ROVC Cursusgids 2011
description
Transcript of ROVC Cursusgids 2011
ELEKTROTECHNIEK & ELEKTRONICA
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
KOUDETECHNIEK
NEN 1010 & NEN 3140
ORGANISATIE & COMMUNICATIE
PROCESTECHNIEK
VEILIGHEID
WERKTUIGBOUWKUNDE
TECHGIDS
CU
RS
US
OV
ER
ZIC
HT
20
11
Adres Galvanistraat 13, Ede
Postbus 117
6710 BC Ede
Telefoon 0318 - 698 698
Fax 0318 - 698 600
E-mail [email protected]
Website www.rovc.nl
Hoewel aan de samenstelling van deze cursusgids de uiterste zorg is besteed,
kunnen geen rechten worden ontleend aan mogelijke onjuistheden.
Ede, januari 2011
O N T W I K K E L I N G V A N M E N S E N O R G A N I S A T I E
3
Mensen praktijkgericht opleiden zodat zij zelfstandiger en vakbekwamer
kunnen werken. Dat is al 40 jaar onze kracht. Onze opleidingen stimuleren
mensen hun competenties optimaal te ontwikkelen en direct in de praktijk
toe te passen.
Door samenwerking en kennisuitwisseling met uiteenlopende technische
bedrijven en brancheverenigingen verwerken wij nieuwe ontwikkelingen
direct in onze diensten. Ook met een persoonlijk advies en opleidingen op
maat zijn wij u graag van dienst. Wij beschikken over specialisten die zich
kunnen inleven in uw problemen. Naast mogelijk benodigde opleidingen
kunnen zij u adviseren over het borgen van kennis en procedures en de
implementatie daarvan.
Kortom, ROVC helpt u bij de ontwikkeling van mens en organisatie.
Wilt u meer weten?
Kijk op onze website www.rovc.nl of
maak een afspraak met uw account-
manager. Hij zal u graag alles vertellen
over alle mogelijkheden die wij u kun-
nen bieden.
Ludovic Hoytema van Konijnenburg
Directeur
4
ONTWIKKELING VAN MENS EN ORGANISATIE
5
Inhoudsopgave
TRAININGEN & OPLEIDINGENTrainingen & Opleidingen 8
Prakt ische informatie 10
Pract icum 12
Maatwerk 14
Oploss ingen op maat 16
Uw accountmanagers 17
Advies & Implementat ie 18
Veranderen & Verbeteren 20
Competent iemanagement 22
Assessments 24
NEN 3140 Quickscan 26
Ervar ingen van onze k lanten 28
Art ikel OEE 30
Referent ies 32
ELEKTROTECHNIEK & ELEKTRONICA Schakelschema 36
Elektr isch schakelen [Vernieuwd] 38
Examentraining E lektr isch schakelen 40
Elektr isch schakelen opfr isdagen 41
Stor ingstechnicus e lektro [Vernieuwd] 42
Stor ingzoeken in e lektrotechnische insta l lat ies 44
Paneelbouw [Nieuw!] 45
Servoregel ingen 46
Frequent ieregelaars 47
Prakt ische e lektronica 48
Elektronica; stor ingzoeken in modulaire systemen 49
Toegepaste e lektronica 50
NEN 1010 & NEN 3140 51
INDUSTRIËLE AUTOMATISERINGSchakelschema 54
Industr ië le automatiser ing [Vernieuwd] 56
Bestur ingstechniek [Vernieuwd] 57
PLC-systemen [Vernieuwd] 58
Industr ië le bussystemen (PROFIBUS en Ethernet) 59
Sensoren: aansluiten, afste l len en vervangen 60
Basis PLC-techniek 61
Stor ingzoeken in PLC-bestuurde insta l lat ies 62
Siemens S7-300/400 63
HMI conf igureren, programmeren en in bedr i j f ste l len 64
Automatiseren met LOGO en EASY [Nieuw!] 65
Inle id ing in bussystemen 66
AS- Interface [Nieuw!] 67
Modbus [Nieuw!] 68
CAN-bus [Nieuw!] 69
PROFIBUS [Nieuw!] 70
PROFIBUS; ontwerpen en modif iceren 71
PROFINET [Nieuw!] 72
Ethernet TCP/ IP 73
KOUDETECHNIEK Schakelschema 76
Basis koeltechniek [Nieuw!] 78
Koeltechniek [Vernieuwd] 79
Koeltechniek: k le in commercië le systemen [Nieuw!] 80
6
34
52
74
6
Inhoudsopgave
Basis a i rcotechniek [Nieuw!] 81
Airco: spl i t - & mult i -spl i t [Nieuw!] 82
Airco: VRF- en warmtepompsystemen [Nieuw!] 83
Insta l lat ies met natuur l i jke koudemiddelen [Nieuw!] 84
F-gassen categor ie I 85
F-gassen categor ie I I 86
F-gassen categor ie I - aanvul l ing 87
F-gassen categor ie I I I 88
F-gassen categor ie IV 89
Koudetechniek pract icum 90
NEN 1010 & NEN 3140Art ikel NEN 1010 & NEN 3140 94
NEN 1010 & NEN 3140: Vei l igheid in de e lektrotechniek 96
NEN 1010 98
NEN 1010 Opfr is 99
NEN 3140 Voldoend onderr icht persoon 100
NEN 3140 Her instruct ie voldoend onderr icht persoon 101
NEN 3140 Vakbekwaam persoon 102
NEN 3140 Her instruct ie vakbekwaam persoon 103
NEN 3140 Gecert i f iceerd vakbekwaam persoon 104
NEN 3140 Her instruct ie gecert i f iceerd vakbekwaam persoon 105
NEN 1010 & 3140 Insta l lat ie- of werkverantwoordel i jke laagspanning 106
NEN 3140 Her instruct ie insta l lat ie- of werkverantwoordel i jke laagspanning 107
Keuren elektr isch handgereedschap voor niet-e lektrotechnic i 108
Keuren elektr isch handgereedschap voor e lektrotechnic i 109
Meten en inspecteren van elektr ische insta l lat ies 110
Keurmeester batter l i j lader NEN 3140 voldoend onderr icht persoon 111
ORGANISATIE & COMMUNICATIE Schakelschema 114
De serv icemonteur a ls ambassadeur 116
Communicat ievaardigheden voor technic i 117
Zelfverzekerd en assert ief communiceren 118
Effect ieve stor ingsrapportage 119
Commercië le gespreksvaardigheden voor technic i 120
De kracht van de k lacht 121
Prakt isch le id inggeven op de werkvloer 122
Leidinggeven: le iden of l i jden? 123
Situat ioneel le iderschap [Nieuw!] 124
Resultaatger icht coachen 125
Communicat ievaardigheden voor le id inggevenden 126
Omgaan met last ig gedrag 127
Operat ioneel management [Vernieuwd] 128
Midden management A 129
Project le ider [Vernieuwd] 130
Presenteren kun je leren 131
Veranderen & Verbeteren [Nieuw!] 132
92
112
7
PROCESTECHNIEKSchakelschema 136
Opnemers in meet- en regelkr ingen 138
Meet- en regeltechniek [Vernieuwd] 139
Basis pomptechniek 140
Pomptechniek, de ju iste pomp voor uw systeem 141
Centr i fugaalpompen: stor ingsdiagnose en onderhoud 142
Vakbekwaam operator stoomketel insta l lat ies 143
Insta l lat ie- of werkverantwoordel i jke stoomketel insta l lat ies 144
Cert i f icer ing Vakbekwaam operator stoomketel insta l lat ies 145
VEILIGHEIDVei l igheidsMatr ix 148
Basisvei l igheid VCA 150
Her instruct ie bas isvei l igheid VCA 151
Vei l igheid voor operat ioneel le id inggevenden VCA 152
Her instruct ie vei l igheid voor operat ioneel le id inggevenden VCA 153
Specia l i s t machinevei l igheid [Nieuw!] 154
Industr ië le machinevei l igheid 155
Elektr ische vei l igheid van machines 156
Mechanische vei l igheid in machines 157
Besparen met behulp van de Machiner icht l i jn 158
WERKTUIGBOUWKUNDE Schakelschema 162
Algemene techniek [Vernieuwd] 164
Onderhoudstechniek [Vernieuwd] 165
Mechanische aandr i j f techniek 166
Basis hydraul iek inspect ie en 1e l i jns onderhoud [Nieuw!] 167
Hydraul iek [Vernieuwd] 168
Stor ingzoeken in hydraul ische insta l lat ies 169
Hydraul ische proport ionaaltechniek en e lektronische regel ingen 170
Hydraul ische systeemtechniek 171
Technicus hydraul ische systemen 172
Hydraul ische systemen ontwerpen 173
Hydraul iek en pneumatiek [Vernieuwd] 174
Pneumatiek 175
Dieselmotoren 176
Keurmeester mobiel intern transportmater ieel 177
Her instruct ie keurmeester mobiel intern transportmater ieel 178
Keurmeester batter i j lader NEN 3140 voldoend onderr icht persoon 179
PARTNERSHIPPartnership 181
Onze pract icumpart ic ipanten 184
ALFABETISCHE INDEX VAN ALLE CURSUSSEN
ALGEMENE VOORWAARDEN ROVC
134
146
160
180
186
190
8
& OPLEIDINGENTRAININGEN
9
ROVC is dé opleider voor technisch Nederland. Met onze opleidingen stimuleren wij mensen hun kennis en vaardig-
heden optimaal te ontwikkelen en direct toe te passen in de dagelijkse praktijk. Hierdoor kunnen zij vakbekwamer
en zelfstandiger werken en bedrijven effectiever functioneren.
Dat is al sinds 1970 onze kracht. En met succes, want jaarlijks volgen meer dan 13.000 mensen één of meerdere
ROVC opleidingen.
Kennis en vaardigheden optimaal ontwikkelen
10
Opleidingen in de vakgebieden:• Elektrotechniek & Elektronica
• Industriële Automatisering
• Koudetechniek
• NEN 1010 & NEN 3140
• Organisatie & Communicatie
• Procestechniek
• Veiligheid
• Veranderen & Verbeteren
• Werktuigbouwkunde
Landelijke dekkingROVC biedt opleidingen door heel Nederland. Er is dus
altijd een mogelijkheid om een opleiding te volgen in
de buurt van uw woonplaats of werk. Wij bieden zowel
opleidingen overdag als ’s avonds aan. Deze starten het
hele jaar door.
PraktijkROVC-cursisten worden altijd vanuit en voor praktijksitu-
aties opgeleid. De lesstof wordt door middel van herken-
bare praktijkvoorbeelden verduidelijkt en in practicumop-
stellingen geoefend. ROVC-docenten komen rechtstreeks
uit de praktijk en zetten aan tot het zelf analyseren en
oplossen van problemen. Zelf zoeken naar een juist
antwoord stimuleert de nieuwsgierigheid en leidt tot het
grootste leereffect.
Studieadvies Wilt u weten welke opleiding u helpt bij het realiseren van uw doelen? Vul op www.rovc.nl de OntwikkelWijzer in
en maak uw eigen opleidingsplan. Ontdek via de kennistesten op onze site waar u staat op technisch gebied of
krijg via de Schakelschema’s in deze cursusgids helder welke vervolgopleidingsmogelijkheden ROVC heeft. Wilt u
persoonlijk studieadvies? Neem contact met ons op via telefoonnummer 0318 - 698 698, wij adviseren u graag.
Heerenveen
Emmen
Zwolle
Hengelo
Apeldoorn
Ede Doetinchem
Nijmegen
Venray
Roermond
Geleen
Eindhoven
Den Bosch
Utrecht
Dordrecht
RotterdamSchiedam
GoudaDen Haag
Leiden
Zaandam
AlkmaarHoorn
TilburgBredaRoosendaal
Goes
Amstelveen
Amersfoort
GroningenLeeuwarden
Lelystad
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Trainingen en opleidingen
IN
11
Bedrijfserkend diplomaDiverse cursussen van ROVC worden afgesloten met een bedrijfserkend ROVC-diploma. De examens worden afge-
nomen door het onafhankelijke exameninstituut CerTech. Met het diploma kunt u aantonen over de juiste kennis
en vaardigheden te beschikken om uw werk goed te kunnen uitvoeren. Niet voor niets wordt het bedrijfserkende
diploma van ROVC steeds vaker gevraagd in vacatures.
MBO-diplomaOok kunt u via ROVC een officieel MBO-diploma behalen. Neem voor meer informatie contact met ons op via
telefoonnummer 0318 - 698 698 of kijk op www.rovc.nl/mbo
Tegemoetkoming in uw opleidingskostenPer branche zijn er verschillende subsidiemogelijk-
heden. Dit beknopte overzicht geeft u een globale
leidraad van de beschikbare subsidies. Voor meer
informatie of advies kunt u terecht bij de betreffende
organisaties of uw accountmanager.
WVA
Dankzij het verkregen BRIN-nummer kan ROVC u
beroepsbegeleidende leerweg (BBL) MBO-opleidingen
aanbieden. Wanneer uw medewerkers een MBO-
opleiding van ROVC volgen dan kunt u gebruik ma-
ken van de Wet Vermindering Afdracht loonbelasting
en premie voor de volksverzekeringen. Dit kan een
besparing opleveren in de directe opleidingskosten
tot € 2.706,- per werknemer per jaar.
OOMKLEINMETAAL- EN METAALBEWERKINGSBEDRIJVEN
Is uw bedrijf aangesloten bijeen brancheorganisatie?
OTIBTECHNISCHE ELEKTRO-, INSTALLATIE- EN KOUDETECHNIEK
OOIISOLATIEBEDRIJVEN
CollandAGRARISCHE SECTOR
O&O Fonds ENbENERGIE- EN NUTSBEDRIJVEN
OOCCARROSSERIEBEDRIJVEN
STOOF FLEXBRANCHE
www.oom.nl
www.otib.nl
www.ooi.nl
www.colland.nl
www.oof.nl
www.vocar.nl
www.stoof-online.nl
KabeflexKARTONNAGE-, BEHANGSELPAPIER- EN FLEXIBELE VERPAKKINGSINDUSTRIE
www.kabeflex.nl
Ja
Nee Kijk op www.subsidieshop.nlvoor alle algemene regelingen
Kijk op www.belastingdienst.nlvoor alle fiscale mogelijkheden of
Bij welke brancheorganisatie?
TIP: Kijk op www.rovc.nl/subsidies voor uw subsidiemogelijkheden!
Info
rmatie
IN
12
Praktische informatie
InschrijvenInschrijven voor een ROVC-cursus kan snel en eenvoudig via www.rovc.nl. Ga naar de cursus van uw keuze en meld
u aan via het digitale inschrijfformulier. U ontvangt een bevestiging van uw inschrijving en krijgt direct toegang tot
MijnROVC waar u de status van uw inschrijving kunt volgen.
MijnROVCMijnROVC is onze unieke internet portaal voor een optimale dienstverlening. U kunt uw gegevens en resultaten
inzien. Van uzelf, maar ook van uw medewerkers. Daarnaast kunt u hier online inschrijven, de status van uw
inschrijving volgen, presentielijsten bijhouden, examenresultaten bekijken en nog veel meer. U krijgt automatisch
toegang tot MijnROVC nadat u zich voor de eerste keer heeft ingeschreven.
KostenU kunt de kosten voor de cursus vinden bij de opleiding van uw keuze in deze cursusgids of op www.rovc.nl. De
prijzen zoals genoemd zijn exclusief 19% BTW. De prijs van de cursus is inclusief koffie/thee tijdens de pauzes.
Tijdens de practicumdagen en de dagcursussen is ook de lunch inbegrepen.
BetalenHet cursusgeld dient voor aanvang van de cursus te worden voldaan na ontvangst van de factuur. Indien de fac-
tuurdatum minder dan 30 dagen voor de start van de cursus ligt, of zelfs na de start van de cursus, dan dient deze
binnen 30 dagen na de factuurdatum betaald te worden.
AnnulerenHet kosteloos annuleren van uw inschrijving is uitsluitend schriftelijk mogelijk tot twee weken voor aanvang van
de cursus. Inschrijving na die dag betekent dat u de inschrijving niet meer ongedaan kunt maken. Indien niet tijdig
is geannuleerd dient het volledige lesgeld voldaan te worden. In overleg met de afdeling Planning, Organisatie en
Informatie bestaat de mogelijkheid uw plaats tot de derde bijeenkomst over te doen aan een vervanger.
IN
13
ExamenVolgt u een cursus via ROVC? Dan bent u automatisch ingeschreven voor het bijbehorende examen. Van tevoren
ontvangt u bericht wanneer dit examen plaats vindt. U hoeft zich alleen in te schrijven als het om een herexamen
gaat, wanneer dit expliciet bij de cursus vermeld staat of wanneer u het examen op een ander moment wilt volgen
dan de examendatum die bij de gevolgde cursus hoort. Kijk voor meer informatie op www.rovc.nl/examens
StudiemateriaalIndien van toepassing ontvangt u uw studiemateriaal op de eerste cursusdag/-avond. Wilt u voor de start van de
cursus een voorproefje van het lesmateriaal? Dan vindt u op MijnROVC uw lesmateriaal digitaal.
Vragen?Heeft u vragen over een van onze opleidingen? Wilt u een studieadvies? Of wilt u meer weten over het examen?
Neem dan contact met ons op via telefoonnummer: 0318 – 698 698.
‘‘Wij zijn u graag van dienst.’’
INIn
form
atie
14
P R A C T I C U M
15
Practicumoefeningen maken een belangrijk deel uit van de ROVC opleidingen. In ons TechCenter in Ede beschikken
wij over een modern opleidingscentrum met meer dan 2.500 m² practicumruimte. Daarnaast hebben wij talrijke
mobiele practicuminstallaties, die worden ingezet voor praktijklessen in het hele land. Materialen van verschillende
leveranciers dragen bij aan realistische, merkonafhankelijke practicumsituaties.
• 2.500 m² practicumruimte in Ede
• Installaties conform de laatste technologische ontwikkelingen
• Materialen van verschillende leveranciers voor realistische, merkonafhankelijke practicumsituaties
• Mobiele practicuminstallaties die door het hele land worden ingezet
Praktijkgericht opleiden
16
M A A T W E R K
17
ROVC adviseert en ondersteunt u graag bij de realisatie van uw uitdagingen. Of u functieprofielen in kaart wilt
brengen, een grote groep medewerkers tegelijk wilt trainen of een verander- & verbetertraject wilt doorvoeren.
Voor ieder vraagstuk heeft ROVC een passende oplossing. De dagelijkse praktijk van uw medewerkers en de
organisatiedoelstellingen staan te allen tijde centraal. Vanuit onze jarenlange ervaring weten wij als geen ander
richting te geven aan uw wensen.
Oplossingen op maat
18
Oplossingen op maat
ROVC regelt het!Uw wens is onze uitdaging. Geen vraag gaat ons te ver en uw vraag krijgt de persoonlijke aandacht die hij verdient.
Wij streven naar een optimale kwaliteit en prestatie en zullen altijd een stap meer zetten om dit voor u te bereiken.
Onze productmanagers delen graag hun kennis en ervaring met u. Onze adviseurs helpen u graag richting te geven
aan uw plannen. Onze trainers staan zij aan zij met uw medewerkers op de werkvloer. Samen bedenken wij pas-
sende oplossingen. ROVC medewerkers nemen alle tijd voor u en investeren doelbewust in een lange en persoon-
lijke relatie.
Maatwerk voor...• Vak- en beroepsopleidingen
• Advies & Implementatie op het gebied van
• Competentiemanagement
• Assessments
• Opleidingsplannen
• Veiligheid (elektrotechniek en machineveiligheid)
• Verander- & Verbetermanagement
• Subsidies en WVA
• Faciliteiten
Onze aanpakROVC houdt van aanpakken, met een duidelijk doel voor ogen. Onze trainingen en opleidingen kenmerken zich
door een pragmatische en praktijkgerichte aanpak. En zo gaan wij ook te werk bij het ontwikkelen en invullen van
maatwerkoplossingen.
Wat kunt u verwachten?
• Wij inventariseren de wensen van u en uw organisatie
• Gezamenlijk komen wij tot een plan van aanpak
• U maakt kennis met de trainer(s), productmanager(s), consultant(s) en interne coördinator
• Wij bevestigen de gemaakte afspraken
• Wij organiseren voor u het totale traject
• Gedurende het traject wordt u door ons begeleid en geadviseerd
• Samen met u evalueren wij de resultaten.
IN
19
‘‘Uw wens is onze uitdaging’’
Uw accountmanagerOnze accountmanagers kunnen u dankzij hun jarenlange ervaring, kennis van de markt en technische achtergrond
ondersteunen bij het realiseren van uw uitdagingen. Wij stellen hen graag aan u voor:
Erik Overbeek [email protected] - 22 46 74 45 RegioGelderland en Overijssel
Henry [email protected] - 51 32 84 92
RegioDrenthe, Friesland en Groningen
Erik [email protected] - 10 92 73 69
RegioBrabant en Limburg
Arno [email protected] 06 - 54 77 07 61
RegioUtrecht en Zuid-Holland
Bob Koenders [email protected] - 10 64 87 35
RegioFlevoland en Noord-Holland
Arnoud [email protected] 06 - 12 56 92 79
RegioZuid-Holland en Zeeland
Frank LucasSalesmanager
INIn
form
atie
21
CONTINU ONTWIKKELEN…
VERDER GAAN…
MENSGERICHT…
STAPSGEWIJZE OPLOSSINGEN…
MANAGEMENTDOELEN VERTALEN…
TRANSPARANT…
TOEGEVOEGDE WAARDE…
…is de basis van succes
Stilstand is tenslotte achteruitgang. Het is dan ook noodzakelijk om de competenties van uw mede-
werkers duurzaam te verbeteren en bedrijfsprocessen te optimaliseren. ROVC Advies & Implementatie
ondersteunt u bij deze ontwikkeling en zorgt, samen met u, voor de implementatie.
…waar anderen ophouden
Onze dienstverlening gaat verder dan een plan van aanpak. ROVC Advies & Implementatie is flexibel
inzetbaar. We begeleiden complete trajecten, maar u kunt ons ook inzetten voor een afgebakend on-
derdeel van een lopend project.
…voor maximaal effect
Het effectief overbrengen van kennis en vaardigheden op verschillende bedrijfsniveaus is van cruciaal
belang voor het realiseren van uw doelstellingen. We weten hoe we medewerkers en management bij
elkaar moeten brengen. Zo creëren we draagvlak op elk niveau.
…voor complexe problemen
Met ROVC Advies & Implementatie kiest u voor een resultaatgerichte aanpak en probleemoplossend
vermogen. Een complex traject delen we op in kleine stappen met duidelijke beslismomenten. Zo houdt
u overzicht en heeft u altijd de touwtjes in handen.
…naar werkvloeruitdagingen
Voor een succesvolle verbetering is betrokkenheid essentieel. We houden daarbij altijd rekening met de
cultuur en behoeften van uw medewerkers, op elk niveau in de organisatie. Onze oplossingen zijn voor
iedereen bereikbaar en uitvoerbaar.
…en resultaatgericht
Uw uitdagingen zijn onze uitdagingen. We zoeken met u en uw medewerkers naar oplossingen, waarbij
we de kaders van uw organisatie in het oog houden. Ons uitgangspunt: samenwerking is gebaseerd op
duidelijke doelstellingen en eerlijke, open communicatie.
…voor u
Bent u benieuwd wat ROVC Advies & Implementatie voor uw organisatie kan betekenen? Wij
verkennen graag samen met u de verschillende mogelijkheden in een persoonlijk gesprek.
Neem gerust contact met ons op via 0318 - 698 698 voor een vrijblijvende kennismaking.
22
VERANDEREN &VERBETEREN
23
Wilt u in uw organisatie starten of bent u reeds gestart met een verander- of verbeteringstraject? Dan
heeft ROVC voor u een aantal praktisch toepasbare trainingen ontwikkeld om u verder te helpen.
Trainingsopbouw in stappen
Op dit moment bestaat het trainingsaanbod van ROVC Advies & Implementatie uit 10 verschillende trainingen. Een
aantal van deze trainingen zijn na elkaar te volgen en vormen samen de trainingstrajecten Verbeteren in de praktijk
en Klantgericht produceren. Zo kunt u stapsgewijs uw persoonlijk trainingstraject opzetten.
Inclusief 1 dagdeel consultancy
Alle trainingen van ROVC Advies & Implementatie zijn inclusief 1 dagdeel consultancy/coaching op het eigen
bedrijf. Tijdens dit dagdeel helpt een consultant van ROVC Advies & Implementatie hetgeen dat u geleerd heeft
tijdens de trainingen te implementeren in uw eigen praktijk.
Meer weten? Kijk voor een compleet overzicht van onze verander- en verbetertrainingen op bladzijde
132 of bekijk de trainingsgids “Inzicht in veranderen & verbeteren in productieomgevingen” op
www.rovc.nl/publicaties
Praktisch toepasbare trainingen
25
Doelstellingen bepalenWilt u minder productiestilstand, een hoger serviceniveau of uw concurrentiepositie ver-
sterken? Wilt u allround inzetbaarheid van uw medewerkers of inzicht in de benodigde
competenties van nieuw aan te nemen personeel?
Wij helpen u met de vertaling van uw bedrijfsdoelstellingen naar persoonlijke doelen voor uw
medewerkers. Wij bespreken wie er gaan deelnemen en welke uitvoeringsvorm het beste bij uw
organisatie past.
Duur: 2 dagdelen
Resultaat: Plan van aanpak op maat
Opstellen competentieprofielen (gewenste situatie)Welke competenties zijn per functie nodig om de doelstellingen te behalen?
Aan de hand van de rollen en taken per functie wordt met behulp van de ROVC-competentiema-
trix bepaald welke competentieprofielen gewenst zijn. Hierbij wordt in kaart gebracht voor welke
vakgebieden/technieken kennis en ervaring nodig is en op welk uitvoeringsniveau.
Duur: 6 dagdelen
Resultaat: Competentieprofielen per functie
Competentiemeting (huidige situatie)Welke competenties zijn aanwezig bij uw medewerkers?
Kennis, inzicht en vaardigheden worden getoetst aan de hand van (naar keuze):
• Interviews
• Assessment - theorie
• Assessment - praktijk
Duur: Afhankelijk van keuze
Resultaat: Rapportage aanwezige competenties
GAP-analyseWelke competenties mist u in uw organisatie om de doelstellingen te behalen? Hoe kunt
u uw huidige medewerkers effectiever inzetten?
Wij vergelijken de huidige met de gewenste situatie, zodat u een duidelijk inzicht krijgt in de
‘competentie-GAP’. U ontvangt van ons een uitgebreide rapportage met zowel de individuele
gegevens als een totaaloverzicht.
Duur: 3 dagdelen
Resultaat: Rapportage GAP-analyse
OntwikkelplanWelke trainingen zijn nodig om de missende competenties aan te vullen en hoe kunt u de
ontwikkeling borgen in uw organisatie?
Op basis van de GAP-analyse worden persoonlijke opleidings- en ontwikkelplannen (POP) opge-
steld, alsmede een overkoepelend bedrijfsontwikkelingsplan (BOP) om de competenties binnen de
onderneming op het gewenste niveau te brengen.
Duur: 2 dagdelen
Resultaat: Ontwikkelplan (POP & BOP)
In vijf stappen inzicht en overzicht metDe CompetentieManager
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Stap 5
27
ROVC heeft veel ervaring in het uitvoeren van competentiegerichte assessments voor selectie of ontwikkelingsdoel-
einden. Tijdens de assessments worden individuele medewerkers theoretisch en praktijkgericht getoetst op kennis,
vaardigheden en inzicht die zij in hun functie nodig hebben.
Assessment voor selectie
U staat voor een belangrijke beslissing. Uw sollicitatie- of selectieprocedure is vrijwel afgerond. Harde criteria zoals
opleiding en ervaring lijken in orde en de persoon lijkt goed in uw organisatie te passen. Kortom, geschikt voor de
functie, maar is het iemand die werkelijk de vakinhoudelijke kennis en vaardigheden heeft die u verlangt? ROVC
beschikt over een assessmentprogramma waarmee de geschiktheid van de kandidaat voor de functie op een be-
trouwbare, eenduidige wijze wordt vastgesteld.
Assessment voor inventarisatie
U wilt efficiënter werken door uw resources optimaal in te zetten. De benodigde competenties per functie zijn
bekend, maar welke medewerker past het beste binnen een profiel en welke competenties moeten nog aange-
vuld worden? Een assessment kan deze vragen beantwoorden en aangeven welke kennis, vaardigheden en inzicht
aanwezig is.
Assessment voor ontwikkeling
U wilt het niveau van uw (individuele) medewerkers verhogen. Makkelijk gezegd, maar waar moet u beginnen?
Door een (individueel) assessment af te laten nemen, heeft u de benodigde input voor een ontwikkelingsplan voor
kennis en vaardigheden. Op deze wijze worden kansen en belemmeringen zichtbaar en kan er zo gericht mogelijk
worden opgeleid, wat vervolgens weer leidt tot een hoger rendement van de opleidingen of trainingen.
Werkwijze en resultaat
Een van onze assessmentadviseurs verzamelt samen met u gerichte informatie over uw organisatie, de functie en
relevante competenties. Tijdens het assessment wordt een grondige analyse gemaakt van de sterke en mindere
punten van de medewerker. Op basis hiervan wordt een heldere rapportage opgesteld. De resultaten hiervan kun-
nen gebruikt worden in een GAP-analyse of opleidingsplan.
Wilt u vrijblijvend van gedachten wisselen en de verschillende mogelijkheden ontdekken?
Neem contact met ons op via telefoonnummer 0318 - 698 698.
Competentiegerichte assessments voor selectie- of ontwikkelingsdoeleinden
28
IS HET NEN 3140 VEILIGHEIDSBELEID GEBORGD?
IS BINNEN UW ORGANISATIE HET AANWIJSBELEID IN ORDE?
IS ER EEN VEILIGHEIDSHANDBOEK AANWEZIG?
NEN QUICKSCAN
29
‘‘Zorg voor een structureel veiligheidsbeleid op elektrisch gebied’’
“Volgens de Arbowet is een werkgever verantwoordelijk voor veilige installaties en het veilig
uitvoeren van werkzaamheden. Werknemers zijn verplicht instructies op dit gebied op te
volgen. Een gedegen veiligheidsbeleid voor het werken aan en met elektrische installaties is
geen overbodige luxe. Wilt u weten hoe het met uw veiligheidsbeleid staat? Of wilt u weten
hoe u dit structureel kunt opzetten? De NEN 3140 QuickScan geeft u een duidelijk inzicht in
de benodigde maatregelen voor uw organisatie.”
Wilfred Seesink
Productmanager Elektrotechniek & Elektronica
Vraag de NEN 3140 QuickScan aan via telefoonnummer 0318 - 698 698.
Vraag de NEN 3140 QuickScan aan!
30
Ervaringen van onze klanten
“Iedereen binnen ons bedrijf heeft een goed gevoel
bij ROVC. Ze kunnen een totaalpakket aanbieden, dat
weegt zwaar. Het zijn weliswaar standaardcursussen,
maar er was ruimte om er een CFS signatuur aan te
geven: in de lessen stonden onze elektrokasten cen-
traal. En veel voorbeelden zijn direct afgeleid uit onze
fabriek.”
Maatwerk
Koeltechniek, Hydrauliek en pneumatiek en
Elektrisch schakelenMarcel Verbers, Hoofd ProductieCFS uit Bakel
“De winst voor de medewerker mag duidelijk zijn: dank-
zij de cursus Algemene techniek zijn ze technisch beter
geïnformeerd en daardoor nog meer een gelijkwaardig
gesprekspartner – niet alleen voor de klant, maar ook
van de leverancier.”
Maatwerk
Algemene techniek, gericht op materiaalkunde
Marianne ten Barge, Teamleider Verkoop Kramp uit Varseveld
IN
31
“ROVC zorgt voor specifieke opleidingen als onderhoud
en storingzoeken – passend bij Appolo Vredestein. Ook
de herkenbaarheid van de machineonderdelen is door
ROVC verankerd in de opleiding. Door deze synergie
ontstaat een win-win situatie.”
Maatwerk
Operator A
“Wij willen onze MTD’ers meer kennis geven van elektro-
techniek. Het eerste contact met ROVC verliep plezierig.
De accountmanager heeft onze wensen vertaald in een
goed plan van aanpak: eerst een intaketoets om het ken-
nisniveau in kaart te brengen, dan per MTD’er bekijken
op welk moment hij in het traject moet instappen. Wij
wilden incompany trainen en een combinatie zoeken van
een training in onze eigen fabriek gekoppeld aan alge-
meen technische kennis. ROVC kan dit allemaal bieden.”
Maatwerk
Elektrisch schakelen
“Een incompany training biedt veel praktische voordelen.
Het kost medewerkers geen reistijd en je kunt kennis
meteen in je eigen bedrijfsvoering toepassen. En als er
een vraag op de werkvloer is ben je toch bereikbaar. An-
dere medewerkers kunnen daardoor gewoon vooruit.”
Maatwerk
NEN 3140 Vakbekwaam persoon
Cindy van Nieuwenhuizen, P&O functionaris AAE B.V. uit Helmond
Renger de Vries, Manager maintenanceNijkerk Dairy uit Nijkerk
George Sanders, OpleidingscoördinatorApollo Vredestein B.V. uit Enschede
INIn
form
atie
32
“Zonder goede introductie van OEE bereik je je doel niet”
bron: Processcontrol, oktober 2010
Het streven naar Overall Equipment Effectiveness (OEE) maakt al twintig tot dertig jaar opgang in de
industrie. Steeds meer bedrijven voeren het in om meer inzicht te krijgen op de productie en zo de pro-
ductiviteit te kunnen verhogen. Echter het invoeren van OEE is één en er de vruchten van plukken twee.
Roel Greutink en John Wijnands vertellen onder welke voorwaarden OEE werkt.
“OEE is een middel om verliezen in de productie zichtbaar te maken. Bij ons maakt het onderdeel uit van het
programma Continu Verbeteren. Het helpt organisaties en mensen zich bewust te maken van welke handelingen
ze iedere dag op hun werk verrichten en welke zaken het tempo van de productie bepalen”, zegt Roel Greutink,
hoofd ontwikkeling en onderhoud van producten bij ROVC.
Veel bedrijven hebben moeite om de informatie die ze met OEE vergaren om te zetten in concrete verbeteracties.
Hoe komt dat? ‘Bij OEE verwarren bedrijven vaak het doel en het middel. Doel is niet het invoeren van OEE, maar
het bewerkstelligen van een continue cultuur van verbeteren. Hiervoor is OEE niet meer dan een handig registra-
tiemiddel’, verklaart John Wijnands, Business Consultant bij ROVC.
“Wij richten ons op Continu Verbeteren. Als een bedrijf contact met ons opneemt, proberen we er in de eerste ge-
sprekken achter te komen wat de doelstelling van het bedrijf is, dus wat de potentiële klant werkelijk wil bereiken.
Het gaat ons niet om de verkoop van OEE, maar om de klant te helpen zijn organisatie te verbeteren door bijvoor-
beeld de productiviteit te verhogen”, vervolgt John Wijnands.
Roel Greutink: “We proberen de klant te overtuigen van het nut een organisatie op te bouwen, waarin een cultuur
van continu verbeteren zit ingebakken. Om dit te bereiken bieden we een bepaalde methodiek aan, waarmee een
organisatie gericht aan verbetering kan werken. Daarbij hoort ook het vormen van teams die met behulp van o.a.
een OEE-tool nagaan waar en wanneer verliezen in de productie optreden.”
Bij OEE gaat het om drie hoofdonderwerpen. Ten eerste de beschikbaarheid van de installaties, die afhankelijk is
van bijvoorbeeld het omstellen van de productie en van productie(ver)storingen. Ten tweede gaat het om de presta-
ties onder invloed van de operator. Stuurt hij het proces tijdig bij en wat doet hij om de zaak op gang te houden.
Soms gaat het letterlijk om duwen en schoppen tegen de apparaten. Kleinere (ver)storingen die veelal de oorzaak
zijn van het niet draaien van de installatie op de normsnelheid. Ten derde gaat het om kwaliteit, in eerste instantie
om opstart uitval en afkeur tijdens het reguliere produceren. Dit wordt vertaald in het percentage producten dat
afgekeurd wordt. Uiteindelijk vormt de vermenigvuldiging van deze drie onderwerpen het Overall Equipement
Effectiveness getal.
IN
33
John Wijnands: “OEE maakt onderdeel uit van Continu Verbeteren. Hierbij draait het om vijf vragen: wat is het doel,
welke middelen zijn beschikbaar, in welke mate zijn de mensen bij de organisatie betrokken, welke trainingen zijn
nodig en hoe ziet het plan van aanpak eruit. Als die vragen zijn beantwoord, kun je met OEE aan de slag gaan.
Vervolgens sluiten we aan bij de OEE-tool dat het bedrijf al heeft of we introduceren een OEE-tool.”
Roel Greutink: “Bedrijven zeggen vaak ‘wij willen OEE invoeren’, maar dan ben je er nog niet mee. Het gaat er
vooral om wat je ermee doet. Als je OEE vanuit de directie oplegt, moet je niet verbaasd zijn als ze op de werkvloer
zeggen ‘OEE weg ermee’, want dat is wat je kunt verwachten als je OEE plompverloren invoert. Medewerkers staan
namelijk in eerste instantie wantrouwig tegen over OEE. Ze zien het als een big brother tool, die registreert dat
ze drie minuten te lang pauzeren. Wij benadrukken altijd, dat het daar niet om gaat. Doel is Continu Verbeteren,
waarbij de organisatie met OEE helpt om na te gaan waar onnodig tijdsverlies of kwaliteitsverlies in de productie
optreden.
“Ook als medewerkers meteen van goede wil zijn, wil dat niet zeggen dat ze meteen met OEE overweg kunnen.
Het is toch nieuwe materie, waarin ze zich eerst goed in moeten verdiepen. OEE vraagt dan ook een zorgvuldige
introductie. De beslissing om met OEE aan de slag te gaan is gauw genomen, maar daarna moet het echte werk
nog beginnen”, voegt hij eraan toe.
“Als je aan drie verschillende operators vraagt wat er op een dag of een week is misgegaan, krijg je drie verschillen-
de antwoorden’, vervolgt John Wijnands. ‘Het antwoord hangt namelijk samen met de persoonlijke beleving van de
operator. Maar wanneer je ze alles onafhankelijk een week lang laat registreren, komt vanzelf het grootste probleem
bovendrijven. Je haalt het weg uit de gevoelssfeer en objectiveert het. Vaak blijkt dan dat de operators het met el-
kaar eens zijn over wat het grootste probleem van de week is, een probleem dat ze normaal bij navraag wellicht niet
spontaan zouden noemen. Er is dan ook meteen consensus over de focus voor Continu Verbeteren.”
In de praktijk valt er vaak winst te boeken door de omsteltijden te verkorten, technische storingen te voorkomen en
het logistieke proces te verbeteren. “Dat lijkt allemaal vanzelfsprekend, maar is het vaak niet. Met OEE krijg je alles
zwart op wit. Je registreert zonder waardeoordeel. Je krijgt hierdoor beter inzicht in de feiten en dat helpt je om
meer te produceren; niet door harder te werken, maar door de zaken slimmer aan te pakken’, aldus Roel Greutink.”
Wilt u meer weten over OEE, Continu verbeteren en wat ROVC Advies & Implementatie voor uw organisatie kan
betekenen? Neem dan contact op met John Wijnands via 0318 – 698 698 of kijk op www.rovc.nl/advies.
INIn
form
atie
34
Referenties
Levensmiddelen en genotBAT ZevenaarBavaria N.V. LieshoutCoca-Cola Enterprises Nederland B.V. DongenDMV International Veghel Farm Frites B.V. OudenhoornFriesland Campina Foods BorculoFriesland Campina Foods GroningenFriesland Campina Foods LochemFriesland Campina Foods LeeuwardenFriesland Campina Foods NijkerkFriesland Campina Foodservice Oud-GastelHeineken Nederland B.V. Den BoschHeineken Technical Services B.V. ZoeterwoudeH.J. Heinz Giessen GiessenKerry Ingrediënts BredaKLM Catering Schiphol AmsterdamNestlé Nederland B.V. NunspeetNutricia Cuijk B.V. CuijkPepsico Broek op Langedijk Perfetti van Melle Nederland B.V. BredaPruvé B.V. EdamRademaker Food Processing Equipment CulemborgSara Lee Joure/UtrechtSuiker Unie Oud GastelUnimills ZwijndrechtUnited Biscuits Netherlands ZaandamVeurne Snackfoods N.V. Veurne (België)Vion Boxtel B.V. BoxtelVion Helmond B.V. HelmondVrumona Bunnik
AssemblageCordis Europe N.V. RodenFujiFilm Manufacturing Europe B.V. TilburgMoba B.V. BarneveldNeopost DrachtenPhilips DAP B.V. DrachtenUCM Baby/SCA B.V. HoogezandVredestein Banden B.V. Enschede
FarmacieBeiersdorf AlmereJohnson Diversey EnschedeTeva Pharmachemie B.V. HaarlemAbbott Nederland Weesp
InstallatieAlewijnse Nijmegen Panelenbouw B.V. NijmegenAmec Spie SappemeerBurgers Ergon ApeldoornCogas AstenCroon Elektrotechniek B.V. RotterdamGTI Energy & Infra B.V. WormerveerGTI Rotterdam Industrie RotterdamInstallatiebedrijf Andriessen HoutenSaint Gobain Abrasives B.V. EibergenSissing Installatietechniek B.V. GroningenVan der Arend Watertechniek B.V. PoeldijkWolter & Dros Groep Amersfoort
NutsbedrijvenAVR Duiven DuivenDelesto DelfzijlDELTA Utility service Vlissingen-OostEaton Electric N.V. HengeloElectrabel Almere AlmereElectrabel Bergum BergumElectrabel Eemshaven EemshavenElectrabel Nederland N.V. ZwolleEssent Infra Products B.V. ZwolleHoogheemraadschap Den HelderNuon Power Generation Velsen NoordNuon Warmte AlmereN.V. Nederlandse Gasunie DeventerPWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland AndijkVitens LeeuwardenVitens Noord BergumVitens SpannenburgWaterschap Rivierenland TielWaterschap Zuiderzee LelystadWaterschap Noorderzijlvest GroningenWaterschapsbedrijf Limburg Roermond
ToeleveringAltrex ZwolleBAM Techniek B.V. VeenendaalBrabant Components B.V. OssBredenoord Agregaten ApeldoornB.V. de Meteoor RhedenChassé Theater BredaDelta Lloyd Technische Verzekeringen AmsterdamExcluton Druten DrutenGE Power Controls Haaksbergen
35
Gyvlon B.V. GeertruidenbergIBK Compac B.V. HoutenImpress B.V. HoogeveenKranendonk B.V. TielMaas & Waal Beton MaldenMartens Beton B.V. OosterhoutMoeller Electric N.V. ZaltbommelOutokumpu Copper Strip B.V. ZutphenRecord Automatische Deuren DoorwerthRockwool Lapinus Productie B.V. RoermondRoto Smeets Etten-leurSiemens ZoetermeerStempher RijssenUrenco Enrichment Technology AlmeloVan Vliet PijnackerVoith Paper B.V. VaassenYokogawa System Center Europe B.V. Apeldoorn
ChemieAkzo Nobel Heel NederlandDSM NeoResins Waalwijk
ScheepsbouwAllseas Marine Services N.V. Essen (België)Damen Shipyards GorinchemHolland Marine Equipment RotterdamKahn Scheepvaart Rotterdam
Agrarische sectorAgrifiem Meppel MeppelEuroveen B.V. GrubbenvorstICL Fertilizers Amsterdam
MachinefabriekenAweta B.V. NootdorpBouman Machinefabriek B.V. AlmeloCFS Bakel B.V. BakelGE Power Controls HaaksbergenGoss Contiweb B.V. BoxmeerHofmeijer Mechanics EnschedeIngersoll Rand Service B.V. ZoeterwoudeKone Cranes PurmerendKuiken EmmeloordMachinefabriek Van de Weert HelmondMCF Europe B.V. AlmereMiedema WinsumMiele Nederland B.V. VianenNijhuis Pompen WinterswijkRademaker Food Processing Equipment Culemborg
Robbert Bosch Verpakkingsmachines WeertStork Fokker AESP B.V. Hoogeveen
DienstverleningAxima Services B.V. LeidenBesam Nederland EdeBedrijfstakschool Anton Tijdink TerborgBelastingdienst Centrum Facilitaire Dienstverlening UtrechtControlec Construction B.V. SpijkenisseEbatech AmsterdamElopak B.V. TerneuzenFamoster Emergency Lighting VelpFlashlight / Metam B.V. UtrechtFlora Holland AalsmeerFlora Holland NaaldwijkHolland Casino EnschedeInfra Opleidingscentrum SBW HarderwijkKeuringsdienst van Waren AmsterdamNedtrain AmsterdamNedtrain HarenNedtrain ZaandamNumac Technical Support VenrayScheer & Foppen HarderwijkSITA Nederland ArnhemVestia DelftWNK Bedrijven Alkmaar
BeveiligingAjax-Chubb Varel Brandbeveiliging Amsterdam
ZorginstellingenIJsselland Ziekenhuis Capelle a/d IJsselOnze Lieve Vrouwe Gasthuis AmsterdamPsychiatrisch Ziekenhuis Wolfheze WolfhezeSanquin AmsterdamTergooiziekenhuizen HilversumUniversitair Medisch Centrum UtrechtUniversitair Medisch Centrum GroningenVieCuri VenloVITALIS Zorggroep AmsterdamWelzorg Nederland B.V. Amsterdam
DefensieKoninklijke Marine Den HelderOTClog Soesterberg
36
"Ik kan storingen nu sneller en beter verhelpen."
37
Elektrotechniek & Elektronica
36 | Schakelschema
38 | Elektrisch schakelen - Vernieuwd
40 | Examentraining Elektrisch schakelen
41 | Elektrisch schakelen opfrisdagen
42 | Storingstechnicus elektro - Vernieuwd
44 | Storingzoeken in elektrotechnische instal laties
45 | Paneelbouw - Nieuw
46 | Servoregelingen
47 | Frequentieregelaars
48 | Praktische elektronica
49 | Elektronica; storingzoeken in modulaire systemen
50 | Toegepaste elektronica
51 | NEN 1010 & NEN 3140
EE
38
Wilfred Seesink Productmanager Elektrotechniek & Elektronica
Enkele jaren geleden werden er aan de cursus ‘Elektrisch scha-
kelen’ twee practicumdagen toegevoegd. Hierdoor kregen cur-
sisten in één keer tweemaal zoveel tijd en mogelijkheden om
de opgedane theoretische kennis in de praktijk toe te passen en
deze concrete ervaring mee te nemen als waardevolle bagage
voor hun eigen dagelijkse praktijk.
Komend jaar gebeurt hetzelfde bij de cursus ‘Storingstechnicus
elektro’. De practicumtijd van deze cursus verdubbelt en geven
we inhoudelijk zo vorm dat het maximaal aansluit bij de he-
dendaagse techniek en uw behoefte. Voor de cursisten wordt
de uitdaging van deze cursus alsmaar groter. Meer practicum
betekent meer ervaring opdoen met storingen en het leren om
deze op een verantwoorde en blijvende manier op te lossen!
Meer practicumdagen, meer uitdaging!
Algemenetechniekblz. 164
Elektrisch schakelen
blz. 38
Storingzoe-ken in elek-
trotechnischeinstallaties
blz. 44
Installatie en/of werkverant-woordelijke
laagspanning blz. 106
Besturings-techniekblz. 57
Storingstechnicus elektroblz. 42
Keuren elek-trisch handge-reedschap voor
elektrotech-nici blz. 109
EE
OC
39
Zoek uw vervolgmogelijkheden ter ver-breding of verdieping binnen uw vakge-bied in het schakelschema. Wilt u verder leren in een ander vakgebied of wilt u een persoonlijk studieadvies?
Vul dan de OntwikkelWijzer in op www.rovc.nl/ontwikkelwijzerof bel ons op 0318 - 698 698
Servoregelingenblz. 46
Frequentie-regelaars
blz. 47
Meten en inspec-teren van elektri-sche installaties
blz. 110
NEN 1010blz. 98
Storingzoeken in PLC-bestuurde
installaties
Toegepaste elektronicablz. 50
Praktischeelektronica
blz. 48
Elektronica;storingzoeken in
modulaire systemen
blz. 49
Verbreding in uw vakgebied
Verdieping in uw vakgebied
Schakelschema
EE
40
Cursusdoel:• Elektrotechnische schema’s lezen en storingen lokaliseren • Met de diverse meetinstrumenten kunnen werken
Voor wie?Niet-elektrotechnici, zoals onderhoudstechnici, werktuigbouwkun-digen, operators, machinisten of sales engineers, die in hun werk in aanraking komen met elektrotechniek en elektrische schakeltech-niek, maar hier nog te weinig van weten. Een technische vooroplei-ding op minimaal LTS-niveau is aan te raden.
Inhoud:• Elektrotechnische begrippen• Elementaire relaisschakeltechniek• Meten en meetinstrumenten• Motoren en motorschakelingen• Signaalgevers en lichtschakelingen• Schematechniek, hoofdstroom-, stuurstroom- en klemmen-
strookschema’s
Practicum:Tijdens de practicumdagen voert u in ons practicum in Ede onder deskundige leiding opdrachten uit. Deze opdrachten zijn geba-seerd op situaties die u in de praktijk zult tegenkomen. U bouwt motorschakelingen en voert metingen uit aan deze schakelingen en aan elektromotoren. Daarnaast lokaliseert u met behulp van schema’s en meetapparatuur storingen in complete installaties. U leert daarnaast omgaan met onder andere universeelmeters, ampè-retangen en meggers.
Elektrisch schakelen
Machines en installaties zitten boordevol elektrische besturingen en schakelapparatuur. Toch kan ook een niet-elektrotechnicus met elektrische installaties werken, als hij beschikt over enig inzicht in de schakeltechniek. Deze cursus is de ideale basis voor iedereen die hier in zijn werksituatie mee in aanraking komt.
Overig:U kunt na het behalen van uw diploma de cursus NEN 3140 Vakbe-kwaam persoon volgen, waarna u bij voldoende werkervaring door uw werkgever tot vakbekwaam persoon kunt worden benoemd. Bij beperkte werkervaring kunt u benoemd worden tot voldoend onderricht persoon om in de toekomst door te groeien naar een benoeming als vakbekwaam persoon. Meer informatie over benoe-mingen in de elektrotechniek vindt u op blz. 96.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Storingstechnicus elektro• Praktische elektronica
Voor meer informatie, examenprogramma, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 10 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
2,5 practicumdagen
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Zwolle
Maart1, november2
Maart1, november2
Maart1, november2
Maart1, november2
Maart1, november2
Examen 1 18 juni 2011, 2 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.395,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
EE
CURSUS
VERNIEUWD
41
AVONDVARIANT NAJAAR
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur waarvan 1 practi-
cumavond en 2 practicumdagen (practicumavond
kan afwijken van cursusavond en -locatie)
Plaatsen
Alkmaar, Amersfoort, Amstelveen, Apeldoorn, Arnhem, Assen, Breda,
Den Bosch, Den Haag, Doetinchem, Dordrecht, Ede, Eindhoven, Emmen,
Geleen, Goes, Gouda, Groningen, Heerenveen, Hengelo, Hoogeveen,
Hoorn, Leeuwarden, Leiden, Lelystad, Nijmegen, Roermond, Roosendaal,
Rotterdam, Schiedam, Terneuzen, Tilburg, Utrecht, Venray, Zaandam,
Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.495,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
Cursist aan het woord
Naam: Donovan BoerFunctie: Allround monteur bij GivaudanCursus: Elektrisch schakelen
Wat was voor jou de aanleiding om ‘Elektrisch schake-len’ te gaan volgen?“Ik ben deze cursus gaan volgen, omdat ik een werktuigbouw-kundige achtergrond heb. In mijn werk kom ik regelmatig in aanraking met elektrotechniek en wil hierdoor graag meer kennis krijgen van dit vakgebied. Door nu de cursus ‘Elektrisch schakelen’ te volgen leg ik de basis.
Wat wil je bereiken met deze cursus?“Ik wil graag meer allround worden, omdat mijn werkzaamhe-den naast het oplossen van storingen ook het beheer bevat.”
Kan je de geleerde stof toepassen in je huidige functie?“Ja, ik leer nu de basis van de elektrotechniek. Ik kan het geleerde eigenlijk al vanaf de eerste lesdag toepassen in mijn werk.”
Wat vind je het meest leerzame van de cursus?“Het meest leerzame vind ik toch de theorie, maar de leukste dagen van de cursus zijn de practicumdagen. Dan ga je zelf aan de slag met de apparatuur. Kom je er niet uit dan ga je met je medecursist kijken wat het probleem is en anders is er ook nog de docent die je kan helpen bij het oplossen.”
Hoe staat je werkgever tegenover cursussen?“Mijn werkgever staat hiervoor open. Vakkennis onderhou-den en verbreden vindt hij erg belangrijk. Ik heb inmiddels al diverse cursussen gevolgd, waaronder de cursus ‘Installatie- of werkverantwoordelijke stoomketelinstallaties’ van ROVC. Ook sta ik al ingeschreven voor de cursus ‘Storingstechnicus elek-tro’. Deze cursus start over een paar maanden en is voor mij het logische vervolg op ‘Elektrisch schakelen’.”
Zou je de cursus aan anderen aanbevelen?“Ik zou deze en de eerder gevolgde cursus van ROVC zeker aanbevelen bij anderen. Doordat we in ploegen werken volg ik deze cursus overdag. Het is prettig dat je bij deze cursus kan kiezen uit een avond- en dagvariant. Verder heeft ROVC een goede locatie met een mooi practicum waar van alles te vinden is. Ik ben er erg tevreden over!”
Elektrotech
niek &
Elektron
ica
AVONDVARIANT VOORJAAR
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur waarvan 1 practi-
cumavond en 2 practicumdagen (practicumavond
kan afwijken van cursusavond en -locatie)
Plaatsen
Alkmaar, Breda, Ede, Eindhoven, Groningen, Heerenveen, Hengelo,
Rotterdam, Utrecht, Zaandam, Zwolle
Start Week 4 en 5 (24 januari t/m 4 februari)
Examen 18 juni 2011
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.495,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
“Tijdens practicumdagen leer ik de theorie in de praktijk toe te passen.”
EE
42
Cursusdoel:Vergroten van uw kennis en kunde om het examen Elektrisch scha-kelen met succes af te ronden.
Voor wie?Cursisten Elektrisch schakelen die recent de cursus hebben gevolgd en het diploma nog niet behaald hebben.
Inhoud:In een stevig tempo behandelt de docent aan de hand van opgaven en projecten de complete cursusmap, waarbij de nadruk ligt op inzicht en werkwijze. De docent zal proberen rekening te houden met uw wensen. Voor aanvang van deze cursus dient u alvast de cursusmap door te nemen en de onderwerpen waarmee u moeite heeft te noteren. Daarnaast moet u bereid zijn om tussen de beide dagen de nodige energie en tijd vrij te maken voor het huiswerk.
Overig:Let op: Voor het examen Elektrisch schakelen dient u zich apart in te schrijven. Dit kan via www.rovc.nl/examens.
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
Examentraining Elektrisch schakelen
Ongeacht de reden zijn er elk jaar cursisten die het examen van Elektrisch schakelen niet met succes afronden. Voor degenen die alsnog willen proberen het diploma te behalen organiseert ROVC elk voor- en najaar een herexamen. En voor wie bereid is om er nog even flink tegen aan te gaan organiseert ROVC een examentraining. In twee dagen wordt de complete cursus in sneltreinvaart doorgewerkt.
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, juni, augustus
Afsluiting Certificaat
Prijs € 405,- excl. BTW en examen
Inclusief Lunch
“Dankzij de examen-training heb ik het examen gehaald.”
EE
43
Cursusdoel:Het in korte tijd opfrissen van eerder opgedane kennis en ervaring van de cursus Elektrisch schakelen.
Voor wie?Iedereen die in het verleden de cursus Elektrisch schakelen succes-vol heeft afgesloten, maar hier vervolgens in het werk niet of te weinig mee is geconfronteerd. Deze opfriscursus zet u qua theorie en praktijk weer op het juiste spoor.
Inhoud:• Elektrotechnische begrippen• Elementaire relaisschakeltechniek• Meten, meetinstrumenten• Motoren en motorschakelingen• Signaalgevers• Lichtschakelingen• Schematechniek, hoofdstroom, stuurstroom- en klemmen-
strookschema’s
Practicum:Gedurende de cursusdagen wordt de theorie afgewisseld met praktijkopdrachten. Onder deskundige leiding voert u in ons prac-ticum verschillende meetopdrachten uit op het gebied van relais-schakelingen, motorschakelingen, meettechniek en storingzoeken.
Elektrisch schakelen opfrisdagen
Elektrisch schakelen is voor u een bekend begrip. In het verle-den heeft u al met succes de cursus Elektrisch schakelen afge-rond. Het is van groot belang om uw opgedane kennis af en toe op te frissen. Tijdens deze cursus zullen de belangrijk-ste onderdelen van de cursus Elektrisch schakelen nogmaals behandeld worden.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Storingstechnicus elektro• Praktische elektronica
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
“Nu ik weer in aanraking kom met elektrotechniek vind ik de opfriscursus wel handig.”
DAGVARIANT
Duur 4 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
2 dagdelen practicum
Plaats Start
Ede Mei, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 950,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
EEElektro
techn
iek & Elektro
nica
44
Cursusdoel:• Storingen doelmatig kunnen oplossen en registreren. U verza-
melt informatie over oorzaken van storingen, beredeneert en meet waar de oorzaak zich bevindt en verhelpt de storing met uw (nieuwe) kennis
• Werkzaamheden op veilige wijze uitvoeren op het niveau van Vakbekwaam persoon volgens de norm NEN 3140
• Voorstellen ter verbetering kunnen aandragen
Voor wie?Beginnende service-, storings- en onderhoudstechnici die dagelijks worden geconfronteerd met storingen in moderne industriële installaties. Deze cursus is ook zeer geschikt als vooropleiding voor de cursus Installatie- of werkverantwoordelijke laagspanning. Mini-maal een LTS-E vooropleiding in combinatie met praktische werker-varing in een elektrotechnische omgeving of de cursus Elektrisch schakelen is een must.
Kennistest:Twijfelt u aan uw voorkennis? Op www.rovc.nl kunt u de online Kennistest doen, waarna u direct een persoonlijk studieadvies ont-vangt.
Inhoud:• Storingsanalyse in installaties met PLC’s, frequentieregelaars,
softstarters, elektromotoren, relaisbesturingen, etc. • Aandragen van verbetervoorstellen• Veiligheid: Arbowet en NEN 3140
Storingstechnicus elektro
Van monteurs wordt verwacht dat zij een storing snel en adequaat kunnen oplossen. Hiervoor dienen zij te beschikken over vaardigheden om problemen gestructureerd en veilig aan te pakken. Een gedegen basiskennis van relevante technische begrippen als relaisbesturingen, motorregelingen, opnemers en PLC’s is dan ook noodzakelijk. Deze cursus geeft u de onmisbare basis.
Practicum:In ons practicum voert u onder deskundige leiding opdrachten uit. Deze opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk zult tegenkomen. U gaat echte storingen analyseren en deze structu-reel oplossen. De installaties waaraan u werkt beschikken over moderne industriële regel- en stuurapparatuur en digitale signale-rings- en besturingssystemen (PLC’s). Ook leert u veilig te meten en werken aan laagspanningsinstallaties en maakt u kennis met de opbouw en werking van beveiligingscircuits en frequentieregelaars.
Overig:Bij voldoende praktijkervaring kan de werkgever u na afloop van de cursus benoemen tot Vakbekwaam persoon (zie blz.102).
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Besturingstechniek• NEN 1010 & NEN 3140 Installatie- of werkverantwoordelijke
laagspanning
Nu met twee practicumdagen!
DAGVARIANT
Duur 10 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Zwolle
Maart1, november2
Maart1, november2
Maart1, november2
Maart1, november2
Maart1, november2
Examen 1 18 juni 2011, 2 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.495,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
EE
CURSUS
VERNIEUWD
45
AVONDVARIANT NAJAAR
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Alkmaar, Amersfoort, Amstelveen, Apeldoorn, Arnhem, Assen, Breda,
Den Bosch, Den Haag, Doetinchem, Dordrecht, Ede, Eindhoven, Emmen,
Geleen, Goes, Gouda, Groningen, Heerenveen, Hengelo, Hoogeveen,
Hoorn, Leeuwarden, Leiden, Lelystad, Nijmegen, Roermond, Roosendaal,
Rotterdam, Schiedam, Terneuzen, Tilburg, Utrecht, Venray, Zaandam,
Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
Cursist aan het woord
Naam: Mark DerksFunctie: Allround (storings)monteur, zowel binnen- als buitendienst bij MarvuCursus: Storingstechnicus electro
Wat was voor jou de aanleiding om de cursus Storings-technicus elektro te gaan volgen?“Vanuit mijn werk worden we momenteel gestimuleerd om cursussen te volgen. Ik ben van mening dat je er nooit dommer van wordt. Ik heb gekozen voor de cursus Storingstechnicus elektro, het vervolg op Elektrisch schakelen.”
Hoe sluiten de cursussen Elektrisch schakelen en Sto-ringstechnicus elektro op elkaar aan?“Ik heb de cursus Elektrisch schakelen gevolgd in 2003. Dat is best een tijd geleden. Ondanks de lange tussenpauze, waarin ik overigens aan diverse andere cursussen heb deelgenomen, sluiten Elektrisch schakelen en Storingstechnicus elektro goed op elkaar aan. Wanneer je niet dagelijks met elektrische instal-laties te maken hebt, is het wel belangrijk de cursus Elektrisch schakelen te hebben afgerond voordat je aan Storingstechni-cus elektro begint.”
Ga je de geleerde stof toepassen in je huidige functie?“Veel van de zaken die ik leer in deze cursus komen al terug in mijn dagelijkse werkzaamheden. Het gaat mij voornamelijk om het behalen van het diploma. Hiermee kan ik aantonen dat ik het werk ook echt beheers.”
Wat wil je bereiken met de cursus?“Ik werk bij een bedrijf met in totaal vijftien man personeel, waarvan negen op de werkvloer. Hierdoor is het belangrijk dat je overal wat vanaf weet, dus ook van elektrotechniek. De meeste onderdelen van het werken met elektrotechniek beheers ik al, maar dankzij de cursus Storingstechnicus elektro kan ik ook nog eens echt veilig werken.”
Wat vind je het meest interessant aan de cursus?“Het praktijkgedeelte spreekt mij het meest aan. Tijdens de practicumdagen leer je pas echt hoe je het geleerde in de praktijk kunt brengen.”
Zou je de cursus aan anderen aanbevelen?“Ja! Je moet er alleen wel tijd voor vrijmaken. Het is best een intensieve cursus.”
“Tijdens de practicumdagen leer je pas echt hoe je het geleerde in de praktijk kunt brengen.”
EE
AVONDVARIANT VOORJAAR
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Ede, Rotterdam
Start Week 4 (24 januari t/m 28 januari)
Examen 18 juni 2011
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
Elektrotech
niek &
Elektron
ica
46
Cursusdoel:Op een systematische wijze storingen in elektrotechnische installa-ties zoeken en verhelpen
Voor wie?Service- of onderhoudsmonteurs, medewerkers van de Technische Dienst of machinebouwers die te maken hebben met het zoeken en oplossen van storingen in elektrotechnische installaties. Deze cursus is tevens geschikt voor operators die technisch/inhoudelijk op de hoogte moeten zijn van storingen in elektrotechnische instal-laties. Kennis en ervaring in de elektrotechniek is wel van belang.
Inhoud:• Werkwijze volgens SMIDO-stappenplan (Storing-Melding-Infor-
matie-Diagnose-Oplossen)• Algemene opbouw van elektrotechnische besturingen d.m.v.
blackbox-benadering• Input - besturing - output, denkwijze in blokken• Meetmethoden: verwachte waarde - gemeten waarde -
efficiënt meten - watervalmethode• Leestechnieken bij uitgebreide schema’s: terugbrengen tot deel-
schema’s• Kruisverwijzingen bij componenten en relais, potentiaalverwij-
zingen
Practicum:Gedurende de cursusdagen wordt de theorie afgewisseld met praktijkopdrachten. Onder deskundige leiding voert u in ons prac-ticum verschillende meetopdrachten uit. Hierbij voert u opdrachten uit die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen zult
Storingzoeken in elektrotechnische installaties
Een storing komt nooit gelegen. Het wordt nog vervelender als u het probleem niet zelf weet op te lossen. Deze cursus biedt een methode waarmee u op praktische en systematische wijze naar de bron van de storing wordt geleid, waarna u zelfstandig het probleem kunt verhelpen.
komen. Tijdens de cursus is voldoende meetapparatuur beschik-baar. Wij adviseren u echter uw eigen meetapparatuur, bijvoor-beeld universeelmeter of ampèretang mee te nemen, zodat de dagelijkse praktijk zo goed mogelijk benaderd kan worden.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Storingstechnicus elektro• NEN 3140 Vakbekwaam persoon
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Januari, april, mei, juni, augustus, oktober,
november, december
Afsluiting Certificaat
Prijs € 500,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
EE
47
Bij vragen kunt u uiteraard contact met ons opnemen via
0318 – 698 698
Paneelbouw
Vanuit de markt krijgt ROVC regelmatig de vraag om cursus-sen paneelbouw. ROVC speelt op deze vraag in door in 2011 te starten met 3 cursussen op dit gebied.
Iedere cursus kent zijn eigen niveau en inhoud. Het opdoen van kennis en praktische vaardigheden staat centraal. De deelnemer kan na het volgen van een ROVC-cursus paneelbouw direct zijn kennis toepassen in zijn dagelijkse werk.
Houd www.rovc.nl in de gaten voor ons nieuwe cursus- aanbod paneelbouw!
NIEUWE cursussen
EEElektro
techn
iek & Elektro
nica
48
Cursusdoel:• Inzicht in en kennis van de technische aspecten van servomoto-
ren en -besturingen• Storingen zelfstandig lokaliseren• Bepalen of u deze zelf kunt verhelpen of dat u een specialist
moet inschakelen
Voor wie?Elektrotechnici, werktuigbouwkundigen, servicemonteurs, opera-tors, medewerkers Technische Dienst of sales engineers die regel-matig geconfronteerd worden met servoregelingen, maar nog onvoldoende kennis hebben om wijzigingen door te voeren, storin-gen op te lossen of nieuwe toepassingen te creëren. Een opleiding op minimaal MBO-niveau (Elektrotechnisch of WTB) met kennis van frequentieregelaars is aan te raden.
Inhoud:• Permanent bekrachtigde synchroonmotoren/AC-motoren• Servoversterkers• Structuur van de regelingen• Het instellen, testen en in bedrijf nemen van parameters
Practicum:Gedurende de cursusdag wordt de theorie afgewisseld met opdrachten In ons practicum. U zult onder deskundige leiding ver-schillende metingen met de oscilloscoop verrichten. Deze opdrach-ten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Servoregelingen
Servoregelingen worden in processen toegepast waar snelle, nauwkeurige en flexibele plaats- en/of positiebepaling belangrijk is, zoals in de papierindustrie en in bedrijven waar productbewerkingsmachines (metaal-, kunststof-, houtbewerking) gebruikt worden. Tijdens deze cursusdag krijgt u de benodigde kennis en vaardigheden, waarna u op efficiëntere wijze storingen kunt zoeken en oplossen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Storingstechnicus elektro• Toegepaste elektronica
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, mei, oktober, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 340,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
EE
49
Cursusdoel:• Kennis van de basisprincipes van de frequentieregelaar• Inzicht in frequentieregelende aandrijvingen• Storingen aan frequentieregelaars sneller lokaliseren en kleine
storingen gemakkelijker verhelpen• Een betere gesprekspartner of onderhandelaar zijn voor uw
leverancier
Voor wie?Elektrotechnici, werktuigbouwkundigen, servicemonteurs, opera-tors, medewerkers Technische Dienst of sales engineers die regel-matig geconfronteerd worden met frequentieregelingen, maar nog onvoldoende kennis hebben om wijzigingen door te voeren, storin-gen op te lossen of nieuwe toepassingen te creëren. Deze cursus is een goed vervolg op de cursussen Elektrisch schakelen, Toegepaste elektronica en Mechanische aandrijftechniek.
Inhoud:• Enkele werktuigbouwkundige en elektrotechnische basis-
principes• Functionele werking van frequentieregelaars (niet de
inwendige elektronica)• Wisselspanning en draaistroom• Werking van de draaistroommotor• Koppel van motor en werktuig• Bouwvormen• Diverse toepassingen van de regelaar
Frequentieregelaars
In het moderne productieproces is het van groot belang dat het toerental van een draaistroommotor nauwkeurig kan worden geregeld. De traditionele toerentalregelingen zijn niet altijd toereikend. Traploos regelbare frequentieregelin-gen nemen daarom steeds vaker de plaats in van hydrauli-sche regelingen, poolomschakelbare motoren en mechani-sche variatoren. Deze cursus brengt u volledig op de hoogte van de werking en basismogelijkheden van frequentierege-lingen.
• Mogelijkheden en beperkingen: vreemde koeling, thermische beveiliging, aan-/uitlooptijd, remmend bedrijf, vierkwadranten-bedrijf en regelsystemen
• Veel voorkomende storingen• Speciale mogelijkheden: boost, digitale ingangen en opregelen
boven 50 Hz
Practicum:Gedurende de cursusdag oefent u onder deskundige leiding in ons practicum met verschillende merken frequentieregelaars. De op-drachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Servoregelingen• Mechanische aandrijftechniek
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Zwolle
Iedere maand
April, november
April, oktober
Maart
Afsluiting Certificaat
Prijs € 285,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
EEElektro
techn
iek & Elektro
nica
50
Cursusdoel:• Preventief onderhoud kunnen uitvoeren aan elektronische
apparatuur• Visuele herkenning van veel voorkomende fouten aan elektro-
nische apparatuur om storingen te voorkomen of op te lossen• Herkennen van de algemene opbouw van elektronische appa-
ratuur• Herkennen van belangrijkste componenten zoals een diode,
transformator, condensator, led• Eenvoudige metingen kunnen verrichten
Voor wie?Technici die in de praktijk worden geconfronteerd met (preventief) onderhoud en inspectie van elektronische apparatuur, maar onvol-doende kennis hebben van elektronische componenten. Kennis van elektrotechnische basisbegrippen, VMBO-E, LTS-E of de cursus Elektrisch schakelen is een must.
Inhoud:• Algemene opbouw van elektronische apparatuur (blok schema)
en benoemen van de verschillende componenten• Verkorte basis theorie/herhaling elektrotechniek (spanning,
stroom, weerstand serie/parallel, DC/AC)• Veel voorkomende componenten en hun functie zoals een dio-
de, transformator, condensator, led• Herkennen van slijtage aan en veroudering van componenten
Praktische elektronica
Elektronische systemen zijn veelal opgebouwd uit meerdere printen (PCB’s) of modules. Deze bevatten een veelvoud aan elektronische componenten die onderhevig zijn aan veroudering. Door middel van preventief onderhoud en visuele inspectie van de modules en haar onderdelen kan men mogelijk optredende problemen herkennen en zo storingen voorkomen. Praktische kennis van de toegepaste elektronische componenten met functie en kenmerken is in beide gevallen onmisbaar.
• Eenvoudige metingen uitvoeren• Onderhoudshandelingen aan elektronische apparatuur• Soldeertechnieken en ROHS (Europese norm voor loodvrij sol-
deren)• Veilig werken aan elektronische apparatuur waaronder ESD• Vervangen en testen van accu’s en batterijen• Signaalverbindingen in een schakeling• Batterij gevoede apparatuur
Practicum:Gedurende de cursus wordt de theorie afgewisseld met oefeningen in ons practicum. Hierbij voert u onder deskundige leiding opdrach-ten uit. Deze opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektronica; storingzoeken in modulaire systemen
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Februari, maart, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 715,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
EE
51
Cursusdoel:• Inzicht in de opbouw van modulaire elektronische systemen• De onderlinge samenhang tussen de modules (waaronder
PCB’s) begrijpen • Het kunnen onderscheiden van de diverse signalen tussen de
diverse modules• Meten met universeelmeter en oscilloscoop • Storingen oplossen door informatie verzamelen, diagnose stel-
len en uitsluiten• Vervangen van defecte modules aan de hand van gemaakte
foutanalyse(s)
Voor wie?Technici die in de praktijk worden geconfronteerd met storingen aan elektronica apparatuur, maar onvoldoende kennis en inzicht hebben in de opbouw en werking van deze apparatuur. Kennis van elektrotechnische basisbegrippen en elektronica, bijvoorbeeld ver-kregen door de cursus Praktische elektronica is een must.
Inhoud:• Algemene opbouw van elektronische apparatuur (blokschema)• Herkennen van veel voorkomende modules en de functie ervan• Herkennen van de verschillende voedings- ingangs-, uitgangs-
en besturingssignalen • Meten met universeelmeter en oscilloscoop• Lezen van interconnectie diagrammen met de daarin voorko-
mende signalen• Verzamelen van de voor storingzoeken benodigde informatie
Elektronica; storingzoeken in modulaire systemen
Elektronische systemen zijn modulair opgebouwd en bestaan uit meerdere printen (PCB’s) of deelsystemen. Bij storingen moet snel en effectief worden vastgesteld welke module hiervoor verantwoordelijk is. Door vervanging van de defecte module kan de storing snel worden verholpen. Inzicht in de opbouw van het totale systeem en de onderlinge communi-catie (signalen) is de basis om door middel van meting de juiste storingsdiagnose te kunnen stellen.
• Kennis van diverse soorten voedingen inclusief Do’s en Don’ts• Veilig werken aan elektronische apparatuur• Herkennen van veel voorkomende storingen• Vervangen en testen van boards
Practicum:Gedurende de cursus wordt de theorie afgewisseld met oefeningen in ons practicum. Hierbij voert u onder deskundige leiding opdrach-ten uit. Deze opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Toegepaste elektronica
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Mei, juni, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 715,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
EEElektro
techn
iek & Elektro
nica
52
Cursusdoel:• Kennis van elektronische basisschakelingen, besturingseenhe-
den en daarin gebruikte componenten • Kennis van de functies, gebruikte symbolen en coderingen van
componenten en deze componenten, schakelingen en syste-men herkennen
• Basisschakelingen kunnen onderscheiden en de bijbehorende schema’s makkelijker lezen
• Metingen in elektronische schakelingen beter verrichten • Storingen sneller lokaliseren en defecte onderdelen of printen
gemakkelijker vervangen
Voor wie?Medewerkers die regelmatig geconfronteerd worden met elektro-nica, maar niet of nauwelijks in dit vakgebied zijn opgeleid. Ook wanneer u zich verder wilt specialiseren in bijvoorbeeld audio-, auto-, besturings- of industriële elektronica, is dit voor u de ideale basiscursus. Een vooropleiding op minimaal LTS-E niveau of de cur-sus Elektrisch schakelen is een must.
Inhoud:• Meten in elektronische schakelingen• Basisschakelingen• Schakelingen uit de praktijk• Elektronische componenten• Analoge en digitale IC-schakelingen
Practicum:U voert de praktijkoefeningen zowel thuis als tijdens de cursus-avonden uit. Op de eerste cursusavond ontvangt u een practicum-
Toegepaste elektronica
Het lezen van elektronica schema’s op componentniveau is niet eenvoudig. Hiervoor is een gedegen kennis van componenten en basisschema’s nodig. In deze praktijkgerichte cursus leert u de noodzakelijke basisprincipes en vaardigheden.
set bestaande uit 200 verschillende elektronicacomponenten, een voeding, een experimenteerprint, testsnoertjes en een breadboard (insteekbord). Deze set wordt uw eigendom. De set bevat geen soldeerbout, universeelmeter en zijkniptangetje. Cursisten die daar niet over beschikken, krijgen op de eerste cursusavond informatie over aanschafmogelijkheden.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Besturingstechniek
Voor meer informatie, examenprogramma, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
AVONDVARIANT
Duur 18 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaatsen
Alkmaar, Breda, Den Bosch, Ede Eindhoven, Goes, Groningen,
Heerenveen, Hengelo, Leiden, Roermond, Rotterdam, Zaandam, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.485,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
EE
53
NEN 1010 & NEN 3140
Op een elektrische installatie moet u kunnen vertrouwen.
Daarom bestaan er voorschriften voor het bouwen, aan-
leggen en inspecteren van laagspanningsinstallaties in
woningen, industrie en utiliteit. Deze staan omschreven
in de NEN 1010.
Voor het veilig werken aan laagspanningsinstallaties zijn
er ook voorschriften. Deze staan omschreven in de NEN
3140 en de NEN-EN 50110-1. Het zijn minimale veilig-
heidseisen om veilig werken aan elektrotechnische instal-
laties te realiseren.
ROVC biedt cursussen aan om de NEN 1010 op de juiste
wijze in de praktijk toe te passen en om op een veilige en
verantwoorde manier te kunnen werken aan elektrotech-
nische installaties volgens de NEN 3140.
Kijk voor een compleet overzicht van al onze
NEN 1010 & NEN 3140 cursussen op bladzijde
93 van deze cursusgids.
EEElektro
techn
iek & Elektro
nica
54
"Alle onderdelen binnen ons proces worden nu vanuit één punt aangestuurd"
55
Industriële Automatisering
54 | Schakelschema
56 | Industriële automatisering - Vernieuwd
57 | Besturingstechniek - Vernieuwd
58 | PLC-systemen - Vernieuwd
59 | Industriële bussystemen (PROFIBUS en Ethernet)
60 | Sensoren: aansluiten, afstel len en vervangen
61 | Basis PLC-techniek
62 | Storingzoeken in PLC-bestuurde instal laties
63 | Siemens S7-300/400
64 | HMI configureren, programmeren en in bedri jf stel len
65 | Automatiseren met LOGO en EASY - Nieuw
66 | Inleiding in bussystemen
67 | AS-Interface - Nieuw
68 | Modbus - Nieuw
69 | CAN-bus - Nieuw
70 | PROFIBUS - Nieuw
71 | PROFIBUS; ontwerpen en modificeren
72 | PROFINET - Nieuw
73 | Ethernet TCP/IP - Vernieuwd
IA
56
Erwin de Kruijff
Productmanager Industriële Automatisering
Door industriële automatisering kan Nederland nog altijd goed
concurreren met andere landen. Steeds meer handwerk is of
wordt geautomatiseerd door machines waarin PLC’s, HMI’s,
bussystemen en industrieel ethernet worden toegepast. Het
ontwerpen, aanpassen, uitbreiden, storingzoeken en herken-
nen van deze machines en de onderdelen daarin vraagt steeds
meer vakkennis van operator tot engineer.
In het vakgebied Industriële Automatisering zijn er diverse
nieuwe cursussen bijgekomen zoals HMI (Human Machine In-
terface), PROFINET en Automatiseren met LOGO en EASY.
Met de opleidingen en cursussen in het vakgebied Industriële
Automatisering kunt u zich verbreden en verdiepen, zodat u
meer allround wordt en daardoor beter en zelfverzekerder uw
werk kunt doen.
Meer allround met Industriële Automatisering
Besturings-techniekblz. 57
PLC-systemenblz. 58
Industriëleautomatisering
blz. 56
Algemenetechniek blz. 164
Automatiserenmet
LOGO en EASYblz. 65
Industriële bussystemen (Profibus en
Ethernet)blz. 59
Storingzoe-ken in PLC-bestuurde installaties
blz. 62
Basis PLC-techniekblz. 161
Sensoren aansluiten,afstellen en vervangen
blz. 60
SIEMENS S7-
300/400blz. 63
IA
OC
57
Modbusblz. 68
CAN-busblz. 69
Ethernet TCP/IPblz. 73
AS-Interfaceblz. 67
Inleiding in bussystemenblz. 66
PROFIBUS;ontwerpen enmodificeren
blz. 71
PROFIBUSblz. 70
HMI configureren, programmeren en in bedrijf stellen
blz. 64
PROFINETblz. 72
Verbreding in uw vakgebied
Verdieping in uw vakgebied
Schakelschema
Zoek uw vervolgmogelijkheden ter ver-breding of verdieping binnen uw vakge-bied in het schakelschema. Wilt u verder leren in een ander vakgebied of wilt u een persoonlijk studieadvies?
Vul dan de OntwikkelWijzer in op www.rovc.nl/ontwikkelwijzerof bel ons op 0318 - 698 698
IA
58
Cursusdoel:• Vertrouwd raken met moderne automatiseringstechnieken• Zelfstandiger functioneren en de taal van specialisten leren
spreken• Kennis van de functies en wijze van functioneren van de toe-
gepaste componenten (zowel een elektrische, elektronische of PLC-besturing)
• Kennis maken met de PLC volgens de IEC 61131-3 norm en logische module (micro PLC)
• Storingen sneller vinden en verhelpen
Voor wie?Monteurs, onderhouds- of storingstechnici of toezichthouders die in aanraking komen met geautomatiseerde installaties of machi-nes, maar hier nog weinig vanaf weten. Een vooropleiding op LTS-niveau, een niet-technische opleiding op HAVO- of MEAO-niveau of de cursus Algemene techniek zijn gewenst.
Inhoud:• Veel aandacht voor de signaalverwerking bij geautomatiseerde
machines en installaties, onafhankelijk van de techniek of com-binatie van technieken waarmee deze zijn uitgevoerd
• Automatiseringssystemen en de kringloop van signalen• Principe, werking en uitvoering van uitvoerorganen, hoofdscha-
kelelementen en sensoren• Besturingsfuncties NOT, AND, OR, geheugen, timer, counter en
gecombineerde besturingsfuncties• Lezen van combinatorische- en volgordebesturingen met bewe-
gingsdiagrammen en SFC’s (Sequential Function Chart)• Inleiding in PLC-besturingen volgens IEC 61131-3 • Werking en logica van besturingen• Storingzoeken volgens de SMIDO-methode (Storing, Melding,
Informeren, Diagnose, Oplossen)
Practicum:De eerste practicumdag is gericht op de signaalverwerking in de verschillende uitvoeringstechnieken, zoals relaistechniek, pneuma-
Industriële automatisering
Een moderne machine of installatie is altijd voorzien van één of meerdere automatiseringstechnieken. Elektrotechniek, hydrauliek, PLC-techniek, elektronica en pneumatiek komen naast en door elkaar voor. Dit lijkt vaak ingewikkelder dan het in werkelijkheid is. Met de cursus Industriële automatisering maakt u zich deze principes en opbouw eigen.
tiek en het programmeren van een logische module. Tijdens de tweede practicumdag maakt u kennis met PLC programmeren vol-gens de norm IEC 61131-3 en gaat u storingen in installaties oplos-sen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Besturingstechniek• Hydrauliek en pneumatiek
DAGVARIANT
Duur 9 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede Maart1, november2
Examen 1 18 juni 2011, 2 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.295,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
AVONDVARIANT
Duur 14 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Breda, Ede, Eindhoven, Goes, Groningen, Roermond, Rotterdam, Zaan-
dam, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.395,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
Nu met twee practicumdagen!
IA
CURSUS
VERNIEUWD
59
Cursusdoel:• Zelfstandig digitale besturingen ontwerpen (schakelformules)• Bestaande ontwerpen gemakkelijker aanpassen en uitbreiden• Storingen in soft- en hardware-bestuurde installaties zoeken• Een stevige basis in PLC programmeren volgens de norm IEC
61131-3
Voor wie?Technici die met geautomatiseerde machines en installaties wer-ken, waarbij de PLC een belangrijke rol speelt. Een opleiding op MTS-niveau of een LTS-opleiding aangevuld met de ROVC-cursus Industriële automatisering is gewenst. Diegene die de cursus Sto-ringstechnicus elektro hebben gevolgd, leggen met deze cursus een stevige basis richting mechatronica of allround monteur.
Inhoud:• Praktische en samenhangende benadering van het ontwerpen
van besturingssystemen waarbij vanuit één basistechniek de diverse uitvoeringstechnieken worden behandeld
• Ontwerpmethoden: combinatorische en volgorde (sequentiële) besturingen met SFC-, tijd-, geheugen- en telschakelingen
• Werking en programmering van diverse PLC’s voornamelijk in de Instruction List. De talen Ladder Diagram en Function Block Diagram komen ook aan de orde
Practicum:U oefent de theorie met behulp van een PLC met programmeersoft-ware volgens de norm IEC 61131-3. Ook oefent u het ontwerpen en testen van besturingen voor PLC-bestuurde projecten aan ver-schillende installaties met diverse merken PLC’s. Bij de cursus ont-vangt u een CD-rom met een IEC 61131-3 softwarepakket (CoDe-Sys) om uw eigen PLC-programma’s te programmeren en te testen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• PLC-systemen• Inleiding in bussystemen
Besturingstechniek
Alle in de industrie gebruikte machines en installaties wor-den geschakeld en bestuurd en zijn daarom voorzien van opnemers en sensoren, interfaces, besturingen en tal van uitvoerorganen. Met deze cursus leert u om de door u eer-der bepaalde schakelformules in een PLC te programmeren volgens de norm IEC 61131-3. Hierdoor leert u merkonafhan-kelijk een PLC te programmeren.
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 10 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede Maart1, november2
Examen 1 18 juni 2011, 2 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.545,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
Nu met twee practicumdagen!
AVONDVARIANT
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Alkmaar, Amstelveen, Apeldoorn, Breda, Den Bosch, Ede, Eindhoven,
Goes, Groningen, Heerenveen, Hengelo, Nijmegen, Roermond, Roosen-
daal, Rotterdam, Utrecht, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
Ind
ustriële A
uto
matiserin
g
CURSUS
VERNIEUWD
IA
60
Cursusdoel:• Kennis van de functie, opbouw, mogelijkheden en werking van
de PLC en de programmeersoftware (onafhankelijk van het merk en type PLC)
• Storingen kunnen lokaliseren en oplossen• Programma’s in de talen Ladder Diagram (LD), Instruction List
(IL), Function Block Diagram (FBD) en Sequential Function Chart (SFC) begrijpen
• Aanpassingen en uitbreidingen aan bestaande installaties uit kunnen voeren
• Mee kunnen denken bij producttrainingen van PLC-leveranciers• Kennismaken met HMI bedieningspanelen
Voor wie?Iedereen die regelmatig wordt geconfronteerd met de nieuwste generatie PLC’s en HMI’s en zijn inzicht hierin wil vergroten. Een vooropleiding op MTS-niveau met kennis van besturingstechniek of de ROVC-cursus Besturingstechniek en kunnen werken met Win-dows-PC’s, vormen een goede basis.
Inhoud:• Opbouw en werking van PLC-systemen• Programmastructuur, analyse en programmering• Programma’s in diverse talen kunnen lezen en schrijven• Maken van functies en functieblokken• Storingzoeken met softwaretools• Verwerking en aansturing van digitale en analoge I/O• Ontwikkeltraject van een besturing• Het opstellen van een HMI project• Het koppelen van een operatorpanel met de CPU• Aanmaken van beelden t.b.v. bedienings- en controlefuncties
Practicum:Tijdens de practicumdagen oefent u op PLC programmeersoftware. Ook leert u een HMI panel aansluiten op de PLC en het gemaakte project te testen en in bedrijf te stellen. U krijgt programmeersoft-ware ter beschikking die u thuis op een Windows PC uitvoert.
PLC-systemen
Geavanceerde PLC’s zijn niet meer weg te denken uit de dagelijkse praktijk en voldoen steeds vaker aan de norm IEC 61131-3. Indien u kennis bezit van de achterliggende systemen en processen, kunt u storingen lokaliseren in iedere PLC-bestuurde installatie. Ook komt men in installaties vaker het gebruik van HMI (Human Machine Interface) tegen om een installatie of machine te bedienen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Industriële bussystemen (PROFIBUS en Ethernet)• HMI configureren, programmeren en in bedrijf stellen
Voor meer informatie, examenprogramma, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 10 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede Maart1, november2
Examen 1 18 juni 2011, 2 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.395,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
Nu met twee practicumdagen!
AVONDVARIANT
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Alkmaar, Breda, Ede, Eindhoven, Geleen, Goes, Groningen, Heerenveen,
Nijmegen, Rotterdam, Tilburg, Zaandam, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2011
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.795,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
IA
CURSUS
VERNIEUWD
61
Cursusdoel:• Inzicht in werking van bussystemen en datatransport• Inzicht krijgen in de diverse netwerk topologieën• Vertrouwd raken met de toepassing in digitale automatisering• De principewerking van PROFIBUS en Ethernet doorgronden• PROFIBUS en Ethernet leren configureren en aansluiten• Storingen leren oplossen
Voor wie?Storingsmonteurs, besturingstechnici, machinebouwers, paneel-bouwers of medewerkers van een Technische Dienst die in hun werkt te maken krijgen met industriële bussystemen als PROFIBUS en Ethernet. Een vooropleiding op MBO-niveau en ervaring op het gebied van besturingstechniek of PLC-systemen is gewenst.
Inhoud:• Verschillen leren begrijpen tussen conventioneel versus bussy-
stemen en tussen de verschillende bussystemen• Binair- en hexadecimaal getallen stelsel, bits, bytes, transmissie-
snelheden• Informatie, communicatie, interfacing en standaardisatie• Foutdetectie en foutcorrectie• PROFIBUS en Ethernet• Bekabeling, interfaces zoals RS232, RS485, protocollen en
applicaties• Algemene werking van PROFIBUS, voor- en nadelen en grenzen• Aansluiten en configureren van PROFIBUS componenten• Principe van TCP/IP protocol, MAC-adressering, hub, switch,
router• Ethernet verbindingen, WiFi, ADSL en beveiliging
Practicum:De cursus wordt ondersteund door twee practicumdagen. U gaat oefenen met het aansluiten van PROFIBUS componenten, u leert omgaan met de PROFITRACE en BT200 tools en u gaat bekabeling assembleren en aanleggen. Tevens maakt u Ethernet configuraties en gaat u een PROFIBUS-installatie werkend afleveren.
Industriële bussystemen (PROFIBUS en Ethernet)
In productieprocessen zijn bussystemen niet meer weg te denken. Er zijn inmiddels veel bussystemen op de markt, elk met hun eigen voor- en nadelen. De cursus Industriële bus-systemen biedt kennis en ervaring op het gebied van PROFI-BUS en Ethernet. U krijgt informatie over bussystemen in zijn algemeenheid, waarna de bussystemen PROFIBUS (opbouw, principewerking, configureren, storingzoeken) en Industrial Ethernet (principewerking, configureren, foutzoeken en beveiliging) verder worden toegelicht.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• PROFIBUS; ontwerpen en modificeren• PROFINET
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
Industriële Autom
atisering
CURSUS
VERNIEUWD
DAGVARIANT
Duur 6 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede November
Examen 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.495,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
AVONDVARIANT
Duur 8 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Ede, Eindhoven, Rotterdam, Zwolle
Start Week 46 (14 november t/m 17 november)
Examen 21 april 2011
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.355,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
Nu met twee practicumdagen!
IAIn
du
striële Au
tom
atisering
62
Cursusdoel:• Diverse typen (schakelende) sensoren in een installatie herken-
nen en hun werking kunnen verklaren• Inspectie en onderhoud kunnen plegen• Vastleggen van sensoreigenschappen om storingen snel op te
kunnen lossen• Sensoren uitwisselen, afstellen en testen
Voor wie?Service- en onderhoudsmonteurs, medewerkers Technische Dienst of machinebouwers die storingen in een elektrotechnische instal-latie en/of meet- en regelinstallaties moeten voorkomen en oplos-sen. Deze cursus is tevens geschikt voor operators die technisch/inhoudelijk op de hoogte moeten zijn van storingen in installaties. Kennis en ervaring in de elektrotechniek is van belang.
Inhoud:• Digitale sensoren onderscheiden op werking, toepassingen,
verschillende uitvoeringen, onderhoud en inspectie• Meten aan uitgangssignalen van sensoren• Plegen van inspectie en onderhoud aan de hand van
formulieren• Storingzoeken in besturingen met sensoren• Vervangen van sensoren aan de hand van vooraf vastgelegde
informatie• Afstellen van sensoren • Globale principes van intelligente sensoren
Sensoren: aansluiten, afstellen en vervangen
Besturingen van machines en installaties worden door middel van sensoren geïnformeerd over de voortgang van het proces. Zij tellen bijvoorbeeld producten of geven aan of een bepaalde positie bereikt is. Sensoren zijn uiterst gevoelige componenten die veelal werken onder zware (industriële) omstandigheden. Inspectie en onderhoud zijn dan ook van essentieel belang. In deze cursus leert u storingen te zoeken in sensoren en deze indien noodzakelijk te vervangen en af te stellen.
Practicum:Gedurende de cursusdagen wordt de theorie (30%) continu afge-wisseld met practicumopdrachten (70%). Deze practicumopdrach-ten zijn gebaseerd op situaties die u in uw eigen praktijk tegen zult komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Opnemers in meet- en regelkringen• Basis PLC-techniek• Automatiseren met LOGO en EASY
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, september, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 360,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
“Ik kan nu sneller storingen zoeken in sensoren.”
IA
63
Cursusdoel:• Inzicht verkrijgen in alle basisschakelingen in PLC-programma’s
(AND,OR,SET,RESET,TIMER,COUNTER)• Een gedegen basis voor de programmeertaal Ladder Diagram• Programma’s voor de PLC kunnen lezen en maken• Kennis van de PLC-programmeeromgeving en de basismogelijk-
heden ervan
Voor wie?Service- of onderhoudsmonteurs, operators, operator-monteurs of toekomstig programmeurs die meer willen weten over PLC’s en het aansluiten van verschillende I/O’s. Een vooropleiding op LTS-/MTS-niveau is gewenst met basiskennis van elektrotechnische schema’s. Ook de ROVC-cursussen Elektrisch schakelen, Toegepaste elektro-nica en Industriële automatisering vormen een goede basis.
Inhoud:• Voordelen van een PLC t.o.v. andere besturingen• Werking van de PLC en aansluiten van Input/Output op de PLC• Herkennen van verschillende typen PLC’s• Inleiding PLC norm IEC 61131-3 en programmeerstructuur• Lezen, programmeren van programma’s in Ladderdiagrammen• Omgang met een PLC-programmeeromgeving• Bestaande elektrische schema’s omzetten naar een PLC-pro-
gramma• Digitale en analoge signaalverwerking
Basis-PLC techniek
Nieuwe schakelkasten worden meer en meer voorzien van PLC’s. Ook in installaties en productiemachines vervangen zij stees vaker de traditionele besturing. Door een overzichtelij-ke en gestandaardiseerde methode van programmeren is het voor veel meer mensen mogelijk zich deze techniek eigen te maken, zonder te weten hoe de elektronica in de PLC werkt. Na het volgen van deze cursus beschikt u over de benodig-de basiskennis om de werking van PLC’s en de programma’s goed te kunnen begrijpen.
Practicum:Meer dan 70% van de cursustijd brengt u door achter een PLC. Door middel van de vele practicumopdrachten raakt u vertrouwd met de werking van de PLC. Bij de cursus ontvangt u een CD-rom met een IEC 61131-3 PLC-programmeeromgeving en een aantal oefenprojecten, waarmee u thuis verder kunt werken aan uw PLC-kennis.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Storingzoeken in PLC-bestuurde installaties• Besturingstechniek
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Zwolle
April, mei, september, november
Mei, oktober
Mei
November
Afsluiting Certificaat
Prijs € 895,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 4 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
1 practicumdag
Plaats Start
Ede November
Afsluiting Certificaat
Prijs € 750,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
IAIn
du
striële Au
tom
atisering
64
Cursusdoel:• Zelfstandig storingen analyseren en oplossen in PLC-bestuurde
installaties• Werking van PLC-programma’s begrijpen• Verschillende zoekmethoden in de PLC-software beheersen
waarmee u storingen kunt lokaliseren
Voor wie?Service- of onderhoudsmonteurs, operators, operator-monteurs of toekomstige programmeurs van PLC’s die reeds een basis op dit gebied hebben gelegd, maar zich hierin verder willen bekwamen. Een vooropleiding op LTS-/MTS-niveau aangevuld met basiskennis van de PLC wordt aanbevolen. Ook de ROVC-cursussen Basis PLC-techniek en Besturingstechniek vormen een goede basis.
Inhoud:• Storingsanalyse• Overzicht van de programmeertalen in de IEC 61131-3• Lezen van een PLC-programma (Instruction List, Ladder Dia-
grammen, Function Block Diagram en SFC)• Interfaces• Storingzoeken met behulp van software tools• Diverse projecten doorgronden, die uit verschillende typen PLC’s
en softwarepakketten bestaan
Practicum:U voert tijdens de cursus verschillende practicumopdrachten uit, waardoor u PLC-storingen uit uw eigen praktijk leert te lokaliseren.
Storingzoeken in PLC-bestuurde installaties
PLC’s vervangen in installaties en productiemachines steeds vaker de traditionele besturing. Aangezien meten in een PLC niet mogelijk is, kan het voor monteurs met alleen een elektrotechnische achtergrond lastig zijn om storingen in deze installaties op te sporen. Deze cursus geeft u echter de nodige kennis om storingen in PLC-gestuurde installaties effectief op te sporen en te verhelpen.
Zoals een productrobot, sorteerinstallatie, pick en place unit en het ’storingzoeken op afstand’. Bij de cursus ontvangt u een CD-rom met een PLC-programmeeromgeving en een aantal oefenprojec-ten, waarmee u thuis verder kunt oefenen met het storingzoeken in PLC-bestuurde installaties.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Besturingstechniek• PLC-systemen
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Juni, december
Afsluiting Certificaat
Prijs € 595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
IA
65
Cursusdoel:• Werken met de STEP 7 programmeersoftware• Hardware selecteren, aansluiten en configureren• In bedrijfstellen en storingzoeken • Een besturingsconcept maken• Systematisch ontwerpen en gestructureerd programmeren in
STEP 7• Toestanddiagrammen ontwerpen en deze omzetten in S7-pro-
gramma’s• Basisfuncties in bouwstenen programmeren
Voor wie?Storings-, onderhouds- en servicemonteurs die onderhoud verrich-ten en storingen verhelpen aan de Siemens S7-300, of systematisch programma’s gaan ontwerpen of programmeren waarbij gebruik gemaakt wordt van STEP 7 programmeersoftware. Een vooroplei-ding op MBO-niveau met ervaring op het gebied van besturings- of PLC-techniek en kennis van het werken met een Windows-PC is gewenst. Ook de ROVC-cursussen Besturingstechniek of PLC-syste-men vormen een goede basis.
Inhoud:• Systeem en werking van de Siemens S7• Gestructureerd programmeren en de opbouw van een pro-
gramma• Algemene inleiding op programmeren, applicatieonderzoek, I/O
bepalen en verkenning van STEP 7 programmeersoftware• Bouwstenen programmeren met STEP 7 ontwikkelsoftware in
instructielijst, ladder en functieblokken• Dataformaten (elementair)• Werken met en maken van databouwstenen
Siemens S7-300/400
De SIMATIC S7 PLC van Siemens is een van de meest toepas-bare PLC’s in machinebesturingen. Deze cursus geeft u de mogelijkheid om in een relatief kort tijdsbestek uw kennis op het gebied van de SIMATEC S7 300/400 volledig op peil te brengen.
• Programmeren van basisfuncties en vergelijkingen• Gebruik van bibliotheken in STEP en documentatiemogelijk-
heden• PROFIBUS aansluiten en PROFIBUS-configuratie maken• Storingzoeken met behulp van STEP 7• Omgang met S7-projecten• Testen van het programma, programma downloaden en back-
up maken
Practicum:Alle onderwerpen die tijdens deze cursus aan de orde komen, wor-den in practicumsituaties uitgevoerd aan een Siemens S7-300.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Inleiding in bussystemen• PROFINET
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaatsen Start
Ede
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Januari, maart, mei, augustus, oktober, november
Mei
Mei
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.055,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 6 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaats Start
Ede Oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 600,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
IAIn
du
striële Au
tom
atisering
66
Cursusdoel:• Zelfstandig panels programmeren en/of uitbreiden• Panels kunnen aansluiten op een PLC
Voor wie?Storingsmonteurs, besturingstechnici, machinebouwers, paneel-bouwers en medewerkers van een Technische Dienst die in hun dagelijkse werk te maken krijgen met een HMI. Een vooropleiding op MBO-niveau en ervaring op het gebied van besturingstechniek of PLC-systemen is gewenst.
Inhoud:• Het opstellen van een HMI-project• Het koppelen van een operatorpanel met de CPU • Opstellen en uitwerken van storings- en bedrijfsmeldingen• Aanmaken van beelden t.b.v. bedienings- en controlefuncties• Handbedieningsfuncties programmeren t.b.v. machinemodellen• Het koppelen van PLC I/O aan de HMI• Typen panels uit de praktijk• Praktijk met panels van o.a. Exor, Turck en CoDeSys
Practicum:Tijdens de practicumdag leert u de HMI aansluiten op de PLC/IPC. Daarnaast leert u het gemaakte project te testen en in bedrijf te
HMI configureren, program-meren en in bedrijf stellen
In machines en productielijnen wordt de traditionele bediening door middel van bijvoorbeeld drukknoppen vervangen door een HMI (Human Machine Interface) in de vorm van bedieningsschermen. Door deze ontwikkeling krijgen technici steeds vaker te maken met een HMI. Met deze cursus wordt een stevige basis gelegd voor het configureren, programmeren en in bedrijfstellen van een HMI volgens de IEC 61131-3 (CoDeSys). In deze cursus worden meerdere merken HMI-panels en hun bijbehordende software behandeld en gebruikt.
stellen. Diverse oefeningen om PLC-programma’s te koppelen aan visualisatie en bediening door middel van HMI hoort tevens bij de praktijkles.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Besturingstechniek
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, juni, november, december
Afsluiting Certificaat
Prijs € 455,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
IA
67
Cursusdoel:• De belangrijkste functies leren kennen, de opbouw en het pro-
grammeren van de modules• De logische functies leren toepassen door middel van functie-
blokken en ladderdiagram
Voor wie?Service- of onderhoudsmonteurs, operators, operator-monteurs of toekomstig programmeurs die op eenvoudige wijze kennis willen maken met logische schakelingen en/of te maken krijgen met een programmeerbare module zoals de LOGO of EASY. Een vooroplei-ding op LTS-/MTS-niveau met basiskennis van elektrotechnische schema’s is gewenst.
Inhoud:• Opbouw en overzicht van de modules• Basisbesturingsfuncties AND, OR, NOT, timer, counter, geheu-
gen• Programmeren van de modules met behulp van software (lad-
der/ functieblokken)• Ontwerpen en realiseren van praktische schakelingen• Werking en logica van besturingen
Practicum:Meer dan 70% van de cursustijd bent u praktisch bezig met het aansluiten, programmeren en testen van deze modules. Door mid-del van de vele practicumopdrachten raakt u vertrouwd met logica van besturingen met behulp van de LOGO en EASY.
Automatiseren met LOGO en EASY
In schakelkasten worden relais, timers en countermodules meer en meer vervangen voor programmeerbare mini modu-les. Zowel Siemens met LOGO (logicamodule) als Moeller met EASY (stuurrelais) bieden ontelbare automatiseringsmo-gelijkheden. In deze cursus leert u op een praktische wijze omgaan met deze programmeerbare modules. Daarnaast leert u de benodigde werking en logica van besturingen met de verschillende besturingsfuncties kennen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Industriële automatisering
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, april, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 575,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 4 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaats Start
Ede September
Afsluiting Certificaat
Prijs € 400,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
NIEUWE CURSUS
IAIn
du
striële Au
tom
atisering
68
Cursusdoel:• Voor- en nadelen van een bussysteem leren begrijpen ook in
relatie tot conventionele technieken• Vertrouwd raken met de toepassing in de digitale automa-
tisering• Inzicht in werking van bussystemen en datatransport• Inzicht krijgen in de diverse netwerktopologiën.
Voor wie?Besturingstechnici en medewerkers van een Technische Dienst die te maken krijgen met veldbussystemen. Enige kennis van de digi-tale techniek is wel vereist. Deze inleiding is vooral bedoeld als voorbereiding op busspecifieke opleidingen als PROFIBUS, CAN-bus, Modbus of AS-Interface.
Inhoud:• Conventionele systemen versus bussystemen• Analoge en digitale communicatie en het OSI model• Binair- en hexadecimaal getallenstelsel, bits, bytes, transmissie-
snelheden• Diverse netwerktopologiën• Basisprincipes adresseringstechnieken
Inleiding in bussytemen
Veldbussen zijn niet meer weg te denken uit een geautomatiseerd proces. Naast een besparing op kabels zor-gen zij er voor dat het proces nauwkeuriger en betrouwbaar-der verloopt. Het gebruik van veldbussen maakt het mogelijk het complete proces aan elkaar te koppelen. Een centraal computernetwerk stuurt verschillende besturingssystemen aan waaraan sensoren en uitvoerorganen worden gekoppeld. Alle communicatie tussen deze onderdelen verloopt via een weg: het bussysteem. Mede door de opkomst van industrieel ethernet is er een keur aan bussystemen in de markt verkrijgbaar. De basiswerking van een bussysteem is echter altijd gelijk. De benodigde basiskennis die u nodig heeft om met ieder bussysteem te kunnen werken doet u dan ook op in deze cursus.
• Foutdetectie en foutcorrectie• Storingen op de lijn herkennen
Practicum:Ter ondersteuning van de lesstof worden er diverse praktijkoefenin-gen uitgevoerd die het inzicht in de theoriestof versterken.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• AS-Interface• CAN-bus• Modbus• PROFIBUS
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Januari, maart, mei, september, oktober,
november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 285,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 2 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, april
Afsluiting Certificaat
Prijs € 200,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
IA
69
Cursusdoel:• De werking leren kennen van een AS-Interface netwerk en AS-
Interface “Safety at Work”• Het leren bekabelen van een AS-Interface netwerk met behulp
van prefab kabels • Het kunnen herkennen en oplossen van storingen • Het configureren van AS-Interface en AS-Interface “Safety at
Work” zowel hardware- als softwarematig.
Voor wie?Storingsmonteurs, onderhoudsmedewerkers, installateurs, leveran-ciers en engineers die de praktische aspecten van AS-Interface moeten beheersen en die te maken krijgen met het aanleggen of het oplossen van complexe storingen welke te wijten zijn aan de configuratie van een AS-Interface. Naast kennis van begrippen uit de industriële automatisering en besturingstechniek dient u eerst de cursus Inleiding in bussystemen te hebben gevolgd.
Inhoud:• Foutdetectie en foutcorrectie• Opbouw en werking van een AS-Interface en AS-Interface
“Safety at Work” systeem • Aansluiten van AS-Interface componenten• Het gebruik van speciale AS-Interface gereedschappen en confi-
guratiesoftware
AS-Interface
AS-Interface is een begrip in de wereld van de veldbussen. Door de toepassing van AS-Interface “Safety at work” is het mogelijk om zowel standaard als veiligheidsgerelateerde signalen via de AS-Interface bus te transporteren. Bij werkzaamheden aan installaties die gebaseerd zijn op AS-Interface, of het oplossen van storingen hierin, is kennis van deze veldbus noodzakelijk. Deze onderwerpen en het werken met verschillende analysetools om fouten in configuratie-instellingen op te sporen komen aan bod in deze cursus.
• Storingen zoeken en oplossen in AS-Interface installaties (hard- en softwarematig)
Practicum:Tijdens de cursus worden diverse opdrachten aan verschillende installaties en toepassingen van AS-Interface en “Safety at Work” uitgevoerd. De practicumopdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• PROFIBUS• CAN-bus• Modbus
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, mei, september, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 895,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 6 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
NIEUWE CURSUS
IAIn
du
striële Au
tom
atisering
70
Cursusdoel:• Het leren kennen van de verschillende typen Modbus en het
kunnen assembleren, aanleggen en beoordelen van bekabeling• Het begrijpen van het master/slave systeem en haar adressering• Omgaan met gereedschappen, zowel qua hard- als software• Herkennen en oplossen van storingen in bestaande installaties• Kennis verkrijgen van het Modbus-protocol en het kunnen con-
figureren van de Modbus-master
Voor wie?Storingsmonteurs, onderhoudsmedewerkers, installateurs, leveran-ciers, engineers en medewerkers die de praktische aspecten van Modbus moeten beheersen en die te maken krijgen met het aan-leggen van een Modbus, dan wel het oplossen van complexere sto-ringen welke te wijten zijn aan de configuratie. Naast kennis van begrippen uit de industriële automatisering en besturingstechniek dient u eerst de cursus Inleiding in bussystemen te hebben gevolgd.
Inhoud:• Foutdetectie, foutcorrectie en storingen op de lijn herkennen• Onderscheid verschillende typen Modbus-netwerken en media• Verschil ASCII - RTU• Instellen van de Modbus interface en aansluiten van Modbus-
componenten• Modbus-tools en foutzoeken en storingzoeken in de fysieke
laag• RS232/485/ETHERNET
Modbus
Modbus heeft zich ontwikkeld tot een breed geaccepteerde veldbus standaard. Tijdens deze praktijkgerichte cursus leert u alles wat u nodig heeft bij het werken aan installaties geba-seerd op Modbus en het oplossen van storingen hierin. Ook verkrijgt u kennis om een Modbus netwerk te kunnen instal-leren. Deze onderwerpen en het werken met verschillende analysetools om fouten in configuratie-instellingen op te sporen komen aan bod.
Practicum:Deze cursus is een combinatie van theorie en praktijk. Tijdens de cursus worden opdrachten aan verschillende installaties en toepas-singen van Modbus gericht op TCP/IP uitgevoerd. U leert een Mod-bus netwerk te installeren, te configureren, te meten aan de fysieke laag en te werken met de protocol-analyser.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• PROFIBUS• CAN-bus• AS-Interface
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, mei, oktober, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 895,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 6 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaats Start
Ede Mei, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
IA
NIEUWE CURSUS
71
Cursusdoel:• Beoordelen van de bekabeling in een CAN-bus netwerk• Interpreteren van de berichtenweergave in netwerk-diagnose
software • Herkennen en oplossen van storingen in bestaande installaties• Het begrijpen van de werking en de communicatieprincipes van
een CANopen netwerk en het SAE J1939 protocol• Het kunnen configureren van een CANopen slave
Voor wie?Storingsmonteurs, onderhoudsmedewerkers, installateurs, leveran-ciers, engineers en medewerkers die de praktische aspecten van CAN-bus moeten beheersen en die te maken krijgen met het aan-leggen van een CAN-bus, dan wel het oplossen van complexere storingen die te wijten zijn aan de configuratie. Naast kennis van begrippen uit de industriële automatisering en besturingstechniek dient u eerst de cursus Inleiding in bussystemen te hebben gevolgd.
Inhoud:• Basisprincipes adresseringstechnieken• Foutdetectie, foutcorrectie en storingen op de lijn herkennen• De aansluittechniek van een CAN-bus netwerk en opbouw van
CAN-bus berichten • CANopen als standaardprotocol voor ‘master/slave’ communi-
catie in industriële toepassingen• ‘Device profiles’: CANopen communicatie toegespitst op speci-
fieke ‘slave’-apparaten
CAN-bus
Tijdens deze praktijkgerichte cursus leert u alles wat u nodig heeft bij het werken aan installaties gebaseerd op CAN en het oplossen van storingen hierin. Om een CAN-bus netwerk te kunnen installeren, is kennis nodig van de geldende hard- en softwareregels, verbindingstechnieken en configuratie-instellingen. Deze onderwerpen en het werken met verschillende analysetools om fouten in configuratie-instellingen op te sporen komen aan bod in deze cursus.
• Gebruik diagnose- en parametreersoftware t.b.v. CANopen pro-tocol
• Berichtanalyse en de toepassingachtergrond van het SAE J1939 protocol in mobiele omgevingen en het gebruik van analy-sesoftware in SAE J1939 netwerken
Practicum:Deze cursus is een combinatie van theorie en praktijk. Er worden diverse opdrachten aan verschillende installaties en toepassingen van CAN-bus uitgevoerd. U leert werken met in de industrie veel gebruikte diagnosesoftware voor analyse van de CAN variant SAE J1939 communicatie, alsmede software voor de parameterring van CANopen slaves.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• PROFIBUS• Modbus• AS-Interface
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, mei, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 895,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 6 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
NIEUWE CURSUS
IAIn
du
striële Au
tom
atisering
72
Cursusdoel:• Samenstellen van de softwareconfiguratie• Bekabelen van een PROFIBUS-netwerk met behulp van prefab
kabels• Omgaan met gereedschappen, zowel qua hardware als soft-
ware• Herkennen en oplossen van storingen in bestaande installaties• Begrijpen van de principes van DA en DP• Uitvoeren van een protocolanalyse
Voor wie?Storingsmonteurs, onderhoudsmedewerkers, installateurs, leveran-ciers, engineers en medewerkers die de praktische aspecten van PROFIBUS moeten beheersen en die te maken krijgen met het aan-leggen van een PROFIBUS, dan wel het oplossen van complexere storingen welke te wijten zijn aan de configuratie. Naast kennis van begrippen uit de industriële automatisering en besturingstechniek dient u eerst de cursus Inleiding in bussystemen te hebben gevolgd.
Inhoud:• Basisprincipes adresseringstechnieken en de indeling van adres-
sen, hard- en software configuraties• Foutdetectie, foutcorrectie en storingen op de lijn herkennen• Algemene werking van PROFIBUS en aansluiten van PROFIBUS-
componenten
PROFIBUS
Een van de belangrijkste en meest gebruikte bussystemen is PROFIBUS. Om te kunnen werken aan een bestaand PROFIBUS systeem is kennis van de werking van het systeem een eerste vereiste om bijvoorbeeld storingen op te kunnen lossen. Om een PROFIBUS-netwerk te kunnen installeren is kennis nodig van de geldende hard- en softwareregels, verbindingstech-nieken en configuratie-instellingen. Deze onderwerpen, als-mede het werken met verschillende analysetools om fouten in configuratie instellingen op te sporen komen aan bod.
• PROFIBUS-gereedschappen en bekabeling aanleggen• Verbindingstechnieken/connectoren• Storingzoeken in de fysieke laag• Profitrace, protocolanalyse en PROFIBUS-signalen en verstorin-
gen
Practicum:Tijdens het practicum van deze cursus oefent u het aansluiten van PROFIBUS-componenten in een bestaand netwerk. Tevens leert u omgaan met een striptool, de PROFITRACE-software en de BT200 handheldtool. Ook gaat u een PROFIBUS-netwerk installeren, meten aan de fysieke laag en analyseren van het dataprotocol met hulp van de juiste apparatuur.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• PROFIBUS; ontwerpen en modificeren
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, april, oktober, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 895,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 6 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaats Start
Ede Mei, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
IA
NIEUWE CURSUS
73
Cursusdoel:• Het leren ontwerpen van een PROFIBUS-netwerk• Het kunnen modificeren van een bestaand netwerk• Het begrijpen van de principes van de Simatic-configuratietool• Het leren kennen van verschillende busparameters• Het leren kennen van de theorie van diagnose decodering
Voor wie?Projectleiders, engineers (hard- en software) die de diepgaande aspecten van PROFIBUS theoretisch en praktisch moeten beheer-sen. Een vooropleiding op MBO-/HBO-niveau en kennis van begrip-pen uit de industriële automatisering, elektrotechniek en binaire en hexadecimale representaties, zijn gewenst. De cursus PROFIBUS is tevens een prima vooropleiding.
Inhoud:• Verdieping van de hard- en softwareregels• De Simatic configuratietool• PROFIBUS FDL en Profitrace• Busparameters• Proficaptain• Diagnose decoderen theorie• GSD bestanden• Klasse 2 multi-master
PROFIBUS; ontwerpen en modificeren
De verschillende onderdelen van een industriële installatie worden steeds vaker op een besturingsysteem aangesloten middels een bussysteem. Een van de belangrijkste en meest gebruikte bussystemen is PROFIBUS. Om een nieuwe PROFIBUS-configuratie te kunnen ontwerpen of om modi-ficaties en uitbreidingen in een bestaande configuratie aan te brengen heeft u diepgaande kennis van PROFIBUS, de verschillende mogelijkheden en de busparameters nodig. Deze onderwerpen komen allen aan bod in de tweedaagse cursus PROFIBUS; ontwerpen en modificeren.
Practicum:Tijdens het practicum oefent u onder deskundige leiding het ont-werpen en modificeren van een PROFIBUS-netwerk, inclusief de benodigde diagnosetechnieken.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• PROFINET
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaatsen Start
Ede Juni, december
Afsluiting Certificaat
Prijs € 555,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
IAIn
du
striële Au
tom
atisering
74
Cursusdoel:• Het kunnen samenstellen van zowel een hard- als software
configuratie• Het kunnen assembleren, aanleggen en controleren van
bekabeling• Het kunnen omgaan met gereedschappen, zowel hard- als
software• Het kunnen herkennen en oplossen van storingen• Het in bedrijf nemen en storingsvrij afleveren
Voor wie?Storingsmonteurs, onderhoudsmedewerkers, installateurs en me-dewerkers die de praktische aspecten van en PROFINET en Industri-eel Ethernet netwerk moeten beheersen en te maken krijgen met het aanleggen van PROFINET/Ethernet netwerken en/of het oplos-sen van complexe storingen. Een vooropleiding op MBO-/HBO-niveau en kennis van begrippen uit de industriële automatisering, elektrotechniek en binaire en hexadecimale representaties zijn gewenst.
Inhoud:• Industrieel Ethernet: MAC en TCP/IP adressen, switches, redun-
dantie, powerhub, Vlan, Industrieel Ethernet systemen, BootP, OSI-model.
• Werking PROFINET
PROFINET
PROFINET is een opkomende communicatiestandaard in de industrie. Het maakt gebruik van standaard TCP/IP, maar is tevens realtime en deterministisch. Het wordt daarom wel Industrial Ethernet genoemd. Voor industriële toepassingen en processen is een stabiel en betrouwbaar netwerk onont-beerlijk. Het hele ethernet concept is aangepast op een robuustere vorm om verstoringen tegen te gaan. Dit geldt zowel voor de soft- als hardware. In de cursus leert u zowel met Siemens controllers als Phoenix controllers te werken en vele andere merken devices.
• Aansluiten en configureren van PROFINET devices, zowel hard- als softwarematig
• Storingzoeken in een netwerk via storings-LED’s en door middel van diagnose software (berichten analyseren)
• Kabels testen en connectoren monteren
Practicum:In deze cursus worden theorie en praktijk afgewisseld. Tijdens de cursus worden diverse opdrachten aan verschillende installaties en toepassingen van PROFINET en Ethernet uitgevoerd. Verschillende merken controllers (Siemens en Phoenix) en device typen worden in het practicum gebruikt. De benodigde laptop, software en hard-ware worden tijdens de cursus door ROVC verzorgd.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• PROFIBUS• PLC-systemen
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Juni, oktober, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 895,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
IA
NIEUWE CURSUS
75
Cursusdoel:• Realiseren van een Ethernet-verbinding, zowel in een industriële
omgeving als in een PC-netwerk configuratie • Netwerken kunnen testen en storingzoeken in Ethernetverbin-
dingen• Kennis en toepassing van adressering en beveiligingsmethodie-
ken
Voor wie?Medewerkers die geconfronteerd worden met Ethernet TCP/IP toe-passingen en hier meer van willen weten. Een goede kennis van Windows PC’s is gewenst.
Inhoud:• Netwerktopologie• Bekabeling• Netwerkkaarten• Hub, switch, router en bridge• TCP/IP-protocol• Verbindingen; fysiek, WiFi, ADSL• Configuratie• Mogelijkheden van de verbinding• MAC-adressering• Beveiliging
Practicum:Tijdens deze cursus zult u een complete ethernetverbinding opbou-wen, testen en in bedrijf nemen. U oefent met het aansluiten en
Ethernet TCP/IP
Door een sterk toegenomen gebruik van internettoepassingen in kantooromgevingen, de industrie en thuis, komen steeds meer mensen in aanraking met Ethernet en TCP/IP. In deze cursus leert u hoe u deze toepassingen kunt realiseren in bijvoorbeeld industriële besturingsystemen, (draadloze) netwerken en infrastructuren binnen utiliteits- of beveiligingssystemen.
configureren, testen, monitoren en storingzoeken in en van de con-figuraties. De opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• PROFINET
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, mei, juni, september, november, december
Afsluiting Certificaat
Prijs € 505,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
IAIn
du
striële Au
tom
atisering
76
"Het onderhouden van onze koelinstallaties kunnen we tegenwoordig zelf."
77
76 | Schakelschema
78 | Basis koeltechniek - Nieuw
79 | Koeltechniek - Vernieuwd
80 | Koeltechniek: klein commerciële koelsystemen - Nieuw
81 | Basis aircotechniek - Nieuw
82 | Airco: split & mulit i -spl it - Nieuw
83 | Airco: VRF- en warmtepompsystemen - Nieuw
84 | Instal laties met natuurl i jke koudemiddelen - Nieuw
85 | F-gassen categorie I
86 | F-gassen categorie I I
87 | F-gassen categorie I - aanvull ing
88 | F-gassen categorie I I I
89 | F-gassen categorie IV
Koudetechniek
KT
78
KT
Jordi Metten
Productmanager Koudetechniek
Koudetechniek is niet meer weg te denken uit ons dagelijks
leven. Overal om ons heen zijn er toepassingen van koudetech-
niek, zoals uw koelkast thuis, een airconditioninginstallatie op
kantoor of grotere koelinstallaties in winkels of de industrie.
Wat er op het moment veel gebeurt binnen de koudetechniek
is een combinatie van verschillende technieken zoals de combi-
natie van koelinstallaties en warmtepompen.
Om de ontwikkelingen in de koudetechniek vorm te geven in
een nieuw en verbeterd cursusaanbod, is ROVC gaan praten
met een groot aantal koeltechnische bedrijven. Het resultaat:
een volledig vernieuwd cursusaanbod dat aansluit bij de wen-
sen van de markt en een onderscheid maakt in de verschillende
vakdisciplines en niveaus binnen de koudetechniek. Alleen dat
leren wat de dagelijkse praktijk vraagt, staat in ons Koudetech-
niek cursusaanbod centraal.
Alleen dat leren wat u in de dagelijkse praktijk nodig hebt
Koeltechniekblz. 79
F-gassen IVblz. 89
Basis koeltechniekblz. 78
F-gassen IIIblz.88
F-gassen Iblz. 85
Algemene techniekblz. 164
Technicus koel-techniek *
OC
79
Zoek uw vervolgmogelijkheden ter verbreding of verdieping bin-nen uw vakgebied in het scha-kelschema. Wilt u verder leren in een ander vakgebied of wilt u een persoonlijk studieadvies? Vul dan de OntwikkelWijzer in op www.rovc.nl/ontwikkelwijzerof bel ons op 0318 - 698 698
Airco: VRF- en warmtepomp-
systemenblz. 83
F-gassen I -aanvulling
blz. 87
Basis aircotechniekblz. 81
* Medio 2011 beschikbaar
F-gassen IIIblz. 88
F-gassen IIblz. 86
F-gassen Iblz. 85
Technicus airco-techniek *
F-gassen I -aanvulling
blz. 87
F-gassen IIblz. 86
Airco: split & multi-split
blz. 82
Koeltechniek: klein commerciële
koelsystemenblz. 80
SchakelschemaVerdieping in uw vakgebied
Verbreding in uw vakgebied
Algemene techniekblz. 164
Installaties met natuurlijke
koudemiddelenblz. 84
Elektrotechniek voor koel- en
aircosystemen*
KT
80
Cursusdoel:• Kennis nemen van de werking van de koelkringloop als basis
voor iedere koelinstallatie• Kennis nemen van natuurkundige begrippen in relatie tot de
koudetechniek en koelkringloop • Het verkennen van type koelinstallaties in de diverse branches• De opbouw van diverse koelsystemen leren kennen• Kennis nemen van hoofd- en hulpcomponenten en hun functie
kunnen verklaren in de koelkringloop• Een zintuiglijke inspectie aan koelinstallaties kunnen uitvoeren• (Potentiële) storingen en afwijkingen signaleren en melden• Routinematige onderhoudstaken kunnen uitvoeren aan de
hand van een inspectielijst• Eenvoudige gebreken kunnen verhelpen
Voor wie?Leerling- of assistent-monteurs in de koeltechniek, medewerkers (technische dienst) die in hun dagelijkse werk met koeltechniek (gaan) werken, maar nog onvoldoende kennis van dit vakgebied hebben. Er is geen specifieke vooropleiding noodzakelijk.
Inhoud:• De koelkast als basis voor de koelkringloop• (Natuurkundige) begrippen in een koelkring• De koelkringloop, warmte-energie opnemen en afvoeren• Hoofdcomponenten, uitvoeringen en hun functie in een een-
voudige koelkring• Kennismaking met milieueisen: ozon en broeikaseffect• Voorbeelden van toepassingen van koelsystemen in de praktijk• Opbouw van koelsystemen en samenhang tussen componenten • Globale werking, functie en verschillende uitvoeringsvormen
van de belangrijkste hulpcomponenten en regeltechnische componenten
• Inspectiepunten en routinematige onderhoudstaken aan een koelsysteem en de afzonderlijke componenten leren kennen en afwijkingen van normale condities signaleren
Basis koeltechniek
Praktijk:De cursus bevat één practicumdag. Tijdens deze dag komen onder-werpen aan bod als: herkenning van componenten, werking van koelsystemen, de koelkringloop waarnemen en inspectie en 1e lijns onderhoudswerkzaamheden aan koelsystemen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Koeltechniek• Koeltechniek: klein commerciële koelsystemen• F-gassen categorie III
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 4 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Januari, maart, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.195,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
Of het nu gaat om de koeling in de supermarkt, het gekoelde blikje fris bij het tankstation of de productie van zuivel, koeltechniek staat hier centraal. Maar wat is nu eigenlijk koeltechniek? In deze cursus leert u de basis van ieder koelsysteem kennen, raakt u bekend met de verschillende uitvoeringsvormen van installaties en leert u inspectie en eenvoudige onderhoudswerkzaamheden uit te voeren. De cursus richt zich op industriële, stationair commerciële en klein commerciële koelinstallaties.
KT
NIEUWE CURSUS
81
Cursusdoel:• De koelkringloop en het koelproces in een koelinstallatie kun-
nen verklaren• De werking en constructie van industriële en stationair commer-
ciële koelsystemen begrijpen• Inzicht in de werking en constructie van alle onderdelen in
industriële en stationair commerciële koelsystemen • Koelsystemen monteren en installeren • Afwijkingen in een systeem herkennen• Onderhoud plegen, storingen zoeken en oplossen met SMIDO-
methode (Storing, Melding, Informeren, Diagnose, Oplossen)
Voor wie?(Service)monteurs, onderhouds- en storingstechnici, (toezichthou-dende) medewerkers die in hun dagelijkse werk met koelsystemen in aanraking komen. Als vooropleiding is de ROVC-cursus Basis koeltechniek of gelijkwaardige kennis vereist.
Inhoud:• Werking en de theoretische basis van een koudesysteem • Het natuurkundige proces en gebruikte begrippen• De koelkringloop en het Mollier- of log p-h diagram• Koudemiddelen (inclusief wetgeving)• Opbouw en werking van industriële en stationair commerciële
koelsystemen • Opbouw, werking en verschillende type componenten • Toepassing, eigenschappen en druk/enthalpiediagram van kou-
demiddelen • Opstelling, inrichting, leidingwerk, in bedrijf stellen en op wer-
king controleren en instellen• Onderhouds- en servicewerkzaamheden en overzicht van veel
voorkomende storingen, oorzaken en oplossingen
Practicum:De cursus kent drie practicumdagen waarin de opgedane kennis wordt toegepast in diverse praktijkopdrachten die zowel betrek-king hebben op herkenning, werking als op het storingzoeken.
Koeltechniek
Toepassingen van koeltechiek zijn talloos. De verschillende toepassingen leveren een groot aantal installatietypen. De basiswerking blijft echter gelijk. In deze cursus leert u instal-laties te installeren en onderhouds- en servicewerkzaamhe-den uit te voeren. De nadruk ligt op industriële en stationair commerciële koelsystemen (> 3kg), maar u komt ook in aan-raking met klein commerciële koelsystemen (< 3kg). Werkt u met klein commerciële systemen (< 3kg) dan raden wij u de cursus: Koeltechniek; klein commerciële koelsystemen aan.
Overig:De opleiding leidt niet op tot het F-gassen certificaat, maar is een goede voorbereiding op de cursus F-gassen categorie I, II of IV.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Technicus koeltechniek (verwacht medio 2011)
DAGVARIANT
Duur 9 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
3 practicumdagen
Plaats Start
Ede November
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.695,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
AVONDVARIANT
Duur 12 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
3 practicumdagen
Plaatsen
Ede, Zwolle
Start Week 10 en 11 (10 maart t/m 16 maart)
Week 10 en 11 (10 maart t/m 16 maart)
Plaatsen
Alkmaar, Amstelveen, Breda, Den Bosch, Doetinchem, Ede, Eindhoven,
Geleen, Goes, Heerenveen, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Utrecht, Zwolle
Start
Week 48 (28 november t/m 1 december)
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.895,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
Ko
ud
etechn
iekKT
CURSUS
VERNIEUWD
82
Cursusdoel:• De koelkringloop en het koelproces in een koelinstallatie kun-
nen verklaren• De werking en constructie van klein commerciële koel- en vries-
installaties begrijpen• Inzicht in de constructie van de onderdelen in een koelinstallatie• Storingen kunnen zoeken en oplossen en onderhoud kunnen
plegen
Voor wie?(Service)monteurs, onderhouds- en storingstechnici, (toezichthou-dende) medewerkers die in hun dagelijkse werk met klein commer-ciële koelsystemen in aanraking komen. Als vooropleiding is de ROVC-cursus Basis koeltechniek of gelijkwaardige kennis vereist.
Inhoud:• Werking en theoretische basis van een koudesysteem • Het natuurkundige proces en gebruikte begrippen• De koelkringloop en het Mollier- of log p-h diagram• Koudemiddelen, inclusief wetgeving• Opbouw, werking van diverse klein commerciële koelsystemen • Opbouw, werking en verschillende type componenten • Toepassing, eigenschappen en druk/enthalpiediagram van
diverse koudemiddelen • Opstellingen in bedrijf stellen en op juiste werking controleren
en instellen• Onderhouds- en servicewerkzaamheden en overzicht van veel
voorkomende storingen, oorzaken en oplossingen• Storingzoeken volgens de ROVC SMIDO-methode (Storing,
Melding, Informeren, Diagnose, Oplossen)
Practicum:De cursus kent twee practicumdagen waarin de opgedane kennis wordt toegepast in diverse praktijkopdrachten die zowel betrek-king hebben op herkenning, werking als het storingzoeken.
Koeltechniek: klein commerciële koelsystemen
De koeling in een snackbar, een ijsblokjesmachine in de horeca, de koelvitrine in de ijswinkel, allemaal voorbeelden van klein commerciële koeltechniek. De basis van al deze systemen is gelijk, de uitvoering kan echter verschillen. In deze cursus krijgt u inzicht in de opbouw en uitvoering van dergelijke installaties, leert u deze zelfstandig in bedrijf te stellen, te onderhouden en service te verlenen.
Overig:De opleiding leidt niet op tot het F-gassen certificaat, maar is een uitstekende voorbereiding op de cursus F-gassen categorie II.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Technicus koeltechniek (verwacht medio 2011)• F-gassen categorie II
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 6 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede April, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.795,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 8 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede April, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.150,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
KT
NIEUWE CURSUS
83
Cursusdoel:• Kennis nemen van de werking van de koelkringloop als basis
voor iedere koelinstallatie• Kennis nemen van natuurkundige begrippen in relatie tot de
koudetechniek en koelkringloop• Herkenning, functie en globale werking van de onderdelen en
componenten • Opbouw van diverse aircosystemen leren kennen• Bekend raken met comfort in de aircotechniek• Zintuiglijke inspectie en routinematige onderhoudstaken aan
aircosystemen uitvoeren• (Potentiële) storingen en afwijkingen signaleren en melden• Eenvoudige gebreken verhelpen
Voor wie?Leerling- of assistent-monteurs in de aircotechniek, medewerkers (technische dienst) die in hun dagelijkse werk met aircosystemen (gaan) werken, maar die onvoldoende kennis van dit vakgebied hebben. Een specifieke vooropleiding is niet noodzakelijk.
Inhoud:• De koelkast als basis voor de koelkringloop• (Natuurkundige) begrippen in een koelkring• De koelkringloop, warmte-energie opnemen en afvoeren• Hoofdcomponenten en hun functie in een eenvoudige
koelkring• Kennismaking met milieu-eisen: ozon en broeikaseffect• Voorbeelden van toepassingen aircosystemen • Opbouw van aircosystemen en samenhang tussen de
componenten• Buiten- en binnendelen: functie, uitvoeringen en specifieke
kenmerken • Verschillen in uitvoering en werking van split- & multi-split
aircosystemen en VRF-systemen • Bediening van aircosystemen: ruimtethermostaat, infrarood,
extern aangestuurd, etc.• Randapparatuur in aircosystemen: condenswaterpomp en
afvoer, beveiligingen, etc.
Basis aircotechniek
Thuis, op kantoor, maar ook in winkelcentra wordt een com-fortabel klimaat gecreëerd door de aircotechniek. De eisen aan installaties voor diverse toepassingen verschillen uiter-aard van elkaar. In deze cursus leert u de verschillende uitvoe-ringsvormen van aircoinstallaties kennen, hoe deze werken en u leert hier inspectie en onderhoudswerkzaamheden aan uit te voeren. In de cursus komen zowel de split- & multi-splitsystemen als de VRF- en warmtepompsystemen aan bod.
• Comfort in de aircotechniek• Inspectiepunten aan split-, multi-split aircosystemen en VRF- en
warmtepompsystemen leren kennen en afwijkingen van nor-male condities signaleren
• Routinematige onderhoudstaken
Practicum:De cursus bevat één practicumdag. Tijdens deze dag komen onder-werpen aan bod als herkenning van componenten, werking van aircosystemen, de koelkringloop waarnemen, inspectie en 1e lijns onderhoudswerkzaamheden aan aircosystemen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Airco: split & multi-split• Airco: VRF- en warmtepompsystemen
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 4 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Januari, maart, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.195,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NIEUWE CURSUS
KTK
ou
detech
niek
84
Cursusdoel:• Koelkringloop en het koelproces in een koelinstallatie verklaren• Werking en toepassing van split- & multi-split aircosystemen
begrijpen• Inzicht in de constructie van de onderdelen van aircosystemen• Inzicht in de juiste wijze van monteren en installeren • Storingen zoeken, oplossen en onderhoud plegen
Voor wie?(Service)monteurs, onderhouds- en storingstechnici, (toezichthou-dende) medewerkers die in hun dagelijkse werk met split- & multi-split aircosystemen in aanraking komen. Als vooropleiding is de ROVC-cursus Basis aircotechniek of gelijkwaardige kennis vereist.
Inhoud:• Werking en de theoretische basis van een koudesysteem • Begrippen met betrekking tot het koelproces• De koelkringloop en het Mollier- of log p-h diagram• Koudemiddelen• De opbouw, werking en verschillende functies van split- &
multi-split aircosystemen• Werking en functie van de verschillende componenten in het
binnen- en buitendeel • Opstelling, inrichting, installaties in bedrijf stellen en op juiste
werking controleren en instellen• Vochtige lucht diagram• Comfort in de aircotechniek: uitblaaspatronen, geluid, tocht• Symbolen en schema’s van split- & multi-split aircosystemen• Onderhouds en servicewerkzaamheden en overzicht van veel
voorkomende storingen, oorzaken en oplossingen• Storingzoeken in alle componenten volgens de ROVC SMIDO-
methode (Storing, Melding, Informeren, Diagnose, Oplossen)
Practicum:De cursus kent twee practicumdagen waarin de opgedane kennis wordt toegepast in diverse praktijkopdrachten, die zowel betrek-king hebben op herkenning, werking als op het storingzoeken.
Airco: split & multi-split
Aircotechniek is niet meer weg te denken uit onze huidige maatschappij. Vrijwel overal wordt er een comfortabel klimaat gecreëerd door het toepassen van aircosystemen, die zowel voor koelen als verwarmen worden ingezet. In deze cursus worden split- & multi-split aircosystemen behandeld, waarbij aandacht wordt besteed aan de werking, constructie, installatie en het onderhoud. Na het volgen van deze cursus bent u in staat om split- & multi-split aircosystemen te instal-leren, onderhouden en storingen te verhelpen.
Overig:De opleiding leidt niet op tot het F-gassen certificaat, maar is wel een uitstekende voorbereiding op de cursus F-gassen II.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Technicus aircotechniek (verwacht medio 2011)• F-gassen categorie II
Voor meer informatie, examenprogramma, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 6 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede April, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.795,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 8 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede April, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 950,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
KT
NIEUWE CURSUS
85
Cursusdoel:• Koelkringloop en het koelproces in een koelinstallatie kunnen
verklaren• Werking van VRF- en warmtepompsystemen begrijpen• Inzicht in de constructie van de onderdelen van deze systemen• Bekend raken met de toepassing van diverse koudemiddelen • Inzicht in de juiste wijze van monteren en installeren van VRF-
en warmtepompsystemen, inclusief comfort• Zelfstandig onderhoud kunnen plegen, storingen en afwijkin-
gen zoeken en oplossen
Voor wie?(Service)monteurs, onderhouds- en storingstechnici, (toezichthou-dende) medewerkers die in hun dagelijkse werk met VRF- en warm-tepompsystemen in aanraking komen. Als vooropleiding is de ROVC-cursus Basis aircotechniek of gelijkwaardige kennis vereist.
Inhoud:• Werking en de theoretische basis van een koudesysteem • Begrippen m.b.t. het koelproces• Koelkringloop en het Mollier- of log p-h diagram• Toepassing, eigenschappen en druk/enthalpiediagram van
koudemiddelen • Opbouw en werking van VRF- en warmtepompsystemen, de
verschillende functies en schema’s• Opbouw, werking en functie van de verschillende componenten
in buiten- en binnendelen• Regel- en beveiligingsapparatuur • Opstelling, inrichting, leidingwerk, installaties in bedrijf stellen
en op juiste werking controleren en instellen• Vochtige lucht diagram• Comfort in de aircotechniek: uitblaaspatronen, geluid, tocht• Storingzoeken, onderhouds- en servicewerkzaamheden
Practicum:De cursus kent twee practicumdagen waarin de opgedane kennis toegepast wordt in diverse praktijkopdrachten die zowel betrek-
Airco: VRF- en warmtepompsystemen
In de koeltechniek worden steeds meer technieken gecom-bineerd zoals koelen en verwarmen. In VRF-systemen (lucht/lucht warmtepomp) kan dit zelfs gelijktijdig plaats vinden, waardoor de ene ruimte gekoeld en de andere verwarmd wordt. Ook is met deze systemen warm water te maken, waardoor een koppeling aan tapwater of verwarmingssyste-men mogelijk is. In deze cursus leert u de werking, construc-tie en opbouw van VRF-systemen kennen en deze systemen te installeren en onderhouden.
king hebben op het toetsen van de kennis als het storingzoeken in installaties en het plegen van onderhoudswerkzaamheden.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Technicus aircotechniek (verwacht medio 2011)• F-gassen categorie I of IV
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
Industriële Autom
atisering
CURSUS
VERNIEUWD
DAGVARIANT
Duur 7 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede September, oktober
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.095- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
AVONDVARIANT
Duur 10 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede November
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.250,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
NIEUWE CURSUS
KTK
ou
detech
niek
86
Cursusdoel:• Inzicht krijgen in de verschillen tussen synthetische en natuur-
lijke koudemiddelen en bekend raken met de toepassing • Kennis van milieuaspecten van beide typen koudemiddelen• Inzicht krijgen in de werking en constructie van installaties voor
natuurlijke koudemiddelen • Inzicht krijgen in de werking en constructie van alle onderdelen
in installaties voor natuurlijke koudemiddelen• Bekend raken met de veiligheidsaspecten en wetgeving • Inzicht krijgen in de juiste wijze van monteren en installeren van
installaties met natuurlijke koudemiddelen
Voor wie?Monteurs, TD-medewerkers, service technici die in hun dagelijkse werk te maken krijgen met natuurlijke koudemiddelen. Een voor-opleiding op het gebied van koeltechniek, klein commerciële koel-techniek, split- & multi-split aircosystemen of VRF- en warmte-pompsystemen of gelijkwaardig is vereist.
Inhoud:• Verschillen tussen synthetische en natuurlijke koudemiddelen• Toepassingsgebieden van natuurlijke koudemiddelen• De opbouw en werking van koelinstallaties met natuurlijke kou-
demiddelen• De opbouw, werking en functie van verschillende componenten
die specifiek worden toegepast in installaties met natuurlijke koudemiddelen
• Toepassing, eigenschappen en druk/enthalpiediagram van natuurlijke koudemiddelen
• Opstelling, inrichting en leidingwerk• (Veiligheids) voorschriften en wetgeving voor natuurlijke koude-
middelen (PGS 13-2)• Schema’s van installaties met natuurlijke koudemiddelen
Practicum:Tijdens de cursus worden praktijkcases met betrekking tot het gebruik van natuurlijke koudemiddelen behandeld.
Installaties met natuurlijke koudemiddelen
Natuurlijke koudemiddelen staan aan de basis van de moder-ne koudetechniek maar brengen specifieke veiligheidseisen met zich mee. Met name het gebruik van ammoniak en kooldioxide maar ook iso-butaan en propaan vereisen de nodige aandacht. U leert de verschillende natuurlijke koudemiddelen kennen, krijgt inzicht in waar ze toegepast worden en u leert specifieke veiligheidseisen. Na afloop heeft u kennis en inzicht in het werken met natuurlijke koudemiddelen en bent u bekend met de veiligheidsaspecten.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Technicus koeltechniek (verwacht medio 2011)• Elektrotechniek voor koel- en aircosystemen (verwacht medio
2011)
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, mei, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 695,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
KT
NIEUWE CURSUS
87
Cursusdoel:Het behalen van het F-gassen diploma categorie I waarmee u werkzaamheden aan stationaire of mobiele koelinstallaties met een koudemiddelinhoud ≥ 3kg (≥ 6kg als het een hermetisch gesloten systeem betreft) mag verrichten:• Terugwinnen koudemiddel• Installeren en onderhouden • Lekcontrole waarbij het koelcircuit wel mag worden geopend of
waarbij het koelcircuit niet mag worden geopend• Terugwinnen koudemiddel van een airco in een voertuig of
mobiel werktuig
Voor wie?Monteurs, installateurs of technici die in aanraking komen met installaties die koudemiddelen bevatten en nog niet in het bezit zijn van een F-gassen diploma categorie I. Als vooropleiding is de ROVC-cursus Koeltechniek of gelijkwaardig noodzakelijk. Praktijk-ervaring en vaardigheid met installeren en inspecteren van koelin-stallaties en hardsolderen is wenselijk.
Inhoud:• Eigenschappen van koudemiddelen• Technische en kwaliteitseisen voor koelinstallaties• Fabricage en montage van koelinstallaties• Testen, legen, vacumeren, vullen, instellen en inregelen• Het gebruik van meet- en testapparatuur en het meten van
bedrijfsomstandigheden• Invullen van logboeken en rapportformulieren• Analyseren van storingen en het milieubewust oplossen hiervan• Inspectie en diagnose stellen aan koelinstallaties en opstellen
van meetrapporten• Controle installatie op juiste werking en specificaties
Practicum:Het practicum wordt uitgevoerd op een erkende F-gassen examen-locatie. U oefent onder deskundige begeleiding onder andere: han-delingen aan koelinstallaties op de voorgeschreven manier te ver-
F-gassen categorie I
Monteurs die in de koudetechniek werken met milieuschade-lijke koudemiddelen (CFK’s, HCFK’s en HFK’s) moeten volgens de internationale regelgeving beschikken over een diploma conform de Europese F-gassen verordening. Deze cursus leidt u op voor het examen en het werken aan stationaire en mobiele installaties met een koudemiddelin-houd ≥ 3kg (≥ 6kg als het een hermetisch gesloten systeem betreft) volgens F-gassen categorie I.
richten, hardsolderen en het op de juiste wijze monteren van koppelingen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektrotechniek voor koel- en aircosystemen (verwacht medio
2011)
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 10 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
5 practicumdagen
Plaats Start
Ede Februari, april, augustus, september
Afsluiting Examen en diploma via STEK. U dient zich
hiervoor zelf op te geven bij STEK. Voor data en
prijzen zie www.stek.nl
Prijs € 2.610,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 20 avonden van 19.00 - 22.00 uur waarvan
10 practicumavonden
Plaats Start
Ede Diverse startmomenten in 2011
Afsluiting Examen en diploma via STEK. U dient zich
hiervoor zelf op te geven bij STEK. Voor data en
prijzen zie www.stek.nl
Prijs € 2.200,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
KTK
ou
detech
niek
88
Cursusdoel:Het behalen van het F-gassen diploma categorie II waarmee u werkzaamheden aan stationaire koelinstallaties met een koudemid-delinhoud < 3kg (< 6kg als het een hermetisch gesloten systeem betreft) mag verrichten:• Terugwinnen koudemiddel • Installeren en onderhouden• Lekcontrole waarbij het koelcircuit niet wordt geopend in statio-
naire of mobiele installaties
Voor wie?Monteurs, installateurs of technici die in aanraking komen met installaties die koudemiddelen bevatten en nog niet in het bezit zijn van een F-gassen diploma categorie II. Als vooropleiding is de ROVC cursus Koeltechniek of Koeltechniek: klein commerciële koelsyste-men noodzakelijk. Praktijkervaring en vaardigheid met hardsolde-ren zijn wenselijk.
Inhoud:• Eigenschappen van koudemiddelen• Technische eisen voor en de kwaliteit van koelinstallaties • Fabricage en montage van koelinstallaties• Testen, legen, vacumeren, vullen, instellen en inregelen van
koelinstallaties• Gebruik van meet- en testapparatuur en het meten van bedrijfs-
omstandigheden• Invullen van logboeken en rapportformulieren• Analyseren van storingen en het milieubewust oplossen hiervan
Practicum:Het practicum wordt uitgevoerd op een erkende F-gassen examen-locatie met installaties die tijdens het examen worden gebruikt. U oefent onder deskundige begeleiding onder andere handelingen aan koelinstallaties op de voorgeschreven manier te verrichten, hardsolderen en op de juiste wijze koppelingen te monteren.
F-gassen categorie II
Monteurs die in de koudetechniek werken met milieu-schadelijke koudemiddelen (CFK’s, HCFK’s en HFK’s) moeten volgens de internationale regelgeving beschikken over een diploma conform de Europese F-gassen verordening. Dit is om het vrijkomen van milieuschadelijke koudemiddelen te beperken. Deze cursus leidt u op voor het examen en het werken aan stationaire installaties met een koudemiddelinhoud < 3kg (< 6kg als het een hermetisch gesloten systeem betreft) volgens F-gassen categorie II.
Overig: Voor het examen dient u zichzelf aan te melden bij STEK. Voor meer informatie of een online inschrijfformulier zie www.stek.nl
Wilt u een vervolg op deze cursus?• F-gassen categorie I - aanvulling• Technicus koeltechniek (verwacht medio 2011)
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 6 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
3 practicumdagen
Plaats Start
Ede Maart, mei, september, november
Afsluiting Examen en diploma via STEK. U dient zich
hiervoor zelf op te geven bij STEK. Voor data en
prijzen zie www.stek.nl
Prijs € 1.540,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 12 avonden van 19.00 - 22.00 uur waarvan
6 practicumavonden
Plaats Start
Ede Diverse startmomenten in 2011
Afsluiting Examen en diploma via STEK. U dient zich
hiervoor zelf op te geven bij STEK. Voor data en
prijzen zie www.stek.nl
Prijs € 1.430,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
KT
89
Cursusdoel:Het aanvullen van uw F-gassen categorie II diploma tot een vol-waardig diploma volgens categorie I, waardoor u na het afronden van deze cursus de volgende werkzaamheden aan stationaire of mobiele koelinstallaties met een koudemiddelinhoud ≥ 3kg (≥ 6kg als het een hermetisch gesloten systeem betreft) mag verrichten: • Terugwinnen koudemiddel • Installeren en onderhouden• Lekcontrole waarbij het koelcircuit niet wordt geopend• Lekcontrole waarbij het koelcircuit wel mag worden geopend• Terugwinnen koudemiddel van een airco in een voertuig of
mobiel werktuig
Voor wie?Monteurs, installateurs of technici die in aanraking komen met installaties die koudemiddelen bevatten en reeds in het bezit zijn van een F-gassen diploma categorie II en nu hun F-gassen categorie I diploma willen behalen.
Inhoud:• Inspectie van en diagnose stellen aan koelinstallaties en het
opstellen van meetrapporten• Controleren of een installatie voldoet aan de specificaties en
juiste werking • Invullen van logboeken
Practicum:Het practicum wordt uitgevoerd op een erkende F-gassen examen-locatie met installaties die ook tijdens het examen worden gebruikt. U oefent daar onder deskundige begeleiding de onderdelen die noodzakelijk zijn om uw F-gassen categorie I diploma te behalen, zoals installatie, inspectie en componentenkennis met onderdelen als afstellen, diagnose stellen, controleren op juiste werking van de installatie en diverse componenten.
F-gassen categorie I -aanvulling
Monteurs die in de koudetechniek werken met milieu-schadelijke koudemiddelen (CFK’s, HCFK’s en HFK’s) moeten volgens de internationale regelgeving beschikken over een diploma conform de Europese F-gassen verordening. Deze aanvullende cursus op het F-gassen categorie II diploma leidt u op voor het examen en het werken aan stationaire en mobiele installaties met een koudemiddelinhoud ≥ 3kg (≥ 6kg als het een hermetisch gesloten systeem betreft) volgens F-gassen categorie I.
Overig:Voor het examen dient u zichzelf aan te melden bij STEK.Voor meer informatie of een online inschrijfformulier ziewww.stek.nl
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Technicus koeltechniek (verwacht medio 2011)• Elektrotechniek voor koel- en aircosystemen (verwacht medio
2011)
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 4 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede April, september, november
Afsluiting Examen en diploma via STEK. U dient zich
hiervoor zelf op te geven bij STEK. Voor data en
prijzen zie www.stek.nl
Prijs € 1.145,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 8 avonden van 19.00 - 22.00 uur waarvan
4 practicumavonden
Plaats Start
Ede Diverse startmomenten in 2011
Afsluiting Examen en diploma via STEK. U dient zich
hiervoor zelf op te geven bij STEK. Voor data en
prijzen zie www.stek.nl
Prijs € 900,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal
KTK
ou
detech
niek
90
Cursusdoel:Het behalen van het F-gassen diploma categorie III waarmee u de volgende werkzaamheden aan stationaire koelinstallaties met een koudemiddelinhoud < 3kg (< 6kg als het een hermetisch gesloten systeem betreft) mag verrichten:• Terugwinnen koudemiddel
Voor wie?Medewerkers die verantwoordelijk zijn voor het leeghalen van koelinstallaties en nog niet in het bezit zijn van een F-gassen diplo-ma categorie III. Enige koeltechnische kennis is noodzakelijk.
Inhoud:• Inzicht in de werking en het doel van koelinstallaties• Inzicht in de milieuregelgeving rondom koelinstallaties• Legen en vacumeren van koelinstallaties en controleren of de
koelinstallatie volledig leeg is• Het gebruik van terugwinapparatuur• Verwerken van het koudemiddel
Practicum:Het practicum wordt uitgevoerd op een erkende F-gassen examen-locatie met installaties die ook tijdens het examen worden gebruikt. U oefent daar onder deskundige begeleiding de diverse onderdelen die u heeft geleerd, zoals handelingen aan koelinstallaties op de voorgeschreven manier verrichten.
Overig:Voor het examen dient u zichzelf aan te melden bij STEK. Voor meer informatie of een online inschrijfformulier zie www.stek.nl
F-gassen categorie III
Medewerkers die verantwoordelijk zijn voor het leeghalen van koelinstallaties en dus werken met milieuschadelijke koudemiddelen (CFK’s, HCFK’s en HFK’s) moeten volgens de internationale regelgeving beschikken over een F-gassen diploma categorie III zoals vastgelegd in de Europese F-gassen verordening. Deze cursus leidt u op voor het examen en het werken aan stationaire installaties met een koudemiddelinhoud < 3kg (< 6kg als het een hermetisch gesloten systeem betreft) volgens F-gassen categorie III.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Basis koeltechniek • Basis aircotechniek
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Mei, november
Afsluiting Examen en diploma via STEK. U dient zich
hiervoor zelf op te geven bij STEK. Voor data en
prijzen zie www.stek.nl
Prijs € 595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
KT
91
Cursusdoel:Het behalen van het F-gassen diploma categorie IV waarmee u de volgende werkzaamheden aan stationaire of mobiele koelinstalla-ties met een koudemiddelinhoud ≥ 3kg (≥ 6kg als het een herme-tisch gesloten systeem betreft) mag verrichten:• Lekcontrole waarbij het koelcircuit niet wordt geopend
Voor wie?Operators, monteurs en technische medewerkers die verantwoor-delijk zijn voor het uitvoeren van lekcontroles aan installaties met een koudemiddelinhoud ≥ 3kg (≥ 6kg als het een hermetisch geslo-ten systeem betreft) en nog niet in het bezit zijn van een F-gassen diploma categorie IV. Als vooropleiding is de ROVC-cursus Koel-techniek of Airco: VRF- en warmtepompsystemen (of gelijkwaar-dig) noodzakelijk. Praktijkervaring met koeltechnische installaties is wenselijk.
Inhoud:• Inzicht in de milieuregelgeving rondom koelinstallaties• Het gebruik van lekdetectie-, meet- en testapparatuur ten
behoeve van lekzoeken• Interpretatie van gemeten parameters• Controle en invullen van logboeken en rapportformulieren
Practicum:Het practicum wordt uitgevoerd op een erkende F-gassen examen-locatie met installaties die ook tijdens het examen gebruikt worden. U oefent daar onder deskundige begeleiding de diverse onderdelen die u heeft geleerd, zoals het uitvoeren van de lekdetectie en het verwerken van de meetgegevens.
Overig:Voor het examen dient u zichzelf aan te melden bij STEK. Voor meer informatie of een online inschrijfformulier zie www.stek.nl
F-gassen categorie IV
De internationale regelgeving rondom koelinstallaties stelt eisen aan de uitvoering van lekcontroles aan koelinstallaties met een koudemiddelinhoud ≥ 3kg waarbij de installatie niet geopend wordt. Deze eisen zijn vastgelegd in de Europese F-gassen verordening. Medewerkers die deze lekcontroles uitvoeren moeten beschikken over een F-gassen diploma categorie IV. Deze cursus leidt u op voor het werken aan sta-tionaire installaties met een koudemiddelinhoud ≥ 3kg (≥ 6kg als het een hermetisch gesloten systeem betreft).
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Technicus koeltechniek (verwacht medio 2011)• F-gassen categorie I
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Juni, november
Afsluiting Examen en diploma via STEK. U dient zich
hiervoor zelf op te geven bij STEK. Voor data en
prijzen zie www.stek.nl
Prijs € 655,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
KTK
ou
detech
niek
92 Met 2 pagina’s vernieuwd practium
UNIEK IN NEDERLAND: HET KOUDETECHNIEK PRACTICUM VAN ROVC!
• 260 m² met de nieuwste koel- en aircosystemen• Grote variatie aan technieken• 20 installaties
93Met 2 pagina’s vernieuwd practium
ROVC Koudetechniek cursussen: praktijkgericht en direct toepasbaar
Binnen de koudetechniek markt is er een grote behoefte
aan cursussen op vakdiscipline, zoals: klein- en stationair
commerciële koeltechniek, split & multi-split aircosystemen
en VRF- en warmtepompsystemen. Ook het onderscheid in
leerniveaus wordt door de markt belangrijk gevonden. Om
op deze vraag in te spelen heeft ROVC cursussen ontwik-
keld op verschillende niveaus, waarbij alleen dat leren wat
de dagelijkse praktijk vraagt centraal staat
Een belangrijk onderdeel van de koudetechniek cursussen
is de praktijkles. Hiervoor is, in samenwerking met meer-
dere koudetechniek partijen een practicum ontwikkeld
met 20 trainingsinstallaties. Aankomend koudetechniek
cursisten komen tijdens de practicumlessen in aanraking
met moderne en technisch hoogwaardige installaties.
De praktijk dichtbij
“ROVC is puur gericht op de techniek, alle noodzakelijke
kennis is aanwezig en er staat altijd een goede leraar voor
de groep. De praktijk is goed verzorgd. De nieuwe practi-
cuminstallaties zijn hypermodern en geven een goed beeld
van wat je in de praktijk tegenkomt ”
Klimaatbalans B.V.
Edwin Pijpers, Monteur
KT
93
Ko
ud
etechn
iek
94
"Ik kan de normen nu vertalen naar mijn eigen dagelijks werk."
95
NEN 1010 & NEN 3140
94 | Artikel NEN 1010 & NEN 3140
96 | NEN 1010 & NEN 3140: Veil igheid in de elektrotechniek
98 | NEN 1010
99 | NEN 1010 Opfris
100 | NEN 3140 Voldoend onderricht persoon
101 | NEN 3140 Herinstructie voldoend onderricht persoon
102 | NEN 3140 Vakbekwaam persoon
103 | NEN 3140 Herinstructie vakbekwaam persoon
104 | NEN 3140 Gecertif iceerd vakbekwaam persoon
105 | NEN 3140 Herinstructie gecertif iceerd vakbekwaam persoon
106 | NEN 1010 & NEN 3140 Instal latie- of werkverantwoordeli jke laagspanning
107 | NEN 3140 Herinstructie instal latie- of werkverantwoordeli jke laagspanning
108 | Keuren elektrisch handgereedschap voor niet-elektrotechnici
109 | Keuren elektrisch handgereedschap voor elektrotechnici
110 | Meten en inspecteren van elektrische instal laties
111 | Keurmeester batteri j lader NEN 3140 voldoend onderricht persoon
NN
96
NEN is de afkorting van Nederlandse Norm. Eigenlijk is
voor bijna alles wel een norm, en dus ook voor elektri-
sche installaties. In Europa zijn de eisen rondom het vei-
lig werken met elektrische installaties vastgelegd in de
norm NEN-EN 50110. Maar elke lidstaat heeft het recht
om de norm aan te vullen met eigen bepalingen. En die
staan – voor Nederland – in de NEN 3140. In feite een
aanscherping van de Europese eisen.
‘‘Veilig werken is een must maar het moet wel werkbaar blijven’’
Pouw Jongbloed, commissielid NEN 3140, voorzitter van
de normcommissie Elektrische uitrusting van machines en
bestuurslid STIPEL.
Tevens Productmanager NEN 1010 & NEN 3140.
Duidelijk en concreet
Pouw Jongbloed adviseert bedrijven over elektrische veiligheid
en Europese regelgeving. Hij ontwikkelt nieuwe cursussen,
geeft les en traint docenten. Jongbloed vertelt: “De Europese
norm is op diverse punten aangepast en dan is het logisch om
de NEN 3140 daarop te laten aansluiten. Bovendien waren we
nooit gelukkig met de normteksten, die één op één zijn ver-
taald uit de NEN-EN 50110. Door die letterlijke vertaling kreeg
je onduidelijke zinnen of er stond niet wat er zou moeten
staan. Daarom is de NEN 3140 vernieuwd, al kan je beter spre-
ken van herformuleren. Een lossere vertaling, die beter com-
municeert waaraan de elektrotechnische branche zich moet
houden. De nieuwe NEN 3140 zal ook minder misverstanden
NN
OC
97ROVC Cursusgids 2011 Schakelschema
oproepen, bijvoorbeeld over het vaststellen van spanningsloosheid
of het afvoeren van lading. Maar ook het loslaten van het WEB-
niveau voor het vaststellen van het juiste opleidingsniveau is in de
nieuwe norm volstrekt helder.”
Veiligheid of productie?
Jongbloed zegt dat de verantwoordelijkheid voor ‘veilig werken’
primair ligt bij de werkgever, al heeft hij de vrijheid om het toezicht
uit te besteden aan een werknemer met voldoende kennis en lei-
dinggevende capaciteiten. “In de praktijk zie je vaak een span-
ningsveld tussen twee belangen: veiligheid voor de mensen en ren-
dement van het proces. Ofwel: de klassieke clash tussen veiligheid
en productie. Daarom is er in de NEN 3140, een bepaling die voor-
schrijft dat de werkgever bij voorkeur én een werkverantwoorde-
lijke én een installatieverantwoordelijke moet aanstellen. Overigens
stond dat in de ‘oude NEN 3140’ ook, maar in de nieuwe wordt dit
aspect veel duidelijker gesteld.” Iedereen weet nu precies waar hij
aan toe is.”
Cursussen
De NEN cursussen van ROVC behandelen alle belangrijke verande-
ringen, zoals de verscherpte inspectie-eisen, werkvoorschriften en
aanwijzingsbeleid. Jongbloed heeft zich ingezet voor de herformu-
lering van NEN 3140 én blijft zich inzetten voor het overbrengen
van die kennis, omdat hij de tragische cijfers scherp op zijn netvlies
heeft: elk jaar zijn er 2 tot 4 doden te betreuren en lopen 50 tot
500 mensen ernstige verwondingen op – van het missen van een
oog tot derdegraads verbrandingen. “Als iedereen zich zou hou-
den aan de NEN 3140, zouden dergelijke ongelukken niet gebeu-
ren. Helaas wordt er nog te vaak gewerkt aan installaties onder
spanning, iets wat de wet én NEN 3140 nadrukkelijk verbieden.
Maar de meeste ongelukken gebeuren door onachtzaamheid –
even koffie drinken en dan verder werken aan de groep die niet is
vrijgesteld. Het gaat om bewustwording: bij de monteur, maar ook
bij het management. Zelfs over hoogspanning wordt vaak nog te
makkelijk gedacht.”
Op de vraag waarom het goed zou zijn om de cursus NEN 3140 te
volgen, antwoordt Jongbloed dat de werkgever – mocht er een
ongeluk gebeuren – in elk geval aan de Inspectie kan laten zien dat
hij aan zijn verplichting heeft voldaan. En voor de monteur? “Die
doet er goed aan zijn kennis op te frissen. De meeste ongelukken
zie je bij mensen van rond de 40. Dan slaat de routine toe. Maar
werken met elektriciteit op de automatische piloot is killing – soms
letterlijk.”
NN
98
De NEN 1010 & 3140 en de Arbowet
Alle bedrijven in Nederland dienen zich aan de Arbowet te houden.
De NEN 3140 en de NEN 1010 zijn opgenomen in de Arbowet,
waardoor de NEN-normen in de dagelijkse praktijk de kracht van
wet hebben.
Als u zich aan de gestelde eisen van de NEN 3140 en NEN 1010
normen houdt, houdt u zich ook aan de Arbowet. Bedrijven die de
normen niet naleven, moeten kunnen aantonen de veiligheidsvoor-
schriften in de wet dusdanig te volgen dat deze niet overtreden
wordt. Dat is in het algemeen veel lastiger. Bij bedrijven die zich
door de normen laten leiden, zal de Arbeidsinspectie geen onregel-
matigheden vinden. Een geruststellende gedachte gezien de
omvangrijke gevolgen die een overtreding van de Arbowet kan
hebben!
Bedrijfsveiligheid en -zekerheid
De toepassing van de NEN 3140 en NEN 1010 normen waarborgt
niet alleen de bedrijfsveiligheid en –zekerheid, maar zorgt boven-
dien intern voor meer duidelijkheid. Zo zijn medewerkers goed op
de hoogte van de voorschriften over het werken aan elektrische
installaties. Ze weten welke werkzaamheden ze aan elektrische
installaties mogen verrichten en welke niet. De NEN 1010 geeft
medewerkers de minimumveiligheidseisen waaraan laagspannings-
installaties in de industrie, woning- en utiliteitsbouw moeten vol-
doen. Uw medewerkers moeten natuurlijk wel zelf de risico’s in
kunnen schatten en de uitvoeringswijze van de werkzaamheden
bepalen.
De NEN 3140 is een verzameling richtlijnen om in bedrijfsomgevingen veilig te werken aan elektrische installaties met laag-
spanning tot 1000 V AC en 1500 V DC. In de praktijk gaat het hierbij om het werken met, onderhoud plegen aan en het regel-
matig inspecteren van elektrische installaties met als doel de veiligheid binnen een werkomgeving op een zo hoog mogelijk
niveau te houden. De NEN 1010 is de norm voor het aanleggen en ontwerpen van (delen van) elektrische installaties.
TAAKOMSCHRIJVING BENOEMINGSNIVEAU WERKZAAMHEDEN CURSUS OPFRISSEN TERMIJN
Ontwerpen en
leidinggeven Installatie- of
werkverantwoordelijke
Installaties ontwerpen en uitbreiden volgens normen en voorschriften
Installaties beheren in leidinggevende functie
Medewerkers beoordelen en benoemen
NEN 1010 & NEN 3140 Installatie- of werkverantwoordelijkeNEN 3140 Herinstructie installatie-
of werkverantwoordelijke2 jaar
Storingzoeken en
modificeren Vakbekwaam persoon
Aanpassen en ombouwen van complexere installaties: PLC, frequen-
tieregelaars, softstarters, noodstopvoorzieningen, veiligheidscircuits,
analyseren van storingen
NEN 3140 Gecertificeerd vakbekwaam persoonNEN 3140 Herinstructie gecerti-
ficeerd vakbekwaam persoon3 jaar
Storingzoeken 2e lijns Vakbekwaam persoonMeten, af- en inschakelen, controleren, werken in/aan schakelkasten,
onderdelen repareren en vervangen
Storingstechnicus elektro
NEN 3140 Vakbekwaam persoon
Elektrisch schakelen
NEN 3140 Herinstructie vakbe-
kwaam persoon2 jaar
Storingzoeken 1e lijns Voldoend onderricht
persoon
Zekeringen verwisselen, mespatronen trekken, lampen en armaturen
vervangen, thermische pakketten resetten, motoren af- en aankoppelen,
stopcontacten en schakelaars vervangen, verlengsnoeren maken
NEN 3140 Voldoend onderricht persoon
NEN 3140 Voldoend onderricht persoon tijdelijke installaties
Elektrisch schakelen
NEN 3140 Herinstructie voldoend
onderricht persoon 2 jaar
Keuren elektrisch
handgereedschap Voldoend onderricht
persoon
Keuren van: boormachines, decoupeerzagen, soldeerbouten, looplam-
pen, lasmachines, zwerfkasten, koffiezetapparaten, computers, wasma-
chines
Keuren elektrisch handgereedschap voor niet-elektrotechnici
Keuren elektrisch handgereedschap voor elektrotechnici
- Leek - - - -
NEN 1010 & NEN 3140:Veiligheid in de elektro-techniek
NN
NEN 3140 in de praktijk
De NEN-implementatie kan concreet gemaakt worden door binnen
bedrijven een duidelijke taakverdeling te hanteren: de zogenaamde
benoemingen. NEN 3140 maakt onderscheid tussen:
• Leken
• Voldoend onderrichte personen
• Vakbekwame personen
• Installatie- of werkverantwoordelijken
Door medewerkers te benoemen voor specifieke taken op basis van
hun opleidingsniveau en ervaring is altijd duidelijk wie, wanneer,
wat wel of juist niet mag doen. Voorwaarde hierbij is dat medewer-
kers periodiek hun kennis en vaardigheden opfrissen door middel
van herinstructies.
ROVC en de NEN-normen
ROVC maakt reeds vele jaren actief deel uit van verschillende over-
legorganen en commissies zoals de NEC 44, NEC 64, NEC 623 en
de Stichting Persoonscertificering Elektrotechniek (STIPEL). Op
basis van haar opgebouwde expertise initieert ROVC nieuwe ont-
wikkelingen en ondersteunt overheidsinstanties en bedrijven bij het
daadwerkelijk gestalte geven aan hun veiligheidsbeleid. Natuurlijk
kan ROVC uw verantwoordelijkheid niet overnemen; u hierbij
effectief ondersteunen kunnen we echter wel!
ROVC opleidingen: getoetst in de praktijk!
ROVC heeft verschillende concrete en praktische opleidingen op
alle benoemingniveaus die volledig zijn afgestemd op de dagelijkse
praktijk van uw medewerkers. Zij brengen de theorie direct in de
praktijk in onze moderne practicumruimte. De opleidingen voor de
NEN 3140 benoemingen worden afgesloten door een eindtoets op
theoretische vaardigheden. Bij het succesvol afleggen van de toets
ontvangt de deelnemer een certificaat.
Persoonscertificering
STIPEL heeft het initiatief genomen voor een eenduidig certificatie-
systeem voor opleidingen en examens in de elektrotechniek. Mede-
werkers die regelmatig buiten eigen bedrijfsterrein voor derden
werkzaam zijn, kunnen hiermee eenduidig aantonen over voldoen-
de kennis en vaardigheden te beschikken. Op basis van vastgestel-
de eindtermen kunnen elektrotechnici zich nu certificeren volgens
de norm ISO/IEC 17024. De examens hiervoor staan onder verant-
woording van de onafhankelijke certificatie-instellingen DNV,
KEMA en TÜV die de kwaliteit van de examens waarborgen. Via
ROVC kunt u uw persoonscertificaat Gecertificeerd Vakbekwaam
Persoon behalen (blz. 64).
Implementatie veilig werken
Voor ondernemingen die niet alleen hun medewerkers willen oplei-
den en benoemen, maar hun veiligheidsbeleid structureel willen
aanpakken, heeft ROVC het unieke ‘NEN 3140 implementatieplan’
ontwikkeld. Aan de hand van dit implementatieplan kunt u op een-
voudige, gestructureerde wijze uw bedrijfsrisico’s in kaart brengen.
Een gedetailleerd advies biedt u vervolgens concrete handvatten
voor de realisatie van een structureel en efficiënt veiligheidsbeleid
binnen uw organisatie. Tijdens elke stap van dit proces kunnen wij
u helpen.
TAAKOMSCHRIJVING BENOEMINGSNIVEAU WERKZAAMHEDEN CURSUS OPFRISSEN TERMIJN
Ontwerpen en
leidinggeven Installatie- of
werkverantwoordelijke
Installaties ontwerpen en uitbreiden volgens normen en voorschriften
Installaties beheren in leidinggevende functie
Medewerkers beoordelen en benoemen
NEN 1010 & NEN 3140 Installatie- of werkverantwoordelijkeNEN 3140 Herinstructie installatie-
of werkverantwoordelijke2 jaar
Storingzoeken en
modificeren Vakbekwaam persoon
Aanpassen en ombouwen van complexere installaties: PLC, frequen-
tieregelaars, softstarters, noodstopvoorzieningen, veiligheidscircuits,
analyseren van storingen
NEN 3140 Gecertificeerd vakbekwaam persoonNEN 3140 Herinstructie gecerti-
ficeerd vakbekwaam persoon3 jaar
Storingzoeken 2e lijns Vakbekwaam persoonMeten, af- en inschakelen, controleren, werken in/aan schakelkasten,
onderdelen repareren en vervangen
Storingstechnicus elektro
NEN 3140 Vakbekwaam persoon
Elektrisch schakelen
NEN 3140 Herinstructie vakbe-
kwaam persoon2 jaar
Storingzoeken 1e lijns Voldoend onderricht
persoon
Zekeringen verwisselen, mespatronen trekken, lampen en armaturen
vervangen, thermische pakketten resetten, motoren af- en aankoppelen,
stopcontacten en schakelaars vervangen, verlengsnoeren maken
NEN 3140 Voldoend onderricht persoon
NEN 3140 Voldoend onderricht persoon tijdelijke installaties
Elektrisch schakelen
NEN 3140 Herinstructie voldoend
onderricht persoon 2 jaar
Keuren elektrisch
handgereedschap Voldoend onderricht
persoon
Keuren van: boormachines, decoupeerzagen, soldeerbouten, looplam-
pen, lasmachines, zwerfkasten, koffiezetapparaten, computers, wasma-
chines
Keuren elektrisch handgereedschap voor niet-elektrotechnici
Keuren elektrisch handgereedschap voor elektrotechnici
- Leek - - - -
NEN
1010 & N
EN 3140
Onze NEN 3140 cursussen zijn aangepast aan de nieuwe uitgave van NEN 3140!
NN
100
Cursusdoel:• De NEN 1010 op eenvoudige wijze in de praktijk toepassen
door o.a. het verrichten van zelfstandig installatiewerk • Voldoen aan de huidige regels voor aanpassingen, onderhoud
en kleinschalige nieuwbouw zoals die binnen onderhouds- en storingsdiensten gebruikelijk zijn
• Inzicht in de huidige bepalingen voor componentkeuze, aanleg-wijze, schakelen en scheiden, schemasoorten en -toepassingen, mechanische eisen, opbouw van verdeelinrichtingen, etc.
Voor wie?Iedereen die elektrotechnisch installatiewerk volgens de NEN 1010 moet uitvoeren op nieuwe en te wijzigen installaties. Een elektro-technische vooropleiding op minimaal LTS-E niveau of de cursus Elektrisch schakelen en enige elektrotechnische praktijkervaring is gewenst.
Inhoud:• Schema’s en tekeningen• De elektrische en mechanische opbouw van een installatie• Huisinstallaties• Krachtstroominstallaties• Bedrijfsinstallaties
NEN 1010
Het werken aan elektrische installaties is er de afgelopen jaren niet gemakkelijker op geworden. Niet alleen worden de installaties in technisch opzicht ingewikkelder, maar met name de regelgeving wordt steeds complexer en is sterk aan wijzigingen onderhevig. De nieuwe NEN 1010 is onder het Bouwbesluit van kracht op nieuwe en te wijzigen installaties. De cursus NEN 1010 brengt u op de hoogte van alle essentiële aspecten en consequenties van de (nieuwe) NEN 1010 voor uw werksituatie.
Practicum:Tijdens de cursus oefent u in ons practicum onder deskundige lei-ding de diverse werkzaamheden die u volgens de NEN 1010 mag uitvoeren. U oefent en werkt aan huisinstallaties, industriële instal-laties en utiliteit installaties. Hierbij voert u opdrachten uit die geba-seerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen zult komen.
Overig:• Als u onze cursus NEN 1010 & NEN 3140 Installatie- of werk-
verantwoordelijke laagspanning gevolgd heeft of wilt volgen, vormt de cursus NEN 1010 voor u geen extra aanvulling
• De laatste versie van de complete bundel NEN 1010 maakt verplicht deel uit van de cursus
Wilt u een vervolg op deze cursus?• NEN 3140 Vakbekwaam persoon• NEN 3140 Gecertificeerd vakbekwaam persoon
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 6 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Maart, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.145,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, normbundel à € 240,- en lunch
NN
101
Cursusdoel:• Inzicht in de belangrijkste wijzigingen in de NEN 1010 • De nieuwe norm praktisch kunnen toepassen in nieuwbouw- en
uitbreidingsprojecten
Voor wie?Iedereen die in het verleden kennis heeft opgedaan over de NEN 1010:2005, maar nog niet op de hoogte is van de belangrijke wij-zigingen en consequenties van de nieuwe NEN 1010:2007. Een elektrotechnische vooropleiding in combinatie met kennis van de NEN 1010:2005 is gewenst.
Inhoud:• Het werken met en het zoeken naar voorschriften in de nieuwe
norm • Algemene wijzigingen en de eigen verantwoordelijkheid bij het
ontwerp en gewijzigde termen• Nieuwe aardingsvoorschriften waaronder de uitgebreide basis-
potentiaalvereffening • Gewijzigde afschakeltijden voor TN- en TT-stelsels en de toepas-
sing van de 5 seconden regel bij groepen vanaf 32A • Verplichte toepassing van aanvullende beveiliging (30 mA aard-
lekschakelaar) in industrie en utiliteit voor contactdozen tot en met 20A
• Waarborgen selectiviteit bij aardlekbeveiliging • Problemen met ongewenst uitschakelen van 30 mA aardlek-
beveiliging in industrie en utiliteit EMC en EMI bekabelings- en vereffeningseisen voor installaties (in utiliteits- en industriële gebouwen)
• De verplichte invoering van een hoofdschakelaar en opdeling van de installatie in delen
• Toegelaten installatiemethoden
NEN 1010 Opfris
De nieuwe NEN 1010:2007 is in oktober 2007 verschenen. Ver-geleken met de vorige editie is de norm ingrijpend gewijzigd. Deze opfriscursus brengt u in één dag op de hoogte van de belangrijkste wijzigingen en consequenties voor uw bedrijf.
• Aangepaste inspectie eisen voor nieuwe installaties • Periodieke inspectie van bestaande installaties naar deel 6 van
NEN 1010 • Nieuwe en gewijzigde rubrieken in deel 7, waaronder het ver-
vallen van zone 3 in badkamers en andere noodzakelijke aan-passingen
• Vervallen basisvoorzieningen in ruimten (minimaal aantal wcd’s, etc.)
• Gewijzigde relatie van het aantal aansluitpunten per eindgroep
Overig:Zonder kennis van de NEN 1010:2005 raden wij u aan de reguliere cursus NEN 1010 te volgen, die u op de hoogte brengt van alle essentiële aspecten en consequenties van de meest recente versie van de norm NEN 1010 voor uw werksituatie.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• NEN 3140 Vakbekwaam persoon• NEN 3140 Gecertificeerd vakbekwaam persoon
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, mei, juni , september, november,
december
Afsluiting Certificaat
Prijs € 330,- excl. BTW en normbundel
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NNN
EN 1010 &
NEN
3140
102
Cursusdoel:• Gevaren en risico’s kunnen inschatten bij eenvoudige elektro-
technische werkzaamheden• Eenvoudige elektrotechnische handelingen op een veilige
manier kunnen uit voeren
Voor wie?Iedereen die eenvoudige werkzaamheden aan elektrotechnische installaties verricht of door zijn werkgever benoemd wil worden tot Voldoend onderricht persoon.
Inhoud:• Het spanningsloos maken vóór en het opnieuw inschakelen na
werkzaamheden• Het monteren van stekkers en contra-stekkers• Het vervangen van (TL-)lampen en starters• Het vervangen van stopcontacten (wandcontactdozen) en licht-
schakelaars• Het af- en aankoppelen van elektromotoren• Het aanbrengen en verwijderen van stoppen (smeltveiligheden)
en mespatronen• Het resetten van thermische pakketten
Practicum:Na de lunch oefent u in ons practicum, onder deskundige leiding, de diverse werkzaamheden die u als voldoend onderricht persoon mag uitvoeren zoals het spanningsloos maken en inschakelen van een installatie, vervangen van diverse elektrotechnische componen-ten en af- en aankoppelen van elektromotoren. Hierbij maakt u gebruik van opdrachten die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Overig:Uw werkgever kan u, eventueel na bedrijfsspecifieke instructies, benoemen tot Voldoend onderricht persoon.
NEN 3140 Voldoend onderricht persoon
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektrisch schakelen• Industriële automatisering
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Zwolle
Iedere maand
April, oktober
April, oktober
Maart, november
Maart, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 320,- excl. BTW en normbundel
Inclusief Lesmateriaal en lunch
“Ik weet nu hoe ik veilig kan werken.”
NN
103
Cursusdoel:Het opfrissen van de kennis en vaardigheden van de NEN 3140 om blijvend veilig te kunnen werken aan elektrotechnische installaties als Voldoend onderricht persoon.
Voor wie?Alle Voldoend onderrichte personen die volgens de NEN 3140 en Arbowet toe zijn aan hun 2-jaarlijkse herinstructie om veilig te blij-ven werken en hun benoeming te behouden.
Inhoud:• Het spanningsloos maken vóór en het opnieuw inschakelen na
werkzaamheden• Het monteren van stekkers en contrastekkers• Het vervangen van (TL-)lampen en starters• Het vervangen van stopcontacten (wandcontactdozen) en licht-
schakelaars• Het af- en aankoppelen van elektromotoren• Het aanbrengen en verwijderen van stoppen (smeltveiligheden)
en mespatronen• Het resetten van thermische pakketten
Practicum:Na de lunch oefent u in ons practicum, onder deskundige leiding, de diverse werkzaamheden die u als voldoend onderricht persoon mag uitvoeren zoals het spanningsloos maken en inschakelen van een installatie, vervangen van diverse elektrotechnische componen-ten en af- en aankoppelen van elektromotoren. Hierbij voert u opdrachten uit die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektrisch schakelen• Industriële automatisering
NEN 3140 Herinstructie voldoend onderricht persoon
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Zwolle
Januari, februari, april, mei, juni, augustus, sep-
tember, oktober, november, december
Juni, oktober
Oktober
December
Maart, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 320,- excl. BTW en normbundel
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NNN
EN 1010 &
NEN
3140
104
Cursusdoel:• Veilig werken aan elektrotechnische installaties• Derden veilig laten werken aan elektrotechnische installaties• Gebruikmaken van de juiste gereedschappen en preventie-
materialen• Verschillende situaties op veiligheid beoordelen
Voor wie?Iedereen die werkt aan en inspectie uitvoert op schakelkasten en machines die onder spanning staan en iedereen die door zijn werk-gever benoemd wil worden tot Vakbekwaam persoon. Een voorop-leiding op minimaal LTS-E niveau of de cursus Elektrisch schakelen is gewenst.
Inhoud:• Relevante kennis van de Europese norm NEN-EN 50110-1, NEN
3140 en de Arbowet• Inzicht in mogelijke gevaren en ongelukken• Uitgangspunten voor een veilige bedrijfsvoering en het veilig
uitvoeren van onderhoud• Personeel en werkvoorschriften• Inspectie van arbeidsmiddelen• Werkvoorschriften voor het spanningsloos, onder spanning en
in de nabijheid van spanningsvoerende delen werken• Gebruik van hulpmiddelen, waaronder persoonlijke bescher-
mingsmiddelen en de Laagspanningsbundel
Practicum:Tijdens deze practicumdag oefent u in ons practicum, onder des-kundige leiding, de diverse werkzaamheden die u als vakbekwaam persoon mag uitvoeren zoals het spanningsloos maken en inscha-kelen van een installatie, vervangen van diverse elektrotechnische componenten, af- en aankoppelen van elektromotoren, het wer-ken aan een groepenkast en doormeten van een schakelkast, tes-ten van elektrisch handgereedschap en aardlekschakelaars en ver-wisselen van mespatronen. Hierbij voert u opdrachten uit die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
NEN 3140 Vakbekwaam persoon
Overig:Uw werkgever kan u, eventueel na bedrijfsspecifieke instructies, benoemen tot Vakbekwaam persoon.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Storingstechnicus elektro• Praktische elektronica• Elektronica; storingzoeken in modulaire systemen
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Zwolle
Iedere maand
April, november
Maart, november
November
Oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 440,- excl. BTW en normbundel
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NN
105
Cursusdoel:Het opfrissen van de kennis en vaardigheden van de NEN 3140 om blijvend veilig te kunnen werken aan elektrotechnische installaties als Vakbekwaam persoon.
Voor wie?Alle Vakbekwaam personen die volgens de NEN 3140 en Arbowet toe zijn aan hun 2-jaarlijkse herinstructie om veilig te blijven werken en hun benoeming te behouden.
Inhoud:• Relevante kennis van de Europese norm NEN-EN 50110-1,
NEN 3140 en de Arbowet• Inzicht in mogelijke gevaren en ongelukken • Uitgangspunten voor een veilige bedrijfsvoering en het veilig
uitvoeren van onderhoud• Personeel en werkvoorschriften• Inspectie van arbeidsmiddelen• Werkvoorschriften voor het spanningsloos, onder spanning en
in de nabijheid van spanningsvoerende delen werken• Gebruik van hulpmiddelen, waaronder persoonlijke bescher-
mingsmiddelen en de Laagspanningsbundel
Practicum:Na de lunch oefent u, onder deskundige leiding, in ons practicum de diverse werkzaamheden die u als Vakbekwaam persoon moet kunnen uitvoeren. Hierbij maakt u gebruik van opdrachten die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Overig:Uw werkgever kan u na deze herinstructie, eventueel na bedrijfs-specifieke instructies, opnieuw benoemen tot Vakbekwaam per-soon.
NEN 3140 Herinstructie vakbekwaam persoon
Wilt u een vervolg op deze cursus?• NEN 1010 & NEN 3140 Installatie- of werkverantwoordelijke
laagspanning• NEN 1010• Storingstechnicus elektro
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1/2 practicumdag
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Zwolle
Iedere maand
Juni, oktober
April, november
Maart, december
Maart, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 320,- excl. BTW en normbundel
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NNN
EN 1010 &
NEN
3140
106
Cursusdoel:• Veilig werken aan elektrotechnische installaties• Derden veilig laten werken aan elektrotechnische installaties• Gebruikmaken van de juiste gereedschappen en preventiema-
terialen• Veilig werken en anderen op een veilige manier laten werken• Inzicht in de risico’s omtrent veilig werken met elektrische instal-
laties• Behalen van het Persoonscertificaat van vakbekwaamheid vol-
gens EN 45013, afgegeven door de certificerende instelling DNV bij positief examenresultaat
Voor wie?Elektrotechnische medewerkers die regelmatig worden ingehuurd of buiten het eigen bedrijfsterrein voor derden werkzaam zijn. De cursus is tevens geschikt voor iedereen die werkt aan en inspectie uitvoert van schakelkasten en machines die onder spanning staan en/of door zijn werkgever benoemd wil worden tot Vakbekwaam persoon. Een vooropleiding op minimaal LTS-E niveau of de cursus Elektrisch schakelen en enige jaren ervaring in de elektrotechniek is gewenst.
Inhoud:• Relevante kennis van de Europese norm NEN-EN 50110-1, NEN
3140 en de Arbowet• Inzicht in mogelijke gevaren en ongelukken• Uitgangspunten voor een veilige bedrijfsvoering en het veilig
uitvoeren van onderhoud• Personeel en werkvoorschriften• Inspectie van arbeidsmiddelen en installaties• Werkvoorschriften voor het spanningsloos, onder spanning en
in de nabijheid van spanningsvoerende delen werken• Gebruik van hulpmiddelen, waaronder persoonlijke bescher-
mingsmiddelen en de Laagspanningsbundel
NEN 3140 Gecertificeerd vakbekwaam persoon
Practicum:Tijdens deze praktijkgerichte cursusdagen oefent u in ons practi-cum, onder deskundige leiding, de diverse werkzaamheden die u als Gecertificeerd Vakbekwaam persoon mag uitvoeren zoals het in- en uitschakelen van verdelers en motoreindgroepen, veiligstel-len van (delen van) een installatie, ingebruikname van een eind-groep na wijziging of uitbreiding, bijschakelen of afkoppelen van een transformator en uitvoeren van diverse metingen. Hierbij voert u opdrachten uit die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen zult komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Storingstechnicus elektro• Praktische elektronica• Elektronica; storingzoeken in modulaire systemen
Voor meer informatie, examenprogramma, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur excl. examen
Plaats Start
Ede Januari, maart, mei, september, oktober,
november
Afsluiting STIPEL-examen
Prijs € 970,- excl. BTW en normbundel
Inclusief Lesmateriaal, lunch, STIPEL-examen en
DNV-certificaat
NN
107
Cursusdoel:• Blijvend veilig werken aan elektrotechnische installaties• Voldoen aan de door de Arbowet verplichte herinstructie• Geldigheid van het certificaat behouden na succesvolle afslui-
ting van het examen
Voor wie?Alle Gecertificeerde Vakbekwaam personen die volgens de NEN 3140 en Arbowet toe zijn aan hun 3-jaarlijkse herinstructie om vei-lig te blijven werken en hun STIPEL-certificaat en benoeming te behouden.
Inhoud:• Wet- en regelgeving• Uitgangspunten voor een veilige bedrijfsvoering• Elektrische risico’s en algemene veiligheidsmaatregelen• Werk- en onderhoudsprocedures• Verdeling bevoegdheden en verantwoordelijkheden• Elektrotechnische en bedieningswerkzaamheden• Werkzaamheden in specifieke ruimten
Practicum:Tijdens deze praktijkgerichte cursusdag oefent u in ons practicum, onder deskundige leiding, de diverse werkzaamheden die u als gecertificeerd vakbekwaam persoon mag uitvoeren zoals het in- en uitschakelen van verdelers en motoreindgroepen, veiligstellen van (delen van) een installatie, ingebruikname van een eindgroep na wijziging of uitbreiding, bijschakelen of afkoppelen van een trans-formator en uitvoeren van diverse metingen. Hierbij voert u opdrachten uit die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen zult komen.
Overig:Uw werkgever kan u, eventueel na bedrijfsspecifieke instructies, opnieuw benoemen tot Vakbekwaam persoon. Meer informatie over persoonscertificatie vindt u op www.stipel.nl
NEN 3140 Herinstructie gecertificeerd vakbekwaam persoon
Wilt u een vervolg op deze cursus?• NEN 1010 & NEN 3140 Installatie- of werkverantwoordelijke
laagspanning• Praktische elektronica• Elektronica; storingzoeken in modulaire systemen
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
Industriële Autom
atisering
AVONDVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur excl. examen
Plaats Start
Ede Februari, mei, oktober, november
Afsluiting STIPEL-examen
Prijs € 615,- excl. BTW en normbundel
Inclusief Lesmateriaal, lunch, STIPEL-examen en
DNV-certificaat
NNN
EN 1010 &
NEN
3140
108
Cursusdoel:• Op een veilige en verantwoorde manier uitbreidingen en ver-
anderingen in elektrische installaties - zowel huisinstallaties als zeer complexe bedrijfsinstallaties - aanbrengen
• Deze elektrische installaties beheren vanaf de voeding tot en met de machines
Voor wie?Iedereen die binnen zijn bedrijf verantwoordelijk is of wordt voor de veiligheid omtrent de technische staat, bedrijfsvoering en werk-zaamheden met en aan elektrische installaties en door zijn werkge-ver benoemd wil worden tot Installatie- of werkverantwoordelijke. Een vooropleiding op LTS-E niveau of de cursus Storingtechnicus elektro en ruime praktijkervaring, organisatievermogen en leiding-gevende capaciteiten zijn gewenst.
Inhoud:• Uitbreidingen/wijzigingen realiseren en gevolgen onderkennen• Inzicht in en toepassing van uitgangspunten van normeringen• Storingen zoeken, herkennen en verhelpen• Standaard elektrotechnische installaties doorgronden en inspec-
teren• Metingen verrichten om te beoordelen of de installatie voldoet
aan de normen• Controleren van arbeidsmiddelen en werken met veiligheidspro-
cedures • Signaleren van en omgaan met gevaarlijke situaties die kunnen
ontstaan bij het werken met elektrische installaties• Relevante aspecten uit de NEN 1010, NEN 3140 en NEN-EN-IEC
60204-1• Motoren en motorregelingen• Kabelberekenen aan de hand van de tabellen uit de NEN 1010
Practicum:U oefent in ons practicum, onder deskundige leiding, de diverse werkzaamheden die u als Installatie- of werkverantwoordelijke moet uitvoeren zoals het spanningsloos maken en inschakelen van
NEN 1010 & NEN 3140 Installatie- of werkverant-woordelijke laagspanning
een installatie, vervangen van diverse elektrotechnische componen-ten, af- en aankoppelen van elektromotoren, het werken aan een groepenkast en doormeten van een schakelkast, testen van elek-trisch handgereedschap en aardlekschakelaars, verrichten van metingen, storingen zoeken, herkennen en verhelpen en het ver-wisselen van mespatronen. De opdrachten lijken op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Besturingstechniek
DAGVARIANT
Duur 11 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede Maart, november
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.985,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch, examen, normbundels
NEN 3140 en NEN 1010
AVONDVARIANT
Duur 18 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Alkmaar, Amstelveen, Breda, Ede, Eindhoven, Geleen, Goes, Groningen,
Hengelo, Heerenveen, Rotterdam, Zaandam, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.755,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, examen, normbundels NEN 3140
en NEN 1010
NN
109
Cursusdoel:Blijvend (anderen) veilig (laten) werken aan elektrische installaties
Voor wie?Alle Installatie- of werkverantwoordelijken die volgens de NEN 3140 en Arbowet toe zijn aan hun 2-jaarlijkse herinstructie om vei-lig te blijven werken en hun benoeming te behouden.
Inhoud:• Opzet NEN-EN 50110-1 en NEN 3140 (3e druk)• Basisprincipes van veilig werken• Risicobeoordeling aan de hand van ongevalsoorzaken• Bepalen van de inspectietermijnen • Personeel: bevoegdheden, werkprocedures (bijv. bij spannings-
loos werken, onder spanning werken en in de nabijheid van actieve delen werken), eisen aan personeel, organisatie, werk-opdrachten, gereedschap, hulpmiddelen en PBM’s
Practicum:U oefent in ons practicum, onder deskundige leiding, de diverse werkzaamheden die u als installatie- of werkverantwoordelijke moet kunnen uitvoeren zoals het uitvoeren van handelingen en controles aan Motor Control Centers (MCC’s) en schakelkasten en controleren van elektrische apparatuur op basis van procedures voor veilig werken uit de NEN 3140 norm. Hierbij voert u opdrach-ten uit die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen zult komen.
Overig:Uw werkgever kan u, eventueel na bedrijfsspecifieke instructies, herbenoemen tot Installatie- of werkverantwoordelijke.
NEN 3140 Herinstructie installatie- of werkverant-woordelijke laagspanning
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Besturingstechniek• Projectleider
Voor meer informatie, examenprogramma, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Iedere maand
Afsluiting Certificaat
Prijs € 330,- excl. BTW en normbundel
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NNN
EN 1010 &
NEN
3140
110
Cursusdoel:• Elektrisch handgereedschap, lasapparatuur, zwerfkasten en PC’s
keuren door tests en controles volgens de huidige voorschriften• Een keuringssysteem opzetten
Voor wie?Iedereen zonder elektrotechnische vooropleiding die, volgens NEN 3140 en/of VCA-checklist, keuringen gaat verrichten aan elektrisch handgereedschap.
Inhoud:• Basiskennis elektrotechniek• Eenvoudige schakelingen• Elektriciteitsrisico’s• Klasse-indeling elektrische arbeidsmiddelen• Waarom, wanneer en door wie inspecteren• Veel voorkomende gebreken en bijbehorende risico’s• Visuele inspectie van apparatuur• Grenswaarden en meetmethoden voor isolatieweerstand, weer-
stand van beschermingsleidingen en lekstroom• De administratieve afhandeling van inspecties
Practicum:De theorie van deze cursus wordt continu afgewisseld met praktijk-gerichte opdrachten. Onder deskundige leiding oefent u zelf in ons practicum de diverse werkzaamheden die u bij het keuren van elek-trisch handgereedschap en verplaatsbare werktuigen moet uitvoe-ren. U werkt met moderne meetapparatuur bij het meten van iso-latieweerstand, de weerstand van beschermingsleidingen en lekstroom. Hierbij voert u opdrachten uit die gebaseerd zijn op situ-aties die u in de praktijk tegen zult komen.
Overig:Uw werkgever kan u, eventueel na bedrijfsspecifieke instructies, benoemen voor het daadwerkelijk keuren van elektrisch handge-reedschap.
Keuren elektrisch handgereedschap voor niet-elektrotechnici
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektrisch schakelen• NEN 3140 Voldoend onderricht persoon
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Januari, maart, mei, augustus, oktober, november
April, november
Maart, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 470,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NN
111
Cursusdoel:• Elektrisch handgereedschap, lasapparatuur, zwerfkasten en PC’s
keuren volgens de huidige voorschriften door tests en controles• Een keuringssysteem opzetten
Voor wie?Iedereen die moet voldoen aan de eisen van de NEN 3140 en/of VCA-checklist met betrekking tot het periodiek keuren van elek-trisch handgereedschap of zijn kennis en vaardigheden op dit gebied wil opfrissen. Een LTS-E vooropleiding of de cursus Elek-trisch schakelen is gewenst.
Inhoud:• Inspectie: waarom, wanneer en door wie• Elektriciteitsrisico’s• Klasse-indeling elektrische arbeidsmiddelen• Veel voorkomende gebreken en bijbehorende risico’s• Visuele inspectie van apparatuur• Grenswaarden en meetmethoden voor isolatieweerstand, weer-
stand van beschermingsleidingen en lekstroom• De administratieve afhandeling van inspecties
Practicum:De theorie van deze cursus wordt continu afgewisseld met praktijk-gerichte opdrachten. Onder deskundige leiding oefent u zelf in ons practicum de diverse werkzaamheden die u bij het keuren van elek-trisch handgereedschap en verplaatsbare werktuigen moet uitvoe-ren. U werkt met moderne meetapparatuur bij het meten van iso-latieweerstand, de weerstand van beschermingsleidingen en lek- stroom. Hierbij voert u opdrachten uit die gebaseerd zijn op situa-ties die u in de praktijk tegen zult komen.
Overig:Uw werkgever kan u, eventueel na bedrijfsspecifieke instructies, benoemen voor het daadwerkelijk keuren van elektrisch handge-reedschap.
Keuren elektrisch handgereedschap voor elektrotechnici
Wilt u een vervolg op deze cursus?• NEN 3140 Vakbekwaam persoon• Storingstechnicus elektro
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1/2 practicumdag
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Zwolle
Januari, februari, maart, april, mei, september,
oktober, november
April
April, oktober
Maart, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 295,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NNN
EN 1010 &
NEN
3140
112
Cursusdoel:• Meten en inspecteren van zowel bestaande als nieuwe installa-
ties en delen daarvan• De juiste metingen verrichten en meetwaardes correct interpre-
teren en rapporteren• Meetfouten voorkomen
Voor wie?Iedereen die elektrische installaties moet inspecteren, maar nog over onvoldoende praktische kennis beschikt. Minimaal een LTS-E vooropleiding of de cursus Storingtechnicus elektro is vereist.
Inhoud:• Te verrichten metingen• Foutloze uitvoering van de metingen• Interpretatie en rapportage van de meetgegevens• Gebruik van meters zoals: Meggers, Profitest en multimeter
Practicum:Een groot deel van deze cursus bestaat uit het daadwerkelijk meten en inspecteren van elektrische installaties. Onder deskundige lei-ding oefent u zelf in ons practicum de diverse inspectiewerkzaam-heden. Hierbij maakt u gebruik van opdrachten die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen zult komen.
Meten en inspecteren van elektrische installaties
Elektrische installaties moeten geïnspecteerd worden. Voor nieuwe installaties wordt hiervoor verwezen naar de norm NEN 1010. Voor bestaande installaties naar de norm NEN 3140. In beide gevallen bestaat de inspectie uit twee delen, namelijk meten en een visuele controle. Deze cursus richt zich op het uitvoeren van inspectiemetingen aan de installatie met behulp van de juiste meetapparatuur.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• NEN 1010 & NEN 3140 Installatie- of werkverantwoordelijke
laagspanning• NEN 1010
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede
Januari, februari, april, september, oktober,
november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 285,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NN
113
Cursusdoel:De batterijladers van mobiel intern transportmaterieel (elektrische heftrucks, reachtrucks, palletwagens e.d.) op veilige en deskundige manier kunnen inspecteren en keuren.
Voor wie?Monteurs en kermeesters van mobiel intern transportmaterieel die (onder VeBIT of zelfstandig) onderhoud plegen aan mobiel intern transportmateriaal.
Inhoud:• Periodieke controle NEN 3140• Veiligheid van elektrische arbeidsmiddelen • Gebruik van meetinstrumenten• Visuele inspectie laders• Metingen aan laders • Rapportage
Practicum:U oefent onder deskundige leiding de werkzaamheden die u als keurmeester zult gaan uitvoeren, zoals de visuele inspecties van de laders en aansluitingen en trekontlastingen. Met behulp van speci-ale meters bepaalt u isolatieweerstand, lekstroom en open span-ning van diverse laders.
Keurmeester batterijlader NEN 3140 voldoend onderricht persoon
Binnen de sector mobiel intern transport groeit de toepassing van elektrisch transportmaterieel, zoals heftrucks, reacht-rucks, palletwagens en elektrotrekkers. Voor het opladen van de batterijen die in dit transportmaterieel gebruikt worden, wordt gebruik gemaakt van laders die volgens de geldende Arbowetgeving gekeurd dienen te worden. Tijdens deze cur-sus leert u batterijladers veilig te keuren volgens de NEN 3140 normen, hiermee voldoet u aan de VeBIT eis op dit gebied.
Overig:Uw werkgever kan u benoemen tot Keurmeester batterijlader NEN 3140 Voldoend onderricht persoon.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Herinstructie keurmeester mobiel intern transportmaterieel
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1/2 practicumdag
Plaats Start
Ede
Februari, april, mei, september, oktober,
november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 315,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
NNN
EN 1010 &
NEN
3140
114
"De relatie met de klanten en de samenwerking met collega’s is beter dan ooit."
115
114 | Schakelschema
116 | De servicemonteur als ambassadeur
117 | Communicatievaardigheden voor technici
118 | Zelfverzekerd en assertief communiceren
119 | Effectieve storingsrapportage
120 | Commerciële gespreksvaardigheden voor technici
121 | De kracht van de klacht
122 | Praktisch leidinggeven op de werkvloer
123 | Leidinggeven: leiden of l i jden?
124 | Situationeel leiderschap
125 | Resultaatgericht coachen
126 | Communicatievaardigheden voor leidinggevenden
127 | Omgaan met lastig gedrag
128 | Operationeel management - Vernieuwd
129 | Midden management A
130 | Projectleider - Vernieuwd
131 | Presenteren kun je leren
132 | Veranderen & Verbeteren
Organisatie & Communicatie
ROVC in samenwerking met
OC
116
OC
Schakelschema
Ritha Klerk
Productmanager Organisatie & Communicatie
Communiceren doen we de hele dag. Verbaal en non-verbaal,
in woord en gebaar. Soms bedoeld maar vaker onbedoeld.
Communicatie is geen eenrichtingsverkeer. Alles wat u zegt of
doet, wordt door een ander opgepikt en op gereageerd. Ook
in de werksituatie worden we daar mee geconfronteerd. Een
leidinggevende die niet goed ligt bij de groep, waarvan zijn me-
dewerkers zeggen: “hij is zo star”, of “hij luistert niet”. Een
monteur die bij klanten komt, maar door de wijze waarop hij
communiceert en zich gedraagt, niet het visitekaartje is dat het
bedrijf wenst. Maar ook binnen een groep collega’s kan het
voorkomen dat iemand door de manier waarop hij communi-
ceert buiten de boot valt.
Met de ROVC communicatietrainingen kunt u in uw eigen com-
municatiespiegel kijken en kunt u zien wat de effecten van uw
communicatie zijn. In de cursussen krijgt u naast theoretische
kennis, vooral praktische handvatten om uw communicatieve
vaardigheden te verbeteren.
Kijk eens in de communicatiespiegel!
Zoek uw vervolgmogelijkheden ter ver-breding of verdieping binnen uw vakge-bied in het schakelschema. Wilt u verder leren in een ander vakgebied of wilt u een persoonlijk studieadvies?
Vul dan de OntwikkelWijzer in op www.rovc.nl/ontwikkelwijzerof bel ons op 0318 - 698 698
OC
117
Communicatie-vaardigheden voor technici
blz. 117
De servicemonteur als ambassadeur
blz. 116
Effectieve storings-rapportage
blz. 119
Presenteren kun je leren blz. 131
Commerciële gespreksvaardig-
heden voor techniciblz. 120
Zelfverzekerd en assertief
communicerenblz. 118
De kracht van de klachtblz. 121
Projectleiderblz. 130
Operationeel management
blz. 128
Cursussen voor technische medewerkersOnderstaande cursussen zijn speciaal ontwikkeld voor technici met klantcontact.
Leidinggeven: leiden of lijden?
blz. 123
Praktisch leiding-geven op de werkvloerblz. 122
Resultaatgericht coachenblz. 125
Presenteren kun je leren blz. 131
Communicatie-vaardigheden voor leidinggevenden
blz. 126
Situationeel leiderschap
blz. 124
Omgaan met lastig gedrag
blz. 127
Projectleiderblz. 130
Midden management A
blz. 129
Cursussen voor leidinggevendenOnderstaande cursussen zijn speciaal ontwikkeld voor technische mede-werkers met een leidinggevende functie of die daar naar doorgroeien.
OC
118
Cursusdoel:• De ambassadeursrol met meer zelfvertrouwen vervullen • Verbeteringen aan kunnen dragen in de processen en com-
municatie die zich afspelen in de relatiedriehoek klant-bedrijf- servicemonteur
• De klant tevreden stellen, omdat u zich beter kunt inleven in zijn belangen en u weet hoe u hier mee om moet gaan
• Lastige situaties en boze klanten beter aanpakken doordat u inzicht heeft gekregen in de communicatietechnieken die hier een rol bij spelen
Voor wie?Servicemonteurs die effectiever willen kunnen omgaan met de problemen, vragen, wensen en eisen van hun klanten.
Inhoud:• Korte theoretische instructies en praktijkopdrachten • Gesprekstechnieken en presentatie, houding en opstelling • Opbouwen en in stand houden van een goede relatie met uw
klant door goede vragen te stellen en te luisteren • Uzelf dienstbaar opstellen en verwijten niet persoonlijk opvatten • Begrip hebben voor de klant, ook als deze boos is • Een sterkte/zwakte analyse van uw klantenservice, waarbij
gebruik wordt gemaakt van een vaardigheidsmeter • Inzicht krijgen in de grenzen tot waar u toezeggingen kunt
doen over o.a. garanties, levertijden en onderhoud
De servicemonteur als ambassadeur
Als servicemonteur moet u meer kunnen dan alleen de technische klus klaren. Voor tevreden klanten en goede relaties moet u ook diverse andere rollen kunnen vervullen. Lastige situaties en boze klanten vergen specifieke (com-municatieve) vaardigheden om tot oplossingen te komen naar tevredenheid van de klant en uw bedrijf. Tijdens deze cursus wordt u zich bewust van de ambassadeursrol die u vervult en leert u om te gaan met lastige situaties.
• Het samenspel met collega’s van o.a. de verkoopafdeling, de planning, het magazijn
• Gevoel voor serviceverlening en de adviserende rol
Praktijk:Praktijkopdrachten waarbij praktijksituaties, zoals het omgaan met een boze klant, worden nagebootst.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Effectieve storingsrapportage• Zelfverzekerd en assertief communiceren
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaatsen Start
Ede
Purmerend
Zwolle
Maart, mei, september, november, december
April, oktober
April, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 645,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OC
119
Cursusdoel:• Inzicht in aspecten die de communicatie met uw klanten en col-
lega’s verbeteren • Inzicht in de patronen van communicatie• Inzicht in overtuigend communiceren• Inzicht in het effect van uw stijl van communiceren• Actiever luisteren en de juiste vragen stellen • Informatie op een duidelijke wijze overbrengen • Beter gebruik maken van uw lichaamstaal • Opbouwende kritiek geven • Omgaan met kritiek, klachten en waarderingen • Uw uitstraling en persoonlijke effectiviteit bevorderen • Gespreksstructuren herkennen en doelen behalen • Uzelf beter presenteren
Voor wie?Deze training is speciaal ontwikkeld voor technici die graag hun communicatief vermogen willen aanscherpen. Kortom iedereen binnen de technische branche die de communicatie met klanten en collega’s wil verbeteren, zowel aan de telefoon als in persoonlijke gesprekken.
Inhoud:• Inzicht in verschillende stijlen van communiceren• Verbale en non-verbale communicatie• Inzicht in de eigen stijl van communiceren
Communicatievaardigheden voor technici
Hoe effectief communiceren uw medewerkers? Komen zij moeiteloos in contact met anderen en weten ze zich krach-tig en helder uit te drukken? In deze training leert men hoe wederzijds begrip ontstaat door de juiste vragen te stellen en empathie te tonen. Door inzicht in gespreksstructuren en non-verbale signalen van de ander, is men in staat om gesprekken te sturen. En daarmee het beoogde resultaat te behalen. Combineer vakkennis met effectieve communicatie en breng ook het functioneren van uw medewerkers op een hoger plan.
• Effectief taalgebruik en beeldend spreken• De kracht van het positief denken• Vragen stellen en doorvragen• Inzicht in gespreksstructuren• Gesprekstechnieken• Samenvatten, actief luisteren• Omgaan met weerstanden, klachten en verwijten• Empathie tonen en emotiereductie
Praktijk:De cursus bevat veel oefeningen, rollenspelen en ervaringsuit- wisseling.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Praktisch leidinggeven op de werkvloer
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaatsen Start
Ede
Hendrik-Ido-Ambacht
Maart, mei, oktober, november
November
Afsluiting Certificaat
Prijs € 750,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OCO
rgan
isatie & C
om
mu
nicatie
120
Cursusdoel:• Het vinden van de balans tussen opkomen voor uzelf en mee-
gaan met anderen• Uw grenzen duidelijk aangeven en uw mening overtuigend
aangeven• ‘Nee’ leren zeggen zonder schuldgevoel over te houden• Uw persoonlijke stijl bij assertief optreden ontwikkelen
Voor wie?Iedereen die zich in bovenstaande situaties herkent en zijn gedrag wil veranderen.
Inhoud:• Bewustwording van eigen gedrag• Assertief gedrag oefenen in verschillende situaties met oog voor
gesprekspartners• Uw persoonlijke stijl in kaart brengen en uitwerken
Praktijk:Door middel van verschillende oefeningen en cases brengt u uw eigen gedrag duidelijk in kaart, waarna u ziet waar u uw gedrag effectiever kan maken.
Zelfverzekerd en assertief communiceren
Neemt u wel eens deel aan een overleg, waarbij u een uitgesproken mening over een onderwerp heeft, maar toch uw mening niet geeft? Of kunt u moeilijk ‘nee’ zeggen als uw baas u een extra spoedopdracht wil geven? En wat doet u als u het in uw functioneringsgesprek niet eens bent met uw leidinggevende? Voor uw mening uitkomen, aangeven dat u iets wel of juist niet wilt en vooral grenzen leren stellen. Veel medewerkers vinden het erg lastig dit op eigen wijze te doen zonder anderen hierbij te kwetsen. In één dag leert u in deze praktijkgerichte training op assertieve wijze om te gaan met dit soort situaties.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Communicatievaardigheden voor technici• De kracht van de klacht
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
“Ik kan nu duidelijk mijn grenzen aangeven!”
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Mei, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 510,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OC
121
Cursusdoel:De totale effectiviteit van uw rapportagewerkzaamheden verbeteren.
Voor wie?Onderhouds- of servicemonteurs die snel en efficiënt technische rapportages moeten kunnen opstellen.
Inhoud:• Diverse rapportagevormen, waaronder het storingsrapport, de
werkbon, het verbetervoorstel en het testrapport • Praktische tips en vuistregels die direct toegepast en geoefend
worden
Praktijk:Aan de hand van diverse cases gaat u het wie, wat, waarom en hoe vastleggen op zogenaamde voorbereidingsformulieren, die handi-ge hulpmiddelen zijn voor de werkelijke rapportage.
Effectieve storingsrapportage
Waarschijnlijk beschouwt u als onderhouds- of servicemon-teur schriftelijk rapporteren als een noodzakelijk kwaad. U kunt snel een storing opzoeken en oplossen, maar de kern van de storing of het testresultaat beschrijven schiet er nog wel eens bij in. Het wordt echter wel steeds meer van u ver-wacht. Schriftelijk rapporteren is een belangrijk onderdeel van uw werkzaamheden als monteur en neemt veel tijd in beslag. Voordat u aan de rapportage begint moet u zich enkele belangrijke vragen stellen: voor wie is het bestemd, wat wil de persoon weten, waar gaat het over en hoe breng ik het over? Aan de hand van de antwoorden op deze vra-gen kunt u sneller en effectiever een rapportage opstellen.
Overig:Het draait in deze training om de communicatie en het doel van het rapporteren en niet om het Nederlands in de zin van spelling en grammatica.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• De servicemonteur als ambassadeur• Zelfverzekerd en assertief communiceren
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Mei, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 755,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OCO
rgan
isatie & C
om
mu
nicatie
122
Cursusdoel:• Inzicht in de stappen van een verkoopproces • Technieken toe kunnen passen waarmee een succesvol com-
mercieel resultaat bereikt kan worden (bijv. de verkoop van producten, diensten of ideeën en afspraken)
• Eerder ervan overtuigd zijn dat u iets aanbiedt waar de klant voordeel bij heeft en deze houding uitstralen
Voor wie?Technici die betrokken zijn bij het commerciële aspect van hun product of dienst en steeds klantgerichter moeten gaan werken.
Inhoud:• Fases in het verkoopproces en de daarbij horende vereiste
commerciële technieken • Het voeren van een inventarisatiegesprek • Het onderkennen van koopsignalen • Het afstemmen van een verkoopgesprek • Een aanbod doen • Het omgaan met bezwaren en/of weerstanden • Afsluittechnieken • Nazorg
Praktijk:De behandelde theorie wordt ondersteund met praktijkopdrachten en rollenspelen.
Commerciële gespreks-vaardigheden voor technici
Technici hebben een schat aan inhoudelijke (technische) kennis, maar beleven commerciële aspecten van hun werk bij de klant vaak als ondoorzichtig of lastig om mee om te gaan. Ook in het verkoopproces zijn echter technieken en concrete stappen te onderscheiden. Door deze te herkennen en er adequaat op te reageren, kunt u uw relatie met de klant verstevigen en meer successen behalen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Presenteren kun je leren• Omgaan met lastig gedrag
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
“Tijdens een gesprek voel ik mij nu zelfverzekerder.”
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Mei, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 845,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OC
123
Cursusdoel:• De kans die iedere klacht in zich heeft begrijpen • Emoties op leren te vangen • De klant en klacht te respecteren en op waarde te schatten • De klantrelatie verbeteren en het vertrouwen naar een hoger
niveau tillen • De communicatievaardigheden verbeteren, specifiek op klach-
ten, ontevreden klanten of andere (telefoon)gesprekken waarin de emotie met de klant hoog oploopt
Voor wie?De training is speciaal ontwikkeld voor het eerste aanspreekpunt voor de klant in uw organisatie, de binnendienst, administratie, receptie, of de medewerker op een serviceafdeling.
Inhoud:• Het communicatieproces • Verbale en non-verbale communicatievaardigheden • Kenmerken van gedrag: Het ‘Over-de-Rooie-model’ • Gesprekstructuur bij klachten • Conflicthantering • Emotiereductie, de ja-cadans bij emotie • Effectiviteit in het oplossingsproces • Het brengen van slecht nieuws
De kracht van de klacht
Kent u de uitdrukking ‘Eén klacht krijgt duizend monden?’ En weet u dat 7 van de 10 klanten hun klachten niet bij u kenbaar maken, maar direct een andere leverancier zoeken? Een klacht is een kans om aan uw klant te tonen dat u ook klaarstaat als het misgaat. Lost u de klacht écht goed op, dan ontstaat een vertrouwensrelatie die nog hechter is dan vóór de klacht. Staat deze visie ook al uw medewerkers helder voor ogen? In deze cursus leert u klachten om te buigen naar een positieve actie. De relatie met uw klant zal verbeteren en bovendien zal die tevreden klant lovend spreken over uw bedrijf. Kunt u zich betere promotie voorstellen?
• Nazorg in klachtenbehandeling • Klachtenregistratie
Praktijk:De training start met het inventariseren van persoonlijke leerwen-sen. Tevens wordt u gevraagd een praktijkcasus in te brengen. De werkwijze kenmerkt zich door een praktijkgerichte aanpak. Oefe-ningen, discussie, rollenspel en ervaringsuitwisseling voeren de boventoon. Theorie dient ter ondersteuning. De interval van een week geeft u de kans om met het geleerde te experimenteren in de praktijk en deze ervaringen uit te wisselen op de tweede trainings-dag.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Communicatievaardigheden voor technici• Omgaan met lastig gedrag
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 750,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OCO
rgan
isatie & C
om
mu
nicatie
124
Cursusdoel:• Inzicht verkrijgen in communicatietechnieken waarmee u uw
medewerkers kunt motiveren en stimuleren• U vergroot uw vaardigheden om conflicten en emoties te han-
teren• Na de training bent u in staat om het verantwoordelijkheidsge-
voel van uw medewerkers te stimuleren, zodat het zelfdenkend en probleemoplossend vermogen toeneemt
Voor wie?Voor iedereen die leiding geeft aan een uitvoerende ploeg. De cur-sus wordt vaak gevolgd door mensen met de functie: ploegleider, voorman, teamleider, uitvoerder of chef. U geeft leiding aan men-sen uit de praktijk en bent daarbij verantwoordelijk voor de dage-lijkse aansturing, werkplanning en teamresultaten.
Inhoud:• Ontwikkelen van uw leidinggevende capaciteiten• Maken van keuzes en het nemen van beslissingen• Uitzetten van bevoegdheden binnen de beleidskaders• Motiveren van uw afdeling• Omgaan met verschillende karakters• Verschil tussen probleemeigenaar en proceseigenaar
Praktisch leidinggeven op de werkvloer
Hoe gemakkelijk gaat het leidinggeven u af? Al heeft u het respect van uw medewerkers, zelfs dan blijkt leidinggeven nog niet eenvoudig te zijn. Het is een nieuwe taak die u naast uw eigenlijke vak uitoefent. Het draait daarbij vooral om vaardigheden als communiceren, organiseren, controleren, delegeren en motiveren. Deze cursus biedt u de kans om de grip op uw functie van direct leidinggevende te verstevigen. De training is praktisch van opzet, met veel aandacht voor uw persoonlijke situatie. Met nieuwe inzichten en ideeën vergroot u uw flexibiliteit en leidinggevende capaciteiten. Uw effectiviteit in de directe aansturing zal merkbaar verbeteren.
• Voeren van een correct slecht nieuwsgesprek• Sfeer en veerkracht, de basis van stressmanagement• Herkennen van uw eigen gedrag en dat van medewerkers en
het daarmee omgaan• Leidinggeven en vergaderen• Feedback geven en ontvangen
Praktijk:Er wordt gewerkt in kleine groepen. De cursus kenmerkt zich door veel interactie, zoals ervaringsuitwisseling, oefeningen en rollen-spelen. Tijdens de cursus wordt stapsgewijs en confronterend gewerkt aan het vergroten van uw zelfinzicht en vaardigheden. Er worden oefeningen en rollenspellen gedaan gebaseerd op situaties uit de praktijk.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Resultaatgericht coachen
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede
Zwolle
Hendrik-Ido-Ambacht
April, juni, november
Mei
November
Afsluiting Certificaat
Prijs € 765,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OC
125
Cursusdoel:• Leren omgaan met moeilijkheden die u bij het leidinggeven
tegenkomt • Kennis van de grondbeginselen van het leidinggeven • Uw stijl van conflictbehandeling verbeteren • Mensen kunnen motiveren • De principes voor het houden van een goede vergadering han-
teren • Problemen omzetten in kansen • Effectievere functioneringsgesprekken voeren • Weten op welk moment en op welke wijze u uw mensen wat
zegt • De juiste mensen selecteren• Doordat u uw eigen functioneren herkent, leert u uw zwakke
kanten te verbeteren
Voor wie?Iedereen die leiding geeft aan één of meerdere werknemers en de behoefte heeft inzicht te verkrijgen in zijn/haar leiderschapsstijl en deze wil verbeteren.
Inhoud:• Doornemen van uw huidige functioneren• Communicatie • Vergaderen
Leidinggeven: leiden of lijden?
Als leidinggevende bekleedt u een spilfunctie. U geeft opdrachten, instrueert en motiveert uw medewerkers, u lost problemen op, stelt doelen vast en zorgt ervoor dat deze worden gehaald. Bovenal ziet u erop toe dat uw mensen prettig kunnen samenwerken. Een hele klus waarbij u tegen vele vragen kunt oplopen, zoals: hoe corrigeer, beoordeel en motiveer ik mensen en hoe verbeter ik hun kwaliteit, hoe herken ik lastige personen en hoe los ik conflicten op, dele-geer ik en ga ik met kritiek om? Met deze vijfdaagse cursus vergroot u uw vaardigheden om met deze knelpunten om te gaan.
• Motiverend leiderschap • Conflictbehandeling• Functioneringsgesprekken • Probleembehandeling
Praktijk:De lesstof wordt ondersteund door individuele en groepsopdrach-ten, waarbij u uw eigen vaardigheden leert kennen en kan verbete-ren.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Resultaatgericht coachen• Omgaan met lastig gedrag
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 5 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, mei, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.720,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OCO
rgan
isatie & C
om
mu
nicatie
126
Cursusdoel:• Bewust worden van uw eigen gedrag en stijl van communiceren
en het effect daarvan op anderen • Uw versterkende en beperkende overtuigingen leren kennen en
daarmee om gaan • Verschillende stijlen van leidinggeven toepassen op basis van de
situatie, zoals instructie, begeleiding, coaching en delegering • Op effectieve wijze invloed uitoefenen op de inzet en
ontwikkeling van mensen
Voor wie?Deze cursus is specifiek ontwikkeld voor ambitieuze leidinggeven-den die een opbouwende en confronterende cursus zoeken om hun leiderschap verder te ontwikkelen. Deze cursus gaat verder dan alleen het aanleren van vaardigheden. U functioneert al als leidinggevende op minimaal MBO tot HBO werk- en denkniveau.
Inhoud:• Zelfanalyse leiderschap, gedrag en communicatie• Uw visie op leidinggeven• Lijden, leiden, verleiden en omleiden• Effectief en succesvol leidinggeven• Zelfanalyse stijlen van leidinggeven• Uw gedrag en communicatiestijl• Hoe anderen u zien• Effectieve leiderschapstijlen en stimulerend leiderschap
Situationeel leiderschap
Leiderschap begint bij uzelf. Wie effectief aan anderen leiding wil geven zal eerst in staat moeten zijn zichzelf te leiden. Zelfkennis omtrent gedrag, communicatie, hoe u overkomt op anderen is een noodzakelijke basis. Welke versterkende en beperkende overtuigingen draagt u mee en hoe gaat u daarmee om? Vanuit die basis is het mogelijk om aan leiderschapsvaardigheden te werken, zoals stijlen van leidinggeven en communicatiestijlen. deze training gaat de diepte in en is bedoeld om uw leiderschapstalent verder te ontwikkelen.
• Afstemmen op ontwikkelingsniveau medewerker• Instructie, begeleiding en coaching• Delegeren, de kunst van het loslaten• Conflicten, nee zeggen, omgaan met weerstand en emotie• Beperkende en versterkende leiderschapsovertuigingen• Persoonlijke leerpunten en successen• Op zoek naar het innerlijke krachtenveld: beperkende en ver-
sterkende overtuigingen• Reflectie op het eigen functioneren• Feedback, intervisie en collegiale coaching• Borging en verankering in de organisatie
Praktijk:De cursus is praktijkgericht, persoonlijk en interactief. U maakt twee uitgebreide zelfanalyses die uw leiderschapskwaliteiten en gedragskenmerken nauwkeurig in kaart brengen. Deze profielen lopen als een rode draad door de cursus. U oefent in gesimuleerde praktijksituaties. Er is veel onderlinge discussie, feedback, tips en ervaringsuitwisseling. Er wordt gewerkt met het principe van de lerende groep. Dat houdt in dat niet kennisoverdracht centraal staat, maar juist de collectieve, interactieve aanpak van de thema’s.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Midden management A
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 8.30 - 15.30 uur
Plaats Start
Ede Maart, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.340,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OC
NIEUWE CURSUS
127
Cursusdoel:• Effectiever leiding geven aan uw team • De insteek voor voeren van moeilijke gesprekken veranderen• Problemen effectiever behandelen en tot een afgewogen
besluitvorming komen • Effectiever omgaan met ’moeilijke’ persoonlijkheden • Teamleden beter en sneller op individuele basis en als team
benaderen• Anderen makkelijker inspireren en motiveren
Voor wie?Iedereen die al enkele jaren leiding geeft en wil doorgroeien naar een hoger niveau van managementgedrag.
Inhoud:• Tot een andere wijze van leidinggeven komen via het analyseren
van de individuele voorkeuren• Problemen consequent en systematisch aanpakken, waardoor
symptoombestrijding plaats maakt voor bronbestrijding• Diverse rolmogelijkheden waarover leidinggevenden moeten
beschikken • Versterken van competenties zodat u o.a. makkelijker kunt
omgaan met moeilijke mensen• Voorkomen van miscommunicatie en non-communicatie
Resultaatgericht coachen
Resultaatgericht coachen, of met andere woorden: “de kracht om anderen te kunnen motiveren en te inspireren”, is de belangrijkste factor achter elk zakelijk succes. Resultaat-gericht coachen is meer dan het leiden van een team; hoe goed u dit ook doet! Goede leiders begrijpen hoe hun men-sen geleid willen worden. Zij staan open voor verschillende persoonlijkheden en weten wanneer en welke terugkoppe-ling hun teamleden nodig hebben. Zij begrijpen het belang van eenduidigheid in hun benadering. Deze cursus is speci-fiek ontwikkeld om u te helpen uw leiderschapskwaliteiten te ontwikkelen, de teamprestatie te verbeteren en tegelijk uw zakelijke doelstellingen te realiseren.
Praktijk:De lesstof wordt ondersteund door verschillende cases om uw vaar-digheden te vergroten.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Communicatievaardigheden voor leidinggevenden• Omgaan met lastig gedrag
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.310,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OCO
rgan
isatie & C
om
mu
nicatie
128
Cursusdoel:• Inzicht krijgen in uw eigen stijl van communiceren en het effect
hiervan op anderen, staat centraal• Met uw eigen communicatie het gedrag van anderen op een
positieve manier beïnvloeden
Voor wie?Deze training is ontwikkeld voor leidinggevenden die krachtiger en effectiever willen communiceren. Hierdoor vergroot u het rende-ment van de samenwerking met anderen.
Inhoud:• Optimaliseren van uw persoonlijke effectiviteit• Samenwerking met uw medewerkers• Openheid naar en van uw medewerkers• Wederzijds respect en waardering• Inzicht in motivatie van anderen• Ontwikkelen van talenten van uw medewerkers
Communicatievaardigheden voor leidinggevenden
Welke invloed heeft uw stijl van communiceren op anderen? Heeft u grip op iedere situatie? Eigenlijk heeft niemand dat, al zouden we dat soms wel willen. Toch kan iedere leiding-gevende streven naar verbetering van zijn of haar effecti-viteit, door een scherper zelfinzicht en kundig gebruik van communicatietechnieken. Het doel dat u als leidinggevende daarbij nastreeft, is optimaal gebruik te maken van de talen-ten van uw medewerkers. U wilt uw medewerkers stimuleren en inspireren, om doelen te bereiken die in de organisatie gesteld zijn. U wilt krachtig kunnen communiceren, zodat u in gesprekken het overzicht kunt houden. Dit blijkt in de praktijk nog een hele klus. Deze training geeft u de ingre-diënten om bovenstaande uitdagingen succesvol waar te maken.
Praktijk:De werkwijze kenmerkt zich door veel interactie zoals ervaringsuit-wisseling, discussies, oefeningen en rollenspelen. Tijdens de trai-ning wordt er stapsgewijs en confronterend gewerkt aan het ver-groten van uw zelfinzicht.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Resultaatgericht coachen• Situationeel leiderschap
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
Ontdek de invloed van uw communicatiestijl!
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 750,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OC
129
Cursusdoel:• Zelf de regie van de situatie in handen houden • Uw gedrag afstemmen op uw gesprekspartner • Aandacht hebben voor het motief van het lastige gedrag • Door middel van uw eigen reactie het ’lastige’ in iemands
gedrag stoppen
Voor wie?Mensen die hun vaardigheden willen verbeteren om effectiever te reageren op lastig gedrag.
Inhoud:• Actie en reactie • Communicatie als samenspel • Samenspel ten dienste van samenwerking of tegenwerking • Hoe te verschillen van inzicht met respect voor de relatie • De 5 G’s van ’blauw’-denken • Non-verbale communicatie
Praktijk:De theorie wordt aan de hand van praktijksituaties behandeld, waarbij ook uw eigen ervaringen en die van medecursisten worden meegenomen.
Omgaan met lastig gedrag
Iedereen heeft wel eens te maken met lastig gedrag bij bij-voorbeeld collega’s of klanten. Wanneer we iemand als las-tig ervaren, reageren we vaak op dat ’lastige’ in zijn/haar gedrag, waarmee het gedrag meestal versterkt wordt. Her-kent u deze situatie? En negeert u dit gedrag met alle frus-traties van dien of wilt u hier op een effectieve manier op reageren? In deze cursus krijgt u een aantal handvatten om effectiever te reageren op lastig gedrag.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Leidinggeven: leiden of lijden?• Communicatievaardigheden voor leidinggevenden
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
“Ik kan nu makkelijker een situatie ombuigen.”
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Juni, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 425,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
OCO
rgan
isatie & C
om
mu
nicatie
130
Cursusdoel:• Verkrijgen van basiskennis, inzicht en vaardigheden op organi-
satorisch, communicatief, financieel en economisch gebied • De verschillende bedrijfsprocessen herkennen en begrijpen • Inzicht in leidinggeven, begrijpen waar, waarom en hoe bepaal-
de beslissingen in de organisatie worden genomen
Voor wie?Voor iedereen die leiding geeft en te maken heeft met werkover-leg, financiële en administratieve zaken, het organiseren van werk-zaamheden en die graag meer kennis en inzicht willen hebben om veranderingen en verbeteringen door te voeren.
Inhoud:• Informatie, marketing en communicatie in de organisatie• Omgaan met mensen in de organisatie• Financiën in de organisatie• De positie van de organisatie in de maatschappij
Praktijk:Door middel van praktijkgerichte simulaties en opdrachten oefent u diverse samenwerkings- en onderhandelingssituaties waarbij communicatie een belangrijke rol speelt. Hierbij voert u opdrachten uit die gebaseerd zijn op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Operationeel management
Er kan een moment komen dat uw (technische) werk wordt uitgebreid met taken op andere vakgebieden. U gaat bij-voorbeeld leidinggeven, krijgt te maken met de financiële zaken van uw afdeling of u komt vaker met klanten en mar-keting in aanraking. Dan is het belangrijk dat u meer inzicht krijgt in de processen die zich hierbij kunnen afspelen. Deze cursus biedt u de benodigde praktische kennis en het inzicht om deze nieuwe werkzaamheden zelfstandig en met ver-trouwen uit te voeren.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Praktisch leidinggeven
Voor meer informatie, examenprogramma,inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
AVONDVARIANT
Duur 14 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
1 practicumdag
Plaatsen Breda, Ede, Eindhoven, Groningen, Rotterdam,
Zaandam, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.370,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
DAGVARIANT
Duur 8 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Maart 1, november2
Examen 1 18 juni 20112 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.995,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
OC
CURSUS
VERNIEUWD
131
Cursusdoel:Het verkrijgen van kennis, inzicht en vaardigheden als leidingge-vende op het gebied van leiderschap, communicatie, organisatie en personeelsbeleid.
Voor wie?Deze opleiding is bestemd voor managers die al enige ervaring als leidinggevende hebben opgedaan, bijvoorbeeld in een functie als afdelingshoofd of teamleider.
Inhoud:• Motiveren en delegeren• Situatiegericht leidinggeven en coachen• Omgaan met emoties• Voeren van functionering- en beoordelingsgesprekken• Communicatiestijlen en -modellen• Vergadertechnieken en rapporteren• Gesprekstechnieken en presenteren• Groeiprocessen• Structuur aanbrengen, planvorming, beleid en doelen stellen• Timemanagement
Midden management A
Veel medewerkers groeien door naar een leidinggevende positie vanwege hun goede mentaliteit en vakbekwaamheid, hun talent en ambitie. De praktijk laat zien dat deze eigen-schappen wel belangrijk zijn, maar absoluut nog geen garan-tie voor succes betekenen. ‘Manager zijn’ is een veranderpro-ces naar een heel nieuw vak. De nieuwe leidinggevende zal ‘oude waarden’ moeten loslaten, zoals zelf alle oplossingen vinden en bemoeienis houden met de details van het werk. Nieuwe competenties worden belangrijk, zoals communice-ren, organiseren, motiveren en delegeren. Daarin liggen de succesfactoren voor het slagen als manager.
Praktijk:De praktijkdocenten beschikken naast hun theoretische kennis en didactische vaardigheden over ruime managementervaring. Hun enthousiasme werkt inspirerend! Er wordt gewerkt met praktijkoe-feningen, zelfanalyses en ervaringsuitwisseling.
Diploma:De examens worden afgenomen door het gerenomeerde examen-instituut Nipex B.V. De diploma’s worden erkend door CerTech, IMK Opleidingen en de Stichting Nederlandse Examen Autoriteit (StiNEA) en worden opgenomen in het diplomaregister.
DAGVARIANT
Duur 8 dagen van 8.30 - 15.30 uur
Plaats Start
Ede Maart, november
Afsluiting Diploma
Inschrijven voor het examen via Nipex. Het exa-
men wordt afgenomen door Nipex. Het is nood-
zakelijk dat Nipex in bezit is van uw e-mailadres
voor het examen.
Prijs € 2.595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en 2 examens à € 175,-
AVONDVARIANT
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaatsen Ede, Eindhoven, Rotterdam, Zaandam, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Afsluiting Diploma
Inschrijven voor het examen via Nipex. Het exa-
men wordt afgenomen door Nipex. Het is nood-
zakelijk dat Nipex in bezit is van uw e-mailadres
voor het examen.
Prijs € 2.495,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en 2 examens à € 175,-
OCO
rgan
isatie & C
om
mu
nicatie
132
Cursusdoel:• Projecten kunnen faseren (initiatief, opstart, definitie, realisatie,
implementatie en evaluatie) • Planningen kunnen maken per fase, planningen bewaken en
bijstellen • Valkuilen in het project herkennen en voorkomen• Vertrouwd raken met alle aspecten van het leidinggeven aan
een project• Inzicht verkrijgen in eigen kwaliteiten en die van projectmede-
werkers • Op een eenduidige en heldere manier werken als projectleider:
eenduidig in communicatie, omgaan met afspraken, omgang met elkaar, verwachtingspatronen
Voor wie?Mensen die in hun functie te maken hebben met het organiseren en/of leiden van projecten, lid zijn van een projectteam of zelfstan-dig projecten uitvoeren.
Inhoud:• Het toepassen van de kennis voor het daadwerkelijk realiseren
van projecten • Cases waarin de risicoanalyse, kostenbeheersing, teamsamen-
stelling en planning door de deelnemers uitgewerkt worden • Praktische communicatie zoals voortgangsoverleg, brainstorm,
probleemanalyse, presentatie- en interviewtechnieken • Menselijke mechanismen, zoals gedrag en gewoontes die pro-
jecten verstoren leren herkennen, erkennen en omzetten in effectieve acties
Projectleider
Technische diensten en productieafdelingen krijgen steeds vaker te maken met projecten. Een project kenmerkt zich door het eenmalige karakter. Het staat vast wat een project moet opleveren, maar niet hoe het uiteindelijk precies ver-loopt. Door een project volgens een voor iedereen bekende structuur en werkwijze aan te pakken kan het, ondanks al zijn onzekerheden, efficiënt tot het gewenste resultaat lei-den.
• Formulieren gebruiken als gereedschap ter voorbereiding en uit-voering van projectmanagement
Praktijk:Tijdens de cursus gaat u aan de slag met diverse praktijkcases om de theoretische kennis toe te passen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Omgaan met lastig gedrag• Presenteren kun je leren
AVONDVARIANT
Duur 14 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaatsen Amstelveen, Breda, Ede, Eindhoven, Groningen,
Heerenveen, Roermond, Rotterdam, Zaandam,
Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.745,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
DAGVARIANT
Duur 7 dagen van 8.30 - 15.30 uur
Plaats Start
Ede Maart1, november2
Examen 1 18 juni 20112 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.635,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
OC
CURSUS
VERNIEUWD
133
Cursusdoel:In deze training leert u hoe u op systematische wijze de voorberei-ding en uitvoering van een presentatie aanpakt. Naast deze syste-matiek staan ook uw sterke kanten en verbeterpunten centraal. De combinatie van systematiek en persoonlijke talenten waarborgt een succesvolle presentatie. Plankenkoorts en spreekangst verdwij-nen en maken plaats voor plezier en enthousiasme. U maakt kennis met diverse presentatietechnieken en leert daarbij hoe u op over-tuigende en natuurlijke wijze kunt communiceren met uw toehoor-ders. Verdere professionalisering van uw persoonlijke stijl staat cen-traal.
Voor wie?Deze training is bedoeld voor mensen met kennis van hun vak die regelmatig in uiteenlopende situaties op overtuigende wijze pre-sentaties of voordrachten moeten houden. De wens is om steviger in de schoenen te staan, met plezier en vol zelfvertrouwen toehoor-ders te boeien en vooral de boodschap helder en overtuigend over te brengen.
Inhoud:• Systematische voorbereiding• Oriëntatie op doel en publiek• Opbouw van de presentatie
Presenteren kun je leren
Kent u het gevoel van plankenkoorts, angstzweet en onzeker-heid? U gaat een presentatie verzorgen! Een groep belang-rijke mensen zullen u vol verwachting aankijken. Als u maar goed overkomt, niet dichtslaat en antwoord heeft op hun vragen. Uw wens is om stevig in uw schoenen te staan, vol zelfvertrouwen, met kennis van uw sterke punten en gewa-pend met een uitstekende structuur om aan vast te houden. Of het nu gaat om een verkooppresentatie, productintroduc-tie, beleidspresentatie of nieuwjaarsspeech: uw boodschap moet staan als een huis. Succesvol spreken voor groepen hangt van een groot aantal factoren af. Veel daarvan zijn te beïnvloeden en te verbeteren. Scherp uw presentatievaardig-heden aan, waardoor u met méér plezier en méér ontspan-ning voor de groep zult staan.
• Zin en onzin van presentatiehulpmiddelen • De techniek van het persoonlijk presenteren• Ontdekken van uw persoonlijke talenten• (Spreek)angstreductie• Spreekvaardigheid met overtuigingskracht• Verbale en non-verbale communicatie• Reageren op onverwachte feedback
Praktijk:U werkt in een kleine groep van gemiddeld 8 tot maximaal 12 deel-nemers. Door middel van rollenspellen, gebaseerd op uw eigen praktijksituaties, werkt u aan uw persoonlijke verbeterpunten.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Praktisch leidinggeven op de werkvloer• Communicatievaardigheden voor technici
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 750,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
Org
anisatie &
Co
mm
un
icatieOC
134
VERANDEREN & VERBETEREN
135
Starten met een verander- of verbetertraject? Wilt u binnen uw organisatie starten met een verander- of verbetertraject?
Met de onderstaande trainingen kunt stapgewijs uw persoonlijk trainingstraject opzetten.
Doelgericht begeleiden van veranderingen
Bent u één van die managers die inziet dat zijn organisatie en productieprocessen moeten veranderen om beter te
kunnen worden? Wilt u handvaten om veranderingen effectief in te kunnen voeren?
Algemene introductie verbeterprogramma’s
U wilt binnen uw organisatie een verandering in gang zetten middels de invoering van een verbeterprogramma.
Maar welke verbeterprogramma’s zijn er?
Welk verbeterprogramma moet ik kiezen
U wilt binnen uw organisatie een verandering in gang zetten middels de invoering van een verbeterprogramma.
Maar welke verbeterprogramma’s zijn er?
Effectief begeleiden en invoeren van verbeterprogramma’s
Als procesbegeleider van continu verbeterprogramma’s is het uw verantwoordelijkheid de voortgang van het pro-
gramma te borgen. Het aanspreken van de veranderbereidheid, het prikkelen van het management en het enthousi-
asmeren van de werkvloer zijn hierbij essentieel.
Levertijden verbeteren
Scoort u vanuit uw eigen systematiek uitstekend op het gebied van leverbetrouwbaarheid? Onafhankelijk onder-
zoek laat zien, dat veel klanten minder tevreden zijn over diezelfde leverbetrouwbaarheid.
De klant centraal in uw proces
Een veel gehoorde uitspraak is: ‘de klant staat centraal binnen onze organisatie’. Maar in hoeverre klopt dit in de
praktijk. Heeft u wel eens vanuit uw klantoogpunt naar uw eigen interne processen gekeken?
Energiebewust produceren
Tegenwoordig staat niet enkel de vraag centraal hoe efficiënt u produceert. Hoe energiebewust u dit doet wordt
steeds belangrijker. Bent u klaar voor de groene toekomst?
Kwaliteit zichtbaar maken
‘Kwaliteit kost geld’, een veelgehoord gezegde. Maar is dat echt waar? Zijn “goedkope” producten en diensten per
definitie van een mindere kwaliteit? En wat is kwaliteit? Ligt dit vast, kun je het vastleggen of blijft het perceptie?
Impact van storingen verminderen
Wordt u geconfronteerd met de gevolgen die storingen hebben op het productieproces en de impact die dat heeft
op uw TD capaciteit? Komt u niet meer toe aan preventief onderhoud, omdat storingen de invulling van uw agenda
bepalen?
Proactief gedrag stimuleren
Binnen uw organisatie wilt u proactieve medewerkers. Professionals die van aanpakken weten en zich niet laten
leiden door de waan van de dag. Dit vraagt om een verandering in de wijze waarop de organisatie omgaat met de
dagelijkse operatie en incidenten.
Bekijk voor een compleet overzicht van onze verander- en verbetertrainingen onze trainingsgids
“Inzicht in veranderen & verbeteren in productieomgevingen” op www.rovc.nl/publicaties
136
"Het meten en regelen van ons totale proces verloopt sneller en soepeler."
137
Procestechniek
136 | Schakelschema
138 | Opnemers in meet- en regelkringen
139 | Meet- en regeltechniek
140 | Basis pomptechniek
141 | Pomptechniek, de juiste pomp voor uw systeem
142 | Centrifugaalpompen: storingsdiagnose en onderhoud
143 | Vakbekwaam operator stoomketelinstal laties
144 | Instal latie- of werkverantwoordeli jke stoomketelinstal laties
145 | Certif icering Vakbekwaam operator stoomketelinstal laties
"Het meten en regelen van ons totale proces verloopt sneller en soepeler."
PT
138
PT
Nico van LeeuwenHoofd trainingen en opleidingen
Procestechniek wordt niet door iedereen als eenvoudig ervaren.
De meet- en regeltechniek staat centraal in de procestechniek.
Niet altijd is kennis van de totale meetkring nodig. Daarom kunt
u bij ROVC alleen dat leren wat nodig is voor uw dagelijkse
praktijk.
Soms komt u alleen opnemers tegen in het dagelijkse werk.
Hoe herkent u deze en wat te doen als er een defect optreedt?
Dit geldt ook voor de pompen. Deze zijn verbonden aan de
procestechniek, maar worden ook binnen andere vakgebieden
gebruikt. ROVC heeft een nieuw pomppracticum waarin alles
wat bij pompen komt kijken, beoefend kan worden. Ook op
het gebied van stoomketels verzorgen wij cursussen. De stoom-
ketel is nog steeds onmisbaar binnen veel processen. Stilstand
betekent productieverlies, maar ook voor de veiligheid is kennis
van de stoomketel van belang.
Procestechniek hoeft niet altijd moeilijk te zijn
Meet- enregeltechniek
blz. 139
Sensoren: aansluiten, afstel-len en vervangen
blz. 60
Opnemers in meet- en
regelkringenblz. 138
Elektrisch schakelenblz. 38
139
PT
Centrifugaal-pompen: sto-
ringsdiagnose en onderhoud
blz. 142
Pomptechniek, de juiste pomp voor
uw systeemblz. 141
Basis pomptechniekblz. 140
Vakbekwaam operator stoom-ketelinstallaties
blz. 143
Installatie- en/of werkverantwoor-
delijke stoomketel-installaties
blz. 144
SchakelschemaVerbreding in uw vakgebied
Verdieping in uw vakgebied
Zoek uw vervolgmogelijkheden ter ver-breding of verdieping binnen uw vakge-bied in het schakelschema. Wilt u verder leren in een ander vakgebied of wilt u een persoonlijk studieadvies?
Vul dan de OntwikkelWijzer in op www.rovc.nl/ontwikkelwijzerof bel ons op 0318 - 698 698
140
OC
Cursusdoel:• Diverse typen opnemers in een installatie en regelkring herken-
nen en hun werking kunnen verklaren• Inspectie en onderhoud kunnen plegen• Vastleggen van opnemer-eigenschappen en de afstelgegevens
om storingen snel op te kunnen lossen• Opnemers uitwisselen, afstellen en testen
Voor wie?Service- en onderhoudsmonteurs, medewerkers Technische Dienst of machinebouwers die storingen in een regelinstallatie moeten voorkomen en oplossen. Deze cursus is tevens geschikt voor opera-tors die technisch/inhoudelijk op de hoogte moeten zijn van storin-gen in installaties. Kennis en ervaring in de elektrotechniek is van belang.
Inhoud:• Opnemers onderscheiden op werking, toepassingen, verschil-
lende uitvoeringen, onderhoud en inspectie• Meten aan uitgangssignalen van opnemers• Plegen van inspectie en onderhoud aan de hand van formu-
lieren• Storingzoeken in besturingen met opnemers
Opnemers in meet- en regelkringen
Als onderdeel van een regelkring worden opnemers gebruikt om in een installatie procesgrootheden te meten. De meetwaarde wordt omgezet in een gestandaardiseerd signaal. Dit signaal wordt vervolgens gebruikt om een proces bij te stellen. Zo zal een regelklep bijvoorbeeld meer of minder worden opengezet aan de hand van een niveauwaarde. Opnemers zijn uiterst gevoelige componenten die veelal werken onder zware (industriële) omstandigheden. Inspectie en onderhoud zijn dan ook van essentieel belang. In deze cursus leert u storingen te zoeken in opnemers en deze indien noodzakelijk te vervangen en af te stellen.
• Vervangen van sensoren aan de hand van vooraf vastgelegde informatie
• Afstellen van opnemers• Globale principes van intelligente sensoren
Practicum:Gedurende de cursusdag wordt de theorie (30%) continu afgewis-seld met practicumopdrachten (70%). Deze practicumopdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in uw eigen praktijk tegen zult komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Sensoren: storingzoeken, afstellen en vervangen• Meet- en regeltechniek
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, september
Afsluiting Certificaat
Prijs € 360,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
PT
141
Cursusdoel:• Grondige kennis van de meet- en regeltechniek • Schema’s lezen (P&I-, aansluitschema’s), herkenning van de
typen regelkringen en deze in een installatie kunnen vinden • De werking van regelkringen doorgronden en ze op de juiste
wijze afstellen • Sneller storingen lokaliseren en verhelpen • Voldoende inzicht om nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied
op de voet te volgen • Complexe regelingen terugvertalen naar eenvoudige basis-
elementen en systemen
Voor wie?Storingstechnici, procesoperators of instrumentatietechnici die regelmatig te maken hebben met meet- en regeltechniek.
Inhoud:• Praktijkschema’s van eenvoudige tot complexe meet- en regel-
installaties • De componenten waaruit een regelkring is opgebouwd (opne-
mers, regelaars en corrigerende organen), hun principewerking en de onderlinge signaalverbindingen
• Het leren lezen van de verschillende schema’s die in de meet- en regeltechniek gebruikt worden, zoals instrumentatie-, blok-, proces- en installatieschema’s
• Inzicht krijgen in verschillende typen regelaars, regelstrategieën en het instellen ervan
Meet- en regeltechniek
Steeds meer technici krijgen met meet- en regeltechniek te maken. Deze techniek wordt er echter niet eenvoudiger op. De grenzen van dit vakgebied worden minder scherp door toepassing van procescomputers, veldbussystemen, digitale technieken en combinaties met het vakgebied besturings-techniek. Des te belangrijker is het om in deze complexere systemen nog steeds de structuur van een regelkring te her-kennen. Met deze cursus krijgt u in korte tijd een gedegen en breed inzicht in dit vakgebied.
• Kennis van moderne instrumentatie voor het meten van flow, druk, temperatuur en niveau
Practicum:U oefent het zelf inregelen en afstellen van regelkringen in verschil-lende processen. U krijgt met echte storingen te maken die u ana-lyseert en structureel oplost. Tevens doet u ervaring op met regelin-gen in een proces-computersysteem.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Besturingstechniek• Basis PLC-techniek
DAGVARIANT
Duur 10 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaatsen Start
Ede
Hendrik-Ido-Ambacht
Maart, november
Maart
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.495,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
AVONDVARIANT
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Alkmaar, Amstelveen, Breda, Ede, Eindhoven, Groningen, Heerenveen,
Hengelo, Nijmegen, Roermond, Roosendaal, Rotterdam, Utrecht, Zwolle
Start
Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.555,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
PTPro
cestechn
iekCURSUS
VERNIEUWD
142
OC
Cursusdoel:• De werking van een pomp leren begrijpen• Bekend raken met de verschillende pomptypen en toepassing• Hoofdonderdelen van een pomp, zoals pomphuis, asafdichting,
motor, etc. kunnen herkennen • Bekend raken met verschillende asafdichtingen en hun princi-
pewerking• Veel gebruikte begrippen in de pomptechniek leren kennen • Symbolen uit de pomptechniek leren kennen
Voor wie?Medewerkers zonder kennis van pomptechniek, maar hiermee wel in aanraking komen en enige basiskennis willen opdoen. Deze cur-sus is ook geschikt als vooropleiding voor monteurs, operators, (sales)engineers, ontwerpers, constructeurs, e.d. die diepgaande kennis van de pomptechniek of pomponderhoud willen opdoen maar nog onvoldoende basis hebben om in te stromen in de ver-volgopleidingen pomptechniek van ROVC.
Inhoud:• Hoe werkt een pomp en wat is het doel van een pomp• Welke pomptypen zijn er (centrifugaal, verdringer)• Hoofdonderdelen van een pomp• De pompcurve en basisbegrippen in de pomptechniek• Soorten asafdichtingen en het principe van de asafdichting• Symbolenkennis
Basis pomptechniek
Pompen zijn onmisbaar en worden dan ook voor vele appli-caties ingezet. Enkele voorbeelden van toepassingen zijn het rondpompen van water in de CV-ketel, het doseren van chloor in zwembaden en het verpompen van afvalwater in het riool. Vanwege de vele inzetgebieden zijn er ook vele types pompen met hun eigen specifieke eigenschappen. In deze cursus leert u de verschillende pomptypen kennen, krijgt u inzicht in de opbouw en werking van pompen en leert u veel gebruikte begrippen binnen de pomptechniek kennen.
Practicum:Gedurende de cursusdag wordt de theorie afgewisseld met behan-deling van praktische zaken aan pompen en pompinstallaties. Onder begeleiding van de docent worden enkele basishandelingen en -begrippen van pompen getoond aan werkende installaties. Hierdoor krijgt u meer inzicht in de verschillende pomptypen en de werking van pompen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Pomptechniek, de juiste pomp voor uw systeem• Centrifugaalpompen: storingsdiagnose en onderhoud
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Januari, maart, september, oktober, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 315,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
PT
143
Cursusdoel:• Een kwalitatieve en kwantitatieve beoordeling van het totale
pompsysteem en optimalisaties kunnen doorvoeren • De juiste pomp kunnen kiezen voor uw toepassing • Het pompsysteem (incl. leidingwerk en appendages) kunnen
beoordelen op de juiste werking en storingen
Voor wie?Operators, (service)monteurs, (sales)engineers of ontwerpers e.d. die in hun werk regelmatig in aanraking komen met pompen of pompsystemen, maar nog te weinig praktische kennis hebben om de juiste pomp te selecteren of een compleet pompsysteem samen te stellen. Als vooropleiding adviseren wij de ROVC-cursus Basis pomptechniek of MTS-niveau met enige praktijkervaring op het gebied van pompsystemen.
Inhoud:• Soorten pompen, eigenschappen en inzetgebieden• Pompgrafiek en leidingkarakteristiek, dynamische en statische
drukken in systeem• NPSH van de pomp en cavitatie• Soorten asafdichtingen en hun toepassing• Invloed van mediumeigenschappen (o.a. viscositeit, tempera-
tuur)• Pomp-opstelling en pompregeling• Aandrijving van pompen
Pomptechniek, de juiste pomp voor uw systeem
De pomp is een onmisbare schakel in alle takken van de indu-strie en bij toepassingsgebieden als drinkwatervoorzieningen en zwembaden. Daarnaast is de pomp van levensbelang voor de waterhuishouding in Nederland. Het is een onderdeel van een totaalsysteem van leidingen en andere apparaten. Voor een goed werkend pompsysteem is het belangrijk dat alle componenten goed op elkaar zijn afgestemd. Deze cursus biedt u een praktische benadering voor het ontwikkelen en in stand houden van een goed werkend pompsysteem.
• In bedrijf stellen van pompen• Uitrekenen of bepalen van het complete systeem met o.a. lei-
dingen, bochten, etc. met gebruik van formules, tabellen en grafieken
Practicum:Tijdens de practicumdag oefent u onderwerpen die tijdens de the-oriebijeenkomsten behandeld zijn, waardoor u meer inzicht krijgt in de verschillende regelmethoden van pompen (toerenregeling en regelklep) en de principes van een druk- en flowregeling. U ervaart wat caviteit en NPSH is en leert hoe u dit in de praktijk kunt oplos-sen of voorkomen. U leert hoe een pompsysteem is opgebouwd en een pomp correct wordt gebruikt in een systeem. Tevens voert u opdrachten uit die de werking van een drukverhoging aantonen, waardoor het begrip parallel schakelen van pompen duidelijk wordt.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Centrifugaalpompen: storingsdiagnose en onderhoud
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 4 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Januari, april, mei, september, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.025,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
PTPro
cestechn
iek
144
OC
Cursusdoel:• Oorzaken van veel voorkomende storingen bij centrifugaalpom-
pen kunnen herkennen en oplossen (op basis van beoordeling pomp en systeem)
• Aandachtspunten kennen bij plaatsing van en onderhoud aan centrifugaalpompen
• Centrifugaalpompen op de juiste wijze weten te gebruiken• Componenten van pompen en pompsystemen kunnen uitwis-
selen
Voor wie?Monteurs die onderhoud aan pompen uitvoeren of storingen met pompen of pompgedrag moeten oplossen en operators die verant-woordelijk zijn voor het eerstelijns onderhoud aan pompen. Als voorkennis is de ROVC-cursus Basis pomptechniek (of gelijkwaar-dig) gewenst.
Inhoud:• Inbouw en inbedrijfstelling van pompen: plaatsing, opstarten,
uitlijning, spanning in leidingwerk• Onderhoud, reparatie en beoordeling van slijtdelen: asafdich-
ting, lagers, waaier, pakkingen, etc. • Aandachtspunten demontage en montage
Centrifugaalpompen: storingsdiagnose en onderhoud
Pompen zijn het onzichtbare, kloppend hart in veel produc-tiebedrijven. Als een pomp uitvalt of de gewenste capaciteit of druk niet meer haalt, kan de totale productie stilvallen. Vaak wordt met behulp van een vervanging of een backup-pomp de productie weer hervat, zonder de werkelijke oorzaak van de storing te onderzoeken. In deze cursus leert u welke problemen onjuiste montage en verkeerd gebruik van pompen kunnen veroorzaken. Op basis van het storingsgedrag en het slijtagepatroon van onderdelen leert u diagnoses te stellen en vervolgens veel voorkomende storingen te voorkomen en de betrouwbaarheid van het productieproces te verhogen.
• Storingzoeken en storingsdiagnose: herkennen en beoordelen van slijtagepatronen
• Condition monitoring, trendmeting en degradatiegedrag van pompen en pomponderdelen
• De cursusinhoud richt zich specifiek op centrifugaalpompen voor verplaatsing van vloeibare media
Practicum:Tijdens de pacticumdag gaat u zelfstandig onderhoudswerkzaam-heden uitvoeren aan pompen. U oefent onder andere de demon-tage van de pompen en het vervangen en beoordelen van slijtde-len. Ook uitlijnen is een onderdeel van het practicum. Naast het onderhoud aan pompen oefent u met het complete pompsysteem. Aandachtspunten zijn dan het in bedrijfstellen van pompen en het beoordelen van het complete systeem op de juiste werking en opbouw.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Pomptechniek, de juiste pomp voor uw systeem
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Maart, mei, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 630,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
PT
145
Cursusdoel:• De noodzakelijke dagelijkse bewaking van de stoomproductie
en de veiligheid van de ketelinstallatie garanderen • Bij afwijkingen de juiste acties ondernemen, risico’s beoordelen
en deskundigen inschakelen • Een routinecontrole van het ketelwater goed uitvoeren, veilig-
heden controleren en periodiek testen • De ketel veiligstellen bij calamiteiten, inspecties of onderhoud• De installatie opstarten en afstoken • Eenvoudige onderhoudstechnische werkzaamheden verrichten
Voor wie?Medewerkers van de Technische Dienst of productie die zonder gerichte opleiding een groot aantal zeer belangrijke werkzaamhe-den moeten verrichten aan ketelinstallaties.
Inhoud:• Het ketelhuis: herkenning van hoofdcomponenten, hun functie
en de onderlinge samenhang • Warmtetechnische begrippen: relatie stoomdruk/temperatuur
en oververhitting • Vlampijpketel en waterpijpketel: bouw en werking, opstartpro-
cedure, bedrijfsvoering en controles, bijhouden logboek, signa-leren afwijkingen en inschatten gevaar/bedrijfsrisico
• Herkenning en functie van de brander- en gasstraatcomponen-ten en beoordeling van het verbrandingsproces in de ketel
Vakbekwaam operator stoomketelinstallaties
Huidige ketelinstallaties draaien door de hoge automatise-ringsgraad en de verschillende beveiligingen vaak in ‘onbe-mand bedrijf’. Toch is het vanuit veiligheidsoogpunt noodza-kelijk de ketelinstallatie dagelijks tijdens controlerondes te bewaken. De verantwoordelijke persoon moet deze inspectie met voldoende kennis van zaken uitvoeren, wil hij de veilig-heid, stoomproductie en kwaliteit van de installatie kunnen garanderen. Deze cursus is speciaal opgezet voor mensen die zonder gerichte opleiding een aantal zeer belangrijke werk-zaamheden moeten verrichten.
• Wat is rendement en wat zijn de oorzaken van verlies • Ketelwater en ketelvoedingswater: verschillende vormen van
waterbehandeling en het doel ervan • Monstername, spuien en analyseren • Beveiligingen: kennen, controleren en testen
Practicum:U maakt kennis met verschillende keteltypes, hun opbouw, de con-structie en het opstarten. U leert het testen en instellen van druk- en niveauveiligheden en de werking van een gasstraat en de opstartcyclus.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Installatie- of werkverantwoordelijke stoomketelinstallaties
AVONDVARIANT
Duur 8 avonden van 19.00 - 22.00 uur
en 1 practicumdag
Plaatsen
Ede, Eindhoven, Rotterdam, Zaandam, Zwolle
Start
Week 13 (28 maart t/m 1 april )
Plaatsen
Ede, Eindhoven, Geleen, Groningen, Rotterdam, Zaandam, Zwolle
Start
Week 46 (14 november t/m 17 november)
Afsluiting Deelcertificaat Vakbekwaam operator stoom-
ketelinstallaties. Samen met het deelcertificaat
Installatie-of werkverantwoordelijke stoom-
ketelinstallaties krijgt u het ROVC-diploma
Stoomketelinstallaties.
Prijs € 1.130,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
PTPro
cestechn
iek
146
OC
Cursusdoel:• Met voldoende kennis van zaken de stoomketelinstallatie
beheren• Juiste toepassing van wet- en regelgeving• Aansturing van dagelijkse controles• Organiseren van onderhoudswerkzaamheden (door derden)• Stoomproductie binnen uw bedrijf garanderen en
optimaliseren (kosten en rendement)
Voor wie?Iedereen die verantwoordelijk is voor het beheer van de stoomke-telinstallatie. Voor deelname aan deze cursus is kennis en ervaring op het niveau van Vakbekwaam operator stoomketelinstallaties noodzakelijk.
Inhoud:• Toepassing van wet- en regelgeving rondom ketelinstallaties• Zorgdragen voor de uitvoering van keuringen en inspecties con-
form wet- en regelgeving • Notified Body, aangewezen keuringsinstantie • Onderhoudsaspecten van de ketel, brander, gasstraat en ove-
rige apparatuur • Toezicht houden bij uitbesteding van verplichte keuring- en
onderhoudswerkzaamheden (PI, PO, EBI), kennis van de vormen van onderhoudscontracten
Installatie- of werkverantwoordelijke stoomketelinstallaties
Huidige ketelinstallaties draaien door de hoge automati- seringsgraad vaak in ‘onbemand’ bedrijf. Als eindverant- woordelijke is het uw taak een aantal belangrijke aspecten de noodzakelijke aandacht te geven. Uw verantwoordelijkheid beperkt zich hierbij niet alleen tot het waarborgen van kwaliteit en het voldoen aan alle wet- en regelgeving. U bent in het geval van een calamiteit of structureel probleem met de installatie waarschijnlijk ook degene die de juiste beslissing moet kunnen nemen. Deze cursus geeft u voldoende kennis van zaken om als installatiebeheerder goed te kunnen func- tioneren.
• Kostenanalyse installatie: bepalen kosten van een ton stoom en nemen van maatregelen voor optimalisatie, kostenbesparing of capaciteitsuitbreiding
• Met voldoende kennis een goede gesprekspartner zijn bij adviesbureaus of leveranciers voor wat betreft modificaties of vernieuwing van de ketelinstallatie
• Als eindverantwoordelijke juiste beslissingen nemen bij afwijkin-gen en calamiteiten, gelet op veiligheid en het in stand houden van de installatie en stoomproductie
• Aansturen van dagelijkse controle bewaking van de ketelinstal-latie
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Mei, november
Afsluiting Deelcertificaat Installatie- of werkverant-
woordelijke stoomketelinstallaties. Samen
met het deelcertificaat Vakbekwaam operator
stoomketels krijgt u het ROVC-diploma Stoom-
ketelinstallaties.
Prijs € 945,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
PT
147
Waarom certificeren?Explosiegevaar: uw verantwoordelijkheidElke ketelinstallatie vormt een potentiële bron voor explosies, die grote gevolgen kunnen hebben. Als bedrijf draagt u hiervoor de verantwoordelijkheid en dient u te kunnen aantonen dat de stoomketeloperator over de juiste kennis en ervaring beschikt om uw installatie op verantwoorde wijze te bedienen en bewaken.
Uw operator is een belangrijke schakelModerne ketelinstallaties zijn beveiligd en kunnen vaak onbewaakt draaien. De verantwoordelijke medewerker blijft echter een essen-tiële schakel bij een deskundige bediening en bewaking van de installatie. De operator dient dan ook over de juiste expertise te beschikken.
Waarborgen van een efficiënt productieprocesEen vakbekwame bediening van de installatie is belangrijk voor het behoud van de ketelinstallatie en een betrouwbare levering van stoom voor uw proces. Onnodige productiestilstand, hoge repara-tiekosten en verspilling van energie kunnen hierdoor voorkomen worden.
Voor wie?Alle medewerkers die verantwoordelijk zijn voor de bewaking en bediening van een ketelinstallatie voor stoomopwekking.
Certificering Vakbekwaam operator stoomketelinstallaties
Examen:In het examen staan de volgende zaken centraal:• Inzicht in proces van stoomopwekking en de benodigde appa-
ratuur• Herkennen van installatiecomponenten en de functies kunnen
beschrijven• Bekend zijn met regelingen en beveiligingen van ketelinstallatie
en brander• Afwijkingen in temperatuur en druk beoordelen • Kennis van procedures van reguliere werkzaamheden en bij
calamiteiten• Bekend zijn met het logboek van de installatie• Controleren van de primaire beveiligingen• Beoordelen van de kwaliteit van de waterbehandeling• Kennis van wettelijk vereiste inspecties en begrip van de betref-
fende rapportages en ontwerpcondities van de installatie
Neem voor meer informatie contact op via telefoonnummer 0318 - 698 968.
Stoomketelinstallaties zijn zo opgebouwd en beveiligd dat ongelukken kunnen worden voorkomen. Toch heeft de stoom- keteloperator een verantwoordelijke rol in het voorkomen van calamiteiten, zoals explosies en productiestilstand. Volgens de wetgeving dient de operator te beschikken over een opleiding en praktijkervaring om een stoomketelinstallatie op verantwoorde wijze te bedienen en bewaken. De hiervoor noodzakelijke kennis en vaardigheden kunnen getoetst worden met het praktijkexamen Vakbekwaam ope- rator stoomketelinstallaties. Het bijbehorende certificaat maakt het voor bedrijven aantoonbaar dat hun operator gekwalificeerd is voor het verantwoord bewaken van de installatie.
Het certificaat wordt aanbevolen door het Stoomplatform, de branchevereniging voor Stoom!
Het certificaat wordt erkend door onderstaande bedrijven:
PTPro
cestechn
iek
148
"Ik ben me nu bewust van de risico’s van mijn vak en kan gevaarlijke situaties vermijden."
149
Veiligheid
148 | Veil igheidsMatrix
150 | Basisveil igheid VCA
151 | Herinstructie basisveil igheid VCA
152 | Veil igheid voor operationeel leidinggevenden VCA
153 | Herinstructie veil igheid voor operationeel leidinggevenden VCA
154 | Special ist machineveil igheid - Nieuw
155 | Industriële machineveil igheid
156 | Elektrische veil igheid van machines
157 | Mechanische veil igheid van machines
158 | Besparen met behulp van de Machinerichtl i jn
V
150
V
Pouw Jongbloed
Productmanager Veiligheid
Normen, wet- en regelgeving op het gebied van veiligheid zijn
er in overvloed. Als service-, storings-, onderhoudstechnicus,
machineontwerper, -bouwer, gebruiker of inkoper van ma-
chines ontkomt u niet aan deze wettelijke voorschriften. Het
uitgangspunt van al onze cursussen is een praktische insteek.
U leert datgeen over veiligheid wat u in de dagelijkse praktijk
tegen kunt komen en dient te weten.
Veilig werken is een must voor iedere werkgever en werkne-
mer. De VeiligheidsMatrix geeft precies weer welke cursussen
er mogelijk zijn en waar u welke cursus in deze cursusgids kan
vinden.
Een opleiding op maat VeiligheidsMatrix
Hyd
rau
liek
Pneu
mat
iek
Mec
han
isch
e aa
nd
rijf
tech
nie
k
PRODUCTRICHTLIJNEN
SOCIALE RICHTLIJNEN
MD PED MD SPV MD
Arbo Arbeidsmiddelen
DESIGN
Medewerker is in staat zelfstan-
dig aanpassingen, uitbreidingen
en nieuwbouw te realiseren
(projecteren, engineeren, pro-
grammeren).
Samenhang wet-, regelgeving en normen in de techniek
EN 982 EN 983
PED EVDEN 953
Mechanische veiligheid in machines
Modificerenvolgens EN 982
PREVENT
Medewerker is in staat zelfstan-
dig op veilige en verantwoorde
wijze in redelijk uitgebreide tot
complexe installaties storingsana-
lyses, onderhouds- en reparatie-
werkzaamheden uit te voeren.
MAINTAIN
Medewerker is in staat zelfstan-
dig op een veilige en verant-
woorde wijze in eenvoudige tot
redelijk uitgebreide installaties
storingen te zoeken, onder-
houds- en reparatiewerkzaam-
heden uit.
CHECK
Medewerker is in staat onder
toezicht eenvoudige technische
werkzaamheden uit te voeren
(inspecteren, 1e lijns onderhoud,
vervangen van onderdelen).
PED voor monteurs
MD: Machinerichtlijn
PED: Richtlijn-drukapparatuur
SPV: Drukvaten van eenvoudige
vorm
EMC: EMC-richtlijn
LVE: Laagspanningsrichtlijn
ATEX: ATEX-richtlijn (Gas- & stof-
ontploffingsgevaar)
168 175 166
ICT
157
Industriële machineveiligheid155
151
ICT
Paginanummer van de bijbehorende cursus of vakgebied
Incompany traject
VeiligheidsMatrix
Elek
tris
che
aan
dri
jfte
chn
iek
Elek
tro
tech
nie
k
Ind
ust
riël
e au
tom
atis
erin
g
Ind
ust
riël
e n
etw
erke
n
Pro
cesa
uto
mat
iser
ing
/ M
&R
Pro
cest
ech
nie
k
Ko
elte
chn
iek
Air
co
Alg
emee
n
MD MD EMC LVE (ATEX) EMC LIVE MD PEDMD EMC LVE (ATEX)
Arbo Beeldscherm-apparatuur
Arbo Arbeidsmiddelen
Samenhang wet-, regelgeving en normen in de techniek Samenhang wet-, regelgeving en normen in de techniek
EN 60204
EMC richtlijnen voor ontwerpers
NEN 3140 Installatie- of werkverantwoordelijke
EVD
Elektrische veiligheid van machines
NEN 1010
Paneelbouw voor ontwerpers
NEN 3140 - (Gecertificeerd) Vakbekwaam persoon
Modificerenvolgens PED
VCA-Veiligheid voor
operationeel leidinggevenden
NEN 1010voor monteurs
Veilig werken in een ATEX-omgeving
EMC-richtlijn voor monteurs
NEN 3140 - Vakbekwaam persoon met beperkte bevoegdheidPED voor monteurs
NEN 3140 - Voldoend onderricht persoonVCA-
Basisveiligheid
34 139 134 74 8352
ICT
107
98
104
102
100
153
150
ICT
F-gassen I
156
ICT
ICT
ICT
Paneelbouw (EN-EC61439-1)
ICT
F-gassen II
F-gassen III
F-gassen IV
85
86
88
89
ICT
V
152
OC
Cursusdoel:• Onveilige en ongezonde situaties beter herkennen• Maatregelen kunnen nemen om risico’s te beperken in
gevaarlijke omstandigheden• Kennis van beschikbare hulpmiddelen op het gebied van
veiligheid• Inzicht in de regelgeving uit de Arbowet
Voor wie?Dienstverlenende bedrijven in de procesindustrie, service- en sto-ringsmonteurs die bij externe bedrijven hun werkzaamheden uit-voeren en medewerkers die zich met Arbowetgeving bezig hou-den. Een specifieke vooropleiding is niet vereist.
Inhoud:• Belangrijke veiligheidstheorieën• Overheidsbeleid, Arbowet• Gevaarlijke stoffen: brand- en explosiegevaar, giftigheid,
agressieve (bijtende) stoffen• Machines en gereedschappen• Elektriciteit• Bijzondere risico’s: werken in besloten ruimten, hijs-
werkzaamheden, werken op hoogte, schadelijk geluid• Werkvergunningen• Persoonlijke beschermingsmiddelen• Lassen en solderen
Basisveiligheid VCA
Opdrachtgevers eisen vaak van bedrijven die werk-zaamheden uitvoeren in de industrie en bouwnijverheid dat zij VCA-gecertificeerd zijn. Een vereiste voor het VCA-certificaat is dat alle operationele medewerkers over een diploma Basisveiligheid VCA beschikken. Medewerkers tonen hiermee aan goed op de hoogte te zijn van risico’s en voorschriften op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu.
Practicum:De risico’s waarmee technisch uitvoerenden te maken krijgen, wor-den aan de hand van praktijkvoorbeelden en cases uitvoerig besproken.
Examen:ROVC organiseert een door ECABO erkend VCA-examen. Dit betekent dat het examen conform het Uitvoeringsbesluit VCA en de erkenningsregeling van ECABO wordt afgenomen. Het examen staat onder toezicht van de Stichting Examenkamer. Geslaagde kandidaten ontvangen het officiële VCA veiligheidsdiploma en -pas met een geldigheidsduur van 10 jaar.
Overig:Voor (operationeel) leidinggevenden is er een aparte cursus: Veiligheid voor operationeel leidinggevenden VCA zie blz. 152
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Herinstructie basisveiligheid VCA• Veiligheid voor operationeel leidinggevenden VCA
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur incl. examen
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Zwolle
Februari, april, mei, maart, augustus, oktober,
november, december
Oktober
Maart
November
Maart
Afsluiting Diploma
Prijs € 450,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen à € 65,-
V
153
Cursusdoel:• Inzicht in de nieuwste eisen en inzichten voor veiligheid, opfris-
sen van de in het verleden opgedane kennis• Onveilige en ongezonde situaties beter herkennen• Maatregelen kunnen nemen om risico’s te beperken in gevaar-
lijke omstandigheden• Kennis van beschikbare hulpmiddelen op het gebied van veilig-
heid en de regelgeving uit de Arbowet
Voor wie?Medewerkers van wie het persoonscertificaat VVA-1, VLK-1, Basis-veiligheid VCA etc. (bijna) is verlopen.
Inhoud:• Veranderingen in de VCA-checklist en VCA-eindtermen• Belangrijke veiligheidstheorieën• Overheidsbeleid en de Arbowet• Gevaarlijke stoffen: brand- en explosiegevaar, giftigheid,
agressieve (bijtende) stoffen• Machines en gereedschappen• Elektriciteit, lassen en solderen• Bijzondere risico’s: werken in besloten ruimten, hijswerkzaam-
heden, werken op hoogte, schadelijk geluid• Werkvergunningen• Persoonlijke beschermingsmiddelen
Practicum:De risico’s waarmee technisch uitvoerenden te maken krijgen, wor-den aan de hand van praktijkvoorbeelden uitvoerig besproken.
Herinstructie basisveiligheid VCA
VCA diploma’s zijn tien jaar geldig. Dit betekent dat als u tien jaar geleden examen hebt gedaan voor VVA-1 (Veiligheid voor Aannemers), VLK-1 (Lassen/karweiwerk), etc. u opnieuw examen zal moeten doen om te hercertificeren. Tijdens deze herinstructie wordt u weer op de hoogte gebracht van de nieuwste eisen en veiligheidsinzichten.
Examen:ROVC organiseert een door ECABO erkend VCA-examen. Dit betekent dat het examen conform het Uitvoeringsbesluit VCA en de erkenningsregeling van ECABO wordt afgenomen. Het examen staat onder toezicht van de Stichting Examenkamer. Geslaagde kandidaten ontvangen het officiële VCA veiligheidsdiploma en pas met een geldigheidsduur van 10 jaar.
Overig:Heeft u of krijgt u binnenkort een leidinggevende functie, dan adviseren wij u de cursus Veiligheid voor operationeel leiding-gevenden VCA (zie blz. 152) te volgen. In dat geval krijgt u (her)instructie voor basisveiligheid én veiligheid voor leidinggevenden.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Veiligheid voor operationeel leidinggevenden VCA
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur incl. examen
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Hendrik-Ido-Ambacht
Purmerend
Zwolle
Februari, april, mei, september, november,
december
Oktober
Maart
Oktober
April
Afsluiting Diploma
Prijs € 305,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen à € 65,-
VV
eiligh
eid
154
OC
Cursusdoel:• Onveilige situaties herkennen en inzicht hebben in de te nemen
maatregelen• Medewerkers aansturen en aanspreken op aspecten van veilig
werken en risico’s inschatten en beperken• Kennis van de middelen en methoden om risico’s te vermijden
of te verkleinen
Voor wie?Voor operationeel leidinggevenden die het certificaat willen beha-len en medewerkers die meer willen weten over veiligheid of zich bezighouden met Arbowetgeving. Een LBO-/MBO-vooropleiding wordt aanbevolen.
Inhoud:• Veiligheidswetgeving en Europese richtlijnen• Het ontstaan van ongevallen: ijsbergtheorie, dominosteen-
theorie en het melden van (bijna) ongevallen en incidenten• Strategieën om veiliger te kunnen werken: Burkhardttheorie,
rol van de leidinggevende, VCA-veiligheidssysteem en werk-plekinspectie
• Het bevorderen van veilig werken: preventief en correctief veiligheidsbeleid
• Taakrisico-analyse en bedrijfsnoodplannen• Gevarenbronnen: lawaai, elektriciteit, straling en asbest• Toxicologie: vergiftiging, brand en explosiegevaar
Veiligheid voor operationeel leidinggevenden VCA
Opdrachtgevers eisen vaak van bedrijven in de industrie en bouwnijverheid dat zij VCA-gecertificeerd zijn. Een vereiste voor het VCA-certificaat is dat alle leidinggevende medewerkers over het diploma Veiligheid voor operationeel leidinggevenden VCA beschikken. Leidinggevenden tonen hiermee aan voldoende competenties te hebben op het gebied van veiligheid op de werkplek en op de hoogte te zijn van achtergronden en veiligheidsregels, waaronder de Arbowet.
• Ergonomie: welzijn, geluid en klimaat, inspanning, beweging en werkhouding
Examen: ROVC organiseert een door ECABO erkend VCA-examen. Dit bete-kent dat het examen conform het Uitvoeringsbesluit VCA en de erkenningsregeling van ECABO wordt afgenomen. Het examen staat onder toezicht van de Stichting Examenkamer. Geslaagde kandidaten ontvangen het officiële VCA-veiligheidsdiploma en -pas met een geldigheidsduur van 10 jaar.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Resultaat gericht coachen• Leidinggeven: leiden of lijden?
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur incl. examen
Plaats Start
Ede Maart, april, september, november
Afsluiting Diploma
Prijs € 595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen à € 65,-
V
155
Cursusdoel:• Inzicht in de nieuwste eisen en inzichten voor veiligheid• Onveilige situaties herkennen en inzicht hebben in de te nemen
maatregelen • Kennis van de middelen en methoden om risico’s te vermijden
of te verkleinen
Voor wie?Medewerkers van wie het persoonscertificaat VVA-2, VLK-2, etc. (bijna) is verlopen.
Inhoud:• Veranderingen in de VCA-checklist en VCA-eindtermen• Veiligheidswetgeving en Europese richtlijnen• Het ontstaan van ongevallen: ijsbergtheorie, dominosteen-
theorie en het melden van (bijna) ongevallen en incidenten• Strategieën om veiliger te kunnen werken: Burkhardttheorie,
rol van de leidinggevende, VCA-veiligheidssysteem en werk-plekinspectie
• Het bevorderen van veilig werken: preventief en correctief veiligheidsbeleid
• Taakrisico-analyse en bedrijfsnoodplannen• Gevarenbronnen: lawaai, elektriciteit, straling en asbest• Toxicologie: vergiftiging, brand en explosiegevaar• Ergonomie: welzijn, geluid en klimaat, inspanning, beweging
en werkhouding
Herinstructie veiligheid voor operationeel leidinggevenden VCA
VCA diploma’s zijn tien jaar geldig. Dit betekent dat als u tien jaar geleden examen hebt gedaan voor VVA-2 (Veiligheid voor Aannemers), VLK-2 (Lassen/karweiwerk), etc. u opnieuw examen zal moeten doen om te hercertificeren. Met deze herinstructie wordt u weer op de hoogte gebracht van de nieuwste eisen en veiligheidsinzichten, ook ten aanzien van Basisveiligheid VCA.
Examen: ROVC organiseert een door ECABO erkend VCA-examen. Dit bete-kent dat het examen conform het Uitvoeringsbesluit VCA en de erkenningsregeling van ECABO wordt afgenomen. Het examen staat onder toezicht van de Stichting Examenkamer. Geslaagde kandidaten ontvangen het officiële VCA-veiligheidsdiploma en -pas met een geldigheidsduur van 10 jaar.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Resultaatgericht coachen• Leidinggeven: leiden of lijden?
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur incl. examen
Plaats Start
Ede April, juni, oktober, november
Afsluiting Examen
Prijs € 305,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen à € 65,-
VV
eiligh
eid
156
OC
Cursusdoel:• Machineveiligheid en wettelijke verplichtingen• Herkennen van de opzet- en type-indeling van machines• Uitvoeren van een risicobeoordeling• Veiligheid van machines en elektrische uitrustingen (NEN-EN-IEC
60204-1)• Laagspanningsschakel- en verdeelinrichtingen (NEN-EN-IEC
61439 serie)• Herkennen en toepassen van diverse soorten beveiligingen• Omzetten van een risicobeoordeling naar een veiligheidsbestu-
ring met Performance level• Normen machineveiligheid op het gebied van mechanica, elek-
trotechniek en besturingstechniek• Herkennen en toepassen van diverse mechanische beveiligingen• Kennis van eisen aan trappen, bordessen in relatie tot machines
Voor wie?Deze training is bedoeld voor service-, storings- en onderhoudtech-nici, ontwerpers, inkopers en hoofden Technische Dienst. Enig technisch inzicht is vereist.
Inhoud:• Basisprincipes wet- en regelgeving en de onderlinge samenhang• Machinerichtlijn en de richtlijn arbeidsmiddelen• Verantwoordelijkheid voor nieuwe machines en bestaande
machines en bij modificaties van de machines• Rol en samenhang van geharmoniseerde normen, A-, B- en
C-normen
Specialist machineveiligheid
Om aan alle wetten en regelgevingen op het gebied van machineveiligheid te kunnen voldoen, moeten bedrijven rekening houden met zowel de Arbowet als de nieuwe Europese Machinerichtlijn. Ook moeten zowel de elektrische als de mechanische veiligheid worden gewaarborgd. Deze cursus behandeld alle onderwerpen van machineveiligheid, zodat u na het volgen van deze cursus in staat bent de machineveiligheid van uw huidige machinepark en nieuw te bouwen of gemodificeerde machines te garanderen.
• Ontwerpcriteria op basis van NEN-EN-ISO 12100 • Risicobeoordeling op basis van NEN-EN-NEN 14121• Technische oplossingen, PBM en procedures en werken vanuit
een technisch constructiedossier (TCD)• Beknellingsgevaar elimineren, trappen en bordessen, hekhoogte
en maasbreedte• De basis voor (werkplek-)handleidingen en onderhoudsvoor-
schriften• Standaardschakelingen met pneumatiek en voorbeeldschake-
ling hydraulisch• Performance Level (PL) als vervanger voor veiligheidscategorieën
Practicum:Ter ondersteuning van de lesstof worden diverse praktijkoefenin-gen uitgevoerd die het inzicht in de theorie versterken.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Paneelbouw (verwacht medio 2011)
DAGVARIANT
Duur 7 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaats Start
Ede Maart, april, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.855,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
AVONDVARIANT
Duur 10 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaats Ede
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.295,- excl. BTW
V
NIEUWE CURSUS
157
Cursusdoel:• Weten wat machineveiligheid inhoud en inzicht in de wettelijke
verplichtingen• Herkennen van de opzet- en type-indeling van machines• Weten wat een verklaring van overeenstemming is en het kun-
nen uitvoeren van een risicobeoordeling• Toepassen van checklists voor bestaande en nieuwe machines• Informatiemateriaal kunnen vinden en gebruiken• Het kunnen werken vanuit een eenvoudig constructiedossier
Voor wie?Deze training is bedoeld voor service-, storings- en onderhoudtech-nici, ontwerpers, inkopers en hoofden Technische Dienst. Enig technisch inzicht is vereist.
Inhoud:• Basisprincipes wet- en regelgeving en de onderlinge samenhang• Machinerichtlijn en de richtlijn arbeidsmiddelen• Opzet machinerichtlijn in hoofdonderwerpen (machine, produc-
tielijn, deelmachine, bestaande machine)• Begrip IIA en IIB verklaring• Verantwoordelijkheid voor nieuwe en bestaande machines• Verantwoordelijkheid bij modificaties van bestaande en nieuwe
machines
Industriële machineveiligheid
Bedrijven krijgen op het gebied van machineveiligheid te maken met verschillende wetten en regelgevingen. De Arbo-wet stelt eisen op het gebied van het huidige machinepark en de nieuwe Europese machinerichtlijn stelt eisen voor nieuw te bouwen en te modificeren machines. Deze cursus geeft u op een praktische wijze inzage in de richtlijnen rond machi-neveiligheid en op welke wijze u hier in uw organisatie mee om dient te gaan. Wat zijn de risico’s waar u tegen aan kunt lopen en hoe gaat u met deze risico’s om? Hoe houdt uw organisatie zich aan de richtlijnen en wie binnen uw organi-satie krijgt te maken met de richtlijnen?
• De rol en samenhang van geharmoniseerde normen (A-, B- en C-normen)
• Ontwerpcriteria op basis van NEN-EN-ISO 12100 • Risicobeoordeling op basis van NEN-EN-NEN 14121 • Technische oplossingen, PBM en procedures• Risicobeheersing met vaste afschermingen, hekken en
schermen• Het werken vanuit een technisch constructiedossier (TCD)
Practicum:Ter ondersteuning van de lesstof worden diverse praktijkoefenin-gen uitgevoerd die het inzicht in de theorie versterken.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektrische veiligheid van machines• Mechanische veiligheid in machines
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1/2 practicumdag
Plaats Start
Ede Maart, april, oktober
Afsluiting Certificaat
Prijs € 585,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
VV
eiligh
eid
158
OC
Cursusdoel:• Kennis van de norm rondom veiligheid van machines en elek-
trische uitrustingen (NEN-EN-IEC 60204-1) en de norm rondom laagspanningsschakel- en verdeelinrichtingen (NEN-EN-IEC 61439 serie)
• Herkennen en kunnen toepassen van diverse soorten beveiligin-gen en basiskennis van veiligheidsbesturingen
• Het kunnen omzetten van een risicobeoordeling naar een veilig-heidsbesturing met Performance Level
Voor wie?Service-, storings- en onderhoudtechnici, ontwerpers en hoofden Technische Dienst die met name op het gebied van de elektrische componenten veiligheidskennis en -vaardigheden willen opdoen. Basiskennis van de machineveiligheid een vereiste, bijvoorbeeld verkregen door de ROVC-cursus Industriële machineveiligheid.
Inhoud:• Opzet en het werken met de norm NEN-EN-IEC 60204-1 en de
grens NEN1010 en NEN-EN-IEC 60204-1• Type verdeelinrichtingen NEN-EN-IEC 61439, voedingsdeel en
netscheider• Werkschakelaars (hoofd- en stuurstroom), overstroombeveiligin-
gen en leidingkeuze• Kastopbouw, deur- en paneelaarding en gebruik aderkleuren en
markering
Elektrische veiligheid van machines
Er bestaan nauwelijks machines die zonder elektrische uitrusting kunnen functioneren. De veiligheid van deze elektrische uitrusting valt onder de Machinerichtlijn. In deze cursus gaat u in op de details rondom de elektrische uitrusting in machines. U maakt kennis met het voedingsdeel, de bekabeling en kastopbouw. Daarnaast leert u de eisen aan zowel de functionele- als veiligheidsbesturingen kennen zoals de noodstop, tweehandsbediening en lichtschermen. Voor besturingen wordt zowel de NEN-EN-954-1 toegelicht als ook het Performance Level volgens NEN-ISO-EN 13849.
• Klemmenstrook voeding, motorvelden, opnemers en sensoren• Relatie risico en kwaliteit van de besturing en componenten
(NEN-EN 954)• Categorie B, 1, 2, 3 en 4• Standaardschakelingen, redundantie en diversiteit• Noodstopcircuits, beweegbare afschermingen, hek- en scherm-
bewaking met eindschakelaars• Soorten beveiligingen, noodstop, nooduit, lijn- /unitstop, twee-
handsbediening, hekbewaking, lichtschermen met en zonder muting, veiligheidsmatten
• Gecombineerde veiligheidsfuncties in machines en productielij-nen en Performance Level als vervanger voor veiligheidscatego-rieën
• Berekeningssoftware Sistema op basis van de NEN-EN-ISO 13849-1, Performance Level en te vermijden valkuilen in het ontwerp
Practicum:Ter ondersteuning van de lesstof worden diverse praktijkoefenin-gen uitgevoerd die het inzicht in de theorie versterken.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Mechanische veiligheid in machines
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nlDAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Februari, mei, oktober, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 790,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
V
159
Cursusdoel:• Inzicht in en kennis van de normen rondom de veiligheid van
machines op het gebied van afscherming, veiligheidsafstanden en besturingen van mechanisch, pneumatisch en hydraulisch aangedreven machines
• Herkennen en kunnen toepassen van diverse soorten mecha-nische beveiligingen, maasbreedte, hoogte van hekwerken en schermbeveiligingen
• Basiskennis van veiligheidsbesturingen • Het kunnen omzetten van een risicobeoordeling naar veilig-
heidsbesturingen• Kennis van de eisen aan trappen en bordessen in relatie tot
machines
Voor wie?Service-, storings- en onderhoudtechnici, ontwerpers en hoofden Technische Dienst die met name op het gebied van de mechanica, veiligheidskennis en -vaardigheden op willen doen. Daarbij is basis-kennis van de machineveiligheid een vereiste, bijvoorbeeld verkre-gen door de ROVC-cursus Industriële machineveiligheid.
Inhoud:• Risicobeheersing door vaste afschermingen, hekken en scher-
men (NEN-EN 953)• Bescherming van ledematen (NEN-EN-ISO 13857) en beknel-
lingsgevaar elimineren (NEN-EN 349)
Mechanische veiligheid in machines
• Trappen en bordessen (NEN-EN-ISO 14122 reeks)• Relatie risico en benodigde technische beveiliging plus redun-
dantie en diversiteit• Categorie B, 1, 2, 3 en 4 (NEN-EN 954)• Standaardschakelingen met pneumatiek en voorbeeldschake-
ling hydraulisch• Eisen en voorwaarden aan noodstopcircuits plus typen beweeg-
bare afschermingen • Hek- en schermbewaking met eindschakelaars• Performance Level als vervanger voor veiligheidscategorieën• Architectuur, diagnose nauwkeurigheid en kwaliteit compo-
nenten• Berekeningssoftware Sistema op basis van NEN-EN-ISO 13849-1• Voorbeeldberekeningen van Performance Level in Sistema
Practicum:Ter ondersteuning van de lesstof worden praktijkoefeningen uitge-voerd die het inzicht in de theorie versterken.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektrische veiligheid van machines
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
Machines kunnen grote krachten produceren. Krachten die vooral worden voortgebracht door de mechanische onderdelen van de machine. Maar wanneer werkt u echt veilig aan en in de nabijheid van mechanische onderdelen? En hoe kunt u risico’s reduceren door middel van mechanische aanpassingen bij bestaande machines en in het ontwerp van nieuwe machines? In deze cursus verkrijgt u kennis van de veiligheid van de mechanische onderdelen in machines en leert u de basis rondom het thema betrouwbaarheid van de gekozen oplossing in relatie tot het veiligheidsrisico.
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur waarvan
1/2 practicumdag
Plaats Start
Ede Januari, maart, november, december
Afsluiting Certificaat
Prijs € 510,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
VV
eiligh
eid
160
Besparen met behulp van de Machinerichtlijn
bron: TechMag, november 2010
De nieuwe Europese machinerichtlijn biedt organisaties naast verplichtingen juist ook diverse mogelijk-
heden om te besparen op de veiligheid. Dit is een belangrijk voordeel, die momenteel nog vaak onder-
gesneeuwd wordt door de vernieuwingen.
Nieuwe machinerichtlijn
“Veel organisaties zien de nieuwe Machinerichtlijn en de bijbehorende nieuwe normen als regels waarin zij zich
moeten verdiepen, dus extra werk en kosten. Toch bieden de nieuwe normen vooral voordelen en wanneer er op
de juiste manier mee omgegaan wordt kunnen organisaties daardoor juist flink op kosten besparen”, stelt Pouw
Jongbloed, auteur, docent en consultant bij ROVC en tevens betrokken bij normalisatie in relatie tot wet- en regel-
geving, onder andere als voorzitter van NEC 44 (Normcommissies Elektrische uitrusting van machines).
Verantwoordelijkheid
Normen zijn niet altijd verplicht, maar een werkgever heeft wel de zorgplicht voor zijn personeel en moet veiligheid
op de werkvloer garanderen. Organisaties doen er dus goed aan zich in de nieuwe mogelijkheden te verdiepen
en te zorgen voor een optimaal veiligheidsbeleid. Waar ligt nu de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de
machine? Jongbloed vertelt: “In eerste instantie is de machinebouwer verantwoordelijk voor het creëren van een
veilige machine. Met de machinerichtlijn is op dit gebied ook de grootste besparing te maken. Door veiligheid al
direct te integreren in het concept, zijn er achteraf geen aanvullende dure veiligheidscomponenten nodig om de
machine veilig te maken.
Levert een productiemachine bijvoorbeeld klemgevaar op dan kan achteraf worden opgelost met een lichtscherm.
Slimmer is het de openingen die zich in de buurt van het klemgevaar voordoen zo klein te maken dat ze onbereik-
baar zijn geworden voor bijvoorbeeld vingers, het geheel af te schermen of door voldoende afstand tot de gevaren-
zone in het ontwerp in te bouwen. Hierbij geldt ook dat iets wat er niet is ook niet stuk kan. Met andere woorden:
houd het ontwerp simpel en verhoog daarmee de beschikbaarheid zonder dat dit ten koste gaat van de veiligheid.”
Een machineontwerp achteraf beveiligen is praktisch altijd duurder en leidt veelal tot een lagere inzetbaarheid.
Naast de verantwoordelijkheid van de machinebouwer voor het ontwerp ligt er ook een taak voor de werkgever
aan de gebruikerskant. Jongbloed vertelt: “Je kan als werkgever je handen branden wanneer je gebruik maakt of
laat maken van onveilige machines. Dat kan ook geleidelijk gaan doordat je als werkgever toelaat dat machines
onveilig worden gemaakt. Bijvoorbeeld doordat personeel veiligheidsvoorzieningen verwijdert of een andere wijze
overbrugt, geen onderhoud uitvoert etc. Het kan erg onverstandig zijn alleen op prijs een machine in te kopen.
Vooral als je als werkgever constateert dat die machine niet veilig kan zijn. Bij een ongeluk kijkt de Arbeidsinspectie
eerst naar de werkgever. Met name de zorgplicht is hierbij belangrijk. U had toch gezien dat de machine niet veilig
was maar u liet de mensen er wel mee werken.”
V
161
Kwalitatieve veiligheid
Met de invoering van de nieuwe Machinerichtlijn en nieuwe besturingsnormen heerste de mening dat alleen door
redundantie (dubbeluitvoeren) van veiligheidscomponenten hoge risico’s waren af te dekken. Het gebruik van
enkelvoudige afschakeling was hiervoor uitgesloten.
Zoals beschreven in de norm NEN-EN 954-1 gebaseerd op veiligheidscategorieën. Het nadeel van deze norm is dat
men ervan uitgaat dat men kwaliteitscomponenten toepast. “Wat er gebeurde was dat er inderdaad twee veilig-
heidscomponenten werden gebruikt, maar dat deze allebei van erg lage kwaliteit waren, waardoor er alsnog geen
veiligheid werd gecreëerd. Al leek het in dit geval wel veilig doordat het redundant circuit opgebouwd was, dit was
puur een schijnveiligheid door de slechte kwaliteit van de componenten”, schetst Jongbloed. In de nieuwe normen
onder de Machinerichtlijn staat kwalitatieve, en geen kwantitatieve, veiligheid voorop. Wanneer de kwaliteit van de
componenten bijzonder goed is, is het juist mogelijk om een veilig, enkelvoudig circuit op te stellen en daarmee de
betrouwbaarheid van een redundant circuit te evenaren.
Besparen door rekenmodellen
Door de focus op kwalitatieve veiligheid is er meer mogelijk op het gebied van beveiligen en ook op gebied van
besparingen. Dit gaat hand in hand met het toepassen van de berekeningssystemen Performance Level en Safety
Integrity Level. De normen bieden nu verschillende mogelijkheden om een goed veiligheidscircuit op te bouwen.
Organisaties kunnen besparen op de componenten, aangezien er minder of minder kostbare componenten nodig
kunnen zijn. Hier geldt: het product van de hoeveelheid en de kwaliteitswaarde van de componenten is bepalend.
Op deze manier kan men niet meer weg komen met twee componenten die bijvoorbeeld een brug beveiligen,
maar die allebei van erg slechte kwaliteit zijn. Wel is het nu een mogelijkheid om één component hiervoor in te
bouwen die kwalitatief goed is. SIL en PL bieden de machinebouwers de mogelijkheid om in kaart te brengen welke
factoren nu de totale veiligheid bepalen.
“De totale veiligheid wordt bepaald door het product van de kwaliteit en de opbouw, enkel- of meervoudig, van
veiligheidscomponenten aan machines”, bevestigt Jongbloed. “Echter is er een derde aspect van invloed. Ook de
controle van de onderdelen speelt mee in de veiligheid. Als er veranderingen gesignaleerd worden aan de machine
kan het zijn dat een onderdeel minder of helemaal niet meer functioneert. Door dit met controle vroegtijdig te
ontdekken voordat de veiligheidsfunctie wordt aangesproken verbeter je de veiligheid van de machine.”
Kleine investering, hoge output
Organisaties kunnen dus zeker besparen/verdienen door de nieuwe richtlijn juist toe te passen. Er is nu juist te
ruimte om te ‘spelen’ met de veiligheidscircuits, maar op een modernere, veilige manier.
IIn
form
atiepag
ina
VV
eiligh
eid
162
"Door preventief onderhoud is het aantal storingen sterk afgenomen."
163
162 | Schakelschema
164 | Algemene techniek - Vernieuwd
165 | Onderhoudstechniek - Vernieuwd
166 | Mechanische aandri jftechniek
167 | Basis hydrauliek, inspectie en 1e l i jns onderhoud - Nieuw
168 | Hydrauliek - Vernieuwd
169 | Storingzoeken in hydraulische instal laties
170 | Hydraulische proportionaal techniek en elektronische regelingen
171 | Hydraulische systeemtechniek - Vernieuwd
172 | Technicus hydraulische systemen
173 | Hydraulische systemen ontwerpen
174 | Hydrauliek en pneumatiek - Vernieuwd
175 | Pneumatiek
176 | Dieselmotoren
177 | Keurmeester mobiel intern transportmaterieel
178 | Herinstructie keurmeester mobiel intern transportmaterieel
179 | Keurmeester batteri j lader NEN 3140 Voldoend onderricht persoon
Werktuigbouwkunde
W
164
W
Rémi Melman
Productmanager Werktuigbouwkunde
Vrijwel alle machines zijn opgebouwd op basis van mechani-
sche constructie en aandrijving. De basis van deze kennis wordt
gelegd met de cursus Algemene techniek waarin materialen-
kennis, tekeninglezen en mechanische aandrijftechniek de
hoofdonderwerpen zijn.
Kennis van doelmatig onderhoud vindt u in de cursus Onder-
houdstechniek, waarin u leert dat de juiste onderhoudsstrate-
gie de productiviteit sterk kan verbeteren.
Voor het begrijpen en modificeren van bestaande aandrijvingen
is de cursus Mechanische aandrijftechniek een goede keuze.
Pneumatische en hydraulische componenten worden vaak ge-
bruikt bij het uitvoeren van mechanische functies. Naast Basis
hydrauliek, inspectie en 1e lijns onderhoud zijn er diverse pneu-
matiek en hydrauliek cursussen om uw kennis op het gewenste
niveau te krijgen.
Genoeg keuze om uw werktuigkundige kennis bij te spijkeren.
De werktuigbouw is de basis van elke machine
Basis hydrauliek,inspectie en 1e lijnsonderhoud
blz. 167
Hydraulische systeemtechniek
blz. 171
Hydraulische systemen ontwerpen
blz. 173
Hydrauliek en pneumatiek
blz. 174
Hydrauliekblz. 168
165
Onderhouds-techniekblz. 165
Keurmeester mobiel intern
transportmaterieelblz. 177
Keurmeester batterijlader NEN
3140 voldoend onderricht persoon
blz. 111
Pneumatiekblz. 175
Hydraulische proportionaal tech-
niek en elektro-nische regelingen
blz. 170
Storingzoeken in hydraulischeinstallaties
blz. 169
Technicus hydrau-lische systemen
blz. 172
Mechanische aandrijftechniek
blz. 166
Dieselmotorenblz. 176
Algemene techniekblz. 164
Verbreding in uw vakgebied
Verdieping in uw vakgebied
Schakelschema
Zoek uw vervolgmogelijkheden ter ver-breding of verdieping binnen uw vakge-bied in het schakelschema. Wilt u verder leren in een ander vakgebied of wilt u een persoonlijk studieadvies?
Vul dan de OntwikkelWijzer in op www.rovc.nl/ontwikkelwijzerof bel ons op 0318 - 698 698
W
166
OC
Cursusdoel:• Brede technische basiskennis, inzicht in machines en onderdelen • Doelmatiger communiceren met uw collega’s of chef, maar ook
met afnemers en toeleveranciers
Voor wie?Niet-technici die werken in een technisch bedrijf en regelmatig met techniek in aanraking komen en meer technische basiskennis willen hebben. Voor iedereen die geen technische vooropleiding heeft, maar een carrière wil opbouwen in een technisch beroep. De cur-sus is ook een goede basis voor vervolgopleidingen als Hydrauliek en pneumatiek en Onderhoudstechniek.
Inhoud:• Werktuigbouwkundige begrippen• Tekeninglezen en meten• Metalen en kunststoffen: staalproducten, staal, staallegeringen,
non-ferrometalen, thermohardende kunststoffen en thermo-plasten
• Mechanische overbrengingen: omspanningsoverbrengingen, tandwielen, tandwielkasten en variatoren, assen, spieën, lagers, koppelingen en remmen
• (Elektro)motoren, smeermiddelen, afdichtingen, onderhoud van machines, handgereedschappen
• Inleiding in de industriële automatisering en pneumatiek
Practicum:Tijdens de practicumdagen oefent u, onder deskundige begelei-ding, de diverse onderdelen die u heeft geleerd. U leert onder
Algemene techniek
Techniek is overal. Als u tijdens het werk met techniek en/of machines te maken hebt, maar niet over voldoende technische kennis beschikt, is dat heel lastig. Deze cursus levert praktische kennis op waarmee u inzicht krijgt in de techniek van vandaag.
andere diverse componenten te herkennen, monteren en af te stel-len. De opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektrisch schakelen• Hydrauliek en pneumatiek
DAGVARIANT
Duur 10 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaatsen Start
Ede
Hendrik-Ido-Ambacht
Maart¹, november²
Maart¹
Examen ¹ 18 juni 2011
² 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.495,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
Nu met twee practicumdagen!
AVONDVARIANT
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Alkmaar, Amstelveen, Apeldoorn, Breda, Den Bosch, Ede, Eindhoven,
Goes, Groningen, Heerenveen, Hengelo, Roermond, Roosendaal,
Rotterdam, Tilburg, Utrecht, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.545,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
W
CURSUS
VERNIEUWD
167
Cursusdoel:• Vertrouwd zijn met de technische en organisatorische aspecten
van storingen, onderhoud en revisie• Kennis van diverse preventieve onderhoudsmethoden, zoals
conditiemeting en trillingsmetingen • Voorkomen van storingen
Voor wie?Onderhoudsmonteurs of technisch opgeleide operators die te maken krijgen met het organiseren van strategisch onderhoud, maar nog te weinig inzicht hebben in de technische en organisato-rische aspecten om daarover mee te kunnen denken. Als u twijfelt aan uw technische voorkennis, volg dan eerst de cursus Algemene techniek.
Inhoud:• Storingen en storingsoorzaken• Technische aspecten van onderhoud en revisie • Onderhoudsconcepten, -strategieën en begrippen• Total Productive Maintenance (productieverliezen en verbeter-
processen)• Werkstroombeheersing, planning, evaluatie, organisatie en
magazijnbeheer
Practicum:Tijdens het practicum oefent u uw nieuw verworven kennis. U stelt onderhoudsconcepten op en maakt verbetervoorstellen. Ook ver-richt u conditiemetingen aan onder andere lagers en u houdt zich
Onderhoudstechniek
Door doelmatig preventief onderhoud kan efficiënter wor-den geproduceerd. Ver voordat zich problemen voordoen, moet onderzocht worden welke onderdelen toe zijn aan vervanging of onderhoud. Door dit onderhoud tijdig in te plannen kan stilstand door storingen sterk worden vermin-derd. Tijdens deze cursus krijgt u inzicht in de verschillende aspecten van strategische onderhoud.
bezig met het afstellen van lagers en het uitlijnen van koppelingen. De opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Hydrauliek en pneumatiek• Mechanische aandrijftechniek
Voor meer informatie, examenprogramma,inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 8 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede Maart 1, november 2
Examen 1 18 juni 20112 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.245,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
AVONDVARIANT
Duur 14 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
1 practicumdag
Plaatsen
Alkmaar, Amstelveen, Breda, Ede, Eindhoven, Goes, Gouda, Groningen,
Heerenveen, Roermond, Roosendaal, Rotterdam, Tilburg, Utrecht, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.245,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
WW
erktuig
bo
uw
kun
deCURSUS
VERNIEUWD
168
OC
Cursusdoel:• Zelfstandig mechanische aandrijfsystemen berekenen en samen-
stellen aan de hand van bedrijfsdocumentatie (het gaat hierbij om installaties met een vermogen tot zo’n 100 kW)
• De juiste componenten selecteren • Inzicht in de montage en demontage van mechanische aandrijf-
systemen • Efficiënter storingen zoeken in mechanische aandrijfsystemen • Aandrijfcomponenten efficiënter onderhouden om de storings-
kans aanzienlijk te verminderen
Voor wie?Monteurs, elektro- of onderhoudstechnici, in- en verkopers, werk-tuigkundigen, machinisten, (aankomend) ontwerpers, machine constructeurs of tekenaars die veel te maken hebben met mechani-sche aandrijfsystemen. Een opleiding op MTS-niveau wordt aanbe-volen. Heeft u een LTS-vooropleiding, volg dan eerst de cursus Onderhoudstechniek.
Inhoud:• Herkennen en selecteren van de componenten en hun toepas-
singen rekening houdend met bedrijfsfactoren en rendementen • De belangrijkste constructieve uitvoeringen • Voor- en nadelen van verschillende overbrengingsmogelijkheden • Elektromotoren, as en lagering, koppelingen • Omspanningsoverbrengingen (V-riemen, tandriemen en ket-
tingen) • Reductiekasten en tandwieloverbrengingen • Remmen en rechtgeleidingen • Projecten zoals bijvoorbeeld: de ventilator, mixer en inpakma-
chine
Mechanische aandrijftechniek
Kennis van mechanische aandrijftechniek kan een bedrijf veel kosten besparen. Het juist onderhouden van mechanische aandrijfsystemen zorgt voor minder slijtage en storingen. Daarnaast levert het snel en doeltreffend oplossen van storingen een betere productiviteit op.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Projectleider• Hydrauliek en pneumatiek
Voor meer informatie, examenprogramma, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
AVONDVARIANT
Duur 14 avonden van 19.00 - 22.00 uur
Plaatsen
Breda, Ede, Eindhoven, Rotterdam, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.245,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
W
169
Cursusdoel:• De principewerking van de belangrijkste hydraulische compo-
nenten kunnen verklaren• Hydraulische basiscomponenten (o.a. pompen, motoren, cilin-
ders, stuurschuiven en regelkleppen) kunnen herkennen en benoemen
• De werking van een eenvoudig hydraulisch systeem kunnen verklaren
• Onderhoudswerkzaamheden verrichten aan de hand van onder-houdschema’s
• Visuele inspectie uitvoeren aan hydraulische componenten in een installatie
• Onder toezicht eenvoudige hydraulische componenten kunnen vervangen
Voor wie?Operators, monteurs, servicemonteurs, magazijnmedewerkers, ver-kopers zonder kennis van hydrauliek, maar die wel in aanraking komen met eenvoudige hydraulische systemen. De cursus is een goede voorbereiding op de cursus Hydrauliek.
Inhoud:• Principewerking van componenten zoals pompen, motoren,
cilinders, kleppen, schuiven, (overdruk)ventielen, filters • Meetapparatuur: manometers en flowmeters
Basis hydrauliek, inspectie en 1e lijns onderhoud
Ook wanneer u geen kennis bezit over hydrauliek kunt u in uw dagelijks werk in aanraking komen met hydraulische systemen en technieken. Om uw werkzaamheden uit te kun-nen voeren is enige kennis en inzicht in dergelijke systemen nodig. Daarnaast kan het uitvoeren van eerstelijns onder-houd en inspectie aan hydraulische installaties veel proble-men en storingen voorkomen. Daarom wordt in deze cursus geleerd onderhoud te plegen aan de hand van onderhoud-schema’s. Ook worden handvatten aangereikt om inspectie uit te voeren en door middel van zintuiglijk waarnemen pro-blemen voor te zijn.
• Leidingen en hulpapparatuur • Werking hydraulisch systeem eenvoudig uitgelegd• Inspectie en onderhoud hydrauliekolie• Veel voorkomende onderhouds- en inspectiepunten, het
gebruik van onderhoudsschema’s• Het vervangen van slijtage-onderdelen
Practicum:Ter ondersteuning van de lesstof worden er praktijkoefeningen aan verschillende hydraulische installaties uitgevoerd die het inzicht in de theorie versterken.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Hydrauliek• Elektrisch schakelen
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, mei, oktober, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 565,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
W
NIEUWE CURSUS
Werktu
igb
ou
wku
nd
e
170
OC
Cursusdoel:• Kennis van de werking van de componenten en symbolen • Het lezen en begrijpen van hydraulische schema’s • Inzicht in de werking van complexe en vaak kostbare installaties • Gericht naar storingen zoeken, ze oplossen en preventief
onderhoud plegen
Voor wie?(Onderhouds)technici, monteurs, operators, verkopers en (aanko-mend) ontwerpers die in aanraking komen met hydrauliek, maar nog over te weinig hydraulische kennis beschikken. Als u twijfelt aan uw technische voorkennis, volg dan eerst de cursus Basis hydrauliek, inspectie en 1e lijns onderhoud.
Inhoud:• Componentenkennis, schematechniek en besturing • Pompen, motoren, cilinders, kleppen en schuiven • Lokaliseren en oplossen van storingen • Leidingen en hulpapparatuur • Oliesoorten, preventief onderhoud
Practicum:Tijdens de practicumdagen werkt u aan verschillende industriële installaties om zo te oefenen met het herkennen van hydraulische basisschakelingen, het vinden van storingen en het benoemen van hydraulische componenten. De opdrachten zijn gebaseerd op situ-aties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Hydrauliek
Hydrauliek wordt veel toegepast in machines waar grote krachten moeten worden overgebracht zoals bij hogedruk persen, pijpenleggers voor de oliewinning. Daarnaast wordt het gebruikt in industriële installaties. Technici missen vaak de kennis om efficiënt onderhoud te kunnen plegen, storingen te verhelpen en daarmee de productiviteit van de installatie op een hoger plan te brengen en te behouden. Met deze cursus kunt u de efficiency van uw installaties verbeteren.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Hydraulische systeemtechniek• Storingzoeken in hydraulische installaties
Voor meer informatie, examenprogramma, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 8 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
2 practicumdagen
Plaatsen Start
Ede
Hendrik-Ido-Ambacht
April¹, november²
April¹, november²
Examen ¹ 18 juni 2011, ² 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.895,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
Nu met twee practicumdagen!
AVONDVARIANT
Duur 12 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
2 practicumdagen
Plaatsen
Breda, Ede, Eindhoven, Rotterdam, Zaandam, Zwolle
Start Week 48 (28 november t/m 1 december)
Plaatsen
Ede, Rotterdam, Zwolle
Start Week 10 (7 maart t/m 10 maart)
Prijs € 1.225,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
W
CURSUS
VERNIEUWD
171
Cursusdoel:• Op een gestructureerde wijze storingzoeken met behulp van
schema’s en meetinstrumenten • Storingen analyseren en verhelpen • Installaties na een storing opnieuw afstellen, inregelen en in
bedrijf stellen
Voor wie?Onderhouds- en storingstechnici die storingen moeten verhelpen in hydraulische installaties. Kennis van hydraulische componenten en het kunnen lezen van hydraulische schema’s is een vereiste.
Inhoud:• Storingsmelding: eisen waaraan een storingsmelding dient te
voldoen • Informatie verzamelen: gewenste werking van de installatie,
situatie bepalen bij storing • Mogelijke oorzaken nagaan aan de hand van schema’s en een
lijst van verdachte componenten • Meest waarschijnlijke oplossing beredeneren, meten en contro-
leren • Verhelpen van het probleem: afstellen, vervangen, in bedrijf
stellen, controleren en rapporteren
Practicum:Tijdens het practicum oefent u de diverse onderdelen die u geleerd heeft. U krijgt met echte storingen aan hydraulische installaties te maken die u analyseert en - structureel - oplost. De opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Storingzoeken in hydraulische installaties
Een storing komt nooit gelegen en kan aanzienlijke gevol-gen voor uw organisatie hebben. Het snel kunnen vinden en oplossen van de oorzaak is dan ook van groot belang. In deze tweedaagse cursus leert u op een gestructureerde wijze sto-ringzoeken in hydraulische installaties, de storingen te analy-seren en zelfstandig op te lossen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektrisch schakelen• Onderhoudstechniek
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Maart, mei, september, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 530,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
WW
erktuig
bo
uw
kun
de
172
OC
Cursusdoel:• Bekend zijn met diverse gebruiksmogelijkheden van proportio-
nele schuiven• Deze techniek succesvol toepassen in combinatie met elektroni-
sche regelingen• In staat zijn om schuiven sneller in te regelen, storingen gemak-
kelijker te herkennen en op te lossen
Voor wie?Medewerkers die in hun werk geconfronteerd worden met hydrau-lische systemen met elektronische regelingen, bijvoorbeeld sales engineers, onderhouds of servicemonteurs. De cursus is ook geschikt als vervolg op de cursus Hydrauliek en pneumatiek of Hydraulische systeemtechniek.
Inhoud:• Stromingsleer en componentenkennis • Werking en uitvoering van proportionele schuiven (o.a. stuur-
schuiven, stroomregelschuiven en drukregelkleppen) • Hysteresis van een klep • Gebruik van schuiven in verschillende systemen met de juiste
klep op de juiste plaats • Toepassingen in het correcte systeem: gedragingen, werking,
regelkringen • Elektronische functies met blokschema’s • Principewerking versterkers • Elektronische aansturing proportionele schuiven • Blokschema’s versterkers • Toepassingsgebieden
Hydraulische proportionaal-techniek en elektronische regelingen
Hydraulische systemen bevatten tegenwoordig vaak pro-portionele schuiven waarmee de snelheid van motoren of cilinders traploos instelbaar is. Voor het afstellen van deze schuiven, het analyseren van storingen en het plegen van onderhoud is het van belang om de elektronica en hydrauliek in de schuif te zien als één systeem. Met deze cursus krijgt u in korte tijd praktisch inzicht in deze gecombineerde techniek.
Practicum:Tijdens het practicum oefent u, onder deskundige leiding, de diver-se onderdelen die u geleerd heeft. U werkt aan verschillende indu-striële installaties met diverse soorten proportionele schuiven, waarbij versterkerkaarten worden ingeregeld. De opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Hydraulische systemen ontwerpen• Hydraulische systeemtechniek
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 2 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, mei, oktober, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 485,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
W
173
Cursusdoel:• Inzicht in complexe hydraulische systemen, zoals toegepast in
de industriële en mobiele sector • Complexe hydraulische systemen kunnen inregelen, bijstellen
en (preventief) onderhouden • Storingen effectief lokaliseren en oplossen • Kennis van de mogelijkheden en beperkingen van hydrauliek bij
de keuze van de aandrijving
Voor wie?Cursisten die de ROVC-cursussen Hydrauliek of Hydrauliek en pneumatiek succesvol hebben afgerond. Ook medewerkers die beschikken over een goede basiskennis op het gebied van hydrau-liek kunnen instromen. Een vooropleiding op MTS-/HTS-niveau aangevuld met een goede basiskennis van hydrauliek is noodzake-lijk. De cursus is een uitstekende vooropleiding voor de ROVC-cur-sus Hydraulische systemen ontwerpen.
Inhoud:• Inzicht krijgen in complexe hydraulische systemen• Schema’s van diverse installaties en machines• Systemen met verschillende pompregelingen• Proportioneel gestuurde systemen en systemen met cartridges• Meetprincipes, storingzoeken en basisberekeningen• Het werken met technische bedrijfsdocumentatie
Hydraulische systeemtechniek
Practicum:Tijdens het practicum oefent u onder deskundige begeleiding de diverse onderdelen die u geleerd heeft, waaronder afstellingen en metingen aan verschillende hydraulische installaties. De opdrach-ten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Hydraulische systemen ontwerpen• Projectleider
Voor meer informatie, examenprogramma,inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
Hydraulische installaties worden steeds ingewikkelder. Fabrikanten voorzien machines en installaties steeds vaker van zeer nauwkeurige hydraulische regelingen. Door de elektronica in de hydrauliek is de proportionaaltechniek sterk gestimuleerd en ook pompregelingen zoals constante druk-,opbrengst- of vermogensregelingen worden steeds meer toegepast. Met deze cursus leert u hoe met de moderne, hydraulisch aangedreven systemen in technisch opzicht grotere nauwkeurigheden bereikt kunnen worden.
AVONDVARIANT
Duur 14 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
1 practicumdag
Plaatsen
Alkmaar, Amstelveen, Apeldoorn, Breda, Den Bosch, Doetinchem, Ede,
Eindhoven, Geleen, Goes, Groningen, Heerenveen, Hengelo, Leiden,
Nijmegen, Roermond, Roosendaal, Rotterdam,Schiedam, Utrecht, Venray,
Zaandam, Zwolle
Start Week 44 (31-10-11 t/m 3-11-2011)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.395,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
WW
erktuig
bo
uw
kun
deCURSUS
VERNIEUWD
174
OC
Cursusdoel:• Grondige kennis van hydrauliek • Uitbreidingen of veranderingen aan hydraulische installaties
kunnen begeleiden • Kennis van de mogelijkheden en beperkingen van de hydrauliek
bij de keuze van een aandrijving • Meedenken met uw monteurs en gerichter communiceren met
externe onderhoudsmonteurs, waardoor zij eerder tot een juiste storingsanalyse komen
• Door vakkennis de juiste vragen stellen aan uw medewerkers en hen inspireren tot het leveren van betere prestaties
Voor wie?Medewerkers die te maken hebben met hydrauliek, bijvoorbeeld als (aankomend) ontwerper, adviseur of leidinggevende, maar hier nog geen of weinig kennis van hebben. In deze intensieve cursus worden in korte tijd veel onderwerpen behandeld. Een minimale vooropleiding op MTS-niveau en enige ervaring is dan ook een ver-eiste.
Inhoud:• Werking van complexe hydraulische systemen kunnen verklaren• Schematechniek, krachten, koppels, snelheden en vermogens • Installaties en machines met basisschakelingen • Systemen met pompregelingen • Proportionaal gestuurde systemen • Cartridges • Grootheden in de hydrauliektheorie • Bedrijfsdocumentatie
Technicus hydraulische systemen
Moderne hydraulische systemen zijn zeer complex. Ze bevat-ten steeds vaker hydraulische regelingen (lastafhankelijk en/of proportioneel gestuurd) en pompregelingen. Deze rege-lingen besparen energie, lossen warmteproblemen op en verbeteren de effectiviteit van het hydraulische systeem. Cursisten krijgen met deze cursus in korte tijd een gedegen inzicht op dit gebied.
N.B. Het volledig berekenen en ontwerpen van hydraulische instal-laties valt buiten het bestek van deze cursus
Practicum:De theorie wordt regelmatig afgewisseld met practicumopdrach-ten, waarbij u werkt aan verschillende industriële installaties. U oefent het herkennen van hydraulische basisschakelingen, het vin-den van storingen en het benoemen van hydraulische componen-ten. De opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Projectleider• Leidinggeven: leiden of lijden?
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 5 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede April, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 1.220,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
W
175
Cursusdoel:• Hydraulische systemen op systematische wijze ontwerpen • De juiste vragen kunnen stellen om tot een verantwoord
hydraulisch schema te komen • De juiste componenten kiezen • Makkelijker oplossen van problemen bij het ontwerpen, aanpas-
sen en beoordelen van hydraulische systemen • Met een gedetailleerd eisenpakket tot meerdere effectieve ont-
werpen komen
Voor wie?Medewerkers die te maken hebben met het ontwerpen, aanpassen of beoordelen van hydraulische installaties (bijvoorbeeld construc-teurs, servicemonteurs, (aankomend) ontwerpers of sales engineers van hydraulische installaties). Een MTS-opleiding, aangevuld met de ROVC-cursus Hydraulische systeemtechniek of een HTS-oplei-ding in combinatie met een grondige kennis van hydrauliek wordt sterk aanbevolen.
Inhoud:• Type aandrijving kiezen en bepalen of het hydraulische systeem
continu en maximaal belast wordt • Keuzes maken tussen een aantal alternatieven, bijvoorbeeld een
oplossing met pompregeling of met proportionele ventielen • Eisen en informatie over bedrijfsomstandigheden uit het eisen-
pakket vertalen naar beveiligingen en conditionering (bijvoor-beeld filters, koelers etc.)
Hydraulische systemen ontwerpen
Een goed ontwerp van een hydraulische installatie is van belang voor een optimaal werkende installatie. Daarbij zorgt de keuze van de juiste componenten voor bedrijfsze-kerheid, energiebesparing en geluidsreductie. Heeft u reeds praktische en theoretische kennis van hydrauliek, maar wilt u systemen beter kunnen beoordelen en ontwerpen? Door deze cursus krijgt u praktische kennis voor het ontwerpen van verschillende hydraulische installaties, zodat u praktijk-problemen kunt voorkomen en oplossen.
• Eisen bepalen ten aanzien van de last; koppel, vermogen, toe-rental, kracht, snelheid
• Het onderscheiden van het ’hoofdstroomsysteem’ van de aan-drijving, de beveiliging, de conditionering, etc.
• Het globaal bepalen van de benodigde grootte van de com-ponenten zonder rendementen, vervolgens het nauwkeurig bepalen van de benodigde grootte van de componenten met rendementen
• Het hanteren van digitale documentatie die bij het ontwerpen gebruikt wordt
Practicum:Tijdens de opleiding werkt u diverse cases uit om de verkregen ken-nis in de praktijk te brengen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Projectleider
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 9.00 - 16.00 uur
Plaats Start
Ede Juni, november
Afsluiting Certificaat
Prijs € 615,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
WW
erktuig
bo
uw
kun
de
176
OC
Cursusdoel:• Kennis van hydrauliek en pneumatiek • Kennis van de werking van de componenten en symbolen en
het leren lezen van schema’s • Inzicht in de werking van complexe en vaak kostbare installaties • Gerichter naar storingen zoeken, ze oplossen en preventief
onderhoud plegen
Voor wie?(Onderhouds-)technici, monteurs, operators, magazijnmeesters, verkopers of (aankomend) ontwerpers die regelmatig te maken hebben met hydrauliek en/of pneumatiek, maar er nog te weinig van weten om bijvoorbeeld componenten te herkennen en sche-ma’s te lezen. Als u twijfelt u aan uw technische voorkennis, volg dan eerst de cursus Algemene techniek.
Inhoud:• Lezen van schema’s, schematechniek en besturing • Pompen, motoren, cilinders, kleppen, schuiven en ventielen • Lokaliseren en oplossen van storingen• Leidingen en hulpapparatuur• Oliesoorten en luchtbehandeling• Preventief onderhoud
Practicum:Tijdens het practicum oefent u de diverse onderdelen die u heeft geleerd. U bouwt zelf een aantal pneumatische systemen en gaat
Hydrauliek en pneumatiek
Hydrauliek en pneumatiek wordt veel gebruikt in industriële installaties. Onderhoudstechnici en operators hebben vaak te weinig kennis van dit vakgebied om bij een storing gericht te zoeken naar de oorzaak. Door gericht te zoeken en een diagnose te stellen, kan de technicus het probleem sneller verhelpen en daarmee de productiviteit van de installatie verbeteren. Met deze cursus leert u kundig en efficiënt met beide technieken te werken.
actief aan de slag met schema’s en het vinden van storingen en het benoemen van hydraulische componenten. De opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Hydraulische proportionaaltechniek en elektronische regelingen• Storingzoeken in hydraulische installaties
DAGVARIANT
Duur 11 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
2,5 practicumdagen
Plaats Start
Ede Maart¹, november²
Examen ¹ 18 juni 2011, ² 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.495,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
Nu met twee practicumdagen!
AVONDVARIANT
Duur 18 avonden van 19.00 - 22.00 uur waarvan
1 practicumavond en 2 practicumdagen
Plaatsen
Alkmaar, Amstelveen, Apeldoorn, Breda, Den Bosch, Doetinchem, Ede,
Eindhoven, Emmen, Geleen, Goes, Gouda, Groningen, Heerenveen,
Leiden, Lelystad, Nijmegen, Roermond, Roosendaal, Rotterdam,
Schiedam, Tilburg, Utrecht, Venray, Zaandam, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.625,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
W
CURSUS
VERNIEUWD
177
Cursusdoel:• Kennis van pneumatiek • Vertrouwd zijn met de werking van de componenten en symbo-
len en schema’s kunnen lezen • In staat zijn om (preventief) onderhoud te plegen, gericht naar
storingen te zoeken en deze op te lossen
Voor wie?Operators, machinebedieners, magazijnmeesters of (aankomend) monteurs die regelmatig te maken hebben met pneumatiek, maar nog te weinig weten om onderhoud te plegen en storingen op te lossen. Twijfelt u aan uw technische voorkennis, volg dan eerst de cursus Algemene techniek.
Inhoud:• Schematechniek, besturingen, cilinders en ventielen• Lokaliseren en oplossen van storingen• Leidingen, hulpapparatuur, schakelingen en regelingen• Compressoren en persluchtconditionering• Preventief onderhoud
Practicum:Tijdens het practicum oefent u, onder deskundige begeleiding, de diverse onderdelen die u heeft geleerd. U bouwt zelf een aantal pneumatische systemen en gaat actief aan de slag met schema’s. De opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegen kunt komen.
Pneumatiek
Op veel machines en installaties wordt gebruik gemaakt van pneumatiek. Tijdens de diverse vooropleidingen wordt vaak weinig aandacht besteed aan onderhoud en storingen in pneumatische apparatuur. Hierdoor gaat vaak kostbare tijd verloren aan het storingzoeken, terwijl met het juiste onder-houd die storing misschien voorkomen had kunnen worden. Deze cursus leert u vakkundig en efficiënt met pneumatische apparatuur werken.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Industriële automatisering• Elektrisch schakelen• Hydrauliek
Voor meer informatie, examenprogramma,inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 3 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
1/2 practicumdag
Plaats Start
Ede Maart, november
Examen 18 juni 2011
Afsluiting Diploma
Prijs € 755,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
AVONDVARIANT
Duur 6 avonden van 19.00 - 22.00 uur waarvan
1 practicumavond
Plaatsen
Ede, Eindhoven, Rotterdam, Zwolle
Start Week 48 (28 november t/m 1 december)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
WW
erktuig
bo
uw
kun
deCURSUS
VERNIEUWD
178
OC
Cursusdoel:• Kennis van de werking van de moderne snellopende diesel-
motor • Kennis van de functie en werking van de afzonderlijke motor-
onderdelen • Sneller en efficiënter motorstoringen lokaliseren en oplossen • De motor in een optimale conditie kunnen houden voor een
langere levensduur en een zuiniger brandstofverbruik
Voor wie?Monteurs, onderhoudstechnici, operators of machinisten die nog weinig kennis hebben van het onderhouden en testen van diesel-motoren. Een werktuigbouwkundige basisopleiding wordt aanbe-volen.
Inhoud:• Principewerking van 4- en 2-slag dieselmotoren• Verschillende bouwwijzen van de dieselmotor• Mechanische en elektronische brandstofsystemen (common rail) • Koude-startinstallaties• Toerentalregelingen • Koel- en smeersystemen• Turbomotoren • Katalysator, roetfilters en milieu• Testapparatuur en het afstellen van motoren en brandstofsyste-
men
Wie met een dieselmotor werkt, moet er met zorg en kennis van zaken mee omgaan. Dit geldt voor de bediening, het onderhoud en de montage. Ook milieueisen spelen een steeds grotere rol bij het werken met dieselmotoren. Deze cursus geeft u een praktisch inzicht in de werking, het onderhoud, testen en afstellen van de moderne, snellopende dieselmotor.
-
Practicum:Tijdens het practicum oefent u, onder deskundige begeleiding, de diverse onderdelen die u geleerd heeft. Zo oefent u standaard onderhoud, routinecontroles van een groot aantal verschillende typen dieselmotoren, de elektronische pomptimingcontrole en het bestuderen, demonteren en testen van regulateurs, een koelsy-steem en verstuivers. De opdrachten zijn gebaseerd op situaties die u in de praktijk tegenkomt. De practicumdag is opgezet in samen-werking met de SOMA (Stichting tot Opleiding van Machinisten voor Aannemersbedrijven) en vindt plaats in Harderwijk.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Elektrisch schakelen• Toegepaste elektronica
Dieselmotoren
DAGVARIANT
Duur 9 dagen van 8.30 - 15.30 uur waarvan
1 practicumdag
Plaats Start
Ede November
Examen 11 februari 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 2.240,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
AVONDVARIANT
Duur 16 avonden van 19.00 - 22.00 uur en
1 practicumdag
Plaatsen
Ede, Rotterdam, Zwolle
Start Week 44 (31 oktober t/m 3 november)
Examen 21 april 2012
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.595,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en examen
W
179
Cursusdoel:• Mobiel intern transportmaterieel keuren op een groot aantal
veiligheidsaspecten • Beargumenteren van afkeurpunten (het gaat niet om de techni-
sche problemen die worden aangetroffen, maar om de risico’s voor de bediener van de machine en zijn omgeving)
Voor wie?Monteurs die veiligheidskeuringen uit willen gaan uitvoeren (onder VeBIT of zelfstandig) en monteurs die onderhoud plegen aan mobiel intern transportmaterieel.
Inhoud:• Veiligheid: risico, kans, effect, ongeval, dominosteentheorie van
Lateiner, voorkomen van ongevallen, Arbowetgeving, VeBIT-keuringen, eigen veiligheid, keurmeester
• Keuringslijst: opzet, keuringseisen volgens de VeBIT-normen, controle, risico’s
• Omgaan met de klant: houding keurmeester, beargumenteren• Kwaliteitsbewaking: kwaliteitssysteem, procedures, eisen aan de
keurmeester, controle van de keurmeester• Keuren van batterijladers volgens NEN 3140
Practicum:Tijdens de cursus is er bij één van de deelnemende bedrijven een practicumdag voor het keuren van intern transportmaterieel en een praktijkmiddag voor het keuren van batterijladers.
Keurmeester mobiel intern transportmaterieel
De Arbowet schrijft voor dat werkgevers zorg moeten dragen voor een goede kwaliteit van het gereedschap en materieel waarmee hun werknemers werken. De Verenigde Bedrijven Intern Transport (VeBIT) heeft voor het mobiel intern transport (heftrucks, stapelaars, pallettrucks, e.d.) een kwaliteitszorgsysteem opgezet voor veiligheidskeuringen. Tijdens de cursus leert u materieel keuren aan de hand van een groot aantal veiligheidsaspecten (volgens de VeBIT-eisen).
Overig:Kijk voor informatie over de VeBIT-keuringen of over de eisen die aan het bedrijf of de keurmeester worden gesteld op www.vebit.nl.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Herinstructie keurmeester mobiel intern transportmaterieel
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 5 dagen van 9.00 – 16.00 uur waarvan
1 practicumdag
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Maart, september
Maart, september
Afsluiting Diploma
Prijs € 1.435,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal, lunch en examen
WW
erktuig
bo
uw
kun
de
180
OC
Cursusdoel:• Kennis van de laatste keuringseisen en -lijsten en ervaringen van
VeBIT • Voldoen aan de vijfjaarlijkse opfristermijn van VeBIT
Voor wie?VeBIT keurmeesters die vijf jaar geleden het examen van de cursus Keurmeester mobiel intern transportmaterieel met goed gevolg hebben afgelegd. Oud-cursisten Keurmeester mobiel intern trans-portmaterieel die geen benoemd keurmeester van VeBIT zijn, maar wel een nuttige aanvulling op hun kennis willen hebben.
Inhoud:• Positie van de keurmeester• Veiligheid• Risico• Voorkomen van ongevallen• Arbowet• Persoonlijke veiligheid tijdens het keuren• De huidige keuringslijst• Omgaan met de klant• Kwaliteitsbewaking• Ervaringen van VeBIT
Overig:Kijk voor meer informatie over de VeBIT-keuringen op www.vebit.nl.
Herinstructie keurmeester mobiel intern transportmaterieel
Met deze cursus voldoet u aan het VeBIT-reglement dat stelt dat de keurmeesters elke vijf jaar een opfriscursus moeten volgen.
Wilt u een vervolg op deze cursus?• Hydrauliek en pneumatiek• Basisveiligheid VCA
Voor meer informatie, inschrijven en actuele startdata:
www.rovc.nl
DAGVARIANT
Duur 1 dag van 9.00 - 16.00 uur
Plaatsen Start
Ede
Eindhoven
Januari, maart, april, mei, september, oktober,
november, december
April
Afsluiting Certificaat
Prijs € 320,- excl. BTW
Inclusief Lesmateriaal en lunch
W
181
• • •
Wanneer u in het verleden via het ROVC de cursus ‘Keurmeester mobiel intern transportmaterieel’ heeft gevolgd dan adviseren wij u om de cursus Keurmeester batterijlader te volgen, zodat u op een veilige en deskundige wijze batterijladers van mobiel intern transportmaterieel kunt inspecteren en keuren. Gaat u de cursus ‘Keurmeester mobiel intern transportmaterieel’ nu volgen dan maakt het keuren van batterijladers automatisch onderdeel uit van de opleiding.
Inhoud: Meer informatie over de cursus ‘Keurmeester batterijlader NEN 3140 Voldoend onderricht persoon’ kunt u vinden bij de NEN 1010 & NEN 3140 cursussen op blz.111 van deze cursusgids.
Keurmeester batterijlader NEN 3140 voldoend onderricht persoon
Leer batterijladers veilig te keuren! Binnen de sector mobiel intern transport groeit de toepas-sing van elektrisch transportmaterieel, zoals heftrucks, reachtrucks, palletwagens en elektrotrekkers. Voor het opla-den van de batterijen die in dit transportmaterieel gebruikt worden, wordt gebruik gemaakt van laders die volgens de geldende Arbowetgeving gekeurd dienen te worden. De cursus ‘Keurmeester batterijlader NEN 3140 Voldoend onderricht persoon’ leert u batterijladers veilig te keuren volgens de NEN 3140 normen, hiermee voldoet u aan de VeBIT-eis op dit gebied.
WW
erktuig
bo
uw
kun
de
182
SAMENWERKING
183
Sinds 1970 heeft ROVC een breed netwerk opgebouwd met uiteenlopende bedrijven en brancheverenigingen.
Dankzij een effectieve uitwisseling van kennis, vaardigheden, visies en ideeën met deze partijen, kunnen wij onze
opleidingen en diensten continu aanpassen aan de laatste ontwikkelingen in de markt.
Partnership
184
Partners
IN
185
Participanten in het practicumROVC is trots op de productieve samenwerking met de Neder-landse industrie en toeleverende bedrijven. Deze 40-jarige effec-tieve uitwisseling van kennis, vaardigheden, visies, ideeën en niet te vergeten practicummaterialen, zorgt ervoor dat ROVC altijd kan beschikken over:
• Ruim 2500 m² moderne practicumruimte in Ede• Mobiele practicuminstallaties die op locatie kunnen worden ingezet• Installaties conform de laatste technologische ontwikkelingen • Materialen van verschillende leveranciers voor realistische, merkonafhankelijke practicumsituaties
Partnership en ROVC
INIn
form
atie
186
Aandrijftechniek Dinnissen Roermond -ABB BV Rotterdam www.abb.com/beneluxABB BV Ede www.abb.com/beneluxAlklima Klimaatapparatuur Alblasserdam www.alklima.nlAsco Numatics Scherpenzeel www.asconumatics.nlAttema Kunststoffenindustrie BV Gorinchem www.attema.nlAUMA benelux BV Leiden www.auma.comBadotherm Procesinstrumentatie BV Dordrecht www.badotherm.comBedu pompen B.V. Heteren www.bedu.nlBerko Wijchen BV Wijchen www.berko-perslucht.nlBosch Rexroth BV Boxtel Boxtel www.boschrexroth.nlBosch Rexroth BV Rotterdam Rotterdam www.boschrexroth.nlBürkert Fluid Control Systems Utrecht www.burkert.nlCentercon Koude- en klimaattechniek Rotterdam www.centercon.nlControl Techniques BV Sliedrecht www.controltechniques.nlCoolmark B.V. Barenrecht www.coolmark.nlDAB Pumps B.V. Drunen www.dabpumps.comDanfoss Schiedam www.danfoss.comDelta Press Overberg www.deltapress.nlDoedijns Pneumatiek Cuijk www.doedijns.nlDoedijns Hydraulics B.V. Katwijk (NB) www.doedijns.nlDutchi Motors Arnhem www.dutchi.comDuijvelaar Pompen Alphen aan den Rijn www.dp.nlEaton Electric NV Hengelo www.eaton.comEmerson Process Management Rijswijk www.emersonprocess.nlEndress&Hauser BV Naarden www.nl.endress.comEriks BV Alkmaar www.eriks.nlEriks Aandrijftechniek BV Roermond www.eriks.nlEssent Zwolle www.essent.nlFesto BV Delft www.festo.nlFluke Nederland Eindhoven www.fluke.nlGeorg Fischer Epe www.georgfischer.nlGE Power Controls Nederland BV Amersfoort www.gepowercontrols.comGEHA Gito Bouw&Techniek Ede www.geha.nlGeveke Werktuigbouw BV Amsterdam www.gevekewerktuigbouw.nlGIRA Giersiepen GmbH & Co Duitsland www.gira.nlGMC- Instruments BV Woerden www.gmc-instruments.nlGRAM Nederland B.V. Almelo www.gram.nlGrundfos Nederland B.V. Almere www.grundfos.nlHager Tehalit ‘s-Hertogenbosch www.hager.nlHarting BV ‘s-Hertogenbosch www.hartingbv.nlHeidenhain Nederland BV Veenendaal www.heidenhain.nlHeidolph Elektro GmbH & Co Duitsland www.heidolph.comHemmink Elektro Zwolle www.hemmink.nlHescon Advies- en Handelsbureau BV Winterswijk www.hescon.nlHoerbiger/Origa BV Moerdijk www.hoerbiger_origa.nlHoneywell Process Solutions Amsterdam www.honeywellbv.nlHonsberg BV Eemnes www.honsberg.nlHoshizaki Nederland Amsterdam http://nl.hoshizati-europe.comHycom Hydraulic Systems Apeldoorn www.hycom.nlHydrauvision B.V. Schoondijke www.hydrauvision.comHydrovite Holland BV Breda -Hytrans Systems BV Lemmer www.hytrans.comIFM electronic BV Harderwijk www.ifm-electronics.comIGE-XAO Heerlen www.ige-xao.nlIHC Hytop BV Sliedrecht www.ihchytop.nlIndustrial Automation Link IAL Haarlem www.ial.nlIntercool Technics B.V. Ridderkerk www.intercool.nl
Practicumparticipanten
187
ITT Water en wastewater Nederland B.V. Dordrecht www.ittwww.nlJongerius Verder BV Vleuten www.jongeriusverder.nlKaltenbach SDS b.v. Wateringen www.kaltenbachtools.nlKamflex BV Zeist www.kamflex.nlKrohne Nederland BV Dordrecht www.krohne.comKSB Nederland B.V. Zwanenburg www.ksb.nlKWx BV Oud-Beijerland www.kwx.nlLapp Benelux Veldhoven www.lappbenelux.lappgroep.comLegris BV / Parker Hannifin B.V. Oldenzaal www.legris.comLowara Nederland B.V. Waardenburg www.lowara.nlM. Seher & Co Technische Handelsonderneming Capelle a/d Ijssel www.seher.nlModelec Data-Industrie Ede www.modelec.nlMoeller Electric NV Zaltbommel www.benelux.moeller.netMotracLinde Almere www.motraclinde.nl Murrelektronik BV Oosterhout www.murrelektronik.nlNieaf-Smitt BV Utrecht www.nieaf-smitt.nlNord Aandrijvingen Nederland BV Hillegom www.nord.nlNorgren BV Almere www.norgren.com/nlNUON Ede www.nuon.nlNyquist Industrial Control Eindhoven www.boschrexroth.nlOmron Electronics BV Hoofddorp www.industrial.omron.nlParker Hannifin BV Oldenzaal www.parker.com/nlParker Sempress Pneumatic Hendrik Ido Ambacht www.parker.com/nlPhoenix Contact BV Zevenaar www.phoenixcontact.nlPilz Nederland Vianen www.pilz.nlPneu/Tec Pneumatiek BV Hoofddorp www.pneutec.nlProfibus Center Netherlands Wateringen www.profibuscenter.nlProminent Verder BV Vleuten www.prominent.nlRittal BV Zevenaar www.rittal.nlSaer Pompen Heteren www.saer.nlSamson Regeltechniek BV Zoetermeer www.samson-regeltechniek.nlSauer Danfoss Gouda www.sauer-danfoss.nlSchaeffler Nederland BV Barneveld www.ina.nlScheutjens Systeemhydrauliek BV Oostzaan www.scheutjens.nlSchneider Electric BV Haarlem www.schneider-electric.nlSIBA Nederland B.V. Eindhoven www.siba-zekeringen.nlSick BV Bilthoven www.sick.nlSiemens Nederland BV Den Haag www.siemens.nlSMC Pneumatics BV Amsterdam www.smcpneumatics.nlSpeck Pompen Nederland B.V. Zevenaar www.speck.nlSPM Instrument Drunen www.spminstrument.nlSterling Fluid Systems (Netherlands) B.V. Beverwijk www.sterlingsihi.com Telerex Nederland BV Breda www.telerex-europe.comTheo Walk Aandrijftechniek Gennep www.walk.nlTurck Sensortechniek BV Zwolle www.turck.nlTyco Valves Breda www.tycovalves.comUniechemie B.V. Apeldoorn www.uniechemie.nlVan Doren Engineering Boekel www.vandoren.nlVan Gerven Unitbouw B.V. Valkenswaard -VB Klimaattechniek BV Valkenswaard www.vb-klimaattechniek.comVEGA Industriële Automatisering Amersfoort www.vega.comVIPA Benelux Nieuw-Vennep www.vipa.nlWAGO Nederland Apeldoorn www.wago.comWeber Nederland BV Coevorden www.weber-ned.nlWeber Koeltechniek Leiden www.weberkoeltechniek.nlWeidmüller Benelux B.V. Hilversum www.weidmuller.nlWenglor Sensortechniek Putten www.wenglor.com
Yokogawa Nederland BV Houten www.yokogawa.com
188
Alfabetische index van alle cursussen
A Algemene introduct ie verbeterprogramma’s 133
Algemene techniek 164
Airco: spl i t & mult i -spl i t 82
Airco: VRF- en warmtepompsystemenn 83
AS- Interface; insta l leren en conf igureren 67
Automatiseren met LOGO en EASY 65
B Bas is a i rcotechniek 81
Bas is hydraul iek, inspect ie en 1e l i jns onderhoud 167
Bas is koeltechniek 78
Bas is PLC-techniek 61
Bas is pomptechniek 140
Bas isvei l igheid VCA 150
Bestur ingstechniek 57
C CAN-bus 69
Centr i fugaal pompen: stor ingsdiagnose en onderhoud 142
Cert i f icer ing Vakbekwaam operator stoomketel insta l lat ies 143
Commercië le gespreksvaardigheden voor technic i 120
Communicat ievaardigheden voor le id inggevenden 126
Communicat ievaardigheden voor technic i 117
D De k lant centraal in uw proces 133
De kracht van de k lacht 121
De serv icemonteur a ls ambassadeur 116
Dieselmotoren 176
Doelger icht begele iden van verander ingen 133
E Effect ief begele iden en invoeren van cont inu-verbeterprogramma’s 133
Effect ieve stor ingsrapportage 119
Elektr isch schakelen 38
Elektr isch schakelen opfr isdagen 41
Elektr ische vei l igheid van machines 156
Elektronica; stor ingzoeken in modulaire systemen 49
Energiebewust produceren 133
Ethernet TCP/ IP 73
Examentraining E lektr isch schakelen 40
F F-gassen categor ie I 85
F-gassen categor ie I I 86
F-gassen categor ie I - aanvul l ing 87
F-gassen categor ie I I I 88
F-gassen categor ie IV 89
Frequent ieregelaars 47
H Her instruct ie bas isvei l igheid VCA 151
Her instruct ie keurmeester mobiel intern transportmater ieel 178
Her instruct ie vei l igheid voor operat ioneel le id inggevenden VCA 152
HMI conf igureren, programmeren en in bedr i j f ste l len 64
Hydraul iek 168
Hydraul iek en pneumatiek 174
189
Alfabetische index van alle cursussen
Hydraul ische proport ionaaltechniek en e lektr ische regel ingen 170
Hydraul ische systeemtechniek 172
Hydraul ische systemen ontwerpen 173
I Impact van stor ingen verminderen 133
Industr ië le automatiser ing 56
Industr ië le bussystemen (PROFIBUS en Ethernet) 59
Industr ië le machinevei l igheid 155
In le id ing in bussystemen 66
Insta l lat ie- of werkverantwoordel i jke stoomketel insta l lat ies 144
Insta l lat ies met natuur l i jke koudemiddelen 84
K Keuren elektr isch handgereedschap voor e lektrotechnic i 109
Keuren elektr isch handgereedschap voor niet-e lektrotechnic i 108
Keurmeester batter i j lader NEN 3140 Voldoend onderr icht persoon 111
Keurmeester mobiel intern transportmater ieel 177
Koeltechniek 79
Koeltechniek: k le in commercië le systemen 80
Kwal i te i t z ichtbaar maken 133
L Leidinggeven: le iden of l i jden? 123
Levert i jden verbeteren 133
M Mechanische aandr i j f techniek 166
Mechanische vei l igheid van machines 157
Meet- en regeltechniek 139
Meten en inspecteren van elektr ische insta l lat ies 110
Midden management A 129
Modbus 68
N NEN 1010 98
NEN 1010 & 3140 Insta l lat ie- of werkverantwoordel i jke laagspanning 106
NEN 1010 Opfr is 99
NEN 3140 Gecert i f iceerd vakbekwaam persoon 104
NEN 3140 Her instruct ie gecert i f iceerd vakbekwaam persoon 105
NEN 3140 Her instruct ie insta l lat ie- of werkverantwoordel i jke laagspanning 107
NEN 3140 Her instruct ie vakbekwaam persoon 103
NEN 3140 Her instruct ie voldoend onderr icht persoon 101
NEN 3140 Vakbekwaam persoon 102
NEN 3140 Voldoend onderr icht persoon 100
O Omgaan met last ig gedrag 127
Onderhoudstechniek 165
Operat ioneel management 128
Opnemers in meet- en regelkr ingen 138
190
P Paneelbouw 45
PLC-systemen 58
Pneumatiek 175
Pomptechniek, de ju iste pomp voor uw systeem 141
Prakt isch le id inggeven op de werkvloer 122
Prakt ische e lektronica 48
Presenteren kun je leren 130
Proact ief gedrag st imuleren 133
PROFIBUS 70
PROFIBUS; ontwerpen en modif iceren 71
Project le ider 130
R Resultaatger icht coachen 125
S Sensoren: aansluiten, afste l len en vervangen 60
Servoregel ingen 46
Siemens S7-300/400 63
Specia l i s t machinevei l igheid 154
Stor ingstechnicus e lektro 42
Stor ingsver l iezen analyseren en reduceren 133
Stor ingzoeken in e lektrotechnische insta l lat ies 44
Stor ingzoeken in hydraul ische insta l lat ies 169
Stor ingzoeken in PLC-bestuurde insta l lat ies 62
T Technicus hydraul ische systemen 172
Toegepaste e lektronica 50
V Vakbekwaam operator stoomketel insta l lat ies 143
Vei l igheid voor operat ioneel le id inggevenden VCA 153
W Welk verbeterprogramma moet ik k iezen 133
Z Zelfverzekerd en assert ief communiceren 99
Alfabetische index van alle cursussen
191
www.rovc.nlvoor de meest
actuele cursusdata
en -locaties!
Het inplannen van cursussen gebeurt bij ROVC het hele jaar door. Hierdoor staan niet alle cursusdata in deze cursusgids. Ga voor de meest actuele cursusdata en -locaties naar onze website: www.rovc.nl. Hier kunt u tevens snel en eenvoudig inschrijven voor de cursus(sen) van uw keuze.
Actuele cursusdata en -locaties
Info
rmatie
IN
192
Algemene voorwaarden ROVC
1. ToepasselijkheidDe Algemene Voorwaarden zijn van toe-passing op alle overeenkomsten met ROVC betreffende de deelname en/of opdracht tot het ontwikkelen, organiseren, plan-nen, verzorgen van opleidingen, cursus-sen, trainingen en andere vormen hiervan, hierna te noemen ‘cursus’.
In deze voorwaarden wordt verstaan on-der ‘cursus’: opleidingen, trainingen, mo-dules, workshops, themadagen, projectda-gen, advies, consultancy, implementatie en andere vormen van kennisoverdracht in de ruimste zin van het woord.
Deze Algemene Voorwaarden zijn door ROVC opgesteld teneinde te worden opgenomen in alle aanbiedingen en overeenkomsten betreffende de in art. 1 genoemde activiteiten.
Deze Algemene Voorwaarden zijn van toepassing op alle rechtsverhoudingen tussen opdrachtgever en ROVC, tenzij opdrachtgever en ROVC afwijking van deze voorwaarden zijn overeengekomen en dit schriftelijk door beide partijen is bevestigd.
Deze Algemene Voorwaarden zijn eveneens van toepassing op opvolgende overeenkomsten voortvloeiend uit een eerdere overeenkomst tussen partijen. Ook als de toepasselijkheid niet uitdruk-kelijk opnieuw is overeengekomen. Van “opvolgende overeenkomsten” is in ieder geval sprake in geval van het verrichten van meerwerk of vervolgopdrachten.
Eenzijdig door opdrachtgever aan ROVC van toepassing verklaarde inkoop/leve-ringsvoorwaarden worden door ROVC op geen enkele wijze geaccepteerd.1.1 BegrippenDeelnemerDegene die de cursus daadwerkelijk gaat volgen.OpdrachtgeverDegene die zich aansprakelijk heeft ge-steld voor de betaling van de cursus.Open netwerkEen cursus, georganiseerd door ROVC, open voor iedereen die daaraan wil deel-nemen.IncompanyEen cursus, georganiseerd door ROVC in opdracht van de opdrachtgever, met een besloten karakter waarbij deelnemers
worden uitgenodigd door de opdrachtge-ver.Overige overeenkomstenAlle overige overeenkomsten van op-dracht door ROVC schriftelijk aanvaard.StartdatumDe eerste bijeenkomst van de cursus.CursusprijsDe prijs van de cursus als vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC-website, of vastgelegd in een door opdrachtgever getekende opdrachtbevestiging.TestBeoordeling van kennis/vaardigheden gedurende cursus, aan de hand waarvan kan worden beoordeeld in hoeverre de lesstof door de deelnemer in de praktijk kan worden gebruikt.ToetsBeoordeling van kennis/vaardigheden zoals opgedaan tijdens de cursus, gevolgd door een certificaat.ExamenBeoordeling van kennis/vaardigheden na een cursus of opleiding, waarbij een diploma kan worden behaald.AnnulerenDe schriftelijke opzegging van de cursus door deelnemer, opdrachtgever of ROVC.
1.2 Totstandkoming van de overeenkomstDe overeenkomst tussen ROVC en de opdrachtgever komt tot stand door ont-vangst van het ondertekende inschrijffor-mulier, de door ROVC en de opdrachtgever getekende schriftelijke bevestiging of door schriftelijke bevestiging door ROVC aan de opdrachtgever van diens telefoni-sche of via internet verzonden aanmelding of opdracht.
2. UitvoeringROVC is gerechtigd om: ▪ de cursusprogramma’s tussentijds te wijzi-gen, om reden van herprogrammering van exameneisen en/of om reden van kwalita-tieve verbetering. ▪ de indeling van de cursus wat betreft plaats en tijd te wijzigen. ▪ bij onvoldoende aanmeldingen een cursus of startmoment af te gelasten, of nieuwe aanmeldingen voor een bestaande cursus niet te accepteren. Ingeschreven deelnemers ontvangen hiervan telefonisch of schriftelijk bericht, waarna hun ver-plichtingen vervallen. ▪ het aantal bijeenkomsten van een cursus te reduceren, waarbij de inhoud en prijs hetzelfde blijft.
De deelnemer is gerechtigd om:▪ een door de deelnemer gemiste bijeen-komst, bij cursussen met meer dan vijf bijeenkomsten, kosteloos, bij een andere cursusgroep in te halen, na overleg met ROVC en indien ROVC dit mogelijk acht.
3. Examens, toets en test3.1 ExamenIndien er op een cursus een of meer exa-mens volgen, dan is hierop automatisch het daarvoor geldende examenreglement van de examinerende instelling van toe-passing.
Deelnemers aan een examen zijn zelf ver-antwoordelijk voor een tijdige en correcte aanmelding voor deze examens, tenzij anders vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC-website of anders schriftelijk overeengekomen met de opdrachtgever.
De kosten van de examens zijn inbegrepen in de cursusprijs, tenzij anders vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC-website of anders schriftelijk overeengekomen met de opdrachtgever.
3.2 ToetsIndien er een of meer toetsen onderdeel uitmaken van de cursus dan staat dit vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC-website of in schriftelijk bevestiging met de opdrachtgever.
De kosten van de toetsen zijn inbegrepen in de cursusprijs, tenzij anders vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC-website of anders schriftelijk overeengekomen met de opdrachtgever.
3.3 TestTesten kunnen onderdeel uitmaken van een ROVC-cursus. Deze testen zijn bedoeld om de voortgang van de ontwikkeling van de deelnemer te meten. Aan de resultaten van de testen kunnen echter geen rechten worden ontleend.
De kosten van de testen zijn inbegrepen in de cursusprijs, tenzij anders vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC-website of anders schriftelijk overeengekomen met de opdrachtgever.
4. Locaties, faciliteiten en cateringDe locaties, faciliteiten en catering waar-van ROVC gebruikmaakt ten behoeve van de uitvoering van haar cursussen worden
193
vervolg - Algemene voorwaarden ROVC
met de grootst mogelijke zorgvuldigheid uitgekozen. ROVC is echter niet aanspra-kelijk voor deze locaties, faciliteiten en catering.
De kosten van de locaties, faciliteiten en catering zijn inbegrepen in de cursus-prijs, tenzij anders vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC website of anders schriftelijk overeengekomen met de opdrachtgever. 5. Cursusprijzen5.1 GeldigheidsduurDe vermelde cursusprijzen van ROVC zijn geldig van 1 januari tot en met 31 decem-ber van het betreffende jaar.
5.2 VermeldingDe geldende cursusprijzen van ROVC staan vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC-website of zijn schriftelijk overeen-gekomen met de opdrachtgever.
5.3 Overige kostenAlle cursusprijzen van ROVC zijn inclusief alle op de betreffende cursus van toepas-sing zijnde en benodigde (les)materialen, practica, locatiekosten, cateringkosten, examenkosten, toets- en test kosten, tenzij anders vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC-website of anders schriftelijk overeengekomen met de opdrachtgever.
5.4 BtwAlle ROVC-prijzen zijn exclusief het gel-dende btw-tarief.
5.5 Prijswijzigingen▪ ROVC is gerechtigd haar prijzen tussen-tijds en zonder opgaaf van reden aan te passen. Op alle overeenkomsten die zijn aangegaan tussen ROVC en opdrachtgever blijven echter de overeengekomen prijzen van toepassing, met uitzondering van die prijsverhogingen die zijn gebaseerd op nationale- en internationale wetgeving en/of de implementatie ervan.▪ Indien en voor zover de termijn tussen de datum van het sluiten van de overeen-komst en de datum van levering meer dan drie maanden betreft, en als gevolg van enige overheidsmaatregel kostprijsverho-gende belastingen, heffingen of invoer-rechten worden gewijzigd, wordt de over-eengekomen prijs evenredig aangepast, zonder dat dit kan leiden tot annulering van de opdracht door de opdrachtgever.
5.6 Incompany ▪ Alle offertes van ROVC t.b.v. incompany cursussen hebben een geldigheidsduur van 21 dagen, tenzij dit in de offerte anders staat vermeld. ▪ Alle in onze offertes/opdrachtbevesti-gingen genoemde bedragen zijn inclusief organisatie, planning, begeleiding, oplei-dings- en trainingsmateriaal. ▪ Alle in onze offertes/opdrachtbevesti-gingen genoemde bedragen zijn in euro’s en zijn exclusief het daarvoor geldende btw-tarief, tenzij in de offerte/opdrachtbe-vestiging anders is vermeld. ▪ Alle kosten m.b.t. locatie en verblijfkos-ten van de deelnemer zijn niet opgeno-men in onze offertes/opdrachtbevestigin-gen, tenzij expliciet vermeld. Op verzoek kan ROVC hiervoor een kostenraming maken. Alle kosten m.b.t. locatie en ver-blijf van de deelnemers worden op basis van nacalculatie netto doorberekend. ▪ Reiskosten van de freelance trainer(s) zijn niet opgenomen in onze offertes/opdrachtvestigingen. Gereden kilometers zullen worden doorberekend, op basis van € 0,28 per kilometer, tenzij met de klant anders overeengekomen. Eventuele verblijfkosten van de freelance trainer(s) worden alleen in overleg met de opdracht-gever gemaakt en netto aan de opdracht-gever doorberekend. ▪ ROVC zal starten met de voorbereidin-gen van het opleidingstraject na ontvangst van de, door de opdrachtgever getekende, schriftelijke opdrachtbevestiging. De in de opdrachtbevestiging genoemde leverter-mijn gaat pas in op de dag van ontvangst van de bovengenoemde opdrachtbeves-tiging, tenzij in de opdrachtbevestiging anders is vermeld. 6. Betaling6.1 AlgemeenNadat de overeenkomst tot stand is gekomen zal ROVC overgaan tot factu-rering. ROVC factureert ook voor derden die zij voor de uitvoering van de cursus inschakelt, tenzij anders vermeld in de ROVC-cursusgids, op de ROVC-website of anders schriftelijk overeengekomen met de opdrachtgever.▪ ROVC hanteert een standaard betalings-termijn van 30 dagen na factuurdatum tenzij op de factuur anders vermeld.▪ Alle bedragen zijn bij vooruitbetaling verschuldigd en opeisbaar. Betaling dient te geschieden vóór of op de vervaldatum die op de factuur is vermeld.
▪ Indien niet tijdig wordt betaald komen alle kosten, ontstaan door de wanbeta-ling, vermeerderd met de wettelijke rente en incassokosten, voor rekening van de opdrachtgever. ▪ De overeenkomst met de opdrachtgever kan, in geval van wanbetaling, zonder dat enige ingebrekestelling is vereist, eenzij-dig door ROVC worden verbroken. ROVC is in dat geval gerechtigd de totale cursus-prijs aan de opdrachtgever in rekening te brengen en onmiddellijk op te eisen
6.2 Betaaltermijn open netwerk▪ Bij niet-tijdige betaling kan de deelne-mer de toegang tot de bijeenkomsten en examens van ROVC worden ontzegd. Door het niet bezoeken van de bijeenkomsten en de examens vervalt de financiële ver-plichting ten opzichte van ROVC niet.
6.3 Betaaltermijn incompany ▪ Na ontvangst van de, door de opdracht-gever getekende, opdrachtbevestiging zal 50% van de te verwachten opdrachtkosten worden gefactureerd. Bij aanvang van het opleidingstraject zal de resterende 50% van de te verwachten opdrachtkosten gefactureerd worden. ▪ Opdrachten tot een bedrag van € 10.000,= worden ineens gefactureerd en wel 30 dagen voor aanvang van de startdatum. Na afloop van het incompany traject zal er een verrekening van meer-/minderwerk plaatsvinden.▪ Bij niet-tijdige betaling door de opdracht-gever kan ROVC besluiten tot het ter-stond, tijdelijk en/of definitief, staken van de uitvoering. 7. Annuleren en vervanging 7.1 Algemeen▪ Annuleren van een cursus kan uitsluitend schriftelijk geschieden en bij voorkeur aangetekend. De datum van de poststem-pel, ontvangsttijdstip van email en fax geldt als aanzegtermijn van de annule-ring. Als bewijs van de annulering geldt de schriftelijke bevestiging van ROVC. De geplande startdatum van de cursus geldt als uitgangspunt bij de afhandeling van de annulering.
7.2 Open netwerk▪ Bij annulering tot uiterlijk twee weken voor de startdatum zijn geen kosten ver-schuldigd. Bij annulering na deze termijn is het totale cursusbedrag verschuldigd.
194
▪ Indien de deelnemer komt te overlijden of indien er sprake is van zodanig uitzon-derlijke omstandigheden dat betaling van het cursusgeld naar maatstaven van rede-lijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn, kan men een schriftelijk en gemoti-veerd verzoek indienen ter annulering en stopzetting van betaling bij ROVC. ROVC behoudt zich het recht voor schriftelijk bewijs op te vragen. ▪ Bij annulering voor de geplande startda-tum heeft de deelnemer/opdrachtgever het recht om kosteloos een andere deelne-mer aan de cursus in zijn/haar plaats te la-ten deelnemen, mits deze voldoet aan de door ROVC in de cursusgids gestelde oplei-dings- of ervaringseisen en deze ten tijde van de annulering kenbaar is gemaakt. Vervanging na de derde bijeenkomst van de cursus is niet meer toegestaan.
7.3 IncompanyEen incompany opdracht kan uit een of meer cursussen, dagdelen of dagen bestaan. Van annulering is sprake wanneer de geplande en overeengekomen bijeen-komst datum door de opdrachtgever niet wordt nagekomen.
Bij een geheel of gedeeltelijke annulering door de opdrachtgever zijn de navolgende annuleringskosten van toepassing: ▪ Annulering in de week voor aanvang van de cursus: 50% van de totale opdrachtkos-ten ▪ Annulering tot uiterlijk één week voor aanvang van de cursus: 25% van de totale opdrachtkosten ▪ Annulering tot uiterlijk één maand voor aanvang van de cursus: geen annule-ringskosten m.u.v. de gemaakte voorbe-reidings- en ontwikkelingskosten die bij annulering volledig in rekening worden gebracht. ▪ De annuleringskosten zijn onmiddellijk verschuldigd en opeisbaar.
Zodra ROVC en de opdrachtgever onder-ling een datum hebben afgesproken waarop een onderdeel van de dienst-verlening zal plaatsvinden is dit onder-deel ingeroosterd en zal ROVC hiervoor capaciteit ter beschikking houden voor de opdrachtgever.Indien dit onderdeel uitgesteld wordt door de opdrachtgever, dan is ROVC gerechtigd deze activiteit te factureren.
8. Copyright Van het door ROVC verstrekte materiaal blijven alle rechten aan haar voorbe-houden. Niets uit de uitgave(n) mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enigerlei vorm of op enigerlei wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voor-afgaande schriftelijke toestemming van ROVC. Het is niet toegestaan het materi-aal aan derden ter beschikking te stellen.
9. Aansprakelijkheid ROVC heeft een gangbare aansprakelijk-heidsverzekering afgesloten. De aanspra-kelijkheid van ROVC is in alle gevallen beperkt tot het bedrag dat in het betref-fende geval onder deze verzekering wordt uitgekeerd, te vermeerderen met het eventuele eigen risico op deze verze-kering. Indien de verzekering om welke reden dan ook geen dekking biedt, dan is de aansprakelijkheid van ROVC beperkt tot het bedrag dat ROVC voor de betref-fende cursus/training in rekening heeft gebracht.
In het geval dat ROVC aansprakelijk is, komt alleen direct door de fout van ROVC veroorzaakte schade voor vergoeding in aanmerking. De fout van ROVC kan uitsluitend gelegen zijn in de taken die redelijkerwijs binnen de opdracht aan ROVC vallen. Gevolgschade (waaronder inkomsten en bedrijfsschade) is derhalve uitgesloten.
Voor fouten van door ROVC ingeschakel-de derden of ondergeschikten van ROVC is ROVC alleen aansprakelijk indien ROVC bij het inschakelen van deze derden het maken van dergelijke fouten had kunnen en moeten voorzien en de fouten zijn ge-maakt in de uitoefening van het beroep of bedrijf van die derde.
ROVC is niet aansprakelijk in geval van overmacht. Onder overmacht wordt ver-staan alle van buiten komende oorzaken, voorzien of niet voorzien, waarop ROVC geen invloed kan uitoefenen en waar-door ROVC niet in staat is haar verplich-tingen na te komen. Onder overmacht valt in ieder geval: staking, ziekte van trainers, een (tijdelijk) tekort van per-
soneel, brand, bedrijfs- en technische storingen binnen kantoor van ROVC, de opdrachtgever of bij de door ROVC inge-schakelde externe partij, niet beschikken over voldoende of juiste gegevens te ver-strekken door de opdrachtgever, onjuiste gegevens verstrekt door de opdrachtge-ver, onvoldoende medewerking van de opdrachtgever.
Eventuele aanspraken op schadevergoe-ding dienen op straffe van verval bin-nen één jaar, nadat de schade bekend is geworden in rechte te zijn ingesteld. 10. Persoonsregistratie Namen en adresgegevens worden opge-nomen in het klantenbestand van ROVC en worden gebruikt om betrokkenen op de hoogte te houden van activiteiten en aangewend voor marketingactiviteiten van ROVC. De gegevens worden niet ter beschikking gesteld aan derden, zonder voorafgaande toestemming. Indien de betrokkene aangeeft geen prijs te stellen op toezending van informatie, dan wordt dat direct gerespecteerd.
11. KlachtenKlachten met betrekking tot de overeen-gekomen cursussen en/of het factuurbe-drag dienen schriftelijk binnen 14 dagen na de datum waarop de activiteit plaats-vond (of consultancy is afgerond) aan de directie van ROVC kenbaar te worden gemaakt. Een klacht dient per aangete-kende post te worden gezonden aan:
ROVCT.a.v. DirectiePostbus 1176716 AE Ede
Klachten schorten de betalingsverplich-ting van opdrachtgever niet op. In geval van een terecht bevonden klacht kan op-drachtgever recht hebben op aanpassing van het in rekening gebrachte bedrag.
12. Recht en geschillen Op deze Algemene Voorwaarden is uit-sluitend het Nederlands recht van toepas-sing. Geschillen voortvloeiende uit over-eenkomsten waarop deze voorwaarden van toepassing zijn en die niet behoren tot de competentie van de kantonrech-ter, zullen worden onderworpen aan de bevoegde rechter te Arnhem.
© januari 2009
vervolg - Algemene voorwaarden ROVC