Presentatie leiderschapsvraagstukken
-
Upload
kimberley-breevaart -
Category
Presentations & Public Speaking
-
view
36 -
download
0
Transcript of Presentatie leiderschapsvraagstukken
LeiderschapsvraagstukkenDr. Kimberley Breevaart
Dr. Kimberley Breevaart
o Gepromoveerd Arbeids- en Organisatiepsycholoog
o Universitair Docent
o Ga naar www.kahoot.it
o Vul de “game pin” in
o Kies een nickname (let op, deze is zichtbaar op het scherm!)
o Lees de vragen op het scherm, antwoord op je telefoon
Waar gaan we het over hebben?
o Wat is (in)effectief leiderschapsgedrag?
o Waarom is dit (in)effectief?
o Aangeboren/aangeleerd?
o Leiderschap in de 21e eeuw
Waar gaan we het over hebben?
Wat is leiderschap?
o Leiderschap is een proces waarbij een individu een groep mensen beinvloedt om een gezamenlijk doel te bereiken (Northouse, 2012)
Wat is effectief leiderschapsgedrag?
“There are almost as many definitions of leadership as there are people who try to
define it”Stogdill, 2011
Wat is effectief leiderschapsgedrag?
o Taakgericht gedrag
o Persoonsgericht gedrag
transactioneel leiderschap
transformationeel leiderschap
Transactioneel leiderschap
o Taakgericht gedrag
o Prestatie afhankelijke beloningo Actieve controleo Passieve controle
o Mijn leider vestigt de aandacht op onregelmatigheden, fouten, uitzonderingen en afwijkingen van de norm
Burns, 1978; Bass, 1985
Transformationeel leiderschap
o Persoonsgericht gedrag
o Voorbeeldgedrag, optimisme, visieo Vertrouwen, betekenisvol werko Intellectuele uitdagingo Aandacht voor individuele behoeften
o Mijn leider helpt me om mijn sterke kanten te ontwikkelen
Burns, 1978; Bass, 1985
Effectief leiderschapsgedrag
Tevredenheid met de leider,
motivatie, prestatie
ControleBeloning
Inspiratie
Judge & Piccolo, 2004
Effectiviteit
Bevlogenheid
Positieve, werk gerelateerde staat van zijn die wordt
gekenmerkt door vitaliteit, toewijding, en absorptie
(Schaufeli & Bakker, 2003)
Bevlogenheid
HOGE ACTIVATIE
EnthousiastEnergiek
Hebben het gevoel dat de tijd vliegtGaan op in het werk
Geirriteerd
Maken veel urenGespannen
Drang om te werken
OntspannenKalm
Willen niets veranderen
Werken door ook al is het niet leuk meer
UitgeputCynisch
Distancieren zich van hun werkGevoel dat ze niets bijdragen
Verdrietig
Zijn trots op het werk dat ze doenBevlogen
Russell & Carroll (1999) LAGE ACTIVATIE
Tevreden
Werkverslaafd
Burnout
PLEZIERIGONPLEZIERIG
Bevlogenheid
Bevlogen medewerkerso Presteren betero Zijn minder vaak afwezigo Zijn innovatievero Hebben een betere gezondheido “besmetten” hun omgeving
(Demerouti et al., 2001)
Bevlogenheid
Hoe bevlogen zijn jullie?
Fluctuaties in bevlogenheid(Demerouti et al., 2001)
Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag0
1
2
3
4
5
6
7Bevlogenheid
Leiderschap en bevlogenheid
Onderzoek mariniers in opleidingo Transformationeel leiderschap, beloning, en
actieve controle
Breevaart et al., 2014
Dag 1 Dag 2 Dag 3...
Dag 34
Leiderschap en bevlogenheidBreevaart et al., 2014
Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag0
1
2
3
4
5
6
7
Bevlogenheid Transformationeel leiderschap
Leiderschap en bevlogenheidBreevaart et al., 2014
Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag0
1
2
3
4
5
6
7
8
Bevlogenheid Beloning
Leiderschap en bevlogenheidBreevaart et al., 2014
Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag0
1
2
3
4
5
6
7
8
Bevlogenheid Actieve controle
Stelling ILeidinggevenden moeten
voorkomen dat medewerkers fouten maken
Wat is effectief leiderschapsgedrag?
Stelling IILeidinggevenden moeten
medewerkers belonen wanneer deze goed presteren
Wat is effectief leiderschapsgedrag?
Stelling IIIMedewerkers worden voldoende
geïnspireerd wanneer de organisatie een duidelijke visie
heeft
Wat is effectief leiderschapsgedrag?
Waarom effectief?
1. Evolutionair perspectief
2. Zelfbeschikkingstheorie
3. Webmodel
1. Evolutionair perspectief
o Groep koos de leider, kennen elkaar, leider verantwoordelijkheid afleggen
o Natuurlijk gezag versus macht
o Willen versus moeten volgen
1. Evolutionair perspectief
2. Zelfbeschikkingstheorie
3 basisbehoefteno Behoefte aan competentieo Behoefte aan autonomieo Behoefte aan verwantschap
(Deci & Ryan, 2001)
Extrinsieke motivatie
Vervulling van deze behoeften
Intrinsieke motivatie
Transformationeel leiderschap
3. Webmodel
Baan karakteristiekeno Energiebronnen o Uitdagende taakeisen o Hinderende taakeisen
(Demerouti et al., 2001)
Bevlogenheid
Aangeboren - aangeleerd
“People vary hugely in their “natural ability”, which is inherited biologically. Those at the very
top of the range become leaders and great achievers of their generation”
Francis Galton (1869)
Aangeboren - PersoonlijkheidJudge, Bono, Ilies, & Gerhardt, 2002
Leidinggevende functieEffectieve leider
ExtravertConscientieus
Staat open voor ervaringen
Neurotisch
Aangeboren - PersoonlijkheidBono & Judge, 2004
Transformationeel leiderschap
ExtravertVriendelijk
Staat open voor ervaringen
Maar.. Persoonlijkheid is geen sterkte voorspeller!
Aangeleerd
https://www.youtube.com/watch?v=w5JlqDnoqlo
https://www.youtube.com/watch?v=_fMNIofUw2I
Stelling IVBarack Obama is een geboren
leider
Aangeboren - aangeleerd
Ineffectief leiderschapsgedrag?
o 5-10% van alle werknemers is weleens gepest op het werk
o In 80% van deze gevallen is de leider de pester
o 40% van alle werknemers is weleens gepest door zijn/haar leidinggevende
o 74% van alle hebben te maken gehad met intolerant gedrag van de leider
(Einarsen, Hoel, Zapf, & Cooper, 2003; UNISON, 1997; Lombardo & McCall,1984; Zapf, Einarsen, Hoel, & Vartia, 2003)
Ineffectief leiderschapsgedrag?
Pro-organisatie gedrag
Anti-organisatie gedrag
Pro-werknemer gedrag
Anti-werknemer gedrag
Effectief leiderschap
Ineffectief leiderschap
Ineffectief leiderschap
Ineffectief leiderschap
Abusive leiderschap
o Meest voorkomende manifestatie van ineffectief leiderschap
o Vijandige, niet fysieke gedragingeno Woede uitbarstingen, publieke vernedering,
iemand de schuld geven van iets wat hij/zij niet heeft gedaan
o Mijn leider maakt mij belachelijk
Tepper, 2000
Abusive leiderschap
Effecten op volgerso Agressief gedrag naar collega’so Gezondheidsproblemen (insomnia,
drankproblemen)o Minder levenstevredenheido Meer conflicten thuis
Tepper, 2000
Waarom ineffectief?
1. Evolutionair perspectief
2. Zelfbeschikkingstheorie
3. Webmodel
1. Evolutionair perspectief
o Leiderschap vanuit machtspositie
o Geen natuurlijk gezag
o Mensen willen niet volgen, maar moeten wel
o Angst
2. Zelfbeschikkingstheorie
3 basisbehoefteno Behoefte aan competentieo Behoefte aan autonomieo Behoefte aan verwantschap
(Deci & Ryan, 2001)
Extrinsieke motivatie
Vervulling van deze behoeften
Intrinsieke motivatie
Abusive leiderschap
3. Webmodel
Abusive leiderschapo Hinderende taakeis
(Demerouti et al., 2001)
Burnout
Stelling VLeidinggevenden maken meer
kapot dan je lief is
Ineffectief leiderschapsgedrag
Aangeboren - aangeleerd
?
Aangeboren - PersoonlijkheidBreevaart & De Vries (under review)
Minder abusive leiderschapsgedrag
VriendelijkInteger
Aangeleerd
Slaap kwaliteit Minder abusive leiderschapsgedrag
Barnes et al. (2015)
Veranderingen in de werkomgevingo Werken in teamso Autonomieo Fysieke afstand (nieuwe werken)
Wat vraagt dit van leiders en volgers?
Leiderschap in de 21e eeuw
Leiderschap in teams
Wat voor leiderschap hebben teams nodig?
o Transformationeel leiderschap op afstand
Wat kunnen volgers doen om zichzelf te motiveren?
Leiderschap op afstand
ZelfleiderschapManz & Sims, 1989
Verschillende strategieeno Eigen doelen stelleno Jezelf beloneno Jezelf observereno Jezelf “straffen”
Stelling VILeidinggevenden zijn overbodig
Leiderschap in de 21e eeuw
Korte samenvatting!
Leidinggevenden.... hebben een grote invloed op hoe volgers zich voelen en
gedragen
.. zijn effectief wanneer ze het beste voor hebben met de organisatie en hun volgers
.. worden eerder gemaakt dan geboren
.. zijn nodig!
Bedankt voor jullie aandacht!
Dr. Kimberley Breevaart [email protected]