27-11-2012

1

Overige levensvormen

Albert-Erik de Winter

Onderzoeksvragen:

• Wat is er aan levensvormen aanwezig in sloten met oud riet en jong riet en in tochtsloten

• Zijn er verschillen in aanwezigheid van levensvormen in deze sloottypen en kan dit verklaard worden aan de hand van beheer?

27-11-2012

2

Onderzochte levensvormen:

• Amfibieën• Vissen• Zoetwaterslakken• Waterkevers• Nachtvlinders (beperkt)• Zoogdieren (beperkt 2011)

27-11-2012

3

Oud riet(9 monsterpunten)

Jong riet(14 monsterpunten)

27-11-2012

4

Tochtsloot(5 monsterpunten)

Kenmerken sloten

27-11-2012

5

Amfibiefuik

Amfibiefuik

27-11-2012

6

Inhoud presentatie:

• Bosbeheer en Bloeiende bosranden?• Rol Dorpsvereniging Onderdendam• Onderdendamsterbos• Presentatie bosplan door groencommissie• Natuurwerkdagen• Vragen en opmerkingen

Amfibieën:

Inhoud presentatie:

• Bosbeheer en Bloeiende bosranden?• Rol Dorpsvereniging Onderdendam• Onderdendamsterbos• Presentatie bosplan door groencommissie• Natuurwerkdagen• Vragen en opmerkingen

Amfibieën:(5 soorten)

27-11-2012

7

Inhoud presentatie:

• Bosbeheer en Bloeiende bosranden?• Rol Dorpsvereniging Onderdendam• Onderdendamsterbos• Presentatie bosplan door groencommissie• Natuurwerkdagen• Vragen en opmerkingen

Vissen

Inhoud presentatie:

• Bosbeheer en Bloeiende bosranden?• Rol Dorpsvereniging Onderdendam• Onderdendamsterbos• Presentatie bosplan door groencommissie• Natuurwerkdagen• Vragen en opmerkingen

Vissen(8 soorten)

27-11-2012

8

Extra maatregelenAanplant stinzeplanten

Waterslakken

Extra maatregelenAanplant stinzeplanten

Waterslakken (18 soorten)

27-11-2012

9

WaterkeversWaterkevers

WaterkeversWaterkevers

(16 soorten)

27-11-2012

10

Nachtvlinders(15 monsterpunten/ 48 soorten)

Aardappelstengelboorder Hydraecia micacea Bleke grasuil Mythimna pallens Bonte grasuil Cerapteryx graminis Breedband huismoeder Noctua fimbriata Eenstip grasuil Mythimna unipuncta Egale rietboorder Arenostola phragmitiGammauil Autographa gamma Geelbruine vlekuil Amphipoea fucosa Gekraagde grasuil Mythimna ferrago Gele lis-boorder Celaena leucostigmaGestreepte rietuil Leucania obsoleta Gewone grasuil Luperina testacea Gewone stofuil Hoplodrina octogenaria Gewone worteluil Agrotis exclamationis Graswortelvlinder Apamea monoglypha Grote beer Arctia caja Haarbos Ochropleura plecta Halmrupsuiltje Mesapamea secalella Halmrupsvlinder Megapamea secalis Huismoeder Noctua pronuba Hyena Cosmia trapezina Kleine beer Phragmatobia fuliginosa Kleine huismoeder Noctua interjecta Kleine rietvink Simyra albovenosaKooluil Mamestra brassicae Koperuil Diachrysia chrysitis Levervlek Euplexia lucipara Moeras grasuil Apamea ophiogramma Morpheusstofuil Caradrina morpheus Nunvlinder Orthosia gothica Oranje bruinbandspanner Cidaria fulvata Puta-uil Agrotis puta 2Rietgrasuil Apamea unanimis Rietvink Euthrix potatoria Rookkleurige worteluil Euxoa nigricans Schaaruil Heda plebeja Smalvleugel rietboorder Chilodes maritimus Stippelrietboorder Chortodes brevilineaTrapeziumuil Xestia ditrapezium Variabele w-uil Lacanobia suasa Vierkantvlekuil Xestia xanthographa Wachtervlinder Eupsilia transversa Weidehalmuiltje Mesapamea didyma Zandhalmuiltje Mesoligia furunculaZeeuwse grasworteluil Apamea oblonga Zwarte c-uil Xestia c-nigrum

Bijzonderheden

Brakwaterkever (Agabus conspersus)

27-11-2012

11

Bijzonderheden

Verspreiding Brakwaterkever

Bijzonderheden

Waarnemingslocaties Groningen

27-11-2012

12

Bijzonderheden

Brakwaterkever (Agabus conspersus)

Vervolg 2011

• Nachtvlinderonderzoek afronden• Vervolgonderzoek naar amfibieën, vissen, waterkevers

en slakken• Overige mogelijkheden (hogere planten, zoogdieren, libellen)

Bescherming:•Rode Lijst (Kwetsbaar)•Flora en faunawet (tabel 3)•Conventie van Bern (Appendix lll)

Bescherming:• Rode Lijst (kwetsbaar)• Flora- en faunawet (tabel 3)• Conventie van Bern (appendix lll)

27-11-2012

13

Bijzonderheden

Verspreiding Waterspitsmuis 2000-2011

Monsterpunten

27-11-2012

14

Monsterpunten

• Aantal live traps 30• Vangperiode 5 t/m 8 augustus 2011

Monsterpunten

Gewone bosspitsmuis:• Totaal 40 vangsten• Maximum 5 exemplaren

27-11-2012

15

Monsterpunten

Veldmuis:• Totaal 10 vangsten• Maximum 4 exemplaren

Monsterpunten

Gewone bosspitsmuis:• Totaal 40 vangsten• Dag maximum 5 exemplaren

?

27-11-2012

16

Conclusies:

• Verschillen per sloottype te klein om praktisch beheeradvies te kunnen geven, hiervoor meer monsterpunten nodig

• Waarnemingen van brakwaterkever, waterspitsmuis en nachtvlinders bieden aanknopingspunten voor vervolgonderzoek

Onderzoeksvragen waterspitsmuis en

brakwaterwaterkever

• Wat is verspreiding/ voorkomen van deze soorten in sloten in agrarisch gebied in Noord - Groningen

• In wat voor habitat worden deze soorten hier aangetroffen• Welke beheermaatregelen zijn nodig om dit habitat in stand

te houden

27-11-2012

17

Onderzoeksvragen nachtvlinders

• Welke nachtvlindersoorten maken gebruik van rietsloten• Is er een voorkeur voor sloten met jong of oud riet• Hebben rietsloten een functie voor landelijk, regionaal en

lokaal bijzondere nachtvlinderpopulaties• Effect van gewassen en akkerranden

• Welke nachtvlindersoorten maken gebruik van rietsloten• Is er een voorkeur voor sloten met jong of oud riet• Hebben rietsloten een functie voor landelijk, regionaal n

lokaal bijzondere nachtvlinderpopulaties

Aardappelstengelboorder ( Hydraecia micacea )

27-11-2012

18

Met dank aan:Fred Bosman, Joke Hellenberg, Theo Buijs, Trudy van Wijk, Martijn Bakker, Leon Luijten,

Roy van Hezel, Jan van ‘t Hoff, Bert Lanjouw, Catri enus Rouwè, Leo Stockmann, Ivon Benus en alle grondeigenaren die hun medewerking hebben v erleend aan dit onderzoek.

Bedankt voor uw aandacht