Presentatie Huub Sibbing

31
1 Wijkanalyse en wijkgerichte preventie VenVN Nascholing wijkverpleging 2014 Huub Sibbing, docent Haagse Hogeschool en lid fractie wijkverpleging Opzet • Toekomstige ontwikkelingen Multisectorale Samenwerking en Wijkgericht werken • Wijkdiagnose maken Mogelijkheden voor de toekomst Motto‘s: • Leren van de toekomst • “ Je gaat het pas zien als je het door hebt” (JC) Gevolgen voor het verpleegkundig Beroep 8 maart 2012: Historische dag Nieuwe rollen Ipv. 5 rollen Pool nu 7 rollen (Canmeds) Zorgverlener (Centrale rol) Gezondheidsbevorderaar Samenwerkingspartner Professional en kwaliteitsbevorderaar Reflectieve Professional Organisator Communicator

Transcript of Presentatie Huub Sibbing

Page 1: Presentatie Huub Sibbing

1

Wijkanalyse en wijkgerichtepreventie

VenVN Nascholing wijkverpleging2014

Huub Sibbing, docent Haagse Hogeschool en lid fractie wijkverpleging

Opzet

• Toekomstige ontwikkelingen

• Multisectorale Samenwerking en Wijkgerichtwerken

• Wijkdiagnose maken

• Mogelijkheden voor de toekomst

Motto‘s:

• Leren van de toekomst

• “ Je gaat het pas zien als je het door hebt” (JC)

Gevolgen voor het verpleegkundig Beroep

• 8 maart 2012:

• Historische dag

Nieuwe rollen

Ipv. 5 rollen Pool nu 7 rollen (Canmeds)

• Zorgverlener (Centrale rol)

• Gezondheidsbevorderaar• Samenwerkingspartner

• Professional en kwaliteitsbevorderaar

• Reflectieve Professional

• Organisator

• Communicator

Page 2: Presentatie Huub Sibbing

2

Wat zegt het nieuweBeroepsprofiel ?? (p.17)

• “Verpleegkundigen zijn voortdurendbezig met signaleren van risico’s en het “voorkomen van erger”.Dat doen zijdoor tijdig zaken waar te nemen, dusvoordat het probleem zich voordoet(…..)

• Verpleegkundigen voeren alle vormenvan preventie uit.

GezondheidsbevorderaarKennis Verpleegkundige:

• Heeft kennis van epidemiologie.• Heeft kennis van preventie en

gezondheidsvoorlichting, gezondheids- en gedragsdeterminanten.

• Heeft kennis van de principes van zelfmanagement, leefstijlen, gedrag en manieren van gedragsbeïnvloeding.

• Is bekend met manieren waarop gezond gedrag gestimuleerd kan worden.

• Is op de hoogte van culturen en cultuurgebonden opvattingen van gezondheid en cultuurgebonden gezondheidsproblemen.

Expertisegebied wijkverleegkundigeAanvullende kenniswijkverpleegkundige

• Is op de hoogte van de demografische samenstelling van de wijk, het vóórkomen van ziektes en kwetsbare doelgroepen.

• Heeft kennis van het bevorderen van een gezonde leefomgeving, zowel binnen als buiten de woning.

Vaardigheden en attitude Verpleegkundige:

• Kan gegevens verzamelen in brede context, gericht op vroegsignalering en risicobeoordeling.

• Heeft vaardigheden op het gebied van outreachendezorg en bemoeizorg.

• Is in staat het sociale netwerk rond een patiënt te versterken.

• Kan meedenken met beleidsmakers en voorstellen doen voor noodzakelijke programma’s.

• Kan participeren in collectieve / groepsgerichte preventie.

Aanvullende vaardigheden en attitude wijkverpleegkundige:• Is in staat problemen vroegtijdig te onderkennen om zo in een vroeg stadium te kunnen ingrijpen.

• Is vanuit haar maatschappelijke functie in staat verbeterpunten op het gebied van zorg en welzijn te signaleren, analyseren en initiatief te nemen om verbetering aan te brengen ten behoeve van de gemeenschap en het individu.

• Is in staat mee te bouwen aan zorgstructuren die specifiek gericht zijn op de behoeftes van wijkbewoners.

Page 3: Presentatie Huub Sibbing

3

Waarvoor hep dat nou nodig ???

• Daarover gaat dezenascholingsbijeenkomst

RVZ-advies dec. 2012: “Regie aan de Poort”MGZ is de toekomst

Hoe komt VenVN en de RVZ nu op dat idee ??

• Door te leren van de toekomst

• Wat staat ons immers te wachten??

Gevolgen voor de Gezondheidszorg 1

• Aantal clienten zal stijgen

• Toename chronisch zieken

Maar daar blijft het niet bij

• Complexiteit zal toenemen: Co-morbiditeit

Page 4: Presentatie Huub Sibbing

4

Gevolgen voor de Gezondheidszorg

Gevolgen voor de Gezondheidszorg 2

• Aantal clienten zal stijgen

• Toename chronisch zieken

• Complexiteit zal toenemen: Co-morbiditeit

• Professionele zorg en Mantelzorg zalafnemen

• Aanbod dus ontoereikend

Toekomst Arbeidsmarkt bijONGEWIJZIGD BELEID

• RIVM: In 2030 450.000 extra zorgprofessionals nodig. (VTV2010)

• SCP: In 2020 moet 20% beroepsbevolking in de zorgwerken (Zorgen voor zorg). Ca. 30-40% van de schoolverlaters moetvoor de zorg kiezen.

Zie jij dat gebeuren ??

• Zorg-Innovatieplatform: toekomst350.00 onvervulde vacatures

Gevolgen voor de Gezondheidszorg 3

• BetaalbaarheidGezondheidszorg

Kostenexplosie naar 75-80 jaar

• 2013: al € 92 miljard

• Is 10,5 % BNP

• CPB: extrapolering zorgkosten in 2030 ca.25% BNP bijONGEWIJZIGD BELEID

Page 5: Presentatie Huub Sibbing

5

Conclusies uit VTV’s

• Grote verschillen in gezondheid tussen kansarm en kansrijk

• Grote verschillen tussen regio’s en wijken: ruimte voor verbetering

• Juist in dit soort wijken werken jullievaak

• Vaak in wijken met lagere Sociaal

Economische Status (SES)

Daarnaast nog: SEGV (SCP/CBS: Sociale Staat 2013)

lage SES hoge SES

Levensverwachting 75 86

53 74

Chronische aandoeningen 46% 29%

Arbeidsongeschikt 18% 3%

Jaren zonder beperking 62 76

Gezonde levens-verwachting

VTV 2010

• Laag opgeleiden leven 12-14 jaar korter zonder beperkingen.

• Deze verschillen zijn de afgelopen jaren niet afgenomen maar eerder toegenomen.

• Dat weten we al sinds VTV 1993

• Sterker nog: Weten we al sinds 1850

Er zit ook nog een structuurfoutin de gezondheidszorg !!

• Ook in de thuiszorg

Daar zullen we dus wat meemoeten 2

• Verschuiving van intramuraal naarextramuraal onontkoombaar

• Nadruk weer op preventie / gezondheid/ zelfmanagement

• RVZ: Van ziekte en Zorg naarGezondheid en Gedrag (ZZ naar GG)

RVZ-advies 2010: Perspectief op Gezondheid

• Paradigmashift noodzakelijk in de Gezondheidszorg

• Gezondheidszorg teveel gericht op Ziekte en Zorg. Dan zijn we eigenlijk telaat

• Gezondheidszorg moet zich gaanrichten op behoud van Gezondheid en Gedrag: Preventie

• Van ZZ naar GG

Page 6: Presentatie Huub Sibbing

6

Compressie of Expansie(uitbreiding) van morbiditeit

DAAROM: Centrale opgave voorde toekomst

NIET:

• Hoe kunnen mensen LANGER LEVEN

MAAR

• Hoe kunnen mensen LANGER GEZOND LEVEN

Wijkverpleging =MGZ

Niet voor niets vraagt het Kwaliteitsregisteren VenVN bij het deskundigheidsgebied “Wijkverpleging” de afstudeerrichting MGZ binnen de Hbo-V

Wat is dat nou: Maatschappelijke

Gezondheidszorg (MGZ) ??

1. De MGZ is: nadruk op “Care” EN “preventie”

De verpleegkundige in de MGZ is veel meer gericht op:

1. Ofwel mensen die gezond zijn, zoveel mogelijk te ondersteunen in het gezond blijven: “(Collectieve) Preventie”

2. Ofwel mensen die niet meer kunnen genezen, zo goed mogelijk ondersteunen en verplegen, gericht op behoud van “kwaliteit van leven”:“Care”

De eerste stap is de laatste jaren schromelijkverwaarloosd

2: De MGZ is: Niet alleen individugericht maar ook

groepsgericht

• Collectieve preventie

• Risicogroepen

• Risicogroepenalyse

Page 7: Presentatie Huub Sibbing

7

Wat zegt het nieuweBeroepsprofiel ?? (p.17)

• “Verpleegkundigen zijn voortdurendbezig met signaleren van risico’s en het “voorkomen van erger”.Dat doen zijdoor tijdig zaken waar te nemen, dusvoordat het probleem zich voordoet(…..)

• Verpleegkundigen voor alle vormen van preventie uit.

Wat zegt het (oude) Verpleegkundig

Beroepsprofiel hierover:

• “Daarnaast vindt de verpleegkundige beroepsuitoefening plaats op het terrein van de maatschappelijke gezondheidszorg. Dit houdt in dat de verpleegkundige handelingen verricht die de gezondheid van de samenleving bevorderen. Veelal gaat het om preventieve taken.

• De verpleegkundige zal zich inzetten voor recht op zorg voor iedereen en voor de rechtvaardige verdeling van middelen en zorg. De verpleegkundige zet zich er daarnaast voor in de volksgezondheid te beschermen en te verbeteren.

• Zij signaleert gezondheidsbedreigende factoren en neemt zo nodig passende maatregelen. Hierbij valt onder andere te denken aan gezondheidsbedreigende woon- en werkomstandigheden en sociale onrechtvaardigheid.

3: De MGZ is: uitgaan van de leef-, woon of werksituatie van de cliënt

• Je komt bij mensen thuis waar zij hunleven hebben ingericht.

• Hoef ik jullie niet te vertellen.

• Vindplaats gericht werken : ”outreaching”

4: MGZ is ook een manier van kijken, analyseren

•Motto: De belangrijkste letter van de MGZ is de “M”

• Zorgsituaties dus “breed”leren analyseren

•Daarom “systeem- en omgevingsmodellen”

5: De MGZ is dus ook: Multidisciplinair en zelfs multisectoraal werken

Veel zorgsituaties hebben niet alleen een gezondheidsaspect maar er spelen ook andere factoren een rol. Denk maar aan huisvesting, werk, opvoeding, financiële situatie etc. Als je als verpleegkundige werkzaam bent in de MGZ moet je ook kunnen samenwerken met andere sectoren buiten de gezondheidszorg zoals bv. de wijkagent, de leerkracht van een school of de woningbouwcorporatie:multisectoraal

Rol Coach: niet alleen collega’sondersteunen maar ook

instellingen adviseren/consult geven in het nemen van preventieve maatregelen.

• Bv. Advisering gemeentes of woningbouw-corporaties

Page 8: Presentatie Huub Sibbing

8

Samenvatting

• De maatschappelijke context

• Preventie en zorg met elkaar verbinden

• De leef-, woon- en werkomgeving is uitgangspunt

• Systeembenadering

• Epidemiologische gerichtheid en risicogroepanalyse

• Zowel gevraagde als ongevraagde interventies

• Zowel multidisciplinair als multisectoraalsamenwerken

Dat betekent voor de verpleegkundige in de MGZ

• Een “open mind”

• Breed kunnen kijken en analyseren

• Grote mate van zelfstandigheid

• Groot appel op verantwoordelijkheid

• Gebruik maken van creativiteit en flexibiliteit

• Maar eerst het probleem goedanalyseren !!!

Grote regionale verschillen

Page 9: Presentatie Huub Sibbing

9

Hoe komt dat nou ??Dat vraagt om een verklaring

Eerst het probleem goed onderzoeken: Gezondheidsmodel van Lalonde (WHO)

Zorg-

sys-

teem

Zorg-

sys-

teem

Page 10: Presentatie Huub Sibbing

10

• Andere determinanten uit model van Lalonde zijn heel ongelijk verdeeld.

• Op landelijk niveau zijn de verschillentussen gemeenten al in kaart gebracht.

• www.zorgatlas.nl

• www.cbs.nl

• etcZorgsys-teem

Fysieke omgevingsfactoren 1

• Huisvesting:

– koop- vs. Huurwoningen,

– kwaliteit huisvesting (vocht etc.)

– Ruimte woningen

Fysieke omgevingsfactoren 2

• Woonomgeving:

– speelmogelijkheden,

– veiligheid,

– verkeer

– industrie

– milieu

Je zult er maar wonen

Page 11: Presentatie Huub Sibbing

11

Verstrekkende gevolgen

Impact groene ruimte op gezondheid, ook voor volwassenen/ ouderen

• Mensen met een groene woonomgeving voelen zich gezonder. Dat niet alleen: ze zíjn ook gezonder, want ze bezoeken minder vaak de huisarts met gezondheidsklachten. Met name angsstoornissenen depressies komen minder vaak voor in groene omgevingen. De kans op een depressie is 1,33 keer zo hoog in buurten met weinig groen als in buurten met veel groen. Maar ook gezondheidsproblemen als hoge bloeddruk, hartklachten, rug- en nekklachten, ademhalingsproblemen, darmstoornissen, migraine en duizeligheid doen zich minder vaak voor (Maas, 2008).

Terug naar overgewicht bijkinderen

Page 12: Presentatie Huub Sibbing

12

Terug naar overgewicht bijkinderen 2

Je zult er maar wonen

Zorgsys-

teem

Sociale omgeving 1

• Bevolkingsopbouw:

– typen gezinshuishoudingen

– verhouding allochtonen-autochtonen, • Allochtonen is containerbegrip

• mate van inburgering

• Taalbeheersing

• Weg weten in Nederlandse Gezondheidszorg

Sociale omgeving 2

• Sociaal Economische Status:

– Percentage uitkeringstrekkenden,

– armoede

– werkloosheid,

– arbeidsongeschiktheid

Page 13: Presentatie Huub Sibbing

13

Page 14: Presentatie Huub Sibbing

14

Maatschappelijkeontwikkelingen

Invloeden al merkbaar bij geboorte

Vervolgens begin je aan je volwassen leven

Invloed arbeidsomstandigheden

Page 15: Presentatie Huub Sibbing

15

Invloed van geen werk

Invloed van beperkt inkomen

Of zelfs geen woning

Page 16: Presentatie Huub Sibbing

16

Invloed van stress

Culture of Poverty

• Meer overleven dan leven

• Korte-termijn-perspectief

• Leven in het nu

• Teleurgesteld in “het systeem”

• Wantrouwig

Uit VTV 2010

• “Aandacht voor gezond gedrag wordt in de dagelijkse praktijk vaak verdrongen door allerlei ongunstige leefomstandigheden zoals een veilige woonomgeving, , werkloosheid. Huurachterstand of schulden

• Een positieve aandacht en ondersteuning zou de draagkracht van mensen kunnen vergroten door de aandacht te richten op kracht ipv. op klachten en tekortkomingen

Kritische kanttekeningen bij preventie

• 2010: VTV: p.58:Veel interventies gaan voorbij aan de dagelijkse leefwereld van de doelgroep. Voor en werkloze laagopgeleide die rookt heeft het vinden van een baan een grotere prioriteit dan stoppen met roken.

• p.58: Beleidsmakers en gezondheidsprofessionals weten vaak niet wat onder mensen met een lage SES leeft.

• Uit onderzoek blijkt dat gezondheidsboodschappen door mensen met en lage SES vaak als betuttelend wordt ervaren: “veel moet en weinig mogen”.

Stapeling van ongunstige factoren in buurten

Page 17: Presentatie Huub Sibbing

17

De cirkel sluit zich 1De cirkel sluit zich 2

Laten we dit ook niet uit het oog verliezen

-Speelt niet alleen bij ouderen

-Maar net zo goed bij jongeren/ gezinnen

-Mix van gezondheidsproblemen, emotionele problemen, gedragsproblemenen sociale problematiek

-Eigenlijk gaat het dus om “complexehulpverleningsrelaties”

Kernpunten uit RVZ-adviesRegie aan de Poort (dec. 2012)

De groepen met “complexehulpverleningsrelaties” zijn heel divers:

-Laag opgeleiden/ lage SES

-Ouderen boven de 75 jaar

-Alleenstaanden, ook ouderen

-Niet-westerse migranten

-Geconcentreerd in achterstandswijken

Kernpunten uit RVZ-adviesRegie aan de Poort (dec. 2012)

Page 18: Presentatie Huub Sibbing

18

Reactie van de hulpverlening tot nu toe

-Preventie en Care gescheiden circuits

-Bij preventie: Nadruk op leefstijl

-Jeugd, volwassenen en ouderengescheiden circuits en heel verkokerd

-Somatische en psychische zorggescheiden georganiseerd en verkokerd

Kernpunten uit RVZ-adviesRegie aan de Poort (dec. 2012)

Daarom !!!!!

Brabant Dagblad 18 maart 2013

Leefwijzen, gedrag en gedragsverandering

Vrij naar Louis van Gaal:Zijn wij (de professionals) nou

zo slim of zijn zullie (de bevolking) nou zo dom?

Mensen doen soms heledomme dingen, maar waarom

doen ze het dan ????

Page 19: Presentatie Huub Sibbing

19

Wij weten wel beter

Verbetering gezondheid: een moeizaam proces

• Ongezond gedrag staat niet op zichzelf, maar hangt samen met sociale en fysieke omgeving

• Gezondheidsachterstanden zijn hardnekkigBoodschap uit de VTV-1993=VTV-1997=VTV-2002=VTV-2006=VTV 2010

• ...en verweven met achterstanden op andere terreinen: grote verschillen tussen buurten in gezondheid en risicofactoren

Culture of Poverty

• Meer overleven dan leven

• Korte-termijn-perspectief

• Leven in het nu

• Teleurgesteld in “het systeem”

• Wantrouwig

Kritische kanttekeningen bijpreventie

• Terpstra: Sluit niet aan bij perspectief“culture of poverty”

Resultaten uit onderzoek

Page 20: Presentatie Huub Sibbing

20

Als we het gedrag van mensen niet snappen, kunnenwe het ook niet veranderen

Belangrijk analysemodel:Model van Bronfenbrenner

Voorbeeld 1: Invloed van Peers Voorbeeld 2: Invloed van de media

Vergeet de reclame niet

Page 21: Presentatie Huub Sibbing

21

Er zin ook tegenbewegingen

Maar wat dacht je van deze En van deze

Bekendste merknamenwereldwijd ????

• Op 7: McDonalds

• En op 1: CoCa Cola

Kun je er aan ontsnappen ??

Page 22: Presentatie Huub Sibbing

22

Ja, ja, ja daar is ie weer In de kleinste plaatsjes in de bush

Zelfs diep in het Amazonegebied Kortom:

Even een vraagje:

• Wie van jullie is vegetarisch ??

• Waarom niet ??

• Wie koopt zijn eten bij de natuurwinkel ??

• Waarom niet ??

• Wie haalt regelmatig bij Appie Hein of de C1000 een kant-en-klaar-maaltijd ??

• Waarom wel ??

Motieven voor gedrag heel divers

Page 23: Presentatie Huub Sibbing

23

Kortom:

Ongezond gedrag of obese samenleving ??

Kritische kanttekeningen bijpreventie

• 2010: VTV: p.58:Veel interventies gaan voorbij aan de dagelijkse leefwereld van de doelgroep. Voor en werkloze laagopgeleide die rookt heeft het vinden van een baan een grotere prioriteit dan stoppen met roken.

• p.58: Beleidsmakers en gezondheidsprofessionals weten vaak niet wat onder mensen met een lage SES leeft. Uit onderzoek blijkt dat gezondheidsboodschappen door mensen met en lage SES vaak als betuttelend wordt ervaren: “veel moet en weinig mogen”.

Zorgsys-

teem

Page 24: Presentatie Huub Sibbing

24

Zorgsysteem 1

• Aan- of afwezigheid van gezondheidsvoorzieningen en professionele formele netwerken– Huisartsen,

– Verloskundigen

– Buurtnetwerken

– Hometeams

– schoolteams ed.

Zorgsysteem 2

Aan- of afwezigheid van welzijnsvoorzieningen:

• Buurtvoorzieningen

• club- en buurthuizen

Zorgsysteem 3

• Aan- of afwezigheid van informele netwerken:

• Buurtverenigingen

• Speeltuinverenigingen

• Eigen kracht conferenties

• ed.

Kritische kanttekeningen bijpreventie

• Hebben we dan niets geleerd in 30 jaar

• VTV: “veel gezondheidswerkers bij GGDen voelen zich niet of nauwelijks bekwaam om SEGV te verkleinen”

Blijkbaar doen we iets nog nietgoed genoeg

• In preventie en zorg staat veelal een te smalle individugerichte benadering van gezondheid centraal

• Uitsluitend focussen op gedrags- en leefstijlinterventies is ontoereikend. Dit vraagt ook dat preventiewerkers een breder maatschappelijk perspectief dienen te hanteren om naar preventie en gezondheid te kijken.

Conclusies uit VTV 2010

• Bij gezondheidsbevordering zijn vooral wetgeving en prijsmaatregelen effectief

• Niets wijst erop dat leefstijlcampagnes directe leefstijlverandering tot gevolg hebben. Van massamediale campagnes bestaat er geen enkel bewijs dat ze effectief zijn.

Page 25: Presentatie Huub Sibbing

25

Conclusies uit VTV 2010

• p.9/65: Gezondheidsbescherming levert veel gezondheidswinst op

• Fysieke omgeving is belangrijk aangrijpingspunt preventie

• Ook maatschappelijke omgeving is belangrijk aangrijpingspunt preventie

Lessen uit onderzoek 2.

• Actieve inbreng doelgroep onontbeerlijk

• Community-based-benadering succesvol

• Integrale benadering/ netwerkbenadering/ maatschappellijkebenadering onontbeerlijk

Hoe dan wel (VTV 2010)

• p.10: Het bereiken van laag-opgeleidenvereist extra aandacht.. Hierbij dient vooral rekening gehouden te worden met achterliggende maatschappelijke determinanten en aandacht voor fysieke en maatschappelijke omgeving

Recent verschenen

De Gezondheidsepidemie (Polder/ vd/ Lucht/ Kooiker)

• Centrale paradox: We worden gezonderen steeds meer zieken

• Van ZZ via GG is niet voldoende

• Van ZZ via GG naar Mens en Maatschappij (MM)

• “Nadruk op wijkgerichte preventie, uitgaande van de leefwereld van de doelgroep: “Community based”

Voorwaarden effectieve preventie (PHC)

• Gebaseerd op grondige analyse kern van het probleem

• Gebaseerd op grondige analyse doelgroep

• Aansluiting bij leefwereld doelgroep

• Actieve betrokkenheid doelgroep

• Empowerment

• Gebruik intermediairen

Empowerment-paradigma

• Wij zijn amechtig op zoek naar wat erfout gaat (“Blaming the victim”)/ negatieve etiketering

• Daarbij vergeten we dat er ook dingengoed gaan

• Ga niet uit van zwakte maar van kracht/ potentie

• Laat de voorbeelden van Jose van de Putte en Ferko Ory goed op je inwerken

Page 26: Presentatie Huub Sibbing

26

Preventiemodel van Caplan Informele steunsystemenuitermate waardevol

Informele steunsystemenuitermate waardevol

Invloed van het Zorgsysteem

• Multisectorale samenwerking

• Wijkgericht werken/ Community-based-benadering

De client/ patient leeft in meerdere werelden

• De gezondheidszorg is er maar een van

• In welke andere sectoren is jouwdoelgroep ook actief ???

• Wat weten we van die andere sectoren??

• Waarom is dat belangrijk dan ???

Wat zijn nou relevantesectoren ??

• Wonen

• Werk

• Welzijnswerk

• Politie/ justitie

• Poltiek (ambtenaren)

• Non-professonials

• Financien/ uitkeringen

• Onderwijs

Page 27: Presentatie Huub Sibbing

27

Kennis Sociale kaart

• Wat is hun doelgroep

• Wat is doelstelling

• Wat is hun werkwijze

• Hoe zijn ze te bereiken (fysiek, cultureel, procedureel)

Voorbeeld 1: Wijkgericht

• Wijkagent

• Concierge woningbouwcorporatie

• Club- en buurthuiswerk,

• Ouderenwerk

• Maatschappelijk werk

• Buurtsuper

• Bewonersorganisaties/ buurtcommitees

• etcetc

Community Based benadering

• De wijk, de buurt is je client

• “de Gezonde wijk”

• Verbind gezondheidsvraagstukken met maatschappelijke vraagstukken

• Multisectorale samenwerking

Community Based benadering

• Wijkgerichte interventies trachten de omgeving aan te pakken en bij bewoners van de wijk een verandering teweeg te brengen

Enkele voorbeelden

• Leefbare woonomgeving (lawaai, verkeer, overlast, vervuling)

• Veilige woonomgeving

• Tegengaan eenzaamheid en sociaalisolement

• Groenvoorzieningen

• Activering sociale steunsystemen

Maslow op wijkniveau

Page 28: Presentatie Huub Sibbing

28

Voorbeeld van Community-benadering

• Community that Cares (CtC)

• “Opzomeren”

• Zie onderstaand voorbeeld

Gezondheidsraad: Voor dik en dun

Voorbeeld van Community-benadering

Meest recent:Urban 40 (2014)

Prachtig Ebook met schitterendepraktijkvoorbeelden

Successen, Lessen. Tips

• Wijkanalyse samen met bewoners

• Integrale aanpak

• Betrokken bewoners

• Betrokken professionals

• Sluit aan bij bestaande initiatieven

Page 29: Presentatie Huub Sibbing

29

Successen, Lessen. Tips

• Borg inzet wijkverpleegkundige nieuwe stijl (Zichtbare Schakel)

• Luister naar behoeften bewoners

• Begin klein, al doende leert meer

• Investeer een fysieke omgeving

Systematiek 1: Gegevensverzamelen

Hoe kom je aan je informatie

• Veelal bekend maar je moet wel zoeken

• Soms uit onverwachte hoek: www.funda.nl

Community as a client vs. Community as a partner

• Let go “down under”

Ga nu op zoek naar het “verhaal”achter de cijfers

• Gebruik de kennis van sleutelfiguren

• Hou je eigen oren en ogen goed open

• Hoe goed ken jij jouw wijk ??

Systematiek 2: Diagnose

• Wijkdiagnose/ Community Needs Analysis

• Wijkgezondheidsprofiel

Page 30: Presentatie Huub Sibbing

30

Systematiek 3: Doelenformuleren

• Betrek bewoners bij je activiteiten(actieve participatie

• Stel je doelen niet te hoog: formuleer

samen met hen haalbare doelen die

aansluiten bij hun behoeften en leefwereld

• Koester succesjes, ook al zijn ze nog zoklein

Systematiek 4: Uitvoering

• Betrek andere partners erbij(woningbouwcorporaties, SocialeDienst, wijkagent etcetcetc.)

• Integrale aanpak

• Non-professionals heel waardevol, zelfsonmisbaar (bv. Bewonersorganisaties)

Voorwaarden voor goedemultisectorale samenwerking• Inzicht in elkaar functioneren

• Gedeeld belang (=geen gedeelde visie)

• Commitment

Lessen voor Hbo-Verpleegkundigen

• De probleemsituatie beperkt zich niettot jouw instelling

• Denk in ketenzorg-termen

• Zoek de win-win-situatie

• Treed buiten je klassiekereferentiekaders

Kortom:

• “ Je gaat het pas zien als je het door hebt” (JC)

Wat vraagt dit van de wijkverpleegkundige 1

• Treed buiten je eigen referentiekaders

• Maak het model van Lalonde, het ecologisch systeem van Bronfenbrenner, het preventiemodel van Caplan en het PHC-concept tot je “tweede ik”

• Richt je niet alleen op individuen maar ook op omgeving

• Ken je sociaal systeem (wijk/ school/ bedrijfetc).

Page 31: Presentatie Huub Sibbing

31

Wat vraagt dit van de dewijkverpleegkundige 2

• Verlaat je “Ivoren Toren:

• Investeer ook in relaties met non-professionals

• PHC en community-based benadering onontbeerlijk

• PHC is vooral een kwestie van attitude

Wat vraagt dit van de de wijkverpleegkundige 3

• Outreachend weken

• Samenwerken met sleutelfiguren

• Speel je signalen door naar het management en/of de politiek en/of de zorgverzekeraar

• De tijd is er rijp voor !!