Schoolplan 2016-2020 · 2017-06-02 · 2 Schoolplan 2016-2020 1. Inleiding Voor u ligt het...

2

Schoolplan 2016-2020

1. Inleiding

Voor u ligt het schoolplan van College de Heemlanden met daarin de kernwaarden en onderwijsvisie

van de school en het meerjarenbeleid voor de komende periode. Dit schoolplan laat zien waar de

school staat in haar ontwikkeling en wat de koers, de beleidskeuzes en speerpunten zijn voor 2016-

2020.

Totstandkoming en uitwerking schoolplan met de geledingen in de school

College de Heemlanden streeft er naar om het schoolplan te baseren op een gemeenschappelijk en

gedragen beeld van de koers en de ontwikkelingsrichting van de school. In het schooljaar 2015-2016

is in klankbordgroepen, vergaderingen en diverse gespreksrondes met docenten, leerlingen en

ouders gesproken over het koersplan van de school.

Dit schoolplan geldt voor een periode van vier jaar en wordt jaarlijks uitgewerkt in een jaarplan en

activiteitenplan op schoolniveau, in afdelingsplannen voor de teams en in sectieplannen voor de

vakgroepen.

Voortbouwen en ontwikkelen is de koers

De onderwijskwaliteit van de school is ‘meer dan voldoende’ en de opbrengsten zijn hoog; College de

Heemlanden scoort voldoende op alle normindicatoren van de inspectie (pas vanaf 2017 is het ook

mogelijk om naast voldoende ook het arrangement ‘goed’ en ‘excellent’ te behalen) en zowel de

havo als het atheneum scoren met hun examenresultaten boven het landelijk gemiddelde. In de

school werken secties en groepen docenten aan allerlei projecten en initiatieven, zoals

internationalisering (Elos), samenwerking met de universiteit van Utrecht (U-talent) voor de

bètavakken en het atheneum-plus programma voor onze extra getalenteerde leerlingen.

De komende vier jaar bouwen we verder op deze basis, ontwikkelen we bestaande initiatieven

gedegen door en nemen we nieuwe initiatieven die ons onderwijs verder toekomstbestendig maken.

Hoge onderwijskwaliteit en goede opbrengsten door een effectieve leeromgeving is hierbij

uitgangspunt, met aandacht voor innovatieve vormen van onderwijs en maatwerk in onderwijs en

begeleiding.

Doelstellingen van het schoolplan

Het schoolplan 2016-2020 van College de Heemlanden vervult een aantal doelstellingen:

Het geeft de strategische koers en beleidsdoelen aan voor de komende planperiode.

Het is een planningsdocument voor de schoolontwikkeling en vormt de basis voor de jaarplannen

van de secties, afdelingen en de school.

Het is een beleidsdocument dat gebruikt kan worden voor betrokkenen rond de school om te

laten weten waar de school voor staat en welk beleid wordt gevoerd.

3

Leeswijzer

Dit schoolplan start met de missie, visie en kernwaarden van de school (hoofdstuk 2) en daarna

wordt ingegaan op de beleidsspeerpunten van de school tot 2020 op de verschillende terreinen:

markt en omgeving (hoofdstuk 3), onderwijs (hoofdstuk 4), begeleiding en zorg (hoofdstuk 5),

personeel en organisatie (hoofdstuk 6), financiën en beheer (hoofdstuk 7). Per beleidsspeerpunt

worden de ambities beschreven en worden de beoogde resultaten aangegeven. Het schoolplan

wordt afgesloten met een matrix en ‘planningscirkel’ (hoofddoel 8) waarin de beleidsspeerpunten in

de tijd op een overzichtelijke wijze zijn weergegeven en duidelijk is wie verantwoordelijk is en welk

resultaat behaald dient te worden.

4

2. Missie, visie en kernwaarden van ons onderwijs

Dit hoofdstuk beschrijft de onderwijsvisie en de kernwaarden van College de Heemlanden en er

wordt een beeld geschetst van hoe deze visie in de onderwijspraktijk van de school terug is te zien.

2.1 Onze missie en visie In de statuten van de stichting staat de missie van de school in de grondslag als volgt verwoord: De stichting beoogt het voortgezet onderwijs aan te bieden aan leerlingen, alsmede hun maatschappelijke opvoeding en hun geestelijke vorming in oecumenische zin. Het onderwijs is open oecumenisch in de zin dat de school wil opvoeden tot verantwoordelijkheid voor de ‘gehele wereld’. Kennis van en inzicht in de religieuze inspiratie die mensen beweegt, acht de Stichting een noodzakelijke component in het onderwijs- en vormingsproces. College de Heemlanden heeft een open-oecumenische identiteit. ‘Goed onderwijs’ richt zich op het laten opbloeien van iedere leerling. Iedereen telt, de gehele mens. Het gaat niet alleen om het kwalificeren voor een vervolgstudie, maar net zo goed gaat het om het voorbereiden van jonge mensen als deelnemer aan de maatschappij (socialisatie) en om de ontwikkeling van iedere leerling als individu (persoonsvorming). Tussen deze drie onderwijsdoelen streven wij een goede balans na. Centraal in de visie van College de Heemlanden staat dat we het beste uit leerlingen halen en talentontwikkeling stimuleren. Ons onderwijs kent een hoge kwaliteit en we zijn ambitieus in ons streven ‘de lat’ steeds wat hoger te leggen. We kunnen omgaan met verschillen tussen leerlingen en stimuleren excelleren op elk niveau. We behalen een hoog rendement door de aandacht voor optimale kennisontwikkeling. College de Heemlanden is ook een school waar iedereen zich veilig

voelt. We hebben vertrouwen in elkaar en een positief en optimistisch beeld van onze leerlingen en hun mogelijkheden in de wereld van morgen. Een veilig en stimulerend onderwijsklimaat is de basis om leerlingen optimaal te laten presteren. Onze school bereidt de leerlingen ook voor op actieve deelname aan de samenleving. De samenleving van de toekomst staat voor grote uitdagingen. Juist in een tijd van verschuivende economische machten, dreigende uitputting van natuurlijke hulpbronnen, indringende ontmoetingen tussen dominante culturen, losse kortstondige werken samenlevingsverbanden en ingrijpende demografische en mobiliteitsontwikkelingen stelt College de Heemlanden zich als doel hier een diepgang in aan te brengen en leerlingen te leren vanuit verschillende perspectieven naar de wereld te kijken. Als derde opdracht van de school zien we de ontwikkeling van de leerling als persoon. Leerlingen groeien op in een wereld met een grote diversiteit aan levensvisies en moeten hierin leren hun eigen keuzes te maken. Opgave binnen de school en daarbuiten is om vanuit een individuele waardeoriëntatie tot gemeenschappelijk gedragen en gedeelde doelen te komen. Bij onze leerlingen willen we het gevoel van ‘eigenaarschap’ vergroten en streven we ernaar dat leerlingen in toenemende mate zelf verantwoordelijkheid gaan dragen voor hun eigen leerproces. Gevolg daarvan is dat de school meer keuzemogelijkheden moet bieden en maatwerk moet leveren.

5

2.2 Onze kernwaarden Als we het kort en krachtig willen formuleren staat de school voor twee kernwaarden:

betrokken en ambitieus betrokken College de Heemlanden is een school met veel persoonlijke aandacht, waar leerlingen zich gekend en geaccepteerd voelen. We vormen een gemeenschap waarin we betrokken zijn op elkaar en we met elkaar omgaan op basis van onderling vertrouwen, respect en optimisme. Daarnaast tonen we ook betrokkenheid op de wereld om ons heen en leren we onze leerlingen over de landsgrenzen heen te kijken en heeft ons onderwijsprogramma een internationaal accent. ambitieus College de Heemlanden is een school met onderwijs van hoge kwaliteit en uitstekende prestaties. We hebben de drive om onze leerlingen te stimuleren in hun ambitie. Deze ‘ambitie’ uit zich in concreet waarneembaar gedrag door toewijding en ijver te tonen, werk van hoge kwaliteit af te leveren, initiatief te nemen om verbeteringen aan te brengen, innovaties op gang te brengen en het beste uit jezelf en de ander te willen halen. Al onze waarden hebben we verwoord in ons schoolpaspoort. In dit document omschrijven we in de breedte waar de school voor staat.

6

2.3 De uitwerking en onderbouwing van onze visie en kernwaarden In deze schoolplanperiode tot 2020 kiezen we voor de volgende accenten in ons onderwijs-programma: 1. We willen uitstekende onderwijsresultaten realiseren en streven voortdurend naar verbetering. 2. We versterken het mentoraat om leerlingen optimaal te begeleiden het beste uit zichzelf te

halen. 3. We bieden meer maatwerk, zodat leerlingen voortdurend worden uitgedaagd op hun niveau. 4. We verbeteren de motivatie van leerlingen door leerlingen meer verantwoordelijkheid te geven,

keuzes te bieden en aan te sluiten op hun belangstelling. 5. Wij stimuleren onze leerlingen om zich te ontplooien tot zelfbewuste wereldburgers, die in staat

zijn om te schakelen binnen de diversiteit van de samenleving. 6. We geven aandacht voor de persoonsvorming van leerlingen, waarbij leerlingen begeleid worden

in het maken van zelfstandige keuzes. 7. Ons onderwijsaanbod en onze lessen zijn uitdagend: eigentijds onderwijs, variatie in didactiek en

werkvormen (met een goede mix van leren met en zonder ICT). 8. Sportiviteit, gezondheid en creativiteit zijn belangrijk en bevorderen het leren. Deze speerpunten bepalen de specifieke keuzes die wij maken en die in de volgende hoofdstukken verder worden uitgewerkt. Ze sluiten goed aan bij de volgende ontwikkelingen en ideeën. Vaardigheden voor de 21e eeuw Onze maatschappij wordt gekenmerkt door een aantal snel voortschrijdende ontwikkelingen die maken dat het voor jongeren steeds belangrijker wordt dat zij in staat zijn om hun eigen keuzes te maken en zich te oriënteren op hun eigen kwaliteiten en voorkeuren in relatie tot hun toekomstige studie en beroep. Vandaar dat de autonomie van de leerling een belangrijk gegeven is. Door zaken als onder andere technologisering, informatisering, individualisering en globalisering gaat het traditionele beroepenveld er in snel tempo anders uitzien. Vaardigheden als samenwerken, communicatie, ICT-geletterdheid, creativiteit en kritisch denken, de zogenaamde 21st century skills, worden als basisvaardigheden in de toekomstige maatschappij vereist.

7

Sectorakkoord VO In het sectorakkoord VO 2014-2017 zijn ook ambities afgesproken die het onderwijs toekomstbestendig moeten maken: 1. uitdagend onderwijs 2. eigentijdse voorzieningen 3. brede vorming voor alle leerlingen 4. partnerschap in de regio Advies Platform Onderwijs 2032 In januari bracht Platform Onderwijs2032 een advies uit over wat kinderen in 2032 moeten kennen en kunnen. In het eindadvies zijn nieuwe accenten voor de toekomst geformuleerd: 1. een vaste basis voor iedere leerling

a. taalvaardigheid Nederlands b. taalvaardigheid Engels c. rekenvaardigheid d. digitale geletterdheid e. burgerschap f. kennis van de wereld g. vakoverstijgende vaardigheden

2. ambitieuze verdieping en verbreding a. aanbod sluit uit op interesse van de leerling en vervolgonderwijs

3. een samenhangend aanbod a. samenhang voor de leerling b. verbinding met de buitenwereld

Op dit moment is nog niet bekend, of en wanneer dit voorstel in weten regelgeving wordt verwerkt, maar ook nu als zijn verschillende elementen van deze visie te realiseren. Met dit schoolplan sluiten we enerzijds aan bij deze ontwikkelingen, maar brengen we anderzijds ook onze accenten en prioriteringen aan.

8

3. Beleidsspeerpunten markt en omgeving

In dit hoofdstuk worden de beleidsspeerpunten van College de Heemlanden beschreven op het

gebied van markt en omgeving. In het voorjaar van 2016 is een imago-onderzoek door Duo-

onderwijsonderzoek uitgevoerd. Tot op heden is de instroom op de school grotendeels afkomstig

vanuit de basisscholen in Houten. Ouders en leerlingen kiezen voor College de Heemlanden, omdat

de school dichtbij is en vooral een veilige school is. Met dit schoolplan willen we een duidelijke koers

voor de school bepalen, waarbij het voor ouders en leerlingen duidelijker wordt wat de school

allemaal te bieden heeft.

3.1 Stabiele en evenwichtige schoolomvang

Het leerlingenaantal van College de Heemlanden groeit de komende jaren verder tot ruim 1750

leerlingen in 2022 en daalt daarna tot ongeveer 1580 leerlingen in 2026. In 2032 zal volgens de

prognose het leerlingenaantal teruglopen tot 1410 leerlingen. De ‘ideale’ schoolomvang vanuit

bekostigingsperspectief ligt rond de 1600 leerlingen. Het grootste deel van de leerlingen is afkomstig

uit Houten. Hoewel een eventuele verdere groei in het huidige schoolgebouw niet eenvoudig is op te

vangen (zie hiervoor de paragraaf huisvesting in hoofdstuk 7) wil de school in de regio haar

potentiele voedingsgebied uitbreiden. Een regionaal groter voedingsgebied maakt de school minder

kwetsbaar dan uitsluitend een lokale instroom van leerlingen.

Prognose leerlingenaantal:

2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026

1663 1705 1746 1770 1787 1785 1774 1747 1697 1641 1586

Bron: gemeente Houten

College de Heemlanden heeft zowel voor de havo- als voor de vwo-afdeling ruim voldoende

leerlingen voor een ruim aanbod van (keuze-) vakken. De school krijgt uit de potentiële doelgroep

van groep 8 leerlingen een groter marktaandeel van vwo- dan van havo-leerlingen en vooral

leerlingen met een zogenaamd dubbeladvies voor mavo-havo kiezen niet voor onze school. De

verwachting is dat de komende jaren als gevolg van het beleid van OCW het aantal dubbeladviezen

zal toenemen.

Beleidsvoornemen 2016-2020:

Opstellen van een lange termijnbeleid om de marktpositie van College de Heemlanden te borgen

en het voedingsgebied te vergroten

In samenwerking met Houtens een gezamenlijk beleid ontwikkelen om leerlingen met een

dubbeladvies mavo-havo vanaf de brugklas een aantrekkelijk aanbod te kunnen doen

3.2 Duidelijk profiel uitdragen in de markt

College de Heemlanden is een school met een aantrekkelijk onderwijsaanbod. Omdat de school als

enige school in Houten een brede doelgroep heeft, kiest de school bewust voor een gevarieerd

onderwijsaanbod met ruime keuzemogelijkheden.

9

In dit schoolplan staan onze missie, visie en kernwaarden en het onderwijskundig beleid van de

school duidelijk verwoord. Voor ouders wordt ook een publieksversie van dit beleidsplan gemaakt en

de visie en kernwaarden van de school worden samengevat in een zogenaamd ‘merkpaspoort’.

Onze website wordt het belangrijkste middel voor de communicatie met externe doelgroepen,

leerlingen, ouders en medewerkers. Het logo van de school wordt vernieuwd en staat voor een

nieuw elan. We ontwikkelen een communicatie- en PR-activiteitenplan en een communicatie-

medewerker draagt zorg voor het uitdragen van het profiel van de school in de markt.


Opstellen van een marketing- en communicatieplan om het profiel van de school verder in te

kleuren en uit te dragen

Ontwikkelen van nieuwe website, merkpaspoort, nieuw logo en ander promotiemateriaal

3.3 Verbinding met de maatschappelijke omgeving

College de Heemlanden heeft als school de maatschappelijke opdracht om leerlingen succesvol voor

te bereiden op het vervolgonderwijs en om als volwaardige burgers actief aan de samenleving deel te

nemen. Dit vraagt van onze school om midden in de samenleving te staan. Wij doen dat door tal van

verbindingen te leggen met de maatschappelijke omgeving via gerichte activiteiten: maatschap-

pelijke stages, internationale uitwisselingen, goede doel acties en deelname aan diverse lokale

evenementen en initiatieven. College de Heemlanden werkt samen met de gemeente Houten, het

plaatselijke welzijnswerk Van Houten&co, religieuze instellingen en gemeenschappen en andere

organisaties die de leefbaarheid in de gemeente verhogen en die mensen met elkaar in contact

brengen.

De drie Houtense scholen voor VO (naast CdH, Houtens en het Wellant College) werken met elkaar

samen en voelen zich verantwoordelijk voor een breed dekkend onderwijsaanbod in de gemeente.

We zoeken nadrukkelijk het contact met de basisscholen en we zorgen voor een warme overdracht

van leerlingen. Leerkrachten en directeuren van basisscholen nodigen we uit voor informatie-

uitwisseling over belangrijke onderwijskundige thema’s (bijvoorbeeld de vakken Nederlands, Engels

en wiskunde en passend onderwijs).


De school participeert actief in lokale en maatschappelijke activiteiten en leerlingen worden

gestimuleerd hieraan mee te doen

De contacten met het basisonderwijs worden geïntensiveerd en we investeren vooral in

frequente persoonlijke ontmoetingen met de basisscholen

10

4. Beleidsspeerpunten onderwijs

College de Heemlanden maakt op grond van haar visie voor een aantal duidelijke onderwijskundige

keuzes voor de komende 4 jaar.

4.1 Brede ontplooiing door een uitdagend onderwijsaanbod

a. Levensbeschouwing

Het vak levensbeschouwelijke vorming (levo) stelt de identiteitsontwikkeling van leerlingen centraal

(zingeving en ethiek, filosofie en religiewetenschap). Levo helpt leerlingen structuur te geven in het

leven en de betekenis van het leven beter te begrijpen. Op school preken we geen religie, maar we

‘onderwijzen’ er wel in: kinderen moeten leren zo de confrontatie aan te gaan over waarden (bagage

om de wereld te begrijpen). Met het vak levo geven we vorm aan de in de statuten van de stichting

geformuleerde ‘open oecumenische’ grondslag van de school. Daarnaast vinden we dat al onze

docenten het gesprek met leerlingen over zingeving en ethiek moeten kunnen voeren. De school

kent ook een aantal andere uitingsvormen van de identiteit: kerstviering, Taizé-reis en acties voor

een goed doel (hongernacht en Going Global). In de bovenbouw overwegen we de vakken filosofie

en/of maatschappijwetenschappen als nieuwe keuzevakken aan te bieden, waarbij deze vakken

aansluiten op leerstof van het vak levo.


Het vak levensbeschouwing in alle leerjaren aanbieden (m.u.v. examenjaar) en de mogelijkheid

onderzoeken voor het aanbieden van de keuzevakken filosofie en/of maatschappijwetenschap-

pen

De ‘open oecumenische identiteit’ binnen het team bespreekbaar maken-houden (opstarten

werkgroep identiteit en opstellen identiteitsdocument)

Samen met leerlingen in de komende jaren kerstviering, Taizé-reis en acties voor een goed doel

vormgeven en zoeken naar nieuwe mogelijkheden om dit eigentijds te houden

b. ELOS: internationalisering

Je wereld vergroten en verder kijken dan de grenzen van je eigen cultuur en land is een doelstelling

van onze school. Een aantal jaren geleden heeft College de Heemlanden ervoor gekozen

internationalisering tot een speerpunt te maken en heeft zich aangesloten bij het landelijke netwerk

van zogenaamde ‘Elos-scholen’. In de komende vier jaar willen we als één van de eerste scholen ook

de formele erkenning van het Elos keurmerk behalen. Het Elos-onderwijsprogramma biedt (voor

havo en vwo): versterkt talenonderwijs, Europese en internationale oriëntatie in het

onderwijsprogramma, internationale uitwisseling, E-Twinning (en ander digitale vormen van

internationale samenwerking en uitwisseling), een internationaal profiel voor de bovenbouw en

diverse internationale activiteiten.

11


Opstellen plan van aanpak voor het behalen keurmerk Elos-school

Versterkt vreemde talenonderwijs (VTO) en behalen van externe taalcertificaten: is bij Engels

grotendeels gerealiseerd (inclusief extern taalcertificaat Cambridge Engels), maar ook bij Frans,

Duits en Spaans (Delf scolaire, Goethe Zertifikat en Dele)

Invoering van het vak Spaans als volwaardig keuzevak in leerjaar 2 havo en vwo

c. Bèta-profilering: extra aandacht voor exacte vakken

College de Heemlanden heeft ook een aantrekkelijk onderwijsaanbod voor leerlingen met een

duidelijk bèta-profiel en we voeren verschillende activiteiten en projecten uit om de interesse voor

het bèta-onderwijs te stimuleren. Ons doel is te streven naar niveauverhoging van de bètavakken en

een groter percentage havo-leerlingen in de natuurprofielen. De school participeert in het U-talent

netwerk van de universiteit van Utrecht en de Hogeschool van Utrecht. In U-talent werken de

partijen nauw samen om het onderwijs in bèta en techniek te vernieuwen en volgen gemotiveerde

en getalenteerde leerlingen innovatieve onderwijsmodules.


De school participeert volledig in het U-talent netwerk en maakt voor zowel onderbouw als

bovenbouw (havo en vwo) gebruik van het aanbod

Wiskunde-D als examenvak voor atheneum

Invoering van het vak Informatica voor havo en atheneum

Het huidige vak techniek in de onderbouw ontwikkelen naar informatica & science & technology

12

d. Atheneum Plus

Atheneum Plus is een herkenbare profilering van onze ambitie om voor de meer getalenteerde

leerling een passend onderwijsaanbod te hebben. In de komende jaren willen we de Atheneum Plus

verder versterken. In de eerste drie leerjaren worden de leerlingen in aparte groepen geplaatst.

Vanaf het vierde leerjaar willen we deze groep leerlingen, aangevuld met goed presterende

leerlingen uit de reguliere atheneum groepen, een versnelde en/of verrijkte atheneum opleiding

aanbieden. Wij krijgen hiermee meer ruimte om de schoolloopbaan voor deze doelgroep leerlingen

flexibeler en uitdagender in te richten.


De atheneum plus docenten ontwikkelen een doorlopende leerlijn voor het mentoraat, een

pluspunten-systeem en duidelijke eindtermen voor deze doelgroep leerlingen

Indienen bij OCW van de aanvraag voor versneld en/of verrijkt vwo (beleidsregel OCW, versneld

vwo en/of verrijkt vwo)

e. Kunst en cultuur

College de Heemlanden heeft een breed aanbod van kunstzinnige en culture vakken: beeldende

vorming, drama, muziek, Ckv en literatuur. Daarnaast worden in samenwerking met het direct aan de

school verbonden theater ‘De Slinger’ talrijke gezamenlijke initiatieven genomen en is de jaarlijkse

musical een hoogtepunt in het schooljaar. We vinden het belangrijk dat alle leerlingen kennismaken

met een gevarieerd en veelzijdig aanbod van kunst en cultuur, maar willen ook de groep leerlingen

met specifieke interesse in kunst en cultuur beter op maat bedienen.


Opstarten van een aanvraagprocedure voor de formele erkenning als cultuurprofielschool

Alle leerlingen maken breed en intensief kennis met de kunstzinnige en culturele vakken, maar

kunnen in de hogere leerjaren de keuze maken zich in dit profiel te specialiseren

In het eerste leerjaar volgen alle leerlingen muziek en drama en in het tweede leerjaar maken

leerlingen hierin een keuze

Aanbieden van een extra examenvak in dit profiel: naast beeldende vorming ook keuze voor

muziek, drama of dans

f. Opstarten (Vecon) business school in profiel Economie en Maatschappij

College de Heemlanden wil voor de komende jaren het onderwijsaanbod per profiel door

ontwikkelen. Binnen het profiel E&M biedt de Vecon business school leerlingen de mogelijkheid hun

hun ondernemendheid en ondernemerschap te vergroten. Een Vecon business school heeft een

curriculum waarin de leerlingen leren de economische aspecten van allerlei maatschappelijke

vraagstukken te herkennen, zichzelf en hun talenten te ontdekken en kennis te maken met

13

ondernemerschap. Naast het leggen van een stevige kennisbasis is er ook veel aandacht voor de

praktijk, met de mogelijkheid dat leerlingen zelf starten met een mini-onderneming.


De school certificeert zich als Vecon business school voor zowel havo als vwo

De school participeert in de ondernemerskringen binnen de gemeente Houten (Industrieel

Kontakt Houten, ZZP Houten, Ondernemerskring Kleine Kernen) en laat met stages en

onderzoeksopdrachten leerlingen praktijkervaringen opdoen

g. Invoering plusvak (extra keuzevak) in de brugklas

We vinden het belangrijk dat leerlingen op onze school ook de mogelijkheid krijgen om keuzes te

maken die passen bij hun belangstelling. In de brugklas willen we hier mee beginnen door leerlingen

een keuze te laten maken voor een plusvak. Mogelijkheden daarbij zijn extra lesuren sport of cultuur,

maar een extra aanbod van o.a. programmeren, ontwerpen van apps of basiskennis van Latijn is

eveneens een mogelijkheid. Het definitieve aanbod van deze plusvakken willen we mede laten

afhangen van de vraag en de keuzes van leerlingen en ontwikkelingen in de samenleving. De huidige

projecten in de brugklassen worden omgevormd naar plusvakken of de inhoud wordt geïntegreerd in

de vaklessen.


Invoering van plusvak met voor leerlingen in het eerste leerjaar met een gevarieerd aanbod in

keuzes

h. Actualiseren van de basisvormingsvakken techniek en verzorging

De inhoud van de basisvormingsvakken techniek en verzorging in de brugklassen willen we waar

nodig actualiseren en herzien. Voor het vak techniek geldt dat we binnen het vak veel meer aandacht

willen geven aan ICT, programmeren en science. Bij het vak verzorging is de laatste jaren het accent

al veel meer komen te liggen op kennis, houding en vaardigheden die leerlingen nodig hebben om

zelfstandig in de maatschappij te kunnen functioneren. De onderwerpen sluiten aan bij de

belevingswereld van kinderen zoals emoties, groepsdruk puberteit, seksualiteit, voorlichting over

roken, alcohol en drugs en burgerschap.


Het programma voor het vak verzorging verder actualiseren en afstemmen met het programma

van de mentorles en drama. De naamgeving van het vak beter laten aansluiten op de vakinhoud

Het vak techniek actualiseren in de richting van ICT, programmeren, informatica en

natuurwetenschap (naamgeving van het vak herzien)

14

i. Burgerschapskunde en maatschappelijke stage

Op College de Heemlanden vinden we burgerschapsvorming een belangrijke taak voor de school.

Burgerschapsvorming brengt jonge burgers de basiskennis, vaardigheden en houding bij die nodig is

om een actieve rol te kunnen spelen in de eigen leefomgeving en in de samenleving. Bij

burgerschapsvorming staan drie domeinen centraal: democratie, participatie en identiteit. Bij de

vakken levensbeschouwing en maatschappijleer staan de thema’s centraal, maar ook bij veel andere

vakken.

Op College de Heemlanden kiezen we ervoor de maatschappelijke stage te continueren, omdat het

past bij burgerschapsvorming en het onze leerlingen de mogelijkheid biedt kennis te maken met de

wereld buiten de school.


• De school stelt een plan op voor alle activiteiten op het gebied van burgerschapskunde met per

domein een doorlopende leerlijn voor alle leerjaren

4.2 Waarborgen van voldoende onderwijsresultaten en streven naar goed en uitstekend

Een belangrijke ambitie van College de Heemlanden is het realiseren van goede onderwijsresultaten.

De school slaagt hier goed in, want de kwaliteitskaart van de inspectie laat zien dat we al jaren

achtereen voldoende onderwijsopbrengsten behalen. Met de nieuwe wijze van beoordelen door de

inspectie is het vanaf 2017 ook mogelijk het arrangement ‘goed’ en via een systeem van een

onafhankelijke jury zelfs ‘excellent’ toegekend te krijgen. Onze ambitie is om over 2 jaar het

predicaat ‘goed’ en daarna de ‘excellente’ status te verkrijgen.

De school heeft de afgelopen jaren een begin gemaakt in het opbrengstgericht werken. De

beschikbare informatiesystemen (Magister en MMP) worden ingezet om de opbrengsten te

monitoren en analyseren en waar nodig verbeteracties te initiëren. Deze werkwijze willen we verder

door ontwikkelen en vertalen naar het primair proces. Naast de afdelingsleiders willen we ook alle

sectieleiders hiermee laten werken en samen met docenten deze instrumenten gebruiken om de

effectiviteit van de lessen te monitoren.


De school voldoet als eerste stap in 2018 aan de criteria van de inspectie van ‘goede’

onderwijsresultaten en streeft daarna voor beide afdelingen naar de ‘excellente’ status

Het opbrengstgericht werken wordt vanuit de afdelingsleiders en sectiehoofden verder

doorgevoerd in het primaire proces (docenten bewaken zelf hun opbrengsten en ondernemen

indien nodig zelf verbeteracties)

Een aantal collega’s is gespecialiseerd in data-analyse en kan op verzoek nader onderzoek doen

naar gesignaleerde vraagstukken en opvallende trends

Jaarlijks wordt een kwaliteitsrapportage opgesteld

15

4.3 Didactisch beleid

Uitdagend en betekenisvol onderwijs

College de Heemlanden wil een hoge onderwijskwaliteit leveren die zich kenmerkt door een

effectieve leeromgeving met vormen van uitdagend en betekenisvol leren. De komende periode

wordt gewerkt aan het door ontwikkelen van de leskwaliteit en de didactiek om het onderwijs meer

uitdagend en betekenisvol te maken en te houden. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt zowel bij

de secties en als bij de afdelingen.

Differentiëren

De school wil de komende jaren verder investeren in het bewust omgaan met verschillen in de klas.

Van docenten wordt verwacht dat ze op een goede manier om kunnen gaan met verschillen in

capaciteiten, leerstijlen en leervoorkeuren. Wij realiseren ons dat onze leerlingen verschillend zijn,

maar onze docenten zijn dat ook: er is dus ruimte voor verschillende benaderingen van

differentiëren. Waar het om gaat is dat leerlingen verschil zullen merken, zich gezien voelen en

gerichte feedback krijgen op hun leerprestaties (meer dan een cijfer krijgen).

ICT belangrijke sleutel tot beter onderwijs

In ons onderwijs blijft de rol van de docent cruciaal en het gebruik van ICT is geen middel om de

docent overbodig te maken. Nog veel meer dan nu zal ICT wel een rol gaan spelen in de dagelijkse

onderwijspraktijk. Docenten moeten instaat zijn om de betekenis van ICT en nieuwe media te

vertalen naar hun dagelijkse onderwijspraktijk en daarmee kan het een belangrijke bijdrage leveren

aan meer uitdagend en boeiend onderwijs en meer mogelijkheden bieden voor differentiatie.


De school experimenteert en zoekt verder naar mogelijkheden het onderwijs anders te

organiseren en meer gepersonaliseerd te maken (bijvoorbeeld met hoor- en werkcolleges,

gedeeltelijk roostervrij leren of meer buitenschools leren)

Invoering vanaf 2016-207 van de digitale lesobservatie APP (DOT) waarmee docenten door hun

leidinggevenden kunnen worden geobserveerd, en waarmee docenten ook elkaar kunnen

coachen (voor deze APP wordt gebruik gemaakt van de indicatoren van de onderwijsinspectie

voor hun lesbezoeken)

We stimuleren ICT gebruik en nieuwe media in de les en net zoals een schoolboek is ook ICT

onmisbaar in een goede les. In alle sectieplannen wordt uitgewerkt hoe ICT wordt ingezet in de

les.

16

4.4 Taal- en rekenbeleid

Een goede beheersing van de taal is een belangrijke voorwaarde voor zowel kwalificatie, socialisatie

als persoonsvorming van leerlingen. Ook een goede beheersing van rekenvaardigheid is van groot

belang voor een succesvolle schoolloopbaan. Om deze redenen is het belangrijk beleid te

ontwikkelen op de talige en rekenkundige ontwikkeling van leerlingen. Onder taal- en rekenbeleid

vallen alle structurele maatregelen die we kunnen treffen om de taal- en rekenvaardigheid van

leerlingen te verbeteren. De coördinator heeft daarin de rol van adviseur, coördinator en critical

friend van schoolleiding, secties, mentoren en docenten.

De cito-scores op De Heemlanden geven aan dat er winst te halen valt op het gebied van taal- en

rekenvaardigheid. Docenten herkennen dit in hun lessen. Voor een duurzame ontwikkeling binnen de

school op dit gebied, zijn om te beginnen een weloverwogen visie en plan van belang.


Door middel van een beleidsplan ontwikkelen we activiteiten waarmee, mede op basis van de cito-scores, gerichter gewerkt wordt aan de taal- en rekenvaardigheid van leerlingen. Deze activiteiten vinden niet alleen plaats in de remediale lessen, maar werken door in alle vakken.

4.5 Verbeteren van toetskwaliteit

Een ontwikkelpunt voor College de Heemlanden is een schoolbreed toetsbeleid om de kwaliteit van

de toetsing te borgen. De school wil een toetsbeleid ontwikkelen met heldere kaders en afspraken

over onder andere frequentie, omvang en weging van toetsing. Tot op heden worden toetsen

afgenomen aan het eind van een leereenheid om het leerrendement van de leerling te meten (en

krijgt de leerling een cijfer). Dit systeem van beoordelen, de zogenaamde summatieve toetsing, is

nuttig en noodzakelijk voor ons onderwijs, maar eenzijdig gericht op ‘scoren’. Beoordelingsvormen

die meer gericht zijn op leren en zelfbeoordeling, de zogenaamde formatieve toetsing, geven een

veel rijker beeld van wat een leerling kan en weet.

Handvatten voor het verbeteren van de toetskwaliteit zijn de OBIT- en de RTTI-methode. OBIT is een

acroniem voor Onthouden, Begrijpen, Integreren en Toepassen. Bij de eerste twee soorten toetsing

gaat het om het toetsen van oppervlakkige kennis (surface learning) en bij de laatste twee gaat het

om het leggen van relaties en gebruiken van kennis in nieuwe situaties (deep learning). RTTI, staat

voor Reproductie, Toepassen bekende en Toepassen onbekende situatie en Inzicht. Deze

methodieken kunnen ook gebruikt worden om in de les het leerrendement verder te versterken.


Als eerste stap ontwikkelen we een schoolbreed toetsbeleid met kaders en afspraken

Een vervolgstap is dat we een keuze maken voor een model voor het verbeteren van de

toetskwaliteit (bijvoorbeeld het handvat van de OBIT- of de RTTI-methode) en dit model ook

toepassen voor het versterken van het leerrendement in de lessen.

17

4.6 Heroverweging lesduur van 70 minuten

Ongeveer tien jaar geleden is de onderwijstijd van 50 naar 80 minuten gebracht en daarna is gekozen

voor een lesduur van 70 minuten. Argumenten voor een langere lesduur waren vooral van

onderwijskundige aard: meer mogelijkheden voor didactische variatie. Maar er zijn ook

onderwijskundige en organisatorische nadelen: het valt niet altijd mee om leerlingen ook 70 minuten

te boeien en door de 70 minuten is het ook noodzakelijk vakken te periodiseren (en leerlingen bij

enkele vakken een halfjaar geen les krijgen in het vak). Voor alle opties (50, 60, 70 of 2 x 45 minuten)

zijn voor- en nadelen te bedenken en we zetten dit in een kort beslissingsproces allemaal nog een

keer naast elkaar om hier vervolgens voor de komende vier jaar een keuze in te maken.


• In de periode oktober-december 2016 bereidt een werkgroep een keuzemodel voor met voor- en

nadelen van de diverse opties. De definitieve keuze laten we afhangen van de optie met het

meeste draagvlak onder leerlingen en medewerkers.

18

5. Beleidsspeerpunten pedagogisch klimaat, begeleiding en zorg

Op College de Heemlanden hebben we aandacht voor iedere leerling en we kiezen bewust voor een

positief pedagogisch klimaat. Leerlingen worden gehoord en gezien. In de begeleiding van de

leerlingen vervult de mentor een centrale rol. De leerlingen worden geholpen bij het ontdekken van

hun kwaliteiten en bij het maken van loopbaankeuzes. Voor leerlingen die buiten de reguliere

basiszorg extra begeleidend onderwijs nodig hebben is deskundigheid in de school aanwezig.

5.1 Pedagogisch klimaat

Een goed pedagogisch klimaat staat of valt met het contact tussen de leraar en zijn of haar

leerlingen. Als het contact goed is, voelen leerlingen zich veilig, kunnen ze actief meedoen, zijn de

leerprestaties hoger en kunnen leerlingen zich optimaal ontwikkelen. Hoogleraar orthopedagogiek

Luc Stevens formuleerde drie basisvoorwaarden voor het welbevinden van de leerling (ontleend aan

de Self Determination Theory van Edward Deci en Richard Ryan): competentie, autonomie en relatie.

Competentie houdt in dat leerlingen vertrouwen en plezier hebben in het eigen kunnen en relatie

heeft te maken met de waardering die leerlingen krijgen om wie ze zijn. Autonomie wordt

gewaarborgd wanneer leerlingen de zelfstandigheid krijgen om taken zelf te verrichten. De invulling

van competentie en relatie heeft in onze school altijd al veel aandacht gehad, maar wat betreft de

autonomie van leerlingen valt er winst te behalen.

Autonomie betekent voor ons dat leerlingen zoveel mogelijk kunnen handelen volgens hun eigen

persoonlijke waarden en interesses en dat zij invloed kunnen uitoefenen op het eigen leerproces.

Hiertoe is het nodig dat leerlingen keuzemogelijkheden worden geboden. Autonoom gedrag kan niet

zomaar van leerlingen worden verwacht. Het is de taak van de school om leerlingen te leren hoe zij

goede beslissingen kunnen nemen en eigen keuzes kunnen maken. Dit leerproces kan alleen maar

plaatsvinden in een pedagogische sfeer van veiligheid, ruimte, begeleiding en ondersteuning.


Opstellen van een doorlopende leerlijn ‘autonomie’, waarbij leerlingen leren steeds meer

medeverantwoordelijk te nemen voor het eigen leerproces

Op studiedagen aandacht besteden aan dit onderwerp om hierin ook een duidelijke gezamenlijk

gedragslijn in de school zichtbaar te maken

5.2 Begeleiding en mentoraat

De mentoren coachen de leerlingen op hun persoonlijke ontwikkeling en op de ontwikkeling van hun

leren. De mentor is aanspreekpunt voor de leerlingen zelf, vakdocenten en ouders. In aansluiting op

de vorige paragraaf over het pedagogisch klimaat, zal de rol van de mentor in de loop van de

schoolloopbaan van accent veranderen. De rol van de mentor zal er steeds meer op gericht zijn de

regie bij de leerlingen zelf te versterken. Dat betekent dat de mentor de leerling aan het denken zet

en hem helpt om eigen leervragen te formuleren.

19


Elke leerling uit de bovenbouw maakt een portfolio waarin o.a. de leervragen, de tips en

adviezen van docenten en het eigen ontwikkelplan staan beschreven. Tenminste twee keer per

jaar vinden zogenaamde driehoeksgesprekken plaatst, dat zijn gesprekken tussen leerling,

mentor en ouders. De leerling leidt het gesprek en heeft zelf een agenda opgesteld, daarbij

gecoacht door de mentor (deze gesprekken vervangen de traditionele 10-minutengesprekken,

waarin ouders met vakdocenten spreken over hun kind)

Een effectieve mentor motiveert, verhoogt de zelfverantwoordelijkheid en zelfregulatie van

leerlingen, bouwt aan onderling vertrouwen en beheerst gesprekstechnieken om dat te

bereiken. In de komende periode willen we verder inzet om docenten steeds beter deze rol te

laten vervullen

In Magister wordt consequent een digitaal dossier bijgehouden, waarin de belangrijkste

begeleidingsafspraken zijn vastgelegd. Dit dossier is voor alle betrokkenen (medewerkers, ouders

en leerling) altijd in te zien

Afname van mentor enquêtes in klassen om zicht te krijgen op functioneren van mentoren

5.3 Elke afdeling heeft een duidelijk eigen gezicht

Onze afdelingen krijgen de komende beleidsperiode een steeds duidelijker gezicht. We ontwikkelen

een aansprekend pakket aan vakken en mogelijkheden, passend bij de capaciteiten en de ambities

van havo, atheneum en atheneum-plus leerlingen.

Bij elke afdeling hoort bovendien een eigen pedagogisch gezicht. In het kort:

HAVO:

De havo biedt gedifferentieerd en motiverend onderwijs, afgestemd op de specifieke behoeften en

mogelijkheden van leerlingen. Hierbij is een goede relatie tussen leraar en leerling en tussen

leerlingen onderling de basis.

De lessen worden afwisselend ingevuld met praktische opdrachten gericht op de werkelijkheid. De

opdrachten zijn overzichtelijk en bieden op korte termijn resultaten.

Leerlingen krijgen eigen verantwoordelijkheid bij het leren en worden daarin gecoacht.

Atheneum (-plus)

Een schoolloopbaan op de Heemlanden bereidt een atheneumleerling voor op het wetenschappelijk

onderwijs, in Nederland of daarbuiten. De leerling streeft ernaar het beste uit zichzelf te halen, kan

kritisch-opbouwend denken en dit ook laten zien in zelfreflectie. In de les wordt een actieve houding

aangenomen: de leerling is niet passief maar participant in lessen, stelt vragen, en geeft betekenis

aan samenwerkend leren. De leerling is aanspreekbaar op inzet en werkhouding en plant zelf op

basis van planners per vak. Tot slot vertrek de leerling van onze school met een gevuld portfolio

waarin LOB-activiteiten, verdiepingsgebieden in het profiel, MR-lidmaatschap, Leerlingenraad, etc.

worden vastgelegd.

Atheneum plus-leerlingen worden in de onderbouw in een aparte klas geplaatst, waarin we hen extra

cognitief uitdagen en hun wetenschappelijke competenties al vanaf een vroeg stadium ontwikkelen.

20


Uitwerken van een duidelijk profiel per onderwijssoort met daarin een duidelijk eigen

onderwijskundige en pedagogische aanpak

In de bovenbouw van het atheneum worden alle leerlingen gestimuleerd om binnen de

mogelijkheden van versneld en verrijkt vwo examen te doen (en integreren we de

verworvenheden van de atheneum-plus in het reguliere atheneum)

5.4 Decanaat en Loopbaan Oriëntatie Begeleiding

In 2015 is door het schooldecanaat een plan van aanpak opgesteld voor de Loopbaan Oriëntatie en

Begeleiding op College de Heemlanden. Naast het aanbieden van informatie over studie- en

beroepskeuze en het continueren en ontwikkelen van een breed scala aan LOB-activiteiten, vormt de

begeleiding in het maken van keuzes een belangrijk onderdeel in het LOB-traject. Door aandacht

voor het zogenaamde loopbaanleren verwerven leerlingen een beeld van hun perspectieven op de

arbeidsmarkt, leren ze reflecteren op hun loopbaancompetenties en wordt een inschatting van hun

eigen capaciteiten en interesses mogelijk gemaakt. Op school leveren mentoren, docenten en de

decaan een belangrijk aandeel bij het loopbaanleren, thuis zijn ook de ouders hier actief bij

betrokken.


Vanaf leerjaar 3 is iedere docent betrokken bij LOB en er is een duidelijke leerlijn van LOB-

activiteiten: ieder team vanaf leerjaar 3 heeft een LOB-coördinator en mentoren worden

getraind in het voeren van LOB-gesprekken

We werken vanaf leerjaar 3 met de webportal https://heemlanden.dedecaan.net en de

bijbehorende online LOB-methode Keuzeweb. Iedere leerling bouwt als onderdeel van zijn

portfolio een loopbaandossier op, waarmee hij zijn eigen studiekeuzeproces registreert. Ouders

hebben inzage in het portfolio, zodat zij ook de loopbaanoriëntatie van hun zoon/dochter actief

kunnen volgen en ondersteunen. Het portfolio bevat niet alleen een overzicht van alle LOB-

activiteiten waaraan een leerling vanaf leerjaar 3 heeft deelgenomen, maar ook de resultaten en

evaluatie van meerdere interesse- en capaciteitentests. Het loopbaandossier levert hiermee een

betrouwbaar beeld van het keuzeproces en de competenties die de leerling heeft ontwikkeld,

waardoor het inzetbaar is als selectie-instrument voor een HBO/WO vervolgopleiding.

We stellen een jaarlijks operationeel werkplan op van alle LOB-activiteiten en -initiatieven

We meten het effect van onze LOB-activiteiten en monitoren hoeveel van onze leerlingen na 1

en 2 jaar nog hun aanvankelijk gekozen studie volgen

5.5 Passend onderwijs en zorgstructuur

Iedere leerling vraagt zorg, ongeacht niveau en opleiding en iedere leerling heeft recht op basiszorg

zoals een veilige pedagogische omgeving, aandacht voor het individu en gerichte ondersteuning bij

https://heemlanden.dedecaan.net/

21

bijvoorbeeld de vorming van het groepsproces in de klas en het klassenmanagement. Dus ook een

leerling waarbij geen directe (leer-)hulpvraag is geformuleerd, heeft recht op en behoefte aan zorg.

In onze zorgstructuur kunnen vier fasen worden onderscheiden:

Fase 0: Algemene zorg, met een pedagogisch veilig klimaat, aandacht voor iedere leerling, gedegen

mentoraat, doorlopende leerlijnen, zicht op groepsdynamiek, etc. Iedere leerling maakt hiervan

gebruik, ook de leerling die later nog andere zorg vraagt. Ook aandacht voor bijvoorbeeld het

bewust kiezen voor een positief pedagogisch leerklimaat valt hieronder.

Fase 1: Verhoogde zorg. Soms is tijdelijk of structureel aandacht nodig voor bepaalde groepen of

situaties waarin leerlingen zouden kunnen verkeren; het aanleren van Sociale Vaardigheden,

examentraining, hoogbegaafdheid, de jonge Mantelzorger, scheiding, aandacht voor

rouwverwerking, Paarse Vrijdag en radicalisering… Zonder direct een leerling in gedachte te nemen,

willen we als school dat deze ondersteuning geboden wordt en zichtbaar is voor iedere leerling, al zal

niet iedere leerling hiervan gebruik hoeven maken.

Fase 2: Speciale zorg. Daarnaast zijn er leerlingen zonder label, maar met een gerichte hulpvraag.

Denk aan specifieke hulp bij groepsvorming, pesten, een training in weerbaarheid, faalangst. Ook

leerlingen met een belemmering van langduriger aard, zoals dyslexie, dyscalculie of ADHD kunnen

worden gerekend tot deze groep.

Fase 3: School op Maat. De situatie waarin een leerling vraagt om een uniek leertraject, ontworpen

voor zijn of haar specifieke situatie. Dit kunnen leerlingen zijn met een ‘extra zorgarrangement’

(voormalige LGF/ Rugzak) of een aangepast lesrooster, ontheffing van de leerplicht of een

persoonlijke mentor.

College de Heemlanden heeft een doorlopende zorglijn, waarbij we de diverse vormen van zorg

onderbrengen in het brede zorgcontinuüm.

Zoveel verschillende vormen van zorg en ondersteuning vragen om een heldere aansturing en

eenduidig beleid.

Handelingsgericht werken (HGW) is een belangrijk speerpunt van het Samenwerkingsverband Zuid-

Utrecht (notitie Ondersteuningsplan SWV, 2016). Voor velen lijkt dit een nieuwe methodiek of weer

een aparte aanpak, maar vaak passen docenten de methodiek al onbewust toe. De transitie van

onbewust bekwaam naar het bewust bekwaam handelen en vooral het verantwoorden van ons

handelen zijn belangrijke verbeterpunten.

Doelstelling van passend onderwijs is zoveel mogelijk leerlingen binnen het reguliere onderwijs te

houden. Het is niet altijd mogelijk om leerlingen volledig binnen de eigen klas-setting te helpen en

daarom kiezen scholen steeds vaker voor zogenaamde trajectklassen. Het Samenwerkingsverband is

voornemens scholen extra budget te geven om dergelijke vormen van extra ondersteuning te

realiseren.


De zorgcoördinator zorgt voor een heldere aansturing en eenduidig zorgbeleid.

22

Handelingsgericht werken is volgens de afspraken binnen het Samenwerkingsverband voor de

komende jaren een belangrijk aandachtspunt. We komen tot een duidelijk model voor HGW en

in de scholing van docenten wordt hier blijvend aandacht aan besteed.

Onderzoek naar de haalbaarheid van een ‘trajectklas’, waarin leerlingen die extra ondersteuning

nodig hebben (bijvoorbeeld leerlingen die voorheen een indicatie hadden of leerlingen met

angst, autisme of ADHD) worden opgevangen door gespecialiseerde docenten.

5.6 Meer- en hoogbegaafdheid

Meer- en hoogbegaafde kinderen hebben een andere manier van leren en andere interesses.

Communicatie met hen vraagt om een aangepaste benadering. In onze Atheneum-plus klassen

hebben we de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan in de begeleiding van deze groep leerlingen.

Deze groep leerlingen heeft behoefte aan het krijgen van eigen verantwoordelijkheid, het leren

stellen van doelen en het zelf keuzes leren maken. We vinden het belangrijk dat we deze groep

leerlingen in de school een passend onderwijsaanbod kunnen bieden. In de komende

schoolplanperiode willen we deze groep leerlingen met meer gepersonaliseerde trajecten uitdagen.

Dit past binnen de mogelijkheden van het versneld en verrijkt vwo, maar zal vooral op pedagogisch

en didactisch vlak specifieke deskundigheid nodig hebben.


• Onze docenten trainen in vaardigheden op pedagogisch en didactisch vlak in het omgaan met

meer- en hoogbegaafdheid. Ons onderwijs is altijd uitdagend!

5.7 Topsport

College de Heemlanden zet zich voor leerlingen die op een hoog niveau hun sport beoefenen,

maximaal in om topsport en onderwijs met elkaar te combineren. Dit past bij ons uitgangspunt dat

wij talenten bij leerlingen willen ontwikkelen. De school heeft geen formele erkenning als topsport

talentschool, maar zoekt binnen de wettelijke mogelijkheden naar oplossingen.


• De school heeft het topsportbeleidsplan opgesteld en is in staat op individueel niveau met

leerlingen afspraken te maken over aangepaste onderwijsprogramma’s.

5.8 Gezonde leefstijl

De school besteedt structureel aandacht aan de gezondheid van leerlingen. In de lessen is er

aandacht voor gezondheid, in de fysieke en sociale omgeving worden maatregelen genomen om

gezond gedrag te stimuleren (bijvoorbeeld een gezonde schoolkantine en een rookvrij schoolplein),

gezondheidsproblemen worden gesignaleerd (bijvoorbeeld door deelname gezondheidsonderzoeken

van de GGD) en het beleid is vastgelegd in het schoolbeleid. Uit het schoolprofiel van de GGD blijkt

dat onze leerlingen overwegend gezond leven: ze sporten en eten gezond. Tegelijkertijd zijn

23

bijvoorbeeld sociale veiligheid en weerstand bieden aan gamen, alcohol en drugs niet voor alle

leerlingen vanzelfsprekend. We doen al veel om hen hierin te begeleiden, maar kunnen nog meer

doen, zowel in ons preventieaanbod voor leerlingen en ouders, op het gebied van schoolregels als in

de monitoring en begeleiding van kwetsbare leerlingen. Zo gaan we het schoolplein rookvrij maken,

wordt onze boodschap aan leerlingen op het gebied van alcohol duidelijker en coherenter en willen

we een dichter vangnet creëren voor leerlingen met sociaal-emotionele problemen.

Beleidsvoornemen 2016-2020

De school behaalt het certificaat Gezonde School voor drie van de vijf thama’s: a) bewegen en

sport, b) voeding, c) welbevinden en sociale veiligheid, d) roken,alcohol en drugspreventie en e)

relaties en seksualiteit. Voor alle vignetten wordt in samenwerking met de GGD onderzocht wat

nodig is om deze te behalen.

24

6. Beleidsspeerpunten personeel en organisatie

Het personeelsbeleid, voor zover dat in het schoolplan tot uitdrukking wordt gebracht, is vooral

gericht op ons onderwijskundig beleid. Medewerkers staan achter de doelstellingen en ambities van

de school, kennen de verwachtingen die de school van hen heeft en weten zich gesteund in hun werk

en hun ontwikkeling. Het personeelsbeleid ondersteunt dit door in de basis de organisatie te

beschrijven: strategische personeelsplanning, functiebouwwerk, taakbeleid, kwaliteitsregister. En

ook door instrumenten te ontwikkelen die er voor zorgen dat “de juiste man op de juiste plek zit”,

dat er zicht is op het functioneren, mogelijke en noodzakelijke verbeteringen en

ontwikkelmogelijkheden.

Om de kwaliteit van ons onderwijs te borgen en verder te verbeteren is het van belang dat de

medewerkers continu bezig zijn met hun professionele ontwikkeling. Deze professionele

ontwikkeling kan op een formele manier (via scholing en studiedagen), maar vooral ook op informele

wijze op de onderwijsvloer plaatsvinden. Op onze school willen we graag een professionele cultuur

stimuleren waar docenten in vaksecties en afdelingsteams van en met elkaar leren en het

professionele gesprek met elkaar voeren over de onderwijskwaliteit.

Om de school toekomstbestendig te houden zijn flexibele medewerkers nodig en moet de

organisatie de mogelijkheid hebben de omvang of de kwaliteit van het medewerkersbestand aan te

passen.

6.1 Omschrijving van een professionele cultuur en leergemeenschap

In een professionele cultuur en leergemeenschap is een groep docenten gezamenlijk

verantwoordelijk voor de opbrengsten bij hun vak, maar ook voor de groep leerlingen binnen hun

afdeling. Zij gaan na wat in hun vak werkt en niet werkt, leren van elkaar, stellen hun didactische

aanpak bij en evalueren hun werk op grond van concrete resultaten. Docenten nemen geen

genoegen met zittenblijven, slecht klassenklimaat of zelfs ‘slecht functionerende’ collega’s. De kern is

dat docenten weten dat lesgeven een buitengewone complexe zaak is en dat je niet in je eentje je

eigen lespraktijk kunt verbeteren. Daarvoor heb je collega’s nodig, die in een professionele

leergemeenschap samenwerken aan de verbetering van ieders opbrengsten. Op College de

Heemlanden betekent dit dat je als docent zowel binnen de eigen sectie als binnen je afdeling

hieraan een actieve bijdrage levert en dat je met elkaar bepaalt welke acties en initiatieven worden

ondernomen om het onderwijs te verbeteren. Het wordt je niet opgelegd, maar je doet het als

docenten met elkaar.


Er is een organisatiestructuur/ overlegstructuur die past bij professionele, zelfsturende cultuur

die wij voorstaan.

Het management ondersteunt actief de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers en neemt

besluiten waar nodig.

6.2 Strategische personeelsplanning

Allerlei ontwikkelingen hebben invloed op de kwalitatieve en kwantitatieve personeelsbehoefte van

de school. Daarop willen we anticiperen door een strategische personeelsplanning te maken.

25

Hiermee zorgen we dat de school de veranderingen kan waarmaken en dat medewerkers zicht

krijgen op kansen en inzetbaar blijven in de toekomst. We willen 4 jaar vooruitplannen en deze

planning jaarlijks bijstellen.


De school heeft een meerjaren personeelsplanning. De planning wordt elk jaar bijgesteld op basis

van het op dat moment meest waarschijnlijke scenario voor de komende vier jaar.

6.3 Flexibiliteit in arbeidsrelaties

Veranderingen in aantallen leerlingen, nieuwe vakken, klassengrootte, etc. hebben direct invloed op

de formatie en de begroting. Om de fluctuaties in het aantal benodigde medewerkers over een

langere termijn op te kunnen vangen, is meer flexibiliteit nodig. Die flexibiliteit bereiken we door

flexibele contracten af te sluiten én door flexibele inzetbaarheid van medewerkers doordat zij op

meerdere gebieden inzetbaar zijn. Vanuit de strategische personeelsplanning zullen we op beide

inzetten.


• De school realiseert voldoende flexibiliteit in de arbeidsrelaties om zich aan te kunnen passen

aan veranderingen in de omgeving zonder gedwongen ontslagen.

6.4 Sociaal plan

Bij organisatorische veranderingen willen we medewerkers inzicht geven in de stappen die worden

gezet als het aantal banen terugloopt of het soort banen verandert. Hoewel we in het

personeelsbeleid alles doen om flexibel te blijven en ons op veranderingen voor te bereiden, is het

verstandig om ook dit scenario door te denken.


• De school heeft een doorlopend sociaal plan, waarin rechten en plichten van de school en van de

medewerkers zorgvuldig zijn vastgelegd. Het plan wordt jaarlijks geëvalueerd.

6.5 Functiebouwwerk

Voor elke medewerker is duidelijk wat zijn taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn en

hoe hij bijdraagt aan de doelstelling en ambities van De Heemlanden. Het functiebouwwerk bestaat

uit functiebeschrijvingen die passen bij de staande organisatie. Er wordt een onderhoudsprocedure

geschreven, zodat veranderingen in de organisatie steeds op een gestructureerde manier worden

verwerkt in het functiebouwwerk.

Naast de beschrijving van de inhoud van de functies, voorziet het functiebouwwerk in een

beloningsstructuur. Het doel is voor iedere medewerker te komen tot een onderbouwde,

geaccepteerde en eerlijke beloning.

Het functiebouwwerk is tevens de basis voor werving & selectie, functionerings- en

beoordelingscyclus, loopbaanontwikkeling.

26


• Er is een up-to-date functiegebouw met een transparante onderhoudsprocedure. Iedere

medewerker heeft een functiebeschrijving en beloning die past bij zijn functie-inhoud.

6.6 taakbeleid

Beleidskeuzes hebben invloed op de inzet van medewerkers en daarmee op het taakbeleid. En het

taakbeleid biedt medewerkers mogelijkheden om zich te ontwikkelen en hun talenten breder in te

zetten.

We willen dat het taakbeleid de organisatieontwikkeling ondersteunt door duidelijk te zijn over

doelstellingen en prioriteiten, door ruimte te geven aan medewerkers in de ontwikkeling en

uitvoering van taken en door de samenhang in taken te bewaken.

De komende tijd worden de normen die nu onder het taakbeleid liggen bezien. We willen toe naar

een taakbeleid met een focus op ontwikkeling en samenhang. Het taakbeleid is een rekenmodel,

waarmee we borgen dat organisatieontwikkeling de ruimte krijgt die nodig is. En het taakbeleid is

een “keuzemenu” voor medewerkers die graag willen investeren in hun eigen ontwikkeling en de

ontwikkeling van de school.


• Het taakbeleid is een instrument om de ontwikkelingen in de school te stimuleren en is zo

ingericht dat het een beroep doet op de professionaliteit en zelfsturing van medewerkers.

6.7 werving en selectie: juiste man op juiste plek

Iedere ruimte in de formatie nodigt uit om na te denken over de invulling daarvan. De strategische

personeelsplanning biedt de mogelijkheid om daarin toekomstbestendige keuzes te maken. Dit

betekent dat altijd eerst naar wensen en mogelijkheden van eigen medewerkers wordt gekeken,

voordat er sprake is van externe werving. Vakkennis, bevoegdheid en competenties volgen uit het

functiebouwwerk en het taakbeleid.

De arbeidsmarktcommunicatie wordt vernieuwd. De wervingsteksten worden aangescherpt en

sluiten aan bij de doelstellingen en ambities van De Heemlanden. Er wordt een vertaling gemaakt

naar de competenties die van de nieuwe medewerker worden verwacht.

Er wordt een protocol gemaakt dat de medewerkers die betrokken zijn bij de werving & selectie

instrumenten geeft om de selectie professioneel uit te voeren. Medewerkers die vanuit hun functie

regelmatig bij selectie van nieuwe collega’s zijn betrokken, worden getraind in het voeren van

selectiegesprekken.


Werving & selectie wordt professioneel uitgevoerd en er wordt steeds een afweging gemaakt

tussen interne mobiliteit en externe werving.

• Werving is onderdeel van de PR van de school.

27

6.8 gesprekscyclus: functionerings- en beoordelingsgesprekken

De gesprekscyclus heeft een centrale plek in het personeelsmanagement. Elk jaar stelt de

leidinggevende met de medewerker de doelstellingen vast, bespreekt de voortgang en evalueert het

resultaat. De doelstellingen betreffen de invulling van de huidige functie en de ontwikkeling van de

medewerker.

Bij goed functioneren van de medewerker zal de gesprekscyclus zich richten op de ontwikkeling van

de medewerker. De permanente ontwikkeling is belangrijk voor de organisatie en voor de

medewerker zelf. Duurzame inzetbaarheid wordt gerealiseerd door over en weer duidelijk te zijn

over de mogelijkheden die de organisatie en de medewerker in zich hebben. De gesprekscyclus levert

een plan op om de medewerker voor de toekomst inzetbaar te houden. Er wordt een format

gemaakt om eenduidigheid van de gesprekken en de overdraagbaarheid van de resultaten te borgen.


Er is een gesprekscyclus ingevoerd voor alle medewerkers. Medewerkers en leidinggevenden

voeren de cyclus elk jaar uit.

Er wordt uitvoering gegeven aan de persoonlijke ontwikkelplannen van medewerkers.

6.9 procedure bij disfunctioneren

Als de huidige functie onvoldoende wordt ingevuld, richt de gesprekscyclus zich op het verbeteren

van het functioneren en wordt het aantal gesprekken uitgebreid. Er wordt een protocol gemaakt dat

zowel de leidinggevende als de medewerker inzicht geeft in werkwijze en bevoegdheidsverdeling als

disfunctioneren wordt vastgesteld.


• Er is een protocol “wat zijn de stappen bij disfunctioneren”.

• Elk signaal van disfunctioneren wordt opgevolgd en besproken met de medewerker. Iedere

leidinggevende weet hoe hij een verbetertraject maakt en zorgt voor zorgvuldige dossiers.

6.10 Lerarenregister

In 2017 wordt het voor docenten verplicht zich te registreren in het kwaliteitsregister voor leraren.

Elke 4 jaar is herregistratie nodig en moet worden aangetoond dat de leraar nog bevoegd en

bekwaam is. Als school stellen we onze docenten vanzelfsprekend verplicht om zich te registreren en

dus ook om bevoegd en bekwaam te blijven. Afspraken hierover worden vastgelegd in het

scholingsbeleidsplan.


Alle docenten zijn geregistreerd in het kwaliteitsregister voor leraren.

28

6.11 Ontwikkeling, kennis en vaardigheden (nascholing en professionalisering)

Het opleidingsbeleid kent vier hoofddoelen:

- Ontwikkelingen die volgen uit de strategische personeelsplanning en het taakbeleid

ondersteunen met opleidingen, trainingen en begeleiding

- Ontwikkelvragen die volgen uit de gesprekscyclus kunnen ondersteunen met opleidingen,

trainingen en begeleiding

- Stagiaires en beginnende docenten een goede start in het onderwijs bieden

- Docenten in de gelegenheid stellen te voldoen aan de eisen uit kwaliteitsregister

Ieder jaar wordt een opleidingsplan opgesteld.


Er is een scholingsbeleidsplan. Elk jaar wordt dit plan vertaald naar een opleidingsplan met

speerpunten, budgetten en in- en extern opleidingsaanbod.

6.12 Levensfasebewust beleid/ duurzame inzetbaarheid

De gesprekscyclus biedt de mogelijkheid om wensen en mogelijkheden van organisatie en

medewerker op elkaar af te stemmen. De cao biedt door de LPB-uren al de mogelijkheid om tot

taakverlichting te komen. Daarnaast biedt het taakbeleid ook inhoudelijk de mogelijkheid om een

evenwicht tussen belasting en belastbaarheid te vinden. Medewerkers die twijfelen over hun keuze

voor het onderwijs, bieden we een mogelijkheid om zich te oriënteren op een andere baan. Dat kan

door gesprekken met een loopbaancoach of door tijdelijke detachering elders.


• Duurzame inzetbaarheid is vast onderwerp in gesprekscyclus. Medewerkers en leidinggevenden

kunnen een beroep doen op diverse instrumenten om goede keuzes te maken voor de toekomst.

6. Nieuwe docenten/begeleiding startende docenten

De school ziet het als haar maatschappelijke plicht om nieuwe docenten op te leiden. Het is

belangrijk om te bekijken hoeveel stagiaires wij binnen onze formatie een goede plek kunnen bieden

om te leren. Daarbij is niet alleen het aantal begeleiders van belang, maar ook de mate waarin de

afdeling en de secties een starter kunnen ondersteunen en een veilig leerklimaat kunnen neerzetten.

Voor stagiaires geldt dat op voorhand geen garantie is op een werkplek na hun afstuderen.

De begeleiding en coaching van startende docenten is een belangrijk aandachtspunt. Landelijke

cijfers geven aan dat ongeveer 25% van de startende docenten binnen een periode van 5 jaar het

onderwijs weer verlaat. De periode waarin startende docenten worden begeleid zal verlengd worden

van 2 naar uiteindelijk een periode van 5 jaar en daarnaast zullen onze docentenopleiders ook een

rol spelen bij de professionalisering van alle medewerkers. Het vermogen van docenten om zich

blijvend te kunnen ontwikkelen in zijn werk, samen, met en van zijn collega’s te kunnen leren en bij

de tijd te blijven is een essentieel onderdeel van de nieuwe bekwaamheidseisen.

29


• De school is een goede opleidingsschool. In het scholingsbeleidsplan zijn de eisen geformuleerd

die de school zichzelf stelt om een goede een opleidingsschool te zijn.

• Het aantal stagiaires en opleidingen past bij de opleidingscapaciteit van de school, de afdelingen

en de secties.

30

7. Beleidsspeerpunten financiën en beheer

7.1 Meerjarenbegroting

De afgelopen jaren was het opstellen van de meerjarenbegroting vooral een cijfermatige exercitie.

De laatste twee jaar is er aandacht gegeven aan het tijdig opleveren van een meerjarenbegroting die

is opgebouwd vanaf “het laagste niveau”. Hierdoor is het mogelijk om een gedegen rapportage te

maken en verschillen tussen begroting en realisatie te analyseren.

Voor de komende jaren is het zaak om de meerjarenbegroting ook beleidsrijk te maken. Voor alle

posten op de begroting moet duidelijk zijn welke bijdrage zij leveren aan de doelstellingen van de

school. Hierdoor kan de school ook goede keuzes maken en investeringen beoordelen op de

toegevoegde waarde voor de school als geheel


• We komen tot een beleidsrijke meerjarenbegroting van goede kwaliteit die tijdig instemming

verkrijgt van RvT en MR.

7.2 Budgetten voor afdelingen en secties

Om betrokkenheid te stimuleren is het belangrijk om verantwoordelijkheden op een lager niveau

neer te leggen. Het toekennen van budgetten op afdelings- en sectieniveau kan hier een belangrijk

hulpmiddel bij zijn. De komende jaren willen we er naar toe werken om afdelingsleiders (en tot op

zekere hoogte) sectievoorzitters budgetverantwoordelijkheid te geven.


• Jaarbegroting maken op zowel afdelings- als sectieniveau en hier per kwartaal ook over

rapporteren

7.3 managementrapportages

Managementrapportages (onderwijsresultaten, HRM en financiën) zijn belangrijke

sturingsinstrumenten in de school. Deze rapportages worden nu nog grotendeels door ons zelf

gegenereerd uit de bronbestanden, maar we streven naar voortdurend actuele data voor onze

belangrijkste resultaatgebieden


• Management en staffunctionarissen maken gebruik van eenvoudige en altijd actuele dashboards

voor onderwijsresultaten, HRM en financiën

7.4 Huisvesting

31

Voor een schoolgebouw als dat van ons, wat inmiddels 25 jaar oud is, is het belangrijk om te blijven

investeren in een frisse uitstraling. Na een aantal jaren waarin (ook) op de huisvesting stevig

bezuinigd is, wordt er op dit moment een inhaalslag gemaakt qua onderhoud. Ook voor de komende

jaren staat er nog een aantal investeringen in de MOP, die er voor moeten zorgen dat ons gebouw

eigentijds en aan alle onderwijswensen kan voldoen.

Gezien de stijging van de leerlingaantallen in de laatste jaren is het noodzakelijk om extra ruimte te

verkrijgen. Op dit moment wordt hierover volop discussie gevoerd met de gemeente. Ons

uitgangspunt is dat we proberen op onze huidige locatie extra ruimte te krijgen. Indien dit niet tot de

mogelijkheden behoort zullen we ons moeten oriënteren op een secundaire locatie.


• Zorgen dat de beschikbare ruimte sluit met het actuele aantal leerlingen

7.5 Een gezond binnenklimaat

In een lokaal spelen, naast de algemene eisen zoals grootte en de inrichting van een lokaal, fysische

arbeidsomstandigheden zoals luchtverontreiniging, temperatuur en verlichting een belangrijke rol bij

het ervaren van comfort en leerprestaties.


We voldoen aan het basisprogramma van eisen voor ‘Frisse scholen’, klasse C.

7.6 Duurzaamheid

Binnen onze school vinden we het ook belangrijk om duurzaam te opereren. Zo zijn er de afgelopen

jaren op het gebied van elektriciteitsbesparing al de nodige maatregelen genomen. Verlichting die

werkt op bewegingssensoren en vervanging van de huidige tl-verlichting door led-verlichting zijn al in

gang gezet, of inmiddels helemaal ingevoerd.

Ook in onze aanbestedingsprocedures proberen we duurzaamheid mee te nemen. Zo zijn er in onze

aanbesteding schoonmaakdiensten diversie eisen meegenomen op gebied van mens en milieu.

7.7 Leermiddelenbeleidsplan

De komende jaren willen we komen tot een nieuw leermiddelenbeleidsplan, waarin ICT ook een

meer prominente rol gaat spelen. Uitgangspunt voor dit nieuwe leermiddelenbeleidsplan is dat er

een goede mix ontstaat tussen de meer traditionele lesmethoden (lees: boeken) en meer adaptieve

lesmethoden (lees: licenties en/ of apps). Tweede uitganspunt is dat de leermiddelen die aangeschaft

worden door de school ook passen binnen de bekostiging die van het ministerie wordt ontvangen

voor de leermiddelen.

32


• Het opstellen van een breed gedragen beleidsplan

7.8 Ict

Zoals in de onderwijsdoelstelling reeds beschreven moet ICT de komende jaren een vaste plek krijgen

in de lessen op College de Heemlanden. Hiervoor is het allereerst noodzakelijk dat er een stabiel

netwerk met voldoende capaciteit gecreëerd wordt. Het afgelopen jaar is hiervoor de basis gelegd en

met enkele specifieke investeringen in 2017 wordt de capaciteit vergroot om ervoor te zorgen dat

ICT aan de wensen van het onderwijs kan voldoen.


• Verder vergroten van de capaciteit zodat ICT (bijvoorbeeld BYOD) tot de mogelijkheden gaat

behoren.

7.9 Roosters

De komende jaren wordt ook prioriteit gelegd bij het tijdig opleveren van kwalitatief hoogwaardige

roosters. Zoals onder het kopje huisvesting beschreven kampt de Heemlanden momenteel met een

ruimtetekort. Hierdoor is het noodzakelijk om goed te roosteren zodat er:

- Niet teveel tussenuren ontstaan voor leerlingen

- Niet teveel tussenuren ontstaan voor docenten

- Er voldoende lokalen beschikbaar zijn om ons complete lesaanbod uit te kunnen voeren.

Om dit proces verder te verbeteren is in 2016 het roosterbeleidsplan opnieuw tegen het licht

gehouden en zal er de komende jaren geïnvesteerd worden in het roosterbureau (zowel in software

als in mensen).


Het voor de zomervakantie opleveren van een conceptrooster

Na de zomervakantie starten met een kwalitatief hoogwaardig rooster conform

roosterbeleidsplan.

Schoolplan 2016-2020 · 2017-06-02 · 2 Schoolplan 2016-2020 1. Inleiding Voor u ligt het...

Documents

Transcript of Schoolplan 2016-2020 · 2017-06-02 · 2 Schoolplan 2016-2020 1. Inleiding Voor u ligt het...