1

Cies GYSEN Advocaat-vennoot GD&A

PPS-trajecten in de zorg. Is de kortste weg tussen twee punten een recht(e)?

Colloquium zorg & vastgoed 20 maart 2014

I. INLEIDING

3

Stijgende uitgaven en bijkomende taken

◦ Pensioenuitgaven

Lokale besturen moeten pensioenuitgaven zelf financieren

◦ Brandweerhervorming

Prijskaartje cfr. Politiehervorming?

◦ Politiehervorming

◦ Stijging geboortecijfer

Bijkomende capaciteit kinderopvang en basisonderwijs

◦ Saneringsverplichting oppervlaktewater

Tegen 2027 nog jaarlijks 800 miljoen investeren t.o.v. 300 miljoen saneringsbijdrage en 100 miljoen Vlaamse subsidies

◦ Vergrijzing/verwitting

Financiële uitdagingen lokale besturen

4

Dalende inkomsten

◦ Economische crisis

Daling inkomsten uit personenbelasting

Bouw valt stil: opcentiemen OV volgen niet

50% leefloon ten laste van lokale besturen: turbo-effect minder fiscale inkomsten én meer uitgaven

◦ Federale dotatie politiezones volgt ritme kosten niet

Extra uitgaven Salduswet,…

◦ Verlies dividenden

Gemeentelijke Holding 50 miljoen / jaar,…

◦ Rechtspersonen belasten blijft onmogelijk

Geen aanvullende gemeentebelasting op Venn.B. of RPB, enkel op PB

Strikt financieel kader

◦ Financiële normen BBC

Financiële uitdagingen lokale besturen

5

Rechtspositieregeling

◦ Meerkost statuut

◦ Gebrek aan flexibiliteit

Infrastructuur

◦ Gebrek aan onderhoud

◦ Verouderd

◦ Nieuwe normen

◦ Gediversifieerde verwachtingen

Publiek beslissingsproces

◦ Beslissingstraject

◦ Openbaarheid

◦ Overheidsopdrachten

◦ Motivering

◦ …

“Structurele beperkingen”

6

Kerntakendebat

Probleem stopzetting OCMW-diensten!

Interne reorganisatie (bv. Gemeente / OCMW)

Optimaliseren gebruik en financiering publieke activa;

Heroriëntatie taak- en risicoverdeling tussen publieke en private sector. Betrokkenheid publieke en private partner wijzigt. Van zelf doen / uitbesteding naar samenwerking/sturen op output.

Wijziging van het speelveld

Lokale motor met lokaalspecifieke uitdagingen; Verouderde/verlieslatende bestaande structuren);

Vervaging grens gezondheidszorg welzijnszorg;

Nood aan bijkomende expertise op niveau exploitatie;

Personeelsproblematiek;

Nood aan schaalvergroting;

Kritische consumenten en nood aan diversificatie.

Samenwerken/netwerken wordt een noodzaak.

PPS

Boortmeerbeek

Oud Turnhout

Lier

Zoersel

DBFM (Vipa)

OCMW Verenigingen

Zorgbedrijf/zorgbedrijven

Audio

Wingene

Zedelgem

Ter Kempen

Wuustwezel

Intergemeentelijk samenwerken

Bocholt/Peer/Meeuwen

Financieel/operationeel/maatschappelijk:

◦ Schaalvergroting

◦ Integrale levenscyclusbenadering en efficiëntie

◦ Herwaardering kerntaken – bejaarde/patiënt staat centraal

◦ Multifunctionaliteit / creativiteit

◦ Fiscaal, Financieel / Benefit sharing / ESR

◦ Adequate risicospreiding (bv. terbeschikkingstellingsrisico bij privé)

Tussen woord en daad staan vaak (volatiele) wetten in de weg en praktische bezwaren: Federaal en organiek kader;

OCMW-decreet;

Provincie- Gemeentedecreet, Decreet Intergemeentelijke

Samenwerking;

Facilitair Decreet 18 juli 2003;

Woonzorgdecreet; Randvoorwaarden: overheidsopdrachten, ruimtelijke ordening,

fiscaliteit, milieu, subsidiereglementeringen (Vipa, Gesco, Sociale Maribel, Riziv) …;

Eerst denken dan doen!

• Identificatie

• Doelstelling(en)/behoeften/Programma van Eisen

• Omgevingsanalyse

• Engagement/draagvlak/stakeholders/communicatie

• Structurering (Publiek-publieke afstemming)

• Projectorganisatie: situering/omvang, opdracht,

scope/termijn, vereiste resultaten/diensten, …

• Goedkeuring (voor zover vereist)

Vergunningen/erkenningen/subsidies/grondposities

• Ondersteuning (juridisch/ontwerper/financieel…)

II. Contractuele PPS

Afstoting/stopzetting?

Overdracht zakelijke rechten (onder voorwaarden);

Art. 61 organieke wet;

Promotieovereenkomst (DBF);

DBFM;

Concessies werken en diensten (dienstverlening of DBFMO).

◦ Probleem Vipa

• Keuze private partner(s):

• 1 op 1 mogelijk? Exclusieve posities?

• Vergunningen/erkenningen

• Grondposities

• Contractueel

• Markt:

• Aankondiging

• Selectieleidraad

• Gunningsleidraad

• Onderhandelingen (meestal bij complexe projecten)

• Overeenkomst

• Gunning

Bv. Oud-Turnhout

• Voortraject

• 2008-2009 Marktonderzoeken woonnoden

• 2009-2010 Publiek-publieke afstemming: RO, mobiliteit,

financieel, Gemeente/OCMW

• 2010 Juridische advisering / definiëren PVE

• Juli-augustus 2010 stuurgroep

• Keuze partner (promotieovereenkomst/DBF)

Oktober november 2010 aankondiging/selectieleidraad

Januari 2011 Indienen selectiedossiers (8)

Mei 2011 selectie (3)

• Keuze partner

Juni 2011 gunningsleidraad

September 2011 Indienen offerte (2)

November 2011 Toelichtingsvergadering kandidaten

December 2011 Verslag Beoordelingscommissie

Januari 2012 Bijkomende verduidelijkingen

April 2012 Verslag beoordelingscommissie en onderhandelingsnota

Mei 2012 Onderhandelingscommissie

Juni 2012 BAFO / verslag beoordelingscommissie / Selectie preferred

bidder

Juli – september 2012 Onderhandelingen/werkgroepen/aanbod

Oktober 2012 Gunning

III. PARTICIPATIEF SAMENWERKEN

Stringent kader

Specifieke wettelijke regelingen

Titel VIII Hoofdstuk 1 (Publiekrechtelijke vereniging)

Titel VIII Hoofdstuk 2 (Ziekenhuizen)

Titel VIII Hoofdstuk 3

Titel VIII Hoofdstuk 4 (Woonzorgcentra)

19

Specifiek kader bij decreet gecreëerd voor bestaande WZC’s

Leden

Bewaakte VZW:

◦ VZW-wetgeving en/versus OCMW decreet

◦ Garanties uitbating:

Continuïteit dienstverlening

Democratische controle

Ideologisch profiel

Opnamebeleid / prijszetting

Buitengerechtelijke ontbinding

Titel VIII Hoofdstuk 4 (Woonzorgcentra)

20

Soepeler privaatrechtelijk kader en mogelijkheden bedrijfsmatige

aanpak:

◦ Beslissingsprocessus

◦ Openbaarheid bestuursdocumenten / formele motivering

◦ Geen BBC / toezicht

Rechtspositieregeling

Schaalvoordelen

Importeren bijkomende know-how

Financiële inbreng

(…)

Mogelijke voordelen titel VIII hoofdstuk 4

• Ïdentificatie/projectstructurering/voortraject

• Keuze partner / onderhandelingen / waardering

Overheidsopdracht?

• Samenwerkingsovereenkomst

Basisafspraken en uitgangspunten

• Principe beslissing OCMW en partners

• Overleg toezicht

• Sociaal Overleg / Communicatie

• Oprichtingsbeslissing OCMW

22

Oprichtingsdossier

◦ Grondige motiveringsnota

◦ Duidelijk bestuursplan

Opdracht

Organisatie

Rechten en plichten

Waarborgen

◦ Financieel plan

Bedrijfsopdrachten

Financiële middelen/structuur

Controle

◦ Statuten

Deelgenoten / stemmenaantal

Inbreng / verbintenissen en bijdragen

Communicatie OCMW

Bestemming vermogen (…)

Traject

• Gemeenteraad

• Goedkeuring Vlaamse Regering

• Implementatie

• Publicatie

• Neerlegging

• Algemene vergadering

• (…)

24

Onvolkomenheden wettelijk kader

◦ OCMW-decreet / organieke wet

◦ Woonzorgdecreet

Sociaalrechtelijk

Responsabiliseringsbijdrage

Fiscaal

Subsidies (VIPA, RIZIV, Sociale Maribel, Gesco…)

(…)

Aandachtspunten

IV. UITSMIJTER

26

Art. 3,9° wet:

“Concurrentiedialoog: de gunningsprocedure waaraan elke belangstellende aannemer, leverancier of dienstverlener mag vragen deel te nemen en waarbij de aanbestedende overheid een dialoog voert met de voor deze procedure geselecteerde kandidaten, teneinde één of meer oplossingen uit te werken die aan de behoeften van de aanbestedende overheid beantwoorden en op grond waarvan de gekozen kandidaten zullen worden uitgenodigd om een offerte in te dienen”

Technisch, financieel juridisch complexe opdrachten

Uitsmijter: Concurrentiedialoog

27

1. Aankondiging

2. Aanvraag tot deelneming (selectie) (tweestapsprocedure)

3. Selectie + uitnodiging tot deelname aan de dialoog

4. Beschrijvend document: behoeften, eisen én (gewogen) gunningscriteria

5. Dialoog met elke deelnemer afzonderlijk (al dan niet in opeenvolgende fases)

6. Opmaak bestek + uitnodiging tot indiening eindofferte (na keuze één of meer oplossingen)

7. Indiening eindoffertes

8. Eventueel: vraag tot precisering (niet wezenlijk wijzigen!)

9. Gunning: keuze van de economisch voordeligste offerte

10. Sluiting door ondertekening overeenkomst

Traject concurrentiedialoog

CONCLUSIES

29

Kantoor te Mechelen Antwerpsesteenweg 16-18

B-2800 MECHELEN

+32 15 404940

+32 15 276276

info@gdena-advocaten.be

www.gdena-advocaten.be

Kantoor te Westerlo 4WINGS - Nijverheidsstraat 13

B-2260 WESTERLO

+32 14 57 46 52

+32 15 276276

info@gdena-advocaten.be

www.gdena-advocaten.be

© Steven Michiels