17/12/2015

1

Effecten van redelijke aanpassingen

en inclusie op leerresultaten

Dieter Baeyens

Inhoud

• Als je het aan de studenten vraagt …

“subjectieve” beoordeling

aandachtspunten

• Als je het aan de onderzoeker vraagt …

“objectieve” beoordeling

aandachtspunten

• Conclusies & Alternatieven

RA gebruikers RA niet-gebruikers

OBPWO Inclus-HO (Emmers et al.,

2015; Petry & Baeyens, 2013-2015)

17/12/2015

2

RA gebruikers RA niet-gebruikers

Wat we aanbieden:

• wordt als effectief ervaren

↔

RA gebruikers RA niet-gebruikers

Wat we aanbieden:

• wordt als effectief ervaren

• vertoont weinig variatie

(“standaardcontracten”)

RA gebruikers RA niet-gebruikers

Waarom RA niet aangeboden?

• limieten van “redelijkheid” worden

duidelijk

17/12/2015

3

RA gebruikers RA niet-gebruikers

Waarom RA niet aangeboden?

• limieten van “redelijkheid” worden

duidelijk

• angst voor stigma

RA gebruikers RA niet-gebruikers

Waarom RA niet aangeboden?

• limieten van “redelijkheid” worden

duidelijk

• angst voor stigma

• identiteitsbeleving“Misschien is het ook van niet

geholpen willen worden? Ik wil

dat ook zelf overwinnen”.

RA gebruikers RA niet-gebruikers

Het niet verwachten van effect:

• optimale toewijzing?

• onvoldoende kennis?“Ik wist niet wat examens in

het hoger onderwijs inhielden,

dus ja, ik heb dat dan niet

aangevraagd. Voor hetzelfde

geld haalt het toch niets uit.”

17/12/2015

4

Aandachtspunten

• Diversiteit en contextafhankelijkheid van de beperking

o “Moeite met volgehouden aandacht” (ADHD, n=91)

010

20304050

607080

Jansen et al., subm.

Aandachtspunten

• Diversiteit en contextafhankelijkheid van de beperking

• 26 + 8 weken tot uw dienst?

RA % gebruikers

Evaluatie Langere examenduur 75.00

Onderwijspraktijk Gebruik laptop bij

alle werkvormen

40.00

Emmers et al., 2015

Inhoud

• Als je het aan de studenten vraagt …

“subjectieve” beoordeling

aandachtspunten

• Als je het aan de onderzoeker vraagt …

“objectieve” beoordeling

aandachtspunten

• Conclusies & Alternatieven

17/12/2015

5

Redelijke aanpassingen, hoe werkt het?

Sireci et al., 2005

Interactie hypothese Differential boost

Hebben studenten met ADHD voordeel

bij langere examentijd?

Jansen et al., in prep.

Experiment

• Curriculum a-specifiek examen (meerkeuze en open

vragen): wiskundig inzicht (12), redeneren (9 items),

begrijpend lezen (14 items)

• 3 parallelversies in 3 tijdscondities aangeboden

• 3 groepen: studenten zonder functiebeperking (n=70), met

ADHD (n=30), met ASS (n=15)

Tijdsconditie

+ 0% (1h00)

+ 33% (1h20)

+ 50% (1h30)

Jansen et al., in prep.

17/12/2015

6

Studenten met ADHD

22,45

15

17

19

21

23

25

27

29

ADHD

Prestatie (max. 35)

0% 33% 50%

Jansen et al., in prep.

Studenten met ADHD

22,45 22,75

15

17

19

21

23

25

27

29

ADHD

Prestatie (max. 35)

0% 33% 50%

n.s.

Jansen et al., in prep.

Studenten met ADHD

22,45 22,7523,3

15

17

19

21

23

25

27

29

ADHD

Prestatie (max. 35)

0% 33% 50%

n.s.

n.s.

Jansen et al., in prep.

17/12/2015

7

Studenten met ADHD

26,7526,13

26,7

15

17

19

21

23

25

27

29

ADHD hoog ADHD laag

Prestatie (max. 35)

0% 33% 50%

n.s.

n.s. n.s.

Jansen et al., in prep.

Studenten met ADHD

26,75

19,58

26,13

20,5

26,7

21,83

15

17

19

21

23

25

27

29

ADHD hoog ADHD laag

Prestatie (max. 35)

0% 33% 50%

n.s. n.s.

p<0.05

Jansen et al., in prep.

Geeft langere examentijd aan de studenten

met ADHD oneerlijk voordeel?

Sireci et al., 2005

Differential boost

17/12/2015

8

Studenten zonder functiebeperking

28,6

21,8

26,9

23,7

28,1

21,8

15

17

19

21

23

25

27

29

31

Controle hoog Controle laag

Prestatie (max. 35)

0% 33% 50%

n.s.

n.s. n.s.

n.s.

n.s. n.s.

Jansen et al., in prep.

Interactie hypothese

18

20

22

24

26

28

30

0% 33% 50%

Prestatie (max. 35)

ADHD laag Controle totaal

p=.001 n.s.

Jansen et al., in prep.

Welke strategieën gebruiken studenten

tijdens de langere examentijd?

Jansen et al., in prep.

17/12/2015

9

Groep +0% +50% Effect

van

RA?

Effect

van

groep?

Kernwoorden aanduiden

in begrijpend leestaak

Controle 1.20 (0.52) 1.40 (0.88) n.s. n.s.

ADHD laag 1.42 (1.17) 1.42 (1.17) n.s.

Strategiebevraging

• Bevraging over gebruik van effectieve strategie op 5-

puntsschaal

o 1 = Ik gebruikte deze strategie nooit

o 5 = Ik gebruikte deze strategie altijd

Jansen et al., in prep.

Aandachtspunten

• Holistische benadering

o Strategie

o Basisvaardigheden

• Bv. studenten in 1Ba met ASS: meer problemen met spellen,

wiskundig inzicht (wanneer opgave talig aangeboden), …

Callens et al., 2012 (dyslexie); Tops et al., subm. (ASS)

Voorbereiding begint reeds in

secundair onderwijs

Aandachtspunten

• Holistische benadering

o Strategie

o Basisvaardigheden

• Oude recepten inspireren (maar werken niet altijd)

Naar een centraal

registratiesysteem ?

Emmers et al., 2015

17/12/2015

10

Aandachtspunten

• Holistische benadering

o Strategie

o Basisvaardigheden

• Oude recepten inspireren (maar werken niet altijd)

• Evalueren:

o Begeleiders: 69%

• Informeel

o Studenten: 32%

o Docenten: 35%

“Die evaluatie gebeurt bij ons

heel impliciet, in de zin dat bij

studenten waar het goed loopt

er eigenlijk niet geëvalueerd

wordt.”

Emmers et al., 2015

Inhoud

• Als je het aan de studenten vraagt …

“subjectieve” beoordeling

aandachtspunten

• Als je het aan de onderzoeker vraagt …

“objectieve” beoordeling

aandachtspunten

• Conclusies & Alternatieven

Conclusies

• Redelijke aanpassingen zijn potentieel effectief m.b.t.

leerresultaten …

• … als ze de diversiteit en de contextafhankelijkheid van de

functiebeperking mee in rekening nemen (individu)

• … als er binnen de instelling wordt geïnformeerd,

gesensibiliseerd en opgevolgd vanuit een holistisch

perspectief (onderwijsinstelling)

• … als de overheid hiertoe een gepast kader aanbiedt

(maatschappij)

17/12/2015

11

Conclusies & Alternatieven

• Redelijke aanpassingen zijn potentieel effectief m.b.t.

leerresultaten …

• … maar blijven een ad hoc oplossing wanneer de

afstemming tussen individu en context niet optimaal wordt

gerealiseerd

UDL als hét alternatief?

Conclusies & Alternatieven

• UDL:

o Gaat uit van diversiteit en flexibiliteit

o “Good practices” van onderwijs

o Openstaande vragen:

• Wat moet het minimaal inhouden?

• Hoeveel flexibiliteit kan een docent aan?

• Werkt het voor iedereen (bv. ASS, keuzestress)?

• Waar ligt het kantelpunt UDL & redelijke aanpassingen?

• …

Uitdaging weggelegd voor diverse actoren zoals early

adopters, SIHO, de overheid, …

Conclusies & Alternatieven

aangepast van Heelan, 2014

Pers

oon &

Om

gevin

g

Se

nsib

ilise

ren

17/12/2015

12

Student: Volharding & Creativiteit

Student met ADHD die moeilijk kan blijven stilzitten

“Als ik even dringend moet bewegen,

vraag ik of ik het raam mag

openzetten omdat ik het zogezegd te

warm heb. Als ik chance heb, krijgt

iemand het koud en kan ik even erna

alweer opstaan om het raam te gaan

sluiten.”

1+1=3

Katja

Petry

Ilse

Noens

Dorien

Jansen

Elke

Emmers

Laura

Mattys

Lotte

Van Dyck

17/12/2015

13

Dieter.Baeyens@ppw.kuleuven.be

KU Leuven

OE Gezins- en Orthopedagogiek

Leopold Vanderkelenstraat 32

3000 Leuven