Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. · Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. leiders it...

4
ORGAAN DER KATHOLIEKE ARBEIDERSBEWEGING IN BEVRIJD NEDERLAND Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. leiders it al ' n van bestu 10, 's delen ; iestuflf rlopig 10, contr*" s voor post*' 1 ' enden, ordt j r klinkt in sommige kringen een om eenheidsorganisatie op der vakbeweging. wijze waarop voor a/gemene onden propaganda gemaakt -<"d, in „Je Maintiendrai" bijvoor- fó, kan onze instemming niet 'ben. k ons volk bewegen wil, de fe vakorganisaties prijs te geven «Hisseert een omkeer op organisa- gebied, waarvan de gevol- nauwlijks te overzien zijn. anders der eenheidsorgani- bben daarom de dure plicht, re en -«-wiicÜTge vtxji n omtrent de gewensth-;kl 'Sh" zo n omwen t e li n 2- W' e deie 'Slijpende nieuwigheid propageert ^üti het volk en het waarom 2*arvan niet geeft, handelt niet S^hocratisch doch demagogisch. :*P een degelijk pleidooi voor ie J^Jheidsorganisatie laat men ons v* c hten. Slechts zeer oppervlakkig *erd er geschreven over deze fe- fchtige zaak, soms zelfs op een J^-e, die voor „het gewone volk* ?"* of meer misleidend was. 5* kregen wij b.v. te lezen, dat . iffssionele vakorganisatie geen u 8 van het katholiek beginsel is en r 1 » in hei licht der omstandig- Q ** e tt moet worden bezien, welke utievotm de voorkeur ver- ut. Doodleuk werd er dan aan : zie Quadragesimo An- ?*• Staat er nu onwaarheid in Jïe ° e >'erin«en? Neen. Ligt er iets ^leiden ds in voor het gewone f' Ja! * gewone man, die het met dsze i°orlichting moet stellen, zal over 't al of niet-confessionele karak- der bonden veel te licht' gaan plaats van: „zie Quadragesimn IO" had men de verklaring Q. A. over dat vraagstuk •en voorleggen, zoals die in no. staat. Dan hadden de lezers voelen, dat dé Paus con- vakorganisaties eist doen id, s'kas e itratie- irg. ? bizondere omstandigheden onder i f Paalde voorwaarden neutrale Jpïclei! toelaatbaar acht. Wij geven £ tekst zelf. „Deze tweede me- "ode werd daar vooral toegepast, J aa r het voor de katholieken on- ^°&eUjk was zich katholiek te | t Sani S eren, hetzij vanwege de ^Hlssvetten of een bepaalde ge- j? r dheid der economische verhou- P^gen, hetxij tengevolge van ;le v et 'x-urcnswaardige .verdeeldheid s a , n geesten, en harten, die de mait- 0 ' Vj Ppij onzer dagen verscheurt, of (j 111 de dringende noodzakelijkheid. ^' 1s ::exiivJ en met vereende kra?h- n de aaneengesloten drommen der revolutionnairen te weerstaan. Bij deze stand van zaken toch is aansluiting bij neutrale bonden bijna onvermijdelijk, Maar het blijft dan steeds een ' eerste vereiste, dat deze bonden de rechtvaardigheid en billijkheid nastreven — en aan de katholieke leden volledige vrijheid laten vol- gens hun geweten te handelen en aan de geboden der Kerk re gehoorzamen. Bij .de Bisschoppen berust natuur- li'k de beslissing, of de katholieke gen mogen aansluiten, wanneer uit de omstandigheden de noodzake- lijkheid hiertoe aan hen (de Bis- schoppen) gebleken is, alsook dat dit geen gevaar oplevert voor de godsdienst " Ziedaar hetgeen Q. A. over „een- heidsorganisaties" zegt, om de zin van die pauselijke beslissing volle- dig te vatten, geven wij de inhoud ervan weer in verschillende punten. Neutrale bonden zijn voor katho- lieken slechts aanvaardbaar op de volgende voorwaarden: Ie. Die organisaties moeten van wege omstandigheden bijna onver- mijdelijk, en dus noodzakelijk zijn. 2e. Bij hun streven moeten zij vast- houden aan rechtvaardigheid en billükheid. 3e. Aan de katholieke leden moe- ten zij volledige vrijheid laten vol- gens hun geweten te handelen en de geboden der Kerk te gehoor- zamen. 4e. Zij moeten geen gevaar opleve- ren voor de godsdienst. 5e. Door de Bisschop moeten «ij als noodzakelijk zijn erkend en :>p die grond toelaatbaar voor katho- lieken zijn verklaard. Katholieken, die zich geroepen voelen, in deze verwarde tijd voor- lichting te geven op gebied van het organisatiewezen, hebben natuurlijk kennis genomen van deze pause- lijke verklaring. Van voorstanders der eenheids- organisatie kan men dus ook se recht verwachten, dat zij hier - in Nederland, nu de omstandigheden en de voorwaarden aanwezig ach- ten, door' den -Paus: vereist. Propageren zij de eenheidsorgani- satie, dan rust op hen de plicht, aan het publiek duidelijk te maken, op welke gronden zij daartoe .ge- rechtigd zijn. Dan dienen zij duidelijk te maken, dat neutrale vakbonden „bijna on- vermijdelijk en noodzakelijk zijn". Dan moeten zij aantonen, dat -n algemene bonden de rechtvaardig- en billijkheid in acht zullen genomen worden. Dan dienen «ij het bewijs te leveren, dat de katho- lieken in eenheidsorganisaties vol- ledige vrijheid zullen genieten vol- gens hun geweten te handelen en aan de geboden der Kerk te gehoor- zamen. Dan moeten zij aannemelijk maken, dat men van eenheids- organisaties geen gevaar voor rje godsdienst te duchten heeft. Wie niet bereid of niet in staat is, het bewijs te leveren, dat neutrale bon- den noodzakelijk zijn voor Neder- land in deze tijd en geen gevaar opleveren voor de geestelijke goe- deren, die moet zijn propaganda staken. De propaganda voor eenheidsorga- nisatie moet hij ook staken, als hij wel bereid en in staat is genoemd be-wijs te leveren. Want als de Paus zegt, dat de Bisschop neutrale organisaties als noodzakelijk moet hebben erkend en toelaatbaar voor de katholieken moet hebben ver- klaard, wil het de gelovigen geoor- loofd zijn, daarvan lid te worden, dan is het vanzelfsprekend, Jat propaganda maken voor toetreding tot zulke bonden, vóórdat de Bis- schoppen het lidmaatschap hebben toegestaan en, nog sterker, nadat zij het lidmaatschap hebben afge- keurd, ongeoorloofd is. Wie tot het inzicht komt, als katho- liek niet voldoende aan de kerke- lijke tucht te hebben vastgehouden, herstelle zijn fout openlijk. Vasthouden aan de leiding der Kerk is in deze tijd van groeiende verwarring onverbiddelijk nodig. Laten de katholieke leiders van ons volk daarin voorgaan. ue Assisier en de communist. Het denken van den Communist COTV centreert zich om de stof als enige wer* kelijkheid. De materie wordt daardoor verafgood en consequent wordt de mens zich zelf een god. Hiermee is het hoogmoedig atheïsme geboren. Lijnrecht staat daar tegenover de Assi* sier als de doodeenvoudige man, wiens eenvoud voortvloeit uit diep bewuste Godsgedachte. Omdat God, als hoogste werkelijkheid en bron van al wat is, Franciscus' be* wustzijn vulde, voelde de Assisiër zich zo klein en onbeduidend. G.od irt Zijn Wijsheid stond hem ao klaar voor de geest, dat eigen wijsheid hem als dwaasheid voorkwam. God in zijn Almacht greep hem zo aan, dat hij eigen vermogen als louter onmacht be* leefde. God in Zijn Goedheid ontroerde dermate zijn hart. dat eigen goedheid liem aandeed als hardheid. God in Zijn Heiligheid zag hij als zo*n stralende zuiverheid, dat eigen heiligheid hem louter zonde leek. De Assisiër was zich bewust, dat hij alleen door God leefde en dat alles in hern van en voor God was. Dit bewust» zijn werkte zo sterk dat heel zijn leven hem nutteloos leek, wanneer dit zich niet om God als het centrum bewoog. Tegenover den tvvintigsi*ecuwsen conv munïst met zijn brute stof*vergoding en Godstartend atheisme staat de ,,Communist" der dertiende eeuw met zijn knechtïng &er stof-in dienst der Gpds verheerlijking. Heel het le-ven van Franciïcus is vol van heilige eerbied, van ootmoedig stemmende bewondering en innig*\varme liefde, omdat hij in en vóór alles God zag. 't Leven van den bewustcn commu* nist kent dat alles niet en is gekens merkt door bruutheid, minachting en haat,-' gelijk, het leven van eenieder onzer dezelfde kenmerken min of' meer vertoont, naarmate God minder een» trum van ons 'denken en streven ge* worden is. De Assisiër ziet God als oerbron \,an alles. Hij erkent alles' en allen als uit God geboren. God leeft voor hem als de Vader van allen. Daarom erkent hij alle mensen gelijkelijk als kinderen Gods, ziet hij in de mensheid èèn Gpósgezin. beschouwt hij alle mensen als broers en zusters, die gelijketïjk roemen kunnen op èèn ea denzelfden Vader. Die idee van Gods Vaders'chap, dat besef van de ene Godsfamilie is vóór dien een--oudigen man de zuivere weergave van volmaakte werkelijkheid'. Zijn kijk op de mensen wordt niet op de tweede plaats beïnvloed door deze gedachte, neen, met die gedachte werkt hij 't eerst, als hij de verbondenheid tier mensen wil leren begrijpen. Gods Vaderschap over alle mensen beschouwt hij niet als iets=hebbend van het men« selijk vaderschap; neen, omgekeerd, het aardse vaderschap houdt slechts iets in van het veel .omvattender Vaderschap Gods dat in aardse vaders slechts 'n zwakke afstraling en verre navolging vinuen kan. Franciscus zag in de mensen meer kin« deren van God dan kinderen van men« sen. Die kijk op de mensen bepaalt ook zijn hele houding tégenover zijn mcdcsmensen. Hij doorvoelde zo diep, dat Godshait haat tegen de mensen moet baren, dat Godsverachting alle eerbied voor den mens ondermijnt: een waarheid, die door het mensonterend communisme gestaafd wordt. Het was voor dien eenvoudigen man, die zich niet in détails' verloor doch zich op de diepste beginselen bezon, klaar als de dag, dat alle broederschap, die niet op het vaderschap van God berust, uitlopen moet op een broeder» schap, een kameraadschap van haat tegen hen, die niet gelieven mee te haten. Wij behoeven slechts de pers'van den „bewusten" Communist te lezen en de affiches zijner beweging te bezien, om te cons'tateren, dat liefde geen rol speelt in de beweging en nooit zelfs als een factor van sociale vernieuwing wordt vernoemd. Hoe kan nu uit een beweging die enkel vecht voor. recht (!) — recht, dat uiteraard de mensen niet verbindt doch afzondert van elkaar — een paraüijs vaa broederschap geboren worden? De Assisiër, de voortrekker van de ge« meenscharisgeest, heeft ons geleerd, dat actie „Voor God" de grondslag vormt van elke verbrqederinps'actie. Eenieder onzer zij zich klaar bewust, dat hij door te breken met God, de ge« meenschap afbreekt en dat hij door steun te geven aan het communiraM

Transcript of Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. · Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. leiders it...

Page 1: Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. · Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. leiders it al ' n van bestu 10, 's delen ; iestuflf rlopig 10, contr*" s voor post*'1' enden,

ORGAAN DER KATHOLIEKE ARBEIDERSBEWEGING IN BEVRIJD NEDERLAND

Quadragesimo Annoen eenheidsorganisaties.

leidersit al 'n van

bestu

10, 's

delen ;iestuflfrlopig

10,

contr*"s voorpost*'1'

enden,ordt 1°

jr klinkt in sommige kringen een

om eenheidsorganisatie opder vakbeweging.

wijze waarop voor a/gemeneonden propaganda gemaakt

-<"d, in „Je Maintiendrai" bijvoor-fó, kan onze instemming niet'ben.

k ons volk bewegen wil, defe vakorganisaties prijs te geven

«Hisseert een omkeer op organisa-gebied, waarvan de gevol-

nauwlijks te overzien zijn.anders der eenheidsorgani-bben daarom de dure plicht,re en -«-wiicÜTge vtxjin omtrent de gewensth-;kl

'Sh" zo n omwentelin2- W'e deie'Slijpende nieuwigheid propageert

^üti het volk en het waarom2*arvan niet geeft, handelt nietS^hocratisch doch demagogisch.:*P een degelijk pleidooi voor ieJ^Jheidsorganisatie laat men onsv*chten. Slechts zeer oppervlakkig*erd er geschreven over deze fe-

fchtige zaak, soms zelfs op eenJ^-e, die voor „het gewone volk*?"* of meer misleidend was.5* kregen wij b.v. te lezen, dat

. iffssionele vakorganisatie geenu8 van het katholiek beginsel is enr1» in hei licht der omstandig-Q **ett moet worden bezien, welke

utievotm de voorkeur ver-ut. Doodleuk werd er dan aan

: zie Quadragesimo An-?*• Staat er nu onwaarheid in Jïe°e>'erin«en? Neen. Ligt er iets^leiden ds in voor het gewone

f' Ja!

* gewone man, die het met dszei°orlichting moet stellen, zal over

't al of niet-confessionele karak-der bonden veel te licht' gaan

plaats van: „zie QuadragesimnIO" had men de verklaring

Q. A. over dat vraagstuk•en voorleggen, zoals d ie in no .

staat. Dan hadden de lezersvoelen, dat dé Paus con-

vakorganisaties eist doen

id,s'kas e

itratie-

irg.

? bizondere omstandigheden onderi f Paa lde voorwaarden neutraleJpïclei! toelaatbaar acht. Wij geven£ tekst zelf. „Deze tweede me-"ode werd daar vooral toegepast,Jaar het voor de katholieken on-^°&eUjk was zich katholiek te| tSaniSeren, hetzij vanwege de^Hlssvetten of een bepaalde ge-j?rdheid der economische verhou-P^gen, hetxij tengevolge van ;lev

et'x-urcnswaardige .verdeeldheidsa,n geesten, en harten, die de mait-

0 'VjPpij onzer dagen verscheurt, of(j111 de dringende noodzakelijkheid.^'1s::exiivJ en met vereende kra?h-

n de aaneengesloten drommen

der revolutionnairen te weerstaan.Bij deze stand van zaken toch isaansluiting bij neutrale bondenbijna onvermijdelijk,Maar het blijft dan steeds een 'eerste vereiste, dat deze bondende rechtvaardigheid en billijkheidnastreven — en aan de katholiekeleden volledige vrijheid laten vol-gens hun geweten te handelen —en aan de geboden der Kerk regehoorzamen.

Bij .de Bisschoppen berust natuur-li'k de beslissing, of de katholieke

gen mogen aansluiten, wanneer uitde omstandigheden de noodzake-lijkheid hiertoe aan hen (de Bis-schoppen) gebleken is, alsook datdit geen gevaar oplevert voor degodsdienst "

Ziedaar hetgeen Q. A. over „een-heidsorganisaties" zegt, om de zinvan die pauselijke beslissing volle-dig te vatten, geven wij de inhoudervan weer in verschillende punten.Neutrale bonden zijn voor katho-lieken slechts aanvaardbaar op devolgende voorwaarden:Ie. Die organisaties moeten vanwege omstandigheden bijna onver-mijdelijk, en dus noodzakelijk zijn.2e. Bij hun streven moeten zij vast-houden aan rechtvaardigheid enbillükheid.3e. Aan de katholieke leden moe-ten zij volledige vrijheid laten vol-gens hun geweten te handelen ende geboden der Kerk te gehoor-zamen.4e. Zij moeten geen gevaar opleve-ren voor de godsdienst.5e. Door de Bisschop moeten «ijals noodzakelijk zijn erkend en :>pdie grond toelaatbaar voor katho-lieken zijn verklaard.

Katholieken, die zich geroepenvoelen, in deze verwarde tijd voor-lichting te geven op gebied van hetorganisatiewezen, hebben natuurlijkkennis genomen van deze pause-lijke verklaring.Van voorstanders der eenheids-organisatie kan men dus ook serecht verwachten, dat zij hier - inNederland, nu de omstandighedenen de voorwaarden aanwezig ach-ten, door' den -Paus: vereist.Propageren zij de eenheidsorgani-satie, dan rust op hen de plicht,aan het publiek duidelijk te maken,op welke gronden zij daartoe .ge-rechtigd zijn.Dan dienen zij duidelijk te maken,dat neutrale vakbonden „bijna on-vermijdelijk en noodzakelijk zijn".Dan moeten zij aantonen, dat -nalgemene bonden de rechtvaardig-

en billijkheid in acht zullengenomen worden. Dan dienen «ijhet bewijs te leveren, dat de katho-lieken in eenheidsorganisaties vol-ledige vrijheid zullen genieten vol-gens hun geweten te handelen enaan de geboden der Kerk te gehoor-zamen. Dan moeten zij aannemelijkmaken, dat men van eenheids-organisaties geen gevaar voor rjegodsdienst te duchten heeft. Wieniet bereid of niet in staat is, hetbewijs te leveren, dat neutrale bon-den noodzakelijk zijn voor Neder-land in deze tijd en geen gevaaropleveren voor de geestelijke goe-deren, die moet zijn propagandastaken.De propaganda voor eenheidsorga-nisatie moet hij ook staken, als hijwel bereid en in staat is genoemdbe-wijs te leveren. Want als de Paus

zegt, dat de Bisschop neutraleorganisaties als noodzakelijk moethebben erkend en toelaatbaar voorde katholieken moet hebben ver-klaard, wil het de gelovigen geoor-loofd zijn, daarvan lid te worden,dan is het vanzelfsprekend, Jatpropaganda maken voor toetredingtot zulke bonden, vóórdat de Bis-schoppen het lidmaatschap hebbentoegestaan en, nog sterker, nadatzij het lidmaatschap hebben afge-keurd, ongeoorloofd is.Wie tot het inzicht komt, als katho-liek niet voldoende aan de kerke-lijke tucht te hebben vastgehouden,herstelle zijn fout openlijk.Vasthouden aan de leiding derKerk is in deze tijd van groeiendeverwarring onverbiddelijk nodig.Laten de katholieke leiders van onsvolk daarin voorgaan.

ue Assisier en de communist.Het denken van den Communist COTVcentreert zich om de stof als enige wer*kelijkheid. De materie wordt daardoorverafgood en consequent wordt de menszich zelf een god.Hiermee is het hoogmoedig atheïsmegeboren.Lijnrecht staat daar tegenover de Assi*sier als de doodeenvoudige man, wienseenvoud voortvloeit uit diep bewusteGodsgedachte.Omdat God, als hoogste werkelijkheiden bron van al wat is, Franciscus' be*wustzijn vulde, voelde de Assisiër zichzo klein en onbeduidend.G.od irt Zijn Wijsheid stond hem aoklaar voor de geest, dat eigen wijsheidhem als dwaasheid voorkwam. God inzijn Almacht greep hem zo aan, dat hijeigen vermogen als louter onmacht be*leefde. God in Zijn Goedheid ontroerdedermate zijn hart. dat eigen goedheidliem aandeed als hardheid.God in Zijn Heiligheid zag hij als zo*nstralende zuiverheid, dat eigen heiligheidhem louter zonde leek.De Assisiër was zich bewust, dat hijalleen door God leefde en dat alles inhern van en voor God was. Dit bewust»zijn werkte zo sterk dat heel zijn levenhem nutteloos leek, wanneer dit zichniet om God als het centrum bewoog.Tegenover den tvvintigsi*ecuwsen convmunïst met zijn brute stof*vergodingen Godstartend atheisme staat de,,Communist" der dertiende eeuw metzijn knechtïng &er s to f - in dienst derGpds verheerlijking.Heel het le-ven van Franciïcus is volvan heilige eerbied, van ootmoedigstemmende bewondering en innig*\varmeliefde, omdat hij in en vóór alles Godzag. 't Leven van den bewustcn commu*nist kent dat alles niet en is gekensmerkt door bruutheid, minachting enhaat,-' gelijk, het leven van eeniederonzer dezelfde kenmerken min of' meervertoont, naarmate God minder een»trum van ons 'denken en streven ge*worden is.

De Assisiër ziet God als oerbron \,analles. Hij erkent alles' en allen als uitGod geboren. God leeft voor hem alsde Vader van allen. Daarom erkent hijalle mensen gelijkelijk als kinderenGods, ziet hij in de mensheid èènGpósgezin. beschouwt hij alle mensenals broers en zusters, die gelijketïjk

roemen kunnen op èèn ea denzelfdenVader. Die idee van Gods Vaders'chap,dat besef van de ene Godsfamilie isvóór dien een--oudigen man de zuivereweergave van volmaakte werkelijkheid'.Zijn kijk op de mensen wordt niet opde tweede plaats beïnvloed door dezegedachte, neen, met die gedachte werkthij 't eerst, als hij de verbondenheidtier mensen wil leren begrijpen. GodsVaderschap over alle mensen beschouwthij niet als iets=hebbend van het men«selijk vaderschap; neen, omgekeerd, hetaardse vaderschap houdt slechts iets invan het veel .omvattender VaderschapGods dat in aardse vaders slechts 'nzwakke afstraling en verre navolgingvinuen kan.Franciscus zag in de mensen meer kin«deren van God dan kinderen van men«sen. Die kijk op de mensen bepaaltook zijn hele houding tégenover zijnmcdcsmensen.Hij doorvoelde zo diep, dat Godshaithaat tegen de mensen moet baren, datGodsverachting alle eerbied voor denmens ondermijnt: een waarheid, diedoor het mensonterend communismegestaafd wordt.Het was voor dien eenvoudigen man,die zich niet in détails' verloor dochzich op de diepste beginselen bezon,klaar als de dag, dat alle broederschap,die niet op het vaderschap van Godberust, uitlopen moet op een broeder»schap, een kameraadschap van haattegen hen, die niet gelieven mee tehaten.Wij behoeven slechts de pers'van den„bewusten" Communist te lezen en deaffiches zijner beweging te bezien, omte cons'tateren, dat liefde geen rol speeltin de beweging en nooit zelfs als eenfactor van sociale vernieuwing wordtvernoemd.Hoe kan nu uit een beweging dieenkel vecht voor. recht (!) — recht, datuiteraard de mensen niet verbindt dochafzondert van elkaar — een paraüijsvaa broederschap geboren worden?De Assisiër, de voortrekker van de ge«meenscharisgeest, heeft ons geleerd, datactie „Voor God" de grondslag vormtvan elke verbrqederinps'actie.

Eenieder onzer zij zich klaar bewust,dat hij door te breken met God, de ge«meenschap afbreekt en dat hij doorsteun te geven aan het communiraM

Page 2: Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. · Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. leiders it al ' n van bestu 10, 's delen ; iestuflf rlopig 10, contr*" s voor post*'1' enden,

THOMAS MORUS

Een staat met ideale toestanden,waar de beschaving op een onge-kend hoog peil staat en vrijheid vangodsdienst onbeperkt heerst, waarplicht tot werken voor een ieder,die daartoe in staat is, een eerstevereiste vormt, waar luiheid en gie-righeid onbekende grootheden zijnen de oorlog niet dan bij hoge uit-zondering gevoerd wordt, waar mis-dadigers streng en afdoende be-straft worden, maar de doodstrafniet bestaat, zijn het niet evenzo-vele desiderata, aan de verwerkelij-king waarvan we heden ten dagevolgaarne onze medewerking zou-den willen verlenen?Ofschoon reeds meer dan viereeuwen geleden neergelegd en uit-gewerkt in „Utopia", het boek datMorus beroemd zou maken, zijndeze problemen vandaag nog urgenten hebben ze nog niets aan actua-liteit ingeboet.Iets werkelijk goeds is immersaltijd actueellMorus schreef zijn boek om hetcontrast te laten uitkomen tussende ideale staat, zoals hij die zichdacht, en de politieke en maat-schappelijke wanorde waarin zijnland, Engeland, zich op dat tijdstipbevond.Wat toch was het geval?Op het einde der 15e en het beginder 16e eeuw hadden er in Enge-land grote omwentelingen plaats ppgrijpende veranderingen, die nujuist niet een lotsverbetering vanden arbeider beoogden.Het gevolg was dan ook een ver-paupering der volksmassa's, die,

gevoegd bij de crisis op geestelijkgebied, land en volk naar de afgronddreigde te voeren. Slechts één manwas er, die te midden van de alge-mene radeloosheid een uitweg zaguit deze geestelijke en materiëlechaos: Thomas Morus.Hij was een man van grote eruditie,van erkende bekwaamheid in poli-tieke en economische kwesties.Edel van karakter, was hij vóóralles de man, die aan zijn beginse-len vasthield en de consequentieservan ten volle aanvaardde. Zo konhet niet uitblijven, dat hij in con-flict kwam met zijn koning.Morus n.L, streng katholiek als hijwas, kon zich o.a. niet verenigenmet 't optreden van koning HendrikVIII, die van den Paus o.m. ver-langde, dat deze zijn huwelijk metCatharina zou ontbinden, ten eindein staat te zijn, daarna met AnnaBoleyn een nieuw huwelijk te slui-ten. De Paus, hoe kon het anders,weigerde en dit was voor Hendrikaanleiding zich van Rome los tescheuren, de Engelse Kerk onafhan-kelijk te verklaren en zich zelf tothoofd ervan te proclameren.Morus, die toen het hoge en verant-woordelijke ambt van rijkskanseliervervulde, kon een dergelijke han-delwijze onmogelijk 'goedkeuren,strijdig als ze was met zijn begin-selen, en legde zijn hoge ambt neer.

als hoogverraad; Morus werd naarde „Tower", het beruchte „Concen-tratie-kamp" van Hendrik VIII ge-zonden en na een langdurige gevan-genschap ter dood gebracht.

zelf het graf helpt delven voor debroederschap, waarnaar hij snakt en dieer komen moet, wil er geen wereldbrandvan haat uitbreken, die nog verwoes*tender zal werken dan de oorlog.Eenieder onzer bedenke echter, dat ergeen wereldbrand uitbreken zal, als hetLiberalisme niet het brandhout levert.Als zij, die God erkennen, in de prac*tijd van het sociaalseconomische levende stof niet verafgoden, maar om Godde mens daarin zetten op de troon, clanvalt er geen communisme te vrezen..Maar wee ons land en ons volk. zo mende principiële stof*afgoderij. door denCommunist gepleegd, vervloekt doch zelfin ds practijk de stof vcrafgoodt.

De Assisiër was een voortrekker opgebieti van denkbeelden, meer nog ophet terrein der practijk.Hij erkent alle mensen als broeders enziet, dat sommigen worden geminachtals „de mindere man", omdat ze geengeld bezitten en geen huizen en geengrond. Daarom wil hij zelf een „bewustte" proletariër worden en zonder eigen»dom en zonder verzekering van zijntoekomst van tie ene dag in de and«releven, om zo zijn broeders'proletawe'rste laten zien, dat er rust en vreugdeen zicleadcl leven kan in 'n mens zonderbezit.Hij sticht een religieuze proletariërs»gemeenschap, die hij dte naam geeft van:„Orde van den minderen man."Hij en zijn broederschap preken en beoleven niet het communistisch evangelie•van de beroving der kapitalisten omzelf rijkdom te verwerven, doch deblijde boodschap der vrijwillige be»rooiing, om den proletariër te bevrijdenvan zijn minderwaardigheiidsbesef «nden bezitter van zijn hebzucht te ver»lossen.Hij weigert zelf eigendom te bezitten enbeschermt zo de rechtvaardige eigendomvan anderen, die door hebzuchtigercvolutionnairen bedreigd wordt.De dertiendesceuwse „Communist"vocht, door verzaking aan persoonlijkeigendom, voor het behoud van privaatbszit bü anderen!

De Assisiër tastte het kapitalisme aanin zijn diepste oorzaak, terwijl de Com»munist der 20e eeuw de diepste bron, dehebzucht, stelselmatig voedt door zijnleer, dat alles stof is.De Communist moge de mening zijntoegedaan, dat het stelsel van privaat*eigendom door een niet te stuiten loopder economische ontwikkeling zal worsden weggevaagd, iets wat door een wilderevolutie inderdaad zou kunnen plaats*hebben, als winstbejag de norm voor deregeling van het sociaal»economischeleven zou blijven; hij kan echter bijernstig nadenken niet loochenen, dat, alsde bouwers der communistische gemeensschap zuiver materialistisch zijn ingessteld. hun hebzucht in een ander stelselde uitbuiting der zwakkeren zal door*zetten op meedogcnlozer wijze dan hetkapitalisme deed.Ons volk weze toch niet zo onnozel, inden Communist alleen den man te zien,die voor hogere lonen vecht. De Gom»munist vecht net als wij voor een„ideaal" dat naar zijn opvatting slechtsverwerkelijkt kan worden als God uiV*geschakeld wordt en de mens gelovengaaf, dat er enkel stof bestaat.Wij volgen den Assisiër, die de gedachteaan God als Vader van allen mhamerenwöde bij het volk, om zo een waar»aohttge broederschap te scheppen onderalle mensen, geen broederschap T»nwoorden, doch van daden. Wij volgenden Assisiër, den voortrekker van denminderen man, dien hij het zelfrespecthergaf en voor wien hij waarachtigeeerbied opvorderde van «Hen. Wy velagen den Assisiër, die de stoffelijke gO«aderen zo radikaal mogelijk in di&Rstwilde gesteld zien van de geestelijkegoederen. Met Franciscus van Aasteiëvervloeken wij de hebzucht, en wij ver*vloeken die ondeugd voor-al. nu z«t omzo te spreken, in een economisch stelselverankerd ligt,De Assisiër, die de mens zo liefhad,omdat deze een öodskind was, roeptons toe in deze tijd: mensen, denkt eraan, God is geen Vader van bedrijvendo*k «u» mensen.

„Laat More in de zaak van 'skoningshuw'lijk niet

„te vast zich klampen aan zijnmening

„Moge zij juist zijn, hij moet tot hetuiterste niet gaan;

zo luiden de woorden van een derhoofdpersonen uit het treurspel„Thomas Morus" van Hcnriette Ro-land Holst.Morus echter, consequent tot heteinde toe, klampte zich vast aan zijnmening, die hij wist de enig juistete zijn, en ging tot het uiterste, zijnleven ten offer brengend in de toe-passing zijner beginselen. Morusstierf, maar zijn beginselen leven.Ze zijn die der Kerk en kunnen nietsterven. De komende tijd vergt vanons wellicht niet het offer, dat Mo-rus bracht, maar wel wordt er vanons gevraagd:

dat wij onze beginselen belijdenen er zo nodig voor lijden;dat wij ze nooit en te nimmeropgeven;dat wij ze tot fundament enhoeksteen maken van het ge-gebouw, dat we gezamenlijk gaanopzetten: de nieuwe maatschappij.

Ik citeer ten slotte uit het lekenspelvan Henriette Roland Holst desamenspraak tussen More en Cran-mer, die hem wil doen kapitulerenvoor de eisen van den koning.Maar More geeft zijn beginsel nietprijs ook al worden zijn kinderenmet de bedelstaf bedreigd.Cranmer:

Uw kinderen zullen naakt in dewereld staan

- zonder bescherming vriendeloosverlatendat zal uw daad zijn.... zij zullenhun vaderniet danken voor die daad.

More:Zij zouden hem

verachten zo zijn leer ging énen wegzijn doen een anderen.... Laat hijin hun hartvoortleven als een man die het liefste

t ï i e v e leven zeil necrlei liever dan\vat hem heilig was uit vrees teverradenik ben tevrcc als zulk een man televenin hun herinnering. . . .

TEN DAM.

R C H T é NG O D S L I C H T

Ons Daoctje i& iatiq.Je weet niet waarom, maar er hangtzo'n gezellige spanning in de lucht.Doortje mag niet in de huiskamer ko»men, want dan ziet ze dat haar stoelversierd is. Ze weet het natuurlijk welvan andere jaren en de verjaardag vande anderen, maar.... ze mag het nietweten.Ze weet trouwens ook hoe het programvan de feestdag verder verlopen zal,maar dat maakt juist dat ze zieh zozalig verkneukeld van een zenuwachtig„binnenpretje".Eerst gaat de hele familie naar de kerk— alleen de jongste slaapt nog in dewieg — nou dat kan geen kwaad.Nu zijn ze in de Kerk en de pries'terdie de H. Mis begint, keert zich om enleest voor: „Deze H. Mis wordt opge»dragen tot intentie van Doortje". Datwist Doo*tje natuurlijk ook — •' want datis het eerste cadeau van iedere verjaar*da-g — dat wist Doorfeje — maar »ekrijgt nu een zenuwachtig rode klaur— zouden de mensen weten dat zij datDoortje is???....-. Ja, die ouwe juf»frouw kijkt schuin naar haar, en ---- „mnar neen, nou eerbiedig bidden, wantzo'n. H. Mis helemaal voor haar...» *nDooitje knijpt krampachtig haar ogen

0e Raadvan lïakcentcalen.

De Nederlandse Centrale Werknemersorganisaties hebben gesticWde Raad van Vakcentralen voorhet bevrijde Nederlandse gebied.Hiermede is een toporgaan tot standgekomen, waaruit de samenwef'king blijkt van de diverse richt-lijnen in de Nederlandse Werk'nemersorganisatics in het bevrijd6

Nederlandse gebied.Wat is en wat bedoelt de Raad vflOVakcentralen in het bevrijde Ne'derlandse gebied?We kennen in de Nederlands*werknemersorganisaties drie grote

groepen t.w. die der socialisten, ë£'organiseerd in vakbonden die s4'men het N.V.V. vormen; die def

katholieken, welke door de resp1

organisaties het R. K. Werklieden'verbond vormen, en de protestantchristelijken, die elkaar vinden 'hun landelijke centrale het C.N.Vhet Christelijk Nationaal Vakvel'bond.Dit zijn dus de drie grote prind'piële richtingen waarin de NedePlandse werknemers zijn georgan''seerd.De taak die deze drie centrale*hebben te vervullen komt hieropneer, dat behartigd móeten worde*de algemene belangen van de lede»van elk der drie groepen inlicht en op de grondslag vanbeginselen welke aan elk dertralen ten grondslag liggen.Het feit, dat er in Nederland Itholieken, Socialisten en Prote»'tants-Christelijken zijn doet o"*duidelijk zien dat er ook versche''dcnheid is van belangen en deiverscheidenheid mag niet uit h«oog worden verloren, want zijhoort tot het maatschappelijk leV«'in en van Nederland, en is dus eeV.werkelijkheid waarmede reken»!moet worden gehouden.Daarnaast valt niet te ontkennedat er belangen zijn die zonder efl'Deswaar en met meer kans op =^ _,ces gemeenschappelijk, dus in °^derlinge samenwerking, kunne1*worden behartigd.Welnu, deze laatste categorie va'belangen kan zonder bezwaar dooeen Centraal orgaan, dat gevorrfl'Jwordt uit de drie landelijke centr^len, behartigd worden. Dat orga^nu is de Raad van Vakcentrale^voor het bevrijde Nederlandse g^jbied. „De Raad van Vakcentralen tree»op in die gevallen dat elk der ceJ>'tralen afzonderlijk een zelfde za*£aan de orüe zou stellen of een zelf"actie zou willen gaan voeren.Voor gemeenschappelijke aangeJfgenheden en bij alle officiëlestanties treedt de Raad van Vwicentralen op.Nu enige van onze Ministers ^Nederland verblijf houden, is he

van belang dat in bepaalde gevalledoor een orgaan kan worden opêe

treden.Hetzelfde is dat bij de militaire «Sstanties waarmede men tegenwoOf'dig herhaaldelijk te maken heeft-.Verder denken we aan de socia'^verzekering en de onderscheid^'organen, welke ter uitvoering daar'van zijn ingesteld.Iri tal van gevallen zal deVakcentralen namens aHeniseerde werknemers optreden.Zo hebben de Centralen met bevan eigen principiële zelfstandig!^een samenwerking tot stand £%bracht, die bij waardering van /*kanders beginselen van groot /»£lang zal kunnen zijn voor het soci«'leven in Nederland.

Js dit niet een mooie gedachte om bijde verjaardag van een de.r huisgenoteneen H. Mjs i» laten oödragen»Waarom doen we dat haa&'t uitsluitendvoor overledenen,??Wat een prachtig cadeau!!Wat een opvoedende les voor Doortjell

Weest eenvoudigals de duif.

Page 3: Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. · Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. leiders it al ' n van bestu 10, 's delen ; iestuflf rlopig 10, contr*" s voor post*'1' enden,

t het kader der R. K. Arbeidersbewe*ging gaat ook de K.A.V. weer haarWerkzaamheden hervatten, of beter ge**egd, ze is al reeds begonnen.Zo gauw wc bevrijd waren, is de K.A.V.Haar bescheiden plaats weer gaan her*Seinen, en is ze begonnen met al baarkrachten jn zoverre als dit op hedenhogelijk is, waar te maken, dat deVrouwen ook nu „een hulpe" moetenMjn.«dere vrouw voelt dat ze daar vantoature het meest geschikt voor is, om*dat ze er de aanleg voor heeft.Wie de werking der vrouw klein achtloochent de waarheid.nD-at het huisgezin de wortel is der"naatschappij", als de vrouwen haar ion8*n op het huisgezin richten, dragen zetoeer bij tot de enig ware en tot deWijvende belangen der maatschappij,dan de geleerde, die zijn gedachtenNeerlegt in boeken, en de uitvinder, die•U strijd om het bestaan vergcmakke*lijkt.*-*at honderd van de bezigheden derPlannen vervallen, dan staat de maat*8chappij nog, maar liggen huisgezin en

familie neergedrukt, dan is de maat*schappij verloren. En dit is in handender vrouw.De mannen maken wel de wetten, maarde vrouwen vormen de. mannen, die dewetten rr-üren.De vrouwen zijn een hulpe in alle klei*nigheden, die toch groot kunnen zijn.De vrouwen hebben de fundamenten, degezinnen, in banden. Hun invloed is gro»ter dan ze zelf vermoeden. Ze moetenook een hulpe zijn voor den man opstoffelijk» en sociaal gebied.Meevoelen, meewerken, meeleven in ditgrote werk, samen strijden ervoor, ende kinderen hierin voorgaan.Ze moeten de sociale gevoelens en gesdachten overbrengen op hun kinderen,opdat deze eens als „totale mens" in hetleven zullen staan, bestand tegen allesen gevormd voor alles.Gevormd door de handen der Moeders,door hare woorden, werken en haarvoorbeeld.De Moeders moeten haar levenswerkduidelijk inzien.Door haar „hulpe" zijn, maken zij de

mannen, waaraan ze de maatschappijveilig kunnen toevertrouwen.Zij moeten de steun zijn der mannen,ook in het organisatieleven.De vrouwen zullen zich ernstig ervanbewust moeten zijn, dat zij het zijn, diede mannen zedelijk en maatschappelijkhoog moeten doen staan, dat haar woor*den, baar oordeel, de mannen of ver-hef*fcn of verlagen kunnen, de mannenwerklust of tegenzin in de arbeid kun*nen doen hebben.En omdat juist de taak der vrouw zoontzettend groot is in het gezin, en dóórhet gezin in de maatschappij, daaromstaat de K.A.V. weer klaar om de vrou*wen, Moeders en oudere meisjes te vor*men, voor — en in te lichten, hoe zedeze zware taak moeten, vervullen.„Gezinsgeluk is waar levensgeluk."De jeugd van nu zal moeten weten, hoezij zal matten staan in het gezin van nuen hoe zij moet staan in het gezin vanstraks.Vele jonge mensen zullen niet komentot een ideale gezinsopvatting en ge*zinsvoorbereiding, als vele bestaandegezinnen niet wat idealer worden. Debetere mensengemeenschap, z-al naastverbetering van den enkeling, het her*stel en de kerstening van het familie*leven onmogelijk kunnen missen.De man kan in zijn kinderen de grond*

slag leggen van hogere zielenadcl enware giwrtheid.Moeder zijn wil zeggen: anderen liefheb*ben, voor anderen zorgen, anderen lel*pen, anderen opvoeden, voor anderenoffers brengen, om hierin voor zichzelfhet hoogste geluk te vinden.In iedere kinderziel is verborgen hetgemeenschapsgevoel, het is de Moeder,die het opwekt en verzorgt.Het Moederschap is op de wereld deaanschouwingsles en de predicatie vande hoogste levenswet: de Moeder isvoor de mens de lerares van de hogewetenschap des levens. Toen God wildenederdalen onder ons, vroeg Hij aan deaarde niets meer en niets anders daneen Moeder: iets beters kon de a-urdeHem niet geven. God wilde van demensen een Moeder ontvangen, om aande mensen een Moeder te geven, deZijne.Daarom is ook de Moeder, van al watop de toekomst rekent, de hoop: dehoop van Kerk, land en volk.Moge de K.A.V. medewerken aan devorming en leiding der Moeders, aan deMoeders van de toekomstige arbeidersen arbeidsters, die in het leven zo'ngrote rol moeten spelen.Daarom, ALLE Vrouwen, Moeders enoudere meisjes georganiseerd in huneigen Vrouwenleger, de K.A.V.

M. R.

(GÜMG

25 °/0 boven 10 Mei 1940.

•clen onzer zullen al wel begrijpen,J^aar het om gaat.Pet betreft de maatregel die de Rijks*Jemiddelaar Ir. de Muralt heeft ge*jroffen.*}ij heeft n.l. bepaald dat loonsverho»Sngen kunnen worden ciaargesteld tot**n hoogte van 125% van de lonen dieSolden op 10 Mei 1940.•pze maatregel is niet verplichtend voor?e werkgevers en kan ook niet met

^hulp van den rijksbemiddelaar ver*P'ichtend worden opgelegd. Wij hopenf°ch dat alle werkgevers minstens alle

zullen optrekken tot 125% van

de lonen is er nogal wat tefloen en er is een grote verscheidenheidJatt maatregelen geweest, die veran*"«ring in het inkomen hebben gebracht,•J"! de stijging van het levensonderhoudP te vangen. Bij verschillende groepen

*cOeiders was dit het geval.°$ een groep, als onze landarbeiders*as het voorheen al meer dan nood*??kelijk dat verhoging werd toegepast.j *t is' ook gebeurd. En moet nu die*ndarbeider een loon ontvangen van

van 10 Mei 1940?* °et die landarbeider om 't hardst, en

rderen met hem, al zij het dan ine mate, een loonsverlaging ont*

~~at kan toch niet de bedoeling van de£aatregel zijn?™een, wy zouden zeggen, deze kwesties

moeten per bedrijf worden bezien enhet moet mogelijk zijn van die 25%boven 10 Mei 1940 af te wijken. Andersis het z-eer onbillijk.Afgezien van 't feit of het percentagejuist gekozen is, moet er toch rekening,mee gehouden worden dat er op 10 Mei1940 hier en daar lonen bestonden waar*van een gezin niet behoorlijk kon wor*den onderhouden. Dat gecorrigeerd, enc'an een verhoging daarboven op endus per bedrijf de zaak aangepakt zoueen 'betere oplossing kunnen geven.Het zou ook het normale dichter bena*deren. We komen daarop nog wel terug.

Vorstverletregeling.

Er bestaat een Vorstverletregeling doorden Minister van Sociale Zaken in hetleven geroepen d.d. 20 December 1944.Deze regeling geldt voor de bouw» enaanverwante bedrijven, te weten: deburgerlijke en utiliteitsbedrij ven; water*,spoor*, en wegenbouw.Den werknemer kan als hij tengevolgevan vorst, sneeuwval of de gevolgendaarvan, in boven bedoelde bedrijvenniet kan arbeiden, een uitkering wordengegeven van resp. 80, 70 of 60 pet vanhet geldende uurloon in de collectievearbeidsovereenkomsten voor genoemdebedrijven, vastgelegd.80% als de werknemer kostwinner is;70% als de werknemer ongehuwd is', 18jaar of ouder en niet bij zijn oudersinwoont;60% als de werknemer ongehuwd is,geen 18 jaar ofwel bij zijn oudersinwoont.De werknemer moet minstens driedagen bij den werkgever arbeid hebbenverricht en hij is verplicht, als hij vorst»•vcrletuitkeiing ontvangt, de hem door

het Gewestelijk Arbeidsbureau aa.nge»boden arbeid te aanvaarden.Verdient de arbeider op een ander min*der aan uurloon dan in de eigen onder*neming het geval was, dan wordt hétverschil bijbetaald.De werkgever die de vors'tverletregelingvoor een of meerdere arbeiders wensttoe te passen, geeft hiervan onmidde^kkennis aan den Directeur van het Ge*westelijk Arbeidsbureau, ook als dieregeling voor een of meerdere arbei*ders wordt stopgezet.De werkgever ontvangt 75% subsidievan hetgeen hij uitkeert, niet alleen vanhet loon maar ook van de sociale voor»zicningen, waartoe hij wettelijk of opdaarmee gelijk te stellen gronden is' ge*houden.De 75% subsidie kan worden verhoogdtot 85%.Wij betreuren het dat deze vorstverlet*regeling niet verplichtend is voorge*schreven. Ook hier is de arbeider weeraan de willekeur van den werkgeverovergeleverd.Te betreuren is ook dat 'alleen gedachtis aan bouw* en -aanverwante bedrijven.Waar moeten onze landarbeiders naartoe als ze. — en dat gebeurt toch —vanwege de vorst niet kunnen werken?Waar moeten onze houtbewerkers huninkomen halen als 't weer zo slecht isvanwege vorst en sneeuwval, dat 't on'mogelijk is in het hout te werken? Ofsommige transportarbeiders?We menen dat ook die arbeiders ondereen dergelijke regeling hadden moetenkunnen vallen.Bovendien kan de bepaling dat iemanddrie dagen reeds' in dienst van den werk*oever arbeid moet hebben verricht, totonbillijkheden aanleiding geven. Afwij*king in bepaalde gevallen moest moge*lijk zijn.Laten we hopen dat verbetering kanworden verkregen!

De wachtgeldregeling.

Aan een werknemer, voor wien tijdelijkgeen gelegenheid tot werken bestaat inde onderneming, kan door den werkge*ver een wachtgeld worden toegekendvan: 80% van het normale loon, indiende werknemer kostwinner(ster) is. 70 %als hij ongehuwd, gehuwde vrouw metkostwinster; 18 jaar of ouder en niet bijouders inwoont ofwel 60 % als hij on*gehuwd, gehuwde vrouw niet kostwin*ster en jonger dan 18 jaar of wel bijouders inwoont;Aan de hand van deze percentages kanook worden bijbetaald als in de ondtr*neming tijdelijk geen 48 uur doch min*der wordt gewerkt;Werkt de werknemer tijdelijk in eenandere onderneming en ontvangt hijdaar zijn normale loon niet, dan wordthet ontbrekende bijfcetaald, ook als erminder dan 48 uur is gewerkt;Als er gesproken wordt van, normaalloon, dan wordt hieronder verstaan, hetloon dat gedurende de laatste 4 wekendat regelmatig is gewerkt is verdiend.Ofwel 't laatst genoten maandloon.Hem passende arbeid moet de werk*nemer aanvaarden, als de Dir. y, hüew. Arbeidsbureau hem die aanbiedt

De werknemer moet tenminste eenweek in de onderneming werkzaam zijngeweest.De werkgever krijgt ook geregeld ge*subsidieerd van Rijkswege.

Het is mogelijk dat wij op deze wacht*geldregeling terzijnertijd nog wel eensterug moeten komen. Wij merken nureeds op, dat een aantal van onze arbei*ders niet in de wachtgeldregeling kunsnen vallen omdat zij geen werkgeverhier in het bevrijde gebied hebben dievoor hen een wachtgeldregeling in hetleven kan roepen.Wij denken aan een groot aantal diebij instanties hebben gewerkt, als weer*macht c.-a. die er nu niét meer z i jn .Mensen die aan wegenbouw hebhengewerkt, handelsreizigers en handels*agenten.Waar moeten die werknemers hun geklhalen?Steun of voorschot B. A.?Is dat de juiste weg? Wij menen vanniet.Vervolgens wordt niet altijd rekeninggehouden met de juiste norm van nor*in aal loon.Voor handelsreizigers en handeLs'.igensten wordt hier en daar aangenomen datalleen het salaris in aanmerking komten niet de provisie.Naar onze mening moet als basis wor*den genomen: salaris plus provisie.Een groot euvel van de wachtgeldrede*ling is dat zij niet verplichtend is en dewerkgever ze aan kan vragen als hij hetverkiest. Intussen zit de arbeider in demeeste gevallen zonder inkomen en.moet hij maar weer zien hoe hij zicheen inkomen verschaft.Een andere kwestie is nog, dat het zolang duurt vooraleer de werkgevershun subsidie ontvangen.Inderdaad zijn er werkgevers die duizen*den guldens reeds hebben uitgekeerden dat ook wel kunnen maar djearbeiders bij de kleine patroons wordeaweer de dupe van het lang uitblijvenvan Rijkssubsidie.Ben en ander heeft onze aandacht enwij komen er op terug.

Steunregeling ?

Het oude woord steunregeling, roept bijons allen weer tal van gedachten e»toestanden terug die wij thans niet meerterug wensen.U zult misschien zeggen: steun? Is tfotnog nodig. Ja, dat is nog nodig. Er aajjinog gev«llen wa*iin onze werknemefsthans geen anderen weg hebben dan »cinte wenden tot de steun om in de steun*regeling te worden opgenomen.Maar dan — hoe is die steun?Wat zegt go van 'n gozin met 6 of 8kinderen -waarvan de vader in de stéftnkomende "n inkomen zou Japfeben TMUJman en vrouw f 10.— en 6 of 8 X. f wwvoor de kinderen, = totaal f 14.SO off 16*40.Dez» regeling moet grondigherzien en verhoogd en doflr waar .steunregeuna *• *» v*** *** noodlijk is dat «r een tornt moet spoedigworden gehandeld.Beter ware het echter dut we er niet

mee te maken kregen.

Page 4: Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. · Quadragesimo Anno en eenheidsorganisaties. leiders it al ' n van bestu 10, 's delen ; iestuflf rlopig 10, contr*" s voor post*'1' enden,

JHQLFEKE

Een woordtot de ouderen over de jongeren.

D

Evenals voor Juli 1941 staat in onzeherrezen R. K. Arbeidersbeweging hetjohcjere element weer fier en trouwnaast de ouderen.Waar vroeger de Jonge Werkman alsj&ugdgroep stond in het R. K. Werk*liedenverbond staat nu de nieuweK.A.J. in de nieuwe R. K. Arbeiders»beweging, verbonden in de zelfde een»heid, gedragen door dezelfde idealen,gericht op hetzelfde doel. maar geschei*den omwille van een betere werkver»deling en een aangepaste werkmethode.Het is misschien goed op die éénheidvan oud en jong in onze beweging tewijzen nu wij weer samen op hetzelfdeschip do zeilen gaan spannen, om opde golvemle zee van stromingen,ideeën en leuzen, samen met de windin de zeilen, naar ons gemeenschappelijkdoel te stevenen.Die eenheid van oud en jong in onzeKatholieke Arbeidersbeweging zoudenwij vandaag nog eens speciaal willenbenadrukken.Wij willen en moeten die eenheid naarbuiten demonstreren, doch meer nognaar binnen beleven. En dit belevenmoet wederzijds, door oud" en jong,van binnenuit gedragen worden.Het mag niet voorkomen, dat ledender oudere Karh. Arbeidersbew. deK.A.J. en hare leden zien als een be»weging „buiten" of „naast" de Kath.Arbeidersbeweging.En onze K.A.J.*ers moeten ervan door»drongen zijn dat ook wij behoren totde Kath. Arbeidersbeweging, rij. deJeugdafdeling.

Men zou kunnen zeggen: tot zover detheorie!. ... nu de praktijk.Wij zouden in dit artikeltje graag prac*tisch zijn.Het is niet, omdat wij de ouderen ophun puntjes willen wijzen, maar het isomwille van de praktijk, dat we van»daag eerst een woordje tot de ouderenmeer s'peciaal tot de besturen derPlaatselijke Afdelingen der Kath. Arsbeidersbeweging willen richten.Om het verwijt van eenzijdigheid tevoorkomen willen wij vooraf zeggen datde jongeren hun tip in deze ook zullenkrijgen, zowel binnenskamers als hierop hun K.A.J.*pagina van Herstel.Daarom vandaag even tot de ouderen.

Dit nummer van Herstel heeft totalgemeen onderwerp „het cultuur com»munisme". Kort en goed komt het hierop neer, dat onze Kath. Arbeidersbew.een voorname taak heeft in het bestrij*den van het communisme in al zijnuitingen en vormen. Dat is een negatievetaak van onze Arbeidersbeweging.Positief zoudt ge hiernaast kunnen zet»ten, het vormen van een fiere, hoog»staande arbeidersstand, godsdienstig,sociaal en cultureel; het medebouwenaan een nieuwe samenleving volgens derichtlijnen van Quadragesimo Anno enz.Welnu, wij behoeven hier zeker niet tekomen argumenteren, dat zowel voorhet bereiken van de negatieve als depositieve taak der Kath. Arb. bew. demedewerking van de jeugd, het bezitvan de jeugd een eerste vereis'te, wijzouden bijna durven beweren, eenvoornaamste is.Zo ergens dan geldt hier: Wie dejeugd heeft, heeft de toekomst.Welnu, bij al de zorgen, activiteiten enmoeilijkheden, die onze plaatselijke be»sturen der ouderen in deze begin*periode vooral te verzetten hebben,zouden wij toch willen laten horen:M«nnen«broeders. denkt aan uwe jon*geren, en grijpt nu, nu in het eersteuur reeds naar de jeugd.Dat behoeft ge niet alleen te doen,maar helpt mee, zet de eerste stap,(Jrijpt ze vast, als een voorwaarde voorhet welslagen van uw werk in de toe*Jconict,

de diocesane en nationale•*** oua K.A.J. is reeds zoott«Üfk aan het werk.

atet die afdelingen kunnen wor*

den bezocht en juist in de afdelingenzijn de grootste moeilijkheden.Vele directeuren van de vroegere J.W.aijn in-middels overgeplaatst; vele oud*leiders zijn niet meer aanwezig, wegensverhuizing, tewerkstelling in Duitsland,ondergedoken in nog niet b*rrijd ge»bied. zich gemeld als vrijwilliger enz.Vele van onze beste vroegere J.W.*erszijn ook elders en de meeste ledenhebben de leeftijdsgrens reeds langoverschreden.In vele plaatsen hadden wij ook noggeen afdeling van onze J.W.En toch. gij zijt het met ons eens,moeten wij niet de jeugd aanpakken.

Zonder hervorming van de mens en dehernieuwing der geesten zullen alle po*gingen -om tot een nieuwe, betere gcomeenschap te g<eraken niet tot e*H blij*vend resultaat kunnen leiden. Er zoueen gebouw worden opgetrokken, nietop vaste steengrond, maar op het lossezand!Voor die hervorming van de mens, zonodig voor maatschappelijk herstel, isnodig het aankweken van. een geest vanonthechting, een geest van socialerechtvaardigheid en een geest van socialeliefde.Als actiepunt voor de H. Vastentijdgeven we enkele gedachten over dezegeesteshernieuwing, vastgelegd in eenDrietPunteniProgram.1. Geen zonde met het hart of door dedaad omwille van stoffelijke goederen,2. Vrijwillige beperking bij aanwervenen genieten van de stoffelijke goederen.3. Gebruik van de stoffelijke goederenvoor de eer van God en het welzijn vande naaste.Ter verduidelijking geven we enkelepractische toepassingen.

Punt 1:Geen zonde omwille van stoffelijke goe*deren; immers, naar redelijke beoorde*ling mogen stoffelijke goederen voor ons

^'^ ,_ ZETTEN£ flfm

0MdJ>oefc

Daarom, besturen der Kath. Arb. bew.geeft even de eerste stoot.Zoekt een paar jonge kerels in uwafdeling en vraagt hun dit geval evenaan het rollen te brengen.Vraagt aan uw adviseur hierbij om hulpen raad.Zoekt eens' om te beginnen wat jongearbeiders uit, die voor de K.A.J. inaanmerking komen. Stuurt een bood*schap naar het Diocesaan K.A.J. Secre*tariaat dat u zover klaar is, en dateven een mannetje van de K.A.J. moetkomen helpen om de zaak aan het rol*len te brengen en uw taak is voor hetgrootste deel gedaan.Het is toch niet zo heel veel wat wijvragen? En toch, als ge hieraan evenuw aandacht wilt geven en de bal zoveraan het rollen wilt brengen, dan zorgenonze K,A.J.*leid«rs wel voor de rest.U voorkomt ons dan heel veel nodeloostrekken en reizen, de zaak loopt vlot engij hebt de grondslag gelegd voor detoekomst der Kath. Arb. bew. in uwparochie.Dit zouden wij willen noemen practis'ch

aan de

nooit meer dan middel zijn om ons beterte kwijten van onze eerste en voor*naamste levenstaak: God dienen met deinzet van onze gehele persoonlijkheid.Daarom:

Rechtvaardig zijn:Als ge koopt, betaal wat ge schuldigziJt — geen afbetalingsysteem.

werk van de eerste orde.Dit is de geest van de éne Kath. Ar»beicersbeweging van oud en jongHierbij laten wij het voor vandaag.Uw K.A.J. zal wel eens meer een be«roep doen op de afdeling der ouderen,maar dat is van latere zorg.Wij maken het u in elk geval nooitlastig, het is eenvoudig een kwestievan goede wil.De volgende keer geven wij een „ere»lijst" van die afdelingsbesturen derKath. Arb. bew., cie het eerst hunK.A.J. hebben geformeerd.Wie komt bovenaan????

Als ge verkoopt, vraag niet meer dan 1toekomt, geen afzetterij.Geen zwarthandel — ook niet in 'tklein.Geef den arbeider rechtvaardig loon enaandeel in de winst.Geef den patroon uw ijverige arbeid;geen dagdieverij; zorg voor materiaalvoor eigen zaak; vraag geen onmogeliloon; spaarzaamheid .beoefenen; sobblijven leven.Geef uw steun aan goede sociale stvingen, b.v. R. K. WerkliedenverboJ.W. — trouw lidmaatschap — v.zaam aan leiding —: goed vergaderinbezoek.Tracht niet te profiteren van omstdigheden, b.v. geen onderkruiperij, g<te hoog loon afdwingen wegens gebaan arbeidskrachten; niet stelen — geenelectriciteitsmisbruik.

Naastenliefde:Zie in den lijdenden mens, in den hon»gerigen: Christus.Beschouw alle medeburgers als kinderenvan écn groot gezin, waar de een zichopoffering getroost terwille van denander en waar ieder voor zich er naafstreeft alle huisgenoten gelukkig temaken.Houdt vast aan bescheiden levenspeilom de armen te kunnen helpen. Weetiets op zij te leggen van uw zakcent voorde armen. Vergeet u zelf uit liefde totde naaste.Heb nooit haat of afgunst tegen eenjandere klasse. God heeft aan ie-der zijn •plaats aangewezen. Eerbied dus voor het jgezag van patroon. Help de grote ge'.zinn,en — toon uw waardering daarvoorin spreken en daden.

Punt 2.Vrijwillige beperking in het aanwervenen genieten van stoffelijke goederen.Alle overdaad en weelde vermijden i'1levenswijze — in uitgave voor klcdinfjivermaak, genotmiddelen (cigaretten,drank) sport, reizen.De deugd van matigheid, voor alle

mensen verplichtend, betrachten.VrüwilHg, om van verre de armoede vanChristus na te volgen, afstand doen valdingen, die op zich wel geoorloofd zijn-Vrijwillige versterving —'- uit geest vanboete — uit motief van wilsvorming.

Punt J.Gebruik van de stoffelijke goede rei1

voor de eer van God en het welzijn vande naaste.Stoffelijke goederen beschouwen als iets,wat men in depot heeft gekregen vanGod en niet als een middel om steedsmeer rijkdom te verwerven en volop vanhet leven te genieten. Zij moeten eenmiddel zijn om veel goed te doen en dedeugd te beoefenen.Het streven naar méér rijkdom dan mennodig heeft, beschouwen als zondige be»^eerlijkheid.Koopt bij voorkeur bij de Middenstand-Gebruik uw geld om werk te ver'schaffen.Beoefen de liefdadigheid — voor ziekenvan vereniging. Kerstbedeling der armei1'SanatoriunWctic, voor geëvacucerden-Doe dit vrijwillig van uw wekelijkse zak'cent om de geest van onthechting in u

aan te kweken en gemeenschapszin tebeoefenen.Heb iets over voor onderlinge actie in

uw vereniging.Vastentijd — Boetetijd — tijd van I«"keer.Overweeg de punten voor u zelf.Bespreek ze onderling in uw bijeen*komst.Wil de wereld beter worden, dan moC'ten de mensen, — neen, dan moeten w'lzelf eerst beter worden.

P. T-

„Niet gewend aan eerbiedGod, zal de jeugd geen enkelelijke tucht kunnen verdragendaar zij haar booze begeerteniets heeft weten te ontzeggen, z*zij zich licht laten meesleepen tö*het teweegbrengen van omwente'lingen in den $taat". (Leo XIII >n

„Nobilisima Gallorum")-

Dr. A. Cornelisaen, Njjmegen. — Redactie*adres: Groenewoudscheweg 156, Nijmegen. Uitgave en administ atie: St. Annaplein 21, Tilburg.

Druk: N.V. Boekdrukkery „Helmond", Helmond.