Risicogestuurd Beheer · preventief onderhoud? Normgericht: Alle gemalen 1x per jaar preventief...
Transcript of Risicogestuurd Beheer · preventief onderhoud? Normgericht: Alle gemalen 1x per jaar preventief...
Risicogestuurd Beheer Ambtelijk platform 22 februari 2018
Wat ga ik ‘morgen’ oppakken?
Programma 9.00 Welkom (Silvie) 9.15 Op stoom komen 9.35 Een kleine, haalbare stap (Hans) 9.50 Een systematische, praktische aanpak (Koen en Theo)
10.20 Wat gaan we doen? Een zoektocht (Sander)
10.40 Koffie
11.00 Gemalenbeheer, van theorie naar praktijk (Jan en Ruud) 11.30 Wat ga ik ‘morgen’ doen? 12.00 Afronding & Broodje
Risicogestuurd Beheer Op stoom komen
Risicogestuurd Beheer Een kleine haalbare stap (Hans)
BV EJ RGB AM
Wanneer vervangen?
Persoonlijkekennis/ervaring/inzicht Systematisch/objectief
RGB met BV Functie
SoortwegHoofdriool Toevoerriool Wijkriool
Hoofdontsluitingswegofwegnaarvitalefunctie 1 1 2Toevoerwegennaarhoofdontsluitingsweg 1 2 3Overigewegen50km/uur 2 3 4Overigewegen30km/uur/woonerf 3 4 5
Risicogroep Vervangenbijverwachtetechnischerestlevensduur<(jaar)
1 15
2 10
3 5
4 1
5 Opbasisschadesmaaiveld
RGB met BV Functie
SoortwegHoofdriool Toevoerriool Wijkriool
Hoofdontsluitingswegofwegnaarvitalefunctie 1 1 2Toevoerwegennaarhoofdontsluitingsweg 1 2 3Overigewegen50km/uur 2 3 4Overigewegen30km/uur/woonerf 3 4 5
Risicogroep Vervangenbijverwachtetechnischerestlevensduur<(jaar)
Reinigen,inspecterenenbeoordelen(perxjaar)
1 15 5
2 10 5
3 5 10
4 1 20
5 Opbasisschadesmaaiveld 20
Afstemmen openbare ruimte • Restlevensduuropbasisjaarvanaanlegensoortbuis• GeplandeinspectieopbasisvanleeftijdenfunctiebuisStart
• Aanpassentechnischerestlevensduuropbasisvaninspecties• Opbasisrestlevensduurenrisico’sbepalenmaatregelen(inclusiefaanpasseninspectieregime)
Technischebeoordelingbuis
• AnalysewenselijkheidopschalenmaatregelenvanstrengnaarbuisnaarwijkTechnischebeoordelingwijk
• Legmaatregelenprogramma'svanriolering,wegen,groenoverelkaarheenenoptimaliseeraanpak(kostenenoverlastburgers/bedrijven)Vb:tochvervangenipvrelinen
Afstemming
• Actualiseermeerjarenraming• Toetsdekwaliteitvandebuisdieuitgenomenwordt.Leervanonder/overschattingrestlevensduur
Leren
Risicogestuurd Beheer Een systematische, praktische aanpak (Koen en Theo)
Risico & kwaliteit gestuurd rioolvernieuwing
Ambtelijk platform 22 februari 2018
werkgroepproject AWT Barneveld-Ede-Veenendaal
INHOUD
• Deaanloop• Hetproject(fase1)• Hoenuverder(fase2)
Beleidssynchronisatie (juli 2016)
4speerpuntenopgenomeninhetUvP2017-2018• Strategischeaanpakrioolvervanging
• Kwaliteit-&Risicogestuurdebenadering• Integraal/wijkgerichtwerken
• TransitiespoorKlimaatadaptatie• Verduurzamenvandewaterketen• Heroverwegenrioleringbuitengebied
Kwaliteit & Risico gestuurde aanpak (UvP)
Rationeleprioritering
Tactischniveau
Kwaliteitgestuurd
Strategischniveau
BedrijfswaardenRisicomatrix
Instrumenteelniveau
Programmering5jaar
Investeringsverwachting
Restrisico
Oriënterende fase (v.a. okt ’16)
• Breedverkennenvanhetthema• Rioleringsbeheerincontextgemeentelijkeopgaven• Ervaringenuitderegio(SimonLeertouwer)• Scopeafbakenen(vernieuwing,onderhoud,Inspectie,etc)• Bestaandeofnieuwehulpmiddelennodig• Boerenverstandvs.Hightech• Hoeinpasseninbedrijfsprocessen
Verwachtingen en Wensen
• Bestuurlijkafwegingskader• Transparantetoestandbepalingriool• Objectievebepalingrestlevensduur• ScherpereonderbouwingLTP(€)• Differentiatieinlevensduur(locatie)
Strategisch budget (€/50jr) - op basis van Leeftijd -
Tactisch Uitvoeringsprogramma vGRP 1-5 jr - op basis budget en (inspectie) -
Integrale programmering beheer programma’s (groen, grijs, riolering) 1 – 5 jr - op basis budget en noodzaak, wijkgericht -
Hydraulisch
Afkoppelen
Opgave Wegen
Opgave Groen
Kwaliteit
Meerjarenprogramma Riolering Kwaliteit, Hydraulische maatregelen, afkoppelmaatregelen
Kwaliteit /risico 1. Kwaliteit/ degradatie (restlevensduur) 2. Risico gestuurd (omgevingsfactoren) - buismateriaal - achterliggend stelsel/diameter - belang weg (provinciaal, woonstraat, etc.) - etc.
Opgaven op basis van kwaliteit
Assetmanagement in Waterstad
Rioleringsbeheer, incl. Risicomanagementtoepassing
Theo aan de beurt
• Hetproject(fase1)
• Doel
• Opmiddellangetermijn(tactisch)
• Oplangetermijn(stategisch)
• Risico enkwaliteitgestuurderioolvernieuwing
• Afkadering • Geenbeheertaken(reiniging,inspectie)• Alleenvrijvervalrioleringinstedelijkgebied• pragmatisch
Hoe was onze aanpak
Ontzorgingdoorexternepartijt.b.v.leerproces
watverwachtenwe
Voorbereiding
Schrijvenvanvraagspecificatie
Aanbestedingbij3partijenmetEMVIcriteria
Uitvoeringvanfase1
Hoe was de uitvoering fase 1 • 3werksessies
bedrijfswaarden
Oorzaakongewenstegebeurtenis
Meetbaarmaken/zijn
faalkansen
Risico’smijdend/acceptabel
impactfaktoren
• Derisicomatrix
Resultaat- evaluatie • Derisicomatrix
• Inzichtinbeschikbaredata
• Samenwerkingloont
• Alleshelder
Vervolg fase 2….
Risicogestuurd Beheer Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
Aanleidingen voor risicogestuurd beheer
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
- Nieuwrioleringsplan+kostendekkingsplan,dusnieuweonderhouds-envervangingsplanning
- Nieuwbeheerpakket(Kikker)- PresentatiesRioned-dag(RotterdamenEnschede)- PresentatieinAWTvanLeusden(SimonLeertouwer)en
Riosan(GertMeutstege)overRasmariant;
Motieven voor risicogestuurd
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
- Potentielekostenbesparing- Onderhoudenvervanginggebaseerdopwerkelijkestaatriolering
(maatwerk)- Onderhoudenvervanginggebaseerdop(bewustegekozenenacceptabele)
risico’s
Overwegingen aanpak
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
Pragmatischenstapsgewijsofmeteenstatistischebenadering?
Statistischebenadering:- tegrotestap?- watiswaarde(betrouwbaarheid)voorlokalesituatie?
Stapsgewijze benadering
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
- Eerstraamwerkneerzetten- Toepassenraamwerkenperiodiekevalueren- Verfijnen- Uitbouwen
Raamwerk
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
1.Introducerenrisicocategorieenvoorriolering:Technisch:functieriolering;Ruimtelijk:functiebovengrond
2.Ingrijpsmaatstavenafstemmenoprisicocategorie;3.Restlevensduurbepalingenvervangingsplanningobv.:
-rioolinspectiesenanalyse(nietobv.theoretischelevensduur)-risicocategorie;
Kwaliteitscategorieen
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
Onderscheidin3kwaliteitscategoriën:A=normaal;A+=riolenwaarvanwegoedekwaliteitextrabelangrijkvindenenwaarweminderrisicowillenopfalen;B=riolenwaarvanweeenietsgroterrisicoopfalenaccepteren.
WerksessiemetgemeentenBaarnenSoestoverindelingriolenincategorieen.
Hoofdcriteria
• soort wijk • functie v.d. leiding • kenmerken leiding • achterliggend gebied • wegkenmerken • belang bereikbaarheid • zichtbaarheid
31
Welke kenmerken bepalen aanvaardbaar risico ?
• GRP-doelen • Bedrijfswaarden ———————— +
32
Volksgezondheid à Ziekte / lagere levensverwachting Wateroverlast à Hinder, overlast, schade Veiligheid à Ongevallen (letsel, dodelijk) Milieu à Verontreiniging bodem/opp.water Imago à Commotie, politieke consequenties Kosten à Eenmalige kosten of structureel
Raamwerk voor risico’s
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
Criteriumvooronderscheidinkwaliteitsniveau
Kwaliteitsniveau
A+ A B
Typegebied winkelcentra,centrumenbedrijven
overiggebied
Functievoorverkeer ontsluitingswegenendoorgaandewegen
overigeverkeersfuncties woonstraten
Typeverkeersweg overigeverkeerswegen fietspaden
Functievanhetriool hoofdafvoerdwa,rwanaaroverstort
overigeriolen
Achterliggendafhankelijkgebied riolenwaarvanhetachterliggendgebiedafhankelijkis
overigeriolen
Voorstel Ingrijpmaatstaven per klasse
34
1
2
3
4
5
A+
A
B,C, D
Vervangingsplanning
35
1
2
3
4
5
60 jaar
inspectie na 30 jaar
10 jaar
Toepassing raamwerk
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
Toepassing:- Inspectiestonenaanoftheoretischecurve‘klopt’;- InKikkerzijningrijpmaatstavenenrestlevensduurberekeningpercategorieanders
ingesteld.- MetKikkerzijndevervangingskostenoplangetermijnberekendenverwerktinhet
kostendekkingsplanvanhetGRP;
Verfijning
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
Meerdereopties:- Ingrijpmaatstavenpercategorieaanpassen(grenzentussencategorieenverschuiven);- Rioleninanderecategorieplaatsen;- Achteruitgangrioleringsystematischinbeeldbrengendoorvergelijkenperiodieke
inspecties;- Alsnogstatistischebenaderingintroduceren.
Wat heeft het opgeleverd?
Wat gaan we doen, een zoektocht (Sander)
- Bewustensystematischomgaanmetrisico’s;- Onderhoudenvervangingobv.werkelijkestaatipv.theoretischestaat/levensduur- Besparingen?Nogniet…
Risicogestuurd Beheer Gemalenbeheer (Jan en Ruud)
Risico-gestuurd beheer rioolgemalen
Verkennen animo
voor (regionale) samenwerking
Ambtelijk Platform 22 feb. ‘18 Ruud van der Velden, Jan Wisse
• Scope onderzoek & tool (Jan)
• Praktische toepassing (Ruud)
• Mogelijkheden voor vervolg? (Ruud/gez.) & Verkennen animo
Opbouw
Scope onderzoek & tool (1)
20m3/uur2011Gescheidenstelsel(RWA)
50m3/uur1997VGS(DWA)
750m3/uur1994Gemengdstelsel
Aanleiding Frequentie preventief onderhoud?
Normgericht:
Alle gemalen 1x per jaar preventief onderhoud
q Nadeel: frequentie is niet onderbouwd
q Voordeel: éénduidigheid
Risicogestuurd (nieuw):
Wat zijn kritische factoren voor bepaling onderhoud frequentie?
q Grootte gemaal (debiet)?
q Leeftijd / toestand gemaal?
q Functie gemaal?
Praktijk à B&O-kosten waterschap &
gemeenten verschillen à vraag gemeenten aan WS evt.
ontzorging B&O-taak
Beleid
Doel pilot Benodigd kwaliteitsniveau beheer rioolgemalen o.b.v. risicobenadering op systeemniveau àInhoud: Consensus over “WAT” is nodig (los van evt. samenwerking)
Scope onderzoek & tool (2)
Scope algemeen q Afvalwaterketen:
à Rioolgemalen en RVZ (techn. install.) à (Afval)watersysteem = 1 geheel! à Risicobenadering centraal!
q Werkproces: à Beheer & Onderhoud (ontwerp & inrichting als bijproduct)
q Wiel niet opnieuw uitvinden: à Best Practices
ü Gem. Oldenbroek/WVV ü Gem. Maassluis/HHDelfland ü Waterschapsbedrijf Limburg ü Waterschap Rijn & IJssel ü Waterschap Aa & Maas
Scope onderzoek & tool (3)
Risico benadering onderhoud Risico = Kans x Effect
Effect:
- Bedrijfscontinuïteit (hoeveel tijd na falen treed effect op)
- Veiligheid/gezondheid (gezondheidsrisico bij falen)
- Gevolgschade (wat is fin. gevolgschade van falen)
- Milieu (effect op milieu bij falen)
- Reputatie/overlast
Kans = freq. storingen (gemaal verpompte niet volgens ontwerp)
1. Minder dan eens per 5 jr
2. Eens per 2 tot 5 jr
3. Eens per 1 tot 2 jr
4. 1 tot 5 keer per jr
5. Meer dan 5 keer per jr
Scope onderzoek & tool (4)
Praktisch gesprekstool (in excel)
Scope onderzoek & tool (5)
Activiteiten Producten
Bedrijfscontinuiteit<functieuitval>-funktieuitvalheeft,ongeachtdeduur,geen/minimaaleffect-funktieuitvalheeftpasna24uurnegatiefeffect-funktieuitvalvoor8-24uurleidttotnegatiefeffect-funktieuitvalvoor1-8uurleidttotnegatiefeffect-funktieuitvalheeftbinnen1uurnegatiefeffect
<urgentie>-reactietijdbijstoring<1uur-reactietijdbijstoring<8uur-reactietijdbijstoring<24uur
<gevolgen>-functieuitvalleidttotongewensteoverstortgebeurtenis-functieuitvalleidttotwateroverlast-functieuitvalleidttotwaterschade-functieuitvalleidttotverstoringzuiveringsproces
Met praktische keuzelijsten
Gevolgschade<wijzevanafvoer> <omvangmaatschappelijkeeffecten>-afvoergegarandeerdviainterneoverloop -demaatschappelijkeeffectenzijngering-afvoerperaseenvoudigrealiseerbaar -demaatschappelijkeeffectenzijnbeperktdoorinitatiefbewoners/eigenaren-afvoerpernoodpompeenvoudigrealiseerbaar -uitvalleidttotproductieverliesbijbedrijven-afvoerperasofnoodpompeenvoudigrealiseerbaar -dekostenvoorschadeafhandelingenreinigingzijngering-alternatieveafvoeriscomplex -dekostenvoorschadeafhandelingenreinigingzijnaanzienlijk
<totalegevolgschade>-gevolgschadebedraagt:<€100-gevolgschadebedraagt:€100tot€5.000-gevolgschadebedraagt:€5.000tot€50.000-gevolgschadebedraagt:€50.000tot€100.000-gevolgschadebedraagt:>€100.000
VB1
VB2
• Scope onderzoek & tool (Jan)
• Praktische toepassing (Ruud)
• Mogelijkheden voor vervolg? (Ruud/gez.) & Verkennen animo
Opbouw
Neem bij het volgende verhaal à 2 eigen gemalen in gedachten
Praktische toepassing (1)
Risico benadering onderhoud 20m3/uur
2011Gescheidenstelsel(RWA)
Frequentiepreventiefonderhoudverlagen=>kansopstoringkanverhoogdworden.
Praktische toepassing (2)
Risico benadering onderhoud 50m3/uur
1997Verbeterdgescheidenstelsel(DWA)
Frequentiepreventiefonderhoudzohouden.
Praktische toepassing (3)
Risico benadering onderhoud 70m3/uur
2011Gescheidenstelsel(DWA)
Frequentiepreventiefonderhoudverhogen=>kansopstoringverkleinen?
Praktische toepassing (4)
Resultaat op hoofdlijnen:
Doel “Benodigd kwaliteitsniveau”
q Gemalen zijn in te delen o.b.v. risico benadering (matrix)
q B&O-richtlijnen (onderhoudsfrequentie) kunnen o.b.v. risico benadering
q Consensus over “Beheer op orde”
q Periodiek herijken risico indeling gemalen nodig
Praktische toepassing (5)
Praktisch nut/resultaat methode Intern / samenwerking
q Contact geïntensiveerd / verbeterd (o.a. 2x /jaar regulier overleg)
q Meer wederzijds begrip van elkaars systemen + risico’s daarin
q Enthousiasme / drive bij B&O-mdw gemeente & ws
q 1e stap risico gestuurd gemalenbeheer à aanknopingspunt verdere samenwerking
Instrumenteel
q Proces-/gespreksinstrument à praktische methodiek met excel-tool ü op juiste niveau met elkaar in gesprek ü modulair bruikbaar en te verdiepen
ü periodiek (her)bruikbaar (trends)
Praktische toepassing (6)
• Scope onderzoek & tool (Jan)
• Praktische toepassing (Ruud)
• Mogelijkheden voor vervolg? (Ruud/gez.) & Verkennen animo
Opbouw
Mogelijkheden voor vervolg? (1)
Contracten aannemers
à reeds aangepast in in W’berg + S’zeel
q Correctief B&O (alarmopvolging o.b.v. risicogestuurde reactietijden)
q Preventief B&O (o.b.v. risicoprofiel/-frequentie)
Mogelijkheden voor vervolg? (2)
• Brede toepassing methodiek?
q bij andere gemeenten met behoefte/animo
• Uitwerken aanbevelingen (verdiepen methode)
q Intelligente alarmering à afwijking in starts/looptijd/debiet t.o.v. “normaal”
q Kpi’s - Waar moet het gemaal aan voldoen? à debiet/maximaal aantal storingen?
q Uitwerken generieke richtlijnen inrichting
Laagrisico Beperktrisico Hoogrisico
Signalering Rodelamp hoofdpost hoofdpost
Pompen Enkelepomp 1+1reserve 1+1reserve
Alarmopvolging werkdagen 24/7 24/7
Reactietijd 24uur 4uur 1uur
niveaumeters vlotters vlotter/drukdoos Drukdoos/pulsar
Reserveniveaumeter nee nee Ja
Animo voor samenwerking?
Vragen en animo?
Risicogestuurd Beheer Wat ga ik morgen oppakken?
Wat ga ik ‘morgen’ oppakken?