruchtbare en zwangere vrouwen, maar ook van mijn- werkers, meubelmakers, houtdraaiers, kleermakers, borduursters en schippers. In veel steden is een Sint Annakapel te vinden waar vrouwen kwamen bidden die zwanger wilden worden. In Leiden vindt u hem in de Sint Annahof, aan de Middelstegracht. Haar geschiedenis staat in het evangelie van Jacobus, dat niet in de bijbel is terecht gekomen. Anna kon aanvankelijk geen kinderen krijgen en dat was een schande. Een kinderloos huwelijk was een legitieme reden voor een echtscheiding. Als op een dag het offer van haar man Joachim in de tempel wordt geweigerd omdat hij nog niet voor nageslacht heeft gezorgd, voelt hij zich beschaamd en verlaat zijn huis om zich terug te trekken in de woestijn. Zijn vrouw Anna heft een klaagzang aan. Ze treurt als een onbe- storven weduwe over haar kinderloos- heid. Anna zou in onze tijd wellicht ivf probe- ren, maar in die tijd wendden wanho- pige vrouwen zich tot God om te bidden en te smeken om een kind, want een zwangerschap werd ervaren als een geschenk van God. Als Anna toch zwan- ger blijkt te zijn, keert Joachim terug naar huis. Ze krijgen een dochter die ze Maria noemen en ze beloven haar aan God te wijden. In de tijd dat het Jacobusevangelie geschreven werd (eind tweede eeuw) waren er grote spanningen tussen joden en christenen. In joodse kringen ging het verhaal dat Maria het gedaan had met een Romeinse soldaat, die dan de vader van Jezus zou zijn. Het Jacobusevangelie vertelt een ander verhaal: Maria is een vrouw die vanaf de conceptie zuiver is, ze is zonder erfzonde, onbevlekt ontvan- gen (hoe dat kan met twee gewone ‘zondige’ ouders, blijft natuurlijk een wonder!). Maria wordt beschermd opgevoed, in een aparte ruimte met ‘zuivere’ dochters die voor haar zorgen, zodat er niets profaans of onreins tot haar komt. Op Maria’s eerste verjaardag organiseert vader Joachim een groot feestmaal, waarop hij iedereen uitnodigt. De hoge- priesters zegenen haar en heel het volk zegt: ‘Zo zij het, amen.’ Anna zingt een loflied om iedereen te UITGAVE VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE LEIDEN EN DE EVANGELISCH-LUTHERSE GEMEENTE TE LEIDEN E.O. 26 e JAARGANG NUMMER 6 JULI / AUGUSTUS 2016 Gelijk voor God De kerk heeft altijd een ambivalente verhouding tot de samenleving gehad. In de oudheid bijvoorbeeld werd slavernij veelal geaccepteerd als een (weliswaar onge- lukkig) onderdeel van deze wereld. Eén bisschop echter, Gregorius van Nyssa, trok een scherpe conclusie uit het gegeven dat de mens naar Gods beeld is geschapen. Vrij geciteerd: ‘Hoeveel geld heb je betaald voor iemand die naar het beeld van God is geschapen? Wie kan hem verkopen, wie is zijn koper? Zelfs God niet, want God maakt niet tot slaaf wat hij zelf heeft vrijgekocht. Wie durft dan zijn macht boven die van God te stellen?’ Over de praktische gevolgen van gelijk- heid voor God en de rechten van de mens zijn we nog lang niet uitgedacht. Cor Hoogerwerf Sint Anna te Drieën door Japke van Malde

Transcript of Sint Anna te Drieën

Page 1: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 1

Sint Anna is de moeder van Maria die sinds de zevende eeuw hier vereerd wordt. Haar feestdag is 26 juli (in het oosten 25 juli) en ze is vooral de patroonheilige van onvruchtbare en zwangere vrouwen, maar ook van mijn-werkers, meubelmakers, houtdraaiers, kleermakers, borduursters en schippers.In veel steden is een Sint Annakapel te vinden waar vrouwen kwamen bidden die zwanger wilden worden. In Leiden vindt u hem in de Sint Annahof, aan de Middelstegracht. Haar geschiedenis staat in het evangelie van Jacobus, dat niet in de bijbel is terecht gekomen.

Anna kon aanvankelijk geen kinderen krijgen en dat was een schande. Een kinderloos huwelijk was een legitieme reden voor een echtscheiding. Als op een dag het offer van haar man Joachim in de tempel wordt geweigerd omdat hij nog niet voor nageslacht heeft gezorgd, voelt hij zich beschaamd en verlaat zijn huis om zich terug te trekken in de woestijn. Zijn vrouw Anna heft een klaagzang aan. Ze treurt als een onbe-storven weduwe over haar kinderloos-heid.

Anna zou in onze tijd wellicht ivf probe-ren, maar in die tijd wendden wanho-pige vrouwen zich tot God om te bidden en te smeken om een kind, want een zwangerschap werd ervaren als een

geschenk van God. Als Anna toch zwan-ger blijkt te zijn, keert Joachim terug naar huis. Ze krijgen een dochter die ze Maria noemen en ze beloven haar aan God te wijden. In de tijd dat het Jacobusevangelie geschreven werd (eind tweede eeuw) waren er grote spanningen tussen joden en christenen. In joodse kringen ging het verhaal dat Maria het gedaan had met een Romeinse soldaat, die dan de vader van Jezus zou zijn. Het Jacobusevangelie vertelt een ander verhaal: Maria is een vrouw die vanaf de conceptie zuiver is, ze is zonder erfzonde, onbevlekt ontvan-gen (hoe dat kan met twee gewone ‘zondige’ ouders, blijft natuurlijk een wonder!).

Maria wordt beschermd opgevoed, in een aparte ruimte met ‘zuivere’ dochters die voor haar zorgen, zodat er niets profaans of onreins tot haar komt. Op Maria’s eerste verjaardag organiseert vader Joachim een groot feestmaal, waarop hij iedereen uitnodigt. De hoge-priesters zegenen haar en heel het volk zegt: ‘Zo zij het, amen.’ Anna zingt een loflied om iedereen te

UITGAVE VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE LEIDENEN DE EVANGELISCH-LUTHERSE GEMEENTE TE LEIDEN E.O.

26e JAARGANGNUMMER 6JULI / AUGUSTUS 2016

Gelijk voor GodDe kerk heeft altijd een ambivalente verhouding tot de samenleving gehad. In de oudheid bijvoorbeeld werd slavernij veelal geaccepteerd als een (weliswaar onge-lukkig) onderdeel van deze wereld. Eén bisschop echter, Gregorius van Nyssa, trok een scherpe conclusie uit het gegeven dat de mens naar Gods beeld is geschapen. Vrij geciteerd: ‘Hoeveel geld heb je betaald voor iemand die naar het beeld van God is geschapen? Wie kan hem verkopen, wie is zijn koper? Zelfs God niet, want God maakt niet tot slaaf wat hij zelf heeft vrijgekocht. Wie durft dan zijn macht boven die van God te stellen?’ Over de praktische gevolgen van gelijk-heid voor God en de rechten van de mens zijn we nog lang niet uitgedacht.

Cor Hoogerwerf

Sint Anna te Drieëndoor Japke van Malde

Page 2: Sint Anna te Drieën

2 | Leids Kerkblad

vertellen dat ook zij moeder is gewor-den. Eindelijk hoort ze erbij, alle roddels blijken niet waar te zijn.

Als Maria drie jaar is wordt ze naar de tempel gebracht, waar ze gevoed wordt door engelen. Als ze twaalf jaar is, wordt ze uitgehuwelijkt aan een weduwnaar, Jozef, die zich over haar ontfermt, maar geen seks met haar heeft. Als hij lange

tijd van huis is, wordt Maria van Gods-wege zwanger. Jozef schrikt er van en voelt zich schuldig omdat hij haar had moeten beschermen. Maar ze gaan naar de hogepriester, die met een proef bewijst dat de zwangerschap inderdaad een wonder is. Jezus wordt geboren in een grot, als ze onderweg zijn naar Beth-lehem en de vroedvrouw constateert dat Maria nog steeds maagd is.

Dit is net een andere versie van het kerstverhaal dan die wij kennen. De schrijver van dit onbekende evangelie noemt zich Jacobus, een zoon uit het eerste huwelijk van de weduwnaar Jozef: een stiefzoon van Maria, een ooggetuige! Dit verhaal had grote invloed op de volksdevotie rondom Maria en haar moeder Anna. Pas eeuwen later wordt het verhaal van Anna verder verteld: ze wordt twee keer weduwe, trouwt beide keren opnieuw en krijgt uit ieder huwe-lijk een dochter. Het is echt een vrou-wenverhaal en zo is Anna de moeder aller moeders geworden, als moeder van

de moeder van Jezus is ze heilig verklaard en patroonheilige voor zowel onvruchtbare als voor zwangere vrouwen. In het oosten werd ze al sinds de zesde eeuw vereerd. Later maakte men afbeeldingen die we Anna te Drieën noemen: Anna met Maria en Jezus. Vaak heeft Anna een vrucht (symbool van de vruchtbaar-heid) of een boek (belezenheid) in haar hand. Anna zal zelf nooit een boek hebben gezien, de boekdrukkunst moest nog uitgevonden worden, maar Jezus kijkt er geïnteresseerd naar! Een geleerde in de dop, dat zie je zo.

Japke van Malde is remonstrants predikant in Nieuwkoop en Amsterdam en lid van de Leidse Studenten Ekklesia

Bestuurder in beeldIk ben Ester Korbee-van Hille. Sinds 2013 ben ik secretaris van de Algemene Kerkelijke Merenwijk-raad van de Oecumenische Geloofsgemeenschap de Regenboog. Deze gemeenschap bestaat uit katholieken, en protestanten. De AKM is een kerk-bestuur waarin evenveel protestanten als katholie-ken zitting hebben. De raad is verantwoordelijk voor het bestuur en beleid van onze geloofsge-meenschap. Ook ben ik namens de Oecumenische Geloofsgemeenschap lid van de Algemene Kerken-raad.Dit jaar heeft in het teken gestaan van de uitbouw van ons beleid waarin we onze betrokkenheid naar buiten hebben uitgebreid. Dit komt tot uitdrukking in ons Huiswerkproject voor kinderen in de Slaaghwijk, een wijk in de Merenwijk, en in onze betrokkenheid bij vluchtelingen. Ook hebben wij ons bezonnen op onze identiteit. In het najaar komen wij met een vernieuwde visie.

Ester Korbee

Vervolg van pagina 1

Colofon

2 | Leids Kerkblad

ColofonLeids Kerkbladis een uitgave van de Protestantse gemeente te Leiden en de Evangelisch-Lutherse Gemeente te Leiden e.o.

Dit blad verschijnt 8 x per jaar; tussentijds wordt(wijk-)informatie verspreid.

De PgL en de Diaconie PgL zijn aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instellingen. Uitgebreide informatie op de website: www.protestantsegemeenteleiden.nl/anbi.

RedactieraadDe redactieraad wordt gevormd door de scriba’s of andere vertegenwoordigers van de wijken en kerkelijke organen en is verantwoordelijk voor deze uitgave.

RedactieH.J. Heins-Wunderle, algemeenA. Hoefl aak, algemeenE. van der Plicht, algemeenmw. J.I. Schoonwater, waarnemend hoofdredacteurmw. E.E. Veenstra-Monteban, algemeenD. Verboom, hoofdredacteurmw. S.G. Visscher, eindredactie en website

e-mailadres van de redactie:[email protected]

FotografenVoor gebruik van de in dit blad gepubliceerde foto’s door derden is voorafgaande schriftelijke toestemming vereist van de redactie.N. Bavelaar H.W. Bertram (hwb) P.B. ’t Hoen H. Boter mw. H. van den Broek J. van Duuren E. Elstak J.H. Labots (jhl) R. Pijpers F. Voets mw. M. van Vliet

AdvertentieredactieInformatie bij Kerkelijk Bureau [email protected]

Administratie, abonnementen en klachten over bezorging enz:Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden,telefoon: [email protected]

Het volgende nummerverschijnt op 2 septemberDe kopij moet uiterlijk op vrijdag 19 augustus om 09.00 uur zijn ingeleverd: wijkberichten bij de scriba.

[email protected]

DrukGroen Media Leiden

Bezoek ook onze website:www.protestantsegemeenteleiden.nl

gehost door

Rectifi catieIn het vorige nummer (pag. 33) is abusievelijk door ondergetekende vermeld dat ds. Ellis Ezinga lid is geworden van het moderamen van de Algemene Kerkenraad.Tot op heden zijn nog niet alle noodzakelijke (bestuurlijke) stappen hiervoor geno-men. Het moderamen biedt zijn excuses aan voor de mogelijk ontstane verwarring bij betrokkenen. Michael Korbee, scriba AK

Page 3: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 3

Jong!

M25 in het kwadraat

Maandag 16 mei was het eindelijk zover! Een Survival-uitje voor kinderen van wie de ouders aangesloten zijn bij de Voed-selbank. Ontvangst van kinderen met ouders in De Bakkerij, daarna per touringcar naar 2SUR5; een kas in Wate-

ringen. Meteen was het ontzettend gezellig en de kinderen leerden elkaar en de begeleiders snel kennen. Bij 2SUR5 werd de groep in tweeën gesplitst voor de verschillende onderdelen: boogschie-ten, kruipen door een tunnel met obsta-kels, stormbaan en kleine poeltjes over-steken via touwwerken. Iedereen onder de modder, pret gegarandeerd! De kinderen hadden grote trek na afl oop, dus de pannenkoeken gingen er goed in! Wij kijken allemaal terug op een zeer geslaagd project! Hannah Fase

Zaterdag 4 juni was het weer feest in De Kroon. De seizoensafsluiting van Disco Zonder Drempels, door M25 met steun van Stichting Utopa speciaal georgani-seerd voor jongeren met een lichame-lijke beperking, stond in het teken van “Summertime”. Vanaf half 7 werd alles klaargezet. Voor de deelnemers had ik een beetje chips, popcorn, pretzels en tucjes klaargemaakt en hen opgewacht voor hun jas en een muntje voor een

drankje. Een groep meiden kwam als eerste naar binnen en had er duidelijk veel zin in. Er was een dj voor de lekkere dansmuziek en verzoekjes, een video-man die met bijzondere effecten op een beamer gave beelden kon maken. Kortom iedereen kon zich prima verma-ken! Soms heb ik nog even geholpen om wat snacks te pakken of een verzoekje door te geven, maar voor de rest heb ik veel met de deelnemers van de Disco kunnen dansen. Vivianne Pieters

Kinderdienst Leidse Studenten Ekklesia ‘De vier vrienden’

De jaarlijkse feestelijke kinderdienst in de LSE is niet alleen vóór de kinderen, maar wordt ook altijd geheel verzorgd dóór de kinderen. Extra feestelijk was de dienst van 29 mei door de bijdrage van het jongerenkoor Semper Juvenes uit Torun (Polen).Het thema was dit jaar ‘de vier vrienden’ en het ging over vriendschap, vertrou-wen, vergeving en opstaan. Het bijbeho-rende bijbelverhaal (Marcus 2:1-12) vertelt over vier vrienden die hun verlamde vriend willen helpen. Omdat het zo druk is in het huis waar Jezus is, maken ze een gat in het dak en laten hun vriend aan touwen naar beneden zakken, vlak voor de voeten van Jezus.

Nathan (11) verwelkomde iedereen, deels in het Engels, zodat de Poolse

gasten het ook konden verstaan. Thuis hadden de kinderen op drie vragen over het thema antwoorden geknutseld of gefotografeerd. Deze antwoorden waren verwerkt in een legofi lm van Samuel (12) en een mooie presentatie.Er was geen preek, maar wel een toneel-stuk met Jisse, Tamar en Jiyan in de hoofdrollen, en met teksten van de ouders. Zieke man Jisse werd op een echte draagbaar hoog door de kerk gedragen. Tussen de toneelbedrijven door vertelde dominee Jan Delhaas iets over de betekenis van het verhaal en zongen we een lied.

Na deze toneel-overweging speelden Izaak en Lucas op de gitaar en de vleu-gel. Voor brood en wijn ging iedereen in een grote kring staan en de kinderen

gingen rond met de schalen en de bekers. Daarna kwam Aktie en Informa-tie (collecte en mededelingen), strak geleid door een strenge Judith (5-6 jaar): alleen korte mededelingen, want kinde-ren houden niet van lange ‘mededeling-verhalen’.

Na het slotlied en de zegen was er natuurlijk limonade met spekjes (en voor de ouders koffi e en thee).

Tamara Breton: [email protected]

Aenneli Houkes: [email protected]

Page 4: Sint Anna te Drieën

4 | Leids Kerkblad

Evensongs: 17.00 uur3 juli: Cappella pro Cantibus Tijdens deze Evensong klinken werken van Tallis, Winter, Lukaszewski, Jackson en Pitts. Zie voor uitgebreidere informa-tie het vorige kerkblad en de website www.evensongsleiden.nl

Op 28 augustus: musici van Queen Elizabeth IIZij komen uit Engeland speciaal voor deze Evensong naar Leiden. Zij vormen een projectkoor dat speciaal voor dit doel is opgericht ‘The Willis Chorale’. De Evensongs wordt ingestudeerd en gediri-geerd door de bekende Britse organist en dirigent Huw Williams. Martyn Noble

bespeelt het Willisorgel. De Stichting Cathedral Organ Leiden heeft dit bijzondere project mét Evensong mogelijk gemaakt.De introit is van Bairstow ‘Jesu, the very thought’, de responses zijn van Leighton en de canticles van Howells. Er zijn twee anthems, van Ireland ‘Greater love hath no man’ en van Mathias ‘As truly as God is the Father’. Uiteraard is er ook samen-zang, en een overweging met als thema ‘de omwentelaar’.

HooggetijdenDe nieuwe serie Hooggetijden is van start gegaan. Van kwart voor drie tot drie uur kunt u in de Hooglandse Kerk ‘een kwartier voor God’ meemaken.

Orgelspel omringt een Bijbellezing met korte uitleg door voorgangers en leden van verschillende kerken in de binnen-stad.

Eerste lustrum OKLOp 4 november 2011 ’s middags om 16.00 uur ging Open Kerk Leiden live. De openingshandeling werd verricht door burgemeester Lenferink. De eerste vijf jaar zijn voorbij gevlogen. Op 4 novem-ber is ons eerste lustrum. Wij gaan dat vieren met een 2-min. café en een herdenkingsboekje met de beste artike-len van de afgelopen vijf jaar. Wil je ons daarbij helpen? Mail of bel ons: [email protected] of 06-340 68 951.

BloggersNa drie jaar nemen wij afscheid van Robert Prang. Hij heeft ons meegesleept in zijn ervaringen, zijn reisverhalen en hij zorgde altijd voor een bijpassende foto. Zijn eerste blog ging over vrijheid, nadat hij twee kerkdiensten in het huis van bewaring in Amsterdam had geleid. Dank je wel Robert voor al je mooie blogs. Wij verwelkomen Josine Heijnen. Inmid-dels staat haar eerste blog op de website. Josine Heijnen is theoloog en is haar master aan het afronden met een specialisatie op het snijvlak van religie, literatuur en feminisme. Daarnaast heeft ze een column in het Leidsch Dagblad, schrijft voor tijdschriften en kranten en organiseert culturele evenementen. Wil je meer over haar weten, bezoek haar website: www.josineheijnen.nl.

Bezoek wekelijks OPEN KERK LEIDEN:

www.openkerkleiden.nl

Groene KerkenHet besef dringt steeds meer door: we moeten snel actie ondernemen tegen klimaatverandering. We geven de aarde door aan volgende generaties en we delen de aarde met veel andere mensen. Je kunt thuis al veel doen, maar wist je dat ook kerken in actie kunnen komen? Kerk in Actie en Tear brengen duurzame initiatieven van kerken in kaart. Zie ook www.groenekerken.nlLeiden heeft nog geen offi ciële groene kerken. Veel kerkgemeenten zijn wel druk bezig met duurzaamheid en eerlijke handel. Denk aan eerlijke koffi e en thee na de dienst. Of de inkoop van schone energie. Of het uitdelen van eten via de Voedsel-bank, zodat het niet in de vuilnisbak verdwijnt. Maar het kan nog veel beter. Wat is de CO2-uitstoot van uw kerk? Hoe zit het met de isolatie van het kerkgebouw? Kunnen er zonnepanelen op het dak? Zijn de maaltijden biologisch en uit de regio? Wordt het fi nanciële vermogen op een eerlijke en duurzame manier belegd? Het gaat zeker niet alleen om materiële zaken. Verschillende gemeenten, waaron-der de Leidse Binnenstadsgemeente, hebben een jaarlijkse Scheppingszondag. ‘Geloof en inspiratie’ is één van de pijlers onder de Groene Kerken. Welke kerk wordt de eerste Groene Kerk van Leiden? Ik ben benieuwd... Wouter Langendoen

Column

Bijzonder Kerkenwerk Leiden Predikant: ds. A. Alblas, Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488, [email protected] Secretaris: E. van der Plicht, Raaphorst 35, 2352 KJ Leiderdorp, [email protected] Penningmeester: F. van Dijk, Koninginnelaan 88, 2313 AT Leiden Bankrekeningnr.: NL15 INGB 0000 7839 95 t.n.v. penningmeester Bijzonder Kerkenwerk Website www.openkerkleiden.nl

Page 5: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 5

Ik ben geboren in 1935 in Heerlen. Opgroeiend in een praktiserend katho-liek gezin kwam ik in mijn twaalfde levensjaar op het Bernardinus-college terecht. Daar kreeg ik de kans van dicht-bij het leven van de paters Franciscanen mee te maken. Zij hadden deze school honderd jaar geleden gesticht om het katholiek onderwijs in Limburg te bevor-deren. Tijdens mijn schooltijd kreeg ik het verlangen om na het eindexamen in het klooster te gaan en een priesterop-leiding te volgen. Ik koos echter niet voor de Franciscanen, maar voor de Jezu-ieten. Uiteindelijk heb ik tien jaar bij de Jezuïten doorgebracht. Ik heb er talloze inspirerende mensen ontmoet, waaron-der Huub Oosterhuis. Persoonlijk kwam ik echter in een crisis en ben - geholpen door mijn vader en een wijze pater Fran-ciscaan - tot het inzicht gekomen dat dit niet de weg voor mij was. Ik heb dat ervaren als een bevrijding, zonder ook maar iets af te doen aan het kostbare dat ik bij de Jezuïeten heb gevonden. Ik heb de Jezuïetenorde verlaten en heb mijn reeds eerder begonnen studie in Leiden opgepakt. Daar leerde ik mijn vrouw Leonie kennen met wie ik in 1966 trouwde.

Ik ging werken in de ontwikkelingseco-nomie als docent aan de Erasmus Univer-siteit te Rotterdam bij de opleiding van economen, die zich in wilden zetten voor een betere kennis en een actievere betrokkenheid bij het armoedevraagstuk in de wereld. Ik werd geraakt door het werk van Jan Tinbergen, de inspirator van het Centrum voor Ontwikkelingspro-grammering waar ik werkte. Zelf bezocht ik vele malen ontwikkelingslan-den, met name India, waar ik betrokken ben geweest bij de planning van werk-verschaffing voor landlozen. In Neder-land was ik actief in de Raad van Kerken en voorzitter van OIKOS. Daarnaast was ik - samen met mijn leermeester Jan

Tinbergen - oprichter van de Neder-landse vereniging van Economen voor Vrede (EVV). Ik ben in 1988 gepromo-veerd en heb in 2015 een boek uitgege-ven met de titel Wegen naar een mens-waardige toekomst (een boek dat in antwoord op de vraag ‘Is de mens een schitterend maar toevallig ongeluk? probeert iets te zeggen over een moge-

lijke toekomst van mens en wereld - red.).Terugkijkend op mijn levensweg probeer ik verbindingen te leggen tussen wat ik in al die verschillende fasen - langs wegen en omwegen - gedaan en gedacht heb. Daarbij word ik geraakt door de tekst van het lied ‘Van weg en omweg’ van Huub Oosterhuis. Hierin herken ik iets van mijn leven:

Die mij getrokken uit de schoot, mij mens genoemd hebt en geëigend.Mijn ogen wende aan het licht,

mijn voeten zette dat ik stond, mij hebt doen weten dat ik gaan kon, dat ik zou komen waar Gij zijt. Die als ik neerzit aan de kant van weg en omweg, moe en dorstig, mij over-schaduwt met uw Naam.Die toen ik neerlag in het stof mij hebt omgeven met uw duister dat geen gedierte mij verslond. Die ongezien mij trekt tot U, U zal ik ongezien vertrouwen, laat mij niet over aan mijzelf.

Deze tekst beschrijft het leven als een wordingsproces, waarin een ongeziene Ander een hoofdrol speelt, mij begelei-dend van begin tot eind. Opvallend is het woord ‘trekken’, dat tweemaal in de tekst voorkomt, eenmaal in het begin (mij getrokken uit de schoot), eenmaal aan het einde (ongezien mij trekt tot U).

Ik begon mijn verhaal met de woorden ‘Ik ben geboren...’, maar wie deed mij geboren worden? Mijn ouders, jazeker, maar geheel op eigen kracht? Of werd het ook hen gegeven? En ben ik niet op weg naar nog een geheimzinnige andere geboorte? De tekst spreekt van vertrouwen. De laatste woorden (laat mij niet over aan mijzelf) wil ik lezen als een gebed. Leonie en ik kregen drie dochters, en wij vieren met hen, hun partners en zeven kleinkinderen binnen-kort het vijftigjarig feest van ons trou-wen. Dat - hoe dan ook - de gezegende verbondenheid met vele mensen wereld-wijd, vooral met mijn ouders, Leonie, mijn kinderen en ontelbare andere dier-baren, niet verloren moge gaan! Dat niet dood, maar Leven het laatste woord heeft! Piet Terhal is lid van

de Leidse Studenten Ekklesia

Mens in beeld 80+

Piet Terhal

‘het leven als wordingsproces, waarin een ongeziene Ander

een hoofdrol speelt, mij begeleidend van begin tot eind’

Page 6: Sint Anna te Drieën

6 | Leids Kerkblad

JaarvergaderingOp 9 juni werd de jaarvergadering van de Raad van Kerken in Leiden gehouden. Uit vrijwel alle lid-kerken was een verte-genwoordiger aanwezig of anderszins betrokkene.

Als belangrijkste punt kwam het thema ‘500 jaar Reformatie’ aan de orde. Tot veler verrassing en vreugde is door de lande-lijke kerkleiders overeengeko-men om een

aantal gezamenlijke activiteiten te ontplooien. In oktober dit jaar start een estafette van thema-avonden door het land, met elke maand het accent op een andere provincie. Deze estafette start in Amsterdam en eindigt in oktober 2017 in

Utrecht. De vertegenwoordigers van de kerken bespraken de mogelijkheden om hierbij aan te haken in Leiden. Het voor-nemen is om aan deze nieuwe oecume-nische impuls bij te dragen. Een werk-groep namens de kerken gaat bekijken wat daarvoor de beste mogelijkheden zijn.

Andere grote onderwerpen waren de vluchtelingenproblematiek, het inhoude-lijke en fi nanciële jaarverslag, de PR in het Leids Nieuwsblad en de contacten met het Moskeeën Platform Leiden. Verder kwam de noodzaak naar voren van uitbreiding van het Dagelijks Bestuur, vanwege de toegenomen activi-teiten en omdat een aantal DBleden het komende jaar aftredend is.

Herdenking JodenvervolgingOp 24 mei kwamen vertegenwoordigers uit het hele land samen om ervaringen

uit te wisselen over de diverse bijeen-komsten ter herdenking van de Joden-vervolging. Er blijkt overal een goede tot uitstekende samenwerking te zijn met de Joodse Gemeente ter plaatse. Evenals in Leiden worden in meer steden jonge-ren betrokken bij deze herdenking. De belangstelling is telkens groot en de bijeenkomsten worden als indringend en emotioneel ervaren.

Raad van Kerken in Leiden

Levensbeschouwelijk PlatformCharter for CompassionOp 20 mei tekende de stad Rotterdam het Charter for Compas-sion. Daarmee voegt de havenstad zich in de rij van ‘compassio-nated cities’ die aangevoerd wordt door de Sleutelstad Leiden, die als eerste stad ter wereld dit Charter ondertekende.Door de combinatie met andere activiteiten was er enorme publiciteit voor dit gebeuren. Vertegenwoordigers uit Leiden waren speciaal hiervoor genodigd.Tijdens dit gebeuren werd ook de Compassieprijs 2016 uitge-reikt. Dit jaar werd ingezet op het thema ‘humane economie’. De prijs is gewonnen door Rotterdamse Heilige Boontjes. Dit is een commercieel bedrijf dat ex-gedetineerden de kans geeft

om weer een plek binnen de arbeids-markt te kunnen krij-gen. Het bedrijf is humaan economisch geacht omdat het een deel van de winst teruggeeft als sociale steun aan zijn werk-nemers. De werkne-mers worden fi nanci-eel gesteund, naast hun salaris, bij knel-punten in hun leven

Platform C4CLeidenHet Leidse Platform kwam samen op 15 juni. Belangrijke onder-werpen van bespreking waren onder meer de ‘week van respect’ in november met als aandachtspunt de contacten met de scholen. Verder ging het over de verbreding van het Plat-form, met name ook door deelnemers uit niet specifi ek religi-euze organisaties. Hiervoor blijkt belangstelling te bestaan. Heel wat ideeën kwamen op tafel toen het ging over het meer bekendheid geven aan dit platform en de daarbij na te streven doelstellingen.

Compassiedoek Dit doek is momenteel in de Turkse Miman Sinar moskee ter ondertekening. Dat is dus tijdens de zeer druk bezochte rama-dan. Na de overdracht vanuit het Boeddhisme, gaat dit doek via de islam weer naar een christelijke kerk. Hoewel dit een multi-religieus spoor is, volgt het doek een weg langs alle (dus ook niet religieuze) groepen die zich willen verbinden met het Charter for Compassion.

Ramadan op Open Kerk LeidenDeze maand geeft OKL veel aandacht aan de vastenmaand voor moslims. Er staan informatieve en ervaringsteksten op onze site. Twee families vertellen hoe zij het vasten ervaren en ook onze moderator Amoorah, zelf moslima, vertelt hoe zij deze maand invulling geeft aan het vasten.

Voorzitter: ds. A. Alblas, Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, telefoon 071- 523 24 88; email: [email protected] Secretaris: Truus de Haan, Goudsbloem 7, 2317 KZ Leiden email: [email protected] Internet: www.raadvankerkenleiden.nl

Page 7: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 7

Nadat Jacqueline Schoonwater enige tijd het hoofdredacteur-schap van dit blad heeft waargenomen - waarvoor onze grote dank! - kan ze zich weer geheel aan haar vele andere taken wijden. Met veel genoegen heet de redactie als nieuwe hoofd-redacteur welkom Dennis Verboom. Hij is werkzaam als predi-kant met bijzondere opdracht: geestelijk verzorger in zorgin-stelling ’s Heeren Loo, locatie Westerhonk in Monster en verzorgingshuis Lindenhof te Delft bij de zorginstelling Pieter van Foreest. De redactie stelde hem een aantal vragen over zijn achtergronden, zijn werk en zijn ideeën over de nieuwe taak.

Dennis werd in 1983 geboren in een Delfts ziekenhuis, maar groeide op in ’s Gravenzande. Al op zesjarige leeftijd wist hij: ik wil dominee worden en in 2009 rondde hij zijn studie theologie af aan de Theologische Faculteit in Leiden. Hij voelt zich verbonden met de confessionele hoek, maar dan wel met ‘de vensters open’: het komt niet aan op het geven van de ‘enig juiste’ antwoorden, maar op het stellen van de goede vragen. Daarbij voelt hij zich in zijn taakopvatting eerder herder dan leraar, meer precies: een lerende herder.

Dat hij getogen Westlan-der is komt goed van pas in zijn omgang met de bewo-ners van de locaties: met hun denkwereld is hij van jongs af aan vertrouwd. Dat is ook een van de rede-nen waarom hij in het verzorgingstehuis vaak op huisbezoek de Nieuwe Statenvertaling gebruikt, het daarin voorkomende idioom is voor menige bewoner beter herken-baar dan nieuwere vertalingen.

Qua type mens komt hij veelal in het verzorgingstehuis in aanraking met de opbouwgeneratie van na 1945, die in hun leven veel grote veranderingen hebben meegemaakt, zoals de roerige jaren zestig, waarin de oude gezagsverhoudingen flink op hun kop werden gezet. Met die veranderingen is de genera-tie van toen niet altijd even gelukkig, maar anderzijds wordt het verleden ook niet klakkeloos geïdealiseerd.In de geestelijke zorg bij ’s Heerenloo heeft hij te maken met mensen met een geestelijke en vaak ook een lichamelijke beperking. Op de vraag of hij daarvoor tijdens de theologiestu-die is opgeleid luidt het antwoord: ‘Nee, die ervaring heb ik in de praktijk opgedaan.’Overigens moet niet worden onderschat met wat voor basale vragen ook bewoners met een verstandelijke beperking kunnen komen, zoals: ‘Dominee, hoe kan dat nou, mijn moeder bidt elke dag tot God, maar toch krijgt ze kanker?’

Het werk bestaat uit individuele contacten, het leiden van gespreksgroepen, het houden van zogenaamde snoezelvierin-gen, met teksten op eenvoudig niveau, stemmige klassieke of geestelijke muziek en veel gebruik van kleuren en geuren.Hij ervaart zijn werk als soms heftig, maar er wordt ook veel lol gemaakt. Wel zijn er zorgen over de toenemende druk die er op de zorg afkomt, met name ook op de vorm van zorg die niet meetbaar is.

En nu dan een nieuwe klus voor dit blad. Mooi meegenomen is dat Dennis ervaring heeft als redacteur van het Westlands kerk-blad ‘Samen’, een wekelijkse uitgave van de gezamenlijke PKN-gemeenten aldaar. Hoe ziet hij zijn toekomst als hoofdredac-teur van het Leids Kerkblad?‘Ik wil er aan bijdragen dat het blad een aansprekend commu-nicatiemiddel blijft voor eenieder, uit welke wijk dan ook, die zich verbonden voelt met protestants Leiden. Het slaat een brug tussen de diverse wijkgemeenten, die zo geen losse eilandjes vormen (het ‘hotelkerkmodel’) maar oog voor elkaar hebben. Ik ervaar in mijn werk ook verbinding: moslims bij voorbeeld brengen hun familieleden met een verstandelijke beperking liever naar een plek waar men bewust is van zijn eigen (Christelijke) wortels, zo gaan we met elkaar het gesprek aan en leren we te luisteren naar wat een ander zegt’.

Welkom nieuwe hoofdredacteur!

Mens in beeld

door Arie Hoeflaak

Page 8: Sint Anna te Drieën

8 | Leids Kerkblad

Restauratie / Renovatie / Utiliteitsbouw / Woningbouw

[email protected]

8

ZAALBERG makelaardij

Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47

- snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven

“Rijks beëdigd makelaar”web: www.zaalbergmakelaardij.nlemail: [email protected]

LidLMV

Fournituren DMC splitzijden Babykleding

Setterlady / Setterlaine damesmodeHollandia / Ten Cate ondermode

Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Leiden, Tel. (071) 5123578

Dusters O

chtendjassen Ondergoed B

adkledingNac

htkl

edin

g L

inge

rie L

inne

ntex

tiel

Pant

y’s

HAARHUISVAN TONGEREN

KappersbenodigdhedenPruiken - Toupets

Breestraat 32Leiden

Telefoon 071-5125212

Dijkmanschans 198ZoeTermeer

Telefoon 079-3312993

www.haarhuisvantongeren.nl

Verhuur van zaalruimte voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d.

Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58

IchthusBoekhandel

B i j B e l s , B o e k e n e n m u z i e k

www.ichthusboekhandel.nl

korevaarstraat 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061

du PrieBOUW & ONTWIKKELING B.V.

ADMIRAAL BANCKERTWEG 23

LEIDEN - TELEFOON 071-5222919

REDKEN AMBASSADOR

Al meer dan

35 jaar

hooigracht 35 2312 kn leiden postbus 164 2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44telefax 071 514 35 49e-mail [email protected]

* * *met recht van koop

BARNING PIANO’S sinds 1921Rijkstraatweg 22d, 2171 AL Sassenheim

www.barning.com

Dat was pas een mooie uitvaart.Maar hoe regel je zoiets?

Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.

Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.

Bel 071 - 521 32 31Monuta Van der LuitWillem de Zwijgerlaan 179, Leiden

Bel 071 - 573 08 30Monuta ‘t Leidse Huys & SoekGitstraat 1, Leidenwww.monuta.nl

8 9

Kerk en Theologie

Spreken over GodVorig jaar promoveerde Jilles de Klerk predikant te Wassenaar op een proefschrift getiteld Onderbrekingen: het begrip metaforische waarheid in de theologie van Eberhard Jüngel.

Eberhard Jüngel? Dat is niet echt een bekende naam. Dat klopt. In Nederland geniet Jüngel geen grote bekendheid. In Duitsland veel meer. Hij won bijvoorbeeld in 2006 de Duitse preekprijs. Zijn theologische boe-ken zijn echter niet erg toegankelijk. Hij schrijft in een lastige stijl over ingewik-kelde zaken. Een veelgelezen theoloog zal hij nooit worden.

Hoe kwam je bij Jüngels theologie terecht? Via een omweg. Tijdens mijn studie zei een docent: ‘In de bijbel is de hemel van papier.’ Hij bedoelde daarmee dat de hemel een door de bijbelschrijver verzon-nen verhaalelement is. Het functioneert binnen het verhaal als de plek waar God woont. Buiten het verhaal bestaat de hemel echter niet. Dat was voor mij een geweldige schok. ‘Geldt van God dan niet hetzelfde?’, dacht ik. ‘Is God niet eveneens ‘van papier’: een personage in bijbelverhalen, zonder bestaan buiten die verhalen?’ De vraag of het spreken over God uiteindelijk ‘slechts bij wijze van spreken’ is, liet mij niet meer los. Toen ik deze vraag aan professor De Kruijf voorlegde, wees hij mij op Eber-hard Jüngel. Jüngel besteedt namelijk grote aandacht aan het gegeven dat de bijbel God ter sprake brengt met behulp van metaforen, gelijkenissen en vertel-lingen. Hij erkent volmondig dat we geen andere taal voor God hebben dan de taal van onze wereld. Woorden uit die wereld dragen we over op God. Alle spreken over boven komt van beneden, om een bekende uitspraak van Kuitert aan te halen. Godsdienstige taal komt voort uit de wereld waarin wij leven en wordt over-gedragen op God. Alle spreken over God is daarom overdrachtelijk, metaforisch. Kuitert trekt daaruit de conclusie dat spreken over God een gok blijft is, een tasten in den blinde, een ‘bij wijze van spreken.’ Jüngel trekt die conclusie niet.

Hij typeert het metaforische spreken over God nergens als fictie. Hij erkent dat alle spreken over God metaforisch is, maar dat betekent voor hem niet dat God uiteindelijk onkenbaar, een duister geheim blijft.

Hoe kan Jüngel die conclusie dan ver-mijden?Kort gezegd: doordat Jüngel gelooft dat God zich ‘beneden’ laat kennen. Het is Kerst geworden: God komt in Jezus tot de wereld en identificeert zich met de mens. Daardoor is het mogelijk en pas-send om met aan onze wereld ontleende taal over God te spreken. Gods komen zelf maakt dat mogelijk. We hoeven niet naar abstracte, verheven begrippen als alomtegenwoordigheid en eeuwigheid te grijpen als we adequaat over God willen spreken. De concrete, mensvormige wijze van spreken van de bijbel past bij wijze waarop God zich in Jezus laat kennen. Spreken over Hem als iemand die lief-heeft en trouw is, die verdriet en berouw kent, is volgens Jüngel geen aanpassing

aan het beperkte, menselijke voorstel-lingsvermogen, maar een wijze van spre-ken die past bij Gods menselijkheid. Je moet alleen wel steeds bedenken dat liefde en trouw metaforen zijn. Voor Jüngel betekent dat niet dat God eigenlijk niet liefheeft. ‘Liefhebben’ geldt niet slechts ‘bij wijze van spreken’. Als metafoor onthult het iets wezenlijks van God. Maar omdat het een metafoor is, klinkt het verschil tussen Gods liefde en de liefde van mensen altijd ook door. Gods liefde is bijvoorbeeld grenzeloos en eindeloos. Dat is de menselijke liefde niet. Onze liefde beperkt zich tot wie ons lief zijn. Gods liefde strekt zich uit tot het liefdeloze. Dat samengaan van overeenkomst en verschil, van het vertrouwde en verras-sende is hét kenmerk van metaforen.

N.a.v. J.M.de Klerk, Onderbrekingen: het begrip “metaforische waarheid” in de theologie van Eberhard Jüngel (2010).

9

8

ZAALBERG makelaardij

Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47

- snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven

“Rijks beëdigd makelaar”web: www.zaalbergmakelaardij.nlemail: [email protected]

LidLMV

Fournituren DMC splitzijden Babykleding

Setterlady / Setterlaine damesmodeHollandia / Ten Cate ondermode

Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Leiden, Tel. (071) 5123578

Dusters O

chtendjassen Ondergoed B

adkledingNac

htkl

edin

g L

inge

rie L

inne

ntex

tiel

Pant

y’s

HAARHUISVAN TONGEREN

KappersbenodigdhedenPruiken - Toupets

Breestraat 32Leiden

Telefoon 071-5125212

Dijkmanschans 198ZoeTermeer

Telefoon 079-3312993

www.haarhuisvantongeren.nl

Verhuur van zaalruimte voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d.

Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58

IchthusBoekhandel

B i j B e l s , B o e k e n e n m u z i e k

www.ichthusboekhandel.nl

korevaarstraat 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061

du PrieBOUW & ONTWIKKELING B.V.

ADMIRAAL BANCKERTWEG 23

LEIDEN - TELEFOON 071-5222919

REDKEN AMBASSADOR

Al meer dan

35 jaar

hooigracht 35 2312 kn leiden postbus 164 2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44telefax 071 514 35 49e-mail [email protected]

* * *met recht van koop

BARNING PIANO’S sinds 1921Rijkstraatweg 22d, 2171 AL Sassenheim

www.barning.com

Dat was pas een mooie uitvaart.Maar hoe regel je zoiets?

Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.

Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.

Bel 071 - 521 32 31Monuta Van der LuitWillem de Zwijgerlaan 179, Leiden

Bel 071 - 573 08 30Monuta ‘t Leidse Huys & SoekGitstraat 1, Leidenwww.monuta.nl

8 9

Kerk en Theologie

Spreken over GodVorig jaar promoveerde Jilles de Klerk predikant te Wassenaar op een proefschrift getiteld Onderbrekingen: het begrip metaforische waarheid in de theologie van Eberhard Jüngel.

Eberhard Jüngel? Dat is niet echt een bekende naam. Dat klopt. In Nederland geniet Jüngel geen grote bekendheid. In Duitsland veel meer. Hij won bijvoorbeeld in 2006 de Duitse preekprijs. Zijn theologische boe-ken zijn echter niet erg toegankelijk. Hij schrijft in een lastige stijl over ingewik-kelde zaken. Een veelgelezen theoloog zal hij nooit worden.

Hoe kwam je bij Jüngels theologie terecht? Via een omweg. Tijdens mijn studie zei een docent: ‘In de bijbel is de hemel van papier.’ Hij bedoelde daarmee dat de hemel een door de bijbelschrijver verzon-nen verhaalelement is. Het functioneert binnen het verhaal als de plek waar God woont. Buiten het verhaal bestaat de hemel echter niet. Dat was voor mij een geweldige schok. ‘Geldt van God dan niet hetzelfde?’, dacht ik. ‘Is God niet eveneens ‘van papier’: een personage in bijbelverhalen, zonder bestaan buiten die verhalen?’ De vraag of het spreken over God uiteindelijk ‘slechts bij wijze van spreken’ is, liet mij niet meer los. Toen ik deze vraag aan professor De Kruijf voorlegde, wees hij mij op Eber-hard Jüngel. Jüngel besteedt namelijk grote aandacht aan het gegeven dat de bijbel God ter sprake brengt met behulp van metaforen, gelijkenissen en vertel-lingen. Hij erkent volmondig dat we geen andere taal voor God hebben dan de taal van onze wereld. Woorden uit die wereld dragen we over op God. Alle spreken over boven komt van beneden, om een bekende uitspraak van Kuitert aan te halen. Godsdienstige taal komt voort uit de wereld waarin wij leven en wordt over-gedragen op God. Alle spreken over God is daarom overdrachtelijk, metaforisch. Kuitert trekt daaruit de conclusie dat spreken over God een gok blijft is, een tasten in den blinde, een ‘bij wijze van spreken.’ Jüngel trekt die conclusie niet.

Hij typeert het metaforische spreken over God nergens als fictie. Hij erkent dat alle spreken over God metaforisch is, maar dat betekent voor hem niet dat God uiteindelijk onkenbaar, een duister geheim blijft.

Hoe kan Jüngel die conclusie dan ver-mijden?Kort gezegd: doordat Jüngel gelooft dat God zich ‘beneden’ laat kennen. Het is Kerst geworden: God komt in Jezus tot de wereld en identificeert zich met de mens. Daardoor is het mogelijk en pas-send om met aan onze wereld ontleende taal over God te spreken. Gods komen zelf maakt dat mogelijk. We hoeven niet naar abstracte, verheven begrippen als alomtegenwoordigheid en eeuwigheid te grijpen als we adequaat over God willen spreken. De concrete, mensvormige wijze van spreken van de bijbel past bij wijze waarop God zich in Jezus laat kennen. Spreken over Hem als iemand die lief-heeft en trouw is, die verdriet en berouw kent, is volgens Jüngel geen aanpassing

aan het beperkte, menselijke voorstel-lingsvermogen, maar een wijze van spre-ken die past bij Gods menselijkheid. Je moet alleen wel steeds bedenken dat liefde en trouw metaforen zijn. Voor Jüngel betekent dat niet dat God eigenlijk niet liefheeft. ‘Liefhebben’ geldt niet slechts ‘bij wijze van spreken’. Als metafoor onthult het iets wezenlijks van God. Maar omdat het een metafoor is, klinkt het verschil tussen Gods liefde en de liefde van mensen altijd ook door. Gods liefde is bijvoorbeeld grenzeloos en eindeloos. Dat is de menselijke liefde niet. Onze liefde beperkt zich tot wie ons lief zijn. Gods liefde strekt zich uit tot het liefdeloze. Dat samengaan van overeenkomst en verschil, van het vertrouwde en verras-sende is hét kenmerk van metaforen.

N.a.v. J.M.de Klerk, Onderbrekingen: het begrip “metaforische waarheid” in de theologie van Eberhard Jüngel (2010).

9

www.baartbv.nl

8

ZAALBERG makelaardij

Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47

- snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven

“Rijks beëdigd makelaar”web: www.zaalbergmakelaardij.nlemail: [email protected]

LidLMV

Fournituren DMC splitzijden Babykleding

Setterlady / Setterlaine damesmodeHollandia / Ten Cate ondermode

Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Leiden, Tel. (071) 5123578

Dusters O

chtendjassen Ondergoed B

adkledingNac

htkl

edin

g L

inge

rie L

inne

ntex

tiel

Pant

y’s

HAARHUISVAN TONGEREN

KappersbenodigdhedenPruiken - Toupets

Breestraat 32Leiden

Telefoon 071-5125212

Dijkmanschans 198ZoeTermeer

Telefoon 079-3312993

www.haarhuisvantongeren.nl

Verhuur van zaalruimte voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d.

Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58

IchthusBoekhandel

B i j B e l s , B o e k e n e n m u z i e k

www.ichthusboekhandel.nl

korevaarstraat 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061

du PrieBOUW & ONTWIKKELING B.V.

ADMIRAAL BANCKERTWEG 23

LEIDEN - TELEFOON 071-5222919

REDKEN AMBASSADOR

Al meer dan

35 jaar

hooigracht 35 2312 kn leiden postbus 164 2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44telefax 071 514 35 49e-mail [email protected]

* * *met recht van koop

BARNING PIANO’S sinds 1921Rijkstraatweg 22d, 2171 AL Sassenheim

www.barning.com

Dat was pas een mooie uitvaart.Maar hoe regel je zoiets?

Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.

Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.

Bel 071 - 521 32 31Monuta Van der LuitWillem de Zwijgerlaan 179, Leiden

Bel 071 - 573 08 30Monuta ‘t Leidse Huys & SoekGitstraat 1, Leidenwww.monuta.nl

8 9

Kerk en Theologie

Spreken over GodVorig jaar promoveerde Jilles de Klerk predikant te Wassenaar op een proefschrift getiteld Onderbrekingen: het begrip metaforische waarheid in de theologie van Eberhard Jüngel.

Eberhard Jüngel? Dat is niet echt een bekende naam. Dat klopt. In Nederland geniet Jüngel geen grote bekendheid. In Duitsland veel meer. Hij won bijvoorbeeld in 2006 de Duitse preekprijs. Zijn theologische boe-ken zijn echter niet erg toegankelijk. Hij schrijft in een lastige stijl over ingewik-kelde zaken. Een veelgelezen theoloog zal hij nooit worden.

Hoe kwam je bij Jüngels theologie terecht? Via een omweg. Tijdens mijn studie zei een docent: ‘In de bijbel is de hemel van papier.’ Hij bedoelde daarmee dat de hemel een door de bijbelschrijver verzon-nen verhaalelement is. Het functioneert binnen het verhaal als de plek waar God woont. Buiten het verhaal bestaat de hemel echter niet. Dat was voor mij een geweldige schok. ‘Geldt van God dan niet hetzelfde?’, dacht ik. ‘Is God niet eveneens ‘van papier’: een personage in bijbelverhalen, zonder bestaan buiten die verhalen?’ De vraag of het spreken over God uiteindelijk ‘slechts bij wijze van spreken’ is, liet mij niet meer los. Toen ik deze vraag aan professor De Kruijf voorlegde, wees hij mij op Eber-hard Jüngel. Jüngel besteedt namelijk grote aandacht aan het gegeven dat de bijbel God ter sprake brengt met behulp van metaforen, gelijkenissen en vertel-lingen. Hij erkent volmondig dat we geen andere taal voor God hebben dan de taal van onze wereld. Woorden uit die wereld dragen we over op God. Alle spreken over boven komt van beneden, om een bekende uitspraak van Kuitert aan te halen. Godsdienstige taal komt voort uit de wereld waarin wij leven en wordt over-gedragen op God. Alle spreken over God is daarom overdrachtelijk, metaforisch. Kuitert trekt daaruit de conclusie dat spreken over God een gok blijft is, een tasten in den blinde, een ‘bij wijze van spreken.’ Jüngel trekt die conclusie niet.

Hij typeert het metaforische spreken over God nergens als fictie. Hij erkent dat alle spreken over God metaforisch is, maar dat betekent voor hem niet dat God uiteindelijk onkenbaar, een duister geheim blijft.

Hoe kan Jüngel die conclusie dan ver-mijden?Kort gezegd: doordat Jüngel gelooft dat God zich ‘beneden’ laat kennen. Het is Kerst geworden: God komt in Jezus tot de wereld en identificeert zich met de mens. Daardoor is het mogelijk en pas-send om met aan onze wereld ontleende taal over God te spreken. Gods komen zelf maakt dat mogelijk. We hoeven niet naar abstracte, verheven begrippen als alomtegenwoordigheid en eeuwigheid te grijpen als we adequaat over God willen spreken. De concrete, mensvormige wijze van spreken van de bijbel past bij wijze waarop God zich in Jezus laat kennen. Spreken over Hem als iemand die lief-heeft en trouw is, die verdriet en berouw kent, is volgens Jüngel geen aanpassing

aan het beperkte, menselijke voorstel-lingsvermogen, maar een wijze van spre-ken die past bij Gods menselijkheid. Je moet alleen wel steeds bedenken dat liefde en trouw metaforen zijn. Voor Jüngel betekent dat niet dat God eigenlijk niet liefheeft. ‘Liefhebben’ geldt niet slechts ‘bij wijze van spreken’. Als metafoor onthult het iets wezenlijks van God. Maar omdat het een metafoor is, klinkt het verschil tussen Gods liefde en de liefde van mensen altijd ook door. Gods liefde is bijvoorbeeld grenzeloos en eindeloos. Dat is de menselijke liefde niet. Onze liefde beperkt zich tot wie ons lief zijn. Gods liefde strekt zich uit tot het liefdeloze. Dat samengaan van overeenkomst en verschil, van het vertrouwde en verras-sende is hét kenmerk van metaforen.

N.a.v. J.M.de Klerk, Onderbrekingen: het begrip “metaforische waarheid” in de theologie van Eberhard Jüngel (2010).

9

Nieuwstraat 27 • Leiden • Telefoon: 071-5147061

leidend incommunicatie

productieRooseveltstraat 12 - 2321 BM Leiden

Tel. (071) 579 75 00 - www.groenmedia.nl

De steun bij iedere uitvaart.

Monuta Van der Luit Willem de Zwijgerlaan 179, Leiden 071-5213231

Monuta ’t Leidse Huys Gitstraat 1, Leiden 071-5730830

Monuta Soek Hoogmadeseweg 66, Leiderdorp 071-5730834

Met respect voor uw wensenIn rust en stijl afscheid nemen

Dat kan 24 uur per dag, 7 dagen per week in ons uitvaartcentrum.

* * *

* * *

Rhijnhof - centrum voor begraven en cremeren

Al meer dan 100 jaar is Rhijnhof een bijzondere begraafplaats met een prachtige natuur.Het nieuwe gedeelte met mooi aangelegde vijvers en hagen kwam in 2010 gereed.De begraafplaats biedt een ruime keuze aan mogelijkheden voor begraven en as-bestemmingen.

LAAN TE RHIJNHOF2332 HZ LEIDENTEL. 071 532 06 09FAX 071 532 04 48

Openingstijden kantoor in het Poortgebouwop werkdagen van 09.00 tot 16.00 uure-mail: [email protected]: www.rhijnhof.nl

Page 9: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 9

Met veel trots kijk ik terug op de inzet van de vele vrijwilligers die ‘onze’ vluch-telingen een gevoel gaven van welkom-zijn, van thuis-zijn en het hebben van ‘Leidse’ familie en vrienden. De gastvrij-heid die de meeste vluchtelingen van de Wassenaarseweg hebben ervaren van de bewoners uit Leiden is groot. Na ruim acht maanden is Leiden ook hun stad geworden, hun veilige haven. Een plek waar ze inmiddels de weg weten en vrienden hebben gemaakt. Een plek waar ze begonnen te integreren.

Al maandenlang maakten de vluchtelin-gen zich zorgen over het vervolgtraject. Wanneer kunnen zij echt starten met een nieuw leven? Wanneer zijn zij niet meer afhankelijk van anderen? Wanneer zijn zij ‘iemand’ die iets betekent voor Nederland? Vele vluchtelingen zijn bang om plotseling overgeplaatst te worden naar een andere plek in Nederland. Bang het eerste vertrouwen en het gevoel van veiligheid weer kwijt te raken. Deze angst bleek terecht.

Onze Syrische familieIn november ontmoetten wij het gezin van Ahmad, zijn ouders Rana en Mustapha, zijn broer en jongere zusje. Een gezin dat iets wil betekenen voor de samenleving. Al snel deden zij vrijwilli-gerswerk en waren erg actief in Leiden en De Bakkerij. De jongens willen hier graag een leven op bouwen. Ze hebben

al veel geleerd over de Nederlandse samenleving door regelmatig bij ons en anderen thuis te komen. Het zusje heeft een acuut nierfalen opgelopen door stress nadat er vlak naast hun huis in Aleppo een bom ontplofte. Een meisje van zeven dat nu ook in Nederland voortdurend stress ervaart door alle onzekerheid, met als gevolg slecht werkende nieren waardoor ze vaak naar het ziekenhuis moet. Een gezin dat wil werken aan een toekomst, wil integre-ren en zich hier hard voor inzet.

OpluchtingMaandag 23 mei: groot nieuws van ‘ons’ gezin uit Syrie. Ze zullen in de gemeente Leiden een huis toegewezen krijgen. Groot feest, dat tegelijkertijd overscha-duwd werd door een flink aantal IS-aanslagen in hun Syrische woonplaats, waarbij zij meerdere vrienden hebben verloren. Desondanks toch grote opluch-ting. Eindelijk duidelijkheid, eindelijk rust. Maar ook opnieuw weer angst, want het COA heeft het recht anders te beslissen als de gemeente niet binnen een bepaalde termijn een huis aanbiedt.

Woede, verdriet en constante angstDinsdag 24 mei: verschrikkelijk nieuws. De opdracht van het COA: pak twee tassen in, laat alles achter en vertrek binnen nu en drie dagen naar Petten.

Opnieuw wordt bij ‘ons’ gezin, en bij vele anderen, de grond onder de voeten weggeslagen. Verdriet en woede wissel-den elkaar af. ‘Waarom moeten wij naar Petten, wij krijgen toch een huis in Leiden? Hier voelen wij ons nu toch THUIS. Waarom wil het COA alles dat wij opbouwen weer afbreken? Waarom moet mijn zusje nu naar een andere school, om later weer terug te komen op de school in Leiden? Waarom moeten wij nu naar een plek, waar wij niemand kennen? Waarom moeten we weg bij de

mensen, die we konden vertrouwen? Weer maanden af van mijn leven. Ik heb al zoveel tijd verloren. Ik heb geen ener-gie meer om opnieuw te beginnen. Wij voelen ons nu hetzelfde als toen wij Syrie verlieten...’.

Noodzaak snelle huisvesting in LeidenHet is voor dit gezin al zwaar genoeg om ondanks alle traumatische ervaringen iets op te bouwen, te integreren en zich aan te passen aan de Nederlandse cultuur. Ahmad en zijn familie willen dit heel graag, zijn hard op weg en hebben

hier nu de energie nog voor. Ik vraag mij af of deze energie er ook nog is als zij - ver weg van hun nieuwe vrienden en dagelijkse bezigheden - maandenlang moeten wachten op een eigen plekje in Leiden. Ik hoop dat de gemeente Leiden snel uitkomst kan bieden aan mensen die graag hun steentje bijdragen en die hun integratie graag op een positieve manier willen voortzetten.

Om af te sluiten met de woorden van Ahmad: ‘ I’m strong but I’m not a mountain’

Het voelt alsof wij opnieuw Syrie hebben moeten verlaten...

door Stephanie Wouters

De vreemdeling

Page 10: Sint Anna te Drieën

10 | Leids Kerkblad

GEEN BEGRIP VOOR AANPAK COADinsdagmiddag (24 mei) ontvingen we nog een blij berichtje van een gezin uit de Leidse Noodopvang dat zij te horen hadden gekregen dat zij in Leiden konden blijven. Maar diezelfde avond kregen ze van het COA te horen dat ze de volgende dag moesten vertrekken.

COA communiceert nietWe hebben in de afgelopen maanden al vaker moeten constateren dat communi-catie niet het sterkste punt is van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, maar dit optreden vormde wel het diep-tepunt.Er werd de gasten van de Noodopvang geen ruimte geboden om even fatsoen-lijk afscheid te nemen van de honderden vrijwilligers die zich maandenlang dage-lijks of wekelijks hebben ingezet om de vluchtelingen wegwijs te maken in Leiden, hen thuis gastvrij te onthalen rond een maaltijd, taallessen te geven, te helpen met praktische zaken als kleding, schoeisel, speelgoed, fi etsen, e.d. Vriend-schappelijke banden worden zonder pardon afgesneden, kinderen kunnen niet eens hun klasgenootjes van de afge-lopen maanden even gedag zeggen.

COA houdt nergens rekening meeOp woensdag 25 mei arriveerden de eerste bussen bij de Noodopvang in Leiden om de eerste gasten over te bren-gen naar AZC’s elders in het land. Er was ruimte voor twee stuks bagage per persoon, meer niet. Voor het transport van alle spullen die mensen in de afgelo-pen maanden ontvangen hadden van mensen in Leiden, waaronder fi etsen, kinderstoelen, kinderwagens, e.d. was geen voorziening getroffen.

Het afscheid was voor heel wat mensen emotioneel. Geen wonder als je zo op het allerlaatste moment weer te horen krijgt dat je je boeltje bij elkaar moet

rapen om opnieuw te vertrekken naar een onbekende bestemming.

Beste directeur: Vluchtelingen zijn ook mensenDonderdag 26 mei hebben de fractie-voorzitters van de Leidse gemeenteraad gezamenlijk in een brief aan de directeur van het COA laten weten dat zij voor deze manier van optreden geen begrip konden opbrengen. Een menswaardiger behandeling van vluchtelingen en de mensen die hen in de afgelopen maan-den een thuis hebben willen bieden, is toch het minste wat we van een orgaan als het COA zouden mogen verwachten.

COA gooit haar eigen glazen inHet COA ondermijnt met deze aanpak zelf het draagvlak waar zij zo afhankelijk van is voor het faciliteren van een humane opvang voor asielzoekers in ons land. Dat is niet alleen dom, maar baart ons ook ernstige zorgen. Redenen te over om in het vervolg als gemeente strikter toezicht te houden op de opvang en begeleiding van vluchtelingen in de Noodopvang in onze stad.

SYMPOSIUM VRAAGT AANDACHT VOOR DE PERSOON Veel herkenbare verhalen met boeiende voorbeelden uit de dagelijkse praktijk maakten het symposium ‘Het moet niet gekker worden’ op 8 juni voor de ruim honderd deelnemers tot een heel geslaagde middag met meer dan voldoende stof tot nadenken.

AanleidingAanleiding voor de organisatie van het symposium door de Stichting Straatpas-toraat Leiden, Diaconaal Centrum De Bakkerij en UTOPA Weeshuis Kinderrech-tenhuis vormde het groeiend aantal alar-merende berichten rond incidenten met verwarde personen in onze samenleving en de verschijning van de Tussenrappor-tage van het door minister Schippers in 2015 geïnstalleerde Aanjaagteam Verwarde Personen.

AanwezigenDe grote groep belangstellenden bestond uit beroepskrachten uit de maatschappelijke opvang, sociale wijk-teams, de kerken, de politie, GGD en GGZ, de verslavingszorg, woningbouw-corporaties, het straatpastoraat in diverse steden van ons land, e.d. en een grote groep vrijwilligers en naaste fami-lieleden van psychisch kwetsbare mensen.

Een vliegende startGastvrouw Folly Hemrica (straatpastor te Leiden) opende het symposium. Maar

Diaconie Secretariaat: De Bakkerij, Oude Rijn 44b, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965, [email protected] Coördinator: Ton Snepvangers, [email protected]

Diaconaal werker: Jacqueline Schoonwater, [email protected] Redactie diaconie-pagina: Henriëtte van den Broek, [email protected]

Bankrekeningnrs: NL46 INGB 0000 0970 65 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Leiden; NL61 INGB 0007 8201 29 t.n.v. Vrienden van De Bakkerij

Website: www.debakkerijleiden.nl Stichting Hofjes Hervormde Diaconie: [email protected]

Page 11: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 11

nog voor Klaas Drupsteen (oud-presenta-tor KRO/NCRV) als dagvoorzitter de regie over de dag in handen kon nemen, verscheen Klaas Koffeman (straatpastor te Den Haag) al ten tonele om in een korte cabareteske monoloog een leven-dig voorbeeld te geven van de personen die deze middag centraal zouden staan.

Niet het systeem maar de persoonMevrouw Liesbeth Spies (burgemeester van Alphen a/d Rijn en voorzitter van het Aanjaagteam Verwarde Personen): ‘de contouren van een politieke verandering zijn zeker zichtbaar in het rapport Samen doorpakken. Hoe de bouwstenen van dit rapport in de verschillende gemeentes kunnen worden geïmple-menteerd blijft nog een grote uitdaging. Duidelijk is dat ook vanuit de politiek het besef er is dat er meer moet worden samengewerkt tussen familie, vrijwilli-gers en hulpverleners en ook dat de persoon die psychisch kwetsbaar is zelf meer mag aangeven hoe hij of zij gehol-pen kan worden en dat daarbij ook de informatie vanuit familie en direct betrokkenen onontbeerlijk is. ‘Niet de systeemwereld maar de persoon moet maatgevend zijn.’ Misschien is het verhaal van Liesbeth Spies zo ook een pleidooi voor de grotere inzet van ervaringsdeskundig-heid.

Van hulpverlener naar hoop-verlenerHet interview met Peter Dierinck (psycholoog en stafmedewerker maat-schappelijk herstel in het Psychiatrisch Centrum Gent-Sleidinge) liet zien hoe belangrijk het is werkelijk naast mensen te gaan staan en aan te sluiten bij hun eigen verlangen naar herstel. Daar ligt immers ook de kracht om een nieuwe weg te vinden. Samen met mensen tegenslagen incasseren lijkt minstens zo belangrijk als het stellen van diagnoses. Dat zet een veranderingsproces in gang dat je als hulpverlener omvormt tot hoop-verlener.

Vanuit ervaringen met kwartier maken bleek ook hoe belangrijk het is om mensen in de naaste omgeving (de buurt, het dorp) goed te informeren, met hen het gesprek aan te gaan, zodat zij op hun eigen manier hun plek vinden in het sociale en ondersteunende netwerk van mensen die psychisch kwetsbaar zijn.

Aandacht voor heel de mensHet verhaal van straatpastor Klaas Koffe-man maakte duidelijk dat het optrekken met mensen zonder verborgen agenda

in wat hij ‘liefdevolle trouw’ noemt, een groot verschil kan maken voor de meest kwetsbaren in onze samenleving.Present zijn en present blijven, ook als mensen tijdelijk of langdurig de regie over hun leven kwijt zijn, is voor de mensen van de straat van essentieel belang.Tegenover de ‘verkokering’ van de hulp-verlening die zich vaak te snel richt op het probleem, het tekort, richt de straat-pastor zich op heel de mens. Een mens is immers veel meer dan alleen de som van zijn problemen.

Wie zijn nu eigenlijk de zorgmijders?Jan Eerbeek (emeritus hoofdpredikant Justitie en initiatiefnemer van de Stich-ting Exodus) gaf ons een ontnuchterend kijkje in zijn recente persoonlijke ervarin-gen met een naast familielid. De vaak moeizame zoektocht naar het vinden van passende hulp in het woud van hulp-verlenende instanties, deed bij hem regelmatig verzuchten: ‘Wie zijn nou eigenlijk de zorgmijders?’

Hij liet ons zien hoe nodig het is blij-vende verbanden te ontwikkelen waarin mensen kunnen herstellen. Een veilige woonomgeving met vrijwilligers en professionals, die als een vangnet om mensen heen staan.

Met dankFolly Hemrica dankte tot slot alle aanwe-zigen voor hun geweldige inbreng tijdens de middag en sprak de hoop uit dat het symposium zijn doorwerking zou mogen vinden in de wijze waarop psychisch kwetsbare mensen hun plek mogen hervinden in onze samenleving.

MAG HET EEN DOOSJE MEER ZIJN? ‘Jurkje uit de mode? Broek te strak?’ Met deze kreten zamelde M25 Leiden gedu-rende vier weken zomerkleding, schoe-nen en speelgoed in voor de bewoners van de Noodopvang aan de Wasse-naarseweg in Leiden. De vrijgevigheid van de Leidse inwoners was weer hart-verwarmend! Acht leerlingen van het Teylingen College uit Noordwijkerhout zochten vervolgens een groot deel van de zakken en tassen uit en sorteerden de spullen. Vlak voordat de 50 dozen werden overgebracht naar de Weggeef-winkel van de Noodopvang, bereikte ons het bericht dat de bewoners groepsge-wijs werden overgeplaatst naar een ander AZC met betere voorzieningen.

En dus bleef M25 in de kantoortuin van Diaconaal Centrum De Bakkerij letterlijk achter een muur van dozen zitten. Uit rondvraag bij opvanglocaties in de regio

(Leiderdorp, Katwijk) en buiten de regio (Alkmaar) bleek dat daar evenmin behoefte was aan deze spullen. En nu vraagt u zich terecht af: waar komen mijn gedoneerde spullen dan terecht? Kringloop? Kici-bak? Ik zal het u vertel-len:- twee dozen met lakens en dekens

worden geschonken aan de Gemeente Leiden voor het inrichten van de woning van statushouders;

- de dozen met speelgoed en spellen gaan naar de Interkerkelijke Werk-groep Asielzoekerscentrum Katwijk (IWAK);

- de overige dozen worden geschonken aan Stichting Hulp Oost Europa (HOE) in Katwijk;

- de overige zakken worden in oktober door jongeren van het Da Vinci College uitgezocht, gesorteerd en geschonken aan Stichting Goed voor Nood Rijnsburg.

NIEUW DIACONIE BERICHTIn mei verscheen nummer 46 van het Diaconie Bericht, met een vernieuwde voorkant! ‘Een must’ wanneer u op de hoogte wilt zijn en blijven van alles wat er in en rond De Bakkerij gebeurt. Losse nummers liggen in de kerken en in De Bakkerij.

Page 12: Sint Anna te Drieën

12 | Leids Kerkblad

GEMEENTELEVENVoorbereiding invulling vacatureDe laatste maanden zijn fl inke stappen gezet in de voorbereiding van de invul-ling van de vacature die midden volgend jaar ontstaat vanwege het emeritaat van ds. Ad Alblas. Er is een stappenplan opgesteld om handvatten te geven bij het toch behoorlijk omvangrijke proces, met verschillende formele stappen. Daar-naast is tijdens de gemeentebijeenkomst in april de profi elschets van de wijkge-meente vastgesteld. Daaraan hebben veel gemeenteleden een bijdrage gele-verd waarvoor we dankbaar zijn.Op 19 juni is tijdens een gemeente-bijeenkomst het profi el van de predikant besproken. Tezamen met het profi el van de wijkgemeente en de daarbij beho-rende bijlagen is dit de inhoud van het vacature-proces. Daarnaast is in een brief aan de Algemene Kerkenraad de vaca-ture formeel gemeld en gevraagd om de noodzakelijke bestuurlijke stappen te zetten om deze te kunnen invullen. Begin juli heeft de Voorbereidingsgroep Vacature een gesprek met ds. Van Meije-ren, coördinator van het Bureau Beroe-pingswerk van de PKN. Na de zomerva-kantie zal de beroepingscommissie worden ingesteld.De voorbereidingen voor het invullen van de vacature worden in samenwer-king met de commissie Bijzonder Kerken-werk Leiden gedaan. Dat betekent dat de lijn van betrokkenheid en intensieve samenwerking van de afgelopen jaren verder wordt doorgetrokken.

Namens de kerkenraad, Cent van Vliet

GeborenTrots en supergelukkig zijn Martijn en Aukje van der Laan met de geboorte van hun dochter Julia Marie op 5 mei. ‘Your fi rst breath took ours away’.‘Intens gelukkig en dankbaar dat zij ook

de ouders mogen zijn van Lars Julias Armand’ melden Justin en Ellen Loth zijn geboorte op 7 juni, mede namens hun zoontje Bram. Beide ouderparen: van harte gefelici-teerd!

GedooptOp 12 juni hebben drie kinderen het sacrament van de Heilige Doop ontvangen, als teken voor hen en ons allen van Gods liefdesverbond met mensen.

De namen van de gedoopten zijn: Fenna Mara Bervoets, dochter van Frank en José Bervoets-de Man, Irene Marlene Marieke van der Heide, dochter van Martijn en Hanneke van der Heide-Brüheim, zusje van Siem, en Thyrza Mijntje Aletta Meijer, dochter van Patrick Meijer en Margreet van Wijk-Meijer. Het thema van de dienst was ‘veel liefde’.

DoopDe volgende doopvieringen zijn op 28 augustus en 9 oktober. Informatie en aanmelding vooraf bij de wijkpredikant.

OverledenOp 5 juni is mw. Petronella Jacoba de Goeij-Chaudron overleden. Zij woonde lange tijd aan de Munnikenstraat en werd bijna 91 jaar. Zij zong jarenlang in de Leidse Cantorij en was op zondag-morgen altijd present tot haar gezond-heid dat niet meer toeliet. Haar visie op

het einde tekent hoe zij in het leven stond: ‘Als onze lieve Heer het mijn tijd vindt, dan ga ik’. Op 9 juni namen we afscheid van haar in de aula van Rhijnhof.

Wisseling ambtsdragersIn de viering op zondagmorgen 10 juli is er een wisseling van ambtsdragers. Een aantal kerkenraadsleden geeft het ambt weer terug aan de gemeente. Dat zijn jeugddiaken Lyanne Blonk, ouderling-kerkrentmeester Hans Karstens, diaken Mieke van der Pauw, en ouderling Willem Stolk. Ook beëindigt onze pasto-raal medewerker Henny van der Mark deze specifi eke taak. Lyanne heeft zich ingezet voor het jongerenwerk en de oecumene. Hans heeft zijn ambt ten dienste van de hele PGL gesteld als secre-taris van het College van Kerkrentmees-ter. Zijn schier onbegrensde inzet gold niet alleen de zakelijke belangen waar-voor hij heel veel deed, maar ook was hij een echte ouderling met aandacht voor de pastorale vragen. Mieke heeft haar compassie als diaken voor het ZWO inge-zet. Willem heeft zijn liefde voor mensen ook ten dienste gesteld aan de organisa-tie van onze gemeente. Heel veel dank aan allen.In het volgende kerkblad worden de nieuwe ambtsdragers voorgesteld.

Kerkelijk werker Henny van der Mark heeft door een nieuwe baan onvoldoende ruimte over gehouden voor haar taak in onze gemeente en die daarom per 1 juni neer-gelegd. Uit haar werkverslag blijkt onder meer dat veel ‘passanten’ echt passant zijn (toerist, buitenlander) óf dat willen blijven. Dichter bij de doelstelling kwamen haar contacten na doopdien-sten, tijdens de openstelling van de kerk,

Leidse Binnenstadsgemeente Predikant: ds. A. Alblas, Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, mail: [email protected] tel. 071 - 5232488, bij voorkeur tussen 08.00 en 09.00 uur, bij spoed: 06 - 54797098 Secretariaat: Nieuwstraat 20, 2312 KC Leiden Scriba: M. Dijkstra, tel.: 06 - 25275203, [email protected] Penningmeester: mw. G.G. Betgen-Vroomans, Nijmanhof 2, 2375 WD Rijpwetering Bankrekeningnr.: NL30 INGB 0000 1118 06 t.n.v. penningmeester Binnenstadsgemeente; doel s.v.p. vermelden Wijkkerk: Hooglandse Kerk, Nieuwstraat/Middelweg Wijkgebouw: Het Hooglandsche Huys, Moriaansteeg 7, 2312 KD Leiden Website wijkgemeente: www.leidsebinnenstadsgemeente.nl Website Hooglandse Kerk: www.hooglandsekerk.com Koster/beheerder: R. Hartsuiker, tel. 071 - 5149636, [email protected]

Page 13: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 13

VIEREN

Op 3 juli vieren we een bijzondere jeugddienst: met medewerking van de Jeugd Van Tegenwoordig én met de Leidse Cantorij. Deze spannende combinatie biedt veel aan jong en oud. Het thema is ‘discriminatie’. De dienst is voorbereid door de jeugd, die ook aan de vormgeving van de dienst zal bijdragen.

Op 10 juli gaat het over de vraag van een wetsleraar over eeuwig leven met als antwoord de (super-) bekende gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De rode draad is het thema ‘een naaste worden….’ In deze viering is wisseling van ambtsdra-gers.

Tijdens de vakantieperiode treft u als voorgangers: ds. Ries den Dekker, emerituspre-dikant van de Grote Kerk in Dordrecht, ds. Arie Kooijman, ziekenhuispredikant in het ‘Diac’, ons gemeentelid ds. Popko Kuiper, ds. Jacob Korf uit Den Haag en ds. Ingrid de Zwart van de Grote- of Lebuïnuskerk in Deventer.

Op 21 augustus is uw wijkpredikant weer helemaal terug. Op die zondag zal ons gemeentelid Ab Ridder nog een keer de preek verzorgen. Hij gaf al eerder aan niet langer te willen voorgaan in de zondagse erediensten. Toen we hem vroegen voor een soort laatste ‘markerings’ dienst liet zijn gezondheid dat niet toe. Nu is hij voldoende fit om dit wel te kunnen realiseren.

Op 28 augustus gaat het over een wel heel indringende’ onderdompeling’;’ : Jona in de grote vis. Er is dan een doopviering.

Op zondag 4 september is rabbijn Awraham S. Soetendorp onze voorganger met uw wijkpredikant als liturg.

bij gesprekken via ‘dominee aan de lijn’ en de deelname aan de activiteiten van de werkgroep Citykerk.Haar belangrijkste conclusie noemt zij ‘dat mensen zijn geïnteresseerd in bele-ving en spiritualiteit zonder de behoefte te hebben zich vast te leggen aan weke-

lijkse kerkdiensten of verplichtingen van andere aard’. De LBG is haar veel dank verschuldigd voor het pionierswerk dat zó aansluit op onze visie op ‘kerk in de stad’.

LERENAfsluiting Bewust GelovenDeze gespreksgroep is in de afrondende fase gekomen. Ieder van de deelnemers kreeg een avond ‘het woord’ om te vertellen over de eigen geloofsgeschie-denis en werd daarop bevraagd in nadrukkelijk ‘open vragen’. De afsluiting vindt plaats in de dienst op 26 juni, waar-van een volgende keer verslag.

CITYKERKKunst in de kerk Het grafisch-poëtisch kunstobject ‘Eindig in eeuwigheid’ van Gijs Elzinga reist langs monumentale kerken in Neder-land. Het bestaat uit een ring van 30 prenten met 10 gedichten op een strook papier van 15,4 meter lang, opgehangen op een koker met een diameter van 5 meter. Enkele titels van gedichten: Begin, Vuurvogel, Licht, Plaats, Gaan, Einde. Het is van 9 juli tot en met 10 augustus in de Hooglandse Kerk te zien. Op 12 juli om 20.00 uur geeft de kunstenaar een toelichting op zijn werk.

DIENENVluchtelingenHet gebouw aan de Wassenaarseweg is ontruimd en de Iraniërs uit onze gemeente zijn verhuisd naar Katwijk. Hoewel dat een stukje fietsen is, kunnen zij daar nu zelf koken. Helaas zijn Hayede en haar man vanuit Katwijk plot-seling overgeplaatst naar Delfzijl. Zij missen Leiden en hun vrienden erg. Wellicht krijgen zij echter binnenkort een status en woonruimte toegewezen. Natuurlijk zouden we hen graag dichtbij zien wonen. Mocht u van woonruimte (huur tot € 700) weten, dan houden zij zich aanbevolen.Overigens is er bij de anderen, die in Katwijk wachten op het interview of de

uitslag daarvan, nog behoefte aan keukenspullen: pannen, bestek, etc. U kunt dat overhandigen bij het koffie-drinken na de kerkdienst.Van allen breng ik u bij dezen de harte-lijke groeten en dankbetuigingen over! Gerrie en Majid

GroetEen vervelend virus heeft het emailsys-teem van mijn PC aangetast. Veel mails zijn verdwenen of onvindbaar gewor-den. Behalve dat ik dagen zonder PC heb gezeten blijkt dat ook (nog lang) niet alle mails zijn teruggevonden. Mocht iemand wachten op antwoord, wil me dan het betreffende mailtje nogmaals sturen, of me via een smsje, appje, voice-mail, spreekuur, op de hoogte stellen.

De vakantietijd breekt aan. Voor spoed-eisende zaken kunt u mij bereiken via de mobiele telefoon, of als er niet snel genoeg een reactie volgt de scriba mailen ([email protected]) of de voorzitter bellen (06 13577348).

Ik wens u allen een mooie zomer en graag weer tot ziens. ds. Ad Alblas

Page 14: Sint Anna te Drieën

14 | Leids Kerkblad

Iedere zondag is er om 11.45 uur een oecumenische viering van de Leidse Studenten Ekklesia in de Hooglandse Kerk. Deze vieringen worden niet alleen door studenten bezocht, maar ook door anderen die aangesproken willen worden in een taal die niet dogmatisch is, maar ook niet vrijblijvend. De diensten zijn op internet rechtstreeks of later te beluisteren via www.kerkomroep.nlDe teksten van de meditaties zijn na twee weken verkrijgbaar op de informa-tietafel. Meestal zijn ze ook te vinden op www.ekklesialeiden.nl onder ‘overwe-gingen’.

ZomerdienstenOp 3 juli beginnen de zomerdiensten, d.w.z. dat de voorganger van dienst zelf het thema van de dienst bepaalt. Veel leden van de Schola Cantorum zijn met vakantie. Daarom zal de Schola de vierin-gen in deze periode niet kunnen onder-

steunen.Op zondag 4 september zal de Schola weer op volle sterkte aanwezig zijn bij de dienst ter gelegenheid van de opening van het academisch jaar. Onze gast-spreker is dan prof. mr. Jan van

Dijk, hoogleraar victimologie (slachtof-ferwetenschap) aan de Universiteit Tilburg. Hij studeerde in 1970 af als jurist in Leiden en in 1979 als criminoloog in Nijmegen. Hij koos een tekstregel uit de Matthäus-Passion van Bach (nr. 40): ‘Ihm sollen ähnlich sein’, gezongen door de tenor bij het gesprek met hogepriester Kajafas.

KinderdienstOp 29 mei vond de jaarlijkse kinderdienst plaats. De kinderen van de beide nevendienstgroepen hadden de dienst niet alleen met elkaar voorbereid, maar ze waren ook voorganger, acteur, muzikant en - strenge - leidster van Actie en Informatie. Op pagina 3 van dit blad vindt u een iets uitgebreider verslag van deze dienst.

Afsluiting taalproject vluchtelingenIn de dienst van zondag 10 juli wordt aandacht besteed aan het vluchtelingen-project van de LSE. De meeste bewoners van het asielzoekerscentrum aan de Wassenaarseweg zijn in de tweede helft van mei vrij plotsklaps overgaan naar Huis ter Duin in Petten. Na de dienst zal alsnog aan de deelnemers die met succes de taalcursus Nederlands hebben gevolgd een certifi caat worden uitge-reikt.

Algemene ledenvergaderingOp 10 mei werd de Algemene Ledenvergadering van de Vereniging LSE gehouden. Belangrijk punt van bespreking was de behandeling van de fi nanciële jaarstukken 2015. Daarna werd onder applaus ingestemd met de

wisseling van een aantal bestuursleden. Amos Kater, Wim Schouten en Cok Neven stelden hun functie ter beschikking. Ariena van Poppel, Rob van den Boom en Rutger Pol traden toe tot het bestuur waarvan Rob als secretaris, Ariena als vice-voorzitter en Rutger als opvolger van Cok, met het accent op jeugd en jongeren. Binnen het bestuur verklaarde Ronald Meester zich bereid, de voorzittershamer over te nemen. Irene Slootweg zal in het vervolg de LSE vertegenwoordigen in de Algemene Kerkenraad.

LintjesregenTer gelegenheid van Koningsdag zijn in de Hooglandse Kerk zestien Leidse burgers gedecoreerd. Maar liefst vier van deze zestien zijn verbonden aan de LSE: Jan de Bruijne, Wil Heesakkers, Ada van Mil en Jan Slotboom. Allen van harte gefeliciteerd, met dank voor het vele werk dat zij mede voor de LSE hebben verricht.

Leidse Studenten Ekklesia Secretariaat: Rapenburg 100, 2311 GA Leiden, 071 - 5134558, [email protected], www.ekklesia.leidenuniv.nl, www.ekklesialeiden.nl, www.rapenburg100.nl Studentenpastores: ds. Rob van Waarde (PKN), 06 - 41935997, [email protected] pastor Walther Burgering (RK), 06 - 2956 2865, [email protected] Niki van Houten (Hum. studentenraadsvrouw), 06 - 24984198, [email protected] Participantenpastor: ds. Christiane van den Berg-Seiffert (PKN), 071 - 5125137, [email protected] Rekeningnummers: Voor lidmaatschap LSE en vrijwillige bijdragen: NL66 INGB 0004 8198 29 t.n.v. Vereniging LSE Voor diaconaat: NL42 INGB 0003 3133 66 t.n.v. Stichting Diac. Fonds LSE Vereniging LSE: Ronald Meester, [email protected] Ariena van Poppel, [email protected] Rob van den Boom, [email protected] Diederik van Essel, [email protected]

Page 15: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 15

Cluster BinnenstadContactadres: dhr C. van Vliet - e-mail: [email protected]

VitaliteitDe voorbereidingen voor de Kindermusical op 8 oktober zijn in volle gang. Meer dan veertig kinderen in de leeftijd van vier tot twaalf hebben zich al opgegeven. Dat kan nog steeds via het speciale mailadres: [email protected]. We zoeken nog vrijwilligers die samen met de ‘Vliegende Speeldoos’ de voorbe-reidingen op de dag zelf doen. Op dit moment worden nieuwe voorstellen voor projecten van het Vitaliteitsfonds voorbereid. Eén daarvan is het ‘Labyrint’. De ervaring leert dat een kunstzinnig opgezet doolhof een levensweg kan zijn.

Vesper en VeertigdagentijdDe volgende gezamenlijke Vesper is op 13 november in de Hooglandse kerk. Bezien wordt of de muzikale betekenis van Luther bij de voorbereiding kan worden meegenomen. Verder zijn de eerste afspraken gemaakt voor Aswoens-dag 2017. Er komt een muzikale bijdrage van Musica da Lima met het Miserere van Alegri.

Studentenpastoraat Tijdens de volgende bijeenkomst van het Cluster in oktober zal aan de hand van een notitie van ds. Rob van Waarde het studentenpastoraat worden besproken.

500 jaar reformatie Het is belangrijk deze viering in breder verband neer te zetten, zoals beoogd door de Synode van de PKN. Dat betekent dat afstemming nodig is met onze Rooms-Katholieke geloofsgenoten en de vijf kleinere orthodoxe kerken. Als er een gezamenlijke dienst komt, dan zal deze niet de reguliere erediensten op zondag vervangen.

AgendaDe zondagse vieringen zijn in de Hooglandse Kerk, hoek Middelweg/Nieuwstraat, Leiden.Aanvang: 11.45 uur

zondag 3 juliJapke van Malde

zondag 10 juliChristiane van den Berg, Vreemdelingendienst

zondag 17 juliChristiane van den Berg

zondag 24 juliPieter Kousemaker (liturg: Co Kooman)

zondag 31 juliChristiane Berkvens

zondag 7 augustusCor van Bree (liturg: Henk Schouten)

zondag 14 augustusJan Delhaas

zondag 21 augustusHenk Schouten

zondag 28 augustusRoosmarijn Goldbach

zondag 4 septemberprof. mr. J.J.M. van Dijk, opening academisch jaar

Kloosterweekend Schoten

Henk Schouten heeft eind mei zijn laat-ste kloosterweekend naar de Benedicti-nessen in de Priorij Schotenhof in België georganiseerd. Het was voor de twaalf deelnemers een mooie en verrijkende ervaring. Vooral de artistieke gaven van de zusters dwongen ieders bewondering af.

Activiteiten Rapenburg 100Gesprekken met mensen met een stigma zijn vaak leerzaam en ontwapenend. Met studenten criminologie hebben we een gesprek gevoerd met twee pedofiele mannen. Behalve dat het gesprek allerlei vooroordelen wegnam - pedofilie bete-kent voor deze mannen nog geen sex, wat strafbaar is - legden ze uit dat de ontdekking hen vaak heel eenzaam maakt. Ze vertelden wat het betekent om zonder romantische relatie door het leven te moeten gaan, wat in onze samenleving en kerk toch als ideaal geldt. Hoe leef je dan een goed leven? Dat vertelden ze overigens met veel humor.

Het belang van dit soort persoonlijke ontmoetingen voor de vorming van studenten is niet alleen om door stigma’s heen te leren kijken. Het roept ook de vraag op hoe je zelf een weg zoekt in je leven en vasthoudt aan dat waarop je vertrouwt. Ook als je je daarvoor iets moet ontzeggen. Zo ondersteunen we als studentenpastoraat studenten bij hun vorming en zoektocht naar medemense-lijkheid.

Hooglandse Nieuwe over ‘Afscheid’Het juninummer van de Hooglandse Nieuwe heeft als thema Afscheid. Daar-over schrijven diverse LSE’ers, onder wie Henk van Breukelen, Bette Westera en Diederik van Essel, Lex van Wijngaarden, Amos Kater en Hans Feitsma. De Hoog-landse Nieuwe is verkrijgbaar op zondag na de diensten.

Page 16: Sint Anna te Drieën

16 | Leids Kerkblad

ZomervakantieIn deze periode doen we het allemaal rustiger aan. In de zomermaanden gaan velen van ons op vakantie. Het kerken-werk ‘beperkt’ zich tot de zondagse erediensten. Gelukkig dat deze wel doorgaan. Ze vormen dan ook het hart van ons gemeente-zijn. Langs deze weg wil ik iedereen een mooie zomer toewensen; of u nu wegtrekt of thuis blijft.

PrekenserieOp zondag 12 juni ben ik begonnen met een prekenserie over de profeet Jeremia. Een aantal weken na Pinksteren begin ik meestal met een serie over een gedeelte uit het Oud(st)e Testament. Op deze wijze houden we een zeker evenwicht in het preken uit het Oude en het Nieuwe Testament. Dit keer heb ik gekozen voor Jeremia. Dit Bijbelboek wordt niet zo veel gelezen, is mijn indruk. En eruit preken komt nog minder voor. Is het daarom niet de hoogste tijd om de tijd te nemen om naar deze profetie te gaan luisteren?!

DoopprojectdienstIn de morgendienst van 12 juni hebben we stil gestaan bij de vierjarigen van

onze gemeente. Vier jaar betekent dat je naar de basisschool gaat en op zondag-morgen niet meer naar de crèche, maar naar de kindernevendienst. Tijdens het kindermoment mochten ze naar voren komen en heb ik een praatje met ze gehouden. Daarna heeft de gemeente hen toegezongen met Gezang 332:4 t/m 6. ‘Zegen hen in hun groei, o Heer, en laat ze leven tot uw eer, godzalig hier in deze tijd, en eenmaal in de eeuwigheid’.

Aan het einde van deze dienst hebben drie kinderen van de kindernevendienst afscheid genomen. Zij zijn 12 jaar gewor-den. Vanaf nu hopen we hen iedere zondagmorgen in de kerk te ontmoeten. We wensen deze jongeren Gods zegen toe in de nieuwe fase van hun leven en heten hen welkom op TOV (tieners op vrijdag).

GeborenOp 7 juni is Amos André Mayasi geboren. Hij is het zoontje van Gilbert en Gery en het broertje van Nehemie (Condorhorst 92, 2317 AV Leiden). Wij feliciteren hen van harte met dit geschenk. Het geboor-tekaartje is tweetalig (Nederlands en Frans). Zij hebben Gezang 473:1 op hun kleine Amos toegepast: ‘Neem zijn leven, laat het Heer, toegewijd zijn aan Uw eer, Maak zijn uren en zijn tijd, tot Uw lof en dienst bereid!’ De eerstvolgende doopdienst is op zondag 28 augustus

HuwelijkenOp 18 juli hopen Izak Biemond en Inez den Hollander te gaan trouwen. Ze willen een zegen vragen over hun huwe-lijk in de morgendienst van zondag 24 juli. Deze dienst zal geleid worden door ds. G.F. Smaling. Op de kaart citeren zij 1 Johannes 4:16 ‘Wij hebben Gods liefde, die in ons is, leren kennen en vertrou-wen daarop.’ Wij wensen hen, samen

met hun kinderen, Gods zegen toe voor hun huwelijk.

Op 19 augustus hopen Wietse van Welie en Sifra van der Meulen te gaan trou-wen. Ze zijn door hun studie in Leiden komen wonen. En vervolgens hebben ze elkaar hier leren kennen.

De trouwdienst begint om 19.00 uur en wordt gehouden in de Marekerk onder leiding van mij. Ook jullie wensen we Gods nabijheid toe voor de dag en de dagen erna.

Met vakantieMijn laatste dienst voor de zomervakan-tie staat gepland op zondag 10 juli. Daarna hoop ik vier weken afstand te nemen van mijn werkplek. In Zuid-Frank-rijk hoop ik heerlijk uit te rusten. Op zondag 14 augustus hoop ik de draad weer op te pakken en met frisse moed aan de slag te gaan.

GemeentedagOp zaterdag 17 september hopen we onze gemeentedag te houden. Houd deze datum alvast vrij. Nadere informa-tie zal in het komende kerkblad verschij-nen. ds. Ton Jacobs

Hervormde Marewijkgemeente Predikant: ds. T. Jacobs, Edelkarper 28, 2318 NK Leiden, tel. 071 - 8870207, [email protected] Scriba: Scribaat Hervormde Marewijkgemeente, Oude Vest 61, 2312 XS Leiden,

tel. 071 - 8876957, [email protected] Penningmeester: P. Jasperse, Postbus 62, 2300 AB Leiden, tel. 071 - 5610122, [email protected]

Bankrekeningnr.: NL62 INGB 0001 7202 66 t.n.v. Hervormde Marewijkgemeente Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208

Wijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Beheerder kerk en wijkgebouw: P. Breedijk, tel. 06 - 57721473

Website: www.marekerk.nl

hwb

Page 17: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 17

Zomerexpositie ‘Zie je de Gelijkenis?’ Deze zomer is opnieuw een kunstexposi-tie te zien in de Marekerk, met werken van kunstenaars van de stichting Ars Pro Deo. Zij lieten zich inspireren door de gelijkenissen van Jezus. De Bijbelse gelij-kenissen zijn verhalen over het dagelijks leven van toen. Luisteraars naar die verhalen wisten wat ‘de moraal van zo’n verhaal’ was. De kunstcommissie van de Marekerk hoopt dat de kunstwerken mensen aanspreken en inspireren. De expositie is van 2 juli tot 10 september iedere zaterdagmiddag van 13.30-17.00 uur gratis te bezichtigen in de Marekerk. Voor kinderen is er een speciale exposi-tie. Namens de kunstcommissie,

Henny Vermaas

De maaltijd, je leven delen met vluchtelingenAls de diaconie de kringen vraagt om met vluchtelingen die in de Leidse nood-opvang verblijven te koken en te eten, aarzelen we geen moment. Leuk! Wat een mooie kans om met deze nieuwe stadsgenoten kennis te maken. We maken een poster waarop tien mensen kunnen intekenen. Deze wordt opge-hangen in de opvanglocatie aan de Wassenaarseweg en al snel staan er veer-tien namen op de lijst. De groep bestaat uit dertien Syriërs, waarvan vier kinderen en één Libanese, die met een van de Syri-sche mannen is getrouwd. We willen graag samen genieten van een traditio-nele Syrische maaltijd en gaan daarom eerst boodschappen doen bij een Halal-supermarkt.

In de sobere noodopvang mag niet gekookt worden. In plaats daarvan worden elke dag goedbedoelde, maar

onbestemde maaltijden in zwarte piep-schuimdozen afgeleverd die in een magnetron opgewarmd kunnen worden. Er zijn wel enkele elektrische kookplaat-jes binnengesmokkeld en ingrediënten voor de illegale maaltijden worden bij gebrek aan koelkast in plastic tassen uit het raam gehangen. Maar eten bereiden dat naar thuis smaakt, lukt daar niet. Bovendien is er geen budget voor. Onze nieuwe vrienden stralen als ze met over-volle boodschappentassen de keuken van het Marehuis binnenlopen.

De vrouwen hebben alles goed gepland en wij Nederlandse vrouwen zijn beschikbaar om taken uit te voeren: een overweldigende hoeveelheid uien, knof-look en tomaten snijden. De chef-kokkinnen genieten zichtbaar van het werken in de keuken. De mannen blijven achter met thee en spelletjes. Ondertus-sen springen er telkens kringleden op de fiets om nog meer ovenschalen, grotere pannen en vergeten kruiden aan te voeren. Vier-en-een-half uur en heel veel gesprekken later gaan we aan tafel. Daar serveren we dikke kippendijen met

gefrituurde aard-appelschijfjes, lamsvlees gekookt in yoghurtsaus en pittige koriander-salade.

De verhalen zijn aangrijpend. Nooit eerder deinden we mee op de gammele bootjes waar iedereen zich in het donker aan elkaar vast-klampte, biddend om een veilige overtocht naar het beloofde land in Europa. Biddend om een nieuwe

toekomst. Die begint moeizamer dan gedacht, maar daar hoeven ze vanavond even niet aan te denken. We hebben het goed met elkaar en delen ons leven voor een paar uur. Dat is bemoedigend voor ons en we hopen dat ook zij het meene-men als positieve herinnering in hun levensrugzak.Die rugzakken moesten sneller ingepakt worden dan gedacht. Het Syrisch-Liba-nese echtpaar Mohannad en Maya kreeg kort na onze gezamenlijke maaltijd van de IND te horen dat ze uitgezet zouden worden. Ik kon de glimlach maar niet vergeten die hij had toen hij me vertelde over hun droom om hier een eigen zwemschool en een gezin te beginnen. Het feit dat ik elke dag vanaf de rotonde bij de Wassenaarseweg opfietste met vader Ahma, was hoopvol. Ik was op de terugweg na het wegbrengen van mijn drie meisjes naar school, hij met drie van zijn vier zoontjes op weg naar hun school. De mannetjes fietsten langs de singel alsof ze nooit anders gedaan hadden. Maar op de dag dat ik ze niet zag, hoorden we dat het COA besloten had om alle vluchtelingen in de Leidse noodopvang halsoverkop over te plaat-sen naar andere locaties.

We hopen dat de overplaatsing een stap naar een betere toekomst betekent. Of op z’n minst dat de volgende ‘wachtka-mer’ wel een keuken heeft waar ze samen maaltijden kunnen bereiden die herinneringen aan thuis oproepen. Wat een voorrecht was het om de maaltijd met hen te delen. Hun verhalen, hun kwetsbaarheid, hun vertrouwen verge-ten we niet meer. Ze hebben de tiendui-zenden vluchtelingen die we in Neder-land mogen verwelkomen een gezicht gegeven. We hebben die avond voluit met hen gebeden en blijven Mohannad, Maya, Karam, Ahma, Om Majd, Amr, Ali, Mohammed, Samer en de vier jochies opdragen aan onze Heer. Eline de Boo

Agenda Zondag 3 juli

’s middags themadienst

Zondag 24 juli’s morgens inzegening van het huwelijk van Izak Biemond en Inez den Hollander

Vrijdag 19 augustus19.00 uur trouwdienst van Wietse van Welie en Sifra van der Meulen

Zondag 21 augustus’s middags themadienst

Zondag 28 augustus’s morgens doopdienst

Zondag 4 september’s morgens viering Heilig Avondmaal

Page 18: Sint Anna te Drieën

18 | Leids Kerkblad

InleidingVoor het eerst de rubriek De Verbinding! U ziet bovenaan een nieuwe foto van beide gebouwen en de colofon met alle contactgegevens. Als u meer wilt weten: neem een kijkje op de nieuwe website: www.deverbindingleiden.nl

GedachtenisOp 15 april is Rudi Jorgen Lewerissa op de leeftijd van 85 jaar overleden. De laatste tijd was zijn conditie fragiel, maar desondanks bleef hij - heel typerend voor Ruud - vitaal en levendig, met een open blik naar de wereld en oprechte interesse voor mensen in zijn omgeving. In zijn ontwapenende humor was Ruud een baken voor zijn vrouw Rie, hun kinderen en kleinkinderen, en ook voor de mensen in de Vredeskerk. Daar kwam hij graag op zondag naar de dienst en ook bij de gesprekskring Roomburg was hij zeer geliefd om zijn inbreng en om wie hij was als mens. Tijdens de dienst in de Vredeskerk op 22 april hebben we gelezen uit het Evangelie naar Marcus (4:35-41), waar verteld wordt hoe Jezus de wind doet liggen en de zee het zwij-gen oplegt. Een wonderlijk verhaal, maar Ruud vervulde het met vertrou-wen, niet alleen tijdens zijn reis van Indië naar Holland, maar ook in zijn latere leven. En ons heeft het bemoedigd nu wij afscheid van hem hebben moeten nemen. De gedachtenis van Ruud Lewe-rissa zij zijn familie en ons allen tot zegen.

René Venema

GeboorteWe ontvingen een vrolijk bericht uit Haren. Toen Wouter en Wiebke Roos in het voorjaar afscheid namen van onze gemeente wegens hun verhuizing naar Haren, waren ze in blijde verwachting. Inmiddels hebben zij een zoontje gekre-gen: op 8 mei werd Harmen Jacob

Hendrik geboren. Het gaat goed met Harmen en zijn zussen Merel en Mirthe zijn blij met hun broertje. We wensen hen allen van harte geluk en fi jne jaren in Groningen!

Verbindend pastoraat binnen de geloofsgemeenschapIn het vorige kerkblad hebt u kunnen lezen hoe we als pastoraal beraad de afgelopen maanden bezig zijn geweest met het - pastoraal - samenvoegen van beide wijken. Daarbij kwam uitdrukkelijk naar voren dat het goed zou zijn wanneer we als De Verbinding met een nieuw pastoraal initiatief zouden star-ten. Een activiteit die verbindend werkt nu we daadwerkelijk een nieuwe geloofsgemeenschap vormen. René Venema en Jorine de Klerk gaan in dit kader de komende twee jaar degenen die regelmatig de diensten meevieren bezoeken. Bij deze bezoeken staat de vraag centraal hoe het met u gaat, vanuit het vertrouwen dat zo met elkaar in gesprek zijn verbindend werkt. Als uitgangspunt wordt de adressenlijst van de vrijwilligers genomen. Het kan dus zomaar zijn dat u de komende tijd aangesproken of gebeld wordt om een afspraak te maken. We hopen met elkaar op gezegende ontmoetingen!

René Venema en Jorine de Klerk

Bloemengroet en FelicitatiedienstMensen die regelmatig de zondagse diensten bezoeken, hebben het al gemerkt. De wekelijkse bloemengroet wordt sinds enige weken verzorgd door bezoekers van de dienst. Bij de afkondi-gingen wordt genoemd voor wie de bloemen bestemd zijn, en dan zou het leuk zijn als twee mensen zich bereid verklaren om deze bloemen te gaan bezorgen. Een goed moment om elkaar beter te leren kennen, zowel van naam

als persoonlijk. Ook de opzet van de feli-citatiedienst zal enige wijzigingen ondergaan nu onze wijken zijn samen-gevoegd. Met ingang van de komende maand zullen alle gemeenteleden van tachtig jaar en ouder op of rond hun verjaardag bezocht worden door iemand van de felicitatiedienst en een kaart ontvangen alsmede een klein presentje. Kinderen tot en met twaalf jaar zullen per post een leuke kaart toegestuurd krijgen.

Vanuit de Kerkenraad

Met de start van onze nieuwe geloofsge-meenschap met Pinksteren zijn we in een nieuwe fase beland. In de aanloop naar onze samenvoeging hebben we afge-sproken niet vooraf allerlei notities en beleidsstukken te schrijven over hoe het zou moeten gaan bij onze samenvoe-ging. Nu De Verbinding een feit is, wordt het tijd om verder na te denken over onze toekomst en de koers die we daar-bij willen varen. We willen in 2017 een nieuw beleidsplan opstellen, waarin we onze visie op onze geloofsgemeenschap in de nabije toekomst verwoorden en dat ons richting geeft in de dingen die we met elkaar doen.

De kerkenraad zal dit beleidsplan niet alleen opstellen: nadrukkelijk zijn leden uit de geloofsgemeenschap van buiten de kerkenraad uitgenodigd mee te denken en mee te schrijven. Zodoende hopen wij met Pinksteren 2017 een beleidsplan met elkaar te hebben

Protestantse geloofs-gemeenschap De Verbinding

Predikant: dr. G.J. Venema, Voltastraat 22, 2316 DN Leiden, 071 - 5137919, [email protected] Kerkelijk werker: mw. J.C. de Klerk, 06 - 38709440, [email protected]

Scriba: B. van Velzen, Buitenruststraat 11, 2313 ZK Leiden, 071 - 5132551, [email protected] Postadres: Protestantse geloofsgemeenschap De Verbinding, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden

Bankrekening: Protestantse geloofsgemeenschap De Verbinding, NL32 INGB 0008 2855 72 Kerkgebouw: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden, 071 - 5142317

Koster-beheerder: Henk Holswilder, 06 - 23784315, [email protected] Wijkcentrum: De Wijkplaats, Topaaslaan 23, 2332 JC, 071 - 7851276 Beheerder: José van het Veld, 06 - 51875994, [email protected] Website en kerkdiensten online: www.deverbindingleiden.nl

Page 19: Sint Anna te Drieën

Rondom de eredienstOp de nieuwe website van geloofsgemeenschap De Verbinding vindt u elke week informatie over de diensten die we in de Vredeskerk vieren. Op de voorpagina ziet u welke bijzonderheden er zijn, in de agenda van de kerk-diensten vindt u een overzicht van alle diensten en de orde van dienst is daar in digitale vorm te raadplegen. Op deze plek in het kerkblad zullen we telkens enkele diensten eruit lichten die om extra aandacht vragen.

Allereerst een korte terugblik: Pinksteren 2016! Op zondag 15 mei vierden we de totstandkoming van de Protestantse geloofsgemeenschap De Verbinding. Lange tijd was aan de voorbereiding van deze dienst gewerkt en velen waren er actief bij betrokken. In zang en muziek, mooie verkondiging en creativiteit kwam de verbondenheid met elkaar en met God onze Heer op intense wijze tot uitdrukking. Het heeft ons allen veel energie gegeven!

Gedreven door de geestkracht van deze viering zullen we op 3 juli een jeugddienst houden met als thema: ‘Hebben we verbinding?’ In deze dienst zullen alle zintuigen worden aangesproken om te ervaren wat het is in verbondenheid te leven en te geloven. De tieners hebben enthousiast aan de voorbereiding gewerkt en het belooft een verrassende dienst te worden!

Leids Kerkblad | 19

gemaakt dat op een breed draagvlak mag rekenen. Wij houden u op de hoogte!

Bas Oerlemans (voorzitter kerkenraad)

IstihazaDit jaar (augustus) zou het weer de bedoeling zijn om een bezoek te bren-gen aan Istihaza, Roemenië. Door uitge-voerde en nog uit te voeren operaties bij een aantal Roemenië-gangers hebben wij moeten besluiten de reis voor een jaar uit te stellen.

U begrijpt dat dit voor zowel de bewo-ners van Istihaza als voor ons een teleur-stelling is. Het afgelopen jaar heeft de jeugd van De Verbinding hard gewerkt en een mooi bedrag ingezameld voor de jeugd in Istihaza. Dit geld gaat gebruikt worden voor de aanschaf van een af te sluiten boekenkast, schoolspullen en wat nog meer nodig zal zijn. Dit zal ter plaatse worden bekeken en besproken. De overhandiging van het ingezamelde geld zal door bovenstaand relaas ook een jaar uitgesteld worden. Dit is in overleg met de leiding kortgesloten. Wij houden u natuurlijk op de hoogte. Istihaza-commissie

Feest in de Wijkplaats!In 2006 moest afscheid genomen worden van de Maranathakerk. Er is toen gezocht naar een goede plek in Mors-wijk zodat we als geloofsgemeenschap aanwezig konden blijven. Dat werd het gebouw aan de Topaaslaan 23 en het

kreeg de naam De Wijkplaats. In juli is dat alweer tien jaar geleden, reden genoeg om daar feestelijk bij stil te staan! Ook vieren we dan dat het Wijk-plaatscafé alweer een heel jaar succesvol om de veertien dagen plaatsvindt. Op één van de muren in de Wijkplaats is de tekst uit 1 Korintiërs 13:13 met sierlijke letters aangebracht: ‘Zo blijven dan geloof, hoop en liefde, maar de meeste van deze is de liefde’. Dat is de bron van waaruit we aanwezig willen zijn in de wijk. Omdat we geloven dat God zo aanwezig is onder ons mensen. In De Wijkplaats staat dan ook al tien jaar lang ontmoeting centraal. Ontmoeting met elkaar als gemeenteleden, maar ook ontmoeting met de mensen in de wijk. En tevens ontmoeting in de zin van ont-moeten: De Wijkplaats wil een plek zijn waar je je thuis voelt. In samenwerking met andere kerkgenootschappen worden er dan ook laagdrempelige acti-viteiten georganiseerd die aansluiten bij het leven van alledag van de buurtbewo-ners. De Wijkplaats is een belangrijke plek te midden van onze gemeente en hoort al helemaal bij De Verbinding.

Sinds dit jaar vergadert de kerkenraad er regelmatig, maar ook andere vergade-ringen van commissies vinden er plaats. Kortom, de Wijkplaats is een kerkplek op vele manieren - ook één van gezellig feestvieren! Weet u allen dus van harte welkom op 8 juli aanstaande (van 17.00 uur tot ongeveer 20.00 uur) voor een

drankje en een lekker hapje eten. We kijken uit naar uw komst! Jorine de Klerk

Save the dates! 10 september (niet 17!) Running Dinner en 11 september StartzondagDe startzondag zal dit jaar op 11 septem-ber plaatsvinden en de avond daaraan voorafgaand organiseren we een Running Dinner, een unieke gelegenheid om mensen die je niet vanzelfsprekend tegenkomt, te ontmoeten, samen met hen te eten, verhalen te delen en in wisselend gezelschap een kijkje te nemen in elkaars keuken. Ieder die van samen eten houdt, kan meedoen.

Uiteraard hebben we naast eters ook koks nodig. Trakteer uzelf op een avond vol verrassingen! We starten gezamenlijk in de Vredeskerk om 17.15 uur en sluiten daar ook weer af rond 20.45 uur met een gezamenlijk dessert. Vervoer hoeft geen probleem te zijn. De uitnodigingen voor de leden van de Verbinding zullen binnenkort klaarliggen in de foyer van de kerk. Verder zal te zijner tijd alle informatie ook beschikbaar komen op de website www.deverbindingleiden.nl. Voor vragen: stuur een email naar [email protected] of bellen na 19 uur met José van het Veld (06-51875994) of Corine Kooreman (071-5132659).

Voorbereidingsgroep Running Dinner

Page 20: Sint Anna te Drieën

20 | Leids Kerkblad

Ter Overweging

De droom…. Wanneer je een schip wilt gaan bouwen, breng dan geen mensen bijeenom timmerhout te sjouwen of te teke-nen alleen. Voorkom dat ze taken ontvangen deel evenmin de plannen meemaar leer eerst de mensen verlangen naar de eindeloze zee.

Deze aan Antoine de Saint-Exupéry toeschreven tekst inspireert mij bij het nadenken over de toekomst van de kerk. Volgens sommigen verkeert de kerk in West-Europa in de zwaarste crisis sinds haar ontstaan. Het landelijke fusieproces heeft veel energie gekost waardoor de kerk aan veel zaken niet toe kwam. Ieder jaar verliest de PKN zo’n 50.000 leden. Hoe gaat dat verder?‘De toekomst hangt niet af van een landelijk sterk georganiseerde kerk maar van vitale plaatselijke gemeenten die ergens voor gaan’, schrijft theoloog Wim Dekker in zijn boek Marginaal en missio-nair. ‘De noodzaak om nieuwe wegen in te slaan is hoog.’Ook onze wijkgemeente zoekt nieuwe wegen. Daarbij is het goed om te besef-fen dat de kerk niet het einddoel is (net zo min als dat schip). Het doel is de zee van Gods liefde. Wat ons verbindt is het verlangen om in navolging van Jezus die

liefde zichtbaar te maken. Dáár gaan we voor. Elly den Herder

Zegen en kerkdienst‘Ik ben vanwege de oorlog nooit gedoopt’, zo vertrouwde meneer Cees Hageman mij toe, tijdens het eerste gezellige verjaardagsfeest dit jaar van onze kerk voor 75-plus waar hij ook was, samen met zijn vrouw. Hij heeft het altijd gemist. En daarom is hij alsnog, als volwassene, gedoopt en heeft hij belijde-nis gedaan op 29 mei. Zo werd Cornelis Johannes daadwerkelijk zijn doopnaam bij de waterdoop en ontving hij de zegen tijdens de handoplegging.Met een handoplegging werd ook Ernst en Wilma van der Bijl de zegen meege-geven: ze gaan vanaf 24 juni gedurende zes weken op pelgrimstocht per fi ets. Zij hebben een stempel gehaald bij pastoor Smit en in vertrouwde omgeving in een protestantse kerkdienst de zegen meegekregen van de dominee en zijn toegezongen door de gemeente. ds. Ellis Ezinga

Vrijwilligersavond 3 juni‘Voor allen, maar in het bijzonder voor de vele vrijwilligers, hartelijk dank voor jullie liefdevolle inzet, voor al het werk, de tijd en het vertrouwen in elkaar. Het is belangrijk en nodig voor het behoud van de kerk, als gemeenschap, een kerk

van Christus, die ons zeer dierbaar is’. Deze prachtige woorden van dank waren geschreven op een grote puzzel van vele stukken die vrijwilligers in elkaar zetten tijdens de vrijwilligersavond in de Antoniuskerk, samen met de parochianen van de Lam Gods (zie foto). Daarvoor hadden wij elkaar ook oecumenisch gevonden in gesprek naar aanleiding van allerlei samenbindende symbolen voor in de kerk. Er was een heerlijk buffet, veel ontmoeting en gezelligheid. We kunnen terugkijken op een fi jne avond met meer dan 90 mensen.

ds. Ellis Ezinga

Kring ‘Geloven met hoofd, hart, handen en voeten’Nieuw in ons aanbod in onze wijkge-meente vanaf dit najaar is een kring afwisselend op dinsdag, woensdag en donderdagavond, elke maand en altijd beginnend om 20.00 uur. Twee keer per jaar trekken we er ook op uit, en dit vindt meestal plaats in het weekend. Aan de hand van een Bijbeltekst verbre-den we onze kennis, voeden we ons geloof, versterken we de onderlinge band en maken we gebruik van allerlei soorten werkvormen waarbij ons hoofd, ons hart, voeten en handen gebruikt worden. We komen bij elkaar in De Verdieping of zijn onderweg. Deze kring vindt altijd plaats halverwege een maand. Interesse? Info: ds Ellis Ezinga. De eerste avond is donderdag 15 september.

Omgaan met rouw, verdriet en gemisNa de zomer start een groep rouwver-werking, waar het uitwisselen van persoonlijke ervaringen op het gebied van verlies en verdriet centraal staat. In een veilige en vertrouwelijke sfeer is er

Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest

Predikant: mw. ds. E. M Ezinga, Pieter Bedijnstraat 32, 2202 VK Noordwijk, tel. 06 - 23490429 [email protected] Ouderenpastor: drs. E. den Herder-Michielsen, [email protected], tel. 071 - 5615094 Scriba: H. van der Vlist, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 - 5790677 Penningmeester: mw. E.T. van der Vlist-Zandstra, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 - 5790677 Bankrekeningnr.: NL51 INGB 0000 5349 30 t.n.v. penningmeester Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Wijkkerk: Antoniuskerk, Boshuizerlaan 11, 2321 TS Leiden (vieringen: zie pagina 35 en 36) Wijkcentrum: ‘De Verdieping’, Stevensbloem 269, 2331 JD Leiden, tel. 071 - 8882393 Website: www.pgleidenzuidwest.nl

Page 21: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 21

ruimte voor het uiten van gevoelens en het delen van onze zorgen. We zoeken moed en troost in de bijbel en daarnaast ook in gedichten en in muziek. Er is gele-genheid voor voorbede. Nieuwe deelnemers zijn van harte welkom. Elke eerste woensdag van de maand. De eerste bijeenkomst is op woensdag 7 september in de pastorie van de Antoniuskerk. Aanvang 10.15 uur. Meer info: Elly den Herder.

Verjaardag vieringen groot succes‘Er is er één jarig, hoera!’ Niet één…..nee, wel tientallen jarige 75-plussers kwamen op 30 maart en op 29 juni naar het restaurant van De Parelvissers voor een gezamenlijke verjaardagviering. De commissie bestaande uit Anne Wipkink, Henny Boom en Henny de Jong had een feestprogramma opgesteld met veel lekkere hapjes, levende muziek een pittige quiz (mét prijzen) en ruimte voor onderlinge gesprekken.Het muzikale duo E&E bestaande uit dominee Ellis Ezinga (zang, blokfluit) en ouderenpastor Elly den Herder (viool) speelde een mix van zigeunermuziek en joodse melodieën. Het was ons debuut en dankzij alle positieve reacties gaan wij vrolijk verder met deze nieuwe muzi-kale ontwikkeling!De volgende verjaardagviering is op 28 september. Gemeenteleden van 75 jaar en ouder worden hiervoor persoonlijk uitgenodigd.Na afloop van het feest klonken veel positieve reacties, waaronder deze: ‘Wat ben ik blij dat ik bij zo’n warme gemeente mag horen.’ Elly den Herder

7 juni 2016 Boottocht naar DelftAfgaand op hoe snel de boot was volge-boekt (120 pers.), leek varen naar Delft een schot in de roos. Al om half 9 begon zich bij de aanlegplaats bij De Parelvis-sers een rij te vormen voor de loopplank en om 9 uur begon het inschepen. Vanaf de eerste stap op de loopplank tot en met de laatste traptrede stonden beman-

ningsleden klaar om hulp te bieden en ons te begroeten. Zo voelden we ons direct welkom.

Toen iedereen een plaatsje had gevon-den op één van de drie dekken kon de boot vertrekken. Tijdens het welkomst-woord van de organisatie kregen we te horen dat helaas het roer om moest: de sluis, die we moesten passeren om in Delft te komen, was defect. Voor een enkeling een kleine teleurstelling, maar de sfeer aan boord was goed en de schipper had een mooi alternatief: hij zette koers naar Alphen aan den Rijn. Hij voegde eraan toe: ‘Dan gaan we volgend jaar naar Delft.’

Aan boord werd de inwendige mens verzorgd door de bemanning. Voor de ‘geestelijke verzorging’ waren op de heenreis Elly de Herder en de terugreis Ellis Ezinga aan boord en voor eventuele medische zorg vrijwilligster-verpleegkun-dige Anja.

Na de afvaart werden we getrakteerd op koffie met gebak. Tijdens het varen vertelde de schipper over wat er links en rechts te zien was en werd er regelmatig naar ons gezwaaid.Tegen het middaguur werden soep en een broodje kroket geserveerd, waarna we rond half 1 aanmeerden in Alphen aan den Rijn.

Voor wie dat kon en wilde was er een uur de tijd om van boord te gaan om even de benen te strekken of neer te strijken op een terras. Om half 2 begon-nen we aan de terugreis. Net als op de heenreis passeerden we de Julianabrug, bekend van het ongeluk met de hijskra-nen. Inmiddels is het brugdek geplaatst

en hadden wij de primeur van het testen ervan.Tijdens de terugreis had de kok voor ons op beide dekken een prachtig buffet opgesteld voor een high-tea. We konden ons tegoed doen aan hartige en zoete hapjes en thee in verschillende smaken.Wat een heerlijkheid om ergens op de boot plaats te mogen nemen, binnen, of op het bovendek, te genieten van het prachtige weer, een praatje te maken met bekenden of juist met iemand die je niét kent, zonder hinder van verkeers-lichten en –drempels de wereld aan je voorbij te zien glijden en bovendien in de watten gelegd te worden!

Rond half 5 waren we terug bij De Parel-vissers en ging iedereen, na een heerlijke dag, moe maar voldaan naar huis.Alle lof voor de bemanning en een dikke pluim voor de organisatie! Ahoy!!

Gesprek met PC basisschoolIk vertel niets nieuws als ik constateer dat kerkelijke activiteiten in onze wijk-gemeente vooral de ietwat oudere gemeenteleden trekt. Toch ondernemen we allerlei activiteiten om daar wat verandering in te brengen. Eén van die activiteiten is het gesprek gaande houden met PC basisscholen en van daar-uit contact zoeken met de jongere gemeenteleden. Concreet betekent dit, dat ik dit najaar mag aansluiten bij een inhoudelijk gesprek met de leerkrachten over de vraag: ‘Wat is protestants-chris-telijk in deze tijd?’. En vandaaruit weer andere activiteiten ontwikkelen. Het zijn weliswaar kleine stappen, maar wel mooie. ds. Ellis Ezinga

AgendaIn verband met de wisselende aanvangstijden verwijs ik naar het rooster op de laatste pagina’s van dit kerkblad.

Doop zondag 10 juliZondag 10 juli willen René en Vera Pieterse-Smid (Annie van Hattemstraat 17) hun zoontje Mike (broertje van Eve) laten dopen in de naam van Vader, Zoon en Heilige Geest.

Bijeenkomsten in de huiskamerIn de maand augustus zijn er verschillende bijeenkomsten in huiskamers. Meer info: Elly den Herder, of raadpleeg de Wijkinfo en website. Geloven met hoofd, hart, handen en voeten

Donderdag 15 september, 20.00 uur in De VerdiepingOmgaan met rouw, verdriet en gemiswoensdag 7 september, 10.15 uur in de Pastorie Antoniuskerk

Page 22: Sint Anna te Drieën

22 | Leids Kerkblad

DE TOEKOMST VAN DE KERK EN DE OECUMENEThema van de inspiratieavond in de Regenboog was ‘Kijken met andere ogen’. Waar kunnen we God ontdekken en kan de kerk ons daarbij helpen? Inlei-ders van de inspiratieavond waren Karin van den Broeke en Erik Borgman.

Bezinning op onze toekomstVeel mensen lopen met hun ziel onder de arm. Door aanslagen dreigen we in onze schulp te kruipen, tegelijk willen we graag verbinding zoeken met ande-ren. Kan de kerk hierin van betekenis zijn? Welke blik hebben we daarvoor nodig? Welke illusies moeten we dan laten varen? Hoe kunnen we zien dat God ook op andere plekken dan in de kerk zichtbaar is?

VIERING MET DE MISA CRIOLLA IN DE REGENBOOG

Liefde begint met zingen.Zing je lied, mijn stem.Zingen maakt gelukkig.

Nog nooit heb ik U gezongenZoals ik me had voorgenomen.Laat het nu lukken - ik wil bezingen uw droom.

Op 29 mei was het feest in de Regen-boog, waar dominee Inge Smidt en pastor Marianne Hoogervorst de voor-gangers waren. Het Regenboogkoor olv dirigent en solist Hendrik Vonk, versterkt met enthousiaste zangers en zangeres-sen en een combo, nam een prominente plaats in.De Misa Criolla was geheel ingebed in de dienst. Deze benadering van de Misa Criolla, ten gehore gebracht ter ere, aanbidding en als lofprijzing van de Eeuwige, brengt deze prachtige muziek terug naar de essentie. Hierdoor en door de manier waarop gezongen werd door solist en koor, kreeg de muziek een diepe dimensie. Dit werd gevoeld en ervaren door de kerkgangers, die in groten getale naar deze dienst waren gekomen. Ester Korbee-van Hille

Verhalen van hoopDs. van den Broeke benadrukt allereerst de kracht die in geloofsgemeenschappen aanwezig is. ‘Zorg dat je je niet laat uitputten door het vele bestuurlijke werk en de activiteiten, maar sluit aan bij waar je goed in bent en wat je met plezier doet.’ De gastvrijheid en open-heid noemde zij trouwens één van de

kenmerken van de gemeenschap van De Regenboog. Dat is een kracht die je anderen bieden kunt.

VerkennersBorgman benadrukt dat kerkelijk beleid niet maakbaar is. ‘Eigenlijk hebben wij niets te bieden. Niet ‘wij als kerk’ zijn het die aan de rest van de wereld iets te geven hebben. Het is uiteindelijk God die dat doet. Wat wij kunnen doen, is die plekken opzoeken waar de maat-schappij schuurt, waar de opgaven in de samenleving liggen.’ Borgman stuurt ons op pad: ‘Ga in de samenleving kijken en ontdek de liefde en de barmhartigheid. Dáár is de kerk. Het koninkrijk van God is nabij, waar we ook zijn. Wie daar niets van ziet, kijkt niet goed.’

Peet Valstar, gemeenteadviseur

Website de RegenboogDe afgelopen weken was de website van de Regenboog onbereikbaar. Wel is de nieuwe site bereikbaar. Je vindt hem op http://new.deregenboogmerenwijk.nl Zodra de oude website weer online is, zal deze worden vervangen door de nieuwe website. Dan vindt u dus al het nieuwe op het oude adres. De website is nog lang niet klaar. Graag horen we uw

Oecumenischegeloofs gemeenschap Merenwijk

Predikant: mw. ds. E.S. Smidt, tel.071-5284909, [email protected] Pastoraal werker (RK): mw. M. Hoogervorst, tel.06-20551458, [email protected] Scriba: mevr. J. Langeveld, Stadzicht 105, 2317 RV Leiden, [email protected] Wijkkerkenraad: voorzitter P.J. van den Broek, [email protected] Algemene Kerkelijke Merenwijkraad: voorzitter P. Pouw, tel. 071 5215726, [email protected] secretaris: mw. E.M. Korbee-van Hille, [email protected] Bankrekeningnr: NL70 INGB 0002 5811 91 t.n.v. Algemene Kerkelijke Merenwijkraad Wijkkerk: Kerkelijk Centrum de Regenboog, Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5212858 Koster-beheerder: R. van Heijningen, [email protected] Website: www.deregenboogmerenwijk.nl Kopij inleveren: via [email protected]

Page 23: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 23

reacties. Het is de bedoeling dat de veranderingen ook een verbetering zijn. Maar is dat ook zo? Kunt u snel vinden wat u zoekt en is het prettig en makke-lijk zoeken? We horen graag uw reacties. We zijn op zoek naar iemand die samen met Edo verantwoordelijk is voor de opbouw van de website. Ook zijn we op zoek naar mensen - binnen of buiten de Regenboog - die veel op het internet vertoeven en ons kunnen adviseren over wat we kunnen verbeteren. Daarvoor wordt niet of nauwelijks vergaderd. U kunt uw opmerkingen gewoon kwijt vanuit uw bureaustoel op [email protected]. Daar kunt u zich ook aanmelden voor geregelde deel-name aan de feedbackgroep.

NieuwsbriefDe nieuwsbrief is enthousiast ontvangen. Wie de nieuwsbrief nog niet ontvangen heeft kan zich daarvoor opgeven via de link op de (nieuwe) website. Via een mailtje aan [email protected] kunt u ook het e-bulletin of de e-week-agenda ontvangen. We werken op dit moment met de e-mailadressen uit het mierenboekje. Wilt u duidelijk aangeven wat u per mail wilt ontvangen? De redactie

De Rozenkring, van 1984 naar 2016Onder de vleugels van de Regenboog zijn heel veel groepen actief: een koor, een tuingroep, een milieugroep, een kookgroep, een huiswerkbegeleidings-groep, groepen die betrokken zijn bij het maken en verspreiden van ons Bulle-tin, en veel groepen die zich bezig houden met de geloofsgemeenschap in de ruimste zin van het woord binnen de Regenboog. En tussen die veelheid van groepen is er ook nog de Rozenkring.De naam Rozenkring is ontstaan, door-dat de eerste avond gehouden werd op een adres in de Rozen: dat was een groothuisbezoek. Op die avond werd door een aantal mensen de afspraak gemaakt om ‘op een avond nog eens verder te praten’. We zijn nu 32 jaar verder, en nog steeds wordt er verder gepraat, één keer per maand bij iemand thuis. De groep bestaat nog steeds uit een kern van mensen die er 32 jaar gele-den ook bij waren. In de loop van de jaren zijn er mensen bijgekomen, sommi-gen ook weer vertrokken, maar altijd bestond de Rozenkring uit ongeveer 15 mensen.

Elk seizoen wordt een boek gekozen waarvan elke bijeenkomst een hoofdstuk

wordt besproken. In de beginjaren van de Rozenkring waren we vaak verbaasd, maar ook wel geraakt door boeken die iets vertelden over godsdienst in het dagelijks leven: een van de eerste boeken die we lazen was Als het kwaad goede mensen treft van Harold Kushner. Wat was de rol van God, wat was de rol van de mens? En aan de hand van zo’n boek kwamen ook de persoonlijke verhalen van de mensen van de Rozen-kring. Heel moedig durfde iemand zijn of haar eigen ‘kwaad’ in de kring onder woorden te brengen. Anderen konden hun verhaal ook kwijt. En zo ontstond een sfeer van ‘leren’ van het boek, maar ook: wat kan ik hiermee in het dagelijks leven. En wat kan jij ermee in het dage-lijks leven. Een heel inspirerende, soms zelfs fascinerende ontwikkeling. Gewoon, in een kring met bekende mensen, met allemaal een of ander ‘linkje’ met de Regenboog.

In latere jaren gebeurde er nog iets inte-ressants: de plaats van het geloof in de wereld veranderde en wij veranderden in de Rozenkring een beetje mee. We kunnen in openheid en wetend dat de anderen respect voor jouw gedachten hebben, praten over veranderingen in ons geloof. Is de God van onze jeugd nog wel dezelfde God als nu? Waar-schijnlijk wel natuurlijk, maar wij kijken door ónze ontwikkeling anders tegen die God aan dan vroeger. Daarover te praten, daarover te denken, te luisteren naar ervaringen en ontwikkelingen bij de anderen, is voor velen van ons een verrijking. Voor sommigen is dát gesprek het kerk-zijn, geeft dát gesprek de inspi-ratie die we voor ons geloof zo nodig hebben. Zo werd ons duidelijk, dat ons geloof niet voor nu en voor altijd vast-

stond. Hoe dat geloof er over 25 jaar uitziet? Toch wel weer anders denk ik. Zo wordt het gesprek in de Rozenkring vervolgd. Om in vertrouwen, openheid en openhartigheid te praten over (ontwikkelingen in) ons geloof. Wie weet waar we over 25 jaar staan. Herman Gombert.

Huiswerkbegeleiding in Op Eigen WiekenSinds oktober vorig jaar zijn wij actief in het buurthuis Op Eigen Wieken, waar we kinderen van de basisschool proberen te helpen met huiswerk, met lezen of met het wegwerken van achterstanden. De kinderen komen van de Bredeschool Merenwijk, De Dukdalf, De Meerpaal, de Zijlwijkschool en De Viersprong. Ook heeft Maria Machai samen met anderen, enkele maanden Nederlandse les gege-ven aan jongens uit Syrië, Afghanistan en Eritrea. Deze jongens gaan inmiddels naar school.Op dit moment bestaat de groep uit twaalf vrijwilligers: zes van de Regen-boog en zes ‘van buiten’, elf vrouwen en een man. Op dinsdag- en donderdag-middag zijn wij present tussen 15.00 en 17.00 uur. Het is dankbaar werk en met elkaar is het ook gezellig. Bovendien ontstaan er ook contacten met de ouders: in april hebben we samen thee gedronken en de moeders hadden aller-lei lekkers gemaakt.Tijdens de zomervakantie zijn wij ‘vrij’, maar in het nieuwe seizoen pakken wij de draad weer op. Veel handen maken licht werk en een onregelmatige beschik-baarheid is geen probleem: wie zich aan wil sluiten is van harte welkom.

Cecile Werner [email protected]

Page 24: Sint Anna te Drieën

24 | Leids Kerkblad

VakantieToen ik ben gaan nadenken wat ik zou schrijven voor deze zomereditie van het kerkblad, bedacht ik mij, hoe vanzelf-sprekend we het eigenlijk vinden dat in de zomer het leven een tijdje als het ware stilvalt. De scholen zijn zes weken gesloten, veel mensen gaan met vakan-tie. U misschien ook, maar het is ook

mogelijk dat dit niet meer voor u is weggelegd. Waarschijnlijk zullen wel, met het mooie weer,de herinneringen aan vroegere vakanties terugkomen.Wij vinden het tegenwoordig vanzelf-sprekend om in de zomer een tijdje vrij te zijn. Vroeger was dat niet zo. Alleen de rijken konden het zich veroorloven om op reis te gaan. Vrije tijd, als die er al was, was meestal aan feestdagen gekop-peld.

Al in het scheppingsverhaal is er sprake van een vrije dag. Zes dagen was God bezig om de aarde en alles wat daarop leeft te scheppen. Op de zevende dag rustte hij. Deze dag werd de joodse Sabbat. Eén dag in de week mag er rust zijn. Wat heeft de vakantietijd met de vrije dag in de week te maken? Het antwoord luidt: in beide gevallen gaat het om een heilzame onderbreking van het leven van alledag. Neem eens rust! Doe eens niets! De zondag vormt een onderbre-king in de bedrijvigheid van de week, ook al zijn er steeds meer winkels op zondag open. Velen van u zullen het zich nog herinneren dat de zondagen nog echte rustdagen waren.

Ook de vakantie heeft als doel om afstand van het gewone leven te krijgen, om vrij te zijn. Om de tijd weer als gege-ven te ervaren. Om ons ook innerlijk vrij en licht te voelen. Om weer zicht te krij-gen op de schoonheid van de wereld en de waarde van het eigen leven en het leven van anderen.Deze vrijheid wens ik u voor deze zomer. Barbara Heckel

DoopdienstZondag 24 april is Oscar Jonathan Riemann gedoopt. De familiepredikant ds. P.R. Schmidt uit Holzminden(D) heeft het sacrament van de doop gedaan. Alle aanwezige kinderen stonden met de doopouders, de peter en de meters rond het doopvont. Nadat Oscar Jonathan was gedoopt kreeg hij als dooptekst mee: Ga

de weg van de kinderen van het licht. Het licht brengt goedheid voort en gerechtigheid en waarheid (Efeziërs 5:8-9). Daarna kregen alle kinderen een zegen en een kaars, aangestoken aan de paaskaars, mee.

Eten met Ruth5 juni was het weer zover. Ruth had voor ons een heerlijke maaltijd bereid. Vanaf een uur of vier zaten we eerst gezellig in de tuin en genoten van een drankje, terwijl de laatste voorbereidingen van de maaltijd gedaan werden. Er was nasi en bami met kip en saté. Voor wie het wilde was er ook een scherpe saus. Iedereen liet het zich geweldig smaken. De maal-tijd werd afgesloten met een kopje koffi e of thee, waarna een ieder voldaan huiswaarts is gegaan. Natuurlijk werd alles weer keurig netjes opgeruimd. Ruth en Martin, vanaf deze plaats nogmaals hartelijk dank voor jullie inzet. We hebben ervan genoten.

Evangelisch-Lutherse Gemeente Kerkelijk werker: Barbara Heckel MA, Kortenaerstraat 21, 2014 RR Haarlem, tel. 023 - 5444525 Consulent: drs. S. van Kammen, Abraham Mensstraat 26, 2015 JR Haarlem Voorzitter kerkenraad: mw. G. Graner-Bijma, Westerdreef 145, 2161 GR Lisse, tel. 0252 - 414887,

[email protected] Secretaris kerkenraad: mevrouw C.C. Pet-Vonk, [email protected] Bankrekeningnrs: NL14 INGB 0000 1039 46 en NL63 ABNA 0451 0243 03 t.n.v. ELG Leiden te Lisse Kerk en consistorie: Hooglandse Kerkgracht 26 en 28, 2312 HV Leiden, tel. 071 - 5140783, [email protected] Kosterij: mw. H.J. Schotsman, Middelweg 36, 2312 KL Leiden, tel. 071 - 5140783, [email protected] Website: www.luthersekerkleiden.nl

24 | Leids Kerkblad

AgendaBarbara Heckel ([email protected]), kerkelijk werker, is op dinsdag en verder wisselend op woensdag of vrijdag werkzaam in onze gemeente. Voor dringende zaken op andere dagen kunt u contact opnemen met de voorzitter of secretaris van de kerkenraad.

Erediensten3 juli - geen dienst10 juli - mw. B. Heckel, viering Heilig Avondmaal17 juli - geen dienst24 juli - mw. B. Heckel31 juli - geen dienst7 augustus - geen dienst14 augustus - mw. G. Graner21 augustus - geen dienst28 augustus - drs G.W. Scholten, viering Heilig Avondmaal4 september - geen dienst

Kerkenraad11 augustus om 20.00 uur in de consistorie

Redactiecommissiecontactpersoon Lenie de Jongh (0348 419778).Periode van het volgende Leids kerkblad is van 4 september t/m 16 oktober. Inleverdatum kopij: uiterlijk 17 augustus per mail bij [email protected]

Page 25: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 25

JaarvergaderingOp 18 april hield de Vereniging haar jaarvergadering. De belangrijkste beslui-ten op een rijtje.De aanwezige leden hebben unaniem en nu defi nitief besloten de Vereniging per 1 januari 2017 op te heffen. De pastorale zorg voor de leden van de - dan voorma-lige - Vereniging blijft in handen van onze pastoraal werker Gerrie Kooijman-van Andel. Zij heeft haar geestelijke basis gevonden in de Algemene Kerken-raad van de PGO, waarin zij ouderling is met een bijzondere opdracht. Zij treedt in dienst van de Stichting VVP-Steun-fonds, naast de vrijwillige bijdragen van de leden en vrienden, de fi nanciële basis van de Vereniging. De daarvoor noodza-kelijk statutenwijziging werd door de leden goedgekeurd.Ook na 1 januari 2017 zal alles in het werk gesteld worden een activiteiten-programma samen te stellen onder de noemer ‘Activiteiten Vrijzinnige Protes-tanten Leiden-Oegstgeest’. Gerry Kooij-man-van Andel zal daarin een coördine-rende en initiërende rol spelen. Waar mogelijk wordt met andere instanties samenwerking gezocht. Voor veel activi-teiten zal het Dorpscentrum de thuisba-sis zijn.Ook worden er in Leiden en omgeving huiskamerkoffi eochtenden georgani-seerd, die de naam ‘Vrijzinnige Sociëteit’ zullen krijgen.

Hoewel dat door andere Verenigingen van Vrijzinnige Protestanten in den lande wel eens wordt tegengesproken is de Vereniging van Vrijzinnige Protestan-ten Leiden-Oegstgeest toch echt de oudste VVP-vereniging van Nederland. Op 28 maart 1898 tekende Koningin Emma een verklaring, dat ‘ter bekoming van erkenning, door goedkeuring van hare daarbij overlegde statuten, hebben goedgevonden en verstaan de bij het verzoekschrift overgelegde statuten van de Vereniging van Vrijzinnig Hervorm-den te Leiden, gevestigd te Leiden goed te keuren en de Vereniging mitsdien te erken-nen’.

Na bijna 119 jaar komt er dus nu een eind aan het bestaan van onze Vereniging.

Op 18 december, vierde advent, zal deze emotionele stap verwerkt worden in de kerkdienst, waarin prof. dr. Lammert Leertouwer zal voor-gaan. Aansluitend aan de dienst is er een lunch, waar de leden en vrienden van de Vereniging hun verhalen aan elkaar kwijt kunnen.

Er zijn tot 1 januari 2017 nog bergen werk te verzetten, maar we hebben

goede hoop één en ander op een correcte wijze af te kunnen ronden.

Gezamenlijke diensten in de zomermaandenEvenals in voorgaande jaren worden de kerk-diensten in de zomer-maanden georganiseerd in samenwerking met de DoRe-Gemeente Leiden. De diensten van 10 en 24 juli, 7 en 21 augustus worden gehouden in de

Lokhorstkerk te Leiden en beginnen om 10.15 uur. In de omgeving van de Lokhorstkerk is het tot 13.00 uur moge-lijk gratis te parkeren. De diensten van 17 en 31 juli, 14 en 28 augustus vinden plaats in het Dorpscentrum en beginnen als gewoonlijk om 10.30 uur.

VoorjaarsuitjeOp 30 april kwamen 35 leden en vrien-den bij elkaar in Brasserie ‘Park’ in Leiderdorp voor de traditionele voor-jaarstocht. Centraal stonden dit jaar

twee thema’s. Allereerst natuurlijk weer ‘ontmoeting’, maar ook ‘herinnering’. Het was de laatste tocht georganiseerd onder de paraplu van de Vereniging. Na de koffi e met gebak werden er aan de hand van 20 vragen in de vorm van een quiz herinneringen opgehaald. De antwoorden werden een startpunt voor veel verhalen. Na de quiz werd de lunch geserveerd. De hele dag was de stemming uiterst geani-meerd. Het was zo gezellig, dat velen de vraag opwierpen of ook volgend jaar een ontmoetingsbijeenkomst kan worden georganiseerd. Een aantal aanwezigen meldde zich aan. Onder leiding van onze Pastoraal Werker, Gerrie Kooijman-van Andel zal gekeken worden of de plannen volgend jaar gere-aliseerd kunnen worden. (foto’s) Gé Eegdeman

Vereniging vanVrijzinnige Protestanten

Pastoraal werker: mw. G. Kooijman-van Andel, Prinses Irenelaan 19, 2341 TP Oegstgeest, tel. 06 - 18392604 e-mail: [email protected] Voorzitter: dr. L. Leertouwer, Rijnsburgerweg 36, 2333 AB Leiden, tel. 071 - 5190227 Secretaris: G. Eegdeman, Laan van Arenstein 23, 2341 LS Oegstgeest tel. 071 - 5153865, [email protected] Bankrekeningnr.: NL56 INGB 0000 1750 67 t.n.v. 2e penningmeester VVP Leiden-Oegstgeest Kerkdiensten: Dorpscentrum, Lijtweg 9, 2341 HA Oegstgeest Website: www.vvpleidenoegstgeest.nl

Page 26: Sint Anna te Drieën

26 | Leids Kerkblad26 | Leids Kerkblad

Grille des collectesLe 3 juillet la seconde collecte sera desti-née à Kerk & Israel, le 21 août elle sera destinée au centre diaconal leydois ‘De Bakkerij’ et le 4 septembre elle sera destinée à la banque alimentaire. Les autres dimanches le revenu de la seconde collecte est destiné au travail de notre propre diaconie.

Journée du patrimoine / concerts d’orgueHet eerste orgelconcert van het nieuwe seizoen wordt gegeven door Erik van Bruggen op Open Monumentendag, zaterdag 10 september 2016 om 16.30 uur. De Open Monumentendag heeft dit jaar als thema Symbolen en Iconen. Nu zult u in de Waalse kerk tevergeefs iconen zoeken. Maar een symbolische functie heeft zij zeker, enerzijds sedert halverwege de 12e eeuw als het gebouw van de oudste sociale instelling van Leiden, het Catharinagasthuis, en ander-zijds, sinds het begin van de 17e eeuw, als het onderkomen van de Waalse protestantse vluchtelingengemeente. Zie verder https://openmonumentendagen-leiden.nl/nl.

Op 8 oktober speelt Matthias Havinga, organist van de Oude Kerk en de Ronde Lutherse Kerk in Amsterdam, en op 12 november speelt Guy Bovet uit Neuchâtel. Zie ook https://sites.google.com/site/muziekindewaalsekerk.

Nieuwe penningmeesterZoals bekend heeft de Waalse gemeente in oktober 2014 afscheid moeten nemen van de toenmalige trésorier (penning-meester) en zich sedertdien moeten behelpen met een intérimaire. Inmiddels is Xander Tempels bereid gevonden de functie van trésorier op zich te nemen. Hij zal in die hoedanigheid deel uitma-ken van het College van Kerkrentmees-ters.

Étude bibliqueOp zondagmiddag 12 juni heeft de laat-ste sessie van de Étude biblique plaatsge-vonden voor dit seizoen. De afgelopen jaren heeft de gespreksgroep een aantal psalmen besproken. Op 12 juni vormden de Psalmen 150 en 151 het thema. Nu zult u zich misschien afvragen waar die Walen Psalm 151 vandaan halen; er zijn toch maar 150 psalmen? Welnu, de Oudgriekse versie van de Hebreeuwse Bijbel zoals die in de Oosters-orthodoxe kerken in gebruik is, kent een 151ste psalm, en de Dode Zee-rollen kennen er zelfs 155. Zowel bij de Rooms-katholie-ken als bij de protestanten geldt Psalm 151 als apocrief, maar dat maakt hem niet minder het bestuderen waard. Nu doet het bereiken van de laatste psalm de vraag rijzen: wat nu? Doorgaan met het Boek der Psalmen – waarom niet? – of toch wat anders? De kerken-raad heeft hier wel gedachten over, bijvoorbeeld de Handelingen der Apos-telen. Maar ieder goed idee is welkom.

Réunion WallonneZaterdag 28 mei 2016 heeft de Réunion Wallonne, de vergadering van de Waalse classis, vergaderd in Den Haag. Op het programma stonden – vóór de lunch – de jaarverslagen van de verschillende classi-cale commissies. Na de lunch ging de vergadering geheel over de veranderin-gen die de Protestantse Kerk in Neder-land in het algemeen en de Waalse gemeenten meer in het bijzonder te wachten staan. Ds. R.-L. Dewandeler van de paroisses Dordrecht, Breda en Middel-burg, leidde de discussie. Het wordt nu tijd om knopen door te hakken, en daar-toe dienen alle Waalse kerkenraden hun denkbeelden uiterlijk 15 september as. schriftelijk aan de Commission Wallonne (het breed moderamen van de classis) ter kennis te brengen, die vervolgens een concept ‘Plan de vitalité’ opstelt voor de Réunion Wallonne van 1 oktober, waar besluiten moeten worden genomen met het oog op de Synodevergadering van de PKN die in november wordt gehou-den. Huiswerk dus voor de kerkenraden in de zomervakantie.

Eglise wallonne

Programme des prédicationsCulte le dimanche à 10h30Juillet

le 3 - Pr D. Ribsle 10 - M J.B. la Grouwle 17 - pas de cultele 24 - M J.B. la Grouwle 31 - pas de culte

Aoûtle 7 - Pr D. Ribsle 14 - pas de cultele 21 - pas encore connule 28 - Pr D. Ribs

Septembrele 4 - Pr D. Ribs

Pasteur consulent: ds. H. Out (Église wallonne de La Haye), tél. 06-44948059, [email protected] Président du consistoire: A. Vletter, Valkenburgerweg 96, 2231 AP Rijnsburg, a_fl [email protected] Diaconie: Kumi Tempels, [email protected] Temple: Breestraat 62, 2311 CS Leiden, tél. 071-5134139 Salle Loeber: Breestraat 62, 2311 CS Leiden Compte de l’Eglise: NL72 INGB 0005 3700 99 Compte de la diaconie: NL67 ABNA 0578 6724 48 au nom de Diaconie Waalse Kerk Leiden. Marguillier et organiste: Erik van Bruggen, Breestraat 64, 2311 CS Leiden, tél. 071-5134139, [email protected] Secrétariat: Breestraat 64, 2311 CS Leiden, [email protected] Site web: https://sites.google.com/site/eglisewallonnedeleyde Facebook: eglise wallonne leiden

Page 27: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 27

1. Luister naar mij en eer mijn naam Zoiets heb ik eigenlijk nooit ervaren, ergens duidelijk ‘Gods

hand in zien’ of wederkerige communicatie met God op een andere manier. Maar ik denk alleen weleens, ach – de voorzienigheid bestaat. Dan ben ik ergens veel over aan het denken, komt een willekeurig iemand ineens aan met een gedicht ‘waarbij ze aan me moest denken’. En dat is dan precies waar ik zo mee bezig was. Dan denk ik, nou ja…

2. Kniel niet voor een andere God en bid niet voor beelden Als je dit heel figuurlijk opvat, maakt iedereen zich daar

schuldig aan. Mensen zeggen vaak voldoening te halen uit werk, gezin, hoe anderen naar hen kijken. Maar ‘voldoe-ning’ zit dicht tegen ‘bevestiging’ aan. Dan maak je jezelf van zoiets afhankelijk, en dat is nooit goed – je hebt op die dingen niet 100% invloed. Dat kan je lelijk opbreken.

3. Wees goed voor je vader en moeder en doe wat ze zeggen Bijzondere vertaling haha. Daar heb ik even het Hebreeuws

op nageslagen: er staat ‘Kaveed’, letterlijk ‘zich klein maken’, vertaald met ‘eerbied’. Eerbied is ook als je kunt zeggen: dit doe ik niet, of dit zouden jullie anders moeten doen. Maar ik was een gehoorzaam kind!

4. Vloek niet en gebruik mijn naam niet verkeerd Ja. Wordt aan gewerkt.

5. Maak van de rustdag, de zondag, een speciale dag Soms denk ik: waar draait de wereld nog om? 24/7 Spullen

kopen. Als ik zo’n winkelstraat elke dag vol zie krijg ik echt een soort 1984-gevoel. In Katwijk waren - en zijn gelukkig - de winkels een dag per week dicht. Mensen gaan dan wandelen, een ijsje halen op het strand, naar familie. Dat is een van de dingen die ik nergens anders ben tegengeko-men. Ook ik ben daar op zondag dus vaak te vinden.

6. Je mag geen andere mensen doden Ik heb wel eens met een pistool geschoten. En op dat

moment, heel raar, voelde ik ineens ‘eerbied’ voor het leven. Als je voelt wat je daarmee aan kunt richten. Maar ook dat mensen dat tegen elkaar gebruiken.

7. Zorg goed voor de man of vrouw met wie je getrouwd bent Er stranden meer huwelijken dan er slagen. ‘Zorgen voor’

vind ik een mooie. Dat Bijbelse ‘één van geest en één van vlees’ moet je denk ik maar vergeten.

8 & 9. Je mag niet stelen en je mag niet liegen Die neem ik even samen. Toen ik nog in de Bonte Koe

werkte, namen mensen vaak een glas mee. Ook dat is stelen. En liegen: iedereen heeft toch geheimen? Daar ontkom je, denk ik, niet aan.

10. Wees niet jaloers op andere mensen Iemand zei een keer: jaloezie is iets goeds. Als je ziet wat

iemand anders heeft of doet, en je denkt: hee, ik wil dat ook - dan kun je daar inspiratie uit halen. Maar ja, mij lukt dat nog niet altijd.

Tien Gebodenvan Josine Heijnen

Josine Heijnen komt uit Katwijk aan Zee, waar zij randkerkelijk opgroeide maar toch in Leiden theologie ging studeren. Josine woont sinds 2011 in

Leiden, is inmiddels bijna afgestudeerd en werkt als columnist en freelancer bij o.a. het Leidsch Dagblad. Tijdens haar studententijd werkte ze bij de

Bonte Koe en was lid van Minerva. Josine gaat ter kerke in de Leidse Binnenstadsgemeente en schrijft voor OpenKerkLeiden.

‘Tijdens mijn studie heb ik de Tien Geboden zelfs in het Hebreeuws gelezen, maar op persoonlijk vlak ben ik er niet zo mee bezig. Of misschien juist wel: heb respect, wees hulp-vaardig en toon belangstelling, voor iedereen.’

Page 28: Sint Anna te Drieën

28 | Leids Kerkblad

BMSNetwerk Notarissen

Plantsoen 252311 KG LeidenT (071) 516 29 30F (071) 516 29 35E [email protected]

www.bmsnotarissen.nl

> Alle rechtsgebieden

> Combinatievoordeel bij gelijktijdig passeren van verschillende akten

> Gratis abonnement op onze elektronische nieuwsbrief

> Eigen parkeerterrein

1645

8

Notarissen

mr. R.H. Breedveld

mr. E.J. Moolenaar

mr. M. Schwarze

Schrijf u online in voor de gratis nieuwsbrief

Nico Soek begeleidt en verzorgt de uitvaart, ook als u elders verzekerd bent.

persoonlijk, betrokken en altijd dichtbij

071 - 57 20 076 dag en nachtwww.arumuitvaartzorg.nl

RE/MAXMakelaarsgilde LeidenVraag naar:

Wim Lemckert

Levendaal 73-75Leiden071-5162374 of 06-33931000

Sta zes dagen in de week voor u klaar.

Voor verkoop of aankoop van uw woning.

[email protected]

Niet pand gericht Maar klant gericht!

     

WAARDENVOLLE  BEGELEIDING  IN  EEN  LEVENSCRISIS    

   

Hulp  bij  relatieproblemen?  Begeleiding  bij  echtscheiding?  Afspraken  alimentatie?  Opstellen  convenant  en  ouderschapsplan?    

 

www.jeaninegeijtenbeek.com  06-­‐33750325  /  071-­‐8897675  

WAARDENVOLLE BEGELEIDING IN EEN LEVENSCRISIS

Hulp bij relatieproblemen?

Begeleiding bij echtscheiding?

Afspraken alimentatie?

Opstellen convenant en ouderschapsplan?

Touwbaan 12, LeiderdorpTelefoon 071 - 589 93 03www.meerburg.nl

Page 29: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 29

Werken van BarmhartigheidStichting Sjaki Tari Us Bali

door Desiree Wille en Renate Tuijten

Onder het motto ‘Niet minder, maar anders begaafd’ helpt de Stichting Sjaki-Tari-Us al sinds 2006 in Indonesië (op Bali) op twee verschillende locaties (Ubud en Singaraja) kinderen en jongvol-wassenen met een verstandelijke beper-king. Alle kinderen en jong volwassenen met een verstandelijke beperking, zijn welkom. Denk aan kinderen met het Syndroom van Down en/of autisme, maar we accepteren bijvoorbeeld ook dove kinderen of kinderen met gedrags-problematiek. We delen kennis en erva-ring (vanuit Nederland) met Balinese leerkrachten en ouders. En hierdoor hopen we een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van - inmiddels ruim 100 - kinderen, jongvolwassenen en hun ouders.

De kansen op (goed) onderwijs zijn helaas niet voor iedereen gelijk. Wat voor ons in Nederland vaak als ‘normaal’ wordt beschouwd, is voor veel van de kinderen met een verstandelijke beper-king in Indonesië heel uitzonderlijk. Er is weinig tot geen onderwijs en de kans op een baan is nauwelijks aanwezig. De meeste kinderen hebben jaren rondge-hangen, wachtend of iemand aandacht aan ze wilde besteden, maar vaak vergeefs. De meeste bewoners van Bali leven volgens het Hindoeisme en binnen die godsdienst wordt verkondigd dat het ‘krijgen’ van een kind met een verstan-delijke beperking een straf is van de

goden. Daarom worden de kinderen afgezonderd. Velen komen nauwelijks buiten en onderwijs en begeleiding wordt niet aangeboden. Daarom is het ontzettend belangrijk dat stichting Sjaki-Tari-Us deze kinderen wel een bestaansrecht geeft.

We willen onze activiteiten om kinderen en jongvolwassenen met een verstande-lijke beperking te helpen het liefst voor altijd blijven doen. Met een bijzonder team van betrokken mensen, hier in Nederland, maar vooral met de lokale krachten in Indonesië. Denk bij de activi-teiten aan: onderwijskundige activiteiten (leren van het alfabet, rekenen, etc.), creatieve activiteiten, gymnastiek, maar ook samenwerking met andere studen-ten en het aanleren van dagelijkse handelingen (schoonmaken, tanden-poetsen, persoonlijke verzorging). Het blijven aanbieden van deze activiteiten, kunnen we niet zonder de hulp van sponsors. De Balinese overheid staat welwillend tegenover de stichting maar biedt geen fi nanciële steun. Er wordt door het bestuur van de stichting hard gewerkt om de opvang draaiende te houden met heel beperkte middelen.

Komend jaar twee extra uitdagingenHet huurcontract van de grond waarop ons huidige gebouw in Ubud staat, loopt per 1 augustus 2016 af. Het vernieuwen ervan is onbetaalbaar en niet duurzaam. Kortom: als we nu niks doen, is er straks geen locatie waar de kinderen en jong-volwassenen terecht kunnen. Een duur-zame oplossing is om op een goedko-pere locatie een eigen school te bouwen: Sjaki’s School. De kosten voor het gebruik van de grond voor een periode van in ieder geval 30 jaar én voor het bouwen van de school bedragen in totaal € 200.000. We willen dolgraag aan de slag met de bouw van Sjaki’s School.

In Singaraja, waar de tweede locatie is (meer in het noorden van Bali bij Lovina) groeien we uit het gebouw en is een nieuw gebouw nodig. Daar hebben we een groter pand op het oog maar de inrichting daarvan brengt extra kosten met zich mee, die we niet zomaar in kas hebben. Daarom hierbij de vraag aan u of u de kinderen en jong volwassenen van stich-ting Sjaki-Tari-Us op Bali kunnen en willen ondersteunen. Alle bijdragen zijn van harte welkom, alle beetjes helpen om uiteindelijk tot het bedrag te komen en onze kinderen onderwijs te kunnen blijven bieden. De Kracht van Samen!

Renate Tuijten is lid van de Leidse Studentenekklesia

Desiree Wille is medewerker/coördinator bij Stichting Sjaki-Tari-Us op Bali

Page 30: Sint Anna te Drieën

30 | Leids Kerkblad

Kerkbalans 2016: mooi resultaat!Nu we van nagenoeg alle vaste bijdragers hun toezegging ontvangen en verwerkt hebben kunnen we u weer een stand geven: € 532.000. Daar zijn we heel blij mee. De ervaring leert dat daar nog wel iets bijkomt omdat sommige gemeenteleden geen toezegging (kunnen) doen maar wel een bijdrage verlenen en omdat we van enkele vaste bijdragers nog geen toezegging hebben ontvangen. (Die krijgen nog wel een herinnering). Dit betekent dat we het in de begroting 2016 opgenomen bedrag (€ 553.000) gaan halen. Dank u wel!

Afscheid collegeledenTijdens een intiem etentje in de Tuinzaal van het Hooglandse Huys is op 28 april jl. afscheid genomen van drie collegeleden: Egbert Moolenaar, Ella Veenstra en Hans Karstens. Egbert Moolenaar had op 1 februari het voorzitterschap overgedra-gen aan Simon van Wijlen. Egbert was

gedurende zes jaren op betrokken wijze de voorzitter van ons college. Ella Veen-stra en Hans Karstens zullen deze zomer hun ambt neerleggen. Beiden waren vanaf de totstandkoming van de Protes-tantse gemeente Leiden in 2006 lid van het College. Ella beheerde de porte-feuille Personeelszaken en Hans was secretaris van het College.

Simon van Wijlen bedankte hen met

warme en humorvolle woorden voor hun jarenlange inzet. In de Hooglandse Kerk werd voor de afscheidnemende collegeleden rond het Willis-orgel nog een miniconcertje verzorgd door Emma Brown, mezzosopraan en Geerten van de Wetering, orgel.

Nieuwe collegeledenMochten we in de persoon van Simon van Wijlen al begin dit jaar een nieuw collegelid verwelkomen, na intensieve speurtochten zijn we erin geslaagd nog eens drie nieuwe collegeleden te vinden. Gertjan van Baarle zal de in 2013 door het overlijden van Kees de Groot ontstane vacature gaan vervullen en eerste penningmeester worden. Hij is in januari in de Marekerk bevestigd tot ouderling-kerkrentmeester. Fred Wessels zal naast Albert Brink in het College de portefeuille gebouwen gaan behartigen; dit ter vervulling van een sinds 2012 bestaande vacature. Fred Wessels is door de kerkenraad van de protestantse wijk-gemeente Merenwijk tot kerkrentmees-ter benoemd. Jeanine Geijtenbeek is bereid gevonden secretaris van het College te worden. Op 10 juli zal zij in de Hooglandse Kerk tot ouderling-kerkrent-meester worden bevestigd. In die dienst zal Hans Karstens zijn ambt teruggeven. Er zal dus geen “secretarisloos” tijdperk ontstaan! De nieuwe collegeleden zullen in volgende nummers nog nader geïntro-duceerd worden. Uiteraard zijn we heel blij met deze vernieuwing (en verjon-ging) van het College!

In de vacature van Ella Veenstra kon nog niet worden voorzien. Daarom heeft het college met mr. J. Kerseboom, zelfstan-dig P&0 consulent, een overeenkomst afgesloten dat hij het college op het gebied van personeelszaken zal onder-steunen. Vanwege het bereiken van het einde van zijn ambtstermijn maakt Hans

van der Vlist geen deel meer uit van het College. Maar hij zal voorlopig nog als adviseur (met de portefeuille duurzaam-heid) betrokken blijven bij de werkzaam-heden van het College.

Kerkelijk Bureau in vakantietijdVanwege de vakanties van onze mede-werksters zal het Kerkelijk Bureau in de maanden juli en augustus slechts beperkt open kunnen zijn. Het is gewenst om dan even een telefonische afspraak te maken. Hans Karstens

Verantwoording van de collectes in de periode jan tot en met mei 2016Diaconie Protestantse gemeente te Leiden € 3.555,42; Protestantse gemeente te Leiden € 7.773,93; Onder-houd gebouwen van de Protestantse gemeente te Leiden € 4.067,00; Collecte Heilig Avondmaal € 2.455,65; Jeugdwerk Leiden € 778,50; Kosten Predikanten/Kerkelijk Werkers € 2.490,05; Alphadien-sten Marekerk € 239,06; Diversen door de wijken gekozen doelen: totaal € 439,00; Hooglandse Kerk Bloemenbusje €  961,07; Vredeskerk Spaardoosjes € 238,24; Concert Elly en Rikkert € 573,77; Commissie Bijzonder Kerken-werk Evensongs € 694,63; Commissie Bijzonder Kerkenwerk Cantatediensten € 722,80; Door AK te bepalen doel € 716,50

Landelijke doelen:Kerk in Actie € 4.159,88 Project 10 27 € 1.577,56Eredienst en Kerkmuziek € 649,24

Huwelijkscollecten:- Vluchtelingen Werk Nederland € 235,20- Stichting Gave € 178,00- Stichting Present € 560,71

College van Kerkrentmeesters Secretaris: J.P. Karstens, tel. 071 - 5212087 Adres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5764145, [email protected] Bankrekeningnrs: NL78 INGB 0000 0418 78 t.n.v. Protestantse Gemeente te Leiden (voor giften)

NL92 INGB 0000 1215 54 t.n.v. Actie Kerkbalans Leiden (voor vrijwillige bijdragen)

Kerkelijk Bureau: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden Geopend: maandag t/m donderdag van 09.00-12.00 uur, tel. 071 - 5764145 Mutaties: in verband met verhuizing, huwelijk, geboorte of overlijden gaarne melden bij het Kerkelijk Bureau ten behoeve van de

verwerking in de ledenadministratie. Collectebonnen: Bonnen van € 0,75 (€ 15,00 per vel), van € 1,20 (24,00 per vel) en € 2,00 (€ 40,00 per vel). Collectebonnen bestellen? a. In de webwinkel op www.protestantsegemeenteleiden.nl of

b. Door betaling op bankrekeningnr. NL78 INGB 0000 0418 78 t.n.v. Protestantse gemeente te Leiden o.v.v. aantal bonnen en prijs

Page 31: Sint Anna te Drieën

Leids Kerkblad | 31

■ Zondag 3 juli

Deurcollecte: landelijk jeugdwerk PKN, Marekerk: HGJB

Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas11.45 u. oecumenische studentendienst,

mw. ds. J. van Malde17.00 u. ds. A. Alblas, evensong

m.m.v., Cappella pro Cantibus: thema: ‘bekritiseerd en veracht’

Marekerk 10.00 u. ds. C. van Andel, Amsterdam17.00 u. ds. T. JacobsVredeskerk 10.00 u. ds. G.J. Venema, i.s.m. de jeugdkapelAntoniuskerk 9.15 u. ds. P.F. WarmenhovenDe Regenboog10.00 u. mw. ds. E.M. EzingaEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. geen dienstDorpscentrum Oegstgeest 10.30 u. ds. M. Junte, GoudaWaalse Kerk 10.30 u. ds. D. RibsZorgcentrum Groenhoven 10.00 u. geen dienstOverrhyn 10.30 u. mw. E. KruytLUMC 10.00 u. pastor H. van BreukelenAlrijne Ziekenhuis Leiden10.15 u. ds. A.C. Kooijman, Woord en Tafel

■ Maandag 4 juli

Haagwijk15.00 u. pastor H. van Breukelen

■ Zondag 10 juli

Deurcollecte: kosten predikanten en kerkelijk werkers

Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas11.45 u. oecumenische studentendienst,

mw. ds. Chr. van den Berg-SeiffertMarekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs17.00 u. ds. R.H.M. de JongeVredeskerk 10.00 u. ds. G.J. VenemaAntoniuskerk 10.00 u. mw. ds. E.M. Ezinga, doopvieringDe Regenboog10.00 u. werkgroep vieringenEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. mw. B. Heckel, Heilig AvondmaalDorpscentrum Oegstgeest (dienst in de Lokhorstkerk)10.15 u. D.H. de Roest, gezamenlijke dienst met

DoRe-gemeenteWaalse Kerk 10.30 u. J.B. la Grouw

Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. G.F. Smaling, OegstgeestOverrhyn 10.30 u. pastor H. van BreukelenLUMC 10.00 u. mw. ds. M.A. de VriesAlrijne Ziekenhuis Leiden 10.15 u. pastor H. de GrootScheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)dienst voor doven10.00 u. W. Pantjes

■ Zaterdag 16 juli

Zuydtwijck10.30 u. mw. ds. M. Wassenaar

■ Zondag 17 juli

Deurcollecte: Catechese en Educatie, Marekerk: IZB

Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. M. den Dekker, Dordrecht11.45 u. oecumenische studentendienst,

mw. ds. Chr. van den BergMarekerk 10.00 u. ds. E. van den Ham, Zoetermeer17.00 u. ds. A. Christ, Katwijk aan ZeeVredeskerk 10.00 u. ds. G.J. VenemaAntoniuskerk 09.15 u. ds. K.D. Goverts, Zwaag De Regenboog10.00 u. mw. pastor C. HofschreuderEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. geen dienst Dorpscentrum Oegstgeest 10.30 u. mw. ds. S.P. van der Meulen,

gezamenlijke dienst met DoRe-gemeente

Waalse Kerk 10.30 u. geen dienstZorgcentrum Groenhoven 10.00 u. geen dienstOverrhyn 10.30 u. mw. J.K. Borreman-la Fleur, LeiderdorpLUMC 10.00 u. pastor H. van Breukelen Alrijne Ziekenhuis Leiden 10.15 u. ds. A.C. Kooijman

■ Maandag 18 juli

Haagwijk15.00 u. pastor H. van Breukelen

■ Zondag 24 juli

Deurcollecte: huur en onderhoud kerkelijke gebouwen

Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A.C. Kooijman11.45 u. oecumenische studentendienst,

P. Kousemaker en ds. J. Kooman (liturg)Marekerk 10.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegsgeest

17.00 u. ds. L. Hoftijzer, RijnsburgVredeskerk 10.00 u. P.W.A. StuurmanAntoniuskerk 10.00 u. mw. ds. R.C.G. Schultheiss, SassenheimDe Regenboog10.00 u. ds. B.J.W. SchelhaasEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. mw. B. HeckelDorpscentrum Oegstgeest (dienst in de Lokhorstkerk)10.15 u. ds. T. Noorman, Rotterdam,

gezamenlijke dienst met DoRe-gemeente

Waalse Kerk 10.30 u. J.B. la GrouwZorgcentrum Groenhoven 10.00 u. R. Rus, OegstgeestOverrhyn 10.30 u. mw. S. Poppe-Rienks, OegstgeestLUMC 10.00 u. mw. ds. M.A. de VriesAlrijne Ziekenhuis Leiden 10.15 u. pastor H. van Breukelen

■ Zondag 31 juli

Deurcollecte: kosten predikanten en kerkelijk werkers

Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. P. Kuiper11.45 u. oecumenische studentendienst,

mw. ds. Chr. Berkvens-StevelinckMarekerk 10.00 u. J.P. Karstens17.00 u. ds. D. Verboom, KatwijkVredeskerk 10.00 u. mw. E. KruytAntoniuskerk 10.00 u. mw. ds. E.M. EzingaDe Regenboog10.00 u. mw. pastor M. AmelingEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. geen dienstDorpscentrum Oegstgeest 10.30 u. ds. E.P. Meijering, gezamenlijke dienst

met DoRe-gemeenteWaalse Kerk 10.30 u. geen dienstZorgcentrum Groenhoven 10.00 u. geen dienstOverrhyn 10.30 u. R. LeijdekkerLUMC 10.00 u. pastor J.H.S. EversAlrijne Ziekenhuis Leiden 10.15 u. R. Prang

■ Maandag 1 augustus

Haagwijk15.00 u. pastor H. van Breukelen

■ Zaterdag 6 augustus

Zuydtwijck10.30 u. pastor H. van Breukelen

Kerkdiensten

Page 32: Sint Anna te Drieën

32 | Leids Kerkblad

■ Zondag 7 augustus

Deurcollecte: huur en onderhoud kerkelijke gebouwen

Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. J. Korf, Den Haag 11.45 u. oecumenische studentendienst,

C. van Bree en ds. H.E. Schouten (liturg)

Marekerk 10.00 u. ds. A.J. Zoutendijk, Utrecht17.00 u. ds. J. Ouwendijk, Alphen a/d RijnVredeskerk 10.00 u. H. Boter, VoorschotenAntoniuskerk 9.15 u. mw. pastor E. den Herder-MichielsenDe Regenboog10.00 u. ds. B.A. NieuwenhuijseEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. geen dienstDorpscentrum Oegstgeest (dienst in de Lokhorstkerk)10.15 u. mw. ds. A. van Wijngaarden-Junge,

Rotterdam, gezamenlijke dienst met DoRe-gemeente

Waalse Kerk 10.30 u. ds. D. RibsZorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. J. van den BergOverrhyn 10.30 u. mw. S. Poppe-Rienks, OegstgeestLUMC 10.00 u. pastor H. van BreukelenAlrijne Ziekenhuis Leiden 10.15 u. ds. A.C. Kooijman, Woord en TafelScheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)dienst voor doven10.00 u. ds. H.J. Hemstede, Leiderdorp

■ Zondag 14 augustus

Deurcollecte: kosten predikanten en kerkelijk werkers

Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. I. de Zwart, Deventer11.45 u. oecumenische studentendienst,

ds. J. DelhaasMarekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs17.00 u. ds. J.B. Alblas, Katwijk aan ZeeVredeskerk 10.00 u. mw. J.C. de KlerkAntoniuskerk 10.00 u. ds. P. KuiperDe Regenboog10.00 u. mw. pastor M. HoogervorstEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. mw. G. GranerDorpscentrum Oegstgeest 10.30 u. ds. J. Brüsewitz, gezamenlijke dienst

met DoRe-gemeenteWaalse Kerk 10.30 u. geen dienstZorgcentrum Groenhoven 10.00 u. geen dienstOverrhyn 10.30 u. T. v.d. Ende

LUMC 10.00 u. ds. A.J. HammerAlrijne Ziekenhuis Leiden 10.15 u. mw. ds. R.C.G. Schultheiss, Sassenheim

■ Maandag 15 augustus

Haagwijk15.00 u. mw. ds. M. Wassenaar

■ Zaterdag 20 augustus

Zuydtwijck10.30 u. mw. ds. M. Wassenaar

■ Zondag 21 augustus

Deurcollecte: huur en onderhoud kerkelijke gebouwen

Hooglandse Kerk 10.00 u. dr. A.W. Ridder en ds. A. Alblas (liturg)11.45 u. oecumenische studentendienst,

ds. H.E. Schouten17.00 u. ds. A. Alblas, evensong, m.m.v. Willis

Chorale: thema ‘Omwentelaar’Marekerk 10.00 u. ds. J.H. Gijsbertsen, Voorthuizen17.00 u. ds. T. JacobsVredeskerk 10.00 u. J.M.F. BellwinkelAntoniuskerk 9.15 u. mw. S. SmedingaDe Regenboog10.00 u. werkgroep vieringenEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. geen dienstDorpscentrum Oegstgeest (dienst in de Lokhorstkerk)10.15 u. ds. D.C. Peters, Alphen a/d Rijn,

gezamenlijke dienst met DoRe-gemeente

Waalse Kerk 10.30 u. nog niet bekendZorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. T. JacobsOverrhyn 10.30 u. ds. H.J. Hemstede, LeiderdorpLUMC 10.00 u. mw. ds. H.C. PasterkampAlrijne Ziekenhuis Leiden 10.15 u. mw. J. LeeffersScheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)dienst voor doven10.00 u. J.P. Karstens

■ Zondag 28 augustus

Deurcollecte: G.O.O.S.

Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas11.45 u. oecumenische studentendienst,

mw. R. GoldbachMarekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs, voorbereiding Heilig

Avondmaal17.00 u. ds. C. van Duijn, DelftVredeskerk 10.00 u. ds. G.J. Venema, Schrift en Tafel

Antoniuskerk 10.00 u. ds. J.C. van Dongen De Regenboog10.00 u. mw. ds. E.S. Smidt,

viering van de MaaltijdEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. G.W. Scholten, Heilig AvondmaalDorpscentrum Oegstgeest 10.30 u. ds. P.L. van Asselt, gezamenlijke dienst

met DoRe-gemeenteWaalse Kerk 10.30 u. ds. D. RibsZorgcentrum Groenhoven 10.00 u. geen dienstOverrhyn 10.30 u. mw. E. KruytLUMC 10.00 u. mw. ds. M.A. de VriesAlrijne Ziekenhuis Leiden 10.15 u. pastor H. van Breukelen

■ Zaterdag 3 september

Zuydtwijck10.30 u. pastor H. van Breukelen

■ Zondag 4 september

Deurcollecte: kosten predikanten en kerkelijk werkers

Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas en rabbijn A.S. Soetendorp11.45 u. oecumenische studentendienst,

prof. mr. J.J.M. van Dijk, opening academisch jaar

Marekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs, Heilig Avondmaal17.00 u. ds. T. Jacobs, dankzegging Heilig

AvondmaalVredeskerk 10.00 u. ds. G.J. VenemaAntoniuskerk 9.15 u. mw. ds. N. Pronk, Den HaagDe Regenboog10.00 u. ds. P.F. WarmenhovenEvangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. geen dienst Dorpscentrum Oegstgeest 10.30 u. mw. ds. M. DriessenWaalse Kerk 10.30 u. ds. D. RibsZorgcentrum Groenhoven 10.00 u. R. Rus, OegstgeestOverrhyn 10.30 u. mw. L. KromhoutLUMC 10.00 u. pastor J.H.S. EversAlrijne Ziekenhuis Leiden 10.15 u. mw. ds. R.C.G. Schultheiss, SassenheimScheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)dienst voor doven10.00 u. W. Smit

■ Maandag 5 september

Haagwijk15.00 u. pastor H. van Breukelen