Samengevoegde jaarrekening 2016 - Humanitas · Het bestuur van Humanitas, Nederlandse Vereniging...

jaarrekening 2016Samengevoegde

Humanitas Nederlandse Vereniging voor maatschappelijke dienstverlening en samenlevingsopbouw

2Samengevoegde jaarrekening 2016 – Vereniging Humanitas

Inhoudsopgave

Jaarrekening 2016 Pagina

1 Bestuursverslag 3 t/m 15

2 Jaarrekening Balans en Staat van Baten en Lasten 2.1 Samengevoegde balans per 31 december 2016 16 2.2 Samengevoegde staat van baten en lasten over 2016 17 2.3 Besteding aan thema’s 18 t/m 19

3 Kasstroomoverzicht over 2016 20

4 Toelichting op de jaarrekening 4.1 Grondslagen 21 t/m 22 4.2 Toelichting op balans 23 t/m 27 4.3.1 Toelichting baten 28 4.3.2 Toelichting lasten 29 t/m 30 4.3.3 Analyse verschillen begroting en realisatie 31 t/m 34 4.4 Toelichting lastenverdeling 2016 35

5 Accountantsverklaring 36


1. Bestuursverslag

Inleiding

Het bestuur van Humanitas, Nederlandse Vereniging voor Maatschappelijke Dienstverlening en Samenlevingsopbouw,biedthierbijdesamengevoegdefinanciëlejaarrekeningaanoverhetboekjaar2016vooralle afdelingen en districten, het Landelijk Bureau en de Stichting Humanitas Onroerende Zaken.Afdelingen, districten en Landelijk Bureau vormen (juridisch niet-zelfstandige) onderdelen van de Vereniging Humanitas.

Algemene informatie

Humanitas heeft als rechtsvorm de vereniging. Haar statutaire naam is: Humanitas, Nederlandse Vereniging voor Maatschappelijke Dienstverlening en Samenlevingsopbouw. Zij zetelt in Amsterdam.Het doel van de vereniging is het verrichten van maatschappelijke dienstverlening in de ruimste zin en het leveren van bijdragen aan de opbouw van de samenleving.De vereniging bestaat uit leden die vertegenwoordigd zijn in de ledenraad. De ledenraad is het hoogste orgaan in de vereniging.De leden worden gerekend tot afdelingen. Afdelingen binnen een bepaalde regio vormen tezamen een district. Een afdeling voert in haar gebied de werkzaamheden van de vereniging uit, onder leiding van een eigen afdelingsbestuur. Elk district heeft een eigen bestuur dat leiding geeft aan de werkzaamheden van het district. Deze werkzaamheden bestaan voornamelijk uit het bevorderen van de opbouw van de vereniging binnen het district en het ondersteunen van de afdelingen.De vereniging laat zich bijstaan door een uitvoeringsorganisatie, bestaande uit de vrijwilligersorganisatie en de beroepsorganisatie. De beroepsorganisatie is ondersteunend aan de (vrijwilligers)organisatie. Het algemeen bestuur van de vereniging berust bij het hoofdbestuur. De directeur geeft de dagelijkse leiding aan de vereniging.

Inrichting van de jaarrekening

Indezejaarrekeningzijndefinanciëlegegevensvanalleafdelingen,districtenenhetLandelijkBureauoverhetboekjaar 2016 samengevoegd met die van de Stichting Humanitas Onroerende Zaken.

De vereniging Humanitas is houder van het CBF-Keur, het keurmerk voor fondsenwervende instellingen. De samengevoegde jaarrekening voldoet aan de eisen van het CBF en daarmee aan Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Raad voor de Jaarverslaggeving.

Inkomsten en bestedingen

GroeiIn2016isernetalsin2015sprakevaneenflinkegroeiinactiviteiten.Ditkomtmedetotuitdrukkingintoename van het aantal deelnemers (8,8%), vrijwilligers (exclusief bestuursleden 10%) en beroepskrachten (10,1%).De economische waarde van de hulp door onze vrijwilligers stijgt van € 70 miljoen in 2015 naar ruim € 76 miljoen in 2016.

De infrastructurele en ondersteuningskosten die samenhangen met de activiteiten (o.a. automatisering, deskundig-heidsbevordering)wordenbeperktgefinancierduitdesubsidiesenfondsenvoordieactiviteiten.Hierdoorzijndezekosten grotendeels ten laste van de continuïteitsreserve van de vereniging gekomen.


Groei in aantallen vrijwilligers (exclusief bestuursleden) en deelnemers per thema

Thema vrijwilligers deelnemers

realisatie 2016 realisatie 2015 realisatie 2016 realisatie 2015

Opvoeden 3.597 3.077 4.605 3.509Opgroeien 3.673 3.172 7.238 9.477Detentie 907 928 8.196 4.903Thuisadministratie 4.768 4.510 17.056 13.832Eenzaamheid 9.375 8.549 23.968 25.036Verlies 1.259 1.206 4.744 3.749

Totaal 23.579 21.442 65.807 60.506


Ontwikkeling baten

InkomstenHumanitas kent vijf soorten inkomsten:1. baten uit eigen fondsenwerving (contributies, giften, donaties, schenkingen, nalatenschappen en particuliere

fondsen);2. baten uit acties van derden (onder andere de Nationale Postcode Loterij en VriendenLoterij);3. subsidies van overheden (gemeentelijk, provinciaal en landelijk);4. baten uit beleggingen (dividend en couponrente, koers- en valutaresultaat en bankrente spaartegoeden);5. overige baten (opbrengst projecten en activiteiten, ontvangen huren en deelnemersbijdragen, administratieve

dienstverlening en overige).

Het totaal aan inkomsten kwam in 2016 ruim 11% hoger uit dan begroot (€ 26.490.280 ten opzichte van €23.855.000) en ligt in totaal € 2.900.477 hoger dan in 2015. Dit is inclusief een bate van € 1.825.000 uit de 13e trekking van de NPL. Deze bate is bestemd voor de activiteit “Get a Grip”: dit project heeft een looptijd van medio 2016 t/m medio 2019. Als het bedrag van “Get a Grip” niet meegenomen wordt in de baten, liggen de inkomsten bijna 3,5% hoger dan begroot.

Drie van de vijf inkomstenbronnen droegen bij aan de stijging in inkomsten ten opzichte van de begroting: acties van derden € 1.720.417, subsidies overheden € 1.522.920 en overige baten € 79.805. De baten uit eigenfondsenwerving kwamen € 505.660 lager uit dan begroot. De baten uit beleggingen lagen € 182.202 lager dan begroot.

x € 1.000 realisatie 2016 begroot 2016 realisatie 2015

Baten uit eigen fondsenwerving 1.744 2.250 2.114Baten uit acties van derden 6.970 5.250 5.406Subsidies van overheden 17.073 15.550 15.384Baten uit beleggingen 138 320 264Overige baten 565 485 421

Totaal 26.490 23.855 23.590

In onderdeel 4.3.3 (analyseverschillen begrote en gerealiseerde baten en lasten) worden de verschillen tussen begroting en realisatie nader toegelicht.

Ontwikkeling bestedingen

Humanitas besteedt haar inkomsten aan:1. haar doelactiviteiten, ondergebracht in zes thema’s;2. kosten voor de verwerving van baten;3. kosten van beheer en administratie.

De bestedingen worden in het vervolg van dit verslag toegelicht.


Lasten besteed aan thema’sx € 1.000 realisatie 2016 begroot 2016 realisatie 2015

Opvoeden 7.782 6.971 6.885Opgroeien 3.499 3.358 3.129Detentie 1.862 1.404 2.200Thuisadministratie 4.042 3.411 3.104Eenzaamheid 7.011 5.829 6.325Verlies 848 809 903

Totaal 25.044 21.782 22.546

Inonderstaandegrafiekisperthemahetrelatieveaandeelinhettotaalvandedoelbestedingenweergegeven.

Bestedingen (in percentage van de totale doelbesteding)

Optimale besteding van middelen

In 2015 is een nieuw strategieplan opgesteld voor de periode 2016-2019. Hierin streeft Humanitas naar:1) sterkere focus op kwetsbare groepen en complexe ondersteuningsvragen;2) duurzame groei deelnemers, vrijwilligers en beroepskrachten;3) investeren in kwaliteit;4) heldere positionering;5) een levendige Humanitas community.

Hetfinanciëlebeleidisgerichtop: - sluitende exploitatie- en projectbegrotingen; - het dekken van de structurele lasten uit de structurele inkomsten; - een besteding van 75% van de middelen direct aan de doelstellingen; - cf. de CBF-norm max. 25% van de geworven gelden te besteden aan fondsenwerving; - salariëringberoepskrachtenconformCAO-welzijnc.q.adviesregelingbeloningdirecteurGoedeDoelen

Nederland (voorheen VFI); - het opbouwen van een continuïteitsreserve van 20% van de personeelslasten vermeerderd met de

continuïteitsreserves van de afdelingen per 31-12-2015. - het in stand houden van het opgebouwde vermogen d.m.v. een solide en duurzaam beleggingsbeleid.

31%

3%

28%

16%

8%

14%

Opvoeden 28%Opgroeien 14%Detentie 8%Thuisadministratie 16%Eenzaamheid 31%Verlies 3%


Resultaat

Het resultaat komt in 2016 na mutaties bestemmingsreserve en bestemmingsfondsen uit op een negatief bedrag van € 1.841.331. In de begroting was rekening gehouden met een overschot van € 90.000.

x € 1.000 Realisatie 2016 Begroot 2016 Realisatie 2015

Totaal baten 26.490 23.855 23.590Besteed aan de thema's 25.044 21.782 22.546Wervingskosten baten 692 670 700Totaal Beheer en administratiekosten 1.911 2.753 1.790

Resultaat -1.157 -1.350 -1.446

Resultaatbestemming:

Resultaat -1.157 -1.350 -1.446Toevoeging/onttrekking aan:Bestemmingsreserves 114 -750 -266Bestemmingsfondsen 571 -690 -536

Totaal mutaties 684 -1.440 -801

Onttrekking aan de continuïteitsreserve -1.841 90 -645

Het verschil in gerealiseerd en begroot resultaat, laat zich op hoofdlijnen als volgt verklaren:

x € 1.000

minder baten eigen fondsenwerving -50613e trekking NPL 1.825minder andere baten uit acties derden -105meer subsidies 1.523minder baten uit beleggingen -182meer overige baten 80

subtotaal meer baten dan begroot 2.635

meer kosten publiciteit en fondsenwerving 106meer salariskosten 2.203meer overige personeelskosten 317minder vrijwilligers- en activiteitenkosten -330meer kosten huisvesting 54minder kantoor en algemene kosten -9meerafschrijvingenenfin.lasten 101

subtotaal meer lasten dan begroot 2.442

niet-begrote dotaties aan bestemmingsreserves 864niet-begrote dotaties aan bestemmingsfondsen (saldo) 1.261

subtotaal meer dotaties bestemmingsreserves en -fondsen 2.124

totaal -1.931

Eentoelichtingopdemutatiesinbestemmingsreservesen-fondsenwordtgegevenonder“financieelbeleid”.


Kosten van beheer en administratieDe kosten van beheer en administratie kwamen ruim 30% of € 842.057 lager uit dan begroot (€ 1.911.438ten opzichte van de begrote € 2.753.495). Het percentage van de totale kosten beheer en administratie ten opzichte van de totale lasten ligt hierdoor in 2016 ook lager dan begroot: 6,9% t.o.v. de begrote 10,9% (2015 7,1%).Humanitas bepaalt de kosten van beheer en administratie op basis van de door de diverse functiegroepen bestede tijd. Door de groei in de activiteiten, is het aandeel van beroepskrachten die direct voor doelbesteding werkzaam zijn (m.n. projectcoördinatoren) in het totaal van de beroepskrachten toegenomen. Daardoor wordt naar verhouding minder tijd aan beheer en administratie besteed en dalen de hieraan toegerekende kosten.


Kosten beheer en administratie 1.911 2.753 1.790

Totale lasten 27.647 25.205 25.036

Kosten beheer en administratie in % van de totale lasten 6,9% 10,9% 7,1%

DoelmatigheidVan de totale baten werd in 2016 ruim € 25 miljoen of 95% besteed aan de doelactiviteiten. Dat was begroot op 91%, terwijl de realisatie in 2015 op 96% lag.De procentuele verhouding tussen de bestedingen aan de thema’s en de totale lasten komt uit op 91%, dit was begroot op 86% en over 2015 werd gerealiseerd 90%.


Totaal baten 26.490 23.855 23.590

Besteed aan de thema's 25.044 21.782 22.546

Totaal besteed aan de thema's in % van de totale baten 95% 91% 96%

Totale lasten 27.647 25.205 25.036

Besteed aan de thema's 25.044 21.782 22.546

Totaal besteed aan thema's in % van de totale lasten 91% 86% 90%

Wervingskosten baten De totale wervingskosten van particuliere middelen bedroegen in 2016 28% van de totale baten uit de particuliere fondsenwerving: begroot was 22%. Het percentage over 2015 was 23% en over 2014 was het 19%. Het percentage over 2016 is hoger dan de toegestane 25% echter over de afgelopen 3 jaar ligt het gemiddelde percentage op 23%.Het verschil ontstaat door lager dan begrote baten uit eigen fondsenwerving: de wervingskosten zijn in absolute zin vrijwel ongewijzigd gebleven. x € 1.000 Realisatie 2016 Begroot 2016 Realisatie 2015

Totale baten uit eigen fondsenwerving 1.744 2.250 2.114

Totale kosten eigen fondsenwerving 495 500 487

Totale kosten in % van de totale baten 28% 22% 23%

Bezoldiging bestuursledenDe bestuursleden: (hoofdbestuur, districtsbesturen en afdelingsbesturen) kennen geen bezoldiging, maar uitsluitend een vergoeding voor de werkelijk gemaakte kosten. In 2016 bedroegen de totale bestuurskosten € 78.067(in 2015 € 97.388).


Bezoldiging directieHumanitas valt onder de werkingssfeer van de Wet Normering Topinkomens Publieke en Semipublieke Sector (WNT).Humanitas volgt bij de bezoldiging van haar directie de CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening en de Goede Doelen Nederland-richtlijn (voorheen VFI).In 2016 bedroeg de totale bezoldiging van algemeen directeur Eva Scholte werkzaam van 1-1 t/m 31-12-2016€ 115.053 (in 2015 € 111.212) en van algemeen directeur Robert de Groot werkzaam van 8-12-2016 t/m 31-12-2016 € 9.015. Deze bedragen bestaan uit brutosalaris, individueel keuzebudget, opbouw loopbaanbudget en werkgeversdeel pensioenlasten.MetEvaScholteisereenbedragvan€60.639overeengekomenwegensbeëindigingdienstverband,uittekerenin2017. Dit bedrag is ten laste van 2016 gebracht.De totale bezoldiging blijft volledig binnen de genoemde richtlijnen. Tevens voldoet de bezoldiging aan de Wet Normering Bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector.

Bezoldiging van de directie in 2016

Naam E. Scholte R. de GrootFunctie Directeur Directeur a.i.Aanvang en einde functievervulling 2016 01-01-2016 - 31-12-2016 08-12-2016 - 31-12-2016Omvang dienstverband (in fte) 1 1Gewezen topfunctionaris ja nee(Fictieve) dienstbetrekking ja jaIndividueel WNT-Maximum € 179.000 € 10.789

Bezoldiging

Beloning € 103.998 € 8.290Variabel inkomen € - € -Beloningen betaalbaar op termijn € 11.055 € 725

subtotaal € 115.053 € 9.015

-/- Onverschuldigd betaald bedrag € - € -

Totaal bezoldiging 2016 € 115.053 € 9.015

Bezoldiging van de directie in 2015

Naam E. ScholteFunctie DirecteurAanvang en einde functievervulling 2015 01-01-2015 - 31-12-2015Omvang dienstverband (in fte) 1

Bezoldiging

Beloning € 100.257Variabel inkomen € -Beloningen betaalbaar op termijn € 10.955

Totaal bezoldiging 2015 € 111.212

In 2015 werden in de bedragen ook de sociale lasten meegenomen. Vanaf 2016 valt deze post niet meer onder de bezoldiging directie. Het vergelijkende cijfer 2015 is hierop aangepast.


PersoneelPer het einde van het boekjaar 2016 bedroeg het aantal werknemers 285 fte (257 fte in 2015): een stijging van 10%. Het personeel wordt betaald conform de CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening. De totale salaris-som bedroeg in 2016 € 16.952.833, dat is ruim € 2.202.000 hoger dan het begrotingsbedrag. Ten opzichte van 2015 is sprake van een stijging van € 2.330.983, dat is 16%. Het totaal van de personeelskosten ligt € 2.520.058 boven het begrote bedrag en € 2.430.113 boven de over 2015 gerealiseerde kosten: een stijging van zo’n 15%.De toename van het aantal Fte’s betreft voornamelijk coördinatoren en laat zich verklaren uit de groei van het aantal gesubsidieerde activiteiten: de omzet uit subsidies is ten opzichte van 2015 met bijna 10% gestegen.De toename in de personele kosten wordt, naast de groei van het aantal fte, ook veroorzaakt door gestegen salariskosten per fte (afgerond 5% per fte), een sterke stijging van de verlof- en spaaruren die deels per balans-datum zijn gereserveerd en deels als onderdeel van het IKB (individueel keuze budget) zijn uitbetaald, en een hoger totaal aan toegekende transitievergoedingen.Voor 2017 worden maatregelen genomen om op dit onderdeel beter in controle te komen.


Financieel beleid

Liquiditeit Per31december2016bedraagthettotaalvandeliquidemiddelen€1.633.277(per31december2015€965.841).Eenbelangrijkegraadmeterterbepalingvandeliquiditeitspositieisde“currentratio”,datisdeverhoudingtussendevlottendeactiva(vorderingen,overlopendeactivaenliquidemiddelen)endekortlopendeverplichtingen.Per31 december 2016 bedraagt deze verhouding 1,39 (ultimo 2015 was dit 1,42).

SolvabiliteitPer 31 december 2016 bedraagt het totale eigen vermogen exclusief bestemmingsfondsen ruim 49,1% van het totale vermogen (per 31 december 2015 was dit 57,5%). Hieruit blijkt dat Humanitas, ondanks de afname van de continuïteitsreserve, voldoende solvabel is.

Opbouw van het vermogen (x € 1.000)

Omvang en functie van de reserves en fondsenOrganisaties met een CBF-Keur zijn via het reglement CBF-Keur gehouden aan de Richtlijn ‘Reserve goede doel-en’ van de Goede Doelen Nederland (voorheen VFI). Conform deze richtlijn vormt de vereniging Humanitas alleen reserves met een vooraf bepaalde bestemming. Daarnaast mag de vereniging een continuïteitsreserve hebben van maximaal anderhalf maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie.

Omvang en functie van de reserves en fondsenDe bestemmingsfondsen namen in 2016 per saldo met €570.796 toe, met name door toevoeging van het voor 2017 t/m 2019 bestemde deel van de bate uit de 13e trekking. De bestemmingsreserves namen per saldo met € 113.682 toe.De continuïteitsreserve daalde met € 1.841.331 naar€ 6.018.464.Het totaal van reserves en fondsen nam in 2016 per saldo af met € 1.156.853 tot € 10.642.742.

BestemmingsreservesAls bestemmingsreserve geldt dat deel van het eigen vermogen dat is afgezonderd, omdat het bestuur hieraan een beperktere bestedingsmogelijkheid heeft gegeven dan gezien de doelstelling van de organisatie zou zijn toege-staan. In het boekjaar zijn deze reserves per saldo met € 113.682 toegenomen.De districten en afdelingen hebben in totaal afgerond € 568.000 toegevoegd voor nieuwe of bestaande activiteiten. De districten, afdeling en het Landelijk Bureau hebben daarnaast in totaal afgerond € 455.000 onttrokken.

BestemmingsfondsenAls bestemmingsfonds geldt dat deel van het eigen vermogen dat is afgezonderd, omdat derden hieraan een beperktere bestedingsmogelijkheid hebben gegeven dan gezien de doelstelling van de organisatie zou zijn toegestaan. Deze fondsen zijn in het boekjaar met per saldo € 570.796 toegenomen.

1.951

2.273

6.018Continuïteitsreserve 6.018Bestemmingsreserve 2.273Bestemmingsfondsen 1.951


Voor de activiteiten “Wel Thuis”, “Jeugdsupport” en “Thuisadministratie Rabobank”, werd in totaal ruim € 886.000, bestemd voor besteding in 2016, onttrokken aan de in 2014 gevormde fondsen.In 2016 is een nieuw bestemmingsfonds gevormd i.v.m. de 13e trekking van de NPL gelden t.b.v. de activiteit “Get a Grip”. Het totale bedrag ad € 1.825.000 is toegevoegd en voor 2016 is een bedrag ad € 304.000 onttrokken. De in 2016 niet bestede gelden van de Gemeente Groningen zijn in overleg met de gemeente toegevoegd aan een bestemmingsfonds.

ContinuïteitsreserveDe vereniging Humanitas beschikt nauwelijks over vaste inkomstenbronnen, maar heeft wel veel vaste lasten in de vorm van personeel, huisvesting e.d.. Het grootste deel van de inkomsten (in 2016 is dit 64,45%) van de vereniging bestaat uit subsidies van overheden. Dit zijn vrijwel geheel jaarlijks aan te vragen en toe te kennen subsidies.Het feit dat de inkomsten van de vereniging Humanitas voor het overgrote deel bestaan uit niet-structurele inkomsten als giften, fondsen, kortlopende subsidies e.d., terwijl de lasten voor het grootste deel structureel en langlopendvanaardzijn,dwingtdeverenigingtoteenvoorzichtigfinancieelbeleid.Daarbij hoort het vormen en in stand houden van een continuïteitsreserve, bedoeld voor het nakomen van verplich-tingen als de inkomsten wegvallen, alsmede de verplichting om te werken met sluitende exploitatiebegrotingen. Op het niveau van de vereniging bestaat de continuïteitsreserve uit het totaal van de continuïteitsreserves van landelijk bureau, districten en afdelingen.Met ingang van het verslagjaar 2016 is de benodigde minimale omvang voor de continuïteitsreserve gewijzigd en geldt op het niveau van de vereniging de volgende normering voor het bepalen van de continuïteitsreserve: een basisbedrag van € 2.266.735 (dit is het totaal van de continuïteitsreserves van de afdelingen per 31 december 2015), vermeerderd met 20% van de personeelslasten van het betreffende verslagjaar.Dit betekent dat ultimo 2016 de continuïteitsreserve ten minste € 5.657.302 moet bedragen.De continuïteitsreserve is in het verslagjaar met € 1.841.331 afgenomen en bedraagt per 31 december 2016€ 6.018.464. De reserve staat daarmee boven het gewenste minimumniveau.

Deafnamevandecontinuïteitsreserveisalsvolgttespecificeren:Resultaat negatief € 1.156.853Toename bestemmingsreserve met € 113.682Toename bestemmingsfondsen met € 570.796Onttrekking aan de continuïteitsreserve € 1.841.331

BeleggingsbeleidTer aanvulling op de jaarlijkse inkomsten uit fondsenwerving, acties derden, subsidies e.d., wordt het vermogendatnietisvastgelegdopverenigingsniveau,inmateriëlevasteactivabelegd.HetbeleggingsbeleidvanHumanitasis gericht op het in stand houden van het vermogen. Er wordt een open, transparant, duurzaam en maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid gevoerd, waarbij de vermogensbeheerder veiligheid en continuïteit zo goed mogelijk combineert met een goed rendement.Humanitas heeft het beheer van het vermogen uitbesteed aan Triodos Vermogensbeheer volgens een door het bestuur met de bank overeengekomen beleggingsstatuut. Bij de keuze van vermogensbestanddelen worden ethische en maatschappelijke uitgangspunten gehanteerd.Gekozen is voor een duurzame, solide en defensieve wijze van beleggen waarbij de verdeling tussen de verschillendebeleggingscategorieënalsvolgtis:

uitgangspunt realisatie 2016 realisatie 2015Aandelen: 20% 21,9% 23,5%Vastrentende waarden: 75% 64,7% 64,9%Liquiditeiten: 0% 8,0% 6,5%Alternatieve beleggingen: 5% 5,4% 5,1%Totaal: 100% 100,0% 100,0%

Het netto resultaat uit de beleggingen bedroeg € 135.418, dat is 1,60% (over 2015 3,00%): het bruto resultaat bedroeg € 172.740 of 2,03% (over 2015 3,44%).


RisicobeleidHumanitas heeft de afgelopen jaren aandacht gehad voor diverse risico’s binnen de voor haar relevante onderdelen.In 2014 en 2015 zijn de belangrijkste risico’s binnen Humanitas in kaart gebracht. Per deelgebied (onder andere positionering,continuïteitvanbesturen,kwaliteitvanhetvrijwilligerswerk,hetmerkHumanitas,financiënenICT)zijn de mogelijke interne en externe risico’s benoemd. Daarbij is ook aangegeven welke beheersmaatregelen er al zijn, dan wel dienen te worden getroffen. Deze inventarisatie is verder uitgewerkt en intern besproken met het doel het risicobewustzijn te verhogen en waar nodig (aanvullende) maatregelen te nemen.Hierdoorwordenspecifiekerisico’speriodiekgeanalyseerdenbeheersingsmaatregelengetoetstengeëvalueerd.Vervolgens zullen de bevindingen worden gerapporteerd aan de belanghebbenden binnen de organisatie.Met ingang van het verslagjaar 2017 zal deze analyse deel gaan uitmaken van de reguliere interne verslaglegging. De bedrijfsrisico’s zullen periodiek worden geactualiseerd.

Omgang met belanghebbendenHumanitas streeft naar tevredenheid van haar belanghebbenden: personeel, deelnemers, vrijwilligers en donateurs nemen daarbij een belangrijke plaats in. Humanitas beschikt over meerdere instrumenten om de tevredenheid van haar belanghebbenden te peilen. In het jaarverslag van de vereniging wordt hierover meer opgenomen.

KlachtenprocedureHumanitas kent een klachtenprocedure waar deelnemers, vrijwilligers en medewerkers een beroep op kunnen doen wanneer er zaken zijn die niet goed gaan in de bejegening. De klachtenprocedure is op de verenigings-website vermeld. De klachtenprocedure wordt door het Hoofdbestuur en de directie gezien als één van de instrumenten voor verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening. Humanitas kent daarnaast o.m. nog een gedrags- en een communicatiecode, een privacy- en een netwerkreglement. Dit zijn even zovele instrumenten waarmee Humanitas de belangen van haar stakeholders bewaakt.

VrijwilligersbeleidAls vrijwilligersorganisatie hecht Humanitas aan actieve medezeggenschap van vrijwilligers op haar beleid en hiervoorzetzijsteedsvakermodernemiddelenin(digitaleenquêtes).Naast het reguliere informatiedelen via de website is eind 2013 het digitale Humanitas Kennisportaal/Intranet online gegaan. Dit is een voor de buitenwereld afgesloten digitaal platform voor vrijwilligers, projectcoördinatoren, bestuursleden en betaalde medewerkers.In samenhang hiermee is een nieuw Humanitas Registratie Systeem (HRS) ontwikkeld dat voor alle projecten en activiteiten van Humanitas het gereedschap is om op een toegankelijke wijze de dienstverlening aan deelnemers/cliëntenvastteleggenenteverantwoorden.UiteraardisdaaropookhetHumanitasPrivacyreglementDeelnemersen Vrijwilligers uit 2013 van toepassing. Het privacy beleid wordt momenteel geactualiseerd in verband met wijzigingen in de regelgeving op Europees en nationaal niveau.

Strategieplan 2016-2019In 2015 is een nieuw strategieplan opgesteld voor de periode 2016-2019. Hierin streeft Humanitas naar:1) sterkere focus op kwetsbare groepen en complexe ondersteuningsvragen;2) duurzame groei deelnemers, vrijwilligers en beroepskrachten;3) investeren in kwaliteit;4) heldere positionering;5) een levendige Humanitas community.

De rand voorwaardelijke doelstellingen zijn:1) verantwoordendiversfinancieelbeleid:voorkomenvanonderbestedingenkosteneenduidigdoorberekenen2) vereenvoudigen van de verenigingsorganisatie

In dit kader zijn in 2017 de volgende projecten gestart:• Humanitas Duurzaam Financieel Gezond (HDFG), gericht op het verkrijgen van een sluitende begroting voor 2018• Humanitas Toekomstbestendige Vereniging (HTV)


Toelichting centrale ondersteuningskostenCentraal, door het Landelijk Bureau in verenigingsverband gemaakte ondersteuningskosten (ICT-kosten werkplekken, kosten infrastructuur) ten behoeve van de activiteiten binnen districten en afdelingen worden gedekt uit centraal ontvangen middelen en worden niet doorberekend aan die activiteiten.

Maatregelen HDFGDoor een toename van de activiteiten zijn genoemde ondersteuningskosten zodanig gestegen, dat de centrale middelen onvoldoende dekking geven en er in verenigingsverband een aanzienlijk tekort is ontstaan, voor het eerst in het verslagjaar 2015.Daarom is in de loop van het verslagjaar 2016 het project Humanitas Duurzaam Financieel Gezond (HDFG) gestart. Met dit project wil Humanitas met ingang van het verslagjaar 2018 alle lasten op samengevoegd verenigingsniveau afdekken en een sluitende begroting opleveren. Voor de uitvoering van de activiteiten en de operationele kosten, ondersteuningskosten en de kosten van beheer- en administratie wordt dan geen beroep meer gedaan op de continuïteitsreserve.Om de projectdoelstelling te kunnen realiseren, worden de volgende maatregelen genomen:-afdekkingvandekortetermijnfinanciëlerisico’s;- doorvoeren van besparingen op landelijk en districtsniveau, conform afspraken in 2017 en op basis van nader te- aanpassing van de huidige begrotingssystematiek voor activiteiten, zodanig dat het voor 2018 voorziene tekort

wordt afgedekt;- bieden van ondersteuning aan afdelingen bij onderhandelingen met gemeenten in 2017;- transparante verantwoording intern en extern;- instandhouding van de reserves;- waarborgen van de uitvoering van activiteiten, tenzij niet kostendekkend.

In het kader van aanpassing van de huidige begrotingssystematiek heeft het hoofdbestuur met ingang van het verslagjaar2018specifiektotdevolgendeaanpassingenbesloten:- voor activiteiten met een begroot kostentotaal van < € 10.000 wordt 3% in rekening gebracht voor infrastructuur

en ondersteuning van activiteiten;- voor activiteiten met een begroot kostentotaal van > € 10.000 wordt 5% in rekening gebracht voor infrastructuur

en ondersteuning van activiteiten, inclusief HR en administratieve ondersteuning betaalde medewerkers. Home-Start activiteiten krijgen een korting van 2% op dit percentage;

- per betaalde medewerker wordt een bedrag van € 2.500 berekend voor ICT-kosten werkplek;- voor betaalde coördinatie worden de loonkosten berekend op basis van het schaalmaximum 8.13, inclusief opsla-

gen voor administratiekosten en dotatie voorziening ziekengeld;- voor ondersteuning door MA-consulenten en assistent-controllers worden vaste normen gehanteerd.


Verwachtingen in 2017 en verder

Volgens de eind 2016 vastgestelde begroting is voor 2017 een exploitatietekort begroot van € 840.882.Humanitas kan normaal gesproken tot en met 2017 rekenen op een jaarlijkse bijdrage van € 4,5 miljoen van De Nationale Postcode Loterij (op 29 januari 2013 is een overeenkomst gesloten voor de periode2013t/m2017).In2017wordtdesamenwerkinggeëvalueerd.

Voorstel resultaatbestemmingConform artikel 24 en 27 van de Statuten, waarin wordt aangegeven dat het hoofdbestuur is belast met beheer van gelden, besluit het hoofdbestuur het exploitatie saldo ten laste van de reserves te brengen, als volgt:

Negatief exploitatieresultaat: € 1.156.853Toevoeging / onttrekking aan: Toename bestemmingsreserve met € 113.682Toename bestemmingsfondsen met € 570.796 Onttrekking aan de continuïteitsreserve € 1.841.331

Amsterdam, mei 2017

Marijke van Eck, voorzitterJan Schermer, secretarisMarcKoster,portefeuillehouderfinanciën


2 Balans en Staat van Baten en Lasten

2.1 Samengevoegde balans per 31 december 2016

31 december 2016 31 december 2015

Activa € € € €

ImmateriëlevasteactivaSoftware 695.664 989.923

695.664 989.923

MateriëlevasteactivaBenodigd voor de bedrijfsvoering 346.748 633.285 Bestemd voor derden 305.825 305.825

652.573 939.110 BeleggingenEffecten 7.446.615 8.189.040

Vorderingen en overlopende activa 7.261.462 7.041.167

Liquidemiddelen 1.633.277 965.841

Totaal Activa 17.689.591 18.125.081

PASSIVA

Reserves en fondsenReserves:Continuïteitsreserve 6.018.464 7.859.795 Bestemmingsreserve 2.673.408 2.559.726

Subtotaal reserves 8.691.872 10.419.521

FondsenBestemmingsfondsen 1.950.870 1.380.074

10.642.742 11.799.595

Voorzieningen 795.089 685.548

Kortlopende schulden 6.251.760 5.639.938

Totaal Passiva 17.689.591 18.125.081


2.2 Samengevoegde staat van baten en lasten over 2016

Realisatie 2016 Begroting 2016 Realisatie 2015 Begroting 2017€ € € €

Baten

Baten uit eigen fondsenwerving 1.744.340 2.250.000 2.114.408 2.005.000Baten uit acties van derden 6.970.417 5.250.000 5.406.070 5.300.000Subsidies van overheden 17.072.920 15.550.000 15.384.350 18.371.000Baten uit beleggingen 137.798 320.000 264.137 120.000Overige baten 564.805 485.000 420.838 265.000

Som der baten 26.490.280 23.855.000 23.589.803 26.061.000

Lasten

Besteed aan het themaOpvoeden 7.781.879 6.970.749 6.884.870 7.775.253Opgroeien 3.499.306 3.357.579 3.129.228 3.666.202Detentie 1.861.953 1.404.385 2.199.554 884.507Thuisadministratie 4.041.736 3.410.634 3.104.364 4.000.923Eenzaamheid 7.011.278 5.829.285 6.325.441 6.774.048Verlies 848.026 808.873 902.808 938.338

Totaal besteed aan de thema's 25.044.178 21.781.505 22.546.265 24.039.271

Werving baten-kosten eigen fondsenwerving 495.009 500.000 487.098 500.000-kosten acties derden 71.848 50.000 73.909 75.000-kosten verkrijging subsidies overheden 70.495 50.000 67.342 70.000-kosten van beleggingen 54.165 70.000 71.391 70.000

691.517 670.000 699.740 715.000

Beheer en administratie-kosten beheer en administratie 1.911.438 2.753.495 1.789.842 3.197.729

Som der Lasten 27.647.133 25.205.000 25.035.847 27.952.000

Resultaat -1.156.853 -1.350.000 -1.446.044 -1.891.000

Resultaatbestemming:Resultaat -1.156.853 -1.350.000 -1.446.044 -1.891.000

Toevoeging/onttrekking aan:Toevoeging bestemmingsreserves 568.562 - 424.445 -Onttrekking bestemmingsreserves -454.880 -750.000 -690.165 -515.055Toevoegen bestemmingsfondsen 1.967.401 - 352.168 -Onttrekking bestemmingsfondsen -1.396.605 -690.000 -887.793 -535.063

Mutaties bestemmingsreserves en fondsen 684.478 -1.440.000 -801.345 -1.050.118

ten gunste/laste van de continuïteitsreserve -1.841.331 90.000 -644.699 -840.882

Op de begroting 2017 is geen accountantscontrole toegepast


2.3 Bestedingen aan thema’s

Activiteiten Totaal Lasten Realisatie 2016 Totaal Lasten

Begroting 2016 Totaal Lasten

Realisatie 2015 Totaal Lasten

Begroting 2017

€ € € €

OpvoedenHumanitas Home-Start 3.958.772 3.736.617 3.610.064 4.768.278Humanitas Steun aan ouders 4.259 6.500 16.088 29.100Humanitas Gezinsondersteuning 0-23 jaar 118.440 224.159 102.100 115.534Humanitas Homestart+ 739.367 652.184 755.039 425.326Humanitas NPL Wel Thuis 528.586 658.232 317.286 373.689Humanitas BOR 1.169.236 943.789 938.427 1.166.111Humanitas Themaopbouw 1.263.219 749.268 1.145.866 897.215

Totaal Opvoeden 7.781.879 6.970.749 6.884.870 7.775.253

OpgroeienHumanitas NPL Jeugdsupport 385.530 693.386 320.578 363.232Humanitas Kindervakantieweken 692.161 700.567 577.860 590.064Humanitas Logeren voor autistische jongeren 60.605 61.025 61.873 61.025Humanitas Sinterklaasactie 28.832 37.920 34.067 36.198Humanitas Jongerenmaatjes 1.077.769 891.036 944.733 1.453.793Humanitas Gevaarlijke Liefde 126.523 61.962 79.187 206.452Humanitas Voorlezen 150.894 77.682 65.305 153.052Humanitas Mentormaatjes 338.048 374.339 376.476 324.385Humanitas Tussenstop 69.536 93.798 134.335 54.416Humanitas Themaopbouw 569.408 365.864 534.814 423.585

Totaal opgroeien 3.499.306 3.357.579 3.129.228 3.666.202

DetentieHumanitas Maatjes (ex-) Gedetineerden 633.323 444.819 688.033 267.099Humanitas Een Nieuwe Start 176.017 162.801 178.348 74.571Humanitas Gezin in Balans 692.154 648.793 917.121 439.884Humanitas Themaopbouw 360.459 147.972 416.052 102.953

Totaal Detentie 1.861.953 1.404.385 2.199.554 884.507

ThuisadministratieHumanitas Thuisadministratie 3.167.725 3.040.320 2.589.970 3.538.756Humanitas Get a Grip 219.242 - - -Humanitas Mentorschap bij bewindvoering - - 164 -Humanitas Themaopbouw 654.769 370.314 514.230 462.167

Totaal Thuisadministratie 4.041.736 3.410.634 3.104.364 4.000.923


2.3 Bestedingen aan thema’s (vervolg)

Activiteiten vervolg Totaal Lasten Realisatie 2016 Totaal Lasten

Begroting 2016 Totaal Lasten

Realisatie 2015 Totaal Lasten

Begroting 2017

€ € €

EenzaamheidHumanitas Vriendschapskringen voor autisten 12.856 15.015 12.058 17.612Humanitas Vriendschappelijk Huisbezoek 563.673 476.106 480.817 581.074Humanitas Beste Buur 45.088 200 - 37.584Humanitas Maatjes 476.252 577.438 420.258 603.008Humanitas Tandem 909.738 867.418 835.313 934.402Humanitas Netwerkcoaching 116.999 160.717 183.912 141.549Humanitas Maatjes GGZ 184.229 196.119 196.441 188.348Humanitas Internationaal (vrouwen) contact 12.869 20.575 11.821 17.450Humanitas Chatproject 213.880 201.250 240.295 -Humanitas Taalmaatjes 566.736 498.856 482.520 506.621Humanitas Maatschappelijk begeleiding 628.430 368.200 337.610 825.962Humanitas Ruilwinkel 225.550 222.377 288.730 121.488Humanitas Coalitie Erbij 22.044 22.120 19.852 750Humanitas Telefooncirkel 4.437 4.000 3.088 1.957Humanitas Ouderenontmoeting 57.538 39.400 23.521 33.270Humanitas Ondersteuning mantelzorgers 1.503.771 1.187.602 1.411.393 1.561.690Humanitas Vrijwillige Thuishulp 126.423 104.752 116.582 138.512Humanitas Intensieve Vrijwillige Zorg 184.341 209.772 192.032 268.100Humanitas Hulpdienst 6.053 7.140 4.252 5.210Humanitas Levensbestendig wonen 4.654 - 302 -Humanitas Zingeving 3.711 2.670 5.923 3.300Humanitas Begeleiding artsenbezoek 1.594 2.375 617 1.550Humanitas Dagje uit 657 450 684 450Humanitas Kerstactie 2.226 2.350 3.359 2.350Humanitas Themaopbouw 1.137.529 642.383 1.054.061 781.811

Totaal Eenzaamheid 7.011.278 5.829.285 6.325.441 6.774.048

VerliesHumanitas Steun bij Rouw 150.692 112.596 182.719 186.885Humanitas Lotgenotengroep Rouw 5.015 8.825 4.599 5.450Humanitas Jongeren in Rouw 175.131 179.109 160.341 236.062Humanitas Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg 378.759 421.945 405.367 400.233Humanitas Lotgenotengroep echtscheiding 175 650 90 -Humanitas Lotgenotengroep Kinderen en echtscheiding 104 550 - 550Humanitas Themaopbouw 138.150 85.198 149.692 109.158

Totaal Verlies 848.026 808.873 902.808 938.338

Totaal Thema's 25.044.178 21.781.505 22.546.265 24.039.271


3. Kasstroomoverzicht 2016Bedragen x € 1.000 2016 2015

€ € € €

Kasstroom uit operationele activiteiten

Resultaat boekjaar -1.157 -1.446

Aanpassingen voor:Afschrijvingen 859 899Mutaties voorzieningen 110 157

969 1.056

Mutatie werkkapitaalMutaties vorderingen en overlopende activa -220 290Mutaties overige schulden en overlopende passiva 612 -271

392 19

203 -371

Kasstroom uit investeringsactiviteiten(Des)-investeringeninmateriëlevasteactiva -278 -630

Kasstroom uit financieringsactiviteitenMutatie-effecten 742 -464

Netto Kasstroom 667 -1.465

Saldoliquidemiddelenper1januari 966 2.431Saldoliquidemiddelenper31december 1.633 966

Mutatie liquide middelen 667 -1.465


4 Toelichting op de jaarrekening

4.1 GrondslagenAlgemeenDe grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten.Activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij anders is vermeld. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben, tenzij anders is vermeld.

Immateriële vaste activaDeimmateriëlevasteactivazijngewaardeerdtegenaanschafwaarde,verminderdmeteenlineaireafschrijvingopbasis van een geraamde economische levensduur.Het afschrijvingspercentage is 33%.

Materiële vaste activaOnroerende zaken, verbouwing, inrichting, inventaris en automatisering worden gewaardeerd tegen aanschafprijs. De afschrijvingen worden berekend als een percentage van de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van een geraamde economische levensduur, rekening houdend met een eventuele restwaarde.

De afschrijvingspercentages zijn: %- Onroerende zaken 2 tot 4- Verbouwing 5 tot 10- Inrichting en inventaris 20- Automatisering 33

Bij de bepaling van de levensduur van verbouwingen en installaties is rekening gehouden met de looptijd van het huurcontract.

BeleggingenDe beleggingen, bestaande uit obligaties en aandelen, worden gewaardeerd tegen de marktwaarde, dat is de beurswaarde per balansdatum.

VorderingenVorderingen zijn opgenomen voor de nominale waarde, zonodig onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.

Reserves en FondsenBinnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt in reserves en fondsen.

ContinuïteitsreserveDe continuïteitsreserve is een onderdeel van het vrij besteedbaar vermogen.Met ingang van het verslagjaar 2016 geldt de volgende normering voor het bepalen van de continuïteitsreserve:- 20% van de jaarlijkse personeelslasten, vermeerderd met- het totaal van de continuïteitsreserves van de afdelingen per 31 december 2015

BestemmingsreservesDe bestemmingsreserves zijn een onderdeel van het vrij besteedbaar vermogen waarvan de beperkte bestedingsmogelijkheid door het bestuur is bepaald. Het bestuur heeft deze beperking zelf aangebracht en kan deze dus ook zelf opheffen.


BestemmingsfondsenHet bestemmingsfonds is een afgezonderd deel van het vastgelegd vermogen waarvan de beperkte bestedingsmogelijkheid door derden is bepaald.

VoorzieningenGroot onderhoudVoor onderhoud van het pand aan de Sarphatistraat wordt jaarlijks een bedrag aan de voorziening toegevoegd, conform het vastgestelde meerjarenplan.

Voorziening te vergoeden ziekengeld langdurig ziekenDit is een voorziening voor de salariskosten van per balansdatum langdurig zieken.

LoopbaanbudgetDit is een voorziening om de individuele inzetbaarheid van de werknemer te ondersteunen en helpt de organisatie om mee te blijven bewegen met ontwikkelingen in het werk. Het loopbaanbudget is in 2015 in het kader van de cao-bepalingen ingevoerd.

Baten uit eigen fondsenwervingContributies en giften worden verantwoord in het jaar waarin zij worden ontvangen, met uitzondering van ontvangsten die kunnen worden toegerekend aan een periode waarin een bepaalde mailingsactie heeft plaatsgevonden. Nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Voorlopige uitbetalingen in de vorm van voorschotten worden in het boekjaar waarin ze worden ontvangen verantwoord als baten uit nalatenschappen.Ontvangen gelden van particuliere fondsen worden verantwoord op basis van schriftelijke toekenningen.

SubsidiesSubsidies worden verantwoord op het moment dat deze ook daadwerkelijk zijn besteed.

Aandeel in acties van derdenOntvangen bijdragen uit acties van derden worden verantwoord in het boekjaar waarin ze worden ontvangen met uitzondering van de ontvangsten die kunnen worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben.

Beheer- en AdministratiekostenKosten van beheer en administratie zijn die kosten die de organisatie maakt in het kader van de (interne) beheersing en administratievoering en niet worden toegerekend aan de doelstelling of de werving van baten.

KasstroomoverzichtHet kasstroom overzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.


4.2 Toelichting op de balans

Immateriële vaste activa

Software€

Aanschafwaarde per 1 januari 2016 2.554.788Cumulatieve afschrijving -1.564.865

Boekwaarde per 1 januari 2016 989.923

Investeringen in 2016 273.739Desinvesteringen in 2016 -Afschrijvingen in 2016 -567.998Afschrijvingen desinvesteringen in 2016 -

Mutaties boekwaarde -294.259

Aanschafwaarde per 31 december 2016 2.828.527Cumulatieve afschrijving -2.132.863

Boekwaarde per 31 december 2016 695.664

Deze investeringen betreffen met name het investeren in de digitale leeromgeving, Website en BI Tool.

Materiële vaste activa

GebouwenInrichting en

inventaris Automatisering Totaal

€ € € €

Aanschafwaarde per 1 januari 2016 1.522.382 669.444 962.174 3.154.000Cumulatieve afschrijving -1.098.981 -543.173 -572.736 -2.214.890

Boekwaarde per 1 januari 2016 423.401 126.271 389.438 939.110Investeringen in 2016 - - 4.718 4.718Desinvesteringen in 2016 - - - -Afschrijvingen in 2016 -10.365 -36.154 -244.736 -291.255Afschrijvingen desinvesteringen in 2016 - - - -

Mutaties boekwaarde -10.365 -36.154 -240.018 -286.537Aanschafwaarde per 31 december 2016 1.522.382 669.444 966.892 3.158.718Cumulatieve afschrijving -1.109.346 -579.327 -817.472 -2.506.145

Boekwaarde per 31 december 2016 413.036 90.117 149.420 652.573

Gebouwen:In verband met het bereiken van de restwaarde, wordt er niet meer afgeschreven op de gebouwen.In de boekwaarde van gebouwen en verbouwing ad € 413.036 is een bedrag van € 305.825 opgenomen dat niet kan worden toegerekend aan de actieve bedrijfsvoering. Dit is het gebouw dat wordt verhuurd aan Stichting Humanitas Kinderopvang. Van de twee panden, waarvan Stichting Humanitas Onroerende Zaken eigenaar is, is de verzekerde waarde (herbouwwaarde) in 2016 vastgesteld op € 8.350.000. Hiervan heeft het pand aan de Sarphatistraat te Amsterdam een verzekerde waarde van € 5.750.000. De WOZ waarde met peildatum 1-1-2015 bedraagt € 1.777.500. De WOZ waarde van het pand aan de Lisidunalaan2 te Leusden bedraagt € 901.000.In 2016 is er een recht van opstal verkregen aan de Muyskenslaan 3 te Delft om niet. De verzekerde waarde is € 25.900.

Automatisering:Investeringen in automatisering betreffen de vervanging in hardware.


Financiële vaste Activa

€

Per 1 januari 2015 7.725.136Vermogensmutatie in 2015 463.904

Boekwaarde per 31 december 2015 8.189.040

Per 1 januari 2016 8.189.040Vermogensmutatie in 2016 -742.425

Boekwaarde per 31 december 2016 7.446.615

Deliquidemiddelenopdebeleggingsrekeningzijnopgenomenonderdepostliquidemiddelen.

Kortlopende vorderingen

2016 2015€ €

Vorderingen en overlopende activaDebiteuren 2.169.659 2.154.845Dubieuze debiteuren -6.109 -1.251Overige vorderingen en overlopende activa 5.097.912 4.887.573

7.261.462 7.041.167

Specificatiedebiteuren Rijk 152.660 135.142Provincie - 29.135Gemeente 1.115.414 895.052Fondsenwervende organisaties 206.046 287.577Particuliere organisaties 435.519 710.414Overige 260.020 97.525

2.169.659 2.154.845

Overige vorderingen en overlopende activaNog te ontvangen opbrengsten *) 4.751.003 4.677.945Vooruitbetaalde kosten 221.939 96.707Voorschotten personeel en vrijwilligers 43.920 30.920Waarborgsommen 81.050 82.001

5.097.912 4.887.573

*) Specificatie nog te ontvangen opbrengstenPostcodeloterij 4.500.000 4.500.000VriendenLoterij 67.035 75.928Diverse posten 183.968 102.017

4.751.003 4.677.945


Liquide middelen

2016 2015€ €

Kas 7.340 6.366Rabobank 932.825 346.920Rabo spaarrekening 47.682 47.107Beleggingsrekening 645.430 565.448

1.633.277 965.841

Deliquidemiddelenzijnterstondopeisbaar.

Reserves en fondsen

Continuïteits Bestemmings Subtotaal Bestemmings Totalereserve reserve fondsen reserves

€ € € € €

Stand 1 januari 2015 8.504.494 2.825.446 11.329.940 1.915.699 13.245.639Resultaatbestemming -644.699 -265.720 -910.419 -535.625 -1.446.044

Stand per 31 december 2015 7.859.795 2.559.726 10.419.521 1.380.074 11.799.595

Stand 1 januari 2016 7.859.795 2.559.726 10.419.521 1.380.074 11.799.595Resultaatbestemming -1.841.331 113.682 -1.727.649 570.796 -1.156.853

Stand per 31 december 2016 6.018.464 2.673.408 8.691.872 1.950.870 10.642.742

Met ingang van het verslagjaar 2016 geldt op het niveau van de vereniging de volgende normering voor het bepalen van de continuïteitsreserve:een basisbedrag van € 2.266.735 (dit is het totaal van de continuïteitsreserves van de afdelingen per 31 december 2015, vermeerderd met 20% van de personeelslasten van het betreffende verslagjaar.

Recapitulatiestaat Bestemmingsreserves

2016 2015€ €

Bestemmingsreserves district Noord incl. afdelingen 1.203.618 1.142.222Bestemmingsreserves district Oost incl. afdelingen 129.613 48.148Bestemmingsreserves district Noordwest incl. afdelingen 221.626 183.036Bestemmingsreserves district Zuidwest incl. afdelingen 254.625 252.804Bestemmingsreserves district Zuid incl. afdelingen 345.563 275.007Bestemmingsreserves Vereniging 518.363 658.509

2.673.408 2.559.726

Debestemmingsreservesweerspiegelendefinanciëlegevolgenvanreedsdoorhetbestuurgenomenbesluitenvoorbestedingen. Hetgrootstedeelvandebestemmingsreservesisgevormdvoorspecifiekbenoemdeactiviteiten(doelbestedingen).Het restant is bestemd voor meer algemene uitgaven in het kader van doelbesteding (investeringen, organisatiekosten e.d.).


Recapitulatiestaat Bestemmingsfondsen

2016 2015€ €

Bestemmingsfonds Vereniging 1.678.591 1.045.138Bestemmingsfonds district Noord 248.214 314.936Bestemmingsfonds district Noordwest 20.000 20.000Bestemmingsfonds district Zuidwest 4.065 -

Totaal Bestemmingsfondsen 1.950.870 1.380.074

Bestemmingsfondsen bestaan uit ontvangen en nog niet bestede gelden, waarvan de bestemming door derden is bepaald.

Voorzieningen

Groot te vergoeden Loopbaan Totaal onderhoud ziekengeld budget voorziening

€ € € €

Stand 1 januari 2016 351.535 249.746 84.267 685.548Dotatie 75.000 297.530 181.806 554.336Onttrekking -33.192 -391.070 -20.533 -444.795

Stand per 31 december 2016 393.343 156.206 245.540 795.089

Dotatie groot onderhoud vindt plaats op basis van een vastgesteld meerjarenplan.Dotatie te vergoeden ziekengeld is bepaald op basis van een inventarisatie van langdurig zieken per 31 december 2016. Dotatie loopbaanbudget is een voorziening om de individuele inzetbaarheid van de werknemer te ondersteunen.

Kortlopende schulden en overlopende passiva

2016 2015€ €

Crediteuren 746.837 525.930Belastingen en pensioenen 1.506.683 1.035.562Overige schulden en overlopende passiva 3.998.240 4.078.446

6.251.760 5.639.938

Belastingen en pensioenenBelastingdienst 1.488.793 1.024.105Pensioenfonds PGGM 17.890 11.457

1.506.683 1.035.562

Overige schulden en overlopende passivaSubsidieverplichtingen 2.345.895 2.201.699Verlof- en spaaruren 961.139 801.090Nog te betalen overige posten 691.206 1.075.657

3.998.240 4.078.446


Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Voorwaardelijke verplichtingen:Er zijn door de Vereniging Humanitas verplichtingen aangegaan met betrekking tot het huren van onroerend goed van: - A-Kerkhof ZZ-22 te Groningen, tot en met 31 december 2018 € 93.040 per jaar - Busplein 32A te Almere, tot en met 30 september 2020 € 3.681 per maand - St. Wijkcentrum Overdie te Alkmaar, tot en met 1 juli 2020, € 2.218 per maand - Middenweg 168F te Den Helder, tot en met 31 december 2017 € 4.299 per kwartaal - Busplein 26 te Almere, tot en met 31 augustus 2019 € 3.500 per maand - Nieuwstad 37A te Zutphen, tot en met 31 december 2019 € 30.000 per jaar - Tulpstraat te Enschede, tot en met 31-12-2017 € 9.122 per jaar - Oude Bornseweg 85 te Hengelo, tot en met 31-12-2017 € 45.984 per jaar - Zernikestraat 11-13 te Eindhoven, tot en met 31 december 2027 € 81.980 per jaar - SMO inzake Ruilwinkel Helmond, tot en met 1 augustus 2017 € 10.736 per jaar - Wenneker pand Roosendaal, tot en met 31 december 2017 € 10.500 per jaar - Patronaatstraat 4 te Kerkradel, tot en met 30 november 2018 € 31.074 per jaar - Servatius pand Maastricht, tot en met 30 november 2019 € 13.920 per jaar - Laan 20 te ‘s-Gravenhage, tot en met 30 oktober 2020 € 25.000 per jaar - Londensekaai 13-15 te Middelburg, tot en met 31 oktober 2018 € 10.080 per jaar - Weteringschans 259 te Amsterdam, tot en met 31 maart 2017 € 48.453 per kwartaal

Bankgaranties: - De heer C.M. Nijman inzake huur Nieuwstad 37A te Zutphen € 7.500 - AMBOZ BV inzake huur Laan 20 te ‘s-Gravenhage € 7.541 - Van Heesewijk Beheer BV inzake huur Veldmaarschalk Montgomerylaan 333 te Eindhoven € 16.427


4.3.1 Toelichting baten


Baten uit eigen fondsenwervingContributies 181.482 200.000 205.131 200.000Giften, donaties en schenkingen 278.336 300.000 343.886 250.000Nalatenschappen 114.740 300.000 406.914 305.000Particuliere fondsen 1.169.782 1.450.000 1.158.477 1.250.000

Totaal baten uit eigen fondsenwerving 1.744.340 2.250.000 2.114.408 2.005.000

Baten uit acties van derdenLoterij opbrengst 4.785.686 4.800.000 4.826.051 4.800.00013e trekking Loterij opbrengst 1.825.000 - - -Bijdragen fondsenwervende organisaties 359.731 450.000 580.019 500.000

Totaal baten uit acties van derden 6.970.417 5.250.000 5.406.070 5.300.000

Subsidies overhedenSubsidie rijk 1.231.705 825.000 1.531.875 760.000Subsidie provincie 276.962 225.000 394.024 111.000Subsidie gemeente 15.564.253 14.500.000 13.458.451 17.500.000

Totaal subsidies overheden 17.072.920 15.550.000 15.384.350 18.371.000

Baten uit beleggingenDividend en couponrente 245.748 180.000 225.605 100.000Koers- en valutaresultaat -71.779 120.000 66.348 60.000Kosten van beleggingen -36.620 -25.000 -36.968 -40.000Bankrente spaartegoeden 449 45.000 9.152 -

Totaal baten uit beleggingen 137.798 320.000 264.137 120.000

Overige batenOpbrengst projectactiviteiten 157.921 145.000 71.337 100.000Ontvangen huren 72.103 75.000 72.041 70.000Deelnemersbijdragen 63.134 80.000 79.080 50.000Doorberekende uren aan extern 48.964 55.000 47.986 -Administratieve dienstverlening 58.102 75.000 77.338 25.000Overige baten 164.581 55.000 73.056 20.000

Totaal overige baten 564.805 485.000 420.838 265.000

Totale Baten 26.490.280 23.855.000 23.589.803 26.061.000


4.3.2 Toelichting lasten


Publiciteit- en fondsenwervingskostenPubliciteits- en advertentiekosten, brochures, folders, etc. 576.748 360.000 621.456 600.000Van Mens Tot Mens (inclusief jaarverslag) 154.372 175.000 140.628 100.000Fondsenwervingskosten 360.065 450.000 381.418 275.000

Totaal Publiciteit en fondsenwervingskosten 1.091.185 985.000 1.143.502 975.000

PersoneelskostenSalarissen 13.284.344 11.500.000 11.671.152 14.000.000Sociale lasten 2.425.520 2.000.000 1.906.671 2.300.000Pensioenpremie 1.242.969 1.250.000 1.044.027 1.200.000

Subtotaal 16.952.833 14.750.000 14.621.850 17.500.000

Uitzendkrachten/inleners 682.440 450.000 797.294 600.000Voorziening ziekengelden -93.540 - 26.756 50.000Ontvangen ziekengeld -54.951 -75.000 -45.432 -30.000Ontvangen ID vergoeding - - -7.556 -Vorming en opleiding 215.552 500.000 219.507 250.000Reiskosten personeel 594.967 465.000 517.922 530.000Werving personeel 32.518 10.000 1.689 5.000Verlof- en spaaruren 160.049 - 95.315 -Overige personeelskosten 110.731 200.000 102.709 205.000Transitievergoeding 319.459 100.000 159.891 150.000

Totaal Personeelskosten 18.920.058 16.400.000 16.489.945 19.260.000

Vrijwilligers- en activiteitenkostenVrijwilligerskosten 539.362 600.000 577.745 826.000Werving en selectie vrijwilligers 51.419 40.000 43.436 75.000Reis-en verblijfkosten vrijwilligers 792.187 700.000 794.593 795.000Deskundigheidsbevordering vrijwilligers 456.364 600.000 420.676 500.000Humanitas Academie 505.248 200.000 262.179 470.000Activiteitenkosten 715.640 1.250.000 734.077 950.000

Totaal Vrijwilligers- en activiteitenkosten 3.060.220 3.390.000 2.832.706 3.616.000

HuisvestingskostenHuur 783.480 754.000 756.658 796.000Onderhoud 169.078 95.000 142.274 100.000Energiekosten 144.576 156.000 120.250 140.000Verzekeringen - belastingen 28.698 32.000 26.777 35.000Reinigingskosten 172.874 156.000 158.871 160.000Kantinekosten 52.102 50.000 49.858 50.000Overige kosten huisvesting 96.329 150.000 128.666 135.000

Totaal Huisvestingskosten 1.447.137 1.393.000 1.383.354 1.416.000


4.3.2 Toelichting lasten (vervolg)


Kantoor- en algemene kostenBureaukosten 556.987 600.000 500.353 625.000Algemene kosten 111.048 135.000 128.649 100.000Automatiseringskosten 916.946 800.000 782.094 850.000Administratie- en advieskosten 296.000 325.000 379.356 250.000Bestuurskosten 78.067 135.000 97.388 100.000Verenigingskosten 138.725 150.000 134.495 150.000Strategieplan 2016-2019 - - 77.120 -Organisatiekosten 61.179 80.000 87.146 90.000Overige lasten 108.590 52.000 84.958 85.000

Totaal Kantoor- en algemene kosten 2.267.542 2.277.000 2.271.559 2.250.000

Afschrijving en renteAfschrijvingen 840.613 750.000 885.633 410.000Financiëlelasten 20.378 10.000 29.148 25.000

Totaal afschrijving en rente 860.991 760.000 914.781 435.000

Totale lasten 27.647.133 25.205.000 25.035.847 27.952.000

Resultaat -1.156.853 -1.350.000 -1.446.044 -1.891.000

Toevoeging/onttrekking aan:Toevoeging Bestemmingsreserves 568.562 - 424.445 -Onttrekking Bestemmingsreserves -454.880 -750.000 -690.165 -515.055Toevoeging Bestemmingsfondsen 1.967.401 - 352.168 -Onttrekking Bestemmingsfondsen -1.396.605 -690.000 -887.793 -535.063

Mutaties bestemmingsreserves en fondsen 684.478 -1.440.000 -801.345 -1.050.118

Resultaat na mutaties bestemmingsreservesen fondsen -1.841.331 90.000 -644.699 -840.882


4.3.3 Analyse verschillen begroting en gerealiseerde baten en lasten

AlgemeenDe vastgestelde verenigingsbegroting 2017 is toegevoegd. Deze valt buiten de accountantscontrole.

Toelichting op de baten

Het totaal aan baten was in 2016 ruim 11% of € 2.635.280 hoger dan begroot: in totaal € 26,5 miljoen ten opzichte van de begrote € 23,9 miljoen.Drie van de vijf inkomstenbronnen droegen bij aan deze stijging in inkomsten: - acties van derden € 1.720.417; - subsidies overheden € 1.522.920; - overige baten € 79.805;De baten uit beleggingen kwamen € 55.863 lager uit dan verwacht en de overige baten lagen € 119.162 lager dan begroot.

De stijging van de acties van derden is het gevolg van de ontvangst van de 13e trekking van de NPL ad € 1.825.000 t.b.v. de activiteit “Get a Grip”. Deze bijdrage is bestemd voor de periode medio 2016 t/m medio 2019.

Baten x € 1.000

Baten uit eigen fondsenwervingDe eigen fondsenwerving bracht een bedrag van € 1.744.340 op. De begrotingsdoelstelling van € 2.250.000 is hiermee niet gehaald, m.n. door lagere baten uit nalatenschappen en particuliere fondsen.

ContributiesDe opbrengst uit contributies bedroeg ruim 90% van hetgeen begroot was. Het aantal leden, zowel betalend als gratis, nam in 2016 af.

Nalatenschappen en overigeDe baten uit nalatenschappen bleven bijna € 200.000 (of 62%) onder de begroting en lagen bijna € 300.000 onder het over 2015 gerealiseerde bedrag.

565

1.744138

17.073

6.970

Baten uit eigen fondsenwerving 1.744Baten uit acties derden 6.970Baten subsidies overheden 17.073 Baten uit beleggingen 138Overige baten 565


Particuliere fondsenDe bijdrage uit particuliere fondsen is ruim 19% lager dan begroot, maar ligt in lijn met 2015. De bijdrage bestaat uit baten van diverse particuliere organisaties.

Baten uit acties van derdenIn totaal werd uit acties van derden € 6.970.417 ontvangen, terwijl een opbrengst van €5.250.000 begroot was.Dit wordt vooral veroorzaakt door de niet-begrote toekenning van de 13e trekking van de NPL voor € 1.825.000.

Loterij opbrengst:De reguliere bate van de NPL bedraagt € 4.500.000 en is gelijk aan het begrote bedrag en de realisatie 2015.De opbrengsten uit de Vrienden Loterij nemen jaarlijks af: in 2016 werd € 285.686 ontvangen, dat is lager dan begroot en lager dan de realisatie in 2015 (€ 326.051).In 2016 is er een extra bijdrage € 1.825.000 ontvangen van de NPL t.b.v. de activiteit Get a Grip. Deze activiteit wordt uitgevoerd over 3 jaar van medio 2016 t/m medio 2019. Bijdragen fondsenwervende organisaties:In 2016 is ongeveer € 90.000 of 20% minder ontvangen dan begroot. Ten opzichte van 2015 blijven de bijdragen ruim € 200.000 achter, dit word door een belangrijk deel veroorzaakt door lagere bijdragen van het Oranjefonds voor de detentieprojecten.

Subsidies overhedenDe subsidies overheden stijgen in totaal met zo’n 10% t.o.v. de begroting en de realisatie 2015.

Subsidie rijk: Er is ruim 49% meer ontvangen dan begroot, maar 20% minder dan over 2015. In de begroting was rekening gehouden met het wegvallen van de subsidie van het ministerie van justitie m.b.t. de detentie activiteiten. Uiteindelijkisvanhetministeriemeerontvangen.

Subsidie provincie:De provincies Groningen, Friesland, Gelderland en Limburg dragen bij aan de activiteiten. Voor niet bestede subsidie in 2015 is toestemming verkregen om dit in te zetten in 2016. Dit geeft een stijging van 23% ten opzichte van de begroting.

Subsidie gemeente:Door uitbreiding van de diverse gesubsidieerde activiteiten zijn de gemeentelijke subsidies in vrijwel alle districten fors gegroeid: ruim 7% hoger dan begroot en ruim 15% hoger dan over 2015.

Baten uit beleggingenDe baten uit beleggingen, zowel dividend en couponrente als koers- en valutaresultaat, lagen in totaal afgerond € 120.000 lager dan begroot en dan over 2015 werd gerealiseerd.

Overige batenDe overige baten komen € 80.000 hoger uit dan begroot, onder meer door nagekomen baten.

Opbrengst projectactiviteitenDe opbrengst projectactiviteiten zijn iets hoger dan begroot door het geven van meer cursussen aan externe partijen.

Overige baten:Dit zijn vrijvallen van gereserveerde bedragen uit voorgaande jaren waarvan verwacht werd dat dit terug betaald had moeten worden.


Toelichting op de lasten

De besteding aan de doelstellingen (thema’s) is ruim 16% of € 3.262.673 hoger dan begroot (€ 25.044.178 ten opzichte van de begrote € 21.781.505). Ten opzichte van 2015 is sprake van een stijging van zo’n 12%. Daarmee stijgen de bestedingen sneller dan de baten.

De kosten werving baten zijn € 21.517 of ruim 3% hoger dan begroot.

De kosten van beheer en administratie kwamen ruim 30% of € 842.058 lager uit dan begroot (€ 1.911.438 ten opzichte van de begrote € 2.753.495). Het percentage van de totale kosten beheer en administratie ten opzichte van de totale lasten ligt hierdoor in 2016 ook lager dan begroot: 6,8% t.o.v. de begrote 10,9% (2015 7,1%).Humanitas bepaalt de kosten van beheer en administratie op basis van de door de diverse functiegroepen bestede tijd. Door de groei in de activiteiten, is het aandeel van beroepskrachten die direct voor doelbesteding werkzaam zijn (m.n. projectcoördinatoren) in het totaal van de beroepskrachten toegenomen. Daardoor wordt naar verhouding minder tijd aan beheer en administratie besteed en dalen de hieraan toegerekende kosten.

Lasten X € 1.000

Publiciteit- en fondsenwervingskostenIn de begroting was geen rekening gehouden met de nieuwe activiteit Get a Grip. Voor deze activiteit zijn er extra (verplichte)promotieuitgavengeweestindetvprogramma’s“EéntegenhonderdenKoffietijd”.De fondsenwervingskosten zijn lager dan begroot maar liggen in lijn met 2015.

FondsenwervingskostenPer het einde van het boekjaar 2016 bedroeg het aantal werknemers 285 fte (257 fte in 2015): een stijging van 10%.Het personeel wordt betaald conform de CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening. De totale salarissom bedroeg in 2016 € 16.952.833, dat is € 2.202.833 hoger dan het begrotingsbedrag. Ten opzichte van 2015 is sprake van een stijging van € 2.330.983 dat is 16%. Het totaal van de personeelskosten ligt € 2.520.058 boven het begrote bedrag en € 2.430.113 boven de over 2015 gerealiseerde kosten: een stijging van zo’n 15%.De toename van het aantal Fte’s betreft voornamelijk coördinatoren en laat zich verklaren uit de groei van het aantal gesubsidieerde activiteiten: de omzet uit subsidies is ten opzichte van 2015 met bijna 10% gestegen.De toename in de personele kosten wordt, naast de groei van het aantal fte, vooral veroorzaakt door gestegen salariskosten per fte (afgerond 5% per fte), een sterke stijging van de verlof- en spaaruren die deels per balansdatum zijn gereserveerd en deels als onderdeel van het IKB (individueel keuze budget) zijn uitbetaald, en een hoger totaal aan toegekende transitievergoedingen.Door langdurige zieken en het uitvoeren van tijdelijke projecten is er aan uitzendkrachten meer uitgegeven dan begroot. I.v.m. de uitbreiding van personeel en het toenemen van de activiteiten zijn de reiskosten hoger uitgevallen dan begroot.

2.268

8611.091

1.447

3.060

18.920

Publiciteit- en fondsenwervingskosten 1.091Personeelskosten 18.920Vrijwilligers- en activiteitenkosten 3.060 Huisvestingskosten 1.447Kantoor- en algemene kosten 2.268Afschrijvingskosten 861


Vrijwilligers- en activiteitenkostenDe kosten voor de Humanitas Academie liggen door investeringen in deskundigheidsbevordering fors hoger dan begroot en dan over 2015 werd gerealiseerd. Deze uitgaven worden grotendeels gesubsidieerd door de overheid en door particuliere fondsen.Het totaal van de overige vrijwilligers en activiteiten kosten ligt op het niveau van 2015, ondanks de toename van het aantal (gesubsidieerde) activiteiten. Bij de begroting was daarom een stijging van deze kosten voorzien.

HuisvestingslastenDe totale huisvestingslasten liggen in lijn met de begroting. Aan onderhoud is meer uitgegeven dan begroot: dit is gefinancierduiteenbestemmingsreserve.

Kantoor- en algemene kostenDe totale kantoor- en algemene kosten liggen in lijn met de begroting. Aan automatiseringskosten is meer uitgegeven dan begroot. Hieronder vallen de kosten m.b.t. de Landelijke Infrastructuur (online bureaublad, dataverbindingen), licenties voor de diverse programma’s. Onder meer door groei van het aantal betaalde medewerkers, groei van het aantal activiteiten, verhuizingen en niet-geactiveerde aanschafkosten van hardware t.b.v. gesubsidieerde activiteiten, vallen de automatiseringskosten hoger uit dan begroot en liggen ze ook hoger dan in 2015. De overige lasten zijn hoger dan begroot. Dit betreft afrekeningen van voorgaande jaren waar in de begroting geen rekening mee was gehouden.

Afschrijvingskosten en renteDoorextrainvesteringenin2015inzoweldeimmateriëlealsmateriëlevasteactivaisdeafschrijvinghoger uitgevallen dan begroot.


4.4 Toelichting lastenverdeling 2016

Thema’s Wervingskosten baten Beheer-en admini-

stratie- kosten

Totaal generaal

2016

Totaal begroot

2016

Totaal generaal

2015A B C D E FFondsen werving

Acties derden

Sub- sidies

Beleg- gingen

€ € € € € € € € € € € € € €Publiciteit & Commu-nicatie

124.704 79.033 4.757 143.298 170.266 42.477 152.151 - - - 374.500 1.091.185 985.000 1.143.502

Personeels-kosten 5.774.593 1.921.097 1.255.106 2.716.077 5.402.393 593.120 306.851 70.669 69.227 2.522 808.402 18.920.058 16.400.000 16.489.945

Vrijwilligers- en activitei-tenkosten

642.697 802.724 125.164 649.962 736.529 103.144 - - - - 0 3.060.220 3.390.000 2.832.706

Huisvestings-kosten 421.762 119.442 60.564 160.109 308.085 58.160 35.891 754 868 288 281.214 1.447.137 1.393.000 1.383.354

Kantoor en Alg. Kosten 634.551 495.263 354.648 264.772 236.500 29.545 116 425 400 225 251.096 2.267.542 2.277.000 2.271.559

Afschrij- vingen en rente

183.572 81.747 61.715 107.517 157.505 21.579 - - - 51.130 196.226 860.991 760.000 914.781

Totaal 7.781.879 3.499.306 1.861.953 4.041.736 7.011.278 848.026 495.009 71.848 70.495 54.165 1.911.438 27.647.133 25.205.000 25.035.847

Thema’s: A Opvoeden - B Opgroeien - C Detentie - D Thuisadministratie - E Eenzaamheid - F Verlies

ToelichtingAandethema’szijndegerealiseerdedirectepersoneels-enmateriëlekostentoegerekend.De indirecte kosten zijn na aftrek van de kosten van beheer en administratie pro rata toegerekend.De publiciteits- en communicatiekosten fondsenwerving zijn de gerealiseerde kosten ten behoeve van het werven van leden en kosten van diverse wervingsacties. De toerekening is op basis van werkelijk gemaakte kosten.

PersoneelPer het einde van het boekjaar bedroeg het aantal werknemers 285 fte (2015: 257).

Bezoldiging Bestuursleden Aan de bestuursleden zijn er geen bezoldigingen uitbetaald.Bestuursleden ontvangen uitsluitend vergoeding voor de werkelijk gemaakte onkosten.

www.humanitas.nl • KvK 405 30 895

Humanitas - Sarphatistraat 4 - 1017 WS Amsterdam

Samengevoegde jaarrekening 2016 - Humanitas · Het bestuur van Humanitas, Nederlandse Vereniging...

Documents

Transcript of Samengevoegde jaarrekening 2016 - Humanitas · Het bestuur van Humanitas, Nederlandse Vereniging...