Presentatie Willem van der Velden - Rabobank Graafschap-Noord, Kennisvloer

Willem van der Velden

Economie en demografieRabobank Graafschap Noord

Kennis & Economisch Onderzoek

Inhoud

• Economie– Rabobank Regio Top40: presteren Nederlandse regio’s in 2010– Scores vijf gemeenten werkgebied Rabobank Graafschap Noord

• Demografie– Vergrijzing en krimp algemeen– Prognoses vijf gemeenten

• Conclusies

Kennis & Economisch Onderzoek2

Regionaal en lokaal

Economisch PresterenRabo Regio Top40


Onderliggende indicatoren Regionaal-economische Thermometernb: rapportcijfers, NL=6


Winstgroei

Productiegroei

Arbeidsvolumegroei

Investeringsgroei

Rendement op Eigen Vermogen

Arbeidsproductiviteit

Werkgelegenheidsfunctie

Investeringsratio

Groei Kracht

Prestatie

Economische prestaties 2010


Rapportcijfers economische prestatie

6,5 of hoger6,2 tot 6,56,0 tot 6,25,8 tot 6,05,5 tot 5,8lager dan 5,5

Scores 2010


4,5

5,0

5,5

6,0

6,5

7,0

7,5

4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5Economische groei (rapportcijfer)

Groot-Rijnmond

Aggl. Den Haag

Groot-Amsterdam

Utrecht

Eco

nom

isch

e k

rach

t (r

apport

cijf

er)

Veluwe

Zuidwest-Overijssel

Achterhoek

Scores 2010 Graafschap Noord


5

6

7

4 5 6 7 8

Eco

nom

isch

e k

rach

t

Economische groei

Zutphen

AchterhoekStedendriehoek

Brummen

Berkelland

Lochem

Bronckhorst

Verklaringen groei toegevoegde waarde


Verklaring groei toegevoegde waarde

Onderwerpen

Groei vanuit sectoreffect [%]

Groei vanuit regionaal effect [Kengetal]

Groei totaal [%]

Gemeente Berkelland

Gemeente Bronckhorst

Gemeente Brummen

Gemeente Zutphen

Gemeente Lochem

COROP-gebied Achterhoek

-3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6

Sectorprognoses - 2012


-6% -4% -2% 0% 2% 4% 6%

LandbouwIndustrie

BouwGroothandelDetailhandel

HorecaLogistiek en telecom

Financiële instellingenZakelijke diensten

OverheidZorg

Vrije tijd en ov. DienstenTotaal

2009 2010 2011 (prognose) 2012 (prognose)

-0,5%

0,0%

0,5%

1,0%

1,5%

2,0%

-1,0% -0,5% 0,0% 0,5% 1,0% 1,5% 2,0% 2,5%

Gro

ei b

eroe

psbe

volk

ing

Groei werkgelegenheid

Zutphen

Brummen

Lochem

BronckhorstBerkelland

Nederland

Achterhoek

Prognoses – 2012werkgelegenheid en beroepsbevolking


Achtergronden

Demografische krimp


Demografische krimp

Positieve en negatieve gevolgen


• Krimp ‘speelt’ vooral op regionaal/lokaal niveau

• Regio = ‘daily urban system’

• Oorzaken daling regionale bevolkingsomvang:

1. landelijke daling bevolkingsgroei

2. regionale variatie economische dynamiek

gevolg krimpmondiaal nationaal regionaal lokaal wijk/buurt

bevolkingsomvang t.o.v. (ecologische) draagkracht

+ ± ± ± ±

bevolkingsomvang t.o.v. welvaartscreatie

± ± ±

productieve t.o.v. afhankelijke bevolking

-/- -/-

positie gebied in groter geheel

-/- -/-

draagvlak voorzieningen -/- -/- -/-

samenhang met levensloop ± ±

totaal + -/- -/- ± ±

invloed op schaalniveau

Demografische krimp in Nederland

Daling geboortecijfer oorzaak krimp


0,0%

0,5%

1,0%

1,5%

2,0%

2,5%

3,0%

3,5%

4,0%

1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Factoren Nederlandse bevolkingsgroei in % van bevolkingsomvang 1900-2008

geboorten sterfte immigratie emigratie

1973

1941

geboortecijfer gehalveerd t.o.v. 40 jaar geleden

0

1

2

3

4

5

1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030x 1

milj

oen

(Prognose) leeftijdsamenstelling Nederlandse bevolking 1950 - 2020

0-14 jaar 15-29 jaar 30-44 jaar 45-64 jaar 65-74 jaar 75 jaar of ouder


Vergrijzing voorbode van krimp


vergrijzing slaat nu toe


Van groei naar krimp rond 2040


0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

1900 1920 1940 1960 1980 2000 2020 2040inw

oner

s x

1.00

0.00

0

(Prognose) ontwikkeling bevolkingsomvang Nederland 1900-2050

krimp nog ver weg

Regionale variatie in demografische ontwikkeling

Recente verleden


krimp op regionaal niveau nu nog in enkele grensregio’s . . .


Krimp als olievlek


Prognose ontwikkeling bevolkingsomvang2010-2020 inwonertal (NL + 480.000)

100.000

50.00010.000

-10.000-50.000

-100.000

groeitempo (NL = +3%)

> +4%+3% - +4%+2% - +3%

0% - +2%afname

. . . maar krimp rukt op!


Verhuizingen belangrijkste factor


-6% -4% -2% 0% 2% 4% 6% 8% 10%12%14%16%

sterkst krimpende regio

sterkst groeiende regio

Factoren bevolkingsgroei in % van bevolkingsomvang 2000-2007

natuurlijke aanwas

binnenlands migratiesaldo

buitenlands migratiesaldo

invloed binnenlandse migratie op ontwikkeling bevolking sterker dan invloed van natuurlijke aanwas

De economische basis

Op een kluitje in de Randstad


Gevolgen regionale variatie - voorzieningen

Draagvlak voorzieningen kalft af


0% 20% 40% 60% 80% 100% 120%

winkels dagelijks aanbod

huisartsen

basisscholen

winkels mode en luxegoederen

ziekenhuizen

VWO-scholen

Ontwikkeling aantal voorzieningen per inwoner 2001-2008

regio's met sterke groei regio's met krimp of zwakke groei

2001

Gevolgen regionale variatie - voorzieningen

Grote afstand consument – aanbod


gering draagvlak leidt tot verminderde bereikbaarheid voorzieningen

Gevolgen regionale variatie - woningmarkt

Woningmarkt uit het lood . . .


groot aanbod van woningen t.o.v. vraag in krimpregio’s

De bevolkingsprognoses voor onze streek

Krimp in Graafschap Noord


Prognoses Graafschap Noordbevolking totaal (2010=100)


0,60 0,65 0,70 0,75 0,80 0,85 0,90 0,95 1,00 1,05 1,10

Berkelland

Bronckhorst

Brummen

Lochem

Zutphen

Achterhoek

Stedendriehoek

Nederland

2030

2020

Prognoses Graafschap Noordaandeel 65+


0 5 10 15 20 25 30 35 40

Berkelland

Bronckhorst

Brummen

Lochem

Zutphen

Achterhoek

Stedendriehoek

Nederland

2030

2020

2010

Prognoses Graafschap NoordOverschot – tekort woningmarkt


-3 -2 -1 0 1 2 3

Berkelland

Bronckhorst

Brummen

Lochem

Zutphen

Achterhoek

Stedendriehoek

Nederland

2030

2020

2010

Prognoses beroepsbevolking(15-65 jaar)


28.817

23.751

13.196

20.460

31.242

25.804

20.887

11.876

18.951

31.261

21.963

16.700

10.298

16.646

29.801

0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000

Berkelland

Bronckhorst

Brummen

Lochem

Zutphen

2030

2020

2010

Globale conclusies

• Economie– Centraal Nederland presteert economisch gezien goed; Achterhoek

scoort lager– Stedelijke gebieden ‘trekken meer economie’ dan landelijke gebieden– Duidelijke verschillen tussen Zutphen en kleinere gemeenten

• Demografie– Vergrijzing en krimp zijn onafwendbare processen; anticiperen is

zinvoller dan verzetten– Voor sommigen zal de overgang van een aanbieders- naar een

vragersmarkt ‘even wennen zijn’– Aantrekkelijke woonfunctie met nabijheid van veel banen kan troef zijn

• Conclusies– Verscheidenheid is kracht van het gebied


Ontvang de Kennismail!

k


Meer informatie?www.rabobank.com/kennisbank http://twitter.com/raboregio

http://www.rabobank.com/kennisbank

http://twitter.com/raboregio

Presentatie Willem van der Velden - Rabobank Graafschap-Noord, Kennisvloer

Education

Transcript of Presentatie Willem van der Velden - Rabobank Graafschap-Noord, Kennisvloer