ProgrammaboekjeErfgoeddagVrijheid en verantwoordelijkheid:omgang met ons erfgoed

7 • 11 • 2019 • Madurodam

* in opdracht van provincie Zuid-Holland

09.30 - 10.00

10.00 - 10.30

10.30 - 11.15

11.15 - 11.45

11.45 - 12.30

12.30 - 13.45

13.45 - 14.00

14.00 - 15.00

15.00 - 15.30

15.30 - 16.15

16.15 - 16.30

16.30 - 17.30

ProgrammaMADUROZAAL (250 p)

Opening Marielle Hendriks, Floor Vermeulen en jeugdcollegelid Madurodam

KEYNOTE 1 Erfgoed als DNA Kader Abdolah

DEELSESSIE 1 Herinneren, hoe doe je dat? Jan Knol, Bertrand van den Boogert en Dick Verheijen en Leen Fijnekam

Wrap up Droominee

KEYNOTE 2 Het ongemak van vrijheid Patricia Olsthoorn

DEELSESSIE 5 Sporen van het verleden en sociale inclusie Hanna Pennock en Simone Vermaat

Wrap up en afsluiting Droominee en Marielle Hendriks

IN DE FOYERS

Inschrijving en ontvangst

Koffiepauze

Lunch

Theepauze

Borrel en netwerken

BOON-VAN DER STARPZAAL (120 p)

DEELSESSIE 2 Vrijheid bij restauratie, monumentenzorg en herbestemming Ninke Happel

Première Documentaire: De vergeten marine Het Haags Productiebedrijf*

DEELSESSIE 6 Na de bevrijding, herinneringen aan WOIIAd van Liempt

Première Documentaire: De vergeten marine Het Haags Productiebedrijf*

ORANJE ZAAL (25 p)

DEELSESSIE 3 George Maduro: zijn leven en erfgoed Kathleen Brandt-Carey

DEELSESSIE 7 Burgerschap en erfgoedwijsheid Annemarie Hogervorst

BLAUWE ZAAL (25 p)

DEELSESSIE 4Vrijheid en communicatie Ruth Kronenburg

Break-in box Atlantikwall Probiblio (6 p)

DEELSESSIE 8 Herdenken, vieren en koesterenIngeborg Weltevrede, Bas van Toledo en Ivonne Jansen-Dings

Break-in box Atlantikwall Probiblio (6 p)

HOOFDPROGRAMMA DEELSESSIES KADERPROGRAMMA

COLOFON

EINDREDACTIE Erik van den Berg, Erfgoedhuis Zuid-Holland

ONTWERP Mirjam Wilbrink, studioBoven grafisch ontwerp

PRODUCTIE Katrien Ligt

FOTO’S OMSLAG Foto bevrijding: Nationaal Archief / Fotocollectie Anefo.

Foto watersnoodramp: Fotograaf van Duinen / Nationaal Archief / Fotocollectie

Rijksvoorlichtingsdienst. Foto Madurodam: Fotograaf Eric Koch / Nationaal Archief /

Fotocollectie Anefo.

Hoe herdenk je met een glimlach? Op 3 september 1951, een klein

jaar voor de opening van Madurodam, schreef dagblad Amigoe di

Curacao hoe de eerste financiële hulp voor de miniatuurstad kwam

van de Curaçaose heer en mevrouw Jossy Maduro. De ouders van

verzetsstrijder George Maduro (1916-1945) deden een gulle schenking

van 50.000 gulden en boden hiermee het fundament voor de aanleg

van het attractiepark, als postuum eerbetoon aan hun enige zoon.

Het echtpaar nam zo een bijzondere verantwoordelijkheid op zich,

aldus de Amigoe: ‘Zij hebben de grootheid van ziel gehad om hun

leed, het verlies van George, in vreugde en leermateriaal voor anderen

om te zetten’.

Vrijheid en verantwoordelijkheid: omgang met ons erfgoed

Nu, bijna 75 jaar na de vurig bevochten bevrijding, is Madurodam

onmisbaar deel van het Nederlands erfgoed, zo betoogt Kathleen

Brandt-Carey. Brandt-Carey is biograaf van George Maduro en een van

de sprekers op de Erfgoeddag 2019. ‘Madurodam vertelt de verhalen

van dit land in woord, beeld en steentjes. Bovendien,’ vervolgt ze, ‘is het

én een oorlogsmonument én een bron van onderwijs over ons ‘meest

kostbare erfgoed, democratie.’ Dit maakt ‘Mikropolis’ Madurodam dan

ook een sprekende locatie voor de Erfgoeddag 2019.

Tijdens de Erfgoeddag verkennen we de grenzen en vragen bij het

thema Vrijheid en verantwoordelijkheid: omgang met ons erfgoed.

We zullen zien dat die grenzen altijd zijn verschoven en nog steeds

onder druk staan. Samenleven in vrijheid brengt dan ook

verantwoordelijkheid met zich mee. Juist daar is een rol weggelegd

voor erfgoed, materieel én immaterieel: wat betekent erfgoed voor

het herdenken en bewust worden van die vrijheid? Bijvoorbeeld bij

ingrijpende ‘onvrije’ gebeurtenissen zoals de Tweede Wereldoorlog,

de Watersnoodramp, of ons eigen slavernijverleden? En hoe zetten

we ons erfgoed in om hier ook nieuwe generaties bij te betrekken?

Laat je op deze dag inspireren tot antwoorden. Welkom in het stadje

met de glimlach, welkom in Madurodam!

54

Het welkomstwoord van de Erfgoedddag 2019 wordt verzorgd door

Marielle Hendriks, directeur van het Erfgoedhuis Zuid-Holland en

dagvoorzitter. Daarna volgt een openingstoespraak door Floor

Vermeulen, gedeputeerde van provincie Zuid-Holland, met aandacht

voor de première van de documentaire ‘De vergeten marine’.

Vervolgens neemt een lid van het 68e college van burgemeester en

wethouders (college B&W) van Madurodam het over. Het college speelt

een belangrijke rol bij het uitdragen van de maatschappelijke visie van

Madurodam om Nederland samen een beetje mooier te maken.

Welkom en opening

HOOFDPROGRAMMA HOOFDPROGRAMMA

Het belangrijkste dat de mens van het beest onderscheidt is dat de

mens zijn verleden en herinneringen, kortom zijn erfgoed, meeneemt en

doorgeeft aan de volgende generatie. Zonder overgebleven, historisch

erfgoed kan ons karakter niet correct vorm krijgen, betoogt schrijver

Kader Abdolah in deze keynote-speech. Met voorbeelden uit de oude

Perzische en recente Nederlandse geschiedenis illustreert Abdolah hoe

nationaal erfgoed bepalend is voor de generaties die komen en voor

het gezond functioneren van een samenleving. Abdolah is zich bewust

dat hij het historisch erfgoed van zijn vaderland altijd op zijn rug heeft

meegedragen. De vrijheid in de Nederlandse taal was voor hem nodig

om dit in een literaire vorm te gieten en te bewaren. Dankzij die vrijheid

was Abdolah in staat om de kracht en de schoonheid van zijn historische

bagage aan lezers te tonen.

Kader AbdolahSchrijverFotograaf: Sander Bakkes (2008)

Marielle Hendriks (l)Directeur Erfgoedhuis Zuid-HollandFotograaf: Floris Scheplitz (Imagetree)

Floor VermeulenGedeputeerde provincie Zuid-Holland

KEYNOTE 1: Erfgoed als DNA

10.30 - 11.15 uur > Madurozaal10.00 - 10.30 uur > Madurozaal

6 7

HOOFDPROGRAMMA13.45 - 14.00 en 16.15 - 16.30 > Madurozaal

Met spoken word zoeken naar de diepere dimensie. Een wrap up-

sessie en poëtische interventie. Met een knipoog terugkijken naar de

essentie. Wie de Droominee is? Goed dat je het vraagt. Hij verbindt het

hogere doel met de diepere laag. Hij helpt graag woorden te geven

aan veranderingen met zinnen die werelden verbinden. Elk optreden is

een unieke ervaring die nooit 100% hetzelfde is. Rik Zutphen alias de

Droominee improviseert met stem, ritme en muziek en zo ontstaat er

iets fragiels en kwetsbaars waardoor de tekst op een unieke manier met

genade bij de luisteraar kan landen. Met zijn levensmotto ‘zalig zij die

het verkloten’ daagt hij uit om ziel en zaligheid te delen, maar ook de

imperfecties te vieren.

de Droominee (Rik Zutphen)Stand-up poetry performer

Wrap ups

Elk optreden is een unieke ervaring die nooit 100% hetzelfde is.

HOOFDPROGRAMMA14.00 - 14.45 uur > Madurozaal

Libertum. Een nieuw concept, een nieuwe naam. Verzetsmuseum

Zuid-Holland heeft zijn naam en focus aangepast aan eigentijdse

thema’s. Libertum is de plek waar je wordt geconfronteerd met vragen

over je eigen vrijheid, moraliteit en waarden. Libertum vertelt over

vrede en vrijheid en de complexe keuzes om die in onze hedendaagse

samenleving te bereiken en te behouden. Vrede, vrijheid en burgerschap

zijn in onze 21ste eeuw van onschatbare waarde in het behoud en

verspreiden van onze democratische waarden. Vanuit onze samenleving

lijkt het soms moeilijk in te zien hoe we ooit in een minder vrije

maatschappij terecht zouden kunnen komen. Maar om de hoek in

Polen, Hongarije en Turkije zien we hoe snel de fundamenten van een

opkomende of volwassen democratie kunnen worden uitgehold en

natuurlijke vrijheden weer onder druk kunnen komen te staan.

In deze tweede keynote-speech vertelt Patricia Olsthoorn, directeur van

Libertum, aan de hand van cartoons over het gevoel van vrijheid, eigen

verantwoordelijkheid en de dilemma’s die overal op de loer liggen.

Over de zoektocht van een organisatie in transformatie.

Patricia OlsthoornDirecteur Libertum

KEYNOTE 2: Het ongemak van vrijheid

8 9

DEELSESSIES | 1 DEELSESSIES | 111.45 - 12.30 uur > Madurozaal11.45 - 12.30 uur > Madurozaal

Het eiland Goeree-Overflakkee is tijdens de watersnoodramp van

1953 zeer zwaar getroffen: 25 procent van alle slachtoffers viel daar.

Hoe breng je een ramp als deze onder de aandacht bij de volgende

generaties? Rampenfilms in de bioscoop hebben altijd een hoog

sensatiegehalte en van de tsunami van 2004 in Azië zijn er zelfs volop

filmbeelden. Maar hoe doe je dat met een ramp waarbij bewegend

beeld schaars is, of van een dag later? Waar ligt de grens tussen

herdenken en attractie? Het Streekmuseum Goeree-Overflakkee heeft

op interactieve wijze een gepaste manier gevonden om dit verhaal

te vertellen. Het museum ontving hiervoor zelfs een Gouden Kalf-

nominatie.

Bertrand van den Boogert Bestuurslid Streekmuseum Goeree- Overflakkee en projectleider van de Virtual Reality-beleving

Herinneren, hoe doe je dat?Brielle was ‘in naam van Oranje’ in 1572 de eerste vrije stad. Het was

ook de plaats waar enkele maanden later negentien geestelijken werden

omgebracht omdat ze voor hun overtuiging stonden, de zogenaamde

Martelaren van Gorinchem. En het is de stad waar jaarlijks op 1 april de

vrijheid uitbundig wordt gevierd en op 9 juli een bedevaart is voor de

slachtoffers van toen. Hoe geeft Brielle met haar rijke geschiedenis,

vele monumenten, cultuurhistorische organisaties en activiteiten vorm

aan ‘vrijheid’? Niet alleen nu, maar ook op weg naar 2022, 450 jaar

na dato? Hoe gaat de stad om met de keerzijde en de dilemma’s?

Waar loopt ze tegen aan? Een presentatie over de lust en last van

geschiedenis en erfgoed in relatie tot een immer actueel thema.

En dat niet alleen in woorden…

Jan KnolLoco-secretaris en projectleider 1572-2022 bij de gemeente Brielle; ambtelijk secretaris van het samenwerkingsverband van 1572-gemeentenFotograaf: Jan-Willem Broere (Interlynx)

Brielle, 450 jaar Eersteling der Vrijheid

Hoe geeft Brielle met haar rijke geschiedenis, vele monumenten, cultuurhistorische organisaties en activiteiten vorm aan ‘vrijheid’?

Waar ligt de grens tussen herdenken en attractie?

10 11

Elke dag beter: Zuid-Holland. Ons erfgoed en onze rijke cultuur dragen

hier op een goede manier aan bij. Erfgoed maakt de omgeving mooier

en het onderstreept ook een oorspronkelijke identiteit. Bovendien biedt

het kansen voor de toeristische sector en dus ook voor economische

spin-off. De provincie zet zich dan ook in om haar cultuurhistorie en

erfgoed te blijven ontdekken en waar mogelijk te behouden. Niet

alleen vandaag, maar ook in de toekomst. Zo kunnen onze inwoners,

liefhebbers, toeristen en andere geïnteresseerden, ook van toekomstige

generaties, ons erfgoed beleven.

Jaarlijks maakt de provincie Zuid-Holland de Erfgoeddag mede

mogelijk voor iedereen die zich inzet voor het erfgoed in Zuid-Holland.

Een dag waarop liefhebbers van erfgoed samenkomen. Erfgoed is van

ons allemaal en is in veel facetten zichtbaar. Zo laten de Zuid-Hollandse

erfgoedlijnen dit zien in een mooi gemeenschappelijk verhaal. Maar

we koesteren ook het karakteristieke eeuwenoude Zuid-Hollandse

landschap en onze historische en levendige dorpen en steden. Ook de

archeologische vondsten die onze streek rijk is laat de provincie graag

zien. En een goede herbestemming en daarmee behoud van recent en

oud industrieel, agrarisch en religieus erfgoed verdienen onze aandacht.

Erfgoed is overal om ons heen en raakt ons allemaal. Laten we het

daarom koesteren en er elke dag weer van genieten.

Welkom op de twaalfde Erfgoeddag! Erfgoedhuis Zuid-Holland

organiseert dit congres sinds 2007 voor gemeenten, erfgoed-

organisaties, professionals, belanghebbenden en vrijwilligers in Zuid-

Holland. Doel is dat zij kennis kunnen opdoen over de achtergronden

en laatste ontwikkelingen op het gebied van cultuurhistorie en zich

inhoudelijk kunnen laten inspireren door vernieuwende invalshoeken

en voorbeelden uit het veld. Daarnaast kunnen deelnemers op deze

Erfgoeddag hun netwerken uitbreiden.

Erfgoedhuis Zuid-Holland zet zich in voor het behouden, benutten en

beleven van het cultureel erfgoed van Zuid-Holland. Dit doen wij niet

alleen. Overal in onze provincie zetten mensen zich in om erfgoed te

bewaren, te beschermen en te ontsluiten. Als ankerpunt binnen het

Zuid-Hollandse erfgoedveld ondersteunen, verbinden en inspireren

wij gemeenten, historische verenigingen, archieven, musea, scholen,

monumentenbeheerders, ondernemers en vrijwilligers. Zo dragen we

samen zorg voor het rijke erfgoed van en het doorvertellen van het

verhaal van Zuid-Holland.

erfgoedhuis-zh.nl

Cultuur en erfgoed in Zuid-HollandOver de Erfgoeddag

12 13

DEELSESSIES | 1 DEELSESSIES | 211.45 - 12.30 uur > Boon-van der Starpzaal11.45 - 12.30 uur > Madurozaal

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn in de Biesbosch levens ingrijpend

veranderd. Het gebied lag op de grens tussen bezet en bevrijd

Nederland en vormde een unieke verbinding. Het programma ‘De

Biesbosch 75 jaar bevrijd!’ vertelt het unieke verhaal van de Biesbosch

Liniecrossers, dat zich afspeelde tussen november 1944 en mei 1945.

Onderduikers, verzetsgroepen, transporten met vluchtelingen, voedsel

en berichten doorkruisten toen de ‘ondoordringbare Biesbosch’. Wat

kunnen we leren van de dilemma’s waar gewone mensen in ongewone

omstandigheden voor stonden, die hun verantwoordelijkheid maar ook

grote risico’s namen en daarmee vrijheid voor anderen realiseerden?

In het programma wordt deze realiteit tot leven gebracht: door de

oorspronkelijke routes te varen, door deelnemers de omstandigheden

te laten ervaren en zo te ‘leren van WOII’. Behalve om herinneren gaat

het programma ook om vraagstukken van vandaag over onvrijheid,

gijzelingen, discriminatie en voedseltekorten. De presentatie gaat in op

de achtergronden van de crossings, de routes en de gevaren.

Dick Verheijen (l)Adviseur en projectleider voor het BiesboschmuseumeilandFotograaf: Piet Mes

Leen FijnekamBiesboschvrijwilliger, cultuurhistorisch expert

De Biesbosch 75 jaar Bevrijd!

Museum De Lakenhal is sinds 1874 het museum voor kunst,

kunstnijverheid en geschiedenis van de stad Leiden en is sindsdien

gevestigd in de monumentale ‘Laecken-Halle’ uit 1641 van stadsarchitect

Arent van ’s-Gravesande. Het museum bestond uit een ensemble

van gebouwdelen uit verschillende periodes met ieder een eigen

karakteristiek. Het uitgangspunt voor de restauratie was het aanbrengen

van een balans tussen deze tijdlagen, volgens het principe van ‘eenheid

in verscheidenheid’. Sporen van bijna 375 jaar bouwgeschiedenis zijn

daarbij omarmd en geredigeerd tot een zichtbaar geaccumuleerde

architectuur. Ninke Happel zal tijdens haar lezing ingaan op de ontwerp-

en bouwpraktijk van de restauratie en uitbreiding van Museum De

Lakenhal. Wat is er voor nodig om heden en verleden werkelijk op één

as te zetten en wat levert het op?

Ninke HappelArchitect en oprichter van het architecten- collectief Happel Cornelisse VerhoevenArchitectencollectief Happel Cornelisse Verhoeven

Restauratie en uitbreiding van Museum De Lakenhal

14 15

DEELSESSIES | 3 DEELSESSIES | 411.45 - 12.30 uur > Blauwe zaal11.45 - 12.30 uur > Oranje zaal

We mogen van geluk spreken. Dat we in 1945 onze vrijheid na vijf lange

jaren van bezetting weer terugveroverden. Dat we die Bevrijding nu,

75 jaar later, nog steeds kunnen vieren. Én dat we al die tijd weerbaar

zijn gebleven, niet in de laatste plaats door de verzetsstrijders die hun

leven in de waagschaal stelden voor de bescherming van de onvrijen,

de burgers in het nauw en de democratie. In Nederland herdenken

we hun opoffering, het einde van de oorlog en van de onderdrukking.

In veel delen van de wereld zijn onafhankelijkheid en zelfbeschikking

niet vanzelfsprekend. Ook daar is verzet nodig, moedige mensen die

opstaan voor anderen die dat zelf niet kunnen, voor de vrijheid om te

kiezen en de vrijheid van meningsuiting. Elk land heeft helden nodig.

Ruth Kronenburg, directeur van Free Press Unlimited, vertelt over deze

hedendaagse vrijheidsstrijders en hun werk. Free Press Unlimited helpt

journalisten wereldwijd hun werk te blijven doen, ook in moeilijke

omstandigheden, omdat vrije pers en betrouwbaar nieuws essentieel zijn

om burgers te informeren, te activeren en weerbaar te maken.

Ruth Kronenburg Operationeel directeur Free Press Unlimited

Een veiliger wereld voor de waarheidDe link tussen het monument dat George Maduro’s ouders in zijn

nagedachtenis hebben gesticht en erfgoed, is helder en veelzijdig.

Niet alleen is Madurodam zelf onmisbaar deel van Nederlands erfgoed:

het vertelt de verhalen van Nederland in woord, beeld en steentjes.

Het is een oorlogsmonument. En het bevordert de educatie van de

jeugd over Nederlands meest kostbare erfgoed, democratie. Maar de

link gaat dieper. Erfgoed betekende voor George Maduro zowel troost

als worsteling. Hij was er elke dag van de bezetting mee bezig.

Even leek het zelfs een redding. Het was hoe dan ook een integraal

deel van zijn verhaal.

Kathleen Brandt-CareySchrijverFotograaf: R.J. Brandt

George Maduro: zijn leven en erfgoed

Erfgoed betekende voor George Maduro zowel troost als worsteling.

16 17

DEELSESSIES | 5 DEELSESSIES | 615.30 - 16.15 uur > Madurozaal15.30 - 16.15 uur > Madurozaal

Voorwerpen in je collectie die een connectie hebben met slavernij of

met ons koloniale verleden? Veel musea denken dat ze zulke objecten

niet in huis hebben. De praktijk is anders. Portretten van witte dames

met zwarte bedienden, een schilderij van een 17de-eeuws schip,

een suikerstrooier of een sirihkistje: die relatie is er wel degelijk.

De Rijksdienst deed onderzoek in de eigen collectie en trof vele

voorwerpen aan rondom dit thema. Objecten kunnen je een andere kant

van het verleden laten zien en andere verhalen toevoegen. Zo vertelt de

collectie ook over mensen die niet in vrijheid konden leven. Hoe start

je zo’n onderzoek en wie betrek je erbij? Hanna Pennock en Simone

Vermaat lichten toe hoe ze hun speurtocht aangepakt hebben en geven

tips en aanbevelingen.

Hanna Pennock (l)Senior adviseur en projectleider, Rijksdienst

voor het Cultureel ErfgoedFotograaf: KleurID

Simone VermaatConservator Rijkscollectie en senior collectie-

adviseur, Rijksdienst voor het Cultureel ErfgoedFotograaf: Jarno Pors

Speuren naar sporen van slavernij en koloniaal verleden in je collectie Toen Nederland werd bevrijd van de Duitse bezetter leek het in eerste

instantie of ons land explodeerde van vreugde. Dagen, weken, hier en daar

zelfs maanden duurde het feest van de vrijheid. Maar daarna volgde voor

bijna iedereen de ontnuchtering. Het waren loodzware jaren waar geen

einde aan leek te komen. Ad van Liempt schreef het dramatische, weinig

bekende verhaal over wat onze ouders en grootouders moesten meemaken

nadat ze de oorlog hadden doorstaan.

De moeizame weg terug voor de overlevenden van de kampen. Het

immense verdriet in de uitgedunde joodse gemeenschap toen men zich

realiseerde dat bijna niemand van de gedeporteerde familieleden en

vrienden zou terugkeren. De machteloosheid in grote delen van het land

over het langzame tempo van de wederopbouw. De schaarste. De armoede.

En boven alles uit, de toenemende dreiging van een naderende oorlog met

Indonesië. Alle plannen voor vernieuwing, alle oplossingen voor armoede

en crisis, alle pogingen Nederland weer tot een florerend, opgewekt land

te maken, liepen vast in de bittere strijd met wat toch zo lang ‘ons Indië’

was geweest.

Ad van LiemptHistoricus en journalist

Na de bevrijding, herinneringen aan WOII

18 19

DEELSESSIES | 715.30 - 16.15 uur > Oranje zaal

Kun je met erfgoed en kunst scholieren stimuleren na te denken over

zichzelf en de ander, verleden en toekomst, hun omgeving en eigen

verantwoordelijkheid daarin? Het project de Digitale Scheurkalender

Burgerschap van Kunstgebouw en Erfgoedhuis Zuid-Holland is het

creatieve ja-woord op die vraag. Deze Scheurkalender richt zich op

de belangrijkste thema’s uit het schoolvak ‘burgerschap’ voor vmbo-

onderwijs, om zo een duurzame positieve bijdrage te leveren aan

de ontwikkeling van burgerschap onder leerlingen in het voortgezet

onderwijs, die straks het grootste deel van de beroepsbevolking vormen.

Zoals het goed burgerschap betaamt: participeren wordt gewaardeerd!

Deelnemers in de zaal worden aan de hand van inspirerende items

uitgedaagd hun eigen expertise in te zetten om de doelgroep van dit

project na te laten denken over burgerschap.

Annemarie HogervorstProjectleider Digitale Scheurkalender BurgerschapFotograaf: Asta Biezeman

Burgerschap en erfgoedwijsheid

DEELSESSIES | 815.30 - 16.15 uur > Blauwe zaal

Zuid-Holland is op 5 mei 2020 gastprovincie van de start van de landelijke

viering van Bevrijdingsdag. Op verzoek van commissaris van de Koning

Jaap Smit gaan vijf ambassadeurs van de vrijheid de provincie Zuid-Holland

helpen met het uitdragen van de boodschap van herdenken, vieren en

koesteren van de vrijheid.

De provincie zal tijdens de sessie meer vertellen over de activiteiten die in

het kader van 75 jaar vrijheid worden uitgevoerd. Zo gaat op uitnodiging van

het NIOD elke provincie de komende maanden op zoek naar de 25 meest

aansprekende foto’s uit de Tweede Wereldoorlog. Ook steunt de provincie

Zuid-Holland initiatieven met betrekking tot 75 jaar vrijheid door middel van

een reeds toegekende subsidie. En tot slot kijken we als het om de viering

gaat ook naar de tijd waarin wij nu leven en naar de toekomst: zo besteedt

de provincie Zuid-Holland aandacht aan het belang van digitale vrijheid.

Websites, social media en cybersecurity; privacy en persoonsgegevens;

datamining, trollen en nepnieuws: hoe staat het met onze digitale vrijheid?

Herdenken, vieren en koesteren

Ingeborg Weltevrede (l)Projectleider van project 75 jaar vrijheid in

Zuid-Holland

Bas van Toledo (m)

Projectleider van project WO2 in 100 foto’s

en Verhalenboek Zuid-Holland

Ivonne Jansen - DingsProjectleider van project Digital Vrijheid

20 21

KADERPROGRAMMA KADERPROGRAMMATijdens pauzeTijdens pauze

Het Haags Productiebedrijf, in opdracht van provincie Zuid-Holland

Probiblio

Hoewel Nederland in 1945 is bevrijd, lagen voor de kust als onderdeel

van de Atlantikwall nog vele zogenaamde Kathymijnen in het water.

Deze leverden gevaar op voor de Nederlandse bevolking. Kort na de

oorlog is een begin gemaakt deze mijnen te ruimen. Op de Erfgoeddag

2019 vindt de officiële première plaats van de documentaire over deze

mijnenruimers, ‘De vergeten marine’. De documentaire geeft een beeld

van de omstandigheden waar de ruimers mee geconfronteerd werden:

met gevaar voor eigen leven handelden zij voor onze veiligheid in vrijheid.

Wat zou je doen als je de geschiedenis zou kunnen veranderen? Zou je

die jonge soldaat, die aan het eind van de Tweede Wereldoorlog in

een van de bunkers van de Atlantikwall zit, helpen? Op die vragen kun

je nu een antwoord krijgen door het spel te spelen en de puzzels op te

lossen van de Break-in box over de Atlantikwall. Een moderne duik in de

geschiedenis voor jong en oud. (Toegang: maximaal 6 personen tegelijk)

Officiële première van de documentaire ‘De vergeten marine’

Break-in box

Erfgoedhuis Zuid-Holland

Het Erfgoedhuis Zuid-Holland organiseert de Erfgoeddag en is als

gastheer uiteraard present met een ‘erfgoed-tafel’: wees welkom

voor diverse erfgoedproducten en informatie over onder meer de

Atlantikwall-fietsroutes en onze overige activiteiten.

Erfgoedtafel

Speel het spel en los de puzzels op van de Break-in box over de Atlantikwall

22 23