1

Dit congres is een initiatief van:

Meer winst uit samenwerking

Veilig bouwen is meer dan V&G-coördinatie

• Welkom

• Het bouwproces in hoofdlijnen

• Stakeholders

• Falen van constructieve veiligheid

• Casus Bos en Lommerplein

• De veiligheidskundige als V&G coördinator?

• Tips

Programma

2

Arbo en brandveiligheidszorg

Copla Opleiding & Training b.v. - Ontwikkeling

- Organisatie

- Uitvoering

Copla Consultants b.v. - Onderzoek & advies

- Plannen, procedures, documenten

- Projectondersteuning & detachering

- Meting & auditing

- Managementsystemen

VERDER MET VEILIGHEIDSZORG...

VERDER MET COPLA!

3

Het bouwproces

Bron: Nlingenieurs (ONRI)

I n i t ia t i e f n e m e n ( id e e , in v e s te re n , b e le g g e n )

O n tw ik k e le n ( lo c a t i e v e rw e r v e n , f in a n c i e re n )

P ro g ra m m a v a n E is e n o p s te lle n , o n tw e rp e n

O r g a n i s e r e n , m a n ag e n

B o u w e n , i n s ta lle re n

F a b r ic e r e n , t ra n s p o r te r e n , le v e re n

G e b ru ik s g e re e d m a k e n , te s te n , o p le v e r e n

G e b ru ik e n e n o n d e r h o u d e n

Stakeholders

C o n s u lta n t

P ro j e c t D e f in it i e

F in a n c ie r

P ro j e c tm a n a g e r D i re ct ie v o e ri n g & T o e z i c h t

O p d ra c h tg e v e r

O n tw e r p m an a g e r

A a n n e m e rs :

- f u n d e ri n g

- ru w b o u w

- in s t a l la t ie s ( W )

- in s t a l la t ie s ( E )

- a f b o u w

A rc h it e c t

P ro c e s s e n g i n e e r

W e rt u i g b o u w k u n d ig a d v is e u r

E le k t ro te c h n is ch a d v is e u r

C o n s tr u c t e u r

4

• Belastingen:

– Permanent

– Veranderlijk

– Bijzonder

• Sterkte, stabiliteit en stijfheid door weerstand tegen de belastingen

• Zorgen voor voldoende:

– Sterkte: niet bezwijken t.g.v. belastinggrootte

– Stabiliteit: niet bezwijken t.g.v. belastingrichting

– Stijfheid: niet te veel doorbuigen en bewegen.

Constructieve veiligheid

Patio Sevilla; 2 doden

5

Galerij flat Leeuwarden

B-tower Rotterdam; 5 gewonden

6

Grolsch Veste; 2 doden

• Behalve dat het over ‘veiligheid’ gaat, hebben constructieve veiligheid en arbeidsveiligheid niets met elkaar te maken.

Eens?

Stelling 1

7

• Veiligheid op de bouwplaats

– Bouwwerk als bouwvloer

– Tijdelijke/hulpconstructies

• B-tower & Grolsch Veste

• Veiligheid tijdens het (zakelijk) gebruik van een bouwwerk

– Belastingen door aankleding/meubilair, transportmiddelen, machines, etc.

• Patio Sevilla & galerij van flat te Leeuwarden

• Veiligheid tijdens onderhoud, renovatie en sloop van een bouwwerk

– Tijdelijke/hulpconstructies

– Verwijderen delen hoofddraagconstructie

• Ingestorte steiger Amercentrale bij Geertruidenberg (5 doden).

Constructieve- versus arbeidsveiligheid

• Het V&G plan is het instrument bij uitstek om de constructieve veiligheid van een bouwwerk in de bouwfase te borgen.

Eens?

Stelling 2

8

Bos en Lommer

2006: Vrachtwagen rijdt op marktplein (dak parkeergarage) verzakkingen! Gevolg: algehele ontruiming

• Onvoldoende wapening / wapening op de verkeerde plaatsen

• PvE onvoldoende duidelijk over maatgevende belastingsituaties

• Onnodig verschillende detailontwerpen voor dezelfde situaties

• Onvoldoende ‘management of change’

• Onvoldoende samenhang in planvorming, bouwuitvoering en toezicht.

Tekortkomingen

9

• De onderzoekscommissie heeft wel van Hillen & Roosen een algemeen schema 'Risico-analyse‘ ontvangen, dat nietszeggend is. Dit formulier (2 A4-tjes) bevat een specificatie van werkzaamheden (van grondwerk tot en met gevelonderhoudsinstallaties) met een niet-ingevulde matrix waarvan de betekenis de onderzoekscommissie ontgaat. De directeur van Hillen & Roosen BV schrijft hierover niettemin in een brief d.d. 15 november 2006 aan de commissie: "Met behulp van deze aandachtspuntenlijst wordt per stabu-code (besteksparagraaf) het werk op zijn risico's beoordeeld.“

• Taak-Risico-Analyse (TRA) als onderdeel van het V&G plan

• Voorts heeft de directeur van Hillen & Roosen de onderzoekscommissie mondeling gemeld dat in de uitgevoerde risico-analyse de betonwapening geen extra aandacht heeft gekregen. De analyse richt zich namelijk op die zaken die afwijken van de standaard, en het verwerken van wapening in beton is "business as usual".

Citaat uit hoofdrapport Onderzoekscommissie Bos en Lommerplein

• Bij project ‘Bos en Lommerplein’:

– Onduidelijkheid over de maatgevende situaties voor veranderlijke belastingen en maatgevende scenario’s voor bijzondere belastingen

– V&G plan inclusief TRA is gemaakt

– Constructieve veiligheid (in ieder geval betonwapening) is niet opgenomen in V&G plan

• Onderzoekscommissie ‘Bos en Lommerplein’:

– Kent de betekenis en functie van V&G plan niet

– Gaat niet in op de rol van de V&G coördinator

– Heeft geen zicht op de relatie arbeidsveiligheid constructieve veiligheid.

Conclusies

10

• Ontwerpfase:

– Zo veel mogelijk elimineren van V&G risico’s voor de uitvoeringsfase in het ontwerp

• Uitvoeringsfase:

– Coördineren van werkzaamheden van de diverse werkgevers binnen de uitvoerende partij V&G risicobeheersing

• Opmerkingen:

– V&G coördinator ≠ adviseur

– V&G coördinator ≠ veiligheidskundige

– V&G coördinator ≠ hoofdverantwoordelijk voor constructieve veiligheid!.

V&G coördinatie (AB Hfdstk. 2 afd. 5)

• Opdrachtgever

– Specificeer belastingen in PvE:

• Veranderlijke (maatgevende situaties)

• Bijzondere (scenario’s)

– Bouwproces volgens KISS

– Stel een Hoofdconstructeur aan = (ook) V&G coördinator - O

• Uitvoerende partij

– Maak werk van V&G coördinatie

– Inclusief constructieve veiligheid

• Veiligheidskundige

– Maak werk van constructieve veiligheid

– Afhankelijk van positie.

Tips

11

• Behalve dat het over ‘veiligheid’ gaat, hebben constructieve veiligheid en arbeidsveiligheid niets met elkaar te maken.

Eens?

Stelling 3