Plantensoorten als indicator voor herstel van...
Transcript of Plantensoorten als indicator voor herstel van...
Plantensoorten als
indicator voor herstel
van bronsystemen
Evaluatie van herstelbeheer
in bronsystemen
Marcel Horsthuis (De Bosgroepen)
mmv. Rob van Dongen, Waterschap Vechtstromen & Fons Eysink (De
Bosgroepen)
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
• Aanleiding
• In Noordoost-Twente 120 bronnen
• Gebiedsanalyses uitgevoerd
• Herstelmaatregelen uitgevoerd
• Resultaten getoetst aan de hand van
ontwikkelingen in de flora
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
• Wat zijn bronnen?
• Plaatsen waar op natuurlijke wijze, op
een (relatief) klein oppervlak, gedurende
het hele jaar of een groot deel van het
jaar, grondwater uittreedt.
• Kenmerken:
• Laag zuurstofgehalte
• Constante temperatuur
• Constante chemische samenstelling
• Constant debiet
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
• Bedreigingen van bronnen
• Veranderingen in de hydrologische situatie
in bron, bronbeek of inzijggebied
(kwantiteit)
• Toevoer van meststoffen (kwaliteit)
• Verandering van de toestand van de bron
of bronbeek (fysiek)
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
• Bedreigingen van bronnen
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
• Veranderingen in de hydrologische
situatie en de fysieke toestand vormen de
belangrijkste bedreigingen.
• Daarbij vormt voort- en terugschrijdende
erosie de grootste problemen!
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
duiker
bron
Proces van voort- en terugschrijdende erosie
Stroomrichtin
g en snelheid
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
Bron van de Burger
•Verondiepen van bronbeek
•Aanbrengen keiendrempels
• Aanplanten van bomen (bij
voorkeur Zwarte els)
• Instellen van een
verschraling- of
begrazingsbeheer
•In bron zelf geen
werkzaamheden uitvoeren
• Herstelmaatregelen (1)
Voorbeeld Weidebron van de Burger
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
Bron van de Burger
• Herstelmaatregelen (2)
• Aanbrengen van dood hout
• Aanleg voorde
• Afplaggen graslandperceel
• Natuurlijke bosontwikkeling
• In bronbos zelf geen werkzaamheden
uitvoeren
Voorbeeld Bosbron Moerbekkedal
Bron van de Burger
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
Bron van de Burger
• Herstelmaatregelen (3)
• Verondiepen van bronbeek door
inbrengen van zand.
• Dit zand wordt door watererosie
verplaatst
• Aanbrengen drempels in bronbos
Voorbeeld bronnen Hazelbekke
Vooruit
78%
Gelijk
22%
Bittere veldkers
Vooruit
78%
Gelijk
11%
Achteruit
11%
0%
Groot bronkruid
Veel vooruitgang
56%
Vooruitgang
19%
Weinig effect
19%
Gelijk
6%
Effecten op flora
Veel vooruitgang
22%
Vooruitgang
58%
Weinig effect
17%
Gelijk
3%
Effecten op hydrologisch herstel
Bronnen aan de basis van natuurkwaliteit
Conclusies • Elke bron is anders!
• Herstel van bronnen vergt systeemgerichte
benadering
• Verdroging is een groter probleem dan vermesting
• Spaar aanwezige natuurkwaliteiten
• Graaf niet naar het (kwel)water maar zorg ervoor
dat dit water in maaiveld (terug)komt
• Alle drainage is aangelegd om te ontwateren;
schakel deze uit!