Professionalisering Kinderopvang in Europees …...en elke begeleider wordt pedagogisch ondersteund...
Transcript of Professionalisering Kinderopvang in Europees …...en elke begeleider wordt pedagogisch ondersteund...
Professionalisering Kinderopvang in Europees perspectief. Welke soort professional hebben we nodig?
Dr. Jan PeetersVBJK Vakgroep Sociale AgogiekUniversiteit Gent
• 1970: diploma verplicht
• 1980_ 2007: spiraal van deprofessionalisering : grote uitbreiding in ko zonder kwalificatievereisten
o 1980-1985: Diploma verliest aan belang (begin tachtiger jaren)
o 1986-1999: Competentieverhoging door bijscholing en korte opleidingen
o 2000 tot 2007: Deprofessionalisering groepsopvang
• 2007-2014: coherente aanpak: beleid, onderzoek, onderwijs, kinderopvangorganisaties
o Onderzoeken: belang van coaching (Vlaams 2008, Europees, 2011,2014)
o Beleid: -Kwalificatie op agenda: nieuw decreet 2014
-Pedagogische en Taalondersteuners (PTO): 11 organisaties / 33 FTE coachen (2014)
o Opleiding PJK (2011-2014)
o Modellen voor pedagogische begeleiding: nieuwe producten om coaching vorm te geven (2013)
Evolutie Professionaliteit in de Kinderopvang in Vlaanderen
Onderzoek/ onderwijs
beleidsmaatregelenModellen voor
begeleiding/coaching
Coherente aanpak om neerwaartse spiraal te doorbreken van 2008 tot nu
Hoge pedagogische kwaliteit en kwalificatieniveau
• Kinderopvang van lage kwaliteit veroorzaakt stress, die risico’s inhoudt voor de jongste kinderen (UNICEF, 2008)
• KO van hoge kwaliteit positieve impact vooral voorsociaal kwetsbare groepen: spiraal van achterstanddoorbreken (Leseman, 2009-Euridyce, 2009; EPPE, 2004; UNICEF, 2008; OESO, 2006)
• Kwalificaties en opleidingsniveau medewerkersbelangrijkste randvoorwaarde voor kwaliteit (zieliteratuuroverzicht CoRe, 2011)
Een ongelijke start:kansarme driejarige kinderen:
400 woorden, middenklasse kinderen 1200
B. Hart & T. Risley (1995)
• “Als de wedstrijd al voor de helft gelopen is nog voor het kind aan de school begint, dan moeten we nagaan wat ergebeurt in de eerste levensjaren (Esping-Andersen, 2005)
Literatuuroverzicht (CoRe, 2011; Lazzari, et al, 2013)
• Brede consensus tussen onderzoekers en internationale organisaties (OECD, UNICEF, EU), dat de kwaliteit van ECE en uiteindelijk de resultaten voor de kinderen en de gezinnen en vooral voor zij die in kansarmoede leven, afhankelijk is van goed opgeleid, ervaren en competent personeel.
• Een hoger niveau van initiële vorming gaat samen metbetere kwaliteit en betere resultaten van de kinderen
(Fukkink&Lont, 2007; Sylva et al , 2004)
meer stimulerende, warmere en meer ondersteunende interacties met de kinderen. (OECD, 2006)
• de inhoud van de initiële opleiding en de bijscholingis belangrijk (OECD, 2006): link met praktijk
• Enkele dagen cursus zullen de pedagogischepraktijk niet veranderen (Fukkink, Lint, 2007)
Literatuuroverzicht (CoRe, 2011; Lazzari, et al, 2013)
ECE Beroepen en de initiële opleiding in Europa (ISCED 5 of meer) (Oberhuemer, et al., 2010)
• “Jonge Kind”-professional (0 to 6) Letland, Slovenië, Zweden, Noorwegen,
• “kleuteronderwijs” professional (3 to 6) België, Cyprus, Malta
• “kleuter- en lager onderwijs” professional (2/ 4 to 12) Frankrijk, Nederland, Bulgarije, Romenië
• “sociaal pedagoog” professional ( van 0 to 99) Denemarken, Luxemburg, Finland
• Professional voor kinderopvang en opvoedingsondersteuning (Frankrijk, België, Fl, PJK )
Kwalificaties niveau beroepsonderwijs of lager tot 40/ 50% uit van de arbeidskrachten (CoRe, 2011; Van Laere, Peeters,
Vandenbroeck, 2012)
Belangrijke rol naar ouders en kinderen vooral naar de kansarme groepen
Weinig kwalificatievereisten
Beperkte toegang tot kwalificerende beroepsvervolmaking
Focus die ligt op het praktische verzorgende werk en dit kan de holistische pedagogische aanpak in de verdrukking brengen
• Systematisch literatuur onderzoek naar effect van permanent leren (CPD)
• Onderzoek van alle bestaande literatuur in Europa (19.000 studies)
• 70 tal studies weerhouden
Impact of Continuous Professional Development of ECEC practitioners on children’s outcomes (Eurofound research: Peeters, et al, 2014)
Kindbegeleiders zijn in staat om de praktijk te verbeteren als ze de kans krijgen om te leren in groepen waarin kan gereflecteerd worden op de praktijk en waarbij een pedagogisch coach dit proces ondersteunt vanuit een wetenschappelijk onderbouwd pedagogisch raamwerk
Kindbegeleiders actief betrekken bij het proces van verbetering van de pedagogische kwaliteit binnen het kinderdagverblijf.
Effectieve interventies om de kwaliteit te verbeteren zijn gericht op het leren in de praktijk en dit in dialoog met collega’s en ouders.
Pedagogisch begeleider begeleidt sessies op kindvrije momenten
Effectieve permanente training vertrekt van een coherent pedagogisch raamwerk, dat gebaseerd is op degelijk onderzoek en dat inspeelt op lokale noden.
Welke vormen van permanente bijscholing zijneffectief? (Peeters, et al, 2014)
In staat zijn om in vastgelegde
standaarden te behalen
•Vanuit praktijk nieuwe kennis en manieren van omgaan met kinderen, ouders en collega’s kunnen ontwikkelen
•Kunnen voldoen aan complexe eisen in specifieke context
Welk soort professional heeft kinderopvang nodig ?De Warme Professional, (Peeters, 2008), Schön, 1983, Moss, 2003, Cameron, 2005, Oberhuemer, 2005, Rinaldi, 2006…
Welke factoren maken van kindbegeleider eenactor van verandering? (Peeters, 2008; CoRe, 2011, case study
Pistoia, Gent))
• Ondersteuning door pedagogisch begeleider/coach
-Analyseren van praktijksituaties:
• Het ontwikkelen van actie-gerichte competenties: pedagogische praktijk veranderen
Resultaten van studie i.o.v. EC over competentievereisten (CoRe, 2011)
Competente praktijk veronderstelt competente ondersteuning- systemen
Belang pedagogisch coach die reflectie op praktijk stimuleert om tot kwaliteitsvolle praktijk te komen
Belang van het democratisch samenwerken tussen verschillende beroepsgroepen
Heruitvinden van de permanente vorming
CoRe aanbevelingen: Condities voor competent systeem/ lerende organisatie
Participerende aanpak: alle professionals en de ouders
worden betrokken
Maak de praktijk zichtbaar en bespreekbaar
Evenwaardige en wederkerige relatie theorie/praktijk, kritisch reflecteren op praktijk, analyse van de praktijk, documenteren
PEDAGOGISCH MEDEWERKER
TEAM / KINDEROPVANGINSTELLING
KINDEROPVANGORGANISATIE
KIND & GEZIN /BELEIDSMAKERS
INTERNATIONALE NETWERKEN
INTERNATIONALE ORGANISATIESRo
l van
Co
ach
bin
nen
het
co
mp
eten
t sy
stee
m(C
oR
e, 2
01
1, P
eete
rs,
01
3)
KINDBEGELEIDER: Actieve actor in het proces van professionalisering
Initiële training
Engagement in permanent
leren (cursussen,
studie dagen)
Reflecteren op eigen praktijk
Professionele literatuur
TEAM / INSTELLING: gemeenschappelijke pedagogische benadering
Team vergaderingen
Coaching door mentor:
stimuleren van reflectie
Kwaliteit samen met
ouders vastleggen
Leergemeenschap
ontwikkelen
Competenties om te werken in context van diversiteit en armoede (Peeters, Sharmahd,2014)
Openheid voor dialoog met ouders, collega’s en kinderen op basis van gelijkwaardigheid
Bereid zich te engageren en in staat zijn te werken aan sociale vooruitgang
In staat zijn tot kritisch reflecteren op de eigenpedagogische praktijk en van het team en de organisatie
In staat zijn om nieuwe pedagogische kennis en praktijk vorm te geven
OPLEIDINGSINSTITUTEN/ KINDEROPVANGORGANISATIES LOKALE OVERHEID: GEDIVERSIFIEERD LEERBELEID
Training en intervisie van directeuren
Startopleidingen voor nieuwe
teams
Uitwisseling van interessante
praktijken
Peer groups over gemeenschappelijke
thema’s
documentatiecentra
Vaststellen leernoden
OVERHEID: COHERENT PROFESSIONALISERINGSBELEID
Kwaliteitstan-daarden voor
toegankelijkheid en gelijke kansen
Competentie-profielen
Zelf evaluatie richtlijnen
Financiële middelen tavmentoring en
training,
kwalificatie vereisten
Accreditatie opleidingsinsituten
Accreditatie van centra die
coachingaanbieden
Hoe leren kindbegeleiders (in opleiding)?
Maximale ontwikkelingskansen voor alle kinderen
Verhogen individuele competenties kindbegeleider
Stimulerende interacties met kinderen Dialoog met ouders
Stimuleren van pedagogisch reflecteren
Teambijeenkomsten over pedagogische werking
Collegiaal lerenPraktijk zichtbaar en bespreekbaar maken
Competent systeem/ lerende organisatie
Gediversifieerd en coherent competentiebeleid
Begeleiding door pedagogisch coach/mentor
• April 2014: Decreet kinderopvang treedt in
werking: voor elke job in KO een kwalificatie vereist
en elke begeleider wordt pedagogisch ondersteund
• Juni 2014: eerste pedagogische coachen vanuit
bachelor Pedagogie Jonge Kind studeren af
• 2012- 2013: 3 modellen voor Pedagogisch
coaching /mentoring zijn uitgetest en gepubliceerd
• MEMoQ: pedagogisch raamwerk
Beleid/ Onderwijs/Kinderopvangorganisaties/ Onderzoek
Decreet opvang Baby’s en Peuters• Kwalificaties• Elke kinderbegeleider en elke verantwoordelijke in de
kinderopvang moet kwalificaties hebben. Men kan dit op verschillende manieren aantonen: via een diploma, een ervaringsbewijs of via een attest van verworven competenties. In een overgangsperiode worden gelijkstellingen voorzien voor wie nu al kinderen opvangt en het vak kent.
• Pedagogische ondersteuning• Elke kinderbegeleider zal voldoende ondersteund worden,
ook wanneer hij of zij alleen werkt. Daarom moet elke organisator van kinderopvang een pedagogisch beleid hebben en in een pedagogische ondersteuning voorzien. Deze zorgen ervoor dat elk kind zich goed voelt in de opvang, betrokken bezig kan zijn en dat zijn ontwikkeling wordt gestimuleerd
• Voorzet
Coach: verschillende modellen kunnen hanteren
Wanda is een samenwerkingsverband van Arteveldehogeschool en VBJK vzw met de steun van ESF. www.projectwanda.be
• Reflectie methodiek in groep
• Praktijkervaringen kritisch analyseren vanuit verschillende invalshoeken
• Doel: we verruimen onze blik, komen tot nieuwe inzichten en veranderen zo professioneel handelen en
kwaliteitsbeleid van
voorzieningen en opleidingen
Een methodische aanpak om tot een Lerende Organisatie te komen: De Waarderende praktijkanalyse
Werken als onthaalouder?
Selectie door dienst
Begeleiding door de dienst
Opleiding en bijscholing
Ja, ik ga ervoor!
Start
Kennismakingstraject Gezinsopvang
Werkmap Bouwen aan je eigen draagkracht
Werkmap Bouwen aan je eigen draagkracht
Toolbox Netwerken van onthaalouders
Onthaalouderacademie
On
thaalo
ud
ers Sterker maken
ww
w.gezin
sop
vangin
fo.b
e
• Binnen Vlaams kwalificatiestructuur competentiebeleid uitbouwen
• de vereiste kwalificaties en competenties vastleggen
• Meer plaatsen in CVO: werkplekleren gebaseerd op reflectie op praktijk
• verticale mobiliteit mogelijk maken door kwalificaties af te stellen op volwassenenonderwijs
• Uitbouwen van begeleidingstructuur voor kortgeschoolden
Opleiding Kinderzorg aanpassen aan nieuwe decreet: focus op begeleiding , reflectie op praktijk
• Geen extra financiering voor pedagogisch begeleiden?
Uitdagingen!
-Meer lezen:
- Peeters, J. (2012). De neerwaartse spiraal doorbroken : de
professionaliteitsdiscussie in de kinderopvang. In: Van Leeuwen, K. & Van Crombrugge, H. eds. Gezinnen in soorten. Garant
-Van Laere, Peeters, Lund, (2012) Valuing the workforce: a 0-6 profession and parity with school teachers. Children in Europe PolicyPaper No 8 -Peeters, J. (2008) De Warme Professional. Gent: Academia Press-Urban, M. Vandenbroeck, M. ,Peeters, J. Van Laere, K. , Lazarri, A. (2011) CoRe Final report / Research Documents. (www.vbjk.be)- Kinderen in Europa (2011), Het Competentiedebat-Peeters, Budginaite, Cameron, Hauari, Lazzari, Peleman, Siarova (2014). Impact on CPD and working conditions of ECEC practitionreson quality, staff-interactions and children’s outcomes: a systematicreview of research evidence . Gent VBJK