Nieuwsbrief medewerkers – september 2015 RESPECT–LEREN– ZORGEN

Beste collega, Voor velen van jullie is de vakantie grotendeels voorbij. Heb je genoten van de rust, de natuur, je vrienden en familie?

Vaak is de vakantie een mogelijkheid om te blijven stilstaan bij wat anders is, ver of dichtbij. Ook het schooljaar is opnieuw gestart en stilaan komen de kinderen terug in het dagritme. Een jaar om vele nieuwe dingen te leren: schrijven, rekenen, met elkaar omgaan, kennis maken andere culturen… September is ook de maand waar we overstelpt worden met berichtgevingen over de vluchtelingenproblematiek. Vluchtelingen uit Syrië, Irak, Somalië … proberen onze westerse landen te bereiken. Al deze voorbeelden tonen ons hoe we zelf op zoek gaan naar diversiteit of dat diversiteit op ons af komt. Nele

Maar wat wordt bedoeld met diversiteit? De betekenis van het woord ging ik even opzoeken in het woordenboek:

- De verschillen in waarden, attitudes, cultuur, overtuigingen, etnische achtergrond, seksuele geaardheid, kennis, vaardigheden en levenservaring tussen de individuen binnen een groep.

- Verscheidenheid. Egobert is een dichter en omschreef het als volgt:

“Niet iedereen is hetzelfde. Mensen zijn

verschillend. Niet alleen in je woonblok, of in je

dorp of stad. Van land tot land, van cultuur tot

cultuur zie je verschillen. Ik behoor niet tot de

mensen die vinden dat iedereen hetzelfde moet

zijn. Ik vind zelfs dat we goed moeten beseffen en

accepteren dat de ander een ander is. Dat staat er

als een droog en logisch zinnetje: de ander is een

ander. Maar je dat goed te beseffen, dat is een

enorme kunst.”

2

We vroegen aan enkele medewerkers

van De Wingerd wat diversiteit voor

hen betekent.

Henri Meulemans schreef een mooi artikel over

het samenwerken tussen jong en oud.

Henri Meulemans werkt reeds 27 jaar in De Wingerd. Momenteel werkt hij in woning 7. Ik vroeg hem reeds een hele tijd geleden om over dit thema iets te schrijven, een artikel waarvan je zult genieten…

Over de oude eik en het jonge scheutje (over oudere en jongere medewerkers) De eik stevig geworteld in de grond met een krachtige stam en een weelderige takkenbos. Veel tijd had hij doorgebracht om te zijn zoals hij nu is. Veel geduld ook maar nu konden vele vogels zich nestelen in de veiligheid van zijn weelderig bladerdek. Fier kon hij zijn want hij had menig storm doorstaan en misschien ja waren er wel takken gebroken en uiteindelijk had

hij er ook een paar verloren maar hij had vele stormen doorstaan. En was er daar ook af en toe niet een eikel gevallen die nieuw leven had gegeven. Maar ja verplaatsen kon men hem niet meer zo was hij verankerd in zijn grond en licht en water had hij ook nog steeds nodig. Het scheutje wat onstuimig en alleen staat het daar pas in de grond geplaatst en zo kwetsbaar, even zelfs onzeker. Zoekend vaak naar voldoende licht en ruimte zeker onder de takkenbos van de grote en machtige eik. Maar toch soepel en bewegend in de wind. Ja even toch wel ook verplaatsbaar als het dan toch nodig blijkt te zijn. Opkijkend naar de eik maar toch ook zeker van eigen kunnen en mogelijkheden om te groeien en te bloeien en ooit ook stevig geworteld te zijn. Beiden staan ze daar de oude vertrouwde eik en het jonge nieuwe scheutje. Ieder met hun mogelijkheden, ieder met hun beperkingen, ieder met hun eigen kansen. Elk geven leven op hun plaats en volgens hun ritme. Dank voor de eik en het jonge scheutje. Henri Meulemans

3

Naast de verschillen in leeftijd, betekent diversiteit ook dat we een andere culturele achtergrond kunnen hebben. Kijken we anders naar de zorg? Wat als je uit een land komt en je nog de taal niet kent wanneer je hier komt werken?

Inga is verantwoordelijke voor de mobiele equipe.

Ik kom uit Litouwen en woon nog maar 3 jaar in België. Na 2 weken in dit land ben ik s avonds beginnen werken en in de voormiddag ging ik naar de Nederlandse les. Na 8 maanden heb ik de kans gekregen om te kunnen starten in De Wingerd. In het begin was ik nogal onzeker omwille van mijn talenkennis maar al vlug begon dit te vlotten. Hiervoor dank aan Sonja van het dagcentrum omdat zij mij enkel te woord wou staan in het Nederlands en het vertikte om in het Engels te praten, echt waar Sonja je was een grote meerwaarde aan mijn vooruitgang. Hoe dan ook zal het steeds moeilijk voor me zijn omdat het mijn moedertaal niet is. Een groot verschil in cultuur ondervind ik niet behalve dat de Belgen hard werken tijdens de dag en na het werk zich onmiddellijk kunnen ontspannen. Litouwers blijven nog met hun hoofd op het werk hangen. Eveneens blijven de mensen hier graag staan om een babbeltje te doen zoals bijvoorbeeld op de markt, in Litouwen daarentegen is het kopen en wegwezen. Er is trouwens een Litouwse zegswijze over de Belgen: “Calm like a Belgian”, rustig als een Belg. Dit komt oorspronkelijk van begin vorige eeuw toen Litouwse boeren Ardeense paarden

kochten, deze waren hardwerkende maar toch rustige paarden. Vandaar deze uitspraak. In De Wingerd ben ik vanaf dag 1 goed ontvangen en opgenomen door de collega's. Buiten het werk is het niet altijd gemakkelijk en krijg je nogal vlug een stempel. Maar ik durf te zeggen : “ik ben fier dat ik op zo een korte periode ben geïntegreerd, want ik heb mensen ontmoet die reeds langer in België zijn en amper de taal spreken.” Nee, het is niet altijd even makkelijk geweest maar iedereen valt uiteindelijk wel op zijn pootjes. En uiteindelijk om af te sluiten en wat misschien wel het grootste verschil is tussen Litouwen en België: de frietjes! In Litouwen zijn ze niet populair omdat ze er op niks trekken maar hier zijn ze overheerlijk... Aan Inga vroeg ik of ze ook een lekker gerechtje van Litouwen voor ons had. Ze gaf ons het volgende gerechtje door, eens uit proberen? Litouwers hebben echt veel soorten van pannenkoeken. Wij maken zelfs pannenkoeken van aardappelen. En wij hebben rond 10 recepten voor pannenkoeken van aardappelen. Een gemakkelijk voorbeeld: rasp de aardappelen met de kleinste rasp dat je. Vervolgens doe je er een ei in. Dan voeg je een beetje zout en peper toe. Als laatste bak je dit in een pan met olie. Je kan het eten met zure room, speksaus of champignons saus. Als je deze pannenkoeken maakt, kan je veel improviseren. Je kan ook pannenkoeken met gehakt, mantjeskaas of courgette maken.

4

We vragen aan Florence wat diversiteit voor haar betekent? En hoe ze hier naar kijkt.

Wat betekent voor jou diversiteit? Voor mij betekent dit : “alle manieren waarop mensen van elkaar verschillen, de leeftijd, huidskleur, de opvoeding, achtergrond.” “Ik vind het heel fijn om met verschillende mensen met andere cultuur te werken, het maakt jou mensenkennis breder, jou eigen leven wordt daardoor rijker. Als je meer kennis hebt van ander mensen met andere achtergrond, leer jij ook gemakkelijk omgaan met verschillende mensen.” Was de taal voor jou een struikelblok? “Jazeker, hoewel ik toch al de Nederlandse taal beheers is het soms wel moeilijk om sommige mensen te verstaan. In De Wingerd heb ik heel wat verschillende dialecten leren kennen, heel veel bewoners spreken dialect en soms is het heel moeilijk om dit te begrijpen, maar gelukkig had ik mijn collega’s om dit te vertalen voor mij. Hoe verliep de samenwerking op de werkvloer? “De samenwerking verliep meestal vlot, natuurlijk moet je in het begin elkaar goed leren kennen. De ene mens verschilt van de andere, maar eenmaal jij mekaar goed kent , de karakters, de gewoontes dan komt het goed.” Zijn er moeilijkheden die te maken zouden kunnen hebben met diversiteit? “De taal kan zeker leiden tot communicatieproblemen. Als je de taal niet goed begrijpt kan dat een probleem zijn om goede communicatie te hebben met elkaar. Je kan je niet even goed uitdrukken in een andere taal dan in een taal dat jij gewoon bent.”

“Er kunnen gemakkelijk conflicten ontstaan wanneer men weinig respect heeft voor de andere cultuur, omdat de ene vindt dat zijn mening belangrijker is dan die van de andere.” We vroegen haar wat ze zou willen meegeven naar collega’s?

“Kijk vooral naar de positieve kanten en mogelijkheden van verschillen tussen mensen. respecteer elkaars mogelijkheden en accepteer elkaar zoals zij zijn.”

5

Hein Walter schrijft gedicht voor Dag van de Diversiteit Eenvormigheid

Er was eens een land waar iedereen

hetzelfde was, de een na de ander.

De mensen gedroegen zich

volgens de maatschappelijke norm.

Iedereen had dezelfde huidskleur

en iedereen had dezelfde blik in de ogen.

Men droeg er kleren in n soort.

Ze aten hetzelfde eten en iedereen

werd volgens dezelfde waarden opgevoed.

Het was een vrij land.

Men mocht er zeggen wat men wilde,

maar niemand voelde de aandrang

om te zeggen wat niemand wilde horen.

Het land was in balans, de inwoners leefden er

zoals hun ouders hadden geleefd;

de toekomst was gelijk aan de tijd die was

geweest.

Enkele cijfers vanuit het jaarverslag van 2014 Woonzorgnet Dijleland. Ben je ook benieuwd naar diversiteitsverschillen in geslacht of leeftijd in De Wingerd? (zie tabel hiernaast)

Wist je dat van 16 september tot 22 september de week van de mobiliteit is? Doe je mee?

De Week van de Mobiliteit in september is

uitgegroeid tot de belangrijkste campagne in het

teken van duurzame mobiliteit en bewust

autogebruik.

Diversiteit

Er was eens een land waar niemand

gelijk was, geen een als een ander.

De mensen bepaalden zelf hoe

ze leefden, welke taal ze wilden spreken.

Je zag er culturen uit alle streken,

donker en licht en niemand was vreemd.

Zoveel soorten mensen en iedereen uniek.

Niemand bepaalde voor een ander

hoe die moest leven.

Het was een vrij land.

Men mocht er zeggen wat men wilde

en dat deed men.

Verschil van mening was er goed gebruik.

Het land was in balans, de inwoners zichzelf,

en ook al wisten ze niet hoe de dag

er morgen uit zou zien, ze waren gelukkig.

6

En wat vind je in de literatuur over dit thema? Soms kan het zijn dat diversiteit tot stereotypen leidt. Wat betekent dit? “stereotypen betekent dat we mensen inschatten op basis van de groep waartoe ze behoren, bv ‘allochtone jongens geven niets dan last’ of ‘vrouwen met jonge kinderen zijn minder flexibel in te zetten, ‘oudere werknemers zijn niet meer tot verandering te bewegen’… Vaak spelen deze onbewust een rol. Vooral wanneer ze niet tot je eigen ‘groep’ behoren. Wanneer je iemand beoordeelt die tot je eigen ‘groep’ behoort (bv een jonge dertiger), zal je veel meer letten op de individuele kenmerken van die persoon dan wanneer je te maken hebt met iemand van wie je vindt dat die tot een ‘andere groep’ behoort. Dan kijk je eerder naar de ‘groep’ waartoe die persoon behoort, dan naar de individuele competenties. Bovendien hebben we ook de neiging om collega’s die tot onze eigen ‘groep’ behoren positiever in te schatten dan diegenen die er niet toe behoren. Daarom is het goed dat er in de organisatie voldoende diversiteit aanwezig is.

Communiceren in een diverse omgeving. Artikel met tips doorgestuurd door Stien Claus: Als welzijnsprofessional krijg je te maken met een steeds diverser cliëntenpubliek dat de zaken soms heel anders ziet dan jij gewoon bent. Hoe kun je daar als welzijnswerker en organisatie mee omgaan, en ervoor zorgen dat iedereen zich gewaardeerd voelt? Enkele vuistregels.

VERTREK VAN DE UNIEKE PERSOON; Iedereen is in de eerste plaats een persoon. Cemilie vertegenvoordigt niet “de Turken”, Joos vertegenwoordigt niet “de Hollanders”. ZOEK NAAR OVEREENKOMSTEN Er zijn veel verschillen, maar wat hebben we gemeenschappelijk? Er zijn waarden die alle mensen gemeen hebben, over culturen heen. Bijvoorbeeld: je wilt het beste voor je kinderen, je wilt gezond blijven,… GA OP ZOEK NAAR EEN INCLUSIEVE OPLOSSING Krijg je te maken met een situatie waarbij mensen met ‘nieuwe’ vragen komen aanzetten, dan is het meestal niet wijs om meteen een pasklaar standpunt klaar te hebben. Zoek het ‘wat’ en niet het ‘waarom’ van de vraag. Spreek ook anderen aan die kunnen helpen. Luister actief : vertrek met een ‘leeg blad’. Ga op zoek naar een inclusieve oplossing. Vraag je af : bestaat een gelijkaardige vraag nog bij anderen? Wellicht kan je de vraag opentrekken naar meer cliënten? En kan je bijvoorbeeld denken in termen van ‘cliënten’ in plaats van moslimcliënten’? WEES PROFESSIONEEL Wees je bewust van je eigen referentiekader en loyaliteiten. Bijvoorbeeld omdat je dezelfde regie hebt als je cliënt, of omdat je overtuigd atheïst bent. Laat je er niet door meeslepen, maak er in je werk bewust abstractie van. Professionele distantie is onontbeerlijk voor een open dialoog. Meer informatie: www.integratie-inburgering.be

Kerncompetenties. Niet alleen bij medewerkers ook bij bewoners en mantelzorgers is een grote diversiteit aanwezig. Van elke medewerkers verwachten we dat hij de volgende kerncompetentie bezit : RESPECT

Elke medewerker laat elkeen te aanvaarden als een waardig en waardevol mens, rekening te houden met ieders eigenwaarde in verbondenheid met anderen en een open geest te hebben ten aanzien van andere meningen en ideeën.

7

VORMINGEN

Opleiding 55+: 1oktober (verplicht) Vanuit de organisatie wordt vanuit het Woonzorgnetwerk Dijleland op 1 oktober een inspiratie dag voor 55+ georganiseerd (Plaats Ter Meeren, van 9 tot 16u- verplicht voor wie dit nog niet volgde). Bie Schoeters zal externe coach de dag begeleiden. Enkele thema’s die aanbod komen: uitwisselen hoe het is om als 55plus aan het werk te zijn, wat zijn je dromen en verlangens? Hoe wil je in de komende tijd verder? Wat heb je nodig voor jezelf….

Ouderenpathologie: 22 september van 13u 30 tot 16u30 ouderenpathologie- technische handelingen

7 oktober : introductie voor nieuwe medewerkers wordt uitgesteld.

13 oktober :verdiepende module palliatie 13u 30 tot 16u30

28 oktober : introductie dementie voor nieuwe medewerkers (verplicht voor wie dit in 2015 niet volgde) 13u 30 tot 16u30

WERELD VAN HERINNERING Alles vervaagt, behalve de verwondering. De wingerd werkte mee aan de tentoonstelling die momenteel in het museum M van 14.09.15 tot 30.06.2016. Ga zeker eens een kijkje nemen! Het M-museum en UZ Leuven en de welzijns- en zorgsector wensen kunst toegankelijk te maken voor personen met dementie en hun mantelzorgers. We laten hen (her)ontdekken wat ze kunnen, wat ze weten en wie ze zijn. We nemen hen mee naar een wereld waarin ze zich thuis voelen. In het dagcentrum werkten we mee aan de tentoonstelling door het maken van mooie kussen. Er werd een naainamddag georganiseerd. Het werd een gezellige namiddag met veel verhalen over vroeger, over het maken van kledij, over de kinderen…

Ieder had zijn taak: plooien, spelden steken, naaien, spelden uitdoen… Dit hebben ze jarenlang gedaan.

Andy Merregaert

8

Met een aantal bewoners gingen we eveneens op bezoek naar het M- Museum. We werden rondgeleid door een gids. We bezochten de permanente tentoonstelling van Constantin Meunier en nog veel meer.

Het verhaal van de zaaier en de maaier of van de hoedenmaakster kennen ze nog heel goed. De bewoners en bezoekers brachten hun verhaal, het gaf een gevoel van verbondenheid. Hun verhaal werd opgenomen en kan je gratis beluisteren in de onthaalruimte van het museum M. Het bezoek aan het museum zijn de bezoekgangers nog steeds niet vergeten, ze genieten er nog steeds van. De wereld van Herinnering past binnen De Alzheimer Code, een kunstenaarsproject in Vlaanderen en Brussel. www.alzheimercode.be www.onthoudemens.be Naast de diversiteit bij medewerkers ervaar je bij zo’n bezoek hoe divers bewoners en families zijn. Dit nemen we op in een volgend thema nummer.

9

De Alzheimer Code: niet te missen evenement!

En waar kun je nog van genieten in dit seizoen? Van Mia kreeg ik dit doorgestuurd.

“Zet onkruid in een vaas en het is een bloem” (ook wel een doordenkertje)

Ik fietste naar huis en zag wat er overal nog bloeide. “Dit zijn de mooiste bloemen, maar ze houden niet zo lang”, Jo (bewoonster woning 3)

En deze kaartjes vind je aan de deur van elke bewoner in woning 6. Het oogstseizoen is begonnen.

Diabetesprotocol Sylvia Speltdoorn en Johan Kayenbergh volgen het project diabetesmanagment in samenwerking met UZ leuven verder op en de huisartsen. Weet je nog dat:

bij elke opname een nuchtere veneuze glycemie bepaling gebeurt

Wekelijks een voetcontrole bij de bewoners gebeurt

Maandelijks een gewichtscontrole en bloeddrukcontrole

…. Lees verder het protocol in het mapje die jullie ontvingen van Sylvia of terugvinden in Quint. Sylvia en Johan houden jullie verder op de hoogte.

10

Inspectie : ZEKER WETEN !!! Gelnagels en ringen zijn niet toegelaten tijdens de zorg. Producten voor de zorg: in de badkamer zijn kastjes voorzien. Deze kastjes zijn gesloten, tenzij anders vermeld in het zorgenplan.

Waar staan wij voor? Waar gaan we voor? In het kwaliteitshandboek zijn reeds verschillende visieteksten uitgeschreven. Zoek in documenten met trefwoord “visie” En je krijgt ze allemaal te lezen. Beelden en foto’s zeggen soms zoveel meer dan woorden. We maakten een korte presentatie over onze visie en werkingsprincipes met foto’s. Handig om met nieuwe medewerkers of studenten samen te bespreken. Jullie kunnen vanuit jullie ervaring heel wat vertellen wat dit voor jullie betekent!

Hoe staat het met de bouwwerken? Foto’s van de bouwwerken Op 6 oktober is een avond gepland voor de familieleden, de medewerkers vrijwilligers. De bewoners van woning 11 zullen op 22 oktober verhuizen naar de nieuwe woning in de tuin. Om dit goed voor te bereiden en samen te bespreken hoe deze woningen gezellig kunnen ingericht worden met elkaar besproken. Op 22 oktober verwachten we zoveel mogelijk helpende handen. De familie zal de kamer van hun familielid inrichten. 6 sterke personen staan in voor de verhuis van de bedden. Daarnaast is nog veel hulp nodig voor de verhuis van tafels, stoelen, kasten… Wens je zelf ook eens een kijkje te nemen dan kan dit op 7 oktober van 14 tot 15u .

PERSONEELSDIENST

Welkom aan onze nieuwe werknemers :

Angelica Paduraru, 01/07

Jolien Mombaerts, 13/07

Aïssa Pipeleers, 27/07

Veerle Van Audenhoven, 28/07

Anneleen Julin, 10/08

Thomas Leysen, 10/08

Joni Mouling, 01/09

Dorien Chamon startte op 01/07/2015 als nieuwe

dagelijks verantwoordelijke in Keyhof.

Kwaliteitshandboek QUINT

Vond jij het ook zo moeilijk om een document terug te vinden in het kwaliteitshandboek? Je zocht bv palliatie via “zoeken in documententeksten”. Alle documenten waarin het woord palliatie vermeld werd kreeg je te zien. Je kan dit nog steeds via die weg, maar niet echt handig! Met hulp van Stijn en een studente hebben we Quint herwerkt. We hebben vooral gezocht naar een goede structuur zodat het eenvoudiger wordt om iets terug te vinden. We hebben gedeeltelijk gekozen voor de structuur die terug te vinden is in het bewonersdossier van Care-Solutions. In het bewonersdossier heb je de module diabetes, wondzorg, palliatie, comfortzorg… Je kan nu via “zoek documenten met trefwoord” veel sneller de gegevens terug vinden.

Duid je nu bij “Zoek documenten met trefwoord” op “bewonerszorg VZP en palliatie” dan vind je alle documenten die hierop betrekking hebben.

12

Duid je “bewonerszorg diabetes” aan, dan zie je alle procedures, handleiding, werkvoorschriften i.v.m. diabetes terug. Vind je het werkvoorschrift hypo- of hyperglycemie? Of het protocol?

We bezorgen jullie een boekje met een overzicht van de trefwoorden en de documenten die zich onder dit trefwoord bevinden. Vind je toch iets niet terug, aarzel niet om ons te contacteren.

- Nele.gaeremynck@wingerd.info - Stijn.paemelaere@wingerd.info

De actualisatie van alle documenten is nog niet gebeurd. Dit zal geleidelijk aan gebeuren telkens zich een

situaties voordoet en een herwerking noodzakelijk is.

Nieuwe aanwinsten in het documentatiecentrum: ga eens langs. In het expertisecentrum kan je altijd terecht. Je kunt er boeken, artikels, brochures, video’s… uitlenen. We vroegen aan de medewerkers van het expertisecentrum naar hun nieuwe aanwinsten. Ga eens langs.

“Brood en bomen, dementie uitgelicht “ door Eric Du Meunier en Hugo Goedemé “Ons moeder, verhalen uit de tijd van toen” door Julien Van Remoortere “Zorgverlener, zorg voor jezelf” door Manu Keirse “Als ik er niet meer ben” door Manu Keirse “Laat je hersenen niet zitten” door Erik Scherder “De kracht van het levensverhaal” door Mikis Dormaels en Rosanne Voets “Oma bellenblaas”, kinderboek door Margriet Breet “Oma, mag ik mijn pop terug?” kinderboek door Mark Haayema “Still Alice” door Lisa Genova DVD “Still Alice” van Richard Glatzer