29.BeleidsparticipatieWaar is dat goed voor?

Vormingstweedaagse 2016

Beleidsparticipatie, waar is dat goed voor?

Beleidsparticipatie zou leiden naar

betere beslissingen, gedragen projecten, eigenaarschap...

Maar is dat wel zo?

We bouwen samen argumenten op

om anderen ervan te overtuigen

dat meer participatie

een positieve impact heeft op

gemeentelijk beleid.

Zo kijkt VVJ naar participatie

Participatie is een fundamenteel recht

van kinderen en jongeren

En lokale besturen hebben hier een belangrijke rol in te vervullen omdat ze een grote invloed hebben op de

directe leefomgeving van kinderen en jongeren

mosterd: Internationaal Verdrag voor de Rechten van het kind

Is er draagvlak voor participatief besturen?

Of er ruimte is om te groeien naar meer participatief besturen, hangt af van een aantal zaken:

• Welke voorgeschiedenis heeft het beleid voor kinderen en jongeren?

• Wie oefent het meeste invloed uit op het beleid?

• Tussen wie klikt het wel en tussen wie klikt het niet?

• Welke prioriteiten stelt het gemeentebestuur?

• …

… ‘wie’ = personen of groeperingen

Positieve impact van participatie

1. Kun je de positieve impact van participatie benoemen?

Ongeacht of deze start/eindigt bij kinderen en jongeren.

Mag ook algemeen burgerparticipatie zijn.

2. Kun je daar voorbeelden van geven, groot of klein?

3. Wanneer leeft, speelt die positieve impact? Op welk moment?

Hoe merk je dat?

Voor wie geldt die positieve impact?

Wie haalt voordeel uit de positieve impact?

Dus is participatie van K&J aan het beleid…

De wisselwerking tussen

het lokaal bestuur

en kinderen en jongeren

die resulteert in invloed op het beleid

Wat bedoelen we met ‘wisselwerking’?

• Het gemeentebestuur zet instrumenten in om de mening van kinderen en jongeren te horen, te ontvangen

EN

• Kinderen en jongeren hebben een mening en maken die kenbaar aan het gemeentebestuur / het gemeentebestuur pikt de mening op

EN

• Het gemeentebestuur gaat in gesprek met die kinderen en jongeren: hoe kan het al dan niet aan de slag met de input?

EN

• Het gemeentebestuur voert uit wat afgesproken is en betrekt geïnteresseerde kinderen en jongeren bij de uitvoering, evaluatie en bijsturing, dus kinderen en jongeren hebben het beleid beïnvloed

Wie zijn de kinderen en jongeren en wat is hun rol?

• Heel divers qua leeftijd, cultuur, economische status, woonplaats, religie, onderwijsvorm…

• Zowel individueel als verenigd

• Rol:→Laten hun stem horen op heel diverse manieren

→Nemen zelf initiatief

→Nemen deel aan participatie-initiatieven opgezet door het lokaal bestuur

→Hebben de keuze om niet te participeren / geen initiatief te nemen

Wat is het lokaal bestuur en wat is zijn rol?

• Wie:

→Wel: mandatarissen (politici)+ ambtenaren = bestuur van stad/gemeente

→Niet: bestuursorganen, adviesraden, middenveldorganisaties en andere

belanghebbenden

• Rol:

→Werken aan (draagvlak voor) meer participatief besturen doorheen het hele

bestuur

→Klimaat creëren voor bottom-up participatie

→Eerlijke participatie-initiatieven opzetten

→En zo kinderen en jongeren ruimte geven om het beleid te beïnvloeden

Participatie als instrument voor het bestuur

• Om initiatieven te detecteren die van onderuit groeien en te weten of en welke ondersteuning zij nodig hebben

• Om een netwerk uit te bouwen van mensen en organisaties die iets kunnen betekenen voor elkaar

• Voor beleid dat de juiste antwoorden biedt op de noden en behoeften van de burger, dus ook van kinderen en jongeren

• En dat dus effectiever is (doelen bereiken) en efficiënter (middelen voor de juiste zaken inzetten)

• En dus ook om draagvlak te creëren, legitimiteit voor beleid en bestuurders

Ook kinderen en jongeren participeren

• Wij geven kinderen en jongeren speciale aandacht in het beleidsproces, want:

→ Kinderen en jongeren hebben geen stemrecht

→ Hebben wél het recht om gehoord te worden

→ Maken zowat een derde uit van de bevolking

→ Zijn bovendien de enige ervaringsdeskundigen over hun leefwereld

→ En zíjn competent om deel uit te maken van het beleidsproces

→ Dus je kán hen op veel andere manieren betrekken bij het beleid

Participatie als investering in kinderen en jongeren

• Kinderen en jongeren kunnen door beleidsparticipatie hun competenties verder ontwikkelen:→ Kennis: van beleidsprocessen, van beleidsthema’s…

→ Vaardigheden: kritisch denken, kunnen komen tot consensus, teamwerk…

→ Attitudes: luisteren naar anderen/andere meningen, rekening houden met sterktes en zwaktes van elkaar…

• Jonge inwoners verantwoordelijkheid geven is een investering:→ In de lokale democratie: gemeentebestuur toont dat het in kinderen en

jongeren gelooft en jong geleerd is oud gedaan

→ In de toekomst van de gemeente: kindvriendelijk is ook mensvriendelijk, beleid afstemmen op de zwakste schakels in de samenleving

Wie wordt beter van participatie?

VOOR DE POLITIEK

VOORDELEN NADELEN

VOOR KINDEREN/JONGEREN

VOORDELEN NADELEN

Waar ontmoeten we elkaar?

Hoe participatief is hun houding?

Politiek

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Ambtenaar

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Kinderen en jongeren

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Bouwstenen voor participatief besturen

• Burgers zijn actor in het beleidBurgers, dus ook kinderen en jongeren, nemen zelf het initiatief om mee hun leefomgeving vorm te geven (‘actief burgerschap’) en nemen op die manier deel aan het beleid

• Strategie op lange termijnHet gericht zijn op de noden en behoeften van inwoners is verankerd in missie en visie van gemeentebestuur, maakt deel uit van een langetermijnstrategie

• De verantwoordelijkheid van politieke actorenHet is duidelijk hoe college en gemeenteraad omgaan met signalen van bevolking (uit initiatieven die bottom-up ontstaan + uit adviesraden en andere bestuurlijke initiatieven)

• Een rol voor ambtenarenRol kennen, mandaat en instrumenten krijgen om signalen op te pikken en mee om te gaan, gevormd om die rol te kunnen waarmaken

Op naar een strategie

Noden en behoeften missie, visie gemeentebestuur

1. Benoem de noden en behoeften van de doelgroep(en) waarvoor jij werkt

2. Hoe wil jij het beleid voor kinderen en jongeren op een meer participatieve manier gaan vormgeven?

Jij gaat mee bouwen!

• Binnen 1 maand

• Binnen 1 jaar