1

Rue de la Charité, 43 Liefdadigheidsstraat, 43 1210 Bruxelles-Brussel

RAPPORT D’ACTIVITES 2017 ACTIVITEITENVERSLAG 2017

- Nederlandstalige versie -

Centre d’Aide aux Personnes agréé et subsidié par la Commission Communautaire Commune de Bruxelles-Capitale Centrum voor Algemeen Welzijnswerk erkend en gesubsidieerd door de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van Brussel-Hoofdstad

2

1. Uitgevoerde interventies .................................................................................................... 3

2. Voorstelling van de antennes ............................................................................................. 3

2.1 De sociale dienst Brabantia, antenne Caritas International ............................................. 3

2.1.1 De eerstelijnsdienst ...................................................................................................... 4

2.1.2 Begeleiding van erkende vluchtelingen – Housing Cafés ........................................... 5

2.1.3 Gezinshereniging ......................................................................................................... 5

2.1.4 Vrijwillige terugkeer .................................................................................................... 7

2.1.5 Opleidingen ................................................................................................................. 8

2.1.6 Bezoeken van gesloten centra ...................................................................................... 9

2.2 Antenne Caritas International : Sociale dienst voor buitenlandse studenten en stagiaires

………………………………………………………………………………………...10

2.3 Antenne Caritas International: niet-begeleide minderjarige vreemdelingen ................. 13

2.4 Sociale dienst Brabantia, antenne Brussel Onthaal-Open Deur .................................... 15

2.5 De sociale dienst Brabantia, antenne Kuregem ............................................................. 19

2.6 De sociale dienst Brabantia, Wederzijds Hulpbetoon van St.-Gillis, sociale wijkdienst

(VPW Sint-Gillis vzw) ............................................................................................................. 21

3. Het Inter-Centrarapport CAW .......................................................................................... 24

© Reiner Riedler « Poverty has faces in Europe » 2004

3

1. Uitgevoerde interventies De sociale dienst heeft een vrij uitgebreid actieterrein. Ziehier de vijf hoofdactiviteiten:

- Verstrekken van informatie; - Administratieve hulp en begeleiding bij bepaalde procedures; - Bemiddeling / sturing; - Doorverwijzing naar andere specifieke sociale instellingen of diensten; - Psychologische steun en luisterend oor.

2. Voorstelling van de antennes

2.1 De sociale dienst Brabantia, antenne Caritas International De sociale dienst van CAW Brabantia, antenne Caritas International richt zich hoofdzakelijk tot vreemdelingen: asielzoekers, erkende vluchtelingen, geregulariseerden, mensen zonder papieren, uitgeprocedeerden, maar ook Belgen in het kader van de gezinsherenigingsprocedure. Hieronder vindt u een overzicht van het totale aantal dossiers (3049) die door onze dienst behandeld werden. Dit is een toename van 304 dossiers in vergelijking met 2016. Het gaat om een totaal van 4094 personen die opgevolgd werden in 2017 (3979 personen in 2016).

1085

841

607

229 134

79 74

0

200

400

600

800

1000

1200

Aantal dossiers

4

2.1.1 De eerstelijnsdienst Gedurende 2017 hebben 6 sociaal assistenten (3,5 VTE) van de ploeg mensen onthaald en begeleid voor eerstelijnsvragen. Publiek

Onze sociale dienst onthaalt voornamelijk een buitenlands publiek ongeacht statuut of nationaliteit. In 2017 hebben we in totaal 607 nieuwe eerstelijnsdossiers behandeld, waarvan 489 nieuwe en 118 betreffende vorige jaren. Als we de sociale vragen van de dossiers in het kader van vrijwillige terugkeer en gezinshereniging erbij rekenen (105 dossiers), heeft de eerstelijnsploeg in 2017 een totaal van 712 dossiers behandeld. 122 dossiers betreffen illegalen, 103 erkende vluchtelingen, 49 asielzoekers, 40 geregulariseerde personen en 53 dossiers betreffen uitgeprocedeerde asielaanvragers. In 2017 hebben we 80 verschillende nationaliteiten onthaald, maar de vijf voornaamste nationaliteiten komen uit de DR Congo (57 dossiers), Marokko (51 dossiers), Guinee Conakry (49 dossiers), Syrië (44 dossiers), Belgen (36 dossiers).

57 51 49

44 36

Top 5 van nationaliteiten

53%

16%

13%

3%

2%

2% 1%

10%

Gezinssamenstelling

Alleenstaande

Koppel met kind

Allenstaande met kind

Koppel zonder kind

Samenwonende met familie

Andere samenwonende

Familie uitgebreid

5

Vastgestelde problemen en evoluties We hebben vastgesteld in 2017 dat ons publiek voornamelijk te kampen kreeg met problemen inzake verblijfsregularisatie, huisvestingsproblemen, materiële en financiële problemen, maar ook problemen in verband aan de asielprocedure. Gevolg hiervan was een verslechtering van de fysieke en mentale gezondheid. We merken bovendien dat deze procedures veel tijd in beslag nemen en zelden uitmonden in een gunstige beslissing. De sterke vraag naar huisvesting heeft ook te maken met het feit dat de gezinnen uitbreiden na de familiehereniging en nood hebben aan grotere huisvesting. In 2017 hebben we vastgesteld dat het kamp van Calais in Frankrijk opgedoekt werd. Gevolg hiervan was dat in de omgeving van het Brusselse Noordstation een groot aantal migranten samenstroomde met de bedoeling naar Engeland over te steken. Samen met andere terreinactoren hebben 3 sociaal eerstelijnsassistenten hen opgezocht om hun situatie te onderzoeken en hen informatie te verstrekken over verblijf in België en de Dublin-conventie. Sinds oktober 2014 zorgen onze sociaal assistenten voor wekelijkste permanentie op ‘Punt 32’. Punt 32 heeft in 2017 een groot aantal transmigranten (meestal afkomstig uit Calais) onthaald. Ze konden rekenen op een hartelijk onthaal, informatie en warme drank met brood.

2.1.2 Begeleiding van erkende vluchtelingen – Housing Cafés Onze dienst ‘Housing Café’ kan best gedefinieerd worden als een soort relais waar begeleiding gegeven wordt aan het doelpubliek vanaf het verlaten van de onthaalstructuur tot de installatie in een gevonden privaatwoning. De activiteiten van het Housing Café zijn vooral toegespitst op het zoeken van huisvesting ten behoeve van het doelpubliek. Om onze actie te versterken werd een wekelijkse permanentie op poten gezet waar de reeds ingeschreven of via coaching begeleide gebruikers bijkomende hulp kunnen krijgen in verband met hun huisvesting en / of inzake sociale, administratieve of juridische aangelegenheden. Enkele cijfers Sinds maart 2017 werden 74 personen doorverwezen naar het Housing Café. Onder deze 74 aanvragen, konden 23 personen een woning vinden en zijn 51 nog steeds zoekende. De meerderheid van de personen die een woning vonden, hebben zich in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gevestigd. Inzake statuut zijn 83% van het onthaalpubliek erkende vluchtelingen en hebben 16% subsidiaire bescherming verkregen.

Op grond van onze waarnemingen sinds de oprichting van het Housing Café in Brussel zijn we ervan overtuigd dat individuele begeleiding van kwetsbare vluchtelingen heel belangrijk is. Deze vorm van kwalitatieve begeleiding gaf meerdere personen de mogelijkheid beter te begrijpen hoe de dingen in hun werk gaan in het onthaalland, een sociaal en mentaal evenwicht te vinden, maar ook het beschadigde zelfvertrouwen terug te winnen.

2.1.3 Gezinshereniging In 2017 hebben meerdere sociaal assistenten van de ploeg mensen begeleid in hun familieherenigingsprocedure. In totaal hebben zes sociaal assistenten deze functie voor hun rekening genomen, voor een gemiddelde van 4,5 ‘voltijdse eenheden’ over het jaar 2017. Publiek

6

Voor 2017 heeft de dienst gezinshereniging 791 individuele dossiers opgevolgd en 294 personen geïnformeerd tijdens groepssessies, wat neerkomt op een totaal van 1085.

De statuten van de personen opgevolgd in 2017 zijn:

Activiteiten

Opleidingen

Gezien de toenemende vraag naar informatie vanwege een gevarieerd publiek heeft onze dienst besloten opleidingsprogramma’s te ontwikkelen. In 2017 hebben we 5 opleidingen georganiseerd ten behoeve van professionele en private voogden en één ten behoeve van sociale werkers van het OCMW Leuven.

020406080

100120140160

Dossiers opgevolgd in 2017

41%

16%

14%

10%

9%

6%

2% 1% 1% 0%

Erkend vluchteling

Belg

Regularisatie

subsidiaire bescherming

Andere

Migrant

Asielzoeker

Illegaal

7

Groepssessies in het Frans en het Arabisch

In 2017 hebben we 16 infosessies in het Frans georganiseerd. Op een gemiddelde van 26 ingeschrevenen tellen we een effectieve aanwezigheid van 14 deelnemers. In totaal hebben we 227 personen via deze weg kunnen informeren. Om tegemoet te komen aan de toenemende vraag vanwege Syrische en Irakese staatsburgers, heeft onze dienst ook groepssessies georganiseerd in het Arabisch. We hebben er 16 georganiseerd. In totaal werden 67 personen onthaald in hun eigen taal. Vastgestelde problemen en evolutie

Onmogelijkheid het land te verlaten ondanks het verkrijgen van een visum voor België

Botonderzoek met het oog op leeftijdsbepaling: in meerdere dossiers werden leeftijdstests (via botonderzoek) uitgevoerd op kinderen die zich nog in het land van herkomst bevonden, om hun minderjarigheid te bepalen. Dit blijkt regelmatig te gebeuren, wellicht naar aanleiding van informatie van de ambassade, waarin gezegd wordt dat de jongere eerder meerderjarig lijkt, wat aan de DV de mogelijkheid geeft een leeftijdstest uit te voeren.

Dysfuncties: Tal van dysfuncties konden waargenomen worden. Nemen we de problemen met de geëxternaliseerde diensten (Gerry’s Office of FedEx) in Pakistan, die vaak een bijdrage voor administratieve kosten aanrekenen, hoewel deze van vluchtelingen en genieters van subsidiaire bescherming niet geëist kan worden. Bepaalde ambassades verklaren zich soms onbevoegd, terwijl hun bevoegdheid vaststaat, bv. de doorverwijzing door de Belgische ambassade in Addis Abeba naar de Belgische ambassade in Nairobi voor Eritrese en Somalische aanvragers.

Informatisering van de procedures: de meeste diplomatieke posten eisen het gebruik van informaticatools bij de visaprocedure (systeem Visa-on-Web).

Werkoverlast in bepaalde Belgische diplomatieke posten: de wachttijden om een afspraak te krijgen waren bijzonder lang in twee landen, nl. Iran en Oeganda.

Miles4Migrants : Gedurende 2017 hadden we het genoegen als partners samen te werken met Miles4Migrants. Deze vereniging heeft tot doel ‘frequent flyer miles’ te verzamelen vanwege milde schenkers. Dankzij dit project konden 14 gezinnen in kwetsbare situatie herenigd worden.

Na aankomst: ondanks een legale aankomst met correct ingevulde visadocumenten, doen zich moeilijkheden voor in bepaalde gemeenten om gezinsleden in te schrijven.

NBMV: In 2017 was er heel wat meer werk aan de winkel voor de opvolging van de gezinshereniging van niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. We hebben 121 dossiers opgevolgd, waarvan 105 nieuwe (tegenover 38 in 2016, 21 in 2015 en 8 in 2014) NBMV die een gezinsherenigingsprocedure in gang gezet hadden voor ouders en broers / zusters. De jongeren kwamen voor de helft uit Afghanistan

2.1.4 Vrijwillige terugkeer In 2017 hebben meerdere sociaal assistenten van de ploeg mensen begeleid in hun procedure van vrijwillige terugkeer. In totaal hebben zes sociaal assistenten deze functie op zich genomen, voor een gemiddelde van 3,5 VTE over het jaar 2017.

8

Het REAB-programma

Sinds 1984 werkt de sociale dienst samen met de IOM om migranten (die dit wensen) de mogelijkheid te bieden terug te keren naar hun land van herkomst.

Publiek en evolutie

In 2017 werden 841 REAB-dossiers opgestart (tegenover 590 in 2016), en mondden 675 daarvan uit in een vertrek.

Het typische profiel van een aanvrager van vrijwillige terugkeer is het volgende: alleenstaande man in een illegale situatie, die nooit een of andere verblijfsvergunning aangevraagd heeft, en naar België gekomen is in de hoop hier werk te vinden.

Onze dienst werd geconfronteerd met een sterke toename van aanvragen voor vrijwillige terugkeer naar Georgië.

Partnership met de cel ‘re-integratie’ van Caritas International

Betreffende dit aspect werken de medewerkers van de sociale dienst nauw samen met de cel ‘re-integratie’ van Caritas International. Als aanvulling op het REAB-programma wil het re-integratieprogramma personen die teruggekeerd zijn naar hun land van herkomst begeleiden tijdens hun re-integratieproces. Er is een individuele en aangepaste opvolging voorzien gedurende enkele maanden in het land van herkomst, alsook financiële steun.

2.1.5 Opleidingen

Naast de voortgezette professionele vorming voor het team, werd een vorig project van Caritas voor nieuwkomers en hervestigde vluchtelingen nieuw leven ingeblazen: het vroegere peter- en meterschap waarbij –vaak recent- erkende vluchtelingen als vrijwilligers werden ingezet bij specifieke acties en events, groeide uit tot een vaste ‘pool’ van interculturele medewerkers. De vrijwilligers zijn er nog, maar de maatschappelijk werkers kunnen nu ook een permanent beroep doen op een aantal voltijdse interculturele medewerkers om hun begeleiding te ondersteunen. Erkende vluchtelingen worden als ervaringsdeskundige ingezet via een ter beschikkingstelling Art 60 OCMW, een stage of een andere professioneel (leer-)traject. Als brugfiguren van heterogene herkomst en opleiding, delen zij niet enkel hun ervaring en interculturele vaardigheden, maar vullen ook de dienstverlening aan, via een gemeenschappelijke taal. Vanuit het eigen migratieparcours beschikken zij over de nodige kennis van de Belgische wetten en de sociale kaart. Dit zorgt, naast oplossingen op maat, voor een betere vertrouwensband tussen sociale werkers en begunstigden. Maatschappelijk werker en brugfiguur opereren dan ook steeds als tandem, in overleg. In de praktijk worden zo een twaalftal personen permanent opgeleid en ingezet bij verschillende projecten van de sociale dienst, van familiehereniging, integratie van

353

197

115

16 12

050

100150200250300350400

Top 5 van nationaliteiten

Ukraïne

Brazilië

Georgië

Armenië

Algerije

9

hervestigde vluchtelingen tot kwetsbare asielzoekers in transit of detentie. Interculturele medewerkers, coaches en maatschappelijk werkers bouwen samen expertise uit via intervisies en (interne en externe) vormingen. Thema’s variëren van interculturele communicatie, stress- en burn-outpreventie, bemiddeling, sociale kaart en deontologische begeleidingscodes tot juridische- en integratieprocedures. In functie van de noden komt ook specifieke vorming, zoals onderhandelingstechnieken voor de Housing Cafés, aan bod. Concreet zorgt deze aanpak voor kortere begeleidingsprocessen, vaak met positieve uitkomst. Om die reden investeert Brabantia in de omkadering en continue vorming voor zowel ervaringsdeskundigen als coaches. De samenwerking met interculturele medewerkers en bemiddelaars is steeds meer ingebed in de verschillende projecten. Wat als wederzijds leerproces begon voor Brabantia, maakt vandaag deel uit van een bredere reflectie rond projecten die gericht zijn op reële en duurzame inclusie van vluchtelingen en migranten, zowel maatschappelijk als professioneel. Dit overstijgt het lokale niveau en maakt deel uit van uitwisselingen met verschillende nationale en internationale actoren.

2.1.6 Bezoeken van gesloten centra De sociale dienst en enkele andere organisaties hebben toegang tot de gesloten centra van België. In 2017 hebben twee collega’s het repatriëringscentrum 127bis in Steenokkerzeel eenmaal per week bezocht. Bij deze bezoeken bestaat hun opdracht uit drie delen:

1) Een luisterend oor bieden aan de gedetineerde 2) Uitleg geven over zijn rechten en eventueel juridische hulp bieden 3) De algemene detentieomstandigheden inspecteren

Mensen worden beroofd van hun vrijheid om administratieve redenen en niet op grond van overtredingen. Het betreft hier hoofdzakelijk personen die uitgeprocedeerd zijn, mensen die illegaal verblijven op het grondgebied of mensen die niet voldoen aan de binnenkomstvoorwaarden. Nochtans stellen we ook vast dat er personen vastgehouden worden die zich nog in hun asielprocedure bevinden.

10

Samenwerking : Transitgroep Onze bezoekers van de sociale dienst maken ook deel uit van de Transitgroep: een steunplatform voor bezoekers van elk centrum, met de bedoeling hun krachten te bundelen. Elk jaar volgt de Transitgroep specifieke aandachtspunten op, afhankelijk van de actuele tendensen. Publiek De sociaal assistenten hebben één of meerdere keren gepraat met 134 gedetineerden in het centrum 127bis. Het gesloten centrum 127bis van Steenokkerzeel heeft een capaciteit van ongeveer 140 plaatsen. Ze zijn ingedeeld in 3 gangen. Twee ervan zijn voorbehouden voor alleenstaande mannen. Een derde is voorbehouden aan alleenstaande vrouwen, koppels en gezinnen met meerderjarige kinderen. In de toekomst zal de capaciteit nog toenemen en zal een vierde gang geopend worden. De groep personen die moeten terugkeren naar hun land van herkomst betreft vooral mensen uit de Maghreb, uit ex-Sovjetstaten of Afrikaanse landen. De groep die moet terugkeren naar een ander Europees land in het kader van de Dublinconventie betreft vooral mensen die de overtocht per boot gedaan hebben vanuit Libië naar Italië en daar hun vingerafdrukken nagelaten hebben bij binnenkomst. Vanaf juli 2017 constateerden we een aanzienlijke toename van het aantal Soedanezen. Ze werden aangehouden bij politieacties ten gevolge van het toegenomen aantal personen in het Maximiliaanpark in Brussel. Vastgestelde problemen en evolutie

Er is ten eerste het globale detentiecentraplan waarin het aantal plaatsen opgetrokken zal worden naar 1066 in 2020 (tegenover 591 in 2017). Bovendien zullen de gesloten gezinseenheden voor gezinnen met minderjarige kinderen waarschijnlijk geopend worden in de lente van 2018.

2.2 Antenne Caritas International : Sociale dienst voor buitenlandse studenten en stagiaires

De Dienst voor Buitenlandse Studenten en Stagiairs (DBSS) richt zich tot buitenlandse studenten met een beperkte verblijfsvergunning in het kader van hun studies en afkomstig uit zgn. ‘ontwikkelingslanden’. Sinds september 2017 is het personeel van de dienst beperkt tot twee halftijdse maatschappelijk werksters. Deze werken samen met verschillende diensten van Caritas International, maar ook met externe diensten zoals studentenhuizen, sociale diensten van universiteiten etc.

11

Activiteiten De maatschappelijke werksters behandelen vragen van studenten die zich persoonlijk aanbieden op de DBSS, maar werken ook in netwerkverband met de sociale diensten van de studentenhuizen voor buitenlandse studenten van Brussel, Louvain-la-Neuve, Gembloux, Luik, Charleroi, Bergen en Aarlen. Hierbij verzamelen zij hun aanvragen tot financiële hulp, die zij vervolgens doorsturen naar de DBSS-commissie. Twee jaarlijkse commissies, samengesteld uit 5 vrijwillige leden, kennen financiële hulp toe aan diverse studenten die voor het volledige academisch jaar geselecteerd werden. Wij bieden ook ondersteuning en psychosociale begeleiding, sociale begeleiding, administratieve hulp, een terugkeerhulpprogramma voor studenten met een project, doorverwijzing (indien nodig) naar andere meer gespecialiseerde organismes en begeleiding rekening houdend met de diverse toekomstperspectieven van de student.

De DBSS is lid van het ‘Nationaal Komitee voor Onthaal’ (CNA-NKO), een federatie die studentenfoyers en studentenclubs groepeert voor studenten afkomstig uit het zuiden. De DBSS neemt deel aan de verschillende activiteiten die de NKO organiseert, zoals de actie 11-11-11 van het CNCD, sensibilisering van de politieke wereld, etc. Momenteel werkt de DBSS samen met de NKO in het kader van het project ‘Emploi-Sud’. De bedoeling ervan is studenten terug te laten keren naar de Democratische Republiek Congo (DRC) met een nog te ontwikkelen project of in het kader van een opleidingsworkshop voor studenten agronomie. Publiek In 2017 werden 79 dossiers behandeld door de DBSS. In 14 ervan ging het om studenten die reeds bekend waren bij de dienst en de 65 overige waren nieuw-ingeschrevenen. Wat betreft geslacht zijn de studenten vooral mannen (2/3) tegenover 1/3 vrouwen. Doorheen de jaren constateren we een niet te verwaarlozen toename van het aantal studentes die bij onze dienst komen aankloppen voor hulp. Het best vertegenwoordigde continent is Afrika met een percentage van 95 %. Het best vertegenwoordigde land is Kameroen (46,8%). Vastgestelde problemen

Algemeen gesproken gaat het om buitenlandse studenten die ten laste zijn van een derde (de garant) en met vooral financiële problemen die essentieel te wijten zijn aan een situatiewijziging van de garant, aan de laattijdige hernieuwing van de verblijfskaart, aan de intense stage die tijdens het academisch jaar moet afgelegd worden en aan de moeilijkheid een beroepsactiviteit te vinden die perfect geschikt is om met hun studies gecombineerd te worden. Voor het academisch jaar 2016-2017 kon de DBSS financiële hulp bieden aan 32 studenten, waarvan 15 rechtstreekse begunstigden zijn van onze dienst (ongeveer 47%). Naast financiële problemen, lijken de volgende grote problemen eruit te springen: werkgelegenheid, verblijfstoegang (recht en justitie), terugkeer van studenten met een project en huisvesting.

Terugkeer van studenten met een project

Sinds de lancering van het terugkeerprogramma voor studenten met een project, worden we aangezocht door studenten die naar hun land van herkomst wensen terug te keren. Het programma bestaat erin aan studenten van ontwikkelingslanden de mogelijkheid te bieden een persoonlijk project op te starten of te realiseren in hun vaderland. In samenwerking met

12

de cel ‘re-integratie’ van Caritas International kan de student op het terrein genieten van begeleiding door de Caritas-partners, en van financiële steun vanwege de DBSS. Sinds de opstart van het project in 2014 tellen we een groep van 16 studenten die beslist hebben terug te keren met het terugkeerprogramma voor studenten met een project. Onder die 16 studenten bevinden zich 5 Congolezen (DRC), 3 Senegalezen, 3 Burkinezen, 3 Burundezen en 1 Rwandees.

Werk Los van het programma zijn meer en meer studenten op zoek naar werk of vrijwilligerswerk met de bedoeling ervaring op te doen of in hun noden te voorzien. De dienst begeleidt hen in deze zoektocht.

Recht en justitie

Elk jaar moeten de studenten hun verblijfsvergunning hernieuwen. In 2017 slaagden studenten er niet in opnieuw in regel te geraken ten gevolge van vertraging bij de hernieuwing van hun verblijfstitel of een weigering tot hernieuwing. Vaak is de weigering te wijten aan een wijziging in de studierichting van de studenten.

Huisvesting

In de praktijk konden we ook bij onze interventies een toegenomen vraag naar huisvesting vaststellen. Meer en meer verwijzen we studenten door naar de diverse ’studentenhuizen’ waarmee we samenwerken. Echter, ten gevolge van een beslissing van de minister van ontwikkelingssamenwerking bestaat het gevaar dat deze optie zal ophouden te bestaan. De minister heeft beslist de subsidies aan de studentenhuizen en clubs te beperken. Deze beperking zal een impact hebben op het onthaal van de buitenlandse studenten binnen deze instellingen. In 2018 staan we voor volgende uitdagingen: versterken van het net inzake studentenjobs, versterken van ons project ‘terugkeer van studenten met een project’, en concrete tools aanreiken aan deze studenten om in België te overleven.

13

2.3 Antenne Caritas International: niet-begeleide minderjarige vreemdelingen

In 2017 telde de ploeg 4 Nederlandstalige en 4 Franstalige voogden, wat neerkomt op 8 VTE. De voogden hebben globaal 229 NBMV’s begeleid gedurende 2016 (tegenover 212 in 2016). De voogd heeft een algemene (wettelijke) vertegenwoordigingsbevoegdheid betreffende de persoon en de goederen van de niet-begeleide minderjarige vluchteling met de bedoeling het hoofd te bieden aan de zeer verscheidene situaties die zich kunnen voordoen. Publiek

127 zijn jongens, 102 meisjes. 81 jongeren waren 12 jaar of minder. De jongste die begeleiding krijgt van een van onze voogden was 1 jaar. De meeste minderjarigen die door onze dienst begeleid werden in 2017, hebben asiel gevraagd (120) of beroep gedaan op de specifieke NBMV-procedure (70). De andere jongeren hebben andere procedures gevolgd, bv. Dublin-procedure of aanvraag van vrijwillige terugkeer. In 2017 hebben 8 jongeren geen verblijfstitel verkregen en zullen ze terug illegaal zijn wanneer ze 18 worden. 32 jongeren daarentegen kregen onbeperkt verblijfsrecht (B-kaart). De meeste minderjarigen (74) worden ten laste genomen in het kader van een gezinsrelatie, secundair in een onthaalgezin (46), en vervolgens binnen het kader van jeugdhulp.

Activiteiten, samenwerkingsverbanden en projecten

Opleiding over gezinshereniging Tussen november 2017 en januari 2018 heeft de NBMV-cel in samenwerking met de ploeg voor gezinshereniging 5 opleidingen georganiseerd voor voogden over het thema ‘hereniging met gezinsleden van niet-begeleide minderjarigen’.

38

22 20 17 15

05

10152025303540

Top 5 van nationaliteiten

14

‘Geef de wereld een thuis’ Het project ‘Geef de wereld een thuis’ van ‘Pleegzorg Vlaanderen’ begeleidt niet-begeleide minderjarige vreemdelingen in hun zoektocht naar een onthaalgezin en tijdens hun verblijf bij een onthaalgezin. De ondersteuning van deze specifieke jongerengroep roept vaak tal van vragen op bij de gezinsbegeleiders van de onthaalgezinnen en bij de onthaalgezinnen zelf.

Opleiding en coaching van Franstalige voogden De NBMV-cel is ingegaan eind 2016 op de oproep (Ministerie van justitie) voor de opleiding en coaching van Franstalige voogden. De methodologie van de aangeboden coaching berustte erop de vaardigheden van de voogden te versterken na de basisvorming van de Voogdijdienst, zowel in termen van kennis, praktijk als knowhow. Het project is opgesplitst in verschillende luiken:

Helpdesk : De dienst helpdesk was te bereiken voor de voogden per telefoon of per mail. Er werd driemaal per week telefonische permanentie aangeboden: maandag van 10.00 tot 12.00, dinsdag van 18.00 tot 20.00, en donderdag van 13.00 tot 15.00 uur.

Individuele ondersteuning: elke voogd kon vragen individuele steun te organiseren voor een lopende voogdij, specifiek in moeilijke gevallen of in geval van een eerste voogdij.

En opleidingen op maat

Opvangproject ‘Youth in transit’ Het NBMV-project ‘Youth in Transit’ begeleidt 16 jonge niet-begeleide minderjarigen in hun autonomieproces. Het maakt deel uit van de derde opvangfase ingesteld door Fedasil. Drie sociale begeleiders (2,5 VTE) behartigen de begeleiding van de jongeren en een operationele coördinatrice coördineert het project en de ploeg (0,5 voltijdse eenheid). Het zoeken naar een privaatwoning neemt een bijzondere plaats in bij de begeleiding. Immers, vanaf de eerste dag die de jongere in zijn woning verblijft worden heel praktische stappen ondernomen. Ook begeleiding met betrekking tot andere levensaspecten is voorzien: leren koken, een sportclub zoeken, activiteiten kiezen om je sociaal netwerk uit te breiden, voor medische opvolging zorgen, etc. Allemaal dingen die hun integratie kunnen bevorderen. In 2017 werden door de Youth-in-Transit-ploeg Brussel begeleid: 31 jongens en 6 meisjes.

17

8

7

4 1

Land van herkomst

Afghanistan

Syrië

Somalië

Irak

Erythrea

15

In de loop van het jaar hebben 22 jongeren hun Caritas-woning verlaten om zich vooral in Brussel te vestigen, maar ook in Vlaanderen. Ze zijn gemiddeld 7,2 maanden in de transitiestructuur verbleven. Aangezien de private huurmarkt relatief verzadigd is, hebben tal van hen een woning gevonden via hun eigen netwerk.

2.4 Sociale dienst Brabantia, antenne Brussel Onthaal-Open Deur Brussel Onthaal-Open Deur ligt in het stadscentrum en behelst, naast andere opdrachten, een allround sociale dienst. Deze staat voor iedereen open, zonder onderscheid, wat de diversiteit verklaart van de personen en problemen waarmee we te maken krijgen. De sociale dienst wordt behartigd door 3 sociaal assistentes (goed voor 2,4 VTE). Een twaalftal vrijwilligers ondersteunen de ploeg (7 bezoldigden in totaal), vooral voor onthaal en luisteren. Een stagiaire van het middelbaar onderwijs (6e jaar technisch-sociaal) was een week bij ons voor een observatiestage. Activiteiten

- Sociale eerstelijnsdienst (individuele gesprekken): luisterend oor, informatie, psychosociale hulp, bemiddeling, administratieve en / of juridische hulp, doorverwijzing naar meer gespecialiseerde diensten, materiële hulp, financiële hulp.

- Onthaal en luisterend oor: in de onthaalruimte op het gelijkvloers komen mensen om te zitten, te praten, ‘zich te zetten’, zonder dat er een gesprek is in het kantoor van de sociale dienst of sprake is van een specifieke sociale vraag. Deze onthaalruimte en de beschikbaarheid van de persoon die permanentie houdt of van de vrijwilliger aan de balie geven de mensen de mogelijkheid ook gehoord te worden buiten de uren van de sociale permanentie, zelfs op zaterdag. Al deze meer informele ontmoetingen werden niet opgenomen in de cijfers.

- Sociale permanenties op ‘Punt 32’: de activiteit zal beschreven worden hieronder onder paragraaf ‘nieuwigheden’.

16

Cijfers Aantal dossiers : 512 (501 in 2016) opgedeeld in 324 nieuwe, en 188 opgestart vóór 2017 (zelfde verhouding als vorig jaar), voor een totaal van 3512 prestaties (3181 in 2016). Ons publiek bestaat hoofdzakelijk uit mannen : 2/3 mannen tegenover 1/3 vrouwen. Onder de personen van wie de leeftijd gepreciseerd werd, zijn 74,05% tussen 30 en 60 jaar (-6,17% ten opzichte van 2016) met een meerderheid tussen 40-49 jaar (29,75%). Ten opzichte van 2016 is er een stijging van 4,01% voor de personen boven de 60 jaar (14,56% in 2017), wat de toename verklaart van het aantal vragen betreffende het ouderdoms- en overlevingspensioen. Voor 155 personen (30,27% van de dossiers), werd het verblijfsstatuut gespecifieerd:

Vreemdelingen

Met verblijfsrecht Wachtend op verblijfsrecht Andere types verblijfsrecht

11 (7,10%) 71 (45,8%) 52 (33,55%) 21 (13,55%)

Permanente bewoners 35 Asielzoekers 17 Studenten 5

Erkende vluchtelingen 21 Uitgeprocedeerden 13 Toeristen 7

Ontheemden 2 Aanvragers van regularisatie 10 Staatsloze 0

Geregulariseerde migranten 13 Uitgeprocedeerd en aanvrager van regularisatie

8 Andere 9

Geschorsten 4

De gebruikers bij wie we de herkomst van hun inkomsten kennen, bevinden zich meestal in een kwetsbare situatie omwille van hun zeer lage inkomsten of afwezigheid van inkomsten:

Onze ligging in het stadscentrum is een mogelijke verklaring voor het feit dat 18,75% (96/512) van onze gebruikers geen vast domicilie heeft (+5,98% ten opzichte van 2016). Onder deze 96 personen hebben 18,75% de Belgische nationaliteit, zijn 13,54% Marokkaans, hebben 12,50% hun nationaliteit niet gepreciseerd, komen 8,3% uit de DRC en bestaan de overige 53,13% uit 33 verschillende nationaliteiten. Vaak moeten deze mensen overleven zonder middelen van bestaan. In 2017 hebben we mensen onthaald van 70 verschillende nationaliteiten. Zoals in 2016, zijn de Belgen (van oorsprong of genaturaliseerd) (17,96%) en Marokkanen (16,60%) best vertegenwoordigd. Beide groepen zijn dit jaar toegenomen.

219

82

49

48

37

28

22

13

12

2

0 50 100 150 200 250

Andere

zonder inkomen

werkloos

Bezoldigd/art60/zelfstan…

OCMW

Mutualiteit/invaliditeitsui…

Gepensioneerd

Ten laste van een derde

gehandicaptenuitkering

beursgerechtigd

17

Problemen Op het geheel van de 3512 prestaties die in 2017 gerealiseerd werden, willen we speciaal vermelden:

1. 649 interventies (18,48%) betreffende materiële en financiële problemen, waarvan 556 financiële aanvragen (454 in 2016).

2. 590 interventies (16,80%) betreffende juridische kwesties (-3,19% ten opzichte van 2016), voornamelijk betreffende het vreemdelingenrecht (447)

3. 421 interventies (11,99%) betreffende huisvestingsproblemen, in het bijzonder voor huurproblemen van huurders (96): deze zijn meer dan verdubbeld.

4. meer interventies betreffende werk: 292 (+55) (8,31%), te wijten aan een toename van interventies betreffende het zoeken naar werk (169) en vragen over arbeidsrecht (54).

5. 276 administratieve vragen (7,86%), waarvan 95 problemen met diverse administraties en 92 problemen met gemeentebesturen (vooral in 1000 Brussel)

6. 273 problemen betreffende het dagelijkse leven (7,77%), vooral het begrijpen van documenten of het opstellen van brieven, CV of motivatiebrieven

7. 6 maal meer interventies voor geschillen met energieleveranciers ten opzichte van 2016 (60 in 2017).

8. Nieuwigheden In augustus 2017 werd een extra sociaal assistente voltijds aangeworven. Dit liet ons toe de prestaties van de sociale dienst ten opzichte van 2016 te vermeerderen, meer uiterst complexe dossiers op te volgen, sociale permanenties te houden op ‘Punt 32’ (sinds september 2017) en andere verenigingen van het net te bezoeken met het oog op verruiming van de samenwerkingsmogelijkheden. De sociale werkers van BOOD bezoeken éénmaal per week het Punt 32, onthaalplaats voor mensen in moeilijkheden, opengesteld door de Pastorale Eenheid Brussel Centrum. Deze permanenties ‘extra muros’ biedt de mogelijkheid een publiek te bereiken dat niet zo makkelijk toegang vindt tot een sociale dienst. Het werk bestaat erin naar de mensen te luisteren, hen in te lichten over mogelijke hulp, over de verschillende bestaande diensten en structuren, de toegang tot het sociale net te vergemakkelijken of sociale begeleiding in gang te zetten. Evolutie We stellen vast dat ons publiek het steeds moeilijker heeft, ongeacht of het om Belgen of buitenlanders gaat, om de financiële eindjes aan elkaar te knopen. De financiële problemen hebben vaak te maken met overmatige schuldenlast. Dit vereist van onze kant bemiddelingstussenkomt, of in meer complexe situaties, doorverwijzing naar meer gespecialiseerde bemiddelingsdiensten, die lange wachtlijsten hebben. Een bescheiden fonds biedt ons de mogelijkheid af en toe leningen toe te kennen, waarbij de sociale ploeg de wenselijkheid ervan goedkeurt. We stellen een hoge terugbetalingsgraad op langere of minder lange termijn vast.

18

De steeds voortschrijdende informatisering zorgt ervoor dat ons publiek meer en meer afglijdt naar autonomieverlies. Bejaarden, vreemdelingen, gehandicapten, kwetsbaren, ongeletterden of niet-geschoolden worden verplicht beroep te doen op sociale diensten. Vroeger daarentegen konden ze zichzelf redden in hun zoektocht naar een woning of werk, of in hun contacten met openbare besturen, banken, etc. Deze diverse instellingen hebben een functie van openbaar nut, en toch ziet het er ontegensprekelijk naar uit dat ze, uit besparingsoverwegingen, hun personeel vervangen door online-diensten, waarbij evenwel geen hulp voorzien wordt voor mensen zonder informaticavaardigheden. Sommige van deze informaticaprogramma’s vertoonden dit jaar tal van zwakke punten, wat soms ernstige gevolgen met zich meebracht voor de gebruikers (onmogelijkheid een dossier in te dienen, hoewel dit precies de methode is die de voorkeur van deze besturen wegdraagt, laattijdige uitbetaling van uitkeringen, etc.). Deze ongemakken zijn een bron van grote stress en onrust voor de aanvragers of gebruikers van diverse sociale uitkeringen. Een hardnekkig probleem betreft het plaatsgebrek in sociale woningen, en, parallel daarmee, de uitsluiting door de privéeigenaars van kandidaten die geen ‘loonfiches’ kunnen voorleggen om hun statuut van ‘gesalarieerde’ te bewijzen. Dit ernstig probleem brengt dan weer andere aberraties mee. Om een voorbeeld te noemen: de onmogelijkheid voor twee geplaatste kinderen naar huis terug te keren, omdat de rechter de terugkeer blokkeert op grond van plaatsgebrek in de woning, terwijl de sociale woonmaatschappij op haar beurt beweert over geen andere woning te beschikken. Dit jaar zal een huisvestingsbeleid in voege treden waarbij men bij voorkeur private huurwoningen toe zal kennen op basis van een huurhulpattest uitgereikt door het Brussels Gewest aan personen die op de wachtlijst staan voor een sociale woning. We zijn benieuwd of deze nieuwe maatregel efficiënt zal werken. De meeste ‘regularisatie’-dossiers, ongeacht of het om 9bis of 9ter gaat, betreffen het in beroep gaan bij de RvV tegen negatieve beslissingen. De wachttijden voor beroep zijn heel lang (zo’n 4 jaar). Ondertussen genieten deze personen geen verblijfsrecht, zitten ze zonder bestaansmiddelen en hebben ze niet het recht te werken. We stellen vast dat deze mensen vermoeid zijn, moe van wachten, waarbij ze toch steeds diep vanbinnen de innige hoop blijven koesteren toegelaten te worden en eindelijk normaal waardig te kunnen leven, te werken, een gezin te stichten of een ‘normaal’ leven te leiden en zichzelf te ontplooien. Sinds jaren stellen we bij het publiek dat bij BOOD over de vloer komt een toename vast van het aantal gebruikers wier mentale gezondheid heel kwetsbaar is. Geestesziekte of psychiatrische aandoeningen hebben vaak te maken met dakloosheid, alcoholisme, wanhoop, armoede, eenzaamheid. Dat brengt ons ertoe samen te werken met het net van straatwerkers en hulpverleners voor daklozen. De weg is lang en eist heel wat geduld en tijd van ons, daar deze personen weinig gestructureerd zijn en soms onze pogingen tenietdoen... Wanneer we een stap voorwaarts doen, gebeurt het vaak dat we er twee achterwaarts doen alvorens opnieuw via kleine stapjes opnieuw voorwaarts te kunnen gaan…

19

2.5 De sociale dienst Brabantia, antenne Kuregem Om onze diverse activiteiten tot een goed einde te brengen beschikken we over een sociale ploeg bestaande uit 2 voltijdse maatschappelijk werkers en 1 deeltijdse, alsook een tiental vrijwilligers. Deze dienst richt zich uitsluitend tot de inwoners van Kuregem, met uitzondering van personen die de wijk hebben verlaten nadat ze reeds gekend waren op onze dienst. We volgen hen verder op, indien ze dit wensen. We zijn toegankelijk voor het publiek van maandag tot donderdag, van 9 tot 11 uur, of op afspraak. Ook thuisbezoeken zijn mogelijk. We staan open voor iedereen, waarbij we respect hebben voor culturele en religieuze verschillen etc., en we zijn luisterbereid tegenover iedereen in zijn globaliteit. Activiteiten

Polyvalente sociale permanentie Tijdens de permanenties worden verschillende soorten hulp aan de mensen aangeboden. Dat gaat van informatie, oriëntatie, administratieve hulp tot begeleiding en materiële interventie in de vorm van voedsel- of kledinghulp.

Uitdelen van voedselpakketten Het toekennen van voedselpakketten is altijd gebaseerd op een financieel onderzoek, waarvan de criteria dit jaar niet werden gewijzigd. Voedselhulp wordt voor maximum twee jaar toegekend, zodat ook andere noodlijdenden hier toegang toe kunnen krijgen. De verdeling wordt ter harte genomen door een ploeg van vier vrijwilligers. De bevoorrading van onze stock is mogelijk dankzij de voedselbank, overschotten van de Europese unie en diverse giften.

De vestiaire Een vestiaire voor kinderen van 0-14 jaar, ‘la Manne à Linge’, is twee halve dagen per week open. Een vrijwilligster staat in voor de uitbating ervan.

Onthaal en animatie in de wachtzaal Er is animatie in de wachtzaal op maandag- en woensdagochtend door een vrijwilliger, en op dinsdag- en donderdag door een maatschappelijk werkster. Dit warme onthaal doet de gemoederen tot rust komen en creëert sociale contacten. Sommigen krijgen op deze manier de kans om een babbel te slaan bij een kop koffie. Zelfs indien ze die dag geen sociale dienstverlening nodig hebben, beleven ze een leuk moment, vinden ze een luisterend oor en doorbreken ze de eenzaamheid. Globale statistieken In 2017 bedroeg het aantal actieve dossiers 337. De overgrote meerderheid van onze gebruikers (86,6%) bevindt zich in de actieve leeftijd: nl. tussen 18 en 60 jaar. Slechts 13,6% onder hen krijgen een salaris, en 12,8% een werkeloosheidsuitkering. Meer dan 26% zijn zonder bestaansmiddelen en 25% krijgen een OCMW-uitkering (sociale hulp en leefloon).

20

Betreffende hun statuut, zien we een meerderheid (31,4%) van permanente bewoners. Vervolgens komen de 27,9% Belgen van wie de grote meerderheid de Belgische nationaliteit verworven heeft na aankomst in België. En daarna komt een aanzienlijk aantal erkende vluchtelingen, geregulariseerde migranten of wachtend op regularisatie, en uitgeprocedeerde personen. Wat betreft de types van vastgestelde problemen, zijn de talrijkste (29,2%) van financiële aard. Vervolgens komen administratieve problemen (16,1%), huisvestingsproblemen (11,5%) en problemen van sociale zekerheid (11,5%). Reflecties en commentaar Misschien hebben we dit jaar niet méér dossiers gehad, maar hebben we daarentegen meer bezoek gekregen van onze gebruikers. Immers, de administratieve stappen worden zo ingewikkeld dat ze herhaaldelijk terug moeten komen om hun problemen volledig op te lossen. Dit heeft er ons toe genoopt onze manier van werken via permanentie te herzien. De consulten werden immers langer en langer, wat voor niemand goed was. We werken dus steeds vaker via afspraak. Dat geeft ons de mogelijkheid meer tijd te spenderen aan de persoon en zijn problemen grondig te behandelen. Het laatste trimester van 2017 werd gekenmerkt door een toevloed van aanvragen voor studiebeurzen. De aanvraagprocedure gebeurde dit jaar immers alleen via elektronische weg. Voor onze publiek is dit een echt probleem aangezien velen geen toegang tot internet of e-mail hebben. We moesten dus tegemoetkomen aan dit gemis en intenser begeleiden, wat voor extra werk zorgde. Individuele situatie

“Mevrouw D. is iemand die we administratief begeleiden. Mevrouw kan namelijk noch lezen noch schrijven, wat niet wegneemt dat ze graag hogerop wil geraken in het leven. Enkele jaren geleden heeft ze een firma opgekocht. Maar jammer genoeg slaagde ze er niet in die rendabel te maken, zodat ze in december 2016 failliet verklaard werd. Er is een curator, maar die doet uiteindelijk niet veel moeite. Eind 2017 hebben we haar Luminus-, Sabam-, etc. abonnementen opgezegd, een jaar dus na de uitspraak van het failliet. We hebben ook een vrijstellingsaanvraag ingediend voor haar sociale bijdragen, alsook een saldoplan aangevraagd. Mevrouw is bovendien van plan een appartement te kopen met alle administratieve stappen die dit meebrengt: kredietaanvraag, bezoek van een expert, contact met de notaris... Dit soort dossiers is geen alleenstaand geval binnen onze dienst. Dit illustreert het vorige punt betreffende de noodzaak onze manier van functioneren aan te passen.“

21

2.6 De sociale dienst Brabantia, Wederzijds Hulpbetoon van St.-Gillis, sociale wijkdienst (VPW Sint-Gillis vzw)

Het Wederzijds Hulpbetoon van Sint-Gillis, een afdeling van de Parochiale Werken van Sint-Gillis, is een polyvalente wijkdienst, die dagelijks een hartelijk onthaal biedt aan al wie het wenst, en dit los van iedere filosofische of religieuze connotatie. Iedereen is welkom op het Wederzijds Dienstbetoon op voorwaarde dat de leefregels qua respect voor anderen en zichzelf nageleefd worden. Het sociale team bestaat uit 3 maatschappelijk werkers, 2 gespecialiseerde opvoeders en een medewerker met een artikel 60-contract. Een twaalftal vrijwilligers ondersteunt het team in de verschillende activiteiten. De sociale permanenties vinden plaats van maandag tot vrijdag van 8.30 tot 12.00 uur. Er worden ook diverse activiteiten en toegevoegde diensten aan de gebruikers aangeboden. Activiteiten

Onthaal Ons onthaal is elke morgen open van 8.00 tot 12.00 uur. Het onthaal is de belangrijkste activiteit van het Wederzijds Hulpbetoon. Iedereen is welkom (op voorwaarde dat de elementaire gemeenschapsregels worden gerespecteerd) om er te praten, een kop koffie te drinken, wat te kletsen met medewerkers of vrijwilligers, een gezelschapspelletje te spelen. ’s Winters bieden we de bezoekers warme soep en een ontbijt aan. Een honderdtal personen bezoekt dagelijks het onthaal.

Sociale permanentie De sociale permanenties vinden plaats van maandag tot vrijdag, telkens van 8.30 tot 12.00 uur. Ze worden verzorgd door twee maatschappelijk werkers, die informatie verschaffen, doorverwijzen, administratieve hulp en/of sociale begeleiding verlenen indien nodig. Stagiaires-sociaal assistenten vervolledigen en versterken eenmalig de ploeg. Er worden ook permanenties i. v. m. huisvesting en werk georganiseerd, telkens in de namiddag en op afspraak.

Wasserij en sociale vestiaire

Elke dag hebben de gebruikers van Wederzijds Hulpbetoon de mogelijkheid hun kleren achter te laten om ze te laten wassen en de volgende dag terug op te halen. Deze dienst heeft veel succes. Ook de sociale vestiaire is elke namiddag open, op afspraak. Iedereen kan er gratis de kleren vinden die hij nodig heeft (voor zover de voorraad strekt).

22

Frans als vreemde taal (FVT)

Tijdens het schooljaar werken we met een FVT-groep niveau 1 bestaande uit een tiental cursisten en een even grote groep niveau 2, telkens tweemaal 2 uur. De lessen zijn aangepast aan de specifieke noden van de deelnemers.

Sinterklaas bij Wederzijds Hulpbetoon Sint-Gillis Ter gelegenheid van het Sinterklaasfeest heeft Wederzijds Hulpbetoon, naar goede jaarlijkse gewoonte, een bezoek van Sinterklaas georganiseerd voor een vijftigtal blije kinderen die getrakteerd werden op een speciale activiteit. Een eindejaarsmaaltijd werd georganiseerd voor onze gebruikers. Het OCMW van Sint-Gillis gaf ons de toestemming de goed uitgeruste en gezellige grote zaal te gebruiken. De deelnemers kregen elk een ‘schoendoos’ cadeau. Individuele situatie Bepaalde individuele situaties van mensen die sinds jaar en dag gebruik maken van onze diensten vereisen extra aandacht en begeleiding. Een meneer van 52 jaar die sinds een tiental jaar budgetbegeleiding krijgt bij Wederzijds Hulpbetoon, staat toe dat we z’n huur, facturen, etc. betalen. Gezien zijn alcohol- en tabaksverslaving vanaf zijn adolescentie, heeft hij een indrukwekkende medische voorgeschiedenis: meerdere breuken, CVA, alcoholvergiftiging, tendinitis, etc. In augustus 2017 heeft hij tijdens zijn verhuizing z’n voet gebroken en werd meerdere weken in het ziekenhuis opgenomen. Na meerdere ziekenhuisverblijven en herhaaldelijke gedwongen terugkeer naar huis, moest zijn been geamputeerd worden omdat hij geweigerd had zich naar behoren te laten verzorgen, en dit in weerwil van de begeleiding die hij ontving. Op heden is hij in re-educatie in een aangepast centrum. Via deze ‘ervaring’ werden we vooral getroffen door de terughoudendheid van de ziekenhuizen tegenover de opname, op lange termijn, van patiënten met ernstige problemen. Vastgestelde problemen en evolutie Evenals gedurende de voorbije jaren zien we in 2017 grote bezoekersaantallen. We hebben de individuele begeleiding voor daklozen die erom vragen nog opgedreven. De samenwerking met het netwerk voor dakloosheid in Brussel werd verder ontwikkeld, in het bijzonder door deel te nemen aan de ‘Opération 400 toits’.

Annexen

23

Raad van bestuur CAP BRABANTIA CAW a.s.b.l.-v.z.w.

Voorzitter: Dhr. DOPCHIE

Schatbewaarder : Dhr. THIENPONT Kerk van Brussel : Mevr. BOVEROULLE

Soc. Dienst Wederzijds hulpbetoon St-Gillis : Dhr. CHRISTIAENS Caritas International: Dhr. CORNET D’ELZIUS, Mevr. DUSSART

Br. Onthaal Open Deur (BOOD): Tot 27/03/2017 Mevr. MOREAU vanaf 27/03/2017 M BEKAERT

Soc. Dienst Kuregem: Mevr. WAUCQUEZ (Secretaresse)

BUREAU :

Mevr. DUSSART A. Dhr. BEKAERT E.

Mevr. WAUCQUEZ S.

Dhr. MICHIELS C. Dhr. DOPCHIE G.

(Voorzitter)

Administratief verantwoordelijke: Mevr. BEUMIER J.

Ondersteuning informatica: Dhr. ENGELBORGHS C.

-----

---

Contactpersoon FdSS : Dhr. VALCKX S.

ANTENNE CARITAS INTERNATIONAL

Verantwoordelijke : Mevr. DUSSART A.

Sociale dienst

Coördinatie : Dhr. VALCKX S. en Mejuffr. BONGONGU M.

Mejuffr. JAAFARI K. Mevr. HENNEAU V.

Dhr. MEERT M.

Mevr. MUKABUCYANA J.

Mevr. PAQUET C.

Mevr. VANDENDRIESSCHE M.

Dhr. VERHAEGEN W.

Mejuffr. BENALI A.

Mevr. STEPPE V.

Mejuffr. DE MEDTS M.

Mme PARRAGA S.

Mme DEBRUYNE S.

Mlle GHESQUIERE J.

Dienst Integratie Housing/Coaching

Contactpersoon : Dhr. VALCKX S.

Dhr. IDRISSI A.

Mevr. COUILLIEN F.

Mevr. ZAMFIRACHE C.

ANTENNE BR. ONTHAAL/OPEN DEUR

(BOOD)

Verantwoordelijke : Dhr. BEKAERT E.

Mevr. SWIATOPOLK – CZETWERTYNSKI M.

Mevr. BOUWENS D.

ANTENNE VERENIGING PAROCHIALE

WERKEN SINT-GILLIS

Verantwoordelijke : Dhr. MICHIELS C.

Dienst Wederzijds Hulpbetoon St.-Gillis

Coördinatie : M. VANSNICK B.

Mevr. SAIDI B.

Mejuffr. DE MAERE P.

Dhr. VANDERMEULEN P.

Dhr. LAWSON K.

ANTENNE SOCIALE DIENST KUREGEM

Verantwoordelijke : Mevr. WAUCQUEZ S.

Mevr. THILS K.

Mevr. DEMARET C.

Mevr. VANDERHOEVEN A.

Dienst NBMV

Coördinatie : Mevr. BRUYNEEL L.

Dhr. CABUS M.

Mejuffr. BLAISE M.

Mejuffr. DEMAREZ J.

Mejuffr. DEREKX E.

Mejuffr. PETTENELLA A./Mlle OLIVEIRA M.

Mejuffr. VANDENBOSSCHE A.

Mejuffr. VAN DER STRAETEN I.

Mejuffr. VAN HOUDT B.

Mejuffr. MULLER V.

Mejuffr. LAMBERT L.

Versie op 31/12/2017

24

3. Het Inter-Centrarapport CAW In 2017 hebben de Inter-Centra voor Welzijnswerk 8 keer vergaderd en hebben de werkgroepen ‘pleidooi’ en ‘identiteit’ hun activiteiten verdergezet gedurende het ganse jaar. Inter-Centra CAW

De IC CAW brengen om de 6 weken de coördinatoren van de CAW-leden van de FBMD samen. Deze vergaderingen maken het de sector mogelijk van gedachten te wisselen over de door de centra opgezette projecten, de actualiteit van de Brusselse sociale en gezondheidssector, de inzet van het sociale werk en de evolutie van de sociale politiek en de professionele praktijk. In 2017 hebben de IC CAW zich vooral toegelegd op de volgende punten:

- Bezoek en voorstelling van de interne herstructurering van het Protestants Sociaal Centrum

- Opvolgen en finaliseren van de ontwikkeling van het nieuwe programma voor gegevensinwinning ‘OPALE’. Eind 2017 hebben de gebruikers van het SySSo-programma het nieuwe programma in gebruik genomen.

- Kandidatenoproep voor de Maribel-posten - Voorstelling van de nieuwe Brusselse ION, IrisCare - Opvolgen van een ontwerp van nieuwe ordonnantie ter omkadering van de

daklozenbegeleiding, m. n. via deelname aan groepswerk georganiseerd door de Adviesraad van de GGC

- Organisatie van en deelname aan de mobilisatie in het Brussels Gewest ‘Het onzichtbare zichtbaar maken’ in het kader van de werelddag voor de strijd tegen de armoede op 17 oktober

- Nadenken over de zin van algemeen sociaal werk in het licht van de evolutie van het sociaal beleid (toename van toetredingsvoorwaarden i. v. m. bepaalde rechten, categoriseren van doelgroepen, digitaliseren van openbare diensten etc.). De CAW hebben alzo hun rol opnieuw bevestigd als algemene eerstelijnsactoren: strijden tegen het fenomeen van niet-opnemen van rechten en onvoorwaardelijke begeleiding aanbieden, met inbegrip van de doelgroepen die elders niet ten laste genomen worden (die dus niet beantwoorden aan de criteria om in aanmerking te komen voor een specifiekere hulp), met de bedoeling een totale sociale breuk te voorkomen tussen mensen en de maatschappij.

We konden bovendien ook verwelkomen in de IC CAW-vergadering: - Thomas Van Wynsberghe, energiebegeleider bij het Steunpunt SocialEnergie (SPSE)

van de FdSS-FBMD. Hij heeft ons het dienst- en opleidingsaanbod voorgesteld om beter te kunnen samenwerken met de centra die lid zijn van de FdSS-FBMD.

- Céline Nieuwenhuys, algemeen secretaris van de FdSS-FBMD. Ze kwam spreken over het reflecteren door diverse verenigingspartners rond een samenvoegingsproject van de diensten in verband met het vzw-beheer (SOS-groep).

25

Tenslotte hebben de IC CAW een nieuw lid bijgekregen: de vzw ‘Les Amis d’Accompagner’ maakt voortaan deel uit van de sectorale reflectieruimte, nadat ze hun voorlopige erkenning verkregen hebben. Inter-Centra CAW CGSA (Centra voor globale sociale actie) Op 28 november hebben de ploegen van de algemene sociale diensten CAW en CGSA een hele dag lang vergaderd. Tijdens deze ontmoeting kon men van gedachten wisselen en zaken van elkaar overnemen. Het thema was ‘Algemene sociale diensten... moeten de grenzen van onze opdracht overschreden worden of niet?’. Vijf punten die steeds terugkeren in de sector en vragen oproepen rond de opdrachten, werden behandeld vanuit concrete situaties:

1. Verenigingen, nieuwe onderaannemers van de openbare diensten? Het concreet geval van de studiebeursaanvragen

2. Wat is de impact van het verdwijnen van het aanbod op de vraag? Het concreet geval van de permanenties ‘sociaal-energie’

3. Halen de nieuwe doelgroepen onze acties overhoop? Het concreet geval van het Maximiliaanpark

4. Criminalisering, stigmatisering, activering van onze doelgroepen: welk sociaal werk is mogelijk? Het concreet geval van personen in de prostitutie, mensen zonder papieren, druggebruikers, werklozen, etc.

5. Dringende situaties en vragen: hoe hierop reageren? Dringende vragen en ‘dadelijk, zo dadelijk als maar kan’

Werkgroepen CAW- CGSA

De werkgroep ‘Pleidooi’ heeft tienmaal vergaderd gedurende het ganse jaar. In 2017 hebben we verder gewerkt rond de TS via het schrijven van een scenario voor een actietheaterstuk. Doel van dit project is een alternatieve tool te creëren om te reflecteren over de evolutie van sociaal werk ten behoeve van professionals. De werkgroep ‘Identiteit’ is eveneens driemaal samengekomen in 2017. In aansluiting op de activiteiten die opgestart werden in 2016 heeft de werkgroep ‘Identiteit’ het verkenningswerk afgesloten bij de Brusselse centra van allround sociale diensten over de concrete organisatie van hun opdrachten. In totaal werden 25 ontmoetingen gerealiseerd. 2018 zal gewijd worden aan de exploitatie van de verzamelde inhoud en het opstellen van een sectorale identiteitskaart.