1

Diaspora jaagt

het debat aanPolitiek Café

Thema’s: Integratie, Participatie en Asielbeleid en

Migratie & Ontwikkelingssamenwerking

2

3

Diaspora jaagt

het debat aanPolitiek Café

Thema’s: Integratie, Participatie en Asielbeleid en

Migratie & Ontwikkelingssamenwerking

4

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen

van 2012 zijn de visies van de politieke partijen over

integratie, migratiebeleid en ontwikkelingssamen­

werking belangrijker dan ooit voor migranten. Wat

hebben de politici voor ons in petto? En wat betekenen

die visies in de praktijk voor migranten en de rol van

de diaspora in Nederland?

Het Diaspora Forum for Development (DFD) zocht

antwoord op deze en andere vragen en organiseerde

daartoe twee politiek café’s waarin vertegenwoor­

digers van de grote politieke partijen hun standpunten

konden toelichten en in discussie treden met de

diaspora over thema’s die hen aan het hart gaan.

Met de debatten wilde DFD ook de politici en diaspora

met elkaar verbinden, en de diaspora helpen actief

deel te nemen aan een democratisch proces. Het eerste

politiek café met als thema “integratie, participatie

en asielbeleid”, vond plaats op 24 augustus 2012 in

een bijna afgeladen Nutshuis in Den Haag. Het tweede

Politiek Café was op 31 augustus 2012 in de Balie in

Amsterdam onder het thema “migratie en ontwik­

kelingssamenwerking”.

De Politiek Cafés hadden het karakter van een open

debat waarbij alle aanwezigen de kans kregen om

mee te discussiëren. De resultaten van deze debatten

vindt u in dit verslag, welke is bedoeld als weerspiege­

ling van de twee debatten en niet noodzakelijkerwijs

de standpunten van DFD verwoordt.

Dat neemt niet weg dat DFD terugkijkt op twee

geslaagde avonden met prikkelende ideeën van zowel

de politici als het publiek. In dat licht wil ik van

de gelegenheid gebruik maken om alle politici, hun

medewerkers en DFD leden nogmaals hartelijk te

bedanken voor hun deelname aan de discussies.

Een bijzonder woord van dank gaat uit naar Brigitte

Mugiraneza, directeur van evenementenorganisatie

LYNCKX. Brigitte nam de organisatie van beide

debatten geheel op zich en had daarmee niet alleen

mij veel werk uit handen genomen maar ook twee

evenementen neergezet waar DFD trots op is.

Vanzelfsprekend dank ik ook debatleidster Alberta

Opoku, tekstschrijver Sergingho Roosblad, onze sta­

giair Stephan Grifitth, en de fotografen Teddy Dako

en Evert Jakobs voor het prachtige beeldmateriaal.

Ten slotte bedank ik een ieder die direct of indirect

heeft bijgedragen aan de discussies en hoop ik dat

we ook na de verkiezingen met elkaar van gedachten

blijven wisselen over genoemde en andere thema’s.

Ik wens u veel leesplezier en we zien u graag bij

onze volgende activiteiten.

Sento Deng,

voorzitter Diaspora Forum for Development

Inleiding

5

Debat 1: Integratie, Participatie

en Asielbeleid

24 augustus 2012- Het Nutshuis- Den Haag

6

De avond werd welkom geheten door Santo Deng,

voorzitter van het DFD, die ook namens bestuur en

de organisatie het publiek dankte voor hun aanwe­

zigheid. “Politiek is voor veel mensen interessant ge­

worden door ontwikkelingen afgelopen twee jaar”,

aldus Deng. “Dit is een gelegenheid voor alle par­

tijen om hun visie te geven over asiel, integratie en

participatie.” Deng benadrukte dat het niet gaat om

een debat tussen alleen de partijen, maar ook met

de aanwezigen. “Aan het eind van avond hoop ik dat

men weet op welke partij zij gaan stemmen”, grapte

Deng. Hij benadrukte dat men moet stemmen om­

dat het cruciaal is voor de toekomst van allen. “Niet

alleen voor ‘Nieuwe Nederlanders’, maar voor een

mooi Nederland.”

Vervolgens werd de moderator van de avond voor­

gesteld: Alberta Opoku. Zij is een freelance jour­

naliste die voor verschillende media heeft gewerkt

zoals het Parool en Radio Nederland Wereldomroep

en momenteel bezig is met het schrijven van een

boek over alleenstaande moeders. Nadat Alberta

het woord overnam benadrukte ze nogmaals dat het

niet ging om een debat tussen de zes leden van het

panel, maar dat het zevende lid het publiek was, die

niet moest schromen om vragen te stellen of opmer­

kingen te geven.

Met de Tweede Kamerverkiezingen van 12 september 2012 voor de deur

organiseerde het Diaspora Forum for Development (DFD) een tweetal

zogeheten ‘Politieke Café’s’ in Den Haag en Amsterdam. Tijdens deze

avonden gingen kandidaat­Kamerleden met elkaar en vooral met het

publiek in debat over een aantal onderwerpen die met name migranten

aan het hart gaan; asiel en migratie, maar ook ontwikkelingssamenwerking.

Diaspora jaagt het debat aan

7

CU

De tweede deelnemer van het debat die werd voor­

gesteld was Ixora Balootje (23) van de Christen Unie

(CU). “Ik zal zeker niet in de Kamer gaan evangeli­

seren, dat is voor de kerk. Maar ik ga wel laten zien

dat je als jong persoon in de Kamer kan komen en

invloed uitoefenen op het beleid.”

PVDA

Volgens Désirée Bonis, voormalig topambtenaar op

het ministerie van Buitenlandse Zaken en voormalig

ambassadeur in ondermeer Syrië, moet Nederland

zich “niet meer achter de dijken verschuilen.” De

nummer 9 op de lijst van de Partij van de Arbeid

(PvdA) heeft dat voornamelijk gemist bij het hui­

dige kabinet. “We isoleren ons in Europese Unie en

globaal. Nederland moet deze reputatie herstellen.”

CDA

Hierna werd snel overgegaan tot het voorstellen van

de kandidaat Kamerleden, om te beginnen met

Mitra Rambaran van het Christen-Democratisch Ap-

pèl (CDA), nummer 49 op de lijst en momenteel ge­

meenteraadslid in Den Haag. “Als raadslid ga vaak op

pad om te horen wat er leeft bij de mensen, om dit

te vertalen naar beleid. Als ik in de Kamer kom zal ik

op de zelfde manier blijven werken”, zei Rambaran.

GL

Inge Vianen van GroenLinks (GL) is eveneens een

raadslid in Den Haag en staat op nummer 18 van de

lijst. Zij zal, op de vraag hoe zij haar idealen in de

Tweede Kamer zal vertalen zich “meer focussen op

een groene en eerlijke samenleving.”

8

SP

Kandidaat lid voor de Socialistische Partij (SP) en

nummer 23 op de lijst, Maureen van der Pligt is

eveneens een raadslid, echter in de stad Amster­

dam. Volgens haar zijn de idealen van de partij in de

stad nog niet bereikt omdat “we niet aan de knop­

pen zitten.” Volgens het raadslid zijn er helaas nog

te veel jongeren die moeite hebben met meedraaien

in de Nederlandse samenleving. “50 procent van de

‘Nieuwe Nederlanders’ in Amsterdam is werkeloos.

Dat zijn schrikbarende cijfers en dat komt mede

door het beleid van het afgelopen kabinet.”

VVD

De laatste deelnemer aan het debat in Den Haag was

Ingrid de Caluwé van de Volkspartij voor Vrijheid

en Democratie (VVD). Dit huidig Kamerlid en num­

mer 41 op lijst vindt dat de partij op het vlak van

asiel en integratie streng en rechtvaardig moet zijn.

“Als je voor Nederland kiest moet je kansen grijpen.”

Eerste stelling: stop specifiek asielbeleid

Per onderwerp, asiel, immigratie en participatie, werden drie stellingen voorgelegd door

Alberta Opoku. De eerste, over het asielbeleid, werd als volgt ingeleid en vervolgens geponeerd:

De restrictieve en ontmoedigende nieuwe Vreemdelingenwet die ruim 10 jaar geleden is ingegaan,

heeft veel vruchten afgeworpen: het aantal asielverzoeken is nog nooit zo laag geweest als nu:

van 45.000 in 1998 naar 13.500 in 2011. Nederland houdt zich al aan internationaal­rechtelijke

afspraken aangaande vluchtelingen en asielzoekers. De vraag is of je voor ruim 13,5 duizend

mogelijke asielaanvragen zoveel middelen moet steken in apart beleid. De stelling luidt dan ook:

Nederland moet stoppen met het voeren van specifiek asielbeleid en het

geld steken in een samenhangend migratiebeleid.

9

VVD: ban fraude

Hoewel de partijen aan de rechterkant van het poli­

tieke spectrum ook liever een scheiding van asiel en

migratie gehandhaafd zien, willen zij liever de focus

leggen op een streng beleid. “Voor de VVD moet er

ruimte blijven voor vluchtelingen”, aldus mevrouw

de Caluwé. “Maar er zijn anderen die hier komen en

die dienen twee aanvragen in. Een voor asiel en een

voor een verblijfsvergunning. Dat kan niet. Je bent

één óf het ander.”

Mevrouw de Caluwé gaf voorbeelden van Russen en

Noord­Afrikanen die volgens haar naar Nederland

komen uit economisch perspectief. En die moeten

volgens haar terug als ze kansarm zijn. Hierop volg­

de de eerste opmerking uit het publiek: “Veel boot­

vluchten werkten eerst vredig in Libië en zijn nu naar

de Europese Unie gekomen omdat ‘wij’ het land zo­

nodig moesten bombarderen. Anders waren ze hier

niet gekomen. Dus de beste manier om het aantal

asielzoekers terug te dringen is ophouden met het

ondersteunen van corrupte regimes in Afrika. Zolang

de EU dat blijft doen, dan blijven ‘ze’ komen.” VVD

Kamerlid De Caluwé: “Daar heeft u deels gelijk in,

maar Libië is een apart geval. Veel mensen uit West­

Afrika komen via Marokko hierheen, op zoek naar

beter werk, dat bedoel ik met kansarme migranten.”

Na een ronde langs de verschillende deelnemers werd

snel duidelijk dat alle partijen liever de huidige situ­

atie van asielbeleid en migratiebeleid gehandhaafd

willen zien. Met name om het feit dat aanvragers van

asiel hun land hebben moeten ontvluchten voor oor­

log of vervolging, in een andere situatie zitten dan zij

die om economische redenen naar Nederland komen.

Opvallend was echter dat de panelleden de termen

asielzoeker, vluchteling en migrant door elkaar ge­

bruikten als waren ze inwisselbaar, terwijl het juri­

disch heel andere categorieën nieuwkomers betreft

met geheel eigen rechten. De PvdA herinnerde het

publiek en de partijen aan het feit dat Nederland

gebonden is aan bijvoorbeeld het Internationaal

Vluchtelingenrecht. “En dat geeft rechten aan vluch­

telingen en dus ook recht op ontvangst en daardoor

hebben vluchteling eneen andere status dan andere

migranten en andere situaties zoals familiehereni­

ging”, aldus mevrouw Bonis.

GL: kinderpardon

Als het aan GroenLinks ligt, zal bij regeringsdeel­

name het kinderpardon worden ingevoerd en mogen

kinderen die 5 jaar in Nederland zijn in Nederland

blijven. Ook de andere linkse partijen als de Christen

Unie en de SP sloten zich hierbij aan. Van der Pligt

(SP) “Veel asielzoekers hebben er niet voor gekozen

om hier naar toe te komen, maar zijn gedwongen.

Geef een humanitaire behandeling. Laat men niet,

zoals Rutte wil, een inburgering betalen terwijl je

niet mag werken, dus moet lenen en als je dan een­

maal mag blijven men met een financiële achter­

stand begint. Gelukkig is het voorstel van tafel, maar

de SP schaamt zich diep dat een land als Nederland

zich zo opstelt.”

10

verbod in te voeren en ambtenaren te laten werken

aan een verbod op een tweede nationaliteit, maar

heeft het geen haast gemaakt om de procedures te

verbeteren. Kortom: Nederland moet doorgaan met

het voeren van een apart asiel­ en migratiebeleid,

maar de stapeling van aanvragen en bezwaren, in

geval van asiel, moet korter.

Maar om deze vraag goed te beantwoorden wilde

moderator Alberta Opoku eerst van de politici weten

wanneer iemand precies geïntegreerd is. En daarop

reageerde de partijen als volgt:

Mauro

In een politiek debat over asiel en migratie was het

niet verwonderlijk dat de naam Mauro (Manuel) zou

vallen. Deze jonge, van oorsprong Angolese asiel­

zoeker, wiens bijna uitzetting een mediahype werd,

werd aangehaald door de PvdA die vond dat het

curieus was dat mevrouw Rambaran van het CDA

aangaf dat (demissionair)minister Leers heeft ge­

worsteld met zogehete schrijnende zaken van jonge

asielzoekers die dreigden te worden uitgezet. “Maar

vergeet niet dat de vorige staatssecretaris van Jus­

titie, PvdA’er Nebahat Albayrak ook betrokken was

bij het dossier Mauro. In het verleden hebben we te

veel een stapeling van procedures gezien en daar is

Mauro het slachtoffer van geweest. Dat moet stop­

pen”, aldus het huidige raadslid van Den Haag.

Burkaverbod

Tevens was niet verwonderlijk dat de regeringspar­

tijen VVD en CDA veel verwijten kregen op het ge­

bied van asiel en migratie. Hoewel het kabinet ‘maar’

twee jaar zou hebben gezeten had het volgens me­

vrouw Van de Pligt van de SP wel tijd om een burka­

SP: “Wij vinden het een blijk van succesvolle inte­

gratie als iedereen de zelfde kansen krijgt. Taal is

daarvoor een belangrijk middel, maar dat wordt nu

onmogelijk gemaakt, want men moet betalen voor

taalcursussen.”

VVD: “Succesvol geïntegreerd is als iemand de taal

spreekt, normen en waarden respecteert, anderen

bijvoorbeeld homo laat zijn en religieuze vrijheid

respecteert. Iemand mag thuis zo zijn eigen gewoontes

hebben, maar moet wel meedoen, en werken.”

Tweede stelling: geen belastinggeld naar integratie

Een onderwerp waar de meeste mensen in het publiek een connectie mee hebben betreft

integratie. Daarom luidde de volgende stelling als volgt:

Mensen zijn verantwoordelijk voor het succes van hun leven en dus ook

voor hun integratie in de Nederlandse samenleving. De overheid kan

daarom geen belastinggeld aanwenden om een individuele aangelegenheid

als integratie te bekostigen.

11

uit een voorbeeld van het CDA. Mevrouw Rambaran

wist uit eigen ervaring te vertellen dat bij verschil­

lende projecten van de gemeente Den Haag er alsnog

werd verwacht dat er vervoer werd geregeld voor de

participanten anders kwamen zij hun huis niet uit.

GL: gelijke kansen een farce

Dit werd door de andere partijen weer tegengespro­

ken door voorbeelden te geven uit Amsterdam waar

ouders niet wilde dat hun kinderen op een ‘zwarte

school’ kwamen te zitten, maar niet anders konden.

GroenLinks vindt het “jammer dat VVD denkt dat

iedereen gelijke kansen heeft, maar dat is niet de re­

aliteit. 1 op 10 mensen in Den Haag leeft in armoede

en dat is jammer want we wonen in top 10 van rijk­

ste landen. Het is de verantwoordelijkheid van de

overheid om mensen te helpen.”

CU: stop eerst de discriminatie

In het algemeen vonden de regeringspartijen dat zij

die naar Nederland komen een eigen verantwoorde­

lijkheid hebben voor het zorgen van een goed be­

staan in het land. Echter, de oppositiepartijen waren

van mening dat de overheid de mensen een handje

moet helpen. Een factor die integratie in de weg zou

kunnen staan is discriminatie. Er werden enkele klei­

ne voorbeelden gegeven door onder meer mevrouw

Balootje van de Christen Unie: “Een vriendin van mij

werkt in het onderwijs en die vertelde dat bij haar op

school kinderen, vaak allochtonen, die achterlopen

niet meer aandacht krijgen en dat is een opdracht

van de directie. Die wil juist dat aan de talenten, en

dat zijn vaak autochtonen, meer aandacht wordt

gegeven.” Echter discriminatie werd niet besproken

als factor die integratie in de weg kan staan. Groen­

Links, bij mondde van Inge Vianen was van mening

dat bijvoorbeeld de gegevens van uitzendbureaus,

waarvan bekend is dat zij discrimineren, openbaar

gemaakt moeten worden. “En er moeten quota’s ko­

men. Wij vinden dat elk bedrijf met meer dan vijftig

medewerkers, ten minste één stagiair moet hebben.

“Maar mensen moeten zelf ook aangeven wanneer

ze gediscrimineerd worden, anders worden de pro­

blemen ook niet opgelost en aangepakt.”

PvdA: “Wij zijn een partij van emancipatie, als je

mensen een kans geeft moeten ze die ook grijpen.

Maar wij vinden niet dat mensen waarden en normen

moeten accepteren, want staat niks over in grond­

wet. Wij geloven in vertrouwen in elkaar niet in sta­

tische normen en waarden.”

GL: “Integratie is tweerichtingsverkeer. Men kan

dingen verwachten van migranten, maar dan mag

de migrant ook verwachten niet gediscrimineerd te

worden bij het zoeken van werk. De dubbele nati­

onaliteit afschaffen is onzin. Mensen moeten zich

kunnen relateren aan anderen.”

CU: “Wij zien integratie als iedereen gelijke kansen

krijgt en gestimuleerd wordt om de Nederlandse

taal leren. Dwang is niet nodig. De burger moet zich

ook thuis voelen op arbeidsmarkt bijvoorbeeld.

Maar ook gestimuleerd worden om vrijwilligerswerk

te doen, zo komt men in aanraking met anderen.”

CDA: “Vertrouwen in samenleving en burgers. Kin­

deren moeten goede waarden meekrijgen, daar staan

we voor. Eisen om Nederlandse taal te leren. Het CDA

wil niet dat mensen aan de kant blijven staan.”

CDA: verwachtingen intomen

Mevrouw De Caluwé van de VVD voegt toe dat

ook zij heeft moeten integreren toen zij als kind in

Luxemburg ging wonen. “We moeten mensen niet

meer betuttelen, mensen kiezen om hier te komen.”

Terug naar de stelling waarin met name de VVD en

het CDA er op hamerden dat men een eigen verant­

woordelijkheid heeft wat betreft de integratie. Men

moet niet te veel van de overheid verwachten, bleek

12

Rest: ‘goede maatregel’

Christen Unie, PdvA, GroenLinks en SP waren allen

vóór een dergelijke maatregel. Hoe prikkelend de

stelling ook, over participatie van migranten werd

weinig gesproken door de partijen en de partijen

aan de linkerkant van het politieke spectrum gingen

direct ook over in een discussie over de financiële

en Eurocrisis die iedereen, niet alleen ‘Nieuwe Ne­

derlanders’ raakt. Daarmee kwam de discussie ook

tot een einde. Na een dankwoord gingen de gesprek­

ken nog even door tijdens de borrel in het Nutshuis,

waarbij mensen elkaar ook beter leerden kennen.

CDA: niets verplichten

Het CDA reageerde direct door te stellen dat het

moeite had met het woord ‘moeten’. Mensen, de top­

bewindslieden zouden volgens mevrouw Rambaran

persoonlijk al solidair met anderen moeten zijn en

het zou dus niet de taak van de overheid moeten

zijn om mensen te verplichten. De VVD was van

mening dat er niet genoeg geld bij de topmensen te

halen valt. Voor de partij was het de noodzaak om

zoveel mogelijk mensen aan het werk te krijgen en

discriminatie te elimineren anders zouden alle Ne­

derlanders ‘de prijs’ betalen. Bovendien is de VVD er

principieel op tegen dat iemand die door hard wer­

ken een onderneming heeft opgebouwd, door zo’n

maatregel zou worden gestraft omdat er mensen

zijn die niet willen of kunnen werken.

Derde stelling: laat ambtenaren uit eigen zak aan uitkeringen meebetalen

Het bruggetje naar het laatste onderwerp van de avond, participatie, was dan ook makkelijk

gemaakt. En aangezien het ijs ook gebroken was, kwam de meest prikkelende stelling van de

avond op het juiste moment.

Als het kabinet er niet in slaagt om banen te creëren voor iedereen, zullen

de bewindslieden en de topmannen en vrouwen in overheidsfuncties en

bedrijfsleven een deel van hun salaris inleveren ten gunste van de uitkeringen

voor de werklozen (voor wie zij geen banen hebben kunnen creëren).

13

Debat 2: Migratie en Ontwikkelings-

samenwerking

31 augustus 2012- De Balie - Amsterdam

14

Voor het CDA nam Marieke van der Werf, num­

mer 17 op de lijst, deel. Eerder vroeg zij bij Paul de

Leeuw hoe leuk Nederland is waarop de moderator

van de avond, Alberta Opoku vroeg: “Is Nederland

niet leuk?” “Jawel”, antwoordde Van der Werf. “Al­

leen er wordt te veel geklaagd en de sociale cohesie

lijkt niet meer aanwezig. Ik heb het idee dat mensen

nu te veel tegenover elkaar staan.”

Dit merkt Joël Voordewind, nummer twee op de lijst

van de Christen Unie ook op in de politiek. “Men

moet elkaar wat meer gunnen in de politiek. Suc­

cessen van partijen worden direct door anderen ge­

relativeerd en opmerkingen worden met argusogen

bekeken, terwijl men zelfs samenwerkt in coalities.”

D66, een partij die niet deelnam aan het debat in

Den Haag, werd vertegenwoordigd door mevrouw

Wassila Hachchi die sinds 2006 in de Tweede Kamer

zit en voor de verkiezingen van 12 september op

nummer 12 van de lijst staat. Voor haar moet de vol­

gende generatie een haalbaar verhaal krijgen over

de kabinetsbezuinigingen en hervormingen voor ie­

dereen in Nederland ook voor immigranten.

Jasper van Dijk, eveneens sinds 2006 in de Kamer en

op nummer 8 op de lijst. Voor hem is het allemaal

duidelijk: of men kiest voor een voortzetting van de

liberale koers van het kabinet Rutte of voor een so­

ciale koers van zijn partij.

Het tweede en laatste Politieke Café vond plaats in de Amsterdamse Balie

op 31 augustus 2012. Ook deze avond werd voorgezeten door Alberta

Opoku. Net als in Den Haag namen aan dit debat deel: Inge Vianen (nr 18,

Groen Links), Désirée Bonis (nr 9, PvdA), Ingrid de Caluwé (nr 41 VVD en).

Naast deze panelleden waren er ook vier nieuwe deelnemers, allen Kamer­

leden, te verwelkomen:

Migranten eisen politieke stellingname

15

D66: beeld migrant mag positiever

Voor D66, is de wereld inderdaad groter dan Europa,

maar zijn de centrale thema’s van de verkiezingen

van 12 september 2012 Europa en de financiële crisis.

Als dochter van een migrant was mevrouw Hachichi

van mening dat de associatie bij migratie positiever

mag worden. “Het is jammer dat het beeld negatief

is, want ik ken veel mensen die het prima doen. En

mag vaker naar voren komen.”

Na een korte uitleg rond de vraag hoeveel mensen er

opgevangen kunnen worden in Nederland werd er

direct een vraag uit het publiek gesteld en dat zette

de toon van de avond. Zeker in vergelijking me het

Politiek Café in Den Haag een week ervoor, werd de

editie van Amsterdam gekenmerkt door een discus­

sie tussen het publiek, het achtste panellid, en de

kandidaat­Kamerleden.

Publiek: ‘Ben ik minder dan een Fransman?’

Zo gaf een van de leden van het publiek aan dat ge­

voel heerst dat als je buiten Europa komt je een pro­

bleem bent, maar van binnen Europa niet. Nederland

kan volgens de vraagsteller verzadigen, maar dat kan

ook bij een instroom van mensen uit bijvoorbeeld

Frankrijk. Daarom was zijn vraag ook: “Wie neemt

het gevoel weg dat ik minder ben dan een Fransman?”

Eerste stelling: de wereld is groter dan Europa, stem de politiek daar op af

Na de introductieronde ging men direct over naar de orde van de dag en begon men met

de eerste stelling, een duidelijke kritiek op het eurocentrisme van de partijstandpunten

aangaande migratie:

Politieke partijen moeten niet doen alsof de wereld begint bij de Noordkaap

(Noorwegen) en eindigt bij Gavdos (Griekenland). Dat is onverantwoordelijk

en een belediging voor de Nederlandse kiezer, want die weet dat de wereld

een geglobaliseerd dorp is.

16

Net als het geval van Mauro Manuel werd ook in dit

debat een eerder politieke mediahype aangehaald

om aan te geven hoe het gesteld zou zijn in Neder­

land met de angstcultuur, namelijk het zogenaamde

‘Polenmeldpunt’ van de PVV. De meeste partijen

vonden het jammer dat de VVD daar destijds niet bij

monde van minister­president Mark Rutte afstand

van heeft genomen. Volgens mevrouw de Caluwé

hebben andere VVD­collega’s van haar dat wel ge­

daan en zij zelf ook. Dit was evenwel niet genoeg

voor de andere partijen en ook niet voor het publiek

waar wat gemor te horen was. Een andere bezoeker

van Somalische afkomst gaf aan dat haar dochter

in 2010 bang was dat ze Nederland werd uitgezet

nadat de VVD de verkiezingen had gewonnen.

‘Er is een angstcultuur in Nederland’

Opmerkelijk was dat de meeste partijen niet direct

met een antwoord kwamen. Zo gaf de PvdA aan dat

er constant nieuwe migratie stromen ontstaan, zo­

als nu waar Spanjaarden naar Zuid­Amerika emigre­

ren en Portugezen naar Angola of Mozambique. De

VVD schoof het af op de afspraken die binnen de Eu­

ropese Unie zijn gemaakt. Mevrouw Van Vianen van

GroenLinks gaf aan dat ze dit vaker heeft gehoord.

Zo gaf een Turkse man, die zij eerder ontmoet heeft,

aan dat hij zich wel Nederlander voelde, maar zijn

kinderen niet. “Er is inderdaad een angst­cultuur in

Nederland.”

Tweede stelling: Laat of iedereen, óf niemand het land in

Een gevoel van thuis zijn of niet of strenge migratie of niet, in de aankomende jaren zal Europa

wel meer migranten nodig hebben wil het zijn sterke positie in de wereld niet verliezen. Daarom

luidde de volgende stelling:

Slechts de poorten openen voor uitsluitend kansrijke migranten is utopisch

en misleidend. Achter iedere kansrijke migrant, staan tenminste honderd

kansarmen te dringen. Nederland moet lef tonen en durven kiezen. Of we

laten iedereen binnen en maken samenhangend beleid voor alle migranten;

òf we laten niemand binnen.

17

D66: overheid moet het goede voorbeeld geven

Vervolgens werden er twee belangrijke punten aan­

gesneden door het publiek. Ten eerste, waarom op

zoek gaan naar hoogopgeleiden buiten Nederland

en buiten de EU waar mensen hard nodig zijn ter­

wijl er onder allochtone jongeren momenteel 40

procent werkeloosheid is? In vergelijking: onder

autochtone jongeren is dat 10 procent. Ook op dit

punt was het duidelijk dat de meeste partijen om

het onderwerp heen draaiden, behalve D66’er Was­

sila Hachchi die zich er zichtbaar boos om maakte

dat onder partijen als VVD en CDA het diversiteit­

beleid is geschrapt. “Juist de overheid moet een

goed voorbeeld geven.”

‘Erken buitenlandse diploma’s’

Een ander punt is dat van buitenlandse diploma’s en

met name die van niet­westerse landen. Men wil wel

hoogopgeleiden in Nederland, maar erkent de diplo­

ma’s niet waardoor mensen alsnog als schoonmaker

eindigt in Nederland. Ook op dit punt werd tijdens

het debat niet ingegaan door de partijen, mede door­

dat er andere bezoekers stonden te popelen hun vra­

gen te stellen en opmerkingen te maken. Daarom was

het nodig tijd voor Alberta om snel naar de laatste

stelling te gaan, een die enigszins een connectie had

met het vorige onderwerp.

Ook hier werd direct door het publiek op gereageerd.

Met name omdat het hypocriet zou zijn om de bes­

te mensen weg te plukken uit plekken waar ze het

hardst nodig (zullen) zijn. Te meer omdat ontwikke­

lingslanden anders nooit op een bepaald niveau zul­

len komen om eerlijk te concurreren met het Westen

en daardoor ‘kansarme’ migranten naar Europa, en

dus ook Nederland, zullen blijven komen.

PvdA: ‘we beroven landen niet van kennis’

PvdA kandidaat­lid Désirée Bonis, wist te vertellen

dat er in India per dag 2000 ingenieurs afstuderen,

het zelfde aantal wat Nederland pas na een jaar

haalt. “Dus we beroven hen niet van kennis”, aldus

Bonis. Ze kreeg bijval van een lid van het publiek die

een internationaal detacheringbureau runt. “Mensen

reageren ook zelf op de vacatures die ik uitzet en

hebben een keus.” Ook hebben mensen, volgens de

VVD, de keus om na een bepaalde periode terug te

gaan. “Een goed voorbeeld is de Zuid­Sudanese Kon

Kolei, die als vluchteling naar Nederland kwam en

na een studie rechten hier besloten heeft terug te

gaan om daar een advocatenkantoor op te zetten”,

aldus mevrouw de Caluwé.

Allemaal mooie verhalen en mooie voorbeelden,

maar de gevallen waar het slecht gaat in bepaalde

landen en waar men de kennis en expertise hard no­

dig heeft, dat werd niet verteld volgens SP’er Jasper

van Dijk. Hij was om die reden ook de enige van het

panel die het eens was met de stelling.

18

In vergelijken met het Politieke Café in Den Haag

waren de bezoekers in Amsterdam actiever en as­

sertiever. Direct na de afsluiting schoten velen van

hen ook uit hun stoel om de kandidaat­Kamerleden

aan de tand te voelen en hun eerdere punten te ver­

duidelijken. Zoals een discussie tussen een Somali­

sche bezoeker en Joël Voordewind, die hem duide­

lijk wilde maken waarom haar dochter bang was om

Nederland uitgestuurd te worden.

Hoewel van een aantal van de kandidaat­Kamerleden

nog de vraag was of ze een plekje in het parlement

zouden krijgen en een aantal ook geen migratie en

integratie in hun portfolio hadden, was het overdui­

delijk dat een aantal van hen, zeker na het tweede

debat in Amsterdam en de daaropvolgende borrel

meer inzicht heeft gekregen met welke problemen

migranten,‘Nieuwe Nederlanders’ of allochtonen,

hoe men ze ook wilt benoemen, zitten.

D66: diaspora van onschatbare waarde

De meeste partijen leken moeite te hebben om dit

onderwerp ‘menselijk’ te maken en vielen daarom

veel terug op de cijfers. Wie zou het meest bezuini­

gen en waarom zou er aan de 0.8 procentpunt van

het BNP gehouden worden? Echter, wederom door

een vraag uit het publiek, kon deze stelling zo wor­

den benaderd dat het een ‘menselijk’ karakter kreeg:

wat is de rol van de diaspora?

Hoewel er niet over ‘remittances’ werd gesproken,

werd de diaspora toch geprezen, zoals bij D66: “We

hebben keuzes moeten maken en daarom hebben

we de diaspora niet in ons partijprogram opgeno­

men, maar voor ons is gebleken dat de diaspora van

onschatbare waarde is. Door de Somalische diaspora

weten we dat de problemen met piraterij beginnen

aan land en dat we daar onze energie moeten steken

om daar de problemen op te lossen die kunnen lei­

den tot piraterij.”

Derde stelling: vervang ontwikkelingshulp voor globaliseringsbeleid

Nederland moet uit solidariteit noodhulp blijven geven aan landen die dat

nodig hebben, maar we moeten stoppen met ontwikkelingssamenwerking.

Ontwikkelingslanden hebben meer aan een samenhangend globaliserings­

beleid dat zorgt voor onder andere een ‘level playing field’ dan aan

ontwikkelingshulp.

19

20

Over DFD

DFD is een platform van Diaspora en migranten or­

ganisaties dat zich bezighoudt met het promoten en

verbeteren van de sociale, economische en politieke

omstandigheden van de migrant in het woonland

evenals het land van herkomst. Als platform van

Diaspora, migrantenorganisaties en actoren in het

veld van migratie en ontwikkelingssamenwerking,

vindt de DFD het van groot belang om Diaspora te

stimuleren om actief deel te nemen aan het politieke

proces aangezien het essentieel is dat mensen zich

bewust zijn van wat er zich in de politieke arena

afspeelt en wat hun invloed daarop is. Het Politiek

Café is één van de eerste politieke activiteiten van

DFD op dit gebied om dit te verwezenlijken. Voor

meer informatie over DFD surf naar www.d­f­d.org.

© DFD september 2012. Alle rechten voorbehouden. Aan de inhoud van deze publicatie kunnen geen rechten worden

ontleend. Het publiceren van dit verslag betekent niet dat de daarin vervatte meningen de visie van DFD weergeven.

Overname van dit verslag is in vele gevallen mogelijk na overleg met de redactie en met bronvermelding.

Uitgave

Diaspora Forum for Development (DFD)

Diaspora Engagements ­ Politieke participatie

Postbus 13146

2501 EC Den Haag

Nederland

T +31(0)70 205 0513

W www.d­f­d.org

E politiekcafe@d­f­d.org

Redactie

Brigitte Mugiraneza

Serginho Roosblad

Fotografie

Tdako photography

Evert Jacobs

Grafische vormgeving

www.lawine.nl