Ppt welbevinden & betrokkenheid

38
ERVARINGSGERICHT WERKEN WELBEVINDEN & BETROKKENHEID

Transcript of Ppt welbevinden & betrokkenheid

Page 1: Ppt welbevinden & betrokkenheid

ERVARINGSGERICHT WERKENWELBEVINDEN & BETROKKENHEID

Page 2: Ppt welbevinden & betrokkenheid

FOCUSOP WELBEVINDEN EN BETROKKENHEID

Page 3: Ppt welbevinden & betrokkenheid

WELBEVINDEN

• een toestand waarin iemand zich bevindt

• er wordt aan de basisbehoeftes voldaan

• zich goed voelen

Page 4: Ppt welbevinden & betrokkenheid

WELBEVINDEN

OPDRACHT

• bekijk volgend filmpje

• detecteer de momenten van betrokkenheid

• lijst de kenmerken van betrokkenheid op

Page 5: Ppt welbevinden & betrokkenheid
Page 6: Ppt welbevinden & betrokkenheid

BASISBEHOEFTES

1. lichamelijke behoefte

2. behoefte aan affectie

3. behoefte aan veiligheid, duidelijkheid, continuïteit

4. behoefte aan erkenning

5. behoefte om zich als kundig te ervaren

6. behoefte aan zingeving

Page 7: Ppt welbevinden & betrokkenheid

SIGNALEN VAN WELBEVINDEN

Genieten en Plezier beleven

kinderen glunderen

kinderen babbelen spontaan

kinderen lachen

kinderen doen gek

kinderen zingen

Marie zit samen met Lore in een boekje te kijken. Ze zitten dicht naast elkaar, gezellig op de kussens. Marie draait de bladzijden om, om beurten duiden ze iets aan op de prenten en benoemen ze het. Af en toe zijn ze stilletjes aan het giechelen. Ze genieten.

Page 8: Ppt welbevinden & betrokkenheid

SIGNALEN VAN WELBEVINDEN

Ontspanning en innerlijke rust

kinderen lijken ontspannen (niet verkramp of gespannen)

kinderen voelen zich op hun gemak

kinderen stralen iets vredig uit

Guust komt met opgewekte pas de opvang binnen. Hij geeft zijn mama nog een kusje, zet zijn tas neer, en haalt er een auto uit om aan de begeleidster te tonen. In zijn enthousiasme rijdt hij er per ongeluk mee tegen de deur. Hij kijkt even op, lacht een beetje, ziet dat de begeleidster niet boos is, en speelt verder.

Page 9: Ppt welbevinden & betrokkenheid

SIGNALEN VAN WELBEVINDEN

Vitaliteit kinderen hebben een levendige blik kinderen stralen kinderen hebben een expressief gezicht kinderen hebben een trotse houding (neemt ruimte in) kinderen maakt een fitte indruk (intiatiefrijk) …

De sint is langsgekomen in de opvang, en Floor kan haar ogen niet geloven. Ze kijkt met grote ogen naar de tafel waarop de nieuwe verkleedkleren liggen. Ze vraagt aan de begeleider of ze dat van Sneeuwwitje eens mag aandoen. Ze is helemaal in de wolken, draait ermee in het rond, huppelt naar de spiegel, en bekijkt zichzelf met stralende ogen van top tot teen.

Page 10: Ppt welbevinden & betrokkenheid

SIGNALEN VAN WELBEVINDEN

Openheid kinderen zijn nieuwsgierig

kinderen nemen initiatief om contact te maken met anderen

kinderen staan open voor nieuwe dingen (situaties, speelgoed, begeleiders,…)

kinderen gaan in op uitnodiging ( zich afsluiten, wegtrekken)

kinderen voelen zich veilig

De onthaalmoeder vertelt dat er vandaag een nieuwe baby naar de opvang komt. Lies is dadelijk kandidaat om voor het kindje te ‘zorgen’. Wanneer de mama met het kindje binnen komt, loopt ze erop af, zegt ze hoe lief ze hem vindt, vraagt ze hoe hij heet, en duwt ze een rammelaar in zijn handjes.

Page 11: Ppt welbevinden & betrokkenheid

SIGNALEN VAN WELBEVINDEN

Spontaniteit, zichzelf zijn kinderen durven ruimte innemen

kinderen durven zichzelf zijn

kinderen durven zich te tonen

kinderen stellen vragen

kinderen kiezen voor wat ze leuk vinden

kinderen durven ‘neen’ zeggen

Wanneer de moeder van Irene de opvang binnen komt, springt Irene recht van de stoel waarop ze zat rond te kijken, loopt naar de auto-mat, begint al van ver te roepen dat ze met de auto’s heeft gespeeld, loopt achter een ander kind rondjes rond de tafel, en gooit zich dan in de armen van haar mama. De begeleidster staat vol verwondering te kijken naar het schouwspel... zo hebben ze de stille Irene nog nooit gezien.

Page 12: Ppt welbevinden & betrokkenheid

SIGNALEN VAN WELBEVINDEN

Spontaniteit, zichzelf zijn kinderen durven ruimte innemen

kinderen durven zichzelf zijn

kinderen durven zich te tonen

kinderen stellen vragen

kinderen kiezen voor wat ze leuk vinden

kinderen durven ‘neen’ zeggen

Wanneer de moeder van Irene de opvang binnen komt, springt Irene recht van de stoel waarop ze zat rond te kijken, loopt naar de auto-mat, begint al van ver te roepen dat ze met de auto’s heeft gespeeld, loopt achter een ander kind rondjes rond de tafel, en gooit zich dan in de armen van haar mama. De begeleidster staat vol verwondering te kijken naar het schouwspel... zo hebben ze de stille Irene nog nooit gezien.

Page 13: Ppt welbevinden & betrokkenheid

VOORWAARDEN VOOR WELBEVINDEN

Zelfvertrouwen, een positief zelfbeeld-het kind is weerbaar

-het kind is assertief

een baby huilt als een ander kind iets afpakt

een peuter maakt zich boos als een ander kind met zijn speelgoed speelt en pakt het terug

In voeling zijn met zichzelf-voortdurend in contact met eigen ervaringsstroom

-emoties vinden onmiddellijk een uitweg

-vol functioneren (vrij van opgekropte spanning en emoties)

Boris is een stil, teruggetrokken kind. Hij zit vaak in de groep, zonder deel te nemen aan het gebeuren. Wanneer hij op het kussen wil gaan zitten voor het verhaal, duwt Lowie hem weg. Boris gaat wat verderop zitten. Tijdens het eten probeert Maxime voortdurend de stukjes vlees uit Boris zijn bord te halen. Boris laat het gebeuren. Buiten pakt Lander snel de loopfiets die Boris net wou nemen. Boris gaat aan de kant zitten. Wanneer zijn papa Boris komt ophalen, gooit Boris zich op de grond, begint teroepen dat hij zijn jas niet wil aandoen, stampt naar vader, die hem uiteindelijk stevig oppakt, en mee naar huis sleurt.

Page 14: Ppt welbevinden & betrokkenheid

EEN STELLING

In het streven naar welbevinden moeten we oppassen voor verwennerij. We mogen niet aan alles toegeven. Het is

zoeken naar een gulden middenweg. We vermijden natuurlijk teveel frustratie maar confronteren kinderen beter al

onmiddellijk met het feit dat het leven geen ‘kermis’ is.

Page 15: Ppt welbevinden & betrokkenheid

EEN STELLING

Deze stelling klopt niet.

-werken aan welbevinden ≠ verwennen

≠ alles geven wat ze vragen

-kinderen hebben zelf een taak in werken aan welbevinden

basisbehoefte ‘zichzelf als kundig ervaren’ kan een kind alleen zelf tot stand brengen. Complimenten helpen maar het ‘ervaren van je kunde’ is een

persoonlijk proces. Kinderen moeten hier zelf EXPLOREREN, INITIATIEF nemen en hun competenties actief inzetten.

Page 16: Ppt welbevinden & betrokkenheid

WB maakt een persoon sterker

een kind met een hoog welbevinden vond een manier van omgaan met wereld, die de basisbehoeften bevredigt

een voortdurend laag WB leidt tot psychische problemen

• gevoelens verdringen, vervreemden van zichzelf• aantasting van zelfvertrouwen• onaangepast gedrag (hangerig, angstig, agressief,

huilerig,…)• terugval in ontwikkeling• …

PAS OP : niet elke frustratie leidt tot een emotioneel probleem !

BELANG VAN WELBEVINDEN

Page 17: Ppt welbevinden & betrokkenheid

BETROKKENHEID

Clara (19 md) speelt met de Duplo. Ze neemt het bedje en zoekt de pop om erin te leggen. ‘Baby? Baby?’, roept ze. Ze merkt dat ze zelf op de pop zit: ‘Oei!’. Ze moet zich dus verplaatsen om eraan te kunnen. Een hele operatie. Ze voorziet dat ze daarvoor te weinig plaats heeft en op het bedje terecht gaat komen. Daarom duwt ze dat eerst al een beetje verderop. Daarna kijkt ze waar ze haar handen kan neerzetten om van daar recht op haar benen te kunnen staan om de pop te nemen. Gelukt!

Ze gaat voorzichtig weer zitten, kijkt even achter zich of daar alles in orde is, en legt de pop in het bed. ‘Oei!’, de beentjes van het mannetje steken nog omhoog. Ze neemt de pop terug uit het bed en probeert de beentjes omlaag te plooien. Dat lukt niet dadelijk. Maar ze geeft niet op, haar tong komt uit haar mondje piepen, er verschijnt een frons in haar voorhoofd, ze zet wat extra kracht, en... gelukt!

Pop wordt opnieuw in het bed gelegd. Nu nog een deken. Ze speurt rond in haar omgeving. Gevonden! Verderop, aan de andere kant van de Duplo-blokkendoos: ‘Oei!’. Ze staat voorzichtig recht, kijkt waar ze haar voeten kan zetten, buigt zich over de doos, neemt het dekentje, kijkt achterom om te kijken waar ze kan gaan zitten, en ploft weer op haar billen neer. Net naast het bedje. Ze legt heel nauwkeurig de deken op de baby, en… glimlacht.

Page 18: Ppt welbevinden & betrokkenheid

Clara spreekt heel wat competenties aan

• grote motoriek• kleine motoriek• ruimtelijk voorstellingsvermogen• sociale ontwikkeling (omgang met

baby’s)• zelfsturing• …

Clara gaat helemaal op in de activiteit

• geconcentreerd• geboeid• gemotiveerd• ze overwint obstakels

• …

Wat zien we in deze casus gebeuren ?

BETROKKENHEID

Page 19: Ppt welbevinden & betrokkenheid

BETROKKENHEID

• een psychische toestand waarin iemand zich bevindt

• staat garant voor de ontwikkeling van competenties

• een hoge intensiteit

Page 20: Ppt welbevinden & betrokkenheid

STATE OF FLOW

Csikszentmihalyi

een toestand van hoge betrokkenheid en energie

tijd en ruimte vergeten

‘meegevoerd worden door de stroom’

motiveert en zet aan tot nieuwe uitdagingen

Page 21: Ppt welbevinden & betrokkenheid
Page 22: Ppt welbevinden & betrokkenheid

1. Duidelijke doelstellingen en regels

2. Onmiddellijke, eenduidige feedback

3. Evenwicht uitdaging en vaardigheden

4. Pos. bewustzijnstoestand (zorgeloos)

VOORWAARDEN VOOR EEN FLOW-ERVARING

OPDRACHT

• bekijk de voorwaarden om tot een flow-ervaring te kunnen komen

• bedenk en omschrijf een activiteit –en de voorwaarden- die hieraan tegemoet kom neem je eigen doelgroep als doelpubliek

Page 23: Ppt welbevinden & betrokkenheid

OPDRACHT

• bekijk volgend filmpje

• detecteer de momenten van betrokkenheid

• lijst de kenmerken van betrokkenheid op

BETROKKENHEID

Page 24: Ppt welbevinden & betrokkenheid
Page 25: Ppt welbevinden & betrokkenheid

• hoge concentratie

tijdvergeten bezig zijn• sterke intrinsieke motivatie

grote gedrevenheid• openheid voor de omgeving• intense (mentale) activiteit• grote voldoening door

bevrediging exploratiedrang• aan de grens van de eigen

mogelijkheden

KENMERKEN VAN BETROKKENHEID

Page 26: Ppt welbevinden & betrokkenheid

HOGE CONCENTRATIE

• duidelijk en opvallend kenmerk• gerichte aandacht op de bezigheid• afgesloten voor andere prikkels• reeds in de eerste levensweken

mogelijk

Page 27: Ppt welbevinden & betrokkenheid

MOTIVATIE

• persistentie (= lang in stand blijven)

buitenkant : gefocuste houding

binnenkant : drijvende kracht

komt voort uit INTRINSIEKE MOTIVATIE echte interesse en fascinatie, oprecht geboeid

Page 28: Ppt welbevinden & betrokkenheid

INTENSE MENTALE ACTIVITEIT

• BT heeft invloed op het waarnemen, het denken en het voorstellingsvermogen

- gretig opnemen van prikkels

- intense verwerking van die prikkels

- hiermee nieuwe ‘betekenis’ construeren• betekenissen worden intens ervaren

zintuigelijke ervaringen, redeneringen,

woorden, begrippen, …• de hersenen draaien op volle kracht• hele cognitief vermogen wordt ingezet

Page 29: Ppt welbevinden & betrokkenheid

VOLDOENING

• geeft energie en brengt je in vervoering• gevoel van “ik ben met iets cool bezig”

(onbewust)• bevredigend• zet aan tot nieuwe initiatieven

(herhaling of nieuwe uitdaging)

gebrek aan BT levert tegenovergestelde op : leegte en verveling

Page 30: Ppt welbevinden & betrokkenheid

EXPLORATIEDRANG

• exploratiedrang is een verzamelnaam voor intrinsieke beweegredenen :

-activiteitsdrang

-bewegingsdrang

-drang om zintuigelijk te ervaren

-drang op ‘greep’ te krijgen op de wereld

of weetdrang

Page 31: Ppt welbevinden & betrokkenheid

AAN DE GRENS VAN DE EIGEN MOGELIJKHEDEN

• Csikszentmihailyi (Flowtheorie)• evenwicht tussen gemakkelijk en moeilijk

= smalle zone van UITDAGING• Vygotsky : zone van naaste ontwikkeling• los van ontwikkeling, talent en

intelligentie• toepasbaar op elke menselijke activiteit

Page 32: Ppt welbevinden & betrokkenheid

SOORTEN BETROKKENHEID1. Emotionele betrokkenheid

is het resultaat van een intrinsiek motief

vb soep proberen te eten met lepel

2. Functionele betrokkenheidis het resultaat van een extrinsiek motief

vb soep eten uit hongergevoel

Emotionele betrokkenheid is enige vorm die IMPACT heeft op de ontwikkeling

-intense mentale activiteit

-vanuit exploratiedrang noodzakelijk te detecteren bij observatie

LET OP : beide vormen kunnen verweven zijn

Page 33: Ppt welbevinden & betrokkenheid

EMOTIONELE BETROKKENHEID EN GROEI NASTREVEN IN EEN ACTIVITEIT

Vier principes volgens Csikszentmihailyi

1.The Hook : aandacht trekken, nieuwsgierig maken door stimuli die interesse opwekken

2. Activeren : kind actief aan de slag brengen adhv opdrachten (volgens eigen leerstijl)

3. Flow: uitdaging bieden die tot flowervaring kan leiden

4. Complexere opdrachten : kind wil flow-ervaring verlengen en is daarom op zoek naar nieuwe uitdagingen

Page 34: Ppt welbevinden & betrokkenheid

METENVAN WELBEVINDEN EN BETROKKENHEID

Page 35: Ppt welbevinden & betrokkenheid

WB EN BT KAN JE METEN

• scanning van twee minuten• observatie : zich verplaatsen in het kind• score toekennen adhv vijpuntenschaal• lijst van signalen als indicatoren (om ons gevoeliger te maken bij het observeren)

• holistische benadering (één omvattende impressie na observatie)

Vraag bij welbevinden : zit het kind op dit moment goed in zijn vel en is het gelukkig in deze leef –en leeromgeving ?

Vraag bij betrokkenheid : was deze activiteit een intrinsiek gemotiveerde, intense ervaring ?

Page 36: Ppt welbevinden & betrokkenheid

VIJFPUNTENSCHAAL VOOR WELBEVINDEN

Page 37: Ppt welbevinden & betrokkenheid

SIGNALEN VOOR BETROKKENHEID

Page 38: Ppt welbevinden & betrokkenheid

VIJFPUNTENSCHAAL VOOR BETROKKENHEID