Schaamte is bron van agressie
1
UIT ONDERZOEK Schaamte is bron van agressie Kinderlijke boosheid en agressie vinden vaak hun oor- sprong in schaamte. Juist kinderen met een overdreven positief, narcistisch zelfbeeld zijn geneigd agressief te reageren op schaamte. Als deze kinderen worden gekrenkt in hun status of trots reageren ze agressief om zo hun zelfbeeld hoog te houden. Sander Thomaes toonde dit aan in het proefschrift waarop hij promo- veerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Thomaes’ conclusies suggereren dat agressie-interven- ties zich niet alleen moeten richten op anger management, maar op het geheel van emotionele processen dat kinde- ren aanzet tot agressief gedrag. Belangrijke subgroepen van agressieve kinderen – zoals deze ‘agressieve narcis- ten’ – kunnen profiteren van interventies die hen minder kwetsbaar maken voor de ervaring van schaamte. Het zou effectief zijn hen te leren een realistisch zelfbeeld te ontwikkelen en minder te piekeren over het beeld dat anderen van hen hebben. Agressie als gevolg van zogenaamde egobedreigingen was al bekend uit onderzoek onder volwassenen. Thomaes ontwikkelde speciaal voor kinderen een nieuwe gevalideerde vragenlijst – de Childhood Narcissism Scale. Hij stelde hen bloot aan een kunstmatig vernederings- experiment door hen als slechtste te laten eindigen bij een computerspel. Thomaes haalde de traditionele gedachte onderuit dat een lage zelfwaardering zou aanzetten tot agressie. Dit bleek niet uit zijn cijfers: de meeste agressie vond hij juist bij beschaamde narcistische kinderen met een hoge zelfwaardering. Literatuur S.C.E. Thomaes, Narcissism, shame, and agression in early adolescence. On vulnerable children. ISBN 978 90 9021594 5. De Nederlandse samenvatting is verkrijgbaar via s.c.e. [email protected]. Jeugd en Co Kennis (2007) 1:28 DOI 10.1007/BF03085434 13
Transcript of Schaamte is bron van agressie
UIT ONDERZOEK
Schaamte is bron van agressie
Kinderlijke boosheid en agressie vinden vaak hun oor-
sprong in schaamte. Juist kinderen met een overdreven
positief, narcistisch zelfbeeld zijn geneigd agressief te
reageren op schaamte. Als deze kinderen worden
gekrenkt in hun status of trots reageren ze agressief om
zo hun zelfbeeld hoog te houden. Sander Thomaes
toonde dit aan in het proefschrift waarop hij promo-
veerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Thomaes’ conclusies suggereren dat agressie-interven-
ties zich niet alleen moeten richten op anger management,
maar op het geheel van emotionele processen dat kinde-
ren aanzet tot agressief gedrag. Belangrijke subgroepen
van agressieve kinderen – zoals deze ‘agressieve narcis-
ten’ – kunnen profiteren van interventies die hen minder
kwetsbaar maken voor de ervaring van schaamte. Het
zou effectief zijn hen te leren een realistisch zelfbeeld te
ontwikkelen en minder te piekeren over het beeld dat
anderen van hen hebben.
Agressie als gevolg van zogenaamde egobedreigingen
was al bekend uit onderzoek onder volwassenen.
Thomaes ontwikkelde speciaal voor kinderen een nieuwe
gevalideerde vragenlijst – de Childhood Narcissism Scale.
Hij stelde hen bloot aan een kunstmatig vernederings-
experiment door hen als slechtste te laten eindigen bij een
computerspel.
Thomaes haalde de traditionele gedachte onderuit dat
een lage zelfwaardering zou aanzetten tot agressie. Dit
bleek niet uit zijn cijfers: de meeste agressie vond hij juist
bij beschaamde narcistische kinderen met een hoge
zelfwaardering.
Literatuur
S.C.E. Thomaes, Narcissism, shame, and agression in earlyadolescence. On vulnerable children. ISBN 978 90 9021594 5.De Nederlandse samenvatting is verkrijgbaar via [email protected].
Jeugd en Co Kennis (2007) 1:28
DOI 10.1007/BF03085434
13
