schelde sterk merk_jaarverslag_2016.pdf

1

Titel VOORTGANGS-

RAPPORT 2016

SCHELDE

STERK MERK

3

Voorwoord

Beste lezer,

Bij de start van het strategisch project in augustus 2015 namen we het voorzitterschap van Schelde Sterk

Merk op. Met tevredenheid stellen we u het voortgangsrapport 2016 voor. Dit voortgangsrapport bevat

een verslag van de activiteiten van augustus 2015 tot augustus 2016 en een programma voor 2016-2017.

U krijgt een gedetailleerd overzicht van de voortgang van het project Schelde Sterk Merk. De

hoofddoelstellingen van het project zijn verdeeld in 3 strategische doelstellingen, die opgevat zijn als

concrete acties. De realisatie van deze acties leidt tot ruimte om te leven (wonen, werken) en te beleven

(recreëren) in de Scheldevallei tussen Antwerpen en Gent.

In 2016-2017 worden de eerste realisaties op het terrein zichtbaar. Wanneer worden de kastelen en hun

natuurgebieden opengesteld voor het grote publiek? Hoe zullen de Natuurbelevingspaden eruit zien? Wat

zijn de plannen voor onthaal in en ontsluiting van de Durmevallei en de Kalkense Meersen/Berlare? U

leest het allemaal in dit rapport.

Veel leesplezier.

Jan Briers Jozef Dauwe

Gouverneur Oost-Vlaanderen Gedeputeerde Oost-Vlaanderen

Voorzitter stuurgroep Schelde Sterk Merk Covoorzitter Schelde Sterk Merk

4

Inhoud

Voorwoord ...................................................................................................................................................... 3

Strategisch karakter van het project (uit de projectaanvraag) ....................................................................... 5

Werkingsgebied ............................................................................................................................................... 8

Missie .............................................................................................................................................................. 9

Visie ............................................................................................................................................................... 11

Huisstijl .......................................................................................................................................................... 14

Actieplan 2015-2016 ..................................................................................................................................... 15

Bespreking acties 2015-2016 ........................................................................................................................ 17

Budget 2015-2016 ......................................................................................................................................... 42

Actieplan 2016-2017 ..................................................................................................................................... 43

Budget 2016-2017 ......................................................................................................................................... 47

Bijlagen .......................................................................................................................................................... 49

5

Strategisch karakter van het project (uit de projectaanvraag)

De getijgebonden Schelde is een belangrijk structuurbepalend element die een strategische positie

inneemt centraal in de Vlaamse Ruit. Voor het Schelde-estuarium, als belangrijk gebied van de natuurlijke

structuur in Vlaanderen, werden in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen gebiedspecifieke

ontwikkelingsperspectieven uitgetekend. Dit houdt in dat omwille van het uitzonderlijk belang, de

natuurlijke potentie van het Schelde-estuarium optimaal beschermd en ontwikkeld moet worden,

rekening houden met de functie voor de scheepvaart en voor het integraal waterbeheer. De uitvoering

van het Sigmaplan voorziet naast een forse investering in de beveiliging tegen overstromingen ook een

belangrijk natuurherstel van de Scheldenatuur. Het Schelde-estuarium is met zijn brak - zoet gradiënt een

vrijwel uniek estuarium in Europa. Een belangrijk Natura2000-netwerk tekent zich af binnen een

verstedelijkt gebied.

Het visiegebied is echter bestuurlijk en administratief-institutioneel erg complex. In het gebied liggen 14

gemeenten, 1 stad, 2 provincies. Het gebied wordt bovendien noordelijk en zuidelijk begrensd door de

grootstedelijke metropolen Antwerpen en Gent. De behoefte in het gebied om te recreëren in een groene

omgeving is dan ook zeer groot. De centrale ligging in de Vlaamse ruit moet ons waakzaam houden. Het

kan niet de bedoeling zijn dat bezoekerscongestie (bv. locatiegebonden of bij piekmomenten)

problematisch wordt voor het behalen van de Europese natuur doelen (instandhoudingsdoelstellingen).

Anderzijds is een ruim maatschappelijk draagvlak voor het natuurherstel in de het Schelde-estuarium

essentieel met het oog op het duurzaam karakter van dit herstel. Een verbeterde kennis en begrip van de

Scheldenatuur en vooral een positieve beleving ervan is hiertoe van groot belang. De grote

aaneengesloten bos- en natuurcomplexen die grotendeels ontstaan door de realisatie van het Sigmaplan

hebben een grote meerwaarde vanuit toeristisch-recreatief oogpunt. Waar nodig, kan i.f.v. de ecologische

draagkracht gedacht worden aan bezoekersbeheer en spreiding van recreatie in tijd en/of ruimte. De

regio is bekend om zijn fietstrajecten langs het water, zijn veerponten, zijn vele bezienswaardigheden en

natuurgebieden in de directe omgeving, zijn recreatieve vaart, zijn horeca.

De uitdaging bestaat in het geleidelijk aan fysiek en kwalitatief aan elkaar rijgen van attractieve

natuurgebieden, dorpen en bezienswaardigheden rondom een snoer van waterwegen en toeristisch

recreatieve routes (waaronder wandelen fietstrajecten) als structurerende hoofdassen.

Het Sigmaplan is gebaseerd op veiligheid en natuurlijkheid maar vormt geen aaneengesloten gebied. Een

gedragen globale gebiedsvisie die kansen geeft voor een landinwaartse integratie van landschappelijke,

recreatieve en cultuurhistorische elementen en waarden, ontbreekt tot op heden. Een globale

gebiedsvisie zou nochtans de ruimtelijke kwaliteit aanzienlijk kunnen verbeteren en de samenhang tussen

verschillende initiatieven in het gebied versterken. De regio van de getijden-Schelde zou door meer

samenwerking en meer (bestaande) middelen te bundelen, kunnen evolueren tot één aantrekkelijk

geheel voor inwoners en bezoekers. Het 'hinterland', steden en gemeenten zouden kunnen worden

verbonden met de Schelde via aantrekkelijke, toegankelijke gebieden, gericht op welzijn en onthaal.

Deze aanpak zal nieuwe kansen scheppen voor de socio-economische en ecologische ontwikkeling van de

regio.

Om dit te verwezenlijken wordt een partnerschap opgericht waarin een sterk en vermarktbaar product

vorm krijgt. Een stevige, kwalitatief hoogstaande groene infrastructuur binnen de verstedelijkte Vlaamse

6

Ruit wordt zo gerealiseerd en verduurzaamd mét draagvlak. De uitvoering van deze visie geeft concrete

invulling aan de VIA-doelstellingen om tegen 2020 van Vlaanderen een groen en dynamisch

stedengewest te maken.

Het projectvoorstel zal toelaten een integrale aanpak te ontwikkelen die zich richt op afstemming en

samenwerking tussen de verschillende actoren in het gebied met het oog op realiseren van volgende 3

strategische doelstellingen:

I Schelde- en Durme-estuarium als Europese biodiversiteitshotspot

De bestaande natuurgebieden langs de Zeeschelde en de getijgebonden Durme samen met de

natuurontwikkelingsgebieden i.h.k.v. het Sigmaplan vormen de ruggengraat van een belangrijk Europees

natuurgebied met hoge biodiversiteit. Een integrale benadering van het beheer van deze gebieden moet

zorgen voor maximale kwaliteitsverbetering. Ter ondersteuning van deze ruggengraat wordt actief

gezocht naar opportuniteiten om het netwerk te versterken.

II Schelde- Durme-estuarium als toeristisch-recreatieve attractiepool

We wensen de intrinsieke kwaliteiten van de streek te ontwikkelen en te benutten. Een regionale

toeristisch-economische ontwikkeling is duurzaam als er verder consequent en doorgedreven

geïnvesteerd wordt in toeristische voorzieningen. Die leiden tot een aantrekkelijk landschap met

authentieke, goed beheerde en ontsloten groengebieden en monumenten.

Er is nood aan kwaliteitopschaling en ontsluiting en aan uniforme en herkenbare toeristische

infrastructuur die geïntegreerd is in het landschap en passend in de streek. Een ambitieuze en goed

gedoseerde marketing van de regio is tevens onontbeerlijk. De ambities hiertoe worden, evenals de

doelmarkten van waaruit bezoekers worden aangetrokken, beschreven in het Strategisch Beleidsplan

Toerisme Scheldeland vzw.

III Maximaal draagvlak en medeverantwoordelijkheid

Door de regio beleefbaar te maken en mensen te betrekken bij de verdere ontwikkeling wordt het

Schelde-Durme-estuarium concreet in de hoofden en de harten van de mensen. Hiervoor is het belangrijk

om vanuit het partnerschap ook te investeren in eenduidige communicatie en een uniforme uitstraling.

Op deze manier hopen we de lokale bevolking te overtuigen van het uniek karakter van het Schelde –

Durme estuarium, van de kansen die dit biedt voor de regio, hen tenslotte ook aan te zetten tot eigen

initiatief. Voor een duurzame ecologische en toeristisch-economische ontwikkeling is voldoende

draagvlak, medeverantwoordelijkheid en inzet van de lokale bevolking een kritische succesfactor. Door

het versterken van het maatschappelijk draagvlak in het Schelde- en Durme-estuarium, zullen

particulieren, lokale instanties, gemeenten, landbouwers en andere ondernemers meer bereid zijn om

mee te werken aan het 'Schelde-sterk merk'. Het streven naar evenwicht en zelfs synergie tussen de

economische, sociale en ecologische belangen moet er toe leiden dat weerstanden inspireren om

oplossingen en acties uit te werken. Het ‘Not In My Backyard-syndroom’ wordt omgezet in ‘Please In My

Backyard’.

7

Het strategisch project wil deze globale doelstellingen omzetten in de volgende operationele

doelstellingen:

1. Vergroten van de landschappelijke kwaliteit van het gebied (Schelde- Durme estuarium) (tegengaan

van verrommeling/ versnippering, zorg voor erfgoed en natuur)

2. Een verdere kwalitatieve opschaling van de toeristisch recreatieve ontsluiting van het gebied

(kwalitatief netwerk van wandelen fietspaden)

3. Verdere uitbouw en stroomlijnen van het bezoekersonthaal en de beheersing van bezoekersstromen

4. Afstemmen van beheer en inrichting voor natuur, recreatieve infrastructuur en recreatieve

activiteiten

5. Verhogen van de ‘verhaling’ van het gebied i.f.v. de belevingswaarde: op een kwaliteitsvolle en

interactieve manier aan de hand van moderne mogelijkheden.

6. Verhogen van de natuurbeleving van het gebied, rekening houden met de ecologische draagkracht

van het gebied

7. Ambitieuze en goed gedoseerde marketing van de regio

8. Streekbeleving en streekidentiteit verhogen door middel van ondersteuning en promotie van

streekgebonden producten.

9. Lokale bevolking sensibiliseren voor de bijzondere kwaliteiten van de regio zodat inwoners van de

regio sterke ambassadeurs worden voor hun eigen streek.

10. Ontwikkelen van een visie op natuur- landbouw- en milieueducatie (NME) voor het Schelde- Durme-

estuarium en de implementatie ervan door het uitvoeren van concrete NME-projecten.

11. Het ontwikkelen van een realisatiegerichte overlegstructuur die eenvoudig is in organisatie, die het

eenheidsgevoel levendig houdt en acties opvolgt en bijstuurt. Het activeert de kwaliteiten van

stakeholders en actoren en zet aan tot samenwerking dat leidt tot een gemeenschappelijke

beeldvorming.

8

Werkingsgebied

Het werkingsgebied van Schelde Sterk Merk is weergegeven op onderstaande kaart:

Het project Schelde Sterk Merk strekt zich uit van Laarne tot aan de polder van Bazel en Rupelmonde met

de gemeenten Berlare, Bornem, Puurs, Hamme, Kruibeke, Laarne, Sint-Amands, Willebroek, Temse,

Waasmunster, Wetteren, Wichelen en Zele, de stad Dendermonde en de 2 provincies Antwerpen en

Oost-Vlaanderen. De Schelde vormt hierbij de verbindende structuur waarbij de openruimtegebieden van

de betreffende gemeenten een prominente rol spelen. Belangrijk hierbij zijn de landschappelijke dragers

zoals beekvalleien, boscomplexen en kasteeldomeinen aanwezig in deze openruimtegebieden, waarvan

we de herkenbaarheid en binding met de Schelde en haar getijgebonden bijrivieren willen versterken.

Dit is een groot werkingsgebied. Op vlak van visie bekijken we dit als één geheel. In de dagdagelijkse

werking onderscheiden we 5 deelgebieden waarbij het de taak van het overkoepelende strategische

project is om steeds de eenheid en onderlinge verbondenheid te waarborgen:

Kalkense Meersen en Berlare

Durmevallei

Klein-Brabant & Willebroek

Dendermonde

Polders van Kruibeke (& Temse)

We zien de begrenzing van het werkingsgebied niet als een harde grens. We bekijken dit pragmatisch en

per project. In de ontwikkeling voor een onthaal- en ontsluitingsvisie voor de Durmevallei nemen we

bijvoorbeeld ook Lokeren mee omdat we geen visie op deze vallei kunnen ontwikkelen zonder een

belangrijke schakel als Lokeren te betrekken.

9

Missie

De missie van Schelde Sterk Merk is om ruimte te bieden om te leven (wonen, werken) en te beleven

(recreëren) in de Scheldevallei tussen Antwerpen en Gent. De groen-blauwe ader van de Scheldevallei

is hierbij cruciaal in het centraal deel van Vlaanderen waar de verstedelijking en het ruimtebeslag snel

verder toenemen.

Bebouwde oppervlakte in Vlaanderen in 2050

In de termen van het Witboek van BRV betekent dit een antwoord bieden op “de suburbanisatie en de

toename van het ruimtebeslag” (p. 9) en in te spelen op de “toekomstwaarde van de open ruimte” (p.11)

Uit het Witboek BRV p. 42-45

Robuuste en samenhangende open ruimte

Het Vlaams ruimtelijk beleid mobiliseert en programmeert ontwikkelingen en investeringen in gebieden

met een bijzondere veerkrachtsopgave: Vlaams ecologisch netwerk, strategische landbouwgebieden,

ruimte voor water, …

4.2.1 Samenhangende gehelen ontwikkelen

Strategische landbouwgebieden, robuuste natuur- en bosgebieden en veerkrachtige rivier- en beekvalleien realiseren

Terugdringen van de versnippering

4.2.2 Ruimte veerkrachtig inrichten

Klimaatbestendige inrichting die voedselproductie, biodiversiteit, bodeminfiltratie en regenwatercaptatie garandeert

Fijnmazige groenblauwe aders die de open en bebouwde ruimte verbinden

4.2.3 Ruimtelijke druk vermijden

Ontwikkelingen die druk uitoefenen gebiedsgericht wegnemen

Nieuwe ontwikkelingen voor wonen, werken en recreëren binnen het bestaande ruimtebeslag

De toename van de bebouwings- en verhardingsgraad van het landbouw gebied onder controle houden

Slecht gelegen juridisch aanbod op cruciale plaatsen neutraliseren

10

De concrete ontwikkeling en verandering die het Witboek BRV beoogt voor het centraal deel van

Vlaanderen is de volgende: “Het centraal deel van Vlaanderen is het meest verstedelijkt en zal bovendien

de sterkste bevolkingsgroei kennen. De concentraties van bevolking, economische activiteiten,

metropolitane voorzieningen, de internationale toegangspoorten luchthaven Brussel Nationaal en de HST

stations Antwerpen en Brussel-Zuid vormen samen de ruimtelijke ruggengraat waarmee Vlaanderen zich

positioneert als competitieve metropool in de wereldeconomie. Het ruimtelijk beleid zet in op het

versterken van die ruimtelijke ruggengraat met behoud van de leefkwaliteit. Het draagt zo bij aan de

internationale concurrentiekracht van Vlaanderen. De speerpunten van het Vlaams ruimtelijk beleid in dit

deel van Vlaanderen zijn:

Ruimtelijke ruggengraat met een metropolitaan vervoerssysteem als drager ontwikkelen

De omgeving rond Brussel kwalitatief ontwikkelen

Lokale besturen ondersteunen bij de opvang van de demografische groei

Leefkwaliteit en open ruimte versterken

Het behoud van open ruimte is een bijzondere opdracht om plaatsen van rust en ruimte in de

stedelijke drukte van centraal Vlaanderen te bewaren. Het is belangrijk om de voedselproductie op

peil te houden zodat de stedelijke bevolking kan genieten van streek-eigen voedsel en een band

behoud met de landbouwsector. De groene aders van het valleisysteem Schelde, Durme, Dender,

Rupel, Nete, Zenne en Dijle vormen een ruggengraat voor natuur- en recreatiegebieden. Het

stedelijk gebruik (tuinen, maneges, paardenweiden, …) van cultuurgronden en sterk mobiliteits-

genererend gebruik van agrarisch patrimonium is enkel mogelijk onder strikte randvoorwaarden.

11

Visie

Om de missie te realiseren hanteert Schelde Sterk Merk volgende visie vertaald in drie strategische

doelstellingen:

Samen door een sterk overleg Schelde Sterk Merk heeft in zijn eerste werkingsjaar een projectstructuur geïnstalleerd. Deze wordt in het hoofdstuk hierna geschetst. Hier willen we de filosofie aangeven van waaruit het Strategisch Project vertrekt bij deze overlegstructuren. Schelde Sterk Merk wil zijn strategie uitvoeren door in de eerste plaats samen te werken vanuit een cultuur van samenwerking en niet vanuit een structuur van samenwerking. De cultuur van samenwerking heeft voorrang op de structuren vanuit de vaste overtuiging en ervaring dat door zo te werken we efficiënter en effectiever tot resultaten komen. Hiermee bieden we een antwoord op de vraag vanuit Ruimte Vlaanderen voor een uitvoeringsgerichte aanpak. In concreto betekent dit (hierna stellen we het voor de duidelijkheid zwart/wit, in de praktijk is de aanpak genuanceerder): Samenwerken vanuit structuren Samenwerken vanuit cultuur

Primair gericht op een gezamenlijk, inhoudelijk en vooral concreet doel

Vanuit de overkoepelende structuur

Top-down idee verkopen

Gobale aanpak

Voortschrijdend proces

Beslissingsmacht in stuurgroep (formeel)

Eigen structuur uitbouwen en voorop stellen

Streven naar een algemene financiering

Vertrekt met overheadkost

Bij voorkeur een overkoepelend budget om mee te vertrekken

Primair gericht op een houding van samenwerking binnen een ‘abstracter’ kader

Vanuit de partners, aaneen breien van 1-op-1 gesprekken!

Bottom-up ideeën verbinden

Belang van saucissoneren

Iteratieve aanpak

Beslissingsmacht meer met projectpartners (informeler)

Werken vanuit bestaande samenwerkingsverbanden

Financiering per project

Overheadkost kan een gevolg zijn

Combineren van (financiële) mogelijkheden = breien van budgetten

Samen voor een sterke visie Schelde Sterk Merk wil zijn missie verder onderbouwen door een uitgewerkte, gedragen visie. Vanuit de hierboven aangehaalde filosofie hebben we bij de aanvang van het strategisch project gekozen om geen grote visieteksten te formuleren maar te vertrekken vanuit de eerder geschetste missie. Schelde Sterk merk werkt visies uit maar doe dit voor concrete deelprojecten. Hierbij is het wel essentieel dat de visies in samenhang worden ontwikkeld en ook bijdragen aan de ruimere missie van Schelde Sterk Merk.

12

Samenhang is een sleutelwoord. We zoeken samenhang door te kiezen voor een integrale aanpak van hefboomprojecten die complex zijn en die het lokale niveau overstijgen. Bovendien kiezen we bewust voor projecten waarbij tegelijkertijd doelstellingen van natuur, veiligheid, recreatie en toerisme, … gediend worden:

De criteria onder het volgende punt gaan hier verder op in.

Ruimte om te leven voor mensen, fauna en flora & Ruimte om te beleven

Schelde Sterk Merk werkt aan ruimte om te leven en te beleven via projecten die aan volgende

criteria afgetoetst worden

1. Van bovenlokaal niveau, relatie met planningsprocessen

2. Een duidelijke voorbeelden signaalfunctie met betrekking tot de realisatie van de doelstellingen

en ontwikkelingsperspectieven die opgenomen zijn in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen

3. Een integraal karakter waarbij alle verschillende actoren en elementen samengebracht worden

en afgestemde acties ontwikkeld worden voor het projectgebied.

Voorbeelden uit de projectaanvraag zijn: uitbouw van de Sigmahuisstijl, ontsluiting van gebieden via

onthaalpoorten en gebiedstoegangen op een hiërarchische manier, een goede bereikbaarheid zowel

via water als over land, socio-economische meerwaardecreatie (horeca, buurtparken,

recreatiegebieden,…) door de onthaalpoorten bij voorkeur buiten de eigenlijke natuurgebieden te

leggen.

4. Een functionele verwevenheid in het projectgebied

Voorbeelden uit de projectaanvraag zijn: complementair werken aan de doelen van het Sigmaplan,

verweving van landschappelijke functies (zoals landbouw, recreatie, natuur, erfgoed, bedrijven),

nastreven van economische diversificatie via natuur- en landschapsbeheer en via toeristisch-

recreatieve initiatieven, koppeling van educatie aan de beleving van open ruimte in een randstedelijke

context, maatschappelijke valorisatie van cultuurhistorische sites (bv. de Koolputten te Hamme, de

kastelen,…), enz.

5. Een hefboomeffect, het maakt onderdeel uit van of stimuleert een vernieuwingsproces

Natuur & veiligheid (via Sigma)

Landschap & erfgoed

Recreatie en toerisme

13

Voorbeelden van stimuli of vernieuwingen uit de projectaanvraag zijn: de toeristische economie, de

levenskwaliteit van het gebied, multifunctionele bedrijven binnen landbouw, realiseren van de

instandhoudingsdoelstellingen voor het Schelde-estuarium, de beveiliging tegen overstromingen via

het Sigmaplan

6. Een administratief-institutionele complexiteit die de mogelijkheden van een lokaal bestuur voor

de realisatie ervan overstijgt

14

Huisstijl

Schelde Sterk Merk kreeg een eigen logo dat dicht aanleunt bij de bestaande huisstijlen van het regionaal

Landschap Schelde-Durme en bij de huisstijl van Toerisme Scheldeland opdat hij met deze huisstijlen

complementair zou zijn.

Daarnaast werd werk gemaakt van een eigen website, www.scheldesterkmerk.be. Hiervoor maakten we

gebruik van het platform van Regionaal Landschap Schelde-Durme. Deze site is niet gericht naar het brede

publiek maar is in de eerste plaats bedoeld voor de stakeholders en partners van het strategisch project.

Op vlak van communicatie werd Schelde Sterk Merk regelmatig meegenomen in de communicatie van het

Regionaal Landschap, de diensten van gouverneur Briers en andere partners. Tenslotte verscheen in juni

ook een artikel in het tijdschrift ‘Ruimte’ van VRP.

15

Actieplan 2015-2016

Nr Omschrijving actie Trekker

Samen door een sterk overleg (SSO)

SSO1 Opzetten projectstructuur Schelde Sterk Merk

SSO2 Overlegstructuur Natuurinrichtingsproject Kalkense Meersen & Berlare

VLM

SSO3 Overlegstructuur i.s.m. Landinrichtingsproject Klein-Brabant VLM

SSO4 Overleg Kruibeke (& Temse) W&Z

SSO5 Overlegstructuur opzetten Durmevallei Schelde Sterk Merk

SSO6 Overleg met Dendermonde Schelde Sterk Merk

SSO7 Schelde Sterk Merk in andere overlegstructuren …

Samen voor een sterke visie (SSV)

SSV1 Ontwikkeling van rode draad voor het werkgebied Schelde Sterk

Merk

SSV2 Ontwikkeling onderbouw voor toeristische ontwikkeling (& idee:

studiedag) KU Leuven

SSV3 Ontwikkeling visie op logies TOV/TPA

SSV4 Idee: Studiedag 'Reflecties bij het witboek' Schelde Sterk

Merk

SSV5 Opvolgen ‘Man&Biosphere’ in Bovenschelde Schelde Sterk

Merk

Ruimte om te leven voor mensen (RLM)

RLM1 Onthaalplannen voor Berlare-Kalkense Meersen VLM

RLM2 Idee: Onthaalplannen voor Durme Schelde Sterk

Merk

RLM3 Dorpskernhernieuwing Gemeenten

RLM4 Mobiliteit (Waterbus) Havenbedrijf

RLM5 Idee: Verbeteren van verbindingen (in de vorm van

landschapsparken)?? ?

RLM6 Onderzoek Hoevetoerisme & Korte keten landbouw Schelde Sterk

Merk

16

Ruimte om te leven voor fauna en flora (RLF)

RLF1 Life Climate Adaptation-project rond Schelde -Durme ANB

RLF2 Verbeteren van verbindingen door KLE RLSD

RLF3 Idee: Onderzoek naar klimaatbestendigheid van Oost-Vlaanderen Provincie Oost-

Vlaanderen

RLF4 Idee: Project rond biomassa – korte omloophout (Klein-Brabant +

Oost-Vlaanderen) RLSD

Ruimte om te beleven (RB)

RB1 Openstelling kastelen en ontwikkeling van hun ruime omgeving Schelde Sterk

Merk

RB2 Onderzoek naar uitbouw Fort Liezele (en samenwerking met

Breendonk en Dossinkazerne) Puurs

RB3 Uitbouw wandelnetwerk Oost-Vlaanderen (in en buiten zoekzones) TOV

RB4 Uitbouw logies met focus op kleinschalig logies en hoevetoerisme TOV/TPA

RB5 Realiseren ruimtelijke visie in Berlare Schelde Sterk

Merk

RB6 Verhogen natuurbeleving van de wandelpaden (NME) ANB

RB7 Idee: Versterken van de natuur-educatieve structuur (kijkwanden,

schuilhutten, vlonderpaden, kijktorens) in het buitengebied (NME) ANB, VLM, …

RB8 Idee: Uitrol van het concept van de natuurouders (NME) RLSD

RB9 Idee: Uniforme belevingselementen en info toevoegen aan

dorpskernhernieuwing (NME)

Schelde Sterk

Merk

RB10 Toekomst Scheldehappening Schelde Sterk

Merk

17

Bespreking acties 2015-2016

Sterk overleg (SSO 1-7)

Het voorbije jaar zette Schelde Sterk Merk volgende projectstructuur op om zijn 30 partners te betrekken

en om de formele beslissingen voor het strategisch project te nemen:

Projectcoördinator

Half augustus 2015 startte Tom Wezenbeek als projectcoördinator van Schelde Sterk Merk. De

projectcoördinator nam volgende rol op:

Voorbereiding en opvolging van de stuurgroep en begeleidingsgroep De projectcoördinator zorgt bij deze vergaderingen voor de voorbereiding (opmaak voorstel van agenda, uitnodiging leden, voorbereiding presentaties, contacteren sprekers, opmaak verslag, …) en nadien voor de opvolging van de genomen beslissingen.

Voorbereiding en opvolgen projectwerkgroepen De projectwerkgroepen hebben tot taak om de strategische keuzes van de stuurgroep voor te bereiden, en/of er uitvoering aan te geven. De projectcoördinator nam initiatief voor overleg in vijf deelgebieden met specifieke deelprojecten of programma's, deels in de schoot van bestaande overlegorganen. De projectcoördinator staat in voor de voorbereiding (opmaak voorstel van agenda, uitnodiging leden, voorbereiding presentaties, contacteren sprekers, opmaak verslag, …), voor de afstemming van de activiteiten uit de diverse werkgroepen op elkaar en voor de terugkoppeling naar de stuurgroep.

Organiseren, regie en afstemmen van nieuwe deelprojecten voor de ontwikkeling van het gebied Voor een aantal noodzakelijke deelprojecten waar er niet meteen een trekker aanwezig is, neemt de projectcoördinator een trekkersrol op. Zo nam het projectbureau het initiatief voor het opstarten van het project ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’. Concreet werd gezocht naar partners om dit project inhoudelijk vorm te geven, en naar financieringsmogelijkheden (voor een trekker). Ook de komende jaren zal het projectbureau een aantal initiatieven op gang moeten trekken. Het komende

18

werkingsjaar is het belangrijkste project hierbij het onderzoeken van de haalbaarheid van een natuurpark of nationaal park Scheldevallei.

Opvolgen en adviseren van initiatieven die van invloed zijn op het project De projectcoördinator volgde alle openbare en private initiatieven op die van invloed zijn op, of kaderen binnen Schelde Sterk Merk, zoals onder meer de ontwikkeling van de waterbus, het landinrichtingsproject in Klein-Brabant, het natuurinrichtingsproject in Berlare en de ontwikkeling van wandelnetwerken in Oost-Vlaanderen. De projectcoördinator verzorgde daarbij de noodzakelijke contacten met de betrokken partners en actoren, en gaf waar nodig advies om ervoor te zorgen dat de doelstellingen van Schelde Sterk Merk meegenomen werden.

Inspelen op vragen en ondersteunen van partners De projectcoördinator fungeert tevens als permanent aanspreekpunt voor vragen van partners en betrokken organisaties over het Schelde Sterk Merk-project. Voor een omvangrijk en complex project als Schelde Sterk Merk, met tal van partners, is de aanwezigheid van één gezicht en aanspreekpunt, met een onafhankelijke positie, belangrijk. We focussen hierbij op vragen m.b.t. interbestuurlijke zaken (tussen gemeenten en/of bovenlokale niveau).

Aanbrengen van nieuwe subsidies en financiële samenwerkingen voor het project Gezien concrete realisaties op het terrein voor dit project van in het begin belangrijk zijn, speelt de projectcoördinator een rol bij het aanbrengen van nieuwe subsidies en het opzetten van samenwerkingsverbanden hiertoe:

o Opzetten van het project en de samenwerking rond ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’ o Bijeenbrengen van middelen voor de opmaak van een onthaal- en ontsluitingsvisie op de

Durmevallei o Samenleggen van budgetten van 4 gemeenten, de provincie Oost-Vlaanderen en Regionaal

Landschap Schelde-Durme voor de realisatie van de ruimtelijke visie voor Berlare en de onthaalpannen voor Berlare en Kalkense Meersen

Verzorging van de communicatie over Schelde Sterk Merk Communicatie over het project zelf heeft tot doel er voor te zorgen dat het project en zijn doelstellingen gekend zijn bij zijn partners en stakeholders. De communicatie over het project dient er voor te zorgen dat er draagvlak voor de acties wordt verkregen en laat tevens toe ervaringen met derden uit te wisselen. De projectcoördinator verzorgt de communicatie over de resultaten en de inhoud van Schelde Sterk Merk. We bouwden het voorbije jaar een logo en een site uit en waar informatie over de voortgang van het project terug te vinden is (www.scheldesterkmerk.be). Communicatie naar het bredere publiek loopt via de kanalen van de betrokken partners.

Stuur- en begeleidingsgroep

De stuurgroep bestaat uit vertegenwoordigers van Vlaamse overheden en mandatarissen uit de

gemeenten en provincies onder voorzitterschap van Oost-Vlaams gouverneur Jan Briers en Oost-Vlaams

gedeputeerde Jozef Dauwe. Een overzicht van de leden is opgenomen in bijlage.

De stuurgroep is de ‘raad van bestuur’ van het project. Deze groep beslist formeel over volgende punten:

Overleg met alle partners

Goedkeuren van strategie, actieplan en budget

Toetreding of uittreding van partners

Uitwisseling van informatie & contacten

Een plek voor aftoetsen en bespreken van nieuwe ideeën

19

Synergiën opzoeken

Deze stuurgroep kwam twee maal samen: 26 februari en 24 augustus 2016. Daarnaast was er een

opstartvergadering op 30 september 2015.

Naast de stuurgroep werd een begeleidingsgroep in het leven geroepen. In deze groep zetelen

vertegenwoordigers van de administratie van alle betrokken leden. Deze begeleidingsgroep vindt steeds

een paar dagen tot een week voor de stuurgroep plaats. Dit om de leden de mogelijkheid te bieden hun

collega’s/managers/beleidsverantwoordelijken van de stuurgroep al te briefen. In de praktijk merken we

dat dit weinig gebeurt.

In bijlage zit tevens een overzicht van de leden van de begeleidingsgroep. In de loop van het werkingsjaar

traden enkele bijkomende leden toe tot de begeleidingsgroep met vertegenwoordigers van Boerenbond,

Algemeen Boerensyndicaat, Landelijk Vlaanderen en de vzw Historische Woonsteden en Tuinen van

België.

De begeleidingsgroep kwam ook twee maal bij elkaar: 15 januari en 22 augustus 2016. De taken van de

begeleidingsgroep zijn de volgende:

Overleg met alle partners

Voorbereiding van de stuurgroep (26 februari)

Overzicht bieden van de globale werking van Schelde Sterk Merk

Input geven aan elkaar

Uitwisseling van informatie & contacten

Nieuwe ideeën opdoen en discussie over bestaande

Bijkomende overleggroepen

Daarnaast is een klankbordgroep gepland. Deze groep brengen we bijeen als we merken dat we meer

partners en mensen dienen te betrekken dan deze die al naar de stuurgroep en de begeleidingsgroep

komen. Tot nu toe is deze groep nog niet bijeen geroepen.

De projectcoördinator kan terugvallen op een informeel projectbureau. Deze groep van mensen komt

niet samen maar ze vormen een klankbord voor de projectcoördinator. De personen in deze groep zijn:

Bien Weytens (Ruimte Vlaanderen)

Laurent Van den Abeele (ANB)

Iris Lauwaert (Parkbos)

Stijn Van Belleghem (Regionaal Landschap Schelde-Durme)

Maja Verbeeck (provincie Oost-Vlaanderen)

Stefaan Nollet (W&Z)

Peter De Wilde (Toerisme Vlaanderen)

Katia Versieck (Toerisme Oost-Vlaanderen)

Gilles Facon (Toerisme Provincie Antwerpen)

Projectwerkgroepen

20

Tenslotte zijn er verschillende projectwerkgroepen voor de projecten in uitvoering. Schelde Sterk Merk

poogt hierbij te kapitaliseren op bestaande overlegstructuren. Indien nodig wordt een nieuwe structuur in

het leven geroepen.

Een deel van de projectmatige overlegstructuren zijn ingericht op basis van bepaalde deelgebieden

binnen het werkingsgebied van Schelde Sterk Merk. We definieerden vijf deelgebieden, namelijk Kalkense

Meersen en omgeving, Dendermonde en omgeving, Klein-Brabant, de Durmevallei en Kruibeke en

omgeving. De keuze voor deze deelgebieden is gemaakt omdat deze deelgebieden werkbare gehelen zijn

waarbij veelal al een traditie van overleg tussen de betrokken lokale en bovenlokale partners bestond:

Overlegstructuur Kalkense Meersen & Berlare Tegen juni 2016 werd de opmaak van de onthaal- en ontsluitingsvisie voor de Kalkense Meersen en Berlare afgerond. De projectcoördinator van Schelde Sterk Merk nam van bij de start van het strategisch project mee een bepalende rol op in dit traject binnen de bestaande overlegstructuur van VLM. Schelde Sterk Merk nam ook het initiatief om te zorgen voor mankracht voor de uitvoering van dit plan. Als resultaat hiervan namen de vier betrokken gemeenten – Berlare, Wichelen, Wetteren en Laarne – met steun van het Regionaal Landschap Schelde-Durme de beslissing om 1/5 VTE toe te wijzen aan deze uitvoering. Zodra deze persoon – najaar 2016 - is aangeworven zal ook een nieuwe overlegstructuur met de betrokken partners in het leven geroepen worden als opvolger van de overlegstructuur van VLM. Daarnaast is Schelde Sterk Merk lid van het overleg in verband met het natuurinrichtingsproject van VLM in Berlare.

Overlegstructuur Klein-Brabant VLM startte in najaar 2015 een landinrichtingsproject op in Klein-Brabant. Schelde Sterk Merk is mee een waarnemer in de planbegeleidingsgroep. Binnen deze groep zijn de belangrijkste partners van Klein-Brabant vertegenwoordigd. Binnen dit landinrichtingsproject neemt de gemeente Puurs op een regelmatige basis het initiatief om samen te komen om een visie te ontwikkelen voor het fort van Liezele en omgeving. Op initiatief van Schelde Sterk Merk werd hier ook SP Fortengordels in betrokken. We bekijken dit dossier samen en linken het aan de ruimere omgeving, met onder andere het fort van Breendonk. Op vlak van Toerisme is er nauw contact en regelmatig overleg met Toerisme Klein-Brabant.

Overleg Kruibeke (& Temse) In Kruibeke bestaat sinds jaar en dag een overlegforum (‘Algemene vergadering’) tussen W&Z, ANB en de gemeente Kruibeke i.v.m. de Polders van Kruibeke. W&Z is hiervan de trekker. Schelde Sterk merk is lid van dit overleg. Dit forum wordt gebruikt om te overleggen over de voortgang van de projecten in Kruibeke. Schelde Sterk Merk zal pleiten om dit overleg in de toekomst ook uit te breiden tot de gemeente Temse om de link met de gebieden stroomopwaarts beter te leggen.

Overlegstructuur opzetten Durmevallei In de Durmevallei bestond geen overlegstructuur tussen de verschillende gemeenten. Op dit moment komen de Sigma-werken in de Durmevallei nochtans stilaan op kruissnelheid. Daarom nam Schelde Sterk Merk het initiatief om een aantal sleutelspelers rond de tafel te brengen: W&Z, ANB, Regionaal Landschap Schelde-Durme, Toerisme Oost-Vlaanderen, Toerisme Scheldeland en Toerisme Waasland. Deze spelers werden bereid gevonden om samen te werken rond de Durmevallei en een gezamenlijke visie hiervoor te ontwikkelen. Vervolgens werden ook de vijf gemeenten rond de Durme betrokken: Zele, Temse, Hamme, Waasmunster en Lokeren. Deze laatste gemeente is geen lid van Schelde Sterk Merk maar toch werd deze gemeente betrokken omdat ze essentieel is voor een Durme-beleid.

Overleg met Dendermonde

21

Met het bestuur en de administratie van Dendermonde, de enige stad binnen het werkingsgebied, wordt halfjaarlijks een vergadering georganiseerd.

Naast de overlegmomenten binnen de deelgebieden heeft Schelde Sterk Merk regelmatig overleg met

een aantal sleutelspelers in de Scheldevallei:

Overleg met Regionaal landschap Schelde-Durme Schelde Sterk Merk is ingebed in het Regionaal Landschap. Uiteraard betekent dit dat de banden bijzonder kort en hecht zijn en dat Schelde Sterk Merk 100% deel uitmaakt van alle overlegorganen van het Regionaal Landschap.

Overleg met W&Z Schelde Sterk Merk is lid van de Sigma-Klankbordgroep van W&Z. Daarnaast is er veelvuldig contact met W&Z via de verschillende projecten (cf. Overleg in Kruibeke, Durme-overleg, Life Climate Adaptation-overleg, … )

Overleg met ANB Ook met ANB wordt structureel overlegd naar aanleiding van een aantal projecten, namelijk de realisatie van de natuurbelevingspaden in de Scheldevallei en de opmaak van het Europees subsidiedossier voor Life Climate Change. Bij dit laatste project is ook W&Z een kernpartner.

Overleg met de toeristische diensten Schelde Sterk Merk overlegt op structurele wijze met de toeristische spelers in de Scheldevallei – Toerisme Provincie Antwerpen, Toerisme Oost-Vlaanderen, Toerisme Scheldeland en Toerisme Waasland -.

Overleg i.v.m. ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’ Voor ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’ werd het voorbije jaar overleg gepleegd met allen partijen afzonderlijk. Maar bij goedkeuring van het project door Toerisme Vlaanderen zullen we een overkoepelende stuurgroep voor dit project in het leven roepen.

22

Sterke visie (SSV 1-5)

Een rode draad voor het werkgebied (SSV 1)

De Scheldevallei heeft nood aan een verbindend en overkoepelend verhaal dat als een rode draad door

alles heen kan lopen. Het voorbije jaar is hiertoe vanuit Schelde Sterk Merk een aanzet gegeven. Deze is

gepresenteerd in de begeleidingsgroep en stuurgroep. Dit verhaal heeft echter momenteel absoluut niet

het statuut van een algemeen aanvaard en geadopteerd idee.

Het verhaal voor de Scheldevallei

“In ons verstedelijkte Vlaanderen hangen verschillende activiteiten sterk van elkaar af. Robuuste open

ruimte en het groenblauwe net - werk vormen een belangrijke kwaliteit in onze leefomgeving. Ze

waarborgen niet enkel natuurwaarden en biodiversiteit maar het is ook de ruimte waar de mens

ontspant, rust vindt en kan recreëren. Op die wijze worden in 2050 verschillende ecosysteemdiensten

(waterhuishouding, biodiversiteit, recreatie enz.) gelijktijdig vervuld.” (uit het Groenboek BRV p. 54)

Vlaanderen is internationaal vermaard om zijn kunststeden. Gent toont de macht en de rijkdom van het

middeleeuwse graafschap van Vlaanderen; Antwerpen de grandeur van de Gouden Eeuw van het

hertogdom Brabant. Tussen beide steden ligt een nog landelijk gebied, breed uitgesmeerd langs het

slingerende blauwe lint van de Schelde.

Het erfgoed van de Scheldevallei sluit naadloos aan op het verhaal in Gent en Antwerpen. Net zoals de

Scheldevallei vandaag een groene verpozing is na de drukte van de stad, was de rivier dat ook al de

eeuwen voordien voor de vooraanstaande burgers van Gent en Antwerpen.

Strijd om de Schelde

Al in de middeleeuwen vormde de rivier de grens tussen het hertogdom Brabant en het graafschap

Vlaanderen. Op strategische plaatsen werden er burchten opgericht – als bruggenhoofden in de strijd om

de Schelde. Bij samenvloeiingen ontstonden kleinere steden, die ook als strategische bolwerken werden

uitgebouwd, zoals Dendermonde.

Strijd met de Schelde

De strijd om de Schelde bleek bij het einde van het Ancien Régime gestreden. Maar de strijd met de

Schelde was dat nog niet. De stroom is een zeldzame getijdenrivier in West-Europa. Het tij uit de

Noordzee doet zich twee keer per etmaal tot Gent voelen. In de middeleeuwen waren overstromingen

een natuurlijk gegeven in het Scheldeland. Ze zorgden voor een brede vruchtbare vallei. De kasteelheren

maar ook bijvoorbeeld de monniken van de Sint-Bernardusabdij van Hemiksem polderden er grote

gebieden in. Maar dijkdoorbraken zorgden ook voor veel ellende. In 1953 en 1976 beleefden de inwoners

van de Scheldevallei de laatste grote watersnoodrampen. Daarna werden met het Sigmaplan dijken

verhoogd en kreeg de rivier een aantal polders terug. Daar kan het water gecontroleerd overstromen.

Na de strijd om de Schelde lijkt zo ook de strijd met de Schelde gestreden. Zo kan de vallei weer ten volle

de rol opnemen die ze in haar woelige geschiedenis nooit heeft afgelegd: als groene long voor zijn

bewoners en bezoekers en als achtertuin van de kunststeden Gent en Antwerpen. De tijd lijkt rijp om de

regio met dit doel op een duurzame en kwaliteitsvolle manier te ontsluiten.

23

Ontwikkeling onderbouw voor toeristische ontwikkeling (SSV 2)

In het kader van het opleidingsonderdeel Projectbeheer in toerisme van de Master Toerisme van de KU

Leuven werd een team van studenten de opdracht gegeven het toeristisch potentieel te onderzoeken van

een gebied tussen Gent en Antwerpen om in de toekomst een eventuele overflow vanuit deze steden te

kunnen realiseren. Dit gebeurde in nauwe samenwerking met de projectcoördinator van Schelde Sterk

Merk en Toerisme Vlaanderen.

Het onderzoek begon met desk research waarin lijsten werden gemaakt van zowel de primaire als

secundaire toeristische producten. Daarnaast werd ook de interne en externe bereikbaarheid onder de

loep genomen. Dit alles moest ons een beter beeld geven over de huidige situatie van het gebied. Om dit

beeld nog extra te verduidelijken, heeft het team in de eerste fase ook een kort bezoek gebracht aan het

terrein om zich nog beter in te leven in het huidige potentieel.

De tweede fase van het onderzoek was een veldonderzoek. Hierin werden gesprekken gevoerd met lokale

beleidsmakers, directeurs van de buitenlandkantoren voor Toerisme Vlaanderen en ook met de

buitenlandse touroperators. In deze gesprekken kreeg het team een beter zicht op de visies met

betrekking tot de lokale beleidsvoering alsook het potentieel dat in het gebied werd gezien door de

directeurs van de vier belangrijkste buitenlandse markten voor Vlaanderen: Nederland, Duitsland,

Frankrijk en Groot-Brittannië. Door de verzamelde informatie aan elkaar te linken heeft het team in de

eindfase van het onderzoek getracht zeven concrete aanbevelingen te doen waarmee rekening moet

worden gehouden in de toekomstige ontwikkeling van de Scheldevallei.

Tot slot werd er een duidelijke visie naar voor gebracht omtrent de realisatie van de overflow vanuit de

kunststeden.

Voorbeeld van beeldbepalend logies (Schaapsherdershutten in de Steenovens in Sint-Amands)

Ontwikkeling visie op logies (SSV 3)

Samen met Toerisme Scheldeland, Toerisme Waasland, Toerisme Oost-Vlaanderen en Toerisme Provincie

Antwerpen stelde Schelde Sterk Merk een logiesplan op. Op basis van een producten marktanalyse

kwamen we tot vier krachtlijnen voor dit plan. De uitvoering van dit plan ligt voornamelijk in handen van

Toerisme Oost-Vlaanderen en Toerisme Provincie Antwerpen:

Werken aan een kwaliteitsverbetering van het bestaande aanbod van B&B en hotels door middel van opleidingen, begeleiding en marketing-ondersteuning.

Stimuleren van een uitbreiding van het aanbod van kleinschalig logies.

24

De logiesconsulenten van de provincies spelen hierin een belangrijke rol. En Schelde Sterk Merk liet het voorbije jaar een studie uitvoeren die de mogelijkheden voor hoevetoerisme in het gebied verder in kaart bracht.

Uitbouwen van beeldbepalend logies: We zullen in de komende jaren in de Scheldevallei een aantal beeldbepalende logies realiseren. Deze logies dienen als uithangborden voor de marketing van de logies in de Scheldevallei. Een mooi voorbeeld hiervan zijn de concrete plannen van een uitzonderlijk erfgoedlogies aan het Kasteel d’Ursel in Hingene.

Realisatie van grootschaliger logies aan het Donkmeer en in Dendermonde. In Dendermonde wensen we samen met de stad een hotel met een 50-tal kamers te realiseren zodat ook Dendermonde in de toekomst beschikt over een hotel met middelgrote capaciteit. Aan het Donkmeer wordt dit najaar iemand aangeworven die als taak heeft om de campings en het logiesaanbod rond het meer te verbeteren. Hierbij wordt ook bekeken of we een nieuwe sterke speler zoals Landal Green Parks kunnen aantrekken. Waarbij Dendermonde zich op vlak van leisure in de eerste zal richten op toeristen zonder kinderen, zal het Donkmeer uiteraard de families met kinderen aanspreken.

Idee: Studiedag 'Reflecties bij het witboek' (SSV 4)

Dit actiepunt is niet uitgevoerd in het voorbije werkjaar.

Opvolgen ‘Man&Biosphere’ in Bovenschelde (SSV 5)

Onder impuls van de Contrat de Rivière Escaut-Lys werd tussen tal van partners langs de Bovenschelde in

Vlaanderen, Wallonië en Frankrijk een Scheldecharter afgesloten voor een grensoverschrijdend

partnerschap voor een duurzame ontwikkeling van de Boven-Schelde Vallei. De ambitie is om de

grensoverschrijdende Vallei van de Boven-Schelde te laten uitgroeien tot een gastvrije, dynamische,

solidaire en culturele regio met centraal de Schelde als blauw-groene verbindingsas tussen de regio’s,

gemeenten en steden. De Vallei zoekt de samenwerking op met aanpalende regio’s en riviervalleien.

Daarnaast wenst dit samenwerkingsverband een aanvraag in te dienen bij UNESCO voor erkenning als

‘Mens en Biosfeer’ gebied. Schelde Sterk merk wenst hier na interne bespreking momenteel niet op aan

te sluiten. Uit overleg met Contrat de Rivière Escaut-Lys en met UNESCO blijkt wel dat het mogelijk is om

hier op termijn bij aan te sluiten na de eventuele erkenning van de Bovenschelde.

25

Ruimte om te leven voor bewoners, bedrijven en

bezoekers (RLM 1-6)

Onthaalplannen voor Berlare-Kalkense Meersen (RLM 1)

Opmaak van een onthaalplan

De Vlaamse Landmaatschappij heeft samen met het Agentschap Natuur en Bos een onthaalplan laten

opmaken voor een gebied dat zich uitstrekt over de gemeenten Wichelen, Wetteren, Berlare en, Laarne.

Schelde Sterk merk werkte mee aan de opmaak van dit plan door deelname aan de werkgroepen en

directe contacten met het studiebureau.

Het onthaalplan voor het Donkgebied en de Kalkense Meersen “Land van meersen en meer” werd in

voorjaar 2016 gefinaliseerd. Het plan biedt handvaten voor de verdere toeristische en recreatieve

ontwikkeling van het gebied. Het omvat aanbevelingen om de beleving van het recreatief netwerk te

waarborgen en zorgt ervoor dat dit netwerk verankerd wordt in haar natuurlijke, cultuurhistorische en

landschappelijke context. Bovendien doet het uitspraken over de uit te dragen identiteit van het gebied.

Visiekaart die opeen ruimtelijke manier een overzicht geeft van alle ambities voor het plangebied

Inhoud van het onthaalplan

Het onthaalplan doet uitspraken over ambities die behaald dienen te worden om het plangebied uit te

bouwen tot een samenhangend netwerkpark waarbij de gezamenlijke identiteit van het Scheldelandschap

26

centraal staat en er gezocht wordt naar synergiën. Het is bedoeld om een duidelijke focus en

ontwikkelingsrichting voor het gebied te geven en biedt een handvat bij het maken van de juiste keuzen.

De systematiek die voor het netwerkparkconcept is uitgewerkt gaat uit van een aantal lagen en een aantal

thema`s met als overkoepelende identiteit het Scheldelandschap. Vanuit het Scheldelandschap zijn een

aantal deelthema`s benoemd die de essentie van het verhaal over dit landschap vertellen, namelijk;

natuur, water, cultuurhistorie en als toegevoegd thema recreatie. Vervolgens zijn voor de verschillende

lagen alle interessante plekken in kaart gebracht per thema. Deze plekken worden in dit onthaalplan

punten genoemd, het zijn de recreatieve bezienswaardigheden en beleef- en verblijfsplaatsen langs het

routenetwerk.

Om het gebied goed te organiseren zijn er verschillende toegangen aangeduid op drie verschillende

niveaus. Vervolgens is het routenetwerk geanalyseerd en opgedeeld in verschillende hiërarchieën om het

gebied op een goede manier te ontsluiten en de verschillende poorten, gebieden en punten met elkaar te

verbinden. Hiervoor werden indicatieve routes aangeduid en werden basisprofielen opgezet. Vervolgens

worden de routes aangepast aan het landschapstype waarbinnen zij gelegen zijn waardoor de relatie met

het landschap en daarmee de landschapsbeleving van het routenetwerk vergroot kan worden.

Al deze lagen tezamen vormen een netwerkpark dat stap voor stap uitgebouwd kan worden door

gemeenten en andere uitvoerende partijen binnen het gebied. Vanuit de overkoepelende identiteit van

het Scheldelandschap is vervolgens een communicatieconcept en een concept voor de huisstijl

ontwikkeld.

Uitvoering van het onthaalplan

De uitvoering van dit plan vraagt om een bovenlokale coördinator omdat hiervoor binnen de

administratie van de gemeenten geen mankracht beschikbaar is en omdat beide projecten van

bovenlokaal belang zijn. Schelde Sterk Merk en de dienst Ruimte van de Provincie Oost-Vlaanderen

namen hiertoe het initiatief.

Als resultaat wordt in het najaar 2016 een projectcoördinator (graad Ax) aangeworven die 4/5 voor het

project ‘Recreatiepool Donk’ zal werken (zie hierna actie RB5) en 1/5 voor het project ‘Uitvoering

onthaalplan voor het Donkgebied en de Kalkense Meersen’.

De personeelskost voor een voltijds projectcoördinator (graad Ax) wordt geraamd op € 231.000 voor 3

jaar. De Provincie Oost-Vlaanderen neemt het gedeelte van de personeelskost voor het project

‘Recreatiepool Donk’ op zich: € 61.600 per jaar (€ 184.800 in het totaal). Het gedeelte van de

personeelskost voor de uitvoering van de acties van het onthaalplan wordt gedragen door de 4

gemeenten waarop het onthaalplan betrekking heeft, waarbij zowel Laarne, Berlare, Wichelen als

Wetteren € 3.850 per jaar (€ 11.550 in het totaal) bijdragen.

Voor het projectsecretariaat is een halftijds administratieve medewerker (graad Cv) nodig. De

personeelskost hiervan wordt geraamd op € 67.500 gespreid over drie jaar. Het Regionaal Landschap

Schelde-Durme neemt de financiering van deze kost op zich.

De projectcoördinator zal werken onder de paraplu van Schelde Sterk Merk.

27

Idee: Onthaalplannen voor Durme (RLM 2)

De uitvoering van dit idee ging het voorbije werkjaar van start.

De Durmevallei zal onder impuls van de Sigmawerken de komende jaren van aanzien veranderen. Vele

spelers zijn naast en met de betrokken gemeenten Temse, Hamme, Waasmunster, Zele en Lokeren in de

vallei actief: Waterwegen & Zeekanaal, Agentschap Natuur en Bos, Regionaal Landschap Schelde-Durme,

Toerisme Scheldeland, Toerisme Waasland, Toerisme Oost-Vlaanderen en anderen. Onder impuls van

Schelde Sterk Merk werd een samenwerking tussen deze partijen opgezet.

De Durmevallei heeft immers unieke kenmerken op vlak van natuur, cultuur en landschap. We zijn van

mening dat het potentieel deels onderbenut blijft. Plannen van de Vlaamse overheid (in het bijzonder het

Sigmaplan), van regionale spelers en van lokale overheden brengen een nieuwe dynamiek en nieuwe

kansen met zich mee. Het is de bedoeling om vertrekkend vanuit de bestaande plannen en visies tot een

geïntegreerd recreatief plan voor de hele Durmevallei te komen.

Hiervoor zullen we een bestek uit te schrijven om een adviesbureau de opdracht te geven dit plan uit te

schrijven samen met alle betrokken partijen.

Om deze studie te kunnen uitvoeren hebben we een budget voorzien van minimum 40.000 € en

maximum 60.000 €. Om het benodigde budget bijeen te brengen hebben we een cofinanciering opgezet

tussen de verschillende partners:

Partner Minimum-bedrag Maximum-bedrag

W&Z 13.333 20.000

ANB 13.333 20.000

TOV 5.000 7.500

Lokeren 1.667 2.500

Zele 1.667 2.500

Hamme 1.667 2.500

Temse 1.667 2.500

Waasmunster 1.667 2.500

Het bestek wordt dit najaar uitgeschreven en gegund. De uitvoering zal gebeuren in 2017.

Idee: Dorpskernhernieuwing (RLM 3)

Dit is een idee dat niet werd uitgewerkt. Tenzij in Sint-Amands in het kader van het landinrichtingsproject

van VLM. Hierbij gaf de projectcoördinator advies aan zowel VLM als de gemeente Sint-Amands en de

Steenovens.

28

Mobiliteit: Waterbus (RLM 4)

In november 2015 lanceerde Marc Van Peel, schepen van de Haven van Antwerpen het idee voor

waterbussen op de Schelde. Met Schelde Sterk Merk hebben we hier op ingespeeld en intens overleg met

het Havenbedrijf, de trekker van dit project, opgezet.

De eerste focus is woon-werk verkeer. Maar ook voor recreatie en toerisme kan de waterbus voor de

polders van Kruibeke en de verdere vallei een belangrijke rol spelen. Deze plannen takken ook perfect aan

bij het project ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’

In het basisscenario staan drie lijnen waarbij Temse en Kruibeke mee in het basisscenario vervat zijn:

Lijn 1: Temse – Kruibeke – Steenplein (=regiolijn)

Lijn 2: Steenplein – Ketenslaan (Katoennatie) (= havenlijn)

Lijn 3: Lillobrug Oost – Lillobrug West

In de toekomst zou in Antwerpen de stopplaats kunnen verschuiven van het Steenplein te hoogte van het

Steen naar het Marjoriedok ter hoogte van het MAS omdat de aantakking op het openbaar vervoer daar

veel beter is.

De ambitie is om op de regiolijn één bus per uur te voorzien van 7 tot 20 uur tijdens de week en van 9 tot

22 uur tijdens het weekeinde.

Een business plan werd gemaakt met berekening van de kosten en inkomsten.

De planning die voorop gesteld wordt is:

Juli 2016: proefvaart n.a.v. Sail 2016

Juli – december 2016: aanbesteding

29

September – december 2016: consultatie contractvervoer

Juni 2017: start

Idee: Verbeteren van verbindingen (in de vorm van landschapsparken) (RLM 5)

Dit is een idee dat niet werd uitgewerkt in het voorbije werkingsjaar.

Onderzoek Hoevetoerisme & Korte keten landbouw (RLM 6)

In het werkingsgebied van Schelde Sterk Merk is de informatie over korte keten en hoevetoerisme

erg versnipperd. Een stagiaire deed het voorbije jaar een onderzoek bij 22 bedrijven om een

totaalbeeld van de situatie rondom korte keten en hoevetoerisme te krijgen.

Uit de resultaten van de bevraging komen een aantal aandachtspunten voor de overheid en

ondersteunende organisaties uit de sector:

knelpunten in de wetgeving wegwerken (denk hierbij multifunctionele bestemmingen, verschillen in wetgeving per geografisch niveau);

knelpunten m.b.t. VLIF-steun aanpakken;

wegwerken van onwetendheid en knelpunten rond mogelijkheden van ondersteuning;

ondersteuningsaanbod aanpassen op diversiteit korte ketenverkoop (o.a. CSA); o knelpunten m.b.t. wegenwerken aanpakken. o belangen korte keten en hoevetoerisme meer gezamenlijk behartigen.

De ambitie is om deze knelpunten verder te bespreken en deels aan te pakken i.s.m. partners als

Boerenbond en ASB.

30

Ruimte om te beleven voor fauna en flora (RLF 1-4)

Het grootste project dat in de steigers gezet is het voorbije jaar is Life Climate Change-project (RLF 1).

Agentschap Natuur en Bos en W&Z namen in samenwerking met het Regionaal Landschap Schelde-

Durme, Schelde Sterk Merk en het Waterbouwkundig Laboratorium het initiatief om een Europees

‘climate adaptation project‘ in te dienen bij voor Europese subsidies. Het dossier is begin september 2016

ingediend. Een beslissing omtrent de toekenning van de subsidies wordt verwacht tegen zomer 2017.

Doel is om het Schelde- Durme estuarium weerbaar te maken tegen de klimaatveranderingen door het

verminderen van overstromingskans en het ontwikkelen van estuariene natuur. Door de schaarse ruimte

in de Scheldevallei worden veiligheid, natuurlijkheid en recreatie op zelfde oppervlak gecombineerd.

Bij goedkeuring wordt het project gerealiseerd in de Sigmagebieden in Dendermonde, Bornem,

Waasmunster, Temse en Hamme.

De projectduur bedraagt 5 jaar (vanaf september 2017). Het totaal aangevraagde budget is 6,7 miljoen €.

Daarnaast is de versterking van verbindingen in de natuur door de realisatie van kleine landschaps-

elementen (RLF 2) een constant aandachtspunt van de werking van het Regionaal Landschap Schelde-

Durme. Schelde Sterk Merk speelt hier sterk op in door de projecten van Schelde Sterk Merk mee in te

bedden in de werking van het Regionaal Landschap Schelde-Durme.

De in het actieplan geformuleerde ideeën rond het onderzoek naar klimaatbestendigheid en het project

rond biomassa kwamen het voorbije jaar niet aan bod in de werking van Schelde Sterk Merk.

Zicht op Bergenmeersen als voorbeeld van een gecontroleerd getijdengebied met sluis en kreek

31

Ruimte om te beleven (RB 1-10)

Openstelling van de kastelen en ontwikkeling van hun ruime omgeving (RB 1)

Vraag voor hefboomsubsidies bij Toerisme Vlaanderen

Op 1 september werd het project ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’ ingediend bij Toerisme

Vlaanderen voor het verkrijgen van hefboomsubsidies. Het project heeft betrekking op 15.781.819€ aan

bestaande en nieuwe investeringen waarvoor een tussenkomst of subsidie gevraagd wordt voor

5.352.552€. De beslissing over de toekenning van de subsidies valt einde 2016.

Dit project werd volledig getrokken door Schelde Sterk Merk. ParsProToto stond Schelde Sterk Merk bij

voor de opmaak van dit business plan, in het bijzonder bij de ontwikkeling en uitwerking van het concrete

aanbod op de kasteelsites en voor de doorrekening van de plannen in financiële tabellen.

De Scheldevallei heeft een bijzonder groot toeristisch groeipotentieel. Uit de cijfers van Toerisme

Vlaanderen blijkt dat de groeicijfers voor de Scheldevallei sterker zijn dan vele van zijn concurrenten. Hier

speelt ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’ volop op in door alle elementen van onderstaande

aanbodpiramide te versterken en verbinden.

Het project geeft mee uitvoering aan de Beleidsnota 2014-2019 van Minister Weyts die stelt: “Het

samenspel van landschap, erfgoed en beeldcultuur prikkelt de internationale bezoeker, die vandaag

vooral op de kunststeden is gericht, en motiveert de hedendaagse toerist om op verkenning te gaan in de

ruimere omgeving rond de kunststeden. Het is onze bedoeling dat bezoekers, nog meer dan nu het geval

is, in de toekomst verschillende steden en regio’s combineren. Het gewenste effect van

verblijfsduurverlenging zorgt uiteraard voor een verhoogde economische return.”

Een groot draagvlak

‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’ is gedragen door vele partners, die mee vormgeven, uitwerken en

investeren (toeristische overheden, gemeenten, Regionaal Landschap, ANB, W&Z, …). Ook de link met

32

Gent en Antwerpen wordt versterkt. Voor de exploitatie staan de gemeente Laarne (Kasteel van Laarne),

Natuurinvest (Kasteel van Bornem) en gemeente Kruibeke (Kasteel van Wissekerke) garant.

Het enthousiasme voor het project heeft nu al aangezet tot nieuwe initiatieven: Zo zal bijvoorbeeld VLM

in de tweede fase van zijn landinrichtingsproject Klein-Brabant inspelen op onze plannen met het kasteel

van Bornem en zijn omgeving.

De Stenen van de Schelde

De Scheldevallei is rijk aan erfgoed, zowel in de kunststeden Gent en Antwerpen als daarbuiten. Met dit

project willen we de prachtige kastelen langs de rivier laten uitgroeien tot sterke toeristische producten

en hiermee heel de regio op een hoger niveau tillen. Van het Steen in Antwerpen tot het Gravensteen in

Gent met daartussen de kastelen van Wissekerke (Kruibeke), Bornem en Laarne.

Op vlak van investeringen ligt de focus van dit dossier op de laatste drie kastelen. Het verhaal en de

marketing trekken dit open naar de ganse vallei, inclusief de kunststeden Gent en Antwerpen.

In de kastelen van Wissekerke, Bornem en Laarne focussen we op vier punten:

1. De kastelen zelf worden uiteraard opengesteld voor bezoekers.

2. Ze krijgen allen een state-of-the-art onthaal.

3. Ze worden sterk ingebed in de nabije en ruimere omgeving (connecting the dots).

4. Elk van de kastelen pakt uit met een extra ‘reason to visit’. In Wissekerke treedt de bezoeker in de

voetsporen van een kasteelbewoner met de Augmented Reality-bril. Laarne biedt een iconisch

belevingsparcours rond het waterslot. En het unieke landschap van het Graafschap van Bornem met

de Oude en ‘nieuwe’ Schelde zullen in één blik te zien zijn vanuit de unieke uitkijktoren.

33

Schets van de plannen voor het Kasteel van Laarne

Connecting the dots

Door aan de hand van de kastelen alle elementen van het toeristisch product in de Scheldevallei te

verbinden en door de link met Gent en Antwerpen te versterken, zorgen we voor een geïntegreerde

beleving voor de bezoeker. We werken hier concreet aan op zeven essentiële punten:

1. Erfgoedbeleving De kastelen zijn ingebed binnen hun omgeving door de sterke link met de omliggende dorpen en natuurgebieden. Ook andere kastelen - zoals d’Ursel - en Dendermonde worden betrokken. Met het Gravensteen en het Steen wordt een inhoudelijke link gemaakt die in elk kasteel ook nog eens een aparte plek krijgt (zoals in Time Castle) en die als een rode onderliggende draad doorheen het verhaal loopt.

2. Natuurbeleving Het wandelen fietsnetwerk is al sterk ontwikkeld en wordt verder uitgebouwd i.s.m. TOV en TPA (zie RB 3). Het beleven van het landschap door te fietsen en te wandelen wordt versterkt door de creatie van natuurbelevingspaden (i.s.m. ANB) en belevingspunten (i.s.m. TOV, ingediend subsidiedossier bij TVL). Met W&Z, ANB en de toeristische spelers werken we aan het opstellen en uitvoeren van onthaalvisies vanuit het perspectief van natuur, toerisme en veiligheid voor de betere en duurzame ontsluiting van de ganse Scheldevallei (zie RLM 1-2).

3. Logiesbeleving Met TOV, TPA, Toerisme Scheldeland en Toerisme Waasland voeren we een gezamenlijke visie op logies uit (zie SSV 3).

34

4. Bekendheid De toeristische overheden steunen dit project ten volle. Voor hen is dit een extra troef om in te zetten op free publicity voor een grotere bekendheid van de regio. Bij de exploitatie van de kastelen zal één marketing verantwoordelijke aangesteld worden voor de kastelen om zodoende aandacht voor het overkoepelende verhaal te garanderen.

5. Fysieke bereikbaarheid Met de waterbus (zie RLM 4) vanuit Antwerpen tot in Kruibeke en Temse/Bornem, met de fietsnetwerken incl. fietsostrades, met de doelstelling voor uitbouw van privaat fietsenverhuur en met het commercialiseren van fietsvakanties i.s.m. TPA/TOV en de reissector (ander ingediend subsidiedossier bij TVL) wordt de fysieke bereikbaarheid van de vallei en zijn kastelen versterkt.

6. Mentale bereikbaarheid We maakten afspraken om te werken aan overzichtskaarten van steden én buitengebied, een overkoepelende site/social media voor de kastelen, een sterke doorverwijzing bij het onthaal ter plekke, één huisstijl voor meubilair en de uitbouw van een Vereniging van Historische Huizen in de Scheldevallei en zelf Vlaanderen.

7. Evenementen We voorzien drie recurrente evenementen – Scheldehappening (zie RB 10), Water-lijn Schelde en Schelde-theaterspektakels - die het toeristisch product op regelmatige tijdstippen in de kijker zullen zetten en goed zullen verbinden van Antwerpen tot Gent. Met Joris Van Grieken werden eerste gesprekken gevoerd voor een samenwerking in het kader van Vlaamse Meesters tussen de Nationale Bibliotheek van België en het Kasteel van Bornem rond de rijke verzameling Brueghel-gravures in Bornem.

Onderzoek naar de uitbouw van Fort Liezele (RB 2)

Het Landinrichtingsproject van VLM werkt aan de Groene Ring rond Puurs met onder andere een geleide

toegang tot de open ruimte vanuit de dorpskern langs toegangspoorten, inspelen op opportuniteiten voor

natuurontwikkeling en bosuitbreiding, opwaardering/aanleg ventweg N16 (coördinatie AWV),

ontsnipperingsmaatregelen (eco-duiker, hopover, ...), compensatie oppervlakte bos-, VEN- en

overstromingsgebied en verkeersveilige fietsverbindingen (mogelijk vervolgtraject richting Vlietvallei N16

- monding).

In dit kader wordt binnen de Groene Ring rond Puurs gefocust op het landschapspark Fort Liezele waarbij

het landschapspark een toegankelijke open ruimte tussen woonkern en vallei Molenbeek is. Op korte

termijn realiseert de gemeenten Puurs een speel- en ligweide, jog- en wandelparcours, waterbeleving,

een nieuwe parkbegraafplaats, parkeergelegenheid en horeca, ....

Aanvullend wil VLM maatregelen plannen en uitvoeren die fort Liezele en de vallei van de Molenbeek

(waterhuishouding, IHD i.f.v. vleermuizen, recreatieve verbindingen, ...) verbinden door een

coördinerende rol te spelen in het op elkaar afstemmen van ambities, doelstellingen en middelen van

meerdere projecten van de gemeente Puurs, Strategisch Project ‘Fortengordels’, Strategisch Project

'Schelde, Sterk Merk', Toerisme Klein-Brabant – Scheldeland, SBZ 'Historische fortengordels van

Antwerpen als vleermuizenhabitats’.

Schelde Sterk Merk bepleit hierbij een (fysieke) link met het fort van Breendonk.

35

Uitbouw Wandelnetwerk (RB 3)

In het projectgebied van Schelde Sterk Merk zijn de fietsen wandelnetwerken sterk uitgebouwd. In Oost-

Vlaanderen ontbreken nog delen van het wandelnetwerk. Toerisme Oost-Vlaanderen bouwt dit

wandelnetwerk verder uit met:

Het project ‘Oeverlopen’ in de Polders van Kruibeke en langs de Durme

Uitbreiding van het wandelnetwerk in de Kalkense Meersen Met realisatie van fase 1 tijdens het voorbije jaar ter hoogte van Berlare en de uitrol van fase 2 het komende jaar in de Kalkense Meersen.

Schelde Sterk Merk is betrokken bij de uitvoering door het geven van advies vanuit het perspectief van

het strategisch project.

Uitbouw logies (RB 4)

Het logiesplan zoals beschreven in actie SSV 3 wordt uitgevoerd door de logiesconsulenten van Toerisme

Oost-Vlaanderen en Toerisme Antwerpen. Deze uitvoering wordt opgevolgd door een werkgroep waar de

projectcoördinator van Schelde Sterk Merk deel van uitmaakt.

Realiseren ruimtelijke visie Berlare (RB 5)

Uitvoering van een visie

De ruimtelijke visie voor de recreatiepool Donk met als principes een betere zonering van enerzijds de

natuur en anderzijds de toeristisch-recreatieve bedrijven rond het Donkmeer vraagt om uitvoering. Basis

hiervoor is de aanzet tot visie gegeven in de provinciale ruimtelijke visie 'Berlare: een visie op

weekendverblijven' (goedgekeurd door de deputatie in januari 2008), tevens gesteund door de gemeente.

De aanzet tot visie zal verder op punt worden gezet i.s.m. de verschillende relevante actoren en sectoren.

Aan de strategische gebiedsgerichte visie zal een actieprogramma gekoppeld worden met o.a.

(provinciale) ruimtelijke uitvoeringsplannen. De nadruk zal echter vooral liggen op de realisatie van de

visie met veel aandacht voor communicatie en participatie, niet alleen met de betrokken (publieke)

actoren maar ook met de burger.

Bedoeling is ook om het project af te stemmen met het lopende natuurinrichtingsproject ‘Berlare Broek –

Donkmeer’, het onthaalplan voor het Donkgebied en de Kalkense Meersen en het logiesplan voor de regio

van Toerisme Oost-Vlaanderen.

36

Visualisering van een deel van de ruimtelijke visie voor Berlare

Aanwerving van een coördinator

De uitvoering van dit plan vraagt om een bovenlokale coördinator omdat hiervoor binnen de

administratie van de gemeenten geen mankracht beschikbaar is en omdat beide projecten van

bovenlokaal belang zijn. Schelde Sterk Merk en de dienst Ruimte van de Provincie Oost-Vlaanderen

namen hiertoe het initiatief.

Als resultaat wordt in het najaar 2016 een projectcoördinator (graad Ax) aangeworven die 4/5 voor het

project ‘Recreatiepool Donk’ zal werken (zie hierna actie RB5) en 1/5 voor het project ‘Uitvoering

onthaalplan voor het Donkgebied en de Kalkense Meersen’.

De personeelskost voor een voltijds projectcoördinator (graad Ax) wordt geraamd op € 231.000 voor 3

jaar. De Provincie Oost-Vlaanderen neemt het gedeelte van de personeelskost voor het project

‘Recreatiepool Donk’ op zich: € 61.600 per jaar (€ 184.800 in het totaal). Het gedeelte van de

personeelskost voor de uitvoering van de acties van het onthaalplan wordt gedragen door de 4

gemeenten waarop het onthaalplan betrekking heeft, waarbij zowel Laarne, Berlare, Wichelen als

Wetteren € 3.850 per jaar (€ 11.550 in het totaal) bijdragen.

Voor het projectsecretariaat is een halftijds administratieve medewerker (graad Cv) nodig. De

personeelskost hiervan wordt geraamd op € 67.500 gespreid over drie jaar. Het Regionaal Landschap

Schelde-Durme neemt de financiering van deze kost op zich.

De projectcoördinator zal werken onder de paraplu van Schelde Sterk Merk.

37

Verhogen van de natuurbeleving met natuurbelevingspaden (RB 6)

Het Agentschap Natuur en Bos nam het initiatief voor de realisatie van 5 natuurbelevingspaden in de

Scheldevallei. Het doel is het verhogen van de beleefbaarheid van de kenmerkende natuur van het

Schelde-estuarium door ontwikkelen van 5 familievriendelijke natuurbelevingspaden:

Natuurbelevingspad Kasteel van Wissekerke/Polders van Kruibeke

Natuurbelevingspad De Notelaar (Hingene)

Natuurbelevingspad De Koolputten

Natuurbelevingspad Vlassenbroek

Natuurbelevingspad Kalkense Meersen

Hiervoor werd het voorbije jaar een opdracht uitgeschreven voor de opmaak van concepten voor deze 5

natuurbelevingspaden met bijhorende natuurbelevingselementen, de opmaak van het definitief ontwerp

en uitvoeringsdossier, de controle van de productie en de opvolging, begeleiding en coördinatie van de

werf. Schelde Sterk Merk was betrokken bij de opmaak van het bestek en de jurering.

Per familievriendelijk natuurbelevingspad wordt voor de uitvoering een gemiddeld budget van 60.000

EUR incl. BTW voorzien (een plafond van 300.000 EUR incl. BTW wordt voorzien voor de aanleg van deze 5

natuurbelevingspaden samen). Schelde Sterk Merk volgt als secundaire partner naast ANB de uitvoering

van deze opdracht op en zorgt mee voor cofinanciering via een ingediende subsidieaanvraag bij Toerisme

Vlaanderen. Mogelijks wordt onder impuls van Schelde Sterk Merk nog een zesde pad ter hoogte van het

Kasteel van Bornem toegevoegd.

Idee: Versterken van de natuur-educatieve structuur (kijkwanden, schuilhutten, vlonderpaden,

kijktorens) in het buitengebied (RB 7) & Idee: Uitrol van het idee van natuurouders (RB 8)

Dit idee kwam niet tot uitvoering tijdens het voorbije werkingsjaar. In de ingediende subsidieaanvraag

voor Life Climate Adaptation is hiervoor wel aandacht.

Uniforme belevingselementen en info toevoegen aan dorpskernhernieuwing (RB 9)

In het kader van Sigma lieten W&Z en ANB voor de Polders van Kruibeke een huisstijl ontwikkelen. Deze

huisstijl is ondertussen geadopteerd door W&Z als hun Sigma-huisstijl voor de ganse Scheldevallei.

Schelde Sterk Merk riep de partners van het strategisch project op om deze huisstijl ook consequent toe

te passen.

In het komende werkjaar wenst Schelde Sterk Merk hiertoe een charter op te stellen en te laten

ondertekenen door alle partners om zich hiertoe formeler te engageren.

38

Op vlak van belevingspunten nam Schelde Sterk Merk het initiatief om samen met Toerisme Oost-

Vlaanderen een subsidiedossier op te maken voor de realisatie van een 6-tal belevingselementen in de

Kalkense Meersen in uitvoering van en in lijn met het onthaalplan voor deze Kalkense Meersen. Toerisme

Oost-Vlaanderen diende de aanvraag tot subsidie in bij Toerisme Vlaanderen.

39

Toekomst van de Scheldehappening

De Scheldehappening maakte in 2014 een verlies van 20.000€ op een werkingsbudget (exclusief de

vrijwilligerswerking en de promotionele en andere steun bij de partners) van 60.000€. Dit verlies zou

grotendeels te wijten zijn aan het mindere weer maar ook aan de verlaagde subsidies vanuit verschillende

overheden. De vraag is nu: wat met de toekomst van de Scheldehappening?

Vanuit de betrokken organisaties in de Scheldevallei – Toerisme Scheldeland, Toerisme Waasland, Regionaal

Landschap Schelde-Durme en Schelde Sterk Merk & de gemeenten en andere partners - is er geen discussie

over de waarde van de Scheldehappening. Elke partner wil dat de Scheldehappening in de toekomst terug

wordt georganiseerd.

In het ingediende Life Climate Adapatation-subsidiedossier is onder impuls van Schelde Sterk Merk de

Scheldehappening mee opgenomen met de vraag subsidies toe te kennen voor de organisatie van een

Scheldehappening 2.0.

Schelde Sterk Merk kwam overeen met Toerisme Scheldeland, Toerisme Waasland en Regionaal Landschap

Schelde-Durme dat de happening in de toekomst dan bijgestuurd wordt volgens deze krachtlijnen:

Duidelijkheid over ingebrachte kosten en (verwachte) opbrengsten. Bekijken of we prijzen licht kunnen verhogen om meer inkomsten te genereren.

Oprichting van een stuurgroep met Scaldisnet en minimum de vier betrokken partners (eventueel ook geïnteresseerde gemeenten) die het evenement aanstuurt (organisatorisch, budgettair, inhoudelijk, …).

Aanpassing van het concept om te garanderen dat het evenement verder kan doorgroeien als publieksevenement. Belangrijke elementen hierbij zijn:

o Meer betrekken van het hinterland o Meer variatie in de programmatie (vb. werken met een ‘dorp van de Scheldehappening’) o Meer cultuur in het aanbod integreren (cf. ‘Festivelo’ in Lokeren en omstreken) o Meer inhoudelijke samenhang tussen de gemeenten en de twee oevers

40

Overzicht van de acties

Hieronder bieden we een kort overzicht van de besproken acties in het werkingsgebied. Let wel dat de

overkoepelende projecten niet op de kaart aangeduid staan.

42

Budget 2015-2016

In het eerste werkingsjaar van half augustus 2015 tot half augustus 2016 boekte Schelde Sterk Merk

onderstaande inkomsten en uitgaven. De bijdrage van Regionaal Landschap Schelde-Durme is een

eenmalige bijdrage. Vanaf het volgende werkingsjaar zullen de 14 gemeenten die lid zijn van het

strategisch project de 20% bijdrage garanderen.

Naast de loonkost en werkingskosten voor de coördinator was de opmaak van een business plan voor

‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’ een grote kost. ParsProToto stond Schelde Sterk Merk bij voor de

opmaak van dit business plan, in het bijzonder bij de ontwikkeling en uitwerking van het concrete aanbod

op de kasteelsites en voor de doorrekening van de plannen in financiële tabellen.

Omschrijving uitgaven Budget

Loonkost 73.846

Kantoorbenodigdheden 3.081

Opleidingen, congressen en literatuur 2.256

Onkostennota's (km, telefoon, trein, …) 1.974

Diverse leveranciers 2.794

Communicatie (Huisstijl, site) 1.666

Business plan kastelen 45.590

Studiedagen 793

Totaal 132.000

Omschrijving inkomsten Budget

Subsidie Ruimte Vlaanderen 100.000

Bijdrage Regionaal Landschap Schelde-Durme 25.000

Bijdrage partners aan business plan ‘Van Steen tot Steen’ 7.000

Totaal 132.000

43

Actieplan 2016-2017

Het actieplan voor augustus 2016 tot augustus 2017 bouwt verder op het voorgaande jaar. De opgestarte

projecten en acties worden verder gezet. In het geel gemarkeerd staan die acties die in het komende jaar

extra aandacht krijgen. We starten een groot nieuw project op, namelijk het onderzoek naar de

haalbaarheid van een overkoepelend natuurpark in de Scheldevallei.

Nr Omschrijving actie Trekker Timing

Samen door een sterk overleg (SSO)

SSO1 Opzetten projectstructuur Schelde Sterk

Merk

2015

SSO2 Overlegstructuur Natuurinrichtingsproject Kalkense

Meersen & Berlare VLM

2015 e.v.

SSO3 Overlegstructuur Landinrichtingsproject Klein-Brabant VLM 2015 e.v.

SSO4 Overleg Kruibeke W&Z 2015 e.v.

SSO5 Overlegstructuur opzetten Durmevallei Schelde Sterk

Merk

2015 e.v.

SSO6 Overleg met Dendermonde Schelde Sterk

Merk

2015 e.v.

SSO7 Schelde Sterk Merk in andere overlegstructuren Schelde Sterk

Merk

2015 e.v.

Samen voor een sterke visie (SSV)

SSV1 Ontwikkeling van rode draad voor het werkgebied Schelde Sterk Merk

…

SSV2 Ontwikkeling onderbouw voor toeristische ontwikkeling (& idee: studiedag)

KU Leuven 2015-2016

SSV3 Ontwikkeling visie op logies TOV/TPA 2016

SSV4 Idee: Studiedag 'Reflecties bij het witboek' Schelde Sterk Merk

…

SSV5 Opvolgen ‘Man&Biosphere’ in Bovenschelde Schelde Sterk Merk

2015 e.v.

SSV6 Mogelijkheden voor verbinden natuur

(Nationaal Park)

Schelde Sterk Merk

2016-2017

44

Ruimte om te leven voor mensen (RLM)

RLM1 Onthaalplannen voor Berlare-Kalkense Meersen VLM 2015-2016

RLM2 Onthaalplannen voor Durme Schelde Sterk Merk

2016-2017

RLM3 Dorpskernhernieuwing Gemeenten …

RLM4 Mobiliteit (Waterbus) Havenbedrijf/SP Havenland

2016-2017

RLM5 Idee: Verbeteren van verbindingen (in de vorm van landschapsparken)??

? …

RLM6 Uitvoering onderzoek Hoevetoerisme & Korte keten landbouw

Schelde Sterk Merk

2016

RLM7 Uitvoering onthaalplannen Berlare-Kalkense Meersen RLSD/SSM/

gemeenten 2016-2019

Ruimte om te leven voor fauna en flora (RLF)

RLF1 Life Climate Change-project in Schelde-Durme ANB & WenZ 2016 e.v.

RLF2 Verbeteren van verbindingen door KLE RLSD 2015 e.v.

RLF3 Idee: Onderzoek naar klimaatbestendigheid van Oost-Vlaanderen

Provincie Oost-Vlaanderen

…

RLF4 Idee: Project rond biomassa – korte omloophout (Klein-Brabant + Oost-Vlaanderen)

RLSD, Provincies

…


RB1 Uitvoering openstelling kastelen en ontwikkeling van hun ruime omgeving

Schelde Sterk Merk

2015 e.v.

RB2 Beheersplan Fort Liezele (en samenwerking met Breendonk) Puurs 2016-2017

RB3 Uitbouw wandelnetwerk Oost-Vlaanderen (in en buiten zoekzones)

TOV 2015 e.v.

RB4 Uitbouw logies met focus op kleinschalig logies en hoevetoerisme

TOV/TPA 2016 e.v.

RB5 Hotelproject Dendermonde 2016 e.v.

RB6 RO in Berlare (natuur /toerisme)

Provincie/Schelde Sterk Merk/

gemeenten

2016-2019

45


RB6 Verhogen natuurbeleving van de wandelpaden ANB 2016-2017

RB7 Belevingspunten in Kalkense Meersen TOV 2017

RB8

Idee: Versterken van de natuur-educatieve structuur (kijkwanden, schuilhutten, vlonderpaden, kijktorens) in het buitengebied

… …

RB9 Uitrol van het concept van de natuurouders ANB/Schelde

Sterk Merk 2017

RB10 Idee: Uniforme belevingselementen en info toevoegen aan dorpskernhernieuwing

… …

RB11 Toekomst Scheldehappening Schelde Sterk Merk

2016-2017

In het komende zullen we dus de haalbaarheid van een overkoepelend natuurpark in de Scheldevallei

bestuderen. We bekijken hierbij ook of de finaliteit een Nationaal Park Scheldevallei kan zijn.

We wensen dit te doen omdat:

Visie van Schelde Sterk Merk Dit is een logische stap binnen de visie en missie van Schelde Sterk Merk.

Sigmaplan en de Scheldegemeenten Het Sigmaplan is in volle uitvoering en het krijgt steeds meer steun vanuit de gemeenten en partners in de Scheldevallei. Daarom lijkt het haalbaar om dit idee – dat overigens al lang circuleert - momenteel formeel te lanceren.

Het strategisch project Havenland en EGTS Linieland Dit strategisch project gaat dit najaar van start nu de projectcoördinator aangeworven is. Vanuit Havenland zal ook de uitbouw van Groot Saeftinghe ondersteund worden. Groot Saeftinghe wil een grenspark zijn met de ambitie om nationaal park te worden. Vanuit Schelde Sterk Merk houden we het pleidooi om de getijgebonden Schelde en zijn omliggende natuurgebieden al één geheel te zien. We zullen hiertoe het gesprek met Havenland aangaan. Net als Havenland is EGTS Linieland één van de trekkers voor de uitbouw van Groot Saeftinghe. Ook met hen zetten we verder overleg op.

Natuurpunt en ANB Natuurpunt en ANB willen op Vlaams niveau bekijken welke gebieden in Vlaanderen in aanmerking komen om een Nationaal Park te vormen vanuit de visie dat dit een beperkt aantal gebieden moet blijven om de intrinsieke waarde van het label ‘Nationaal park’ niet te ondermijnen.

Inrichtingsprojecten van VLM Momenteel lopen twee grote inrichtingsprojecten van VLM in de Scheldevallei (in Berlare en in Klein-Brabant). Met VLM zal ook bekeken worden of we op termijn een inrichtingsproject kunnen opstarten dat werkt op de verbindingen van natuur in het werkingsgebied.

Van Steen tot Steen langs de Schelde Met het project ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’ creëren we een structuur in de Scheldevallei tussen Gent en Antwerpen met de drie kastelen en de drie betrokken steden die als onthaalpoorten tot een natuurpark kunnen fungeren omwille van hun ligging, bereikbaarheid en aantrekkingskracht.

Onthaal- en ontsluitingsvisies Stelselmatig werken we voort aan een globale onthaal- en ontsluitingsvisie voor de ganse Scheldevallei. We doen dit niet door een overkoepelende visie te ontwikkelen maar door voor elk van

46

de grote deelgebieden een visie te ontwikkelen. Deze visies dienen gelinkt te worden en te passen binnen het grotere kader van de ganse Scheldevallei. Voor de Polders van Kruibeke en de Kalkense Meersen & Berlare bestaande deze visie al. In de Durmevallei maken we die in het komende jaar op. Hiermee hebben we steeds meer bouwstenen in handen om te komen tot een globale visie voor het ganse Natuurpark Scheldevallei.

47

Budget 2016-2017

Het budget voor het werkingsjaar van half augustus 2016 tot half augustus 2017 is als volgt:

Omschrijving uitgaven Budget

Loonkost 79.000

Kantoorbenodigdheden 2.000

Opleidingen, congressen en literatuur 2.000

Onkostennota's (km, telefoon, trein, …) 4.500

Diverse leveranciers 5.500

Communicatie (Huisstijl, site, nieuwsbrief, …) 1.500

Business plan kastelen 17.935

Reserve (vb. Scheldehappening?, …) 12.565

Totaal 125.000

Omschrijving inkomsten Budget

Subsidie Ruimte Vlaanderen 100.000

Bijdrage gemeenten 25.000

Totaal 125.000

De bijdrage van de gemeenten is opgesplitst volgens de inwoneraantallen.

In de uitgaven voor het komende werkjaar is rekening gehouden met verhoogde werkingskosten voor

onkosten en dergelijke omdat er binnen Schelde Sterk Merk een werknemer bijkomt voor de realisatie

van het project in Berlare en de Kalkense Meersen. Het loon van deze werknemer wordt gedragen door

de provincie Oost-Vlaanderen.

In het budget voor het komende werkjaar is nog geen rekening gehouden met de eventuele goedkeuring

van het subsidiedossier ‘Van Steen tot Steen langs de Schelde’ door Toerisme Vlaanderen.

49

Bijlagen

51

Leden van de stuurgroep

Voorzitter Jan Briers Provincie Oost-Vlaanderen Gouverneur

Covoorzitter Jozef Dauwe Provincie Oost-Vlaanderen Gedeputeerde

Geert Roosenboom Zele Schepen

Kristof De Smet Wichelen Schepen

Franky De Graeve Temse schepen

Tom Waterschoot Hamme schepen

Werner De Nijs Waasmunster Schepen

Luc De Boeck Bornem Burgemeester

Erik Blommaert Kruibeke Schepen

Piet Buyse Dendermonde Burgemeester

Kris Malfliet Berlare Schepen

Alex De Smet Laarne Schepen

Igor Rogiers Laarne Schepen

Eddy Ceurstemont Sint-Amands Schepen

Maaike Bradt Willebroek Schepen

Ronny Tourné Puurs Schepen

vervangend Alex Goethals Puurs Schepen

Herman De Wulf Wetteren Schepen

Guido De Longie Ruimte Vlaanderen

Bien Weytens Ruimte Vlaanderen

Lieven Nachtergaele Agentschap Natuur en Bos

Wim Dauwe Waterwegen en Zeekanaal NV

vervangend Hans Depreter Waterwegen en Zeekanaal NV

Peter De Wilde Toerisme Vlaanderen

Administrateur-Generaal

Katia Versieck Toerisme Oost-Vlaanderen Algemeen Manager

Stijn Van Belleghem

Regionaal Landschap Schelde-Durme Coördinator

Rik Röttger Provincie Antwerpen

vervangend Hilde Van Look Provincie Antwerpen

Gilles Facon Toerisme Provincie Antwerpen

Bernadette Boeykens Toerisme Scheldeland Voorzitter

Marilou Dubois Toerisme Scheldeland Regiocoördinator

Els Maes Toerisme Waasland

Jan Verboven Vlaamse Landmaatschappij Regio West

Eddy Vermeerbergen Vlaamse Landmaatschappij Regio Oost

Luc De Boeck Scheldelandschapspark Voorzitter

52

Leden van de begeleidingsgroep

Geert Roosenboom Zele Schepen

Lut Fonteyn Wichelen Dienst toerisme/cultuur

Wim Vereecken Temse Milieu

Pieter Vermeire Hamme

Medewerker dienst toerisme

André De Lathouwer Waasmunster Medewerker Toerisme

Annelies Tyberghein Kruibeke cultuurbeleidscoördinator

vervangend Machteld Oste Kruibeke Communicatieambtenaar

vervangend Katrien Cornu Kruibeke Milieuambtenaar

Kristof van Peteghem Berlare

Afdelingshoofd openbare werken

Roland Deurinck Bornem Milieu

Patrick Segers Dendermonde

Diensthoofd Toerisme en Stadspromotie

Pascal Haelterman Laarne

Ellen Leroy Laarne

Liesbeth De Keersmaeker Sint-Amands

Kristin Moens Sint-Amands

Stijn Vandeplas Wetteren

Dienst Toerisme & Evenementen

Dorien De Vries Willebroek

Deskundige Toerisme en Evenementen

Karin De Mulder TKBS (Puurs) Toeristisch Coördinator

Laurent Vanden Abeele Agentschap Natuur en Bos

vervangend Hans Depreter Waterwegen en Zeekanaal NV Celhoofd Investeringen

Stefaan Nollet Waterwegen en Zeekanaal NV

Ben De Vriendt Toerisme Vlaanderen

Hilde Thijs Toerisme Vlaanderen

Ann De Grande Vlaamse Landmaatschappij Regio West

Peter De Graef Vlaamse Landmaatschappij Regio Oost

Stijn Van Belleghem

Regionaal Landschap Schelde-Durme Coördinator

Frederik Goossens Toerisme Oost-Vlaanderen

Gaston Maes Toerisme Provincie Antwerpen

Maja Verbeeck Oost-Vlaanderen

Dirk Vandenbussche Provincie Antwerpen vervangend Hilde Van Look Provincie Antwerpen

Els Maes Toerisme Waasland Regiocoördinator

Marilou Dubois Toerisme Scheldeland Regiocoördinator

Walter Roggeman Natuurpunt

Liesbet Cleynhens Natuurpunt

Thijs Haustraete Natuurpunt

Tony Verhamme Scheldelandschapspark Directeur

Kristin Van de Velde Kolena

53

Alec van Havre Landelijk Vlaanderen

Historische Woonsteden en Tuinen vzw

Matthias Vercauteren Boerenbond

Paul Cerpentier Algemeen Boerensyndicaat Ondervoorzitter

54

Kostenplaatsen werkjaar 2015-2016 (excl. loon)

OMSCHRIJVING DATUM COMMENTAAR NAAM DEBET SALDO

Projectkosten divers 26/03/2015 Alterjob: aankondiging vacature projectleider Diverse Leveranciers 181,5 -181,5

Projectkosten divers 30/03/2015 Diverse Leveranciers Diverse Leveranciers 592,9 -774,4

Seminaries en opleidingen 26/08/2015 Tom Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning

525 -1299,4

Lidgelden en bijdragen 26/08/2015 lid Tom 2015 Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning

100 -1399,4

Seminaries en opleidingen 28/08/2015 International Conference of National Trusts 2015 Robinson College Cambridge

Robinson College Cambridge 1330,99 -2730,39

Druk- en copieerwerk 11/09/2015 Naamkaarten (Tom) Dehauwere 73,81 -2804,2

Softwarelicenties 17/09/2015 Microsoftlicenties laptop Tom Provincie Oost-Vlaanderen

Provincie Oost-Vlaanderen 505,56 -3309,76

GSM-kosten 19/09/2015 Samsung Galaxy Tom Provincie Oost-Vlaanderen Provincie Oost-Vlaanderen 160,58 -3470,34

Erelonen deskundigen 28/09/2015 Vertaalopdracht Diverse Leveranciers Diverse Leveranciers 379,65 -3849,99

Representatiekosten 29/09/2015 Diverse Leveranciers Diverse Leveranciers 210 -4059,99

Meubilair en bureaubenodigdheden

01/10/2015 bureaustoel Tom BMA Ergonomics BMA Ergonomics 301,29 -4361,28

Representatiekosten 01/10/2015 Drankverbruik vergadering 29/9 AC De Zaar Gemeente Temse

Gemeente Temse 50 -4411,28

Verplaatsingskosten openbaar vervoer

12/10/2015 Wezenbeek Wezenbeek 349,7 -4760,98

Verplaatsingskosten (andere kosten)

12/10/2015 kostennota divers 12/10/15 Wezenbeek Wezenbeek 27,8 -4788,78

Kantoormachines 15/10/2015 Dell Latitude E7450 + toebehoren ; Tom Simac Simac 1992,48 -6781,26

GSM-kosten 21/10/2015 Mobiele telefonie 08/2015 Farys Farys 18,32 -6799,58

Telefoon en internet 04/11/2015 08/2015 Farys Farys 20,96 -6820,54

Telefoon en internet 16/11/2015 Farys Farys 66,39 -6886,93


Verplaatsingskosten personenwagen

30/11/2015 Kostennota km-vergoeding Wezenbeek Wezenbeek 246 -7156,04



Representatiekosten 30/11/2015 Kostennota divers 10+11/2015 Wezenbeek Wezenbeek 33,95 -7280,79


30/11/2015 Kostennota divers 10+11/2015 Wezenbeek Wezenbeek 111,6 -7392,39

Telefoon en internet 23/12/2015 mobiele telefonie 10/2015 Farys Farys 45,81 -7438,2


Representatiekosten 31/12/2015 Kostennota Wezenbeek Wezenbeek 51,8 -7514,04


31/12/2015 Kostennota divers 12/2015 Wezenbeek Wezenbeek 8,1 -7522,14


31/12/2015 Kostennota divers 12/2015 Wezenbeek Wezenbeek 81,2 -7603,34


31/12/2015 Kostennota km-vergoeding 12/2015 Wezenbeek Wezenbeek 13,65 -7616,99

Telefoon en internet 31/12/2015 mobiele telefonie 11/2015 Farys Farys 53,34 -7670,33

Medische dienst algemeen 31/12/2015 Securex Externe Dienst voor Preventie en Bescherming

Securex Externe Dienst voor Preventie en Bescherming

28,71 -7699,04

Brandverzekering 01/01/2016 Brandverzekering kantoor 2016 Ethias Ethias 27,39 -7726,43

Arbeidsongevallenverzekering 01/01/2016 Arbeidsongevallen 2016 wettel. verzek. (voorschot) Ethias

Ethias 217,88 -7944,31

Arbeidsongevallenverzekering 01/01/2016 Arbeidsongevallen 2016 buitenwettel. verzek. (voorschot) Ethias

Ethias 19,98 -7964,29

Verzekering dienstverplaatsingen

01/01/2016 Dienstverplaatsingen 2016 (voorschot) Ethias Ethias 83,66 -8047,95

Verzekering personenwagens 01/01/2016 Autoverzek. Renault Kangoo 2016 Ethias Ethias 45,58 -8093,53

Verzekering personenwagens 01/01/2016 Autoverzek. Dacia Sandero 2016 Ethias Ethias 75,23 -8168,76

Seminaries en opleidingen 13/01/2016 Tom Wezenbeek Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning

200 -8368,76

Brandstoffen personenwagens

15/01/2016 1/1 - 14/1/16 Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium 5,6 -8374,36

Lidgelden en bijdragen 19/01/2016 lidmaatschap Tom Wezenbeek Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning

100 -8474,36

Bureaubenodigdheden en drukwerk

20/01/2016 Centralpoint Converter laptop-beamer voor Tom ; Diverse Leveranciers

Diverse Leveranciers 47,19 -8521,55

Onderhoud en herstellingen personenwagen

25/01/2016 Onderhoud Dacia Sandero De Beule De Beule 19,38 -8540,93


31/01/2016 31/1/16 Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium 14,63 -8555,56

Receptie- en onthaalkosten 31/01/2016 Smedo broodjeslunch Diverse Leveranciers Diverse Leveranciers 117 -8672,56

Onderhoud en herstellingen gebouwen

31/01/2016 Schoonmaak kantoren 01/2016 Cleaning Professionals 35,12 -8707,68

55

Informatica-prestaties 04/02/2016 Onderhoud server 21/12/15 - 21/12/17 Dell Dell 83,96 -8791,64


15/02/2016 1 - 15/2/2016 Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium 4,43 -8796,07

Gas 18/02/2016 Verwarming kantoor 1/1 - 31/3/16 Eni Eni 47,61 -8843,68

Verkeersbelasting (auto's) 18/02/2016 Dacia vkb 2016 Vlaamse Belastingdienst - VKB Vlaamse Belastingdienst - VKB 13,99 -8857,67

Telefoon en internet 22/02/2016 Vaste telefonie 11-12/2015 Farys Farys 22,6 -8880,27

Receptie- en onthaalkosten 26/02/2016 Diverse Leveranciers Diverse Leveranciers 166,95 -9047,22


29/02/2016 schoonmaak kantoren 02/2016 Cleaning Professionals Cleaning Professionals 35,12 -9082,34




01/03/2016 Kostennota divers Inger Diverse Leveranciers Diverse Leveranciers 9,5 -9106,04

Telefoon en internet 07/03/2016 Vaste telefonie 12/2015 + 1/2016 Farys Farys 22,62 -9128,66

Arbeidsongevallenverzekering 08/03/2016 Definitieve premie wettelijke 2015 Ethias Ethias 114,12 -9242,78

Arbeidsongevallenverzekering 08/03/2016 Definitieve premie 2015 buitenwettelijke Ethias Ethias 5,6 -9248,38

Relatiegeschenken 09/03/2016 Geschenken Focusgroep (Sofie Six) Diverse Leveranciers

Diverse Leveranciers 37,9 -9286,28

Receptie- en onthaalkosten 09/03/2016 Onthaalkosten Focusgroep Diverse Leveranciers Diverse Leveranciers 27 -9313,28

Telefoon en internet 14/03/2016 Mobiele telefonie 12/2015 Farys Farys 48,69 -9361,97

Kantoorbenodigdheden 14/03/2016 Canon Belgium Canon Belgium 7,41 -9369,38




Website 21/03/2016 Domeinnaam en subsite SSM Dataweb Dataweb 465,85 -9896,58

Verzekering BA en rechtsbijstand

21/03/2016 B.A. 2015 def. afrek. Ethias Ethias 34,35 -9930,93


22/03/2016 Kostennota divers 22/3/16 Wezenbeek Wezenbeek 37,1 -9968,03

Receptie- en onthaalkosten 22/03/2016 Kostennota divers 22/3/16 Wezenbeek Wezenbeek 7,8 -9975,83







Representatiekosten 22/03/2016 Kostennota divers 22/3/2016 Wezenbeek Wezenbeek 113,93 -10266,66









Telefoon en internet 04/04/2016 Vaste telefonie 1+2/2016 Farys Farys 23,42 -10396,32


10/04/2016 't Ros Beiaard 't Ros Beiaard 793 -11189,32

Receptie- en onthaalkosten 11/04/2016 Afscheid stagiair Inger Diverse Leveranciers Diverse Leveranciers 25,8 -11215,12

Relatiegeschenken 12/04/2016 AS Adventure AS Adventure 50 -11265,12




30/04/2016 04/2016 Cleaning Professionals Cleaning Professionals 35,12 -11304,5





Receptie- en onthaalkosten 04/05/2016 Levering drinkwater + fris Dranken Maes Dranken Maes 32,61 -11421,67

Onderhoud en herstellingen personenwagen

13/05/2016 Herstelling Renault Kangoo De Beule De Beule 57,57 -11479,24

Kantoorbenodigdheden 13/05/2016 Verbruik copier 1/9/15 - 31/8/16 Canon Belgium Canon Belgium 58,46 -11537,7


15/05/2016 Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium 5,83 -11543,53

Kantoorbenodigdheden 20/05/2016 Copier 8/2 - 7/8/2016 Canon Belgium Canon Belgium 11,34 -11554,87



56

Erelonen deskundigen 23/05/2016 Opmaak businessplan 'van Steen tot Steen' Pars Pro Toto

Pars Pro Toto 40000 -51642,68

Telefoon en internet 23/05/2016 Verrekening Titaniumkorting 7/15 - 12/15 Farys Farys 7,88 -51650,56

Receptie- en onthaalkosten 25/05/2016 Kostennota divers 4+5/16 Wezenbeek Wezenbeek 3,4 -51653,96


25/05/2016 Kostennota divers 4+5/16 Wezenbeek Wezenbeek 31 -51684,96


25/05/2016 Kostennota km-vergoeding 3+4/2016 Wezenbeek Wezenbeek 28,59 -51713,55


25/05/2016 kostennota km-vergoeding Wezenbeek Wezenbeek 200,93 -51914,48



Kantoorbenodigdheden 31/05/2016 Lyreco Lyreco 10,57 -51960,17



Electriciteit 03/06/2016 Electr kantoor 1/8/15 - 31/12/16 Stad Dendermonde 118,63 -52089,5

Water 03/06/2016 water kantoor 1/8/15 - 31/12/16 Stad Dendermonde 18,41 -52107,91

Reprobel 07/06/2016 Reprobel vergoeding 1/7/15 - 30/6/16 Reprobel Reprobel 9,86 -52117,77

Huur installaties, machines en uitrusting

13/06/2016 Huur copier 8/2 - 7/5/2016 BNP Paribas Lease Group BNP Paribas Lease Group 39,75 -52157,52

Huur installaties, machines en uitrusting

13/06/2016 Huur copier 8/5 - 7/8/2016 BNP Paribas Lease Group BNP Paribas Lease Group 39,75 -52197,27


15/06/2016 1 -15/6/2016 Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium 10,45 -52207,72


Gas 24/06/2016 gas kantoor 1/4 - 30/6/2016 Eni Eni 22,5 -52252,15

Medische dienst algemeen 28/06/2016 Medisch onderzoek 2016 Securex Externe Dienst voor Preventie en Bescherming

Securex Externe Dienst voor Preventie en Bescherming

87,69 -52339,84

Verkeersbelasting (auto's) 28/06/2016 Renault Kangoo vkb 2016 Vlaamse Belastingdienst - VKB

Vlaamse Belastingdienst - VKB 22,61 -52362,45









GSM-kosten 18/07/2016 Mobiele telefonie 05/2016 Farys Farys 54,49 -52505,57


31/07/2016 16 - 31/7/2016 Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium Q8 (Kuwait Petroleum) Belgium 3 -52508,57


TOTAAL 52564 52564

schelde sterk merk_jaarverslag_2016.pdf

Documents

Transcript of schelde sterk merk_jaarverslag_2016.pdf