RGF Groot IJselland 20101 KINDEREN MET OVERGEWICHT Dorine van Ravensberg Programmaleider Kwaliteit...
-
Upload
ivo-mertens -
Category
Documents
-
view
212 -
download
0
Transcript of RGF Groot IJselland 20101 KINDEREN MET OVERGEWICHT Dorine van Ravensberg Programmaleider Kwaliteit...
RGF Groot IJselland 2010 1
KINDEREN MET OVERGEWICHT
Dorine van RavensbergProgrammaleider Kwaliteit en DoelmatigheidHendrik Kok kinderfysiotherapeut Amsterdam
Leefstijlprogramma
RGF Groot IJselland 2010 2
ONDERDELEN
Deel I inleiding• gegevens over dikke kinderen• mogelijke oorzaken • schets probleem en toekomstverwachtingen• probleemeigenaar en gedragsverandering• taken en mogelijkheden ft / integrale hulp• voorbeeld: VettePret A'dam• EB aanbevelingen
Deel II opdrachten in groepenDeel III terugkoppeling
RGF Groot IJselland 2010 3
MONDIAAL PROBLEEM
• WERELDWIJD 10% kinderen 5-17 jaar overgewicht, 2-3% obesitas
• Nrd en Zd Amerika 30% overgewicht• Europa 20% overgewicht• Nederland 0-21aar: circa 13%, 1,5%
obesitas
• Verschil ontwikkelingslanden en rijke landen qua relatie ses en overgewicht
RGF Groot IJselland 2010 4
NOORD-OOST NEDERLAND
• Regionale verschillen in bevolking• Z-O Drenthe 53% overgewicht, 13% obesitas• Emmen 55%, AA en Hunze, Borger-Odoorn
en Hoogeveen• Kinderen 14% overgewicht, 3% obesitas• Friesland, Twente en Groningen idem
• Lage ses 2,5 x zo vaak obesitas als hoge ses
RGF Groot IJselland 2010 5
MOGELIJKE OORZAKEN
• Gezondheidskennis en – begrip• ”Cultuur”• Fysieke omgeving
• Zoete dranken, energierijk eten• Tv kijken/ computeren• Niet ontbijten en andere eetgewoonten• Weinig bewegen• Onvoldoende voorbeeldgedrag en
opvoeding
RGF Groot IJselland 2010 6
2-4 JARIGEN (534 ouders)
• 15% 2-4 jarigen overgewicht, incl. 3,7% obesitas• 1 op de 7 gezinnen: geen ontbijt• 43% gezoete melkdranken=melk• 39% van de kinderen hadden altijd frisdrank• 20% ouders geen tijd om naar buiten te gaan• 1 op de 10 2-4 jarigen had tv op de eigen kamer• 22% mocht zelf zeggen of en hoe lang tv kijken
Risicogroepen: lage ses, allochtoon, uitkeringKinderopvang of peuterspeelzaal op enkele punten
positief Boere et al. 2008
RGF Groot IJselland 2010 7
SCHETS PROBLEEM EN TOEKOMSTVERWACHTINGEN
• Overgewicht 20-34 jaar enorme toename• Kind overgewicht/obesitas grote kans
later ook
• Verhoogd risico op ziekten en mortaliteit:DM2, hart&vaat, soorten kanker, galstenen, bewegingssysteem, psychosociaal
• Kosten gezondheidszorg• Arbeid en uitkeringen
• Toekomstige generaties
RGF Groot IJselland 2010 8
RGF Groot IJselland 2010 9
PROBLEEMEIGENAAR EN GEDRAGSVERANDERING
• Ongeacht ses alle kinderen in NL dikker
• Probleemeigenaar?kind zelf, ouders, omgeving, gemeente en GGD, zorgverzekeraar, regering
• Gedragsverandering, bij wie en hoe?
RGF Groot IJselland 2010 10
GEZONDER LEVEN: GEDRAGSVERANDERING
RGF Groot IJselland 2010 11
KENNIS, AANDACHT, BELIEFS
1. weinig alg. kennis gezondheidsproblemen (mogelijke oorzaak, mogelijke consequenties overgewicht , dm, astma, chron.pijn)
2. onbekend met eigen situatie (overgewicht, stress, leefstijl)
3. weinig aandacht risico’s van leefstijl (andere problemen)
4. opvattingen over wat te doen, door wie (extern)
5. erkennen & aanvaarden eigen verantwoordelijkheid (??)
6. mening over self efficacy (kunnen)(belemmeringen)
RGF Groot IJselland 2010 12
UITDAGINGENUITDAGINGEN
• ‘‘op maat’ incl. inbedden in sociaal-culturele levenop maat’ incl. inbedden in sociaal-culturele leven
leeftijd, sekse, ses, religieus-culturele achtergrondleeftijd, sekse, ses, religieus-culturele achtergrond
• problemen, zorgvraag, opvattingen helder krijgenproblemen, zorgvraag, opvattingen helder krijgen
• verwachtingen tav gedrag kind en omgeving uitsprekenverwachtingen tav gedrag kind en omgeving uitspreken
• motiverende gespreksvoeringmotiverende gespreksvoering
• omgevingsfactoren belangrijkomgevingsfactoren belangrijk
• multisectorale samenwerking nodigmultisectorale samenwerking nodig
RGF Groot IJselland 2010 13
VOORBEELD: VETTEPRET A'DAM
• Programma en meetinstrumenten
• Samenwerking en integrale aanpak
• Programma ‘op maat’
• Steeds vernieuwing
• NB allochtone afkomst en speciaal onderwijs
RGF Groot IJselland 2010 14
RGF Groot IJselland 2010 15
Programma en meetinstrumentenAuteurs-team: H.Kok, M.Perquin-de Koning, M.Schoenmakers,
M.Perquin, R.IJkelenstam
• Kinderen met overgewicht (leeftijdsgerelateerde BMI tabellen), score op een fitheidstest van maximaal -2 s.d. : gemodificeerde Shuttle walk test en/of een loopbandtest • lessen in groepen: 5-8 jaar, 9-11, 12-16 jaar.• kind en ouders zijn gemotiveerd voor deelname• voldoende Nederlandse taal voor communicatie • Programma 26 weken ft, 2 x per week les, tussendoor zelf
meer bewegen/opdrachten• 4 uur diëtetiek• Informatie /coaching / effecten besproken met ouders
RGF Groot IJselland 2010 16
Beschrijving Programma VettePret
• Korte geschiedenis• Doelgroep• Doelstellingen en effecten• Begin- en eindsituatie
• Werkwijze• In te zetten middelen• Termijnen
• Samenwerking met andere disciplines
• Specifieke deskundigheid• Evaluatie en Rapportage• Kosten• Netwerk• Literatuur
www.vettepret.nl
Extra producten:Speciaal beweeg- en eetdagboekje met evaluatie-verslag
Rapport: Aanbevolen meetinstrumentenRapport: Evidence-based aanbevelingen
RGF Groot IJselland 2010 17
Bijlagen programma VettePret
• Intakeformulier fysio• Sportkeuzetest• Intakebrief voor de ouders• Intake formulier diëtiste• Portiegrootte naar leeftijd• Fitheidstest / Metingen
• Eindevaluatie formulier + Follow up
• Bewegingsactiviteiten, testen, metingen, normen
• Lichaamssamenstellingen
• Beloningssysteem• Planning fysiotherapie en
diëtetiek etc.• Huiswerkopdrachten• Certificaat deelname
leefstijlprotocol• Rapportage naar
verwijzers • Vergoedingen en
organisaties; Scholierenvergoeding, Sportjeugdfonds, Jump-in
RGF Groot IJselland 2010 18
NOTA BENE
• Kinderen hebben geen idee van wat ‘bewegen’ is
• Leer hen letten op lichaamssignalen
• Bespreekvoorbeelden van bewegen
• Zeggen/goed antwoord is niet: weten en erkennen
• Voedingsgedrag opmerkelijk
• Allochtone en lage ses ouders kunnen hun kinderen vaak niet adequaat helpen bij kennisverwerving of uitvoeren van opdrachten
RGF Groot IJselland 2010 19
EB AANBEVELINGEN
• veilige en effectieve training• bewustmaking van het beweeggedrag- bevordering
gezonde leefstijlverandering vergroten dagelijkse activiteiten - effectmetingen
• bevordering van therapietrouw• langdurige 'nazorg'• betrekken van de ouders / opvoedingsondersteuning• activiteiten in de wijk incl verkenning en
samenwerking• aanbevelingen in breder verband: gemeente,
provincie, rijk
RGF Groot IJselland 2010 20
VRAGEN ?
RGF Groot IJselland 2010 21
DEEL II WORKSHOP
Inventariseer:• probleem in eigen praktijk: % kinderen/ouders• omgeving: sociaal-cultureel en fysiek/ groen• samenwerkingspartners: diëtisten, GGD, huisartsen,
school/bso/creches, zorgverzekeraars, gemeente• maak kort plan van aanpak, incl. eigen
doelstellingen
• behoefte aan extra scholing: op welk gebied?• behoefte aan netwerk, vraagbaak, overlegstructuur?• vragen aan Hendrik of Dorine?
RGF Groot IJselland 2010 22
DEEL III KORTSLUITEN
Nog vragen of opmerkingen?
• Dorine van Ravensberg: [email protected]
• Hendrik Kok: [email protected]