Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

15
Resultaten, conclusies & aanbevelingen werkgroep 4 Toepassingen Mark Berntssen Matthijs Danes Jan Kooijman Rick Klooster Laris Noordegraaf Jantien Stoter 3D Pilot 15 maart 2011

Transcript of Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Page 1: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Resultaten, conclusies & aanbevelingen

werkgroep 4

ToepassingenMark BerntssenMatthijs DanesJan KooijmanRick KloosterLaris NoordegraafJantien Stoter

3D Pilot15 maart 2011

Page 2: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Hoofdvragen

1. Hoe ziet de informatie behoefte naar 3D geo-informatie eruit?

2. Welke toepassingen vragen om wat voor soort informatie (inhoud, precisie)?

Wat was het oorspronkelijke idee?

Page 3: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Centrale Centrale databasedatabase

1. Aanbod 2D/3D data/informatie

3. 3D testbed

4. Toepassing

2. 3D Standaarden

1. 3D Testbed & standaarden ontwikkelen, testen en aanbevelingen verzamelen.

2. Door samen te werken de bestaande kennis op 3D gebied laten stromen en hierdoor oplossingen voor bestaande vragen/problemen realiseren

Wat was het oorspronkelijke idee?

Page 4: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Centrale Centrale databasedatabase

1. Aanbod 2D/3D data/informatie

3. 3D testbed

4. Toepassing

2. 3D Standaarden

1. 3D Testbed & standaarden ontwikkelen, testen en aanbevelingen verzamelen.

2. Door samen te werken de bestaande kennis op 3D gebied laten stromen en hierdoor oplossingen voor bestaande vragen/problemen realiseren

Wat was het oorspronkelijke idee?

Page 5: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Initieel aangemelde use casesOrganisatie Naam Email Use case

Kadaster Jantien Stoter [email protected] 3D Kadaster

4SightMark Berntssen [email protected] 3D communicatieplatform voor LNV

Gemeente Tilburg Peter Keijzers [email protected] Veilige virtuele wijk

Universiteit UtrechtArnoud de Boer [email protected] 3D visualisatie historische erfgoed

WUR Matthijs Danes [email protected] Analyses in 3D

StrateGIS Hans Schevers [email protected] Duurzaam bouwen m.b.v. intelligent 3D GIS

Gemeente Apeldoorn Rick Klooster [email protected]

Geautomatiseerde opbouw Interactieve virtuele maquette van grotere nieuwbouwwijk

3D BGTVoorlopig Jantien Stoter 3D BGT

TNO Bouw en Ondergrond Jan Gunnink [email protected] spoortunnel door de ondergrond in het westen van het land

Kadaster-InnovatieLaris Noordegraaf [email protected] Nog niet duidelijk

ONL Gijs Joosen [email protected] BIM en GEO bij project bedrijfsverzamelgebouw Nesselande

TNO Defensie en Veligheid Erik Vullings [email protected] 3D veiligheidsanalyses

Page 6: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot
Page 7: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Uiteindelijke use casesUse case Organisatie Naam Email

3D Kadaster Kadaster Jantien Stoter [email protected]

3D in ruimtelijke planning Gemeente Apeldoorn / 4 Sight

Rick Klooster / Mark Berntssen

[email protected] / [email protected]

3D basis model topografie 3D BGT Jantien Stoter [email protected]

Data integratie ten behoeve van continue 3D modellen zoals geologie of luchtstromen

TNO Bouw en Ondergrond / WUR

Jan Kooijman / Matthijs Danes

[email protected] / [email protected]

Mutatiesignalering in 3D Kadaster-Innovatie Laris Noordegraaf [email protected]

http://www.geonovum.nl/sites/default/files/use_cases_3dpilot_15_september_2010_publieke_versie.pdf

Page 8: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Vingeroefeningen door deelnemers

Page 9: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Laatste experimenten door trekkers

Page 10: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

3D in Ruimtelijke planningOnderzoeksvraag

Hoe kunnen bestaande 3D modellen voorzien worden van een CityGML codering? Ok

Welke bestaande standaarden zijn er in de verschillende ontwerpdisciplines en hoe kunnen deze het beste aangesloten worden op CityGML? Gedeeltelijk

Welke inhoud van welk type ontwerp moet standaard in welke fase op wat voor wijze weergegeven worden, zodat voor de bezoeker duidelijk is wat het betekent? Gestart

Hoe kunnen grote hoeveelheden data / CityGML bestanden van verschillende LOD niveaus laagdrempelig, streaming via een VR toepassing op internet ontsloten worden?

Kan het LOD mechanisme van CityGML goed gebruikt worden door de VR toepassing om de juiste objecten vanuit het juiste LOD niveau op het juiste moment in beeld te brengen?

Wat is de meest efficiënte, onderhoudsarme wijze om op basis van de 3D data in de database een VR toepassing op te bouwen en onderhouden? Concept

Hoe om te gaan met helper objecten die alleen toegevoegd worden om de VR omgeving te configureren maar die in werkelijkheid niet bestaan? Concept

Hoe kunnen ondergrond gegevens laagdrempelig en duidelijk in een VR omgeving gevisualiseerd worden?

Hoe kunnen “as built” modellen het beste aangesloten worden op de centrale database? Concept

Wat is de impact van het nieuwe gebouw of weg op z’n omgeving?

Wat is het huidige bestemmingsplan?

Wat is de veiligheidsbeleving in deze geplande fietstunnel?

Activiteit

Het uitwerken van een methode om bestaande / aangeleverde modellen te voorzien van en op te slaan volgens de CityGML codering. Ok

Combineren van verschillende standaarden uit verschillende ontwerpdisciplines en deze aansluiten op CityGML. Gedeeltelijk

Het combineren van ontwerpen uit verschillende bronnen en verschillende stadia van het ontwerpproces en volgens een standaard weergave visualiseren in CityGML Gestart

Ontsluiten van deze gemêleerde CityGML dataset via een voor de burger laagdrempelige, via internet toegankelijke intelligente omgeving van een groot gebied. Gestart

Testen of het CityGML LOD mechanisme zich goed leent voor automatische serveren van de relevante objecten voor de bezoeker.

Zo goed mogelijk aansluiten van de interactieve VR applicatie op de 3D database. Gestart

Uitzoeken waar 3D configuratie objecten een plaats moeten hebben (ook in CityGML, er buiten?) Concept

Page 11: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Ervaringen

• Het was lastig om de concrete vraag te vinden.

• Kleine stapjes

• Zeker aan het begin van de pilot weinig animo voor CityGml.

• De laagdrempelige toegang tot kennis via de pilot.

• Ontwerpers en andere belanghebbenden zijn zeker geïnteresseerd (in oplossingen!).

• Naast CityGml is ook de aansluiting op BIM / IFC heel erg relevant.

• We hebben er enorm veel van geleerd.

Page 12: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Resultaten

•http://www.geonovum.nl/sites/default/files/use_cases_3dpilot_15_september_2010_publieke_versie.pdf

• http://www.geonovum.nl/dossiers/3dpilot/bibliotheek/presentaties

• Input voor de CityGml change requests.

• Contacten

•Veel meer inzicht in de diverse mogelijkheden.

• Veel meer inzicht in de nut en noodzaak van 3D.

• Veel meer inzicht in de nut en noodzaak van CityGml.

Page 13: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Conclusies

• De theorie is heel ver.

• Er zijn nog veel conversies nodig (waarbij veel gegevens verloren gaan).

•De ervaring met het gebruik van CityGml in Nederland is nog zeer beperkt.

• Er is enorm veel potentie maar er zijn ook nog enorm veel uitdagingen.

• De concrete vraag bij de grootste potentiële gebruikers (gemeenten) blijft nog achter.

• De techniek is slechts één deel van de uitdaging.

• Kijk naar hoe ze het bij BIM doen.

• IFC heeft geen textures!

• De vraag is niet OF 3D komt!

Page 14: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Aanbevelingen

Page 15: Conclusies werkgroep toepassingen nederlandse 3D pilot

Aanbevelingen

Good practices op de site