RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

21
RHC Groninger Archieven 1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven

Transcript of RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

Page 1: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 1

Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven

Page 2: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 2

Wat is archief?

Vergelijk: je eigen administratie (vakantie)foto’s Schoolwerkstukken (liefdes)brieven agenda’s telefoonrekeningen Facebookpagina (elektronisch archief)

Eigenlijk: verouderde administratie die is ontvangen en opgemaakt door een instelling, persoon of groep van personen

Maar ook: de instelling waar deze stukken worden bewaard > gemeentearchief H.-S.

Page 3: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 3

Waarom bewaren?

1. omdat het moet (archiefwet 2012) > overheidsinstellingen > openbaarheid & recht en bewijs

2. om een beeld te bewaren van de geschiedenis van Groningen voor toekomstige generaties (historici en particulieren)

Page 4: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 4

Verzamel bij familie zoveel mogelijke schriftelijke en mondelinge informatie over het doel van je onderzoek (voorouders)

– Familieverhalen

– Trouwboekjes, koopakten, brieven, dagboeken, foto’s, voorwerpen, etc.

Bepaal van te voren wat je wilt gaan uitzoeken. Er bestaan verschillende vormen van familieonderzoek > beperken!

Er is een flink aanbod van boeken (Teleac, NGV en CBG) en gidsen voor hulp bij onderzoek

– www.groningerarchieven.nl

– openbare bibliotheek

Familieonderzoek: de verkenning (1)

Page 5: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 5

Kijk eerst (b.v. bij de Groninger Archieven) of er al iets is gepubliceerd over het doel van je onderzoek

• Let op: wees kritisch! en controleer a.d.h.v. originele bronnen Kijk eens op internet (b.v. zoekactie op een naam & ‘genealogie’). Zoek

op verschillende termen Maak gebruik van een programma voor de opslag van genealogische

informatie, zoals www.heritage.com of www.myheritage.nl (www.geni.com) Werk nauwkeurig, noteer gegevens (data, aktenummers) en de naam van

de bron ‘kleed’ je kale stamboomgegevens verder ‘aan’ met:

– Foto’s > www.beeldbankgroningen.nl

– Archiefstukken (ook: films) > www.groningerarchieven.nl

– Hierbij hoort natuurlijk ook: bezoek aan een locatie of persoon (familie, oud collega’s, buren, etc.)

Familieonderzoek: de verkenning (2)

Page 6: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 6

Voorbeelden van vragen die je jezelf kunt stellen: Waar woonden opa en oma precies? Is er een bouwtekening van het huis? Hoe zag hun straat/wijk of dorp er destijds uit? Bestaat er een foto/archief van het bedrijf waar opa werkte? Waar en wanneer zijn ze geboren/getrouwd/overleden? Kan ik die

akten vinden? > ook: geboorteplek, gemeentehuis of graf Hoe was hun gezin samengesteld? Heeft opa in militaire dienst gezeten? Waren ze lid van verenigingen? Het verhaal gaat rond dat…..> ook: gebeurtenissen (bijv. de 1e auto)

Familieonderzoek: de verkenning (3)

Page 7: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

Het is goed te bedenken dat….

we weliswaar de beschikking hebben over:• Databases, scans en doorzoekbare bestanden op internet

• (Eigentijdse) (naam)indexen bij archiefinstellingen

Maar dat……..(en dat hangt daar natuurlijk mee samen)

> het meeste niet op internet staat

> archiefbronnen niet zijn gemaakt voor familieonderzoek• Vaak ontbreken dossiers of verzamelde gegevens

• Namen van personen ontbreken vaak in archiefbeschrijvingen (internet)

• Niet alles is openbaar > start met een zo oud mogelijk gegeven

• Als je dieper op in gaat, moet je vaak gewoon aanvragen en doorbladeren

• Je hebt soms te maken met moeilijk leesbare handschriften

RHC Groninger Archieven 7

Page 8: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

Starten op internet

www.meertens.knaw.nl > verspreiding familienamen, voornamen www.allegroningers.nl (www.wiewaswie.nl) > persoonsgegevens www.beeldbankgroningen.nl > afbeeldingen (www.beeldbankhs.nl) www.groningerarchieven.nl (www.archieven.nl) > archieven van o.a.

de gemeente Groningen en de provincie Groningen www.kb.nl / www.dekrantvantoen.nl > familieberichten, advertenties www.hetverhaalvangroningen.nl > verhalen uit de buurt www.groningerarchiefnet.nl > kijken in de archieven van gemeenten www.gahetna.nl > vraagbaak > alle onderzoeksgidsen www.graftombe.nl

RHC Groninger Archieven 8

Page 9: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 9

Genealogie – de bronnen

Burgerlijke Stand (> 1811)

Bevolkingsregister Doop-, Trouw- en Begraafboeken (< 1811)

Overige bronnen bij de Groninger Archieven

Page 10: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 10

Burgerlijke Stand

Kenmerken– Momentopname

– Boekhouding totale bevolking na 1811

– Opgemaakt in tweevoud

– Registraties van de burgerlijke overheid

Aandachtspunten– Aangiftedatum is niet altijd gelijk aan de

datum van geboorte en overlijden

– Let op: kanttekeningen en adressen

Page 11: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 11

Burgerlijke Stand

Soorten akten en openbaarheid– Geboorte (tot 1913)

– Huwelijk (tot 1938) > ook: bijlagen

– Overlijden (tot 1963)

Recentere stukken? > gemeenten

Page 12: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 12

Burgerlijke Stand

Toegangen op internet:

– www.allegroningers.nl

– www.drenlias.nl

– www.allefriezen.nl

– www.wiewaswie.nl

Page 13: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

BEVOLKINGSREGISTRATIES VOOR 1920

Ordening op adres (per buurt/dorp) – eventueel: adreswijzigingen Veranderingen in gezinssituatie over een periode van 10 of 20 jaar Opgemaakt in enkelvoud > gemeentelijke bron. Registraties kunnen per gemeente verschillen Gegevens werden aanvankelijk mondeling doorgegeven en vaak niet geverifieerd Soms: index (stad Groningen geautomatiseerd).

Voor Appingedam zie www.groningerarchiefnet.nl Indien van toepassing: aparte registers van schippers, dienstboden en militairen Niet alle registraties ter inzage bij de Groninger Archieven. Globaal tot 1900

Page 14: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 14

Bevolkingsregister

Page 15: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

BEVOLKINGSREGISTRATIES NA 1920

. .

Gezinskaarten > ordening op naam van het gezinshoofd

(registratie van bewoners per adres voortaan op woningregisters)

Persoonskaarten (na 1938) en - lijsten (na 1994 – GBA) >

niet openbaar > uittreksels via het C.B.G. in Den Haag

Page 16: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 16

Doop-, Trouw- en Begraafboeken

Kenmerken Administraties van kerken Geen (uitgebreide) akten, maar (korte) registraties Registraties zien er niet allemaal hetzelfde uit > verschillen: Een deel van het materiaal is in de loop der tijd verdwenen

Aandachtspunten Lezen van het oude handschrift Veelal geen vaste achternamen> patroniemen Verschillende schrijfwijzen van namen

Page 17: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 17

Overige bronnen bij de Groninger Archieven

Archieven van overheidsinstellingen

Particulieren archievenVerzamelingen (ook: OVCG & Poparchief)

Omvang: ca. 28 km

Periode: 1247 – de krant van vandaag

Page 18: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 18

(semi) overheidsarchievenHet Provinciaal Bestuur (belastingen (op erfenissen), kentekens tot 1950, infrastructurele projecten)

De gemeente Groningen (bouw- en hinderwetvergunningen, vanaf 1875, bevolkingsregisters, overlijdensbriefjes, woningregisters, 1921-1960)

Rechtbanken (strafzaken, faillissementen, voogdij)

Notariskantoren (testamenten, huwelijkscontracten, koop/verkoop)

Scholen (klassefoto’s, cijferlijsten)

Gevangenissen (register van gedetineerden)

Kamer van Koophandel (handelsregister vanaf 1921)

Page 19: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 19

Particuliere Archieven

Bedrijven (personeelsfoto’s, loonadministratie)

Kerkgenootschappen (lidmaten)

Verenigingen (sport, toneel, muziek, studenten e.d.)

Bijzonder onderwijs

Page 20: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 20

Verzamelingen

Kaarten, prenten en tekeningen Films (collectie GAVA)

Foto’s en prentbriefkaarten

Bibliotheekboeken & tijdschriften

Documentatie

Telefoonboeken

Adresboeken

kranten

Page 21: RHC Groninger Archieven1 Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven.

RHC Groninger Archieven 21

Bezoek aan onze studiezaal

Bezoekadres: Cascadeplein 4 Groningen (nabij het Hoofdstation) Let op: ‘s maandags gesloten! Pasje voor de aanvraag van stukken bij receptie (> identiteitsbewijs) 1e bezoek? > vraag inlichtingen bij onze studiezaalbalie Uitgebreide digitale reproductiemogelijkheden Wifi in de studiezaal Fotograferen (zonder flits) mag

[email protected]