Prestatiesen ontwerpvan de systemen
Transcript of Prestatiesen ontwerpvan de systemen
1
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 1
Prestaties en ontwerp van de systemen
ETICS met harde bekledingen
Yves GrégoireAfdeling Materialen
WTCB
Brussels, 7 juni 2016
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 2
Inhoud
Inleiding
Toepassingsgebied
Weerstand tegen klimatologische belastingen (duurzaamheid)
Waterdichtheid
Waterdampdiffusieweerstand
Impact weerstand
Milieu-impact
Praktijkervaring
Besluit
2
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 3
Inleiding ‐ ETICS met harde bekledingen
Gesloten systemen ; enkel de door de fabrikant beschreven onderdelen mogen gebruikt worden
1. Ondergrond
2. Lijm
3. Thermische isolatie panelen
4. Schotelplug
5. Wapeningsweefsel
6. Grondpleister
7. ‘Tegellijm’
8. Harde bekleding
9. Voegproduct
ET
IC
S
AF
WE
RK
IN
GETICS : External Thermal Insulation Composite System
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 4
Inleiding ‐ context
‐ Groeiende vraag voor harde bekledingen als afwerking (‘huid’)
‐ Toepassing niet gedekt door TV 227 ‘Muurbetegelingen’
‐ Gebrek aan referentiedocumenten en weinig ervaring/afstand
‐ Lopende prenormatieve studies op het WTCB gesubsidieerd door de FOD Econ./NBN
‐ Doelstelling : het opstellen van een referentiekader – prestaties van de systemen
‐ code van goede praktijk
‐ Uitgave op termijn van een TV omtrent dit onderwerp
3
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 5
Toepassingsgebied
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 6
‘Beperking van de gevelhoogte’
Gelet op :
- het gebrek aan ervaring (duurzaamheid van de hechting van de afwerking en kans op val met schade)
- een uitvoerings-gevoelige techniek
- de gevolgen van val voor de veiligheid
uitvoeringsklasse N (normaal): de uitvoering staat onder doorlopend toezicht van gekwalificeerd en ervaren personeel van het bedrijf dat de werken uitvoert en maakt het onderwerp uit van een normaal toezicht door de ontwerperuitvoeringsklasse S (speciaal): de uitvoering staat onder doorlopend toezicht van gekwalificeerd en ervaren personeel van het bedrijf dat de werken uitvoert. Het normale toezicht wordt aangevuld met een regelmatige en frequente controle door gekwalificeerd personeel dat niet behoort tot het bedrijf dat de werken uitvoert.
4
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 7
Weerstand tegen klimatologische belastingen (duurzaamheid)
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 8
‘Het systeem moet bestand zijn tegen klimatologische belastingen’
Beperking van de risico’s op :
‐ onthechting en degradatie
‐ verlies van functionele eigenschappen (waterdichtheid)
Beoordeling op basis van NBN B 62‐400
‐ Schaalmodel onderworpen aan cycli (hygrothermische wisselingen, thermische schokken,
regen, vorstcycli)‐ Visuele vaststellingen van de eventuele schade‐ Hechtingsproeven‐ Procedure geïnspireerd op ETAG004, ETAG017, procedure UBATC BA 521‐1‐ Identieke cycli aan degene van FprEN 16383 (ETICS met pleister)
5
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 9
Conditionering ; geen onthechting of verwering tengevolge van de beschreven cycli
Hechtingaan de isolatie
HechtingTussen lagen
Initieel – Standaard condities
80 ‘warmte-regen’ cycliVerwarming op 70 °C en besproeiing met water op 15°C
5 ‘warmte-koud’ cycliVerwarming op 50°C en koeling op -20°C
30 ‘natte vorst-dooi’ cycliImpregnatie door besproeiing met water gedurende 8u.Koeling op -20°CDooi bij 20°C en besproeiing met water gedurende 1u
≥ 0,08 MPa
OF
Cohesieve breuk in de isolatie
(+ beperking ifv de windbelasting)
≥ 0,5 MPaof
≥ 0,25 MPa en cohesievebreuk in het pleister
EN
Maximale verlies : 40 %
Weerstand tegen klimatologische belastingen ‐ criteria
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 10
Weerstand tegen klimatologische belastingen – labo‐ervaringen
6
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 11
Waterdichtheid
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 12
‘Het systeem moet de draagmuur beschermen tegen regenwaterinfiltratie ’
Opm. : een betegeling, zelfs opgevoegd, is niet waterdicht
1. Alle systemen→ Geen degradatie van de waterdichtheid
door klimatologische belastigen (cfr duurzaamheidsproef)
2.A. Systemen met grondpleister→ het grondpleister zorgt voor de waterdichtheid→ lage wateropname door capillariteit van het grondpleister : ≤ 0,5 kg/m² 24h→ volgens praktijkervaring : bestand tot een waterdichtheidsdruk van tenminste 900 Pa
2.B. Systemen zonder grondpleister→ de isolatielaag zorgt voor de waterdichtheid→ lage wateropname door capillariteit van de isolatie : ≤ 0,5 kg/m² 24h→ beproeving van de waterdichtheid volgens NBN EN 12865
7
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 13
Systemen zonder grondpleister
Gedrag van de isolatiematerialen onder statische waterdruk (‘percolatieproef’)
10 cm water = 1000 Pa
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 14
Systemen zonder grondpleister
Weerstand tegen slagregen ‐ principes
8
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 15
Systemen zonder grondpleister
Weerstand tegen slagregen – resultaten (intrinsieke waterdichtheid)
Opmerking : de afdichtingsmethodes werden op experimentele wijze indicatief bestudeerd : er wordtverwezen naar de goedkeuring van het systeem.
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 16
Systemen zonder grondpleister
Weerstand tegen slagregen – resultaten
→ bevestiging van het goede gedrag van systemen met grondpleister(waterdichtheidsdruk hoger dan 900 Pa of meer)
→ Zonder grondpleister : invloed van de aard van het isolatiemateriaal
→ Zonder grondpleister : verhoogde weerstand dankzij de genomenmaatregelen om de voegen tussen panelen waterdicht te maken.
Opmerkingen :‐ Mislukken van de proef wanneer de eerste druppels verschijnen ; vastgestelde
hoeveelheden beperkt‐ Groot belang van de luchtdichtheid van de wand (niet gesimuleerd tijdens die
proeven) die de weerstand tegen slagregen verhoogt (‘effectieve’ waterdichtheid).
In praktijk : luchtdichtheid van de binnenwand niet altijd optimaal :
afwezigheid van een luchtdichte binnenbepleisteringaansluitingen van het binnenpleister aan het schrijnwerk minderperformant specifiek gedrag ter hoogte van de verticale en horizontale ribben van het gebouw (hoeken), bovenkant van wanden, spouwmuren, etc.
9
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 17
Zonder grondpleister : → uitgesloten indien het niet voldoet aan de slagregentest
→ Uiterst belangrijk dat de fabrikant het gebruik waarborgt en dat hij de te nemen maatregelenbeschrijft om het systeem als waterdicht tegen slagregen te kunnen beschouwen voor een
bepaalde blootstelling (behandeling van de voegen tussen de panelen enz).
Systemen zonder grondpleister
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 18
Waterdichtheid – samenvatting van de eisen
Eisen
ETICS met harde bekleding
Met grondpleister Zonder grondpleister
Capillaire wateropname van de isolatie
≤ 1 kg/m².24h (cfr ETAG004) ≤ 0,5 kg/m².24h
Capillaire wateropname van het grondpleister
≤ 0,5 kg/m².24h -
Weerstand tegen slagregen(NBN EN 12865 methode A)
Geen testGeen waterdoorsijpeling bij eenbepaalde waterdichtheidsdruk
Weerstand tegen klimatologischebelastigen (NBN B 62-400)
Geen schade
[1] Waterdichtheidsdruk = ½ cp,e+ qp(Ze) cprob² waar cp,e+ = 1,3 [2]cprob = 1 (terugkeerperiode 50 jaar) [2]qp(Ze) = piekwaarde voor de stuwdruk [2]
[2] zie NBN EN 1991-1-4 ANB.
10
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 19
Waterdampdiffusieweerstand
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 20
‘Beperking van het risico op interne condensatie’
‐ Afwerking : gekarakteriseerd door zijn waterdampdiffusieweerstand‐ Harde bekleding : in het algemeen meer bestand tegen waterdampdiffusie dan
een pleister
→ Om het risico op interne condensatie te beperken :hygrothermische studie (door de ontwerper of met behulp van de
fabrikant)
Parameters : ‐ binnen‐ en buitenklimaten‐ hygrothermische karakteristieken van de lagen van de wand
Evaluatiemethodes‐ Glaser ‐ Dynamische numerieke methodes (software)
11
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 21
‘Beperking van het risico op interne condensatie’
Binnenklimaatklassen
Bepaling van de eigenschappen
‐ Relevante getabuleerde waarden : NBN EN 1745, NBN EN ISO 10456‐ Experimentele bepalingen : NBN EN ISO 12572
Binnenklimaatklassen en desbetreffende gebouwtypes
Gebouwvoorbeelden
Klasse 1
Gebouwen met weinig tot geen permanente vochtproductie
Stapelplaatsen voor droge goederen, kerken, toonzalen, garages en werkplaatsen
Klasse 2
Gebouwen met een beperkte vochtproductie per m³ en een goede ventilatie
Volgens de norm geventileerde woningen, scholen, winkels, niet-geklimatiseerde kantoren, sportzalen en polyvalente hallen
Klasse 3
Gebouwen met een belangrijke vochtproductie per m³ en een matige ventilatie
Niet volgens de norm geventileerde woningen, ziekenhuizen, verzorgingstehuizen, verbruikszalen, restaurants, feestzalen, theaters, laag geklimatiseerde gebouwen (RV ≤ 60%)
Klasse 4
Gebouwen met hoge vochtproductie
Sterk geklimatiseerde gebouwen (RV > 60 %), hydrotherapie-ruimten, overdekte zwembaden, vochtige industriële ruimten zoals wasserijen, drukkerijen, brouwerijen, papierfabrieken, etc
(1) Voor gebouwen in overdruk, gebouwen met sterk wisselend vochtgehalte (bv. discotheken) is een speciale hygrothermische studie vereist.
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 22
Waterdampdiffusieweerstandvan de ondergrond (Sd-muur)
Waterdampdiffusieweerstand van de isolatie Sd-isolatie [1]
Binnenklimaatklasse [2]
Sd-isolatie < 3 m(MW, WF, ICB)
Sd-isolatie ≥ 3m(EPS, PU, PF)
Sd-isolatie ≥ 10m(XPS)
Sd-isolatie ≥ 20m(CG)
Waterdampdiffusieweerstand van de afwerking [3]Sd-afwerking
0,9 mbvb. : Metselwerk uit
snelbouwstenen van 14 cm+ binnenpleister
≤ 1 m ≤ 2 m ≤ 5 m ≤ 10 m III
≤ 3 m ≤ 8 m ≤ 20 m ≤ 40 m II
in studie Geen eisen I
3 mbvb. : Metselwerk uit volle
bakstenen van 29 cm+ binnenpleister
in studie ≤ 3 m ≤ 6 m ≤ 11 m III
in studie ≤ 12 m ≤ 24 m ≤ 44 m II
in studie Geen eisen I
15 mbvb. : betonwand van 15 cm
+ binnenpleister
in studie ≤ 9 m ≤ 12 m ≤ 18 m III
in studie ≤ 35 m ≤ 47 m ≤ 67 m II
in studie Geen eisen I[1] : tussen haakjes : voorbeelden van isolatiematerialen voor een dikte van 10 cm.[2] : Voor binnenklimaatklasse 4 en voor de hypothesen die afwijken van de gebruikte hypothesen is een studie volgens STS 71-2 vereist.[3] : Afwerking = grondlaag (indien van toepassing) + tegellijm + gevoegde harde bekleding
Eisen met betrekking tot de dampdiffusieweerstand van de afwerking
Sd‐afwerking = Sd‐grondpleister + Sd‐tegellijm + Sd‐gevoegde harde bekleding (Sd = µ . d)
Geval van een zeer waterdampdichte harde bekleding : belang van de voegverhouding Avoeg/ASd‐afwerking = Sd‐grondpleister + Sd‐tegellijm + Sd‐voeg . A/Avoeg
12
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 23
Impact weerstand
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 24
‘Er moet rekening worden gehouden met de prestaties bij blootstelling aan mechanische belastingen bij normaal gebruik’
→ Beperking van de eventuele risico’s in verband met de veiligheid van personen→ Behoud van de functionele eigenschappen
onder invloed van schokken veroorzaakt door verkeer en normaal gebruik
Impact weerstand : ‐ weerstand tegen perforatie (bekleding < 5 mm dikke)‐ weerstand tegen schokken van harde lichamen (onvervormbaar projectiel, 3J en 10J)‐ weerstand tegen schokken van zachte lichamen
(bvb. menselijk lichaam 10, 60 , 300 et 400 J)
Geschikte keuze van een systeem ifv de blootstelling‐ gebruikscategorie I, II of III
Deze eisen hebben geen betrekking op daden door vandalisme
Mechanische beschadigingen: vereisen een onmiddellijke herstelling
13
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 25
‘Er moet rekening worden gehouden met de prestaties bij blootstelling aan mechanische belastingen bij normaal gebruik’
Gebruiks-categorie
Omschrijving
IZone op grondniveau (≤ 2.8 m) die gemakkelijk bereikbaar is voor het publiek en blootgesteld kan worden aan de impact van harde voorwerpen, maar niet aan een abnormaal ruw gebruik
II
Zone die blootgesteld is aan redelijk zware impacten (geworpen voorwerpen of schokken), maar die zich ofwel bevindt op een openbare plaats waar de hoogte van het systeem de grootte van de impact beperkt, ofwel op een lager niveau waarbij de toegang tot het gebouw beperkt is totzorgzame personen.
IIIZone die hoogstwaarschijnlijk niet beschadigd zal worden door normale impacten, veroorzaaktdoor personen of voorwerpen (geworpen voorwerpen of schokken)
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 26
Milieu-impact
14
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 27
Levenscyclusanalyse (LCA)
Methode : zie infofiche 64 van het WTCB.
Studie door het laboratorium ‘Duurzame
Ontwikkeling’ van het WTCB
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 28
15
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 29
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 30
Praktijkervaring
16
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 31
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 32
17
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 33
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 34
18
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 35
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 36
Besluit
19
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 37
◘ Groeiende aanvraag voor ‘ETICS met harde bekledingen’
◘ Volledig systeem dat moet gewaarborgd worden door een fabrikant (of beter, door een onafhankelijk organisme ‐ ATG)
◘ Het respecteren van prestatie‐eisen→ Weerstand tegen klimatologische belastingen, duurzaamheid van de hechting,
waterdichtheid, enz
◘ Bijzondere aandacht naar de risico’s op interne condensatie→ Hygrothermische studie
◘ Met of zonder grondlaag ?→ traditionele isolatie voor ETICS (EPS, MW) : niet waterdicht ; grondlaag
noodzakelijk.
→ ‘Waterdichte’ isolatie (bvb. XPS) ; kunnen zonder grondlaag op voorwaardeaandacht te besteden aan de waterdichtheid ter hoogte van de voegentussen panelen
ETICS met harde bekledingen – Prestaties en ontwerp van de systemen – 07/06/2016 - 38
http://www.wtcb.be/http://www.brusselsretrofitxl.be/projects/innov-etics/http://www.butgb.be/
Disclaimer
De syllabi die uitgedeeld worden bij uiteenzettingen die gegeven worden door het WTCB (wintercursus of andere WTCB‐opleidingen) maken geen onderdeel uit van de offficiële publicatiereeksen van het WTCB en mogen dus niet als referentie gebruikt worden. De, zelfs gedeeltelijke, verdeling of vertaling van deze documenten is enkel toegestaan met toestemming van het WTCB