Plangebied Stad van de Zon(fase 3), Gemeente Heerhugowaard · 2016. 12. 28. · Heerhugowaard in...

Colofon Projectnummer 12980109/34418 Auteur dr. A.W.E. Wilbers Redactie M. Berkhout MA, drs. S. Moerman Versie 1.5 Status Definitief Autorisatie

A. Kerkhoven Senior Archeoloog 14-07-2009

Goedkeuring

P. Rentinck Gemeente Heerhugowaard

Opdrachtgever Grondslag B.V.

Mevr. P. Franken Nijverheidsweg 7 3471 GZ Kamerik

© IDDS Archeologie Noordwijk, juli 2009 ISSN 1879-3711 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Archeologisch Bureauonderzoek & Inventariserend

Veldonderzoek (IVO), verkennende fase d.m.v. boringen

Plangebied Stad van de Zon (fase 3), Gemeente Heerhugowaard CIS-code: 34418

Protocol 4002 Protocol 4003

SAMENVATTING:

In opdracht van Grondslag B.V. zijn in april en juni 2009 een archeologisch bureauonderzoek en een Inventariserend Veldonderzoek (IVO) verkennende fase door middel van boringen uitgevoerd in verband met de geplande ontwikkeling van de locatie Stad van de Zon, fase 3 in Heerhugowaard-Zuid, gemeente Heerhugowaard. Uit de onderzoeken blijkt dat bij het droogleggen van de Heerhugowaard in 1630 getijdeafzettingen van ongeveer 3300 en 2900 voor Chr. opnieuw aan het maaiveld kwamen te liggen. De getijdeafzettingen bestaan globaal uit wadplaatafzettingen bedekt met een slikdek, waarop in de noordelijke helft van het plangebied een zandrug voorkomt. Deze zandrug is ongeveer 300 tot 400 m breed, waarschijnlijk enkele kilometers lang en was oorspronkelijk mogelijk 90 to 100 cm hoog. Ten zuiden van de rug liggen kwelderafzettingen en een fossiele kreekgeul van waaruit de kwelderklei ook gedeeltelijk op de zandrug is afgezet.

Door zowel de erosie van het veen, landbouwactiviteiten sinds de inpoldering en recente ontgravingen van zand en de bouwvoor in delen van het plangebied is de bovengrond van de getijdeafzettingen verstoord geraakt. De afwezigheid van bodemvorming in de zandrug voorafgaand aan de afzetting van de kwelderklei, alsmede het dynamische milieu waarin de verschillende geomorfologische eenheden zijn ontstaan en het volledig ontbreken van archeologische indicatoren in verschillende onderzoeken die binnen het plangebied zijn uitgevoerd, maken het onwaarschijnlijk dat er op de zandrug archeologische resten voorkomen uit de periode Midden tot Laat Neolithicum. Wel lijkt waarschijnlijk dat de aanwezigheid van het dorp Butterhuizen in de Nieuwe tijd, ter hoogte van het Strand van Luna en de Waerdse Tempel, gekoppeld kan worden met het verloop en de hoogteligging van de zandrug. Blijkbaar vormde de zandrug ter hoogte van Butterhuizen wel een goede ondergrond voor bewoning, maar dan in een latere periode en buiten het plangebied.

Op basis van de resultaten van het Inventariserend Veldonderzoek wordt daarom geadviseerd om geen vervolgonderzoek

uit te laten voeren.

INHOUDSOPGAVE:

ADMINISTRATIEVE GEGEVENS VAN HET PLANGEBIED ............................................................... 4

1. INLEIDING ........................................................................................................................................ 51.1. Aanleiding ............................................................................................................................... 51.2. Doel- en vraagstelling van het onderzoek ............................................................................... 51.3. Ligging van het plangebied ..................................................................................................... 6

2. BUREAUONDERZOEK .................................................................................................................... 72.1. Werkwijze ................................................................................................................................ 72.2. Geologie, geomorfologie en bodem ........................................................................................ 72.3. Bekende archeologische waarden .......................................................................................... 92.4. Historisch landgebruik ........................................................................................................... 102.5. Conclusie bureauonderzoek en verwachtingmodel .............................................................. 10

3. VELDONDERZOEK ........................................................................................................................ 123.1. Onderzoekshypothese en onderzoeksopzet ........................................................................ 123.2. Werkwijze .............................................................................................................................. 123.3. Resultaten ............................................................................................................................. 123.4. Interpretatie ........................................................................................................................... 13

4. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN .......................................................................................... 154.1. Beantwoording vraagstelling ................................................................................................. 154.2. Aanbevelingen ...................................................................................................................... 164.3. Betrouwbaarheid ................................................................................................................... 16

LITERATUUR EN KAARTEN ............................................................................................................. 17

VERKLARENDE WOORDENLIJST ................................................................................................... 18

LIJST VAN AFKORTINGEN .............................................................................................................. 19

BIJLAGEN 1. Topografische kaart 2. Archis-informatie 3. Overzicht Archismeldingen 4. Boorlocatiekaart 5. Boorbeschrijvingen 6. Historische kaart van Noord-Holland ca. 1630 7. Historische kaart van de Heerhugowaard ca. 1635 8. Topografische kaart 1899 9. Plankaart Plandeel 3 16-12-2008 10. Lithologische profielen 11. Beschrijving kolommen 1 en 2 12. Geomorfologische kaart 13. Periodentabel

4

Administratieve gegevens van het plangebied

Toponiem Plangebied Stad van de Zon

CIS-code 34418

Plaats Heerhugowaard

Gemeente Heerhugowaard

Provincie Noord-Holland

Coördinaten Centrum Hoekpunten

115.550 / 518.550 115.503 / 518.922 (N) 115.950 / 518.407 (ZO) 115.373 / 518.267 (ZW)

Oppervlakte plangebied 26,475 ha

Opdrachtgever Grondslag B.V. Contactpersoon: Mevr. P. Franken Nijverheidsweg 7 3471 GZ Kamerik Tel: 0348-402103

Uitvoerder Becker & Van de Graaf bv Contactpersoon: dr. A.W.E. Wilbers Postbus 126 2200 AC Noordwijk (ZH) Tel: 071-3326888 [email protected]

Bevoegde overheid Gemeente Heerhugowaard Sociaal Ruimtelijke Ontwikkeling Contactpersoon: Dhr. P. Rentinck Postbus 390 1700 AJ Heerhugowaard Tel: 072-5755555

Beheer en plaats van documentatie

Becker & Van de Graaf, Noordwijk

Uitvoeringsdata veldwerk 3 april en 15 en 16 juni 2009

5

1. Inleiding

1.1. Aanleiding

In opdracht van Grondslag B.V. heeft archeologisch onderzoeksbureau Becker & Van de Graaf bv in april en juni 2009 een archeologisch bureauonderzoek en een Inventariserend Veldonderzoek (IVO) verkennende fase door middel van boringen uitgevoerd voor de locatie Stad van de Zon, fase 3 in Heerhugowaard-Zuid, gemeente Heerhugowaard. De aanleiding voor dit onderzoek is de geplande ontwikkeling van het plangebied tot een wijk met voornamelijk woningen (Bijlage 9). De exacte verstoringsdiepte is niet bekend. Derhalve is voor het onderzoek een standaarddiepte van 2,0 m –mv aangehouden. De kans bestaat dat eventueel aanwezige archeologische waarden hierdoor verstoord dan wel vernietigd zullen worden.1

1.2. Doel- en vraagstelling van het onderzoek

De doelstelling van het bureauonderzoek is het verwerven van informatie aan de hand van bestaande bronnen over bekende of verwachte archeologische waarden binnen het plangebied. Hieruit voortvloeiend wordt een specifieke archeologische verwachting opgesteld. Het doel van het veldonderzoek is het aanvullen en vaststellen van de gespecificeerde verwachting, die gebaseerd is op het bureauonderzoek. Daarnaast wordt inzicht verkregen in de vormeenheden van het landschap in het plangebied, voor zover deze vormeenheden van invloed kunnen zijn geweest op de bruikbaarheid van de locatie door de mens in het verleden. Op basis van de resultaten van het onderzoek kunnen kansarme zones van het plangebied worden uitgesloten en kansrijke zones worden geselecteerd voor behoud of voor vervolgonderzoek. Om deze doelstelling te kunnen realiseren, wordt op de volgende vragen een antwoord gegeven (Wilbers 2009):

• Wat is de fysiek-landschappelijke ligging van de locatie?

• Hoe is de bodemopbouw in het plangebied en in welke mate is deze nog als intact te beschouwen?

• Zijn er archeologische waarden aanwezig in het plangebied?

• Wat is de diepteligging van eventueel aanwezige archeologische resten?

• Wat is de specifieke archeologische verwachting van het plangebied en wordt deze bij het veldonderzoek bevestigd?

• In hoeverre worden eventueel aanwezige archeologische waarden bedreigd door de voorgenomen graafwerkzaamheden?

• Kan een aantasting van het mogelijk aanwezige bodemarchief voorkomen worden door planaanpassing?

Het archeologisch bureauonderzoek en het inventariserend veldonderzoek zijn uitgevoerd conform de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA), versie 3.1 (Centraal College van Deskundigen 2006) en zowel de provinciale als gemeentelijke eisen.

Voor de in dit rapport gebruikte geologische en archeologische tijdsaanduidingen wordt verwezen naar bijlage 13. Afkortingen en enkele vaktermen worden achterin dit rapport uitgelegd (zie lijst van afkortingen en begrippen).

1 Vooralsnog zijn de directe en indirecte verstoring van eventuele archeologische waarden door heiwerkzaamheden onduidelijk. Derhalve wordt verstoring door heiwerkzaamheden buiten beschouwing gelaten.

6

1.3. Ligging van het plangebied

De ligging van het onderzochte gebied, ofwel het plangebied, is weergegeven in bijlage 1. Het plangebied wordt aan de noordoostelijke zijde begrensd door de Westerweg (N242), aan de noordwestelijke zijde door de Monniksrob, Zwarte Dolfijn en Keizerfazant en aan de zuidelijke zijde door het Noorderlicht. De exacte ligging en contouren van het plangebied zijn weergegeven in bijlage 4. Ten tijde van het onderzoek was het plangebied in gebruik als grasland. Het noordoostelijke deel betrof weilanden terwijl de rest van het plangebied braak lag. Op sommige plaatsen in dit braakliggende gebied kwamen gronddepots voor.

7

2. Bureauonderzoek

2.1. Werkwijze

Bij het bureauonderzoek zijn gegevens verzameld over bekende of verwachte archeologische waarden binnen het onderzoeksgebied. Er is gebruik gemaakt van informatie uit de onderstaande lijst. Deze gegevens zijn aangevuld met relevante informatie uit beschikbare achtergrondliteratuur (zie literatuurlijst).

2.1.1. Archeologie • Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden (IKAW) • Cultuurhistorische Hoofdstructuur (CHW) van de provincie Noord-Holland • Archeologisch Informatie Systeem (Archis II) van de Rijksdienst voor Archeologie,

Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) • Raap-rapport 708 Plangebied Heerhugowaard-Zuid (Soonius 2001) • Raap-notitie 349 Onderzoeksgebied Heerhugowaard-Zuid (Borsboom 2003) • Sint Pancras, Zuideinde en Oudorp (Stichting Coördinatie Onderzoek Oud Geestmerambacht

s.a.) • Noord-Holland: Achter dijken en duinen (Knol 1991)

2.1.2. Bodeminformatie

• Bodemkaart van Nederland, 1:50.000, blad 19 West Alkmaar (DLO-Staring Centrum 1994) • Geologische kaart van Nederland, Blad Alkmaar West 19W (Rijks geologische dienst 1984) • Geomorfologische kaart van Nederland, 1:50.000, blad 19 Alkmaar – 20 Lelystad

(gedeeltelijk) (Stichting voor Bodemkartering / Rijks Geologische Dienst 1979) • www.ahn.nl • Het ontstaan van West-Friesland (Kwaad 2009)

2.1.3. Historische kaarten Aanvullende historische informatie is verkregen uit beschikbaar historisch kaartmateriaal, waaronder:

• watwaswaar.nl • www.geheugenvannederland.nl • Kaart van de Heerhugowaard 1635 (Jacob Aertsz 1635) • Kaart van Noord-Holland 1630-1635 (J. en W. Blaeu 1630-1635)

2.2. Geologie, geomorfologie en bodem

2.2.1. Ontstaansgeschiedenis landschap Het plangebied ligt in Noord-Holland en is onderdeel van West Friesland. De geologische ondergrond van dit gebied wordt gevormd door pleistocene afzettingen waarvan het reliëf van grote invloed is geweest op de landschappelijke ontwikkeling in het Holoceen. In het Pleistoceen zijn er meerdere perioden geweest waarin de Rijn via het huidige IJsseldal en het IJsselmeer ter hoogte van West Friesland in zee uitmondde (de Mulder et al. 2003). Aan het begin van het Holoceen, ongeveer 10.000 jaar geleden, bevond zich in dit gebied dan ook een diep en breed dal, ongeveer 40 km breed en in het laagste deel een diepte van ongeveer -25 m NAP (het gat van Bergen). Gedurende het Weichselien heeft de loop van de Rijn zich definitief verplaatst naar het zuiden door de Betuwe waardoor in het begin van het Holoceen alleen kleinere rivieren uitmondden in het beschreven dal. Door de zeespiegelstijging in het Holoceen ontstond de Noordzee en trad de zee uiteindelijk ook het gat van Bergen binnen. Het noordelijke deel van Noord Holland bestond daarom tussen ongeveer 4000 en 2500 voor Chr. uit een uitgestrekt waddengebied bestaande uit, in de laagste delen, wadplaten en getijdengeulen en, in de hogere delen, kwelders en kreken (Laagpakket van Wormer). Langzaam slibde het gat van Bergen op deze manier dicht, waardoor in het achterland de Waddenzee-afzettingen begroeid raakten met een dik pakket veen (Hollandveen). Aan de kust vormden zich vanaf ongeveer 3800 voor Chr. de eerste strandwallen die het landschap erachter afsloten van de invloed van de zee waardoor de veenvorming versnelde. In het gat van Bergen was

8

nog lange tijd invloed van rivieren en van het in en uitgaand getij. Het duurde tot ongeveer 800 voor Chr. voordat het estuarium definitief werd afgesloten en het gehele kweldergebied erachter verdween onder een laag veen.

Tussen ongeveer 400 en 1000 na Chr. ontstond door inbraken van de zee vanuit het noorden het IJsselmeergebied en werd het veengebied in West Friesland bedreigd vanuit het noorden en het oosten. In die periode begon de mens ook het veengebied te ontginnen waardoor het veen ontwaterd werd en begon in te klinken (Knol, 1991). Door de inklinking werd het veen ook gevoeliger voor erosie en moesten er dijken worden aangebracht om het gebied te beschermen. In het veen waren van nature meren en plassen aanwezig die door erosie van het veen steeds groter werden mede ook geholpen door het inklinken van het veen. Ook deze groei van de meren kon alleen met dijken worden tegengehouden.

In de 17e eeuw werden de meren drooggemalen en kwamen (na de erosie van het veen) de afzettingen uit de eerdere Waddenzeefase weer aan de oppervlakte te liggen. De droogmakerijen werden omgezet in landbouwgrond waarop vee kon grazen en soms zelfs akkerbouw kon plaatsvinden (Kwaad, 2009).

Figuur 1: detailkaartjes van de geologische, geomorfologische en bodemkaarten en de AHN waarop de zandrug telkens anders gekarteerd is. Rode kader is het plangebied. Op de geologische kaart is de zandrug aangegeven met geel als S11, op de geomorfologische kaart met blauw als 3L20, op de bodemkaart met geel als Mn12A en op de AHN is met geel ongeveer de begrenzing aangegeven van een lichte verhoging.

9

2.2.2. Geomorfologie In de periode dat het gat van Bergen langzaam dichtslibde werd het estuarium steeds kleiner. Langs de kust aan beide zijden van dit estuarium lagen strandwallen waarvan het zand door het getij gedeeltelijk het estuarium werd ingetrokken. Zo ontstonden langs de zuidelijke en noordelijke oever van de monding van het estuarium zogenaamde haakwallen, ook wel spitsen genoemd. Door het smaller worden van het estuarium verschoven de haakwallen aan de zuidkant van het estuarium langzaam naar het noorden en de haakwallen aan de noordkant naar het zuiden waardoor er onder andere een hele reeks van deze wallen voorkomt in de omgeving van Heerhugowaard. De exacte periode waarin deze haakwallen zijn ontstaan is onduidelijk, maar waarschijnlijk gaat het om de periode van 3300 tot 2900 voor Chr. (Westerhoff et al. 1987).

Het plangebied wordt van west naar oost doorsneden door een zandrug die op de geomorfologische kaart staat aangeven als een welving van getijde afzettingen, maar volgens de geologische kaart een haakwal is die behoort bij de strandzanden van de formatie van Naaldwijk. De grote en dikte van deze haakwal is al meermalen onderzocht, maar staat op iedere kaart anders afgebeeld waardoor een exacte omvang niet is vast te stellen (figuur 1: Soonius 2001, Bosman/Pavlovic 1996, Rijks geologische dienst 1984, Stichting voor Bodemkartering/Rijks geologische dienst 1979, DLO-Staring Centrum 1994). Ook op de AHN is de rug duidelijk zichtbaar maar moeilijk te begrenzen (www.ahn.nl). Uit de beschrijving van Soonius (2001) blijkt dat in de rug het zand tot nagenoeg aan het maaiveld voorkomt en dat buiten de rug de bodem bestaat uit een bouwvoor van een humeuze zandige klei, een tussenlaag met licht humeus zand met kleibrokken, een siltige kleilaag die onderin zandlaagjes bevat en daaronder een zandpakket dat rijk is aan schelpfragmenten.

2.2.3. Bodem Bodemkundig kent het plangebied volgens de bodemkaart zowel leekeerd- of woudeerdgronden van zandige klei als op de plaats van de rug kalkrijke poldervaaggronden van uiterst siltig zand. Leekeerdgronden hebben een dunne (15-30 cm), donkere bovengrond (minerale eerdlaag), bij woudeerdgronden is deze laag matig dik (30-50 cm). Het plangebied kent een grondwatertrap III. De grondwatertrappenindeling is gebaseerd op gemiddeld hoogste (GHG) en gemiddeld laagste grondwaterstandsdieptes (GLG). Hiermee worden de winter- en zomergrondwaterstanden gekarakteriseerd in een jaar met een gemiddelde neerslag en verdamping. Grondwatertrap III duidt op natte gronden waarbij de GHG wordt aangetroffen op minder dan 40 cm -mv en de GLG op een diepte tussen 80 en 120 cm –mv.

2.3. Bekende archeologische waarden

Het plangebied staat op de Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden aangegeven als een gebied met een gedeeltelijk hoge trefkans voor archeologische waarden. Deze waardering is gebaseerd op de vermoedelijke aanwezigheid van een zandrug in het terrein. Gezien de vorm van de rug is dit gebied afgeleid van de geologische kaart. Deze zandrug, mogelijk een haakwal, zou zijn ontstaan in het Midden Neolithicum en kan, vanwege het feit dat het een rug is in een lager gelegen landschap, gebruikt zijn door de mens. Later, waarschijnlijk al in de Bronstijd, zal de rug overgroeid zijn door veen dat pas in de Middeleeuwen door stormen en overstromingen weer is weggeslagen. Bij het droogleggen van de Heerhugowaard in 1630 kwam de rug weer aan het maaiveld te liggen maar werd niet opgenomen in het slotenpatroon of het landgebruik. Mogelijk heeft er wel egalisatie plaatsgevonden met name ook omdat de kleilagen in de omgeving met behulp van het zand beter doorlatend konden worden gemaakt. De rest van het plangebied heeft geen archeologische verwachting omdat het bestaat uit de bodem van een drooggemaakt meer waarbij Waddenzee afzettingen uit het Meso- en Neolithicum aan het maaiveld liggen. Een waddenzeelandschap was en is geen landschap waarin de mens kan wonen of verblijven.

De CHW van de provincie Noord-Holland levert geen aanvullende informatie voor het plangebied ten opzichte van Archis.

Er zijn in en direct ten zuidwesten van het plangebied drie eerdere archeologische onderzoeken uitgevoerd (onderzoeksmeldingen 4583, 5630 en 10692). Bij deze onderzoeken werd de zandrug in het plangebied inderdaad aangetroffen maar op grond van de opbouw van de bodem werd aangenomen dat de zandrug gedeeltelijk is afgegraven ten behoeve van egalisatie. Op of in de

http://www.ahn.nl/�

10

nabijheid van de rug werden geen archeologische indicatoren aangetroffen. Naast deze rug in het plangebied werd ten zuiden van het plangebied nog een tweede rug ontdekt. Deze rug was 30 m breed, enkele decimeters hoog en honderden meters lang. Zowel bij karterend booronderzoek als bij de aanleg van een proefsleuf door de rug zijn geen archeologische resten gevonden. Deze rug is nu verdwenen door de aanleg van grote plassen rondom de Stad van de Zon.

De dichtstbijzijnde en meest relevante waarneming is nummer 228061, die verwijst naar een veldkartering waarbij gezocht is naar eventuele resten uit de steentijd op de zandruggen in dit plangebied en de omgeving. Vermeld wordt, dat helaas niets is gevonden.

2.4. Historisch landgebruik

De recentere geschiedenis van het plangebied en zijn omgeving wordt vooral bepaald door de ligging van het gebied in de Heerhugowaard. In de Middeleeuwen en het begin van de Nieuwe tijd bestond dit gebied uit een uitgestrekt rietmoeras met wadkreken en wadplaten dat aan de noordzijde van de Schermer lag. Door getijdenwerking liep het gebied waarschijnlijk dagelijks twee maal onder water en was het vrijwel onbruikbaar voor de mens. Meerdere pogingen werden ondernomen om de Heerhugowaard af te sluiten van de Schermer door de bouw van een dijk. De eerste dijk die mogelijk stamt uit de 12e of 13e eeuw werd de Heer Huygendijk genoemd (tegenwoordig bekend als de Huigendijk). Pas bij een tweede poging in de 17e eeuw lukte het om de afsluiting te realiseren. In 1630 werden de eerste molens gebouwd en binnen enkele jaren stond een nieuwe polder van 39 km2 droog. De polder werd verdeeld in lange smalle percelen doorsneden door grote sloten en ontwaterd in de zuidwesthoek met behulp van molens.

Langs de randen van de omringende dijk lagen nog stukken land die nu in de polder lagen maar die voorheen niet tot de Heerhugowaard behoorden. Een van deze gebieden is het gehucht Butterhuizen dat behoorde tot de gemeente Sint Pancras maar dat nu aan de oostelijke zijde van de dijk lag. Butterhuizen bestond aan het einde van de 19e eeuw nog uit een drietal boerderijen en lag direct ten zuidwesten van het plangebied waar nu het Strand van Luna ligt en de Waerdse Tempel staat.

De grond van de polder bleek in eerste instantie niet zo geschikt te zijn voor landbouw, waarschijnlijk omdat het ging om ingepolderd moeras en niet om een meerbodem. Hierdoor ontstonden rond 1674 serieuze plannen de polder weer vol water te zetten. Waarschijnlijk zou de visvangst meer opbrengen dan de landbouw.

Op een historische kaart van ongeveer 1630 is te zien dat de dijk tussen de Heerhugowaard en de Schermer af is en dat het nieuwe land nog leeg is (Bijlage 6). Op een kaart van 1635 is de Heerhugowaard verdeeld in percelen en is er een afwateringsysteem aanwezig (Bijlage 7). Tot in de 20e eeuw is het plangebied in gebruik geweest als grasland en weilanden (Bijlage 8) en ook nu nog is een deel van het plangebied in gebruik als weiland. De stad Heerhugowaard, die ten noordoosten van het plangebied is ontstaan, is in de 20e eeuw voornamelijk naar het zuiden toe uitgebreid. Het plangebied zal, als onderdeel van een verdere uitbreiding, worden toegevoegd aan een woonwijk met de naam “De stad van de Zon” (Bijlage 9).

2.5. Conclusie bureauonderzoek en verwachtingmodel

Het plangebied blijkt onderdeel te zijn van een droogmakerij, genaamd de Heerhugowaard uit 1635, waarin na drooglegging Waddenzee-afzettingen aan het maaiveld kwamen te liggen van waarschijnlijk ten minste 4500 jaar geleden. De Waddenzee-afzettingen zelf hebben geen verwachtingswaarde omdat er vrijwel zeker geen archeologische resten voor kunnen komen. Echter op de Waddenzee-afzettingen komt een west-oost georiënteerde zandrug voor waar wel een redelijke kans aanwezig is dat er archeologische resten op kunnen voorkomen. Van deze rug wordt aangenomen dat het een haakwal betreft die tussen 3300 en 2900 voor Chr. is ontstaan en waarop, gezien deze ouderdom en de daaropvolgende bedekking met veen, archeologische resten kunnen voorkomen uit het Midden- of Laat Neolithicum.

De omvang van de rug is onduidelijk omdat deze nog niet eenduidig is gekarteerd, maar ook de interpretatie dat het zou gaan om een haakwal is niet geheel zeker omdat er geen gedetailleerd

11

onderzoek is verricht naar deze zandrug. Ook de datering is daarmee onzeker. Zonder een gedetailleerd veldonderzoek is het niet mogelijk met enige zekerheid te bepalen of en waar er in het plangebied archeologische resten kunnen voorkomen of tot welke archeologische periode deze resten zullen behoren.

Om het verwachtingsmodel te toetsen en waar nodig aan te vullen adviseren wij een verkennend veldonderzoek door middel van boringen uit te voeren.

12

3. Veldonderzoek

3.1. Onderzoekshypothese en onderzoeksopzet

Het doel van het verkennend veldonderzoek door middel van boringen is om de in het bureauonderzoek opgestelde specifieke archeologische verwachting te toetsen en waar nodig aan te passen. Tijdens het veldonderzoek wordt vastgesteld waar de oorspronkelijke bodemopbouw intact is gebleven en waar niet. Daarnaast wordt vastgesteld of het bodemprofiel en eventuele archeologische indicatoren aanleiding geven te veronderstellen dat archeologische resten aanwezig kunnen zijn in het plangebied. Het veldonderzoek bestaat uitsluitend uit een booronderzoek. Een veldkartering was niet mogelijk door de dichte begroeiing met grassen en kruiden in het plangebied.

3.2. Werkwijze

In het plangebied zijn 156 boringen gezet (bijlagen 4 en 5) met een diepte van 1,0 tot 2,0 m. Deze boringen zijn gezet in raaien die evenwijdig liggen aan het slotenpatroon. De afstand tussen de raaien is ongeveer 44 m. De afstand tussen de boringen, die zijn geplaatst in een verspringend patroon, is eveneens ongeveer 44 m. Er is gebruik gemaakt van een Edelmanboor met een diameter van 10 cm. De boringen zijn beschreven volgens de Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode (ASB; SIKB 2008) met behulp van een veldcomputer en het programma Boormanager van I.T. Works. De locaties van de boringen (x- en y-waarden) zijn ingemeten vanuit de topografie. De hoogtes van de boringen (z-waarden) zijn bepaald aan de hand van het AHN en waar nodig gecorrigeerd met veldinformatie. De opgeboorde monsters zijn door middel van breken en snijden in het veld onderzocht op de aanwezigheid van archeologische indicatoren (zoals aardewerk, baksteen, vuursteen, huttenleem en bot). Naast de boringen kon op twee plaatsen in een pas gegraven afwateringgreppel een profielkolom worden opgenomen. Bij deze opnames konden de verschillende lagen in detail worden bestudeerd (bijlage 11).

3.3. Resultaten

3.3.1. Lithologie en geologie Lithologisch bestaat de bodem in het plangebied uit zand- en kleilagen. De ondergrond wordt in alle boringen gevormd door een pakket matig grof tot matig fijn, matig tot zwak siltig zand met schelpenresten (pakket A). De schelpenresten bestaan zowel uit gruis als uit hele exemplaren en omvatten soorten die ook tegenwoordig veelvuldig op het strand kunnen worden aangetroffen. In sommige boringen zijn in dit zandpakket, op een diepte van meer dan 1,5 m –mv, sporadisch enkele dunne kleilaagjes waargenomen. De top van het zandpakket is gemiddeld te vinden tussen 3,5 en 4,0 m onder NAP.

Bij 79 van de 156 boringen is bovenop pakket A een dunne laag zand met zeer veel dunne kleilaagjes aanwezig: pakket B. Soms bestaat pakket B hoofdzakelijk uit klei en komen er zandlaagjes in voor. Pakket B heeft een gemiddelde dikte van 10 cm maar is in veel gevallen dunner dan 2 á 3 centimeter. In zowel kolom 1 als 2 komt deze laag ook voor (bijlage 11). In beide gevallen bestaat de laag voornamelijk uit kleilaagjes die gescheiden worden door zandlaagjes en soms door laagjes detritus (kleine stukjes plantenresten). De zandlaagjes hebben een golvend verloop en bestaan daarom uit gefossiliseerde golfribbels. Golfribbels ontstaan bij golfwerking in ondiep water. De kleilaagjes en ook de detrituslaagjes zijn afgezet op deze golfribbels in zeer rustige condities.

Boven pakket B, of waar B ontbreekt direct boven A, bestaat de bodemopbouw in de boringen uit ofwel een pakket matig fijn, matig siltig, grijsbeige tot grijsbruin zand (pakket C) of een pakket matig siltige grijsbruine klei (pakket D). Pakket C bevat sporadisch dunne schelpenlaagjes (bijlage 11, kolom 1). Uit kolom 1 blijkt dat ook in pakket C soms golfribbels voorkomen die zijn afgedekt met dunne kleilaagjes (bijlage 11). De bruinbeige kleur van pakket C blijkt voornamelijk veroorzaakt te worden door het voorkomen van roestvlekken in dit pakket. Pakket D ligt in verschillende boringen bovenop het grijsbruine zandpakket (bijlage 12) en bevat in die gevallen soms ook dunne zandlaagjes

13

aan de onderkant . Zowel pakket C als D reiken tot aan het maaiveld of tot de onderzijde van de bouwvoor.

In de boringen waar pakket D direct voorkomt op pakket A zijn lagen sterk siltige of sterk zandige klei aangetroffen (boringen 35, 36, 47, 74, 88, 105, 121, 122, 131, 139 en 140). Deze lagen variëren in dikte van 30 cm tot 100 cm. De sterk siltige of sterk zandige klei bestaat voornamelijk uit heel veel millimeters dikke laagjes zand, klei en detritus.

Aan het maaiveld komt in de meeste boringen een 30 tot 40 cm dikke laag matig humeus zand of klei voor. Deze bouwvoor is meestal donkerbruin van kleur. In enkele boringen was geen bouwvoor aanwezig. In het veld bleek dat in enkele delen van het plangebied de bouwvoor was ontgraven en opgeslagen in verschillende gronddepots op het terrein (bijlage 12). Deze ontgravingen waren dusdanig recent dat in de ontgraven gebieden alleen lage gras- en kruidensoorten voorkwamen, terwijl op de niet ontgraven gedeelten het gras tussen 50 en 100 cm hoog was.

3.3.2. Bodemopbouw De bodems die aangetroffen zijn in de boringen zijn te classificeren als leek- en woudeerdgronden, waarbij het verschil wordt gemaakt op grond van de dikte van de bouwvoor (zie 2.2.3). Op enkele plaatsen zijn deze leek- en woudeerdgronden vergraven, met name waar de bouwvoor was ontgraven. Daarnaast zijn in boringen 79, 91, 92, 94 en 114 diepere verstoringen van de bodem geconstateerd. In die boringen komen lagen voor die een sterk rommelig en omgewerkt karakter hebben (bijlage 5).

Uit een gesprek met de eigenaar van de drie noordelijk percelen kwam naar voren dat in het verleden, voordat hij de gronden aankocht, het meest noordelijke perceel deels is ontgraven. Daarbij was volgens hem eerste de bouwvoor verwijderd, daarna een deel van het zand afgevoerd en vervolgens de bouwvoor weer terug aangebracht. Van deze ontgraving zijn mogelijk in boringen 94 en 114 sporen teruggevonden. Daarnaast is in boring 128 direct onder de bouwvoor pakket B aangetroffen terwijl in de boringen in de omgeving pakketten C of D wel voorkomen (bijlage 12). Bij nadere inspectie blijkt dat ook op het AHN een aanwijzing te vinden is voor het deels ontgraven van dit terreindeel. Op het AHN blijkt dat dit gebied voor een deel deels duidelijk lager ligt dan de direct aangrenzende percelen.

3.3.3. Archeologische indicatoren Er zijn in de boringen geen archeologische indicatoren aangetroffen.

3.4. Interpretatie

Uit het bureauonderzoek blijkt dat er in het plangebied getijdeafzettingen worden verwacht met daarbovenop een zandrug die van west naar oost door het plangebied loopt. De rug is in het plangebied aangetroffen en hierboven gedefinieerd als pakket C. Uit bijlage 12 blijkt dat de rug voorkomt in het noordelijke deel van het plangebied. De zuidgrens van de rug is scherp en recht en verloopt van westzuidwest naar oostnoordoost. Deze ondergrens is duidelijk zichtbaar op het AHN in de vorm van een smalle laagte (maximaal 20 cm lager dan de omgeving). De noordgrens is onregelmatig en ligt voor een deel waarschijnlijk buiten het plangebied en is ook niet zichtbaar op het AHN. Uit twee dwarsprofielen en de boorstaten blijkt dat de kam van de rug ongeveer in het midden tussen de noordelijke en zuidelijke begrenzing ligt en dat deze kam in hoogte afneemt van west naar oost. Waarschijnlijk loopt de rug door tot onder het Strand van Luna en de Waerdse Tempel en is daar mogelijk nog iets hoger. Dit zou een verklaring kunnen zijn waarom dit gedeelte van de polder oorspronkelijk niet tot het meer de Heerhugowaard heeft behoord en waarom het bebouwd was met het gehucht Butterhuizen. De gemiddelde hoogte van de rug is ongeveer 50 cm. Als aangenomen wordt dat de rug na inpoldering aan het maaiveld lag, dan kan de maximale hoogte van de rug oorspronkelijk ongeveer 90-100 cm zijn geweest terwijl deze nu door het ontstaan van een ploeglaag/bouwvoor en het ontgraven van deze bouwvoor is teruggebracht tot ongeveer 70 tot 80 cm.

Onder de zandrug komen getijdeafzettingen voor die bestaan uit wadplaatafzettingen (pakket A) en af en toe een kleiig sliklaagje (pakket B). Omdat onder de zandrug ook regelmatig een sliklaagje is aangetroffen, is het niet waarschijnlijk dat hier sprake is van een haakwal. Bij een haakwal die ontstaat door sterke getijdestromingen mag worden verwacht dat deze vrijwel volledig is opgebouwd

14

uit hetzelfde zand als de wadplaten, met af en toe een laagje schelpen dat is afgezet bij een overslag over de wal. De opbouw van de zandrug, bestaande uit zand met fossiele golfribbels bedekt met klei en soms met een schelpenlaag, toont aan dat de rug is ontstaan in een slikkengebied. Bij grote stormen is op een hoger deel van een slik een 300 tot 400 m brede en waarschijnlijk enkele kilometers lange zandrug opgeworpen die het gebied erachter gedeeltelijk afsloot. Een dergelijke rug kan het beste worden aangeduid met de generieke term kwelderrug. Een kwelderrug is daarbij niet zonder meer gelijk aan de term kwelderwal, welke belangrijke bewoningszones vormden in bijvoorbeeld zuidwest Friesland.

Achter (ten zuiden van) de zandrug werd na het ontstaan van de zandrug een pakket siltige klei afgezet als kwelderafzettingen. De in dit gebied aanwezige boringen met lagen sterk zandige of sterk siltige klei tonen aan dat er achter de zandrug een geul aanwezig is geweest. Waarschijnlijk betreft het een kreek die bij vloed naar het westen stroomde en bij eb naar het oosten en van waaruit het hele kleipakket D is afgezet. Het feit dat de kreek pas is ontstaan na de vorming van de rug is af te leiden uit het feit dat de kwelderafzettingen gedeeltelijk op de zandrug liggen. Sporadisch zijn er sporen aanwezig van erosie van de zandrug in de vorm van zandlaagjes of een laagje zandige klei op de overgang tussen de rug en de kwelderafzettingen.

Uit de beschrijvingen hierboven blijkt dat de in het plangebied aangetroffen geomorfologische eenheden allemaal zijn ontstaan in zeer dynamische en natte omstandigheden. Locaties als wadplaten, slikken en ruggen die ontstaan tijdens stormen en later overstromen vanuit de kwelders zijn te dynamisch voor mensen om te bewonen. Tussen de kwelderafzettingen en de zandrug zijn geen sporen gevonden van bodemvorming, wat waarschijnlijk een aanwijzing is dat de rug vrijwel direct na het ontstaan al is bedekt met de kwelderafzettingen. Het hele landschap van rug en kwelder is daarna snel verdwenen onder een dik pakket veen om pas na erosie van het veen en de inpoldering van het meer, de Heerhugowaard, weer aan het maaiveld te komen liggen.

Zowel bij de erosie van het veen als bij de landbouwactiviteiten sinds de inpoldering in de 17e eeuw zal het bovenste deel van de kwelderrug- en kwelder-afzettingen verstoord of verdwenen zijn. Over eventuele bodemvorming voorafgaand aan de veengroei is dan ook geen uitspraak te doen. Daarnaast hebben recentelijk nog meer verstoringen plaatsgevonden in de bovengrond van de rug- en kwelderafzettingen. Zo is in het noordelijkste deel van het plangebied een deel van het zand, voornamelijk van de zandrug, ontgraven. Ook is op verschillende plaatsen in het plangebied de bouwvoor afgegraven.

Zowel bij dit booronderzoek als bij eerder booronderzoek en twee eerder uitgevoerde veldverkenningen zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen. Als de rug in het Neolithicum bewoond was geweest dan is het redelijk om aan te nemen dat daarvan toch ten minste enkele aanwijzingen gevonden zouden moeten zijn, mede ook omdat de rug direct aan het maaiveld ligt met een relatief dunne bouwvoor van 30 tot 40 cm.

15

4. Conclusies en aanbevelingen

In opdracht van Grondslag B.V. zijn in april en juni 2009 een archeologisch bureauonderzoek en een Inventariserend Veldonderzoek (IVO) verkennende fase door middel van boringen uitgevoerd in verband met de geplande ontwikkeling van de locatie Stad van de Zon, fase 3 in Heerhugowaard-Zuid, gemeente Heerhugowaard. Uit de onderzoeken blijkt dat bij het droogleggen van de Heerhugowaard in 1630 getijdeafzettingen van ongeveer 3300 en 2900 voor Chr. opnieuw aan het maaiveld kwamen te liggen. De getijdeafzettingen bestaan globaal uit wadplaatafzettingen bedekt met een slikdek, waarop in de noordelijke helft van het plangebied een zandrug voorkomt. Deze zandrug is ongeveer 300 tot 400 m breed, waarschijnlijk enkele kilometers lang en was oorspronkelijk mogelijk 90 to 100 cm hoog. Ten zuiden van de rug liggen kwelderafzettingen en een fossiele kreekgeul van waaruit de kwelderklei ook gedeeltelijk op de zandrug is afgezet.

Door zowel de erosie van het veen, landbouwactiviteiten sinds de inpoldering en recente ontgravingen van zand en de bouwvoor in delen van het plangebied is de bovengrond van de getijdeafzettingen verstoord geraakt. De afwezigheid van bodemvorming in de zandrug voorafgaand aan de afzetting van de kwelderklei, alsmede het dynamische milieu waarin de verschillende geomorfologische eenheden zijn ontstaan en het volledig ontbreken van archeologische indicatoren in verschillende onderzoeken die binnen het plangebied zijn uitgevoerd, maken het onwaarschijnlijk dat er op de zandrug archeologische resten voorkomen uit de periode Midden tot Laat Neolithicum. Wel lijkt waarschijnlijk dat de aanwezigheid van het dorp Butterhuizen in de Nieuwe tijd, ter hoogte van het Strand van Luna en de Waerdse Tempel, gekoppeld kan worden met het verloop en de hoogteligging van de zandrug. Blijkbaar vormde de zandrug ter hoogte van Butterhuizen wel een goede ondergrond voor bewoning, maar dan in een latere periode en buiten het plangebied.

4.1. Beantwoording vraagstelling

• Wat is de fysiek-landschappelijke ligging van de locatie?

Het plangebied ligt op getijdenafzettingen, die aan het maaiveld bestaan uit een zandrug van ongeveer 50-70 cm hoog, en kwelderafzettingen die de zandrug gedeeltelijk bedekken.

• Hoe is de bodemopbouw in het plangebied en in welke mate is deze nog als intact te beschouwen?

In het plangebied komen leek- en woudeerdgronden voor. Op enkele plaatsen is deze bodem verstoord, voor het grootste deel bestaat de verstoring uit het afgraven van de bouwvoor.

• Zijn er archeologische waarden aanwezig in het plangebied?

Er zijn bij dit onderzoek, net als bij de eerdere onderzoeken in het plangebied, geen archeologische indicatoren aangetroffen.

• Wat is de diepteligging van eventueel aanwezige archeologische resten?

Als er in het plangebied archeologische resten zouden voorkomen dan zouden deze aanwezig zijn aan het maaiveld of direct onder de 30 tot 40 cm dikke bouwvoor.

• Wat is de specifieke archeologische verwachting van het plangebied en wordt deze bij het veldonderzoek bevestigd?

De verwachting vanuit het bureauonderzoek was dat er in het plangebied een zandrug voorkomt, mogelijk een haakwal, waarop archeologische resten kunnen voorkomen uit de periode Midden tot Laat Neolithicum. Uit het veldonderzoek blijkt dat er in het plangebied inderdaad een zandrug voorkomt, maar dat dit waarschijnlijk geen haakwal is. De rug en ook de andere getijdeafzettingen zijn onder dusdanige dynamische omstandigheden afgezet dat van bewoning ten tijde van afzetting geen sprake kan zijn geweest. Door erosie en landbouwactiviteiten, alsmede door recente ontgravingen in het plangebied, is de bovengrond van de getijdeafzettingen verstoord geraakt en daarnaast zijn zowel in dit onderzoek als bij eerdere onderzoeken in delen van het plangebied geen archeologische indicatoren aangetroffen. Op grond van deze bevindingen is het waarschijnlijk dat er in het plangebied geen archeologische resten aanwezig zullen zijn.

16

• In hoeverre worden eventueel aanwezige archeologische waarden bedreigd door de voorgenomen graafwerkzaamheden?

Omdat in het plangebied geen archeologische waarden (meer) worden verwacht zullen de voorgenomen werkzaamheden waarschijnlijk geen bedreiging vormen.

• Kan een aantasting van het mogelijk aanwezige bodemarchief voorkomen worden door planaanpassing?

Omdat in het plangebied geen archeologische waarden (meer) worden verwacht hoeft van een planaanpassing geen sprake te zijn.

4.2. Aanbevelingen

Tijdens het onderzoek is geconstateerd dat in het plangebied getijdeafzettingen voorkomen die bestaan uit een zandrug op slik- en wadafzettingen en kwelderafzettingen die gedeeltelijk de zandrug bedekken. Ook is geconstateerd dat de bovenzijde van de getijdeafzettingen door erosie, landbouwactiviteiten en recente ontgravingen verstoord is geraakt. Omdat naast de verstoringen ook is vastgesteld dat de getijdeafzettingen zijn afgezet in een zeer dynamisch milieu en er in dit en eerdere onderzoeken geen archeologische indicatoren zijn aangetroffen wordt het onwaarschijnlijk geacht dat er in het plangebied (onverstoorde) archeologische resten voorkomen. Op basis van de resultaten van het Inventariserend Veldonderzoek wordt daarom geadviseerd om geen vervolgonderzoek

NB. Wij willen erop attenderen dat bovenstaand advies dient te worden getoetst door de gemeente Heerhugowaard. Deze zal vervolgens een besluit nemen inzake de te volgen procedure. Wij adviseren u niet te beginnen met grondwerkzaamheden voordat dit besluit genomen is.

uit te laten voeren.

4.3. Betrouwbaarheid

Het uitgevoerde onderzoek is op zorgvuldige wijze verricht volgens de algemeen gebruikelijke inzichten en methoden. Het archeologisch onderzoek is erop gericht om de kans op het onverwacht aantreffen dan wel het ongezien vernietigen van archeologische waarden bij bouwwerkzaamheden in het plangebied te verkleinen. Aangezien het onderzoek is uitgevoerd door middel van een steekproef kan echter, op basis van de onderzoeksresultaten, de aan- of afwezigheid van eventuele archeologische waarden niet gegarandeerd worden. Indien archeologische waarden worden aangetroffen dienen deze conform de Monumentenwet 1988, artikel 53, bij het Rijk gemeld te worden.

17

Literatuur en kaarten

ANWB, 2005: ANWB Topografische Atlas Noord-Holland 1:25000, Den Haag.

Bosman, W./A. Pavlovic, 1996: Heerhugowaard. Archeologisch booronderzoek in de Druiplanden. Provincie Noord-Holland, Afdeling Cultuur en Educatie, Haarlem.

Centraal College van Deskundigen, 2006: Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie, versie 3.1, Gouda.

DLO-Staring Centrum, 1994: Bodemkaart van Nederland, 1:50.000, blad 19 West Alkmaar, Wageningen.

Knol, E. 1991: Noord-Holland: Achter dijken en duinen. In: Bloemers, J.H.F./T. van Dorp, 1991: Pre- & Protohistorie van de Lage Landen. Houten

Kwaad, 2009: Het ontstaan van West-Friesland. (http://home.tiscali.nl/~wr2777/West-Friesland.htm)

Rijks geologische dienst, 1984: Geologische kaart van Nederland, Blad Alkmaar West 19W. Haarlem

Soonius, C.M., 2001: Plangebied Heerhugowaard-Zuid, gemeente Heerhugowaard; bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek. Amsterdam (Raap-rapport 708).

Stichting voor Bodemkartering / Rijks Geologische Dienst, 1979: Geomorfologische kaart van Nederland, 1:50.000, blad 19 Alkmaar – 20 Lelystad (gedeeltelijk), Wageningen / Haarlem.

watwaswaar.nl: Nederland zoals het was. (http://watwaswaar.nl).

Westerhoff, W.E./E.F.J. de Mulder/W. de Gans, 1987: Toelichtingen bij de geologische kaart van Nederland 1:50.000, Blad Alkmaar west (19W) en Blad Alkmaar oost (19O). Haarlem.

www.ahn.nl: De Actuele Hoogtekaart van Nederland (http://www.ahn.nl/kaart).

www.geheugenvannederland.nl: Het geheugen van Nederland. (http://www.geheugenvanneder-land.nl) .

http://home.tiscali.nl/~wr2777/West-Friesland.htm�

18

Verklarende woordenlijst ARCHIS-melding Elke melding bij het centraal informatiesysteem (ARCHIS).

eolisch Door de wind gevormd, afgezet.

estuarium in inham aan de kust waarin met name het getijde grote invloed uitoefent op het landschap, bijvoorbeeld de Westerschelde.

haakwal zie spits.

Hollandveen Holocene formatie, ontstaan tussen 3500 en 1500 voor Chr.

Holoceen Jongste geologisch tijdvak (vanaf de laatste IJstijd: ca. 8800 jaar voor Chr. tot heden).

humeus Organische stoffen bevattend; bestaande uit resten van planten en dieren in de bodem.

kreek waterweg waarbij het water vanuit zee of rivier onder invloed van het getijde in en uitstroomt.

kwelder zie schor

laag Een vervolgbare grondeenheid die op archeologische of geologische gronden als eenheid wordt onderscheiden.

lithologie Wetenschap die zich bezighoudt met de beschrijving en het ontstaan van de sedimentaire gesteenten.

lutum Kleideeltjes kleiner dan 0,002 mm

plangebied gebied waarbinnen de realisering van de planvorming het bodemarchief kan bedreigen

Pleistoceen Geologisch tijdperk dat ca. 2,3 miljoen jaar geleden begon. Gedurende deze periode waren er sterke klimaatswisselingen van gematigd warm tot zeer koud (de vier bekende IJstijden). Na de laatste IJstijd begint het Holoceen (ca. 8800 voor Chr.).

schor zandgrond in een getijdenwater; staat alleen onder water bij zeer hoog tij, begroeid;

silt Zeer fijn sediment met grootte 0,002-0,063 mm

slik zandgrond in een getijdenwater; staat onder water bij vloed en valt droog bij eb, kwelder onbegroeid; wad

spits een langgerekte zandrug die in de richting van de algemene zeestromingen uitgroeit in de monding van een estuarium.

strandvlakte groot vlak zandig gebied tussen twee strandwallen

strandwal langs de kust gevormde langgerekte zandrug die uitsteekt boven het gemiddelde hoogwaterniveau; geeft in Nederland de oude ligging van de kustlijn weer

stratigrafie Opeenvolging van lagen in de bodem.

vaaggronden Minerale gronden zonder duidelijke podzol-B-horizont, zonder briklaag en zonder minerale eerdlaag.

19

Lijst van Afkortingen AHN Actueel Hoogtebestand Nederland AMK Archeologische Monumenten Kaart ARCHIS Archeologisch Informatie Systeem CHW Cultuur-Historische Waardenkaart CvAK College van de Archeologische Kwaliteit (nu onderdeel van het SIKB) GHG Gemiddeld hoogste grondwaterstand GLG Gemiddeld laagste grondwaterstand IKAW Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden KNA Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie -mv beneden maaiveld (het landoppervlak) NAP Normaal Amsterdams Peil NEN Nederlandse Norm PvE Programma van Eisen RCE Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed

Bijlage 1: Topografische kaart

112000 116000

5160

0052

0000

Rev. Datum Naam Omschrijving Goed gek.Historische situatie

Bron: Schaal

FormaatA4

ANWB 2005

Legenda

1:500000 1,300 Meter

±

Bijlage 1. Topografische kaart

Plangebied

Bijlage 2: Archis-informatie bron: Archis II (RCE).

!!

!

5630

10692

10692

10692

5630

17067

4583

3797022481

228061

115000

115000

116000

116000

5180

00

5180

00

Archeologische informatiegeraadpleegd via archis2 en de website van de RACM

Legenda ( vondstmeldingen! waarnemingen

plangebiedonderzoeksmeldingen

monumentenTerrein van archeologische betekenisTerrein van archeologische waardeTerrein van hoge archeologische waardeTerrein van zeer hoge archeologische waardeTerrein van zeer hoge archeologische waarde, beschermd

IKAWlage trefkans (water)middelhoge trefkans (water)hoge trefkans (water)lage trefkanswatermiddelhoge trefkansongekarteerdhoge trefkanszeer lage trefkans

0 240 480120 Meter

Bijlage 3: Overzicht Archismeldingen Waarnemingen

Nummer Omschrijving Tijdvak 22481 Waterput, aardewerk (waaronder

Pingsdorf en Andenne) en een dijklichaam Late Middeleeuwen A

37970 Kogelpot, proto-steengoed en Andenne aardewerk en bot

Late Middeleeuwen A – B

228061 Zandrug zonder vondsten -- Onderzoeksmeldingen

Nummer Soort onderzoek Jaar 4583 Begeleiding 2003 5630 Bureauonderzoek 1996 10692 Booronderzoek 2001 17067 Bureauonderzoek 2006 34418* Bureauonderzoek 2009 * dit onderzoek. bron: Archis II (RACM).

Bijlage 4: Boorlocatiekaart

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

92

91

90

89

88

87

86

85

84

83

82

81

80

79

78

77

76

26

25

24

23

22

21

20

19

18

17

kolom 1

kolom 2

9

8

7

6

5

4

3

2

1

99

98

97

96

95

94

93

75

74

73

72

71

70

69

68

67

66

65

64

63

62

61

60

59

58

57

56

55

54

53

52

51

50

49

48

47

46

45

44

43

42

41

40

39

38

37

36

35

34

33

32

31

30

29

28

27

16

15

14

13

12

11

10

156

155

154

153

152

151

150

149

148

147

146

145

144

143

142

141

140

139

138

137

136

135

134

133

132

131

130

129

128

127

126

125

124

123

122

121

120

119

118

117

116

115

114

113

112

111

110

109

108

107

106

105

104

103

102

101

100

115500 115750

5182

5051

8500

5187

50

0 125 m

Projectnummer: 12980109/34418 Projectnaam:Stad van de Zon, HeerhugowaardBoorpunten kaart

Legenda. boorpunten

plangebiedtopografie

¯

Bijlage 5: Boorbeschrijvingen

Projectcode: 12980109

Boring: 001

X: 115372Y: 518293

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:

Maaiveld [m NAP]: -3.1

cm NAP0

50

100

150

200

gras-310Zand, matig fijn, matig siltig, zwak schelphoudend, brokken klei, grijs, omg

-360Klei, matig siltig, sporen planten, grijs, zw vlekken

-410Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak schelphoudend, grijs, hele sc

-510

Boring: 002

X: 115386Y: 518334

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

gras-310Klei, matig siltig, matig roesthoudend, bruin

-330Klei, matig siltig, laagjes zand, grijs

-360Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, sporen schelpen, grijs-370

Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, sterk schelphoudend, grijs, kl9 onderin sc bovenin sc hele

-460

Boring: 003

X: 115415Y: 518301

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

gras-320Klei, matig siltig, sterk humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin

-350Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsoranje

-370Klei, matig siltig, laagjes zand, grijs, za spooradisch

-390Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk schelphoudend, grijs, sc hele

-440Klei, matig siltig, matig schelphoudend, grijs, sc hele-450

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, gruis

-500

Boring: 004

X: 115444Y: 518268

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-330Klei, matig siltig, sterk humeus, zwak wortelhoudend, donkerbruin


-370Klei, matig siltig, laagjes zand, grijs, za soms

-390Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, sc hele

-440Klei, matig siltig, matig schelphoudend, grijs-450

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, gruis

-530

Boring: 005

X: 115371Y: 518409

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking: min bv


cm NAP0

50

100

-310Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsgeel

-340Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs

-410

Boring: 006

X: 115400Y: 518376

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, sterk siltig, sterk humeus, sporen wortels, donkerbruin-325Zand, matig fijn, matig siltig, matig roesthoudend, grijsbeige

-345Klei, sterk siltig, neutraalgrijs-350

Zand, matig fijn, zwak siltig, brokken klei, donkergrijs, matig schelphoudend

-410


Boring: 007

X: 115429Y: 518343

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-320Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsoranje-330

Klei, matig siltig, laagjes zand, laagjes schelpen, grijs

-370Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, hele

-420

Boring: 008

X: 115458Y: 518310

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, matig siltig, sterk humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin


-360Klei, matig siltig, laagjes zand, grijs, soms


-420

Boring: 009

X: 115487Y: 518277

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

gras-320Klei, matig siltig, sterk humeus, zwak wortelhoudend, donkerbruin

-340Klei, matig siltig, matig roesthoudend, laagjes zand, grijsoranje, za soms-360Klei, matig siltig, grijs


-420

Boring: 010

X: 115356Y: 518484

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-320Zand, matig fijn, zwak siltig, grijsbruin

-340Zand, matig fijn, zwak siltig, grijs

-365Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, grijs

-370

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, hele

-420

Boring: 011

X: 115385Y: 518451

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking: min mv


cm NAP0

50

100

-310Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin


-345

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, hele gruis

-410

Boring: 012

X: 115414Y: 518418

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-320Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijsbruin


-345


-420


Boring: 013

X: 115443Y: 518384

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:

Maaiveld [m NAP]: -3

cm NAP0

50

100

-300Klei, matig siltig, sterk humeus, sterk veenhoudend, neutraalbruin-315Zand, matig fijn, matig siltig, matig roesthoudend, grijsbeige

-341Klei, sterk siltig, neutraalgrijs-349Zand, matig fijn, matig siltig, sterk schelphoudend

-400

Boring: 014

X: 115472Y: 518351

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, matig siltig, sterk humeus, zwak wortelhoudend, donkerbruin-340

Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsoranje


-390Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, matig schelphoudend, grijs, hele-410Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk schelphoudend, grijs, hele

-450

Boring: 015

X: 115501Y: 518348

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, sterk siltig, matig humeus, sporen wortels, grijsbruin-346Klei, sterk siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige

-368Klei, sterk siltig, neutraalgrijs

-384Zand, matig fijn, matig siltig, laagjes veen, neutraalgrijs, matig schelphoudend

-430

Boring: 016

X: 115530Y: 518285

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-340Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsoranje-350

Klei, matig siltig, laagjes zand, grijs, za soms


-420

Boring: 017

X: 115349Y: 518565

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-300Klei, sterk zandig, matig humeus, zwak wortelhoudend, donkerbruin, bha


-375Klei, sterk zandig, laagjes zand, neutraalgrijs

-380

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, laagjes klei, neutraalgrijs, hele en gruis kl9 boven en onderin

-500

Boring: 018

X: 115376Y: 518532

Datum: 03-04-2009

GWS: 50Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-300Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, grijsbruin

-340Zand, matig grof, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs

-500


Boring: 019

X: 115407Y: 518498

Datum: 03-04-2009

GWS: 60Opmerking: bouwvoor ontgraven


cm NAP0

50

100

150

200

braak-340Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin

-385Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, neutraalgrijs

-390

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, neutraalgrijs, hele en gruis

-540

Boring: 020

X: 115436Y: 518465

Datum: 03-04-2009

GWS: 60Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200


-370Zand, matig grof, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, kleilaagje op 170

-520

Boring: 021

X: 115464Y: 518431

Datum: 02-04-2009

GWS: 50Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200


-360Zand, matig grof, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs

-520

Boring: 022

X: 115494Y: 518399

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-292Klei, zwak zandig, matig humeus, zwak wortelhoudend, donkerbruin, bha

-342Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin-352

Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsgeel

-382Klei, sterk zandig, neutraalgrijs-387


-482Klei, sterk zandig, laagjes zand, neutraalgrijs, detritus laagjes-492

Boring: 023

X: 115522Y: 518365

Datum: 02-04-2009

GWS: 90Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-295Zand, matig fijn, zwak siltig, donkerbruin

-325Klei, zwak zandig, zwak humeus, matig roesthoudend, grijsbruin

-355Klei, matig zandig, grijs

-375Klei, sterk zandig, grijs

-395Zand, matig grof, zwak siltig, grijs

-495

Boring: 024

X: 115552Y: 518332

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200


-337Zand, zeer fijn, uiterst siltig, brokken klei, grijswit-347

Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin

-377Klei, matig siltig, laagjes zand, neutraalgrijs-387

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, laagjes klei, neutraalgrijs, hele en gruis kl9 enkele

-507


Boring: 025

X: 115581Y: 518300

Datum: 03-04-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-308Klei, sterk zandig, matig humeus, zwak wortelhoudend, donkerbruin, bha

-348Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin

-368Klei, matig siltig, laagjes zand, neutraalgrijs

-398Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, laagjes klei, neutraalgrijs, hele en schelpen kl9 enkele

-488Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, neutraalgrijs, kl9 veel detritus laagjes-508

Boring: 026

X: 115607Y: 518263

Datum: 02-04-2009

GWS: 90Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-301Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, sporen puin, bruingrijs

-331Klei, sterk zandig, zwak humeus, sporen baksteen, donkerbruin

-381Zand, matig grof, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, kleilaagje op 140

-501

Boring: 027

X: 115327Y: 518633

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige-325Zand, matig fijn, sterk siltig, neutraalgrijs, licht schelphoudend

-341Klei, uiterst siltig, laagjes veen, grijsbruin

-360Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, matig schelphoudend

-410

Boring: 028

X: 115356Y: 518600

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-290Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, zwak wortelhoudend, donkerbruin

-320Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, sporen schelpen, grijsbruin, hele


-380

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, laagjes klei, grijs, hele kl soms-410

Boring: 029

X: 115385Y: 518567

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-330Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak schelphoudend, grijsgeel, hele


-370


-430

Boring: 030

X: 115414Y: 518534

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige, terrein ligt lager

-355Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, grijsbruin-365

Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, matig schelphoudend

-430


Boring: 031

X: 115442Y: 518501

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-330Zand, matig fijn, zwak siltig, witbruin

-375Zand, matig fijn, zwak siltig, brokken klei, grijs

-380


-430

Boring: 032

X: 115471Y: 518468

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-330Zand, matig fijn, zwak siltig, bruinwit-340Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, grijs

-345


-430

Boring: 033

X: 115500Y: 518435

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-346Klei, zwak zandig, neutraalgrijs-351


-420

Boring: 034

X: 115529Y: 518402

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, matig siltig, sterk humeus, matig veenhoudend, sporen wortels, donkerbruin-329Klei, matig siltig, sporen roest, grijsbeige-341

Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige


-410

Boring: 035

X: 115558Y: 518368

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200



-360Klei, matig siltig, grijs

-380Klei, sterk zandig, laagjes klei, laagjes zand, grijs

-440Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk schelphoudend, grijs, hele

-510Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, grijs-520

Boring: 036

X: 115587Y: 518335

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Klei, matig siltig, sterk humeus, sporen wortels, grijsbruin

-325Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsbeige

-352Klei, matig siltig, sporen roest, neutraalgrijs, zand laagjes

-391Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, matig schelphoudend-400


Boring: 037

X: 115616Y: 518302

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100




-390Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, matig schelphoudend, grijs

-400

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, laagjes klei, grijs, kl soms-430

Boring: 038

X: 115341Y: 518675

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-330Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin-340

Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak schelphoudend, grijs, hele


-390


-430

Boring: 039

X: 115370Y: 518642

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, sterk siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige

-350Zand, matig fijn, uiterst siltig, zwak houthoudend, neutraalgrijs

-395Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, licht schelphoudend

-430

Boring: 040

X: 115399Y: 518609

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

-280Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, donkerbruin

-310Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, sporen schelpen, grijsbruin

-365Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, sporen schelpen, bruin

-370


-480

Boring: 041

X: 115428Y: 518576

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100



-410

Boring: 042

X: 115457Y: 518543

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-330Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, sporen schelpen, grijsbruin

-360Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, grijs-370


-430


Boring: 043

X: 115486Y: 518509

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige, terrein ligt lager-339Zand, matig fijn, sterk siltig, neutraalgrijs

-345


-420

Boring: 044

X: 115515Y: 518476

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-330Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijsbruin-340

Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, grijs

-345


-430

Boring: 045

X: 115544Y: 518443

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-300Klei, matig siltig, zwak humeus, matig roesthoudend, donker bruinoranje, omg

-310

Zand, matig fijn, zwak siltig, brokken klei, zwak roesthoudend, grijsbruin

-330

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, zwak schelphoudend, grijs


-400

Boring: 046

X: 115573Y: 518410

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Klei, sterk zandig, sterk humeus, donkerbruin

-336Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsbeige-345

Klei, sterk siltig, sporen roest, grijsbeige-360

Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, licht schelpenhoudend

-400

Boring: 047

X: 115602Y: 518377

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200


-340Klei, matig siltig, matig roesthoudend, bruinoranje

-360Klei, matig siltig, sporen roest, grijs

-380Klei, sterk zandig, laagjes zand, grijs, detritus laagjes

-405Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk schelphoudend, laagjes klei, grijs, sc laagjes kl9 soms

-510

Boring: 048

X: 115631Y: 518344

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, matig siltig, sterk humeus, matig veenhoudend, donkerbruin

-364Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin

-371

Klei, matig siltig, sporen roest, neutraalgrijs

-405Klei, matig siltig, neutraalgrijs-415Zand, matig fijn, matig siltig, donkergrijs, licht schelphoudend

-440


Boring: 049

X: 115659Y: 518311

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, matig siltig, sterk humeus, sterk veenhoudend, donkerbruin

-375Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin-385

Klei, sterk siltig, sporen planten, sporen hout, neutraalgrijs


-450

Boring: 050

X: 115355Y: 518717

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Klei, zwak zandig, sterk humeus, donkerbruin

-330Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, zwak roesthoudend, grijsbeige-345

Klei, zwak zandig, neutraalgrijs-355

Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, humeuze bandjes

-400

Boring: 051

X: 115384Y: 518684

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, zwak zandig, matig humeus, zwak roesthoudend, donkerbruin

-362Zand, matig fijn, matig siltig, sporen roest, neutraalgrijs

-370

Zand, zeer fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige

-380

Klei, zwak zandig, neutraalgrijs

-381

Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs

-430

Boring: 052

X: 115413Y: 518650

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-290Klei, zwak zandig, matig humeus, grijsbruin

-315Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige, onderste 10 cm licht schelphoudend

-365Klei, sterk zandig, neutraalgrijs, licht schelphoudend

-366

Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, licht schelphoudend-390

Boring: 053

X: 115442Y: 518617

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Klei, matig siltig, sterk humeus, grijsbruin

-330Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige

-353Klei, zwak zandig, grijsbeige, zandlaagjes

-360


-400

Boring: 054

X: 115471Y: 518584

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-345Klei, matig zandig, neutraalgrijs

-347


-410


Boring: 055

X: 115500Y: 518551

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Zand, matig fijn, matig siltig, grijsbeige-340

Klei, sterk zandig, neutraalgrijs-345


-430

Boring: 056

X: 115529Y: 518518

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Zand, matig fijn, matig siltig, grijsbeige


-420

Boring: 057

X: 115558Y: 518485

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-290Klei, matig zandig, sterk humeus, sporen veen, donkerbruin

-315Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige-325


-335

Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, grijsbruin

-340


-390

Boring: 058

X: 115587Y: 518452

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, matig siltig, sterk humeus, zwak veenhoudend, neutraalgrijs-345Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige


-430

Boring: 059

X: 115616Y: 518419

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, matig siltig, sterk humeus, zwak veenhoudend, neutraalbruin

-330Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige

-337

Zand, matig fijn, matig siltig, matig roesthoudend, grijsbeige

-361Klei, matig zandig, grijsbeige

-363

Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, licht schelphoudend

-410

Boring: 060

X: 115645Y: 518385

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, matig siltig, matig humeus, brokken veen, zwak wortelhoudend, donkerbruin-330Klei, zwak zandig, neutraalgrijs


-410


Boring: 061

X: 115674Y: 518352

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, matig siltig, sterk humeus, matig veenhoudend, donkerbruin-325Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige

-350Klei, zwak zandig, sporen roest, neutraalgrijs


-410

Boring: 062

X: 115703Y: 518319

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, matig siltig, sterk humeus, sterk veenhoudend, donkerbruin

-350Klei, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin-361

Klei, sterk siltig, sporen roest, neutraalgrijs-375

Zand, matig fijn, matig siltig, sporen roest, neutraalgrijs, licht schelphoudend

-410

Boring: 063

X: 115369Y: 518758

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, brokken klei, sporen grind, donkerbruin, omg

-340Klei, matig siltig, matig roesthoudend, laagjes zand, grijsoranje-360Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijswit-370

Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, grijs

-380

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, laagjes klei, grijs, hele sc kl soms bovenin

-430

Boring: 064

X: 115398Y: 518725

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking: depot gestaakt


cm NAP0 -300

Boring: 065

X: 115427Y: 518692

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking: depot


cm NAP0

50

100

150

200

-300Zand, matig fijn, matig siltig, grijsbruin, opg-310

Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin

-340Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijswit

-370Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, zwak schelphoudend, grijsbruin-390Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, laagjes klei, grijs, hele kl soms

-500

Boring: 066

X: 115456Y: 518659

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

-290Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, donkerbruin-300

Zand, matig fijn, zwak siltig, geel

-330Zand, matig fijn, zwak siltig, geelwit

-350Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, matig schelphoudend, bruin

-360


-490


Boring: 067

X: 115485Y: 518626

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-290Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, grijsbruin

-310Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, donkergrijs

-315

Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin



-390

Boring: 068

X: 115514Y: 518593

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100


-340Zand, matig fijn, zwak siltig, grijs


-360

Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, zwak schelphoudend, grijs

-370


-420

Boring: 069

X: 115543Y: 518560

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

-310Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, grijswit

-330Klei, matig siltig, laagjes zand, grijs-340Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, hele

-410

Boring: 070

X: 115572Y: 518526

Datum: 15-06-2009



cm NAP0

50

100

150

200

-320Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijswit



-520

Boring: 071

X: 115601Y: 518493

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

-290Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, donkerbruin


Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin, 1cm kl9 onderaan


-490

Boring: 072

X: 115630Y: 518460

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin-320Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsoranje-330

Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin


-370

Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk schelphoudend, grijs, hele

-420


Boring: 073

X: 115659Y: 518427

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin-330Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsoranje

-350Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, zwak roesthoudend, grijsbruin


-430

Boring: 074

X: 115688Y: 518394

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

-320Klei, matig siltig, sterk humeus, donkerbruin


-360Klei, matig siltig, grijs-370Klei, zwak zandig, matig roesthoudend, grijsoranje, gelaagd

-390Klei, sterk zandig, grijs, gelaagd

-440Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk schelphoudend, laagjes klei, grijs, hele

-520

Boring: 075

X: 115717Y: 518361

Datum: 15-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, matig siltig, sterk humeus, donkerbruin


-360Klei, matig siltig, sporen roest, grijs

-380Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, zwak schelphoudend, grijs

-390


-430

Boring: 076

X: 115379Y: 518796

Datum: 03-04-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-301Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin, bha

-331Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsgeel

-361Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, matig schelphoudend, grijsoranje, hele strandschelpen-381

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, neutraalgrijs, vorral gruis

-501

Boring: 077

X: 115408Y: 518763

Datum: 02-04-2009

GWS: 100Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-310Klei, sterk zandig, matig humeus, sporen schelpen, donkerbruin

-350Klei, zwak zandig, bruingrijs-360Zand, matig grof, zwak siltig, brokken klei, matig roesthoudend, bruingrijs

-390Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen schelpen, schelpenlaagje op 130

-510

Boring: 078

X: 115436Y: 518729

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-309Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin, bha


-359Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, zwak roesthoudend, zwak schelphoudend, grijsgeel, gr kl9 hele schelpen

-389Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijsbruin, gruis

-409Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, matig schelphoudend, neutraalgrijs-429Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, neutraalgrijs

-509


Boring: 079

X: 115465Y: 518696

Datum: 02-04-2009

GWS: 100Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-304Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, sporen baksteen, bruingrijs, gevlekt

-344Klei, zwak zandig, zwak humeus, matig houthoudend, brokken veen, grijsbruin-364Zand, matig grof, zwak siltig, sterk schelphoudend, grijs

-504

Boring: 080

X: 115495Y: 518663

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-287Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, zwak wortelhoudend, sporen grind, donkerbruin, bha

-317Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, zwak schelphoudend, grijswit, hele schelpen

-367Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak schelphoudend, grijsbruin, gruis

-387Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak schelphoudend, neutraalgrijs, gruis

-487

Boring: 081

X: 115523Y: 518630

Datum: 02-04-2009

GWS: 100Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-268Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, donkerbruin

-288Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, bruingrijs

-368Zand, matig grof, zwak siltig, sterk schelphoudend, grijs

-468

Boring: 082

X: 115552Y: 518597

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-287Klei, sterk zandig, matig humeus, zwak wortelhoudend, brokken klei, donkerbruin, bha

-317Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, laagjes klei, grijswit, gr kl9

-357Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, matig schelphoudend, neutraalgrijs, gruis

-387Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, neutraalgrijs, hele en gruis

-487

Boring: 083

X: 115580Y: 518564

Datum: 02-04-2009

GWS: 100Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-258Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, donkerbruin

-278Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, bruingrijs

-338Zand, matig grof, zwak siltig, sporen schelpen, grijs

-458

Boring: 084

X: 115610Y: 518531

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-272Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, zwak wortelhoudend, brokken klei, donkerbruin, bha-292Klei, matig siltig, zwak humeus, sporen roest, bruingrijs-302

Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, zwak roesthoudend, zwak schelphoudend, grijswit, gr kl9

-332Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak schelphoudend, grijsbruin


-472


Boring: 085

X: 115639Y: 518498

Datum: 02-04-2009

GWS: 100Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-284Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, bruingrijs, gevlekt

-334Klei, zwak zandig, matig roesthoudend, bruin-344

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, lichtgrijs

-364Zand, matig fijn, zwak siltig, lichtbruin

-394Zand, matig grof, zwak siltig, matig schelphoudend, kleilaagje op 180

-484

Boring: 086

X: 115668Y: 518465

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-300Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, zwak wortelhoudend, donkerbruin, bha-320Klei, matig siltig, zwak humeus, sporen roest, bruingrijs

-350Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak schelphoudend, zwak roesthoudend, grijswit

-380Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijsbruin, hele en gruis


-500

Boring: 087

X: 115697Y: 518432

Datum: 02-04-2009

GWS: 100Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-291Klei, sterk zandig, matig humeus, sporen schelpen, donkerbruin

-321Klei, zwak zandig, zwak humeus, matig roesthoudend, grijs

-341Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen schelpen, sporen roest, grijsbruin

-401Zand, matig grof, zwak siltig, matig schelphoudend, lichtgrijs

-491

Boring: 088

X: 115726Y: 518398

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

gras-299Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, zwak wortelhoudend, donkerbruin, bha-319Klei, matig siltig, zwak humeus, sporen roest, bruingrijs

-339Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsbruin

-359Klei, sterk siltig, matig wortelhoudend, grijsbruin, riet

-379Klei, sterk siltig, laagjes zand, neutraalgrijs

-424Klei, sterk siltig, laagjes zand, neutraalgrijs, detritus laagjes riet en hout

-429


-499

Boring: 089

X: 115754Y: 518364

Datum: 02-04-2009

GWS: 90Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200

weiland-301Klei, sterk zandig, matig humeus, donkerbruin

-321Klei, zwak zandig, zwak humeus, sterk roesthoudend, grijsbruin

-361Klei, sterk zandig, sporen roest, grijsbruin-371

Zand, matig grof, zwak siltig, sporen schelpen

-501

Boring: 090

X: 115782Y: 518331

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200


-352Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin, za9 onderin


-522


Boring: 091

X: 115812Y: 518298

Datum: 02-04-2009

GWS: 100Opmerking:


cm NAP0

50

100

weiland-321Klei, sterk zandig, matig humeus, sporen schelpen, bruingrijs, gevlekt

-371Zand, matig fijn, zwak siltig, brokken klei, matig roesthoudend, matig schelphoudend, grijsbruin, gestaakt op leiding

-421

Boring: 092

X: 115838Y: 518264

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200


-341Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin, omg

-361Klei, sterk zandig, brokken klei, brokken zand, grijszwart, omg slootbagger

-441Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak schelphoudend, neutraalgrijs, hele en gruis

-511

Boring: 093

X: 115427Y: 518808

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, sterk zandig, matig humeus, sporen wortels, lichtbruin


-370Zand, matig fijn, matig siltig, laagjes klei, neutraalgrijs, zwak schelphoudend

-420

Boring: 094

X: 115456Y: 518775

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, sterk zandig, matig humeus, lichtbruin

-360Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige, geroerd

-365


-420

Boring: 095

X: 115485Y: 518742

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, zwak zandig, sterk humeus, donkerbruin

-370Zand, matig fijn, matig siltig, matig roesthoudend, grijsbeige-385Zand, matig fijn, matig siltig, lichtgrijs, zwak schelphoudend

-430

Boring: 096

X: 115513Y: 518709

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, sterk zandig, sterk humeus, neutraalbruin

-365Klei, sterk zandig, sterk humeus, neutraalbruin-380Klei, sterk siltig, neutraalgrijs-385

Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, zwak schelphoudend

-430


Boring: 097

X: 115542Y: 518676

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-350Klei, zwak zandig, sterk humeus, bruingrijs



-426


-450

Boring: 098

X: 115571Y: 518643

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100





-430

Boring: 099

X: 115600Y: 518610

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100





-440

Boring: 100

X: 115629Y: 518577

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, matig zandig, sterk humeus, neutraalbruin


-390Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, zwak schelphoudend

-420

Boring: 101

X: 115658Y: 518544

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-325Klei, matig siltig, matig roesthoudend, beigebruin

-330



-400

Boring: 102

X: 115687Y: 518510

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Klei, matig zandig, sterk humeus, zwak wortelhoudend, lichtbruin

-340Zand, matig fijn, matig siltig, sporen roest, grijsbeige

-347

Klei, sterk siltig, grijsbruin

-348


-400


Boring: 103

X: 115716Y: 518477

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-290Klei, zwak zandig, sterk humeus, neutraalbruin

-330Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige-340

Klei, sterk siltig, neutraalgrijs-341


-390

Boring: 104

X: 115745Y: 518444

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-330Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige-345Klei, sterk siltig, grijsbeige-350

Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, sterk schelphoudend

-400

Boring: 105

X: 115774Y: 518411

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Klei, zwak zandig, matig humeus, grijsbruin


-360Klei, sterk siltig, neutraalgrijs, zandlaagjes

-395Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, sterk schelphoudend

-420

Boring: 106

X: 115803Y: 518378

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Klei, zwak zandig, matig humeus, donkerbruin

-345Klei, sterk siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige


-420

Boring: 107

X: 115832Y: 518345

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100



-380Klei, matig zandig, grijsbeige, zand laagjes-390


-420

Boring: 108

X: 115861Y: 518312

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100




-420


Boring: 109

X: 115441Y: 518850

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Zand, matig fijn, sterk siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin

-330Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige

-380Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, matig schelphoudend, grijsbeige, hele

-390


-420

Boring: 110

X: 115470Y: 518817

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin

-330Klei, matig siltig, matig roesthoudend, laagjes zand, grijsoranje

-360Zand, matig fijn, zwak siltig, grijsbruin-370

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijsbruin, hele


-430

Boring: 111

X: 115499Y: 518784

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin-330Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsoranje-340

Zand, matig fijn, zwak siltig, grijswit-360

Klei, sterk zandig, bruin

-380Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, laagjes klei, grijs, kl bovenin

-410

Boring: 112

X: 115528Y: 518751

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin-320Zand, matig fijn, zwak siltig, grijsbeige

-350Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijswit


-420

Boring: 113

X: 115557Y: 518718

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, brokken klei, donkerbruin, kl onderin

-360Zand, matig fijn, zwak siltig, grijswit


-420

Boring: 114

X: 115586Y: 518685

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, sporen baksteen, donkerbruin-340Klei, sterk zandig, zwak humeus, brokken zand, brokken klei, grijsbruin, omg

-410Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, matig schelphoudend, grijs, hele sc kl bovenin

-440


Boring: 115

X: 115615Y: 518651

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin-320Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsoranje

-325

Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, sporen schelpen, grijsbruin, sc9

-370Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak schelphoudend, grijs

-400

Boring: 116

X: 115644Y: 518618

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin-320Klei, matig siltig, zwak humeus, zwak roesthoudend, grijsbruin


-360Zand, matig fijn, zwak siltig, volledig schelpen, grijs, hele-370


-400

Boring: 117

X: 115673Y: 518585

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin

-310

Klei, matig siltig, laagjes zand, matig roesthoudend, grijsoranje

-320

Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin, sc op overgang


-400

Boring: 118

X: 115701Y: 518552

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin-320Klei, matig siltig, matig roesthoudend, laagjes zand, grijsoranje

-330

Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbruin


-400

Boring: 119

X: 115730Y: 518519

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-310

Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsoranje

-320

Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijsbruin

-380Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs

-420

Boring: 120

X: 115759Y: 518486

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-320Klei, matig siltig, laagjes zand, matig roesthoudend, grijsoranje

-340Zand, matig fijn, zwak siltig, grijsbruin, sc9 onderaan


-410


Boring: 121

X: 115788Y: 518453

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Zand, matig fijn, sterk siltig, sterk humeus, matig wortelhoudend, donkerbruin

-330Klei, matig siltig, matig roesthoudend, laagjes zand, grijsoranje

-340

Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, grijsbruin

-350

Klei, matig siltig, laagjes zand, matig schelphoudend, grijsoranje

-360

Klei, matig siltig, laagjes zand, grijs

-370

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig humeus, donker grijsbruin

-380


-420

Boring: 122

X: 115817Y: 518420

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

150

200



-340Klei, matig siltig, sporen roest, laagjes zand, grijsoranje



-500

Boring: 123

X: 115846Y: 518386

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-330Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsoranje

-350Klei, matig siltig, laagjes zand, sporen roest, grijsoranje


-410

Boring: 124

X: 115875Y: 518353

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100



-340Klei, matig siltig, laagjes zand, sporen roest, grijs


-400

Boring: 125

X: 115904Y: 518320

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, matig siltig, matig humeus, brokken klei, donkerbruin


-400Klei, matig siltig, laagjes zand, zwak roesthoudend, grijs


-440

Boring: 126

X: 115484Y: 518859

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100




-410


Boring: 127

X: 115513Y: 518826

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100





-420

Boring: 128

X: 115542Y: 518792

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-340Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, laagjes klei, grijswit-350

Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, matig schelphoudend, grijs, hele


-420

Boring: 129

X: 115571Y: 518759

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100



-380Zand, matig fijn, zwak siltig, grijswit


-440

Boring: 130

X: 115600Y: 518726

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-360Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijsbruin

-380Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, bruin-390

Zand, matig fijn, zwak siltig, grijsbeige

-400


-430

Boring: 131

X: 115629Y: 518693

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, matig siltig, matig humeus, sporen baksteen, matig wortelhoudend, donkerbruin

-370Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsoranje-380

Klei, sterk zandig, laagjes zand, grijs, detrituslaagjes


-430

Boring: 132

X: 115658Y: 518660

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-340Zand, matig fijn, zwak siltig, grijsbeige

-360Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, grijsbeige

-365

Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijsbeige


-430


Boring: 133

X: 115687Y: 518627

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-345Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige


-410

Boring: 134

X: 115716Y: 518594

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-340Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijsbeige

-360Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, zwak roesthoudend, grijsbeige-380Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, hele

-410

Boring: 135

X: 115745Y: 518561

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-340Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijsbeige


-420

Boring: 136

X: 115774Y: 518527

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100



Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijsbeige


-410

Boring: 137

X: 115803Y: 518494

Datum: 16-06-2009



cm NAP0

50

100


Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijsbeige


-420

Boring: 138

X: 115832Y: 518461

Datum: 16-06-2009



cm NAP0

50

100


Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige

-360Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, zwak schelphoudend, grijs-380Zand, matig fijn, zwak siltig, matig schelphoudend, grijs, hele

-430


Boring: 139

X: 115861Y: 518428

Datum: 16-06-2009



cm NAP0

50

100

150

200

-340Klei, matig siltig, matig humeus, donkerbruin-350

Klei, sterk zandig, matig roesthoudend, grijsoranje, gelaagd

-390Klei, sterk zandig, grijs, detrituslaagjes



-540

Boring: 140

X: 115890Y: 518395

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

grind-330Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, matig grindig, matig puinhoudend, donkerbruin-350Klei, matig siltig, matig roesthoudend, grijsoranje

-380Klei, matig siltig, laagjes zand, grijs, gelaagd


-450

Boring: 141

X: 115498Y: 518900

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-370Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige, sporen van schelpen-390Klei, sterk siltig, neutraalgrijs-395


-430

Boring: 142

X: 115527Y: 518867

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, matig zandig, sterk humeus, zwak roesthoudend, donkerbruin

-350Klei, sterk zandig, zwak roesthoudend, grijsbeige

-380Klei, sterk siltig, zwak roesthoudend, neutraalgrijs

-400Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs

-430

Boring: 143

X: 115556Y: 518834

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, matig siltig, sterk humeus, zwak roesthoudend, bruingrijs

-360Klei, zwak zandig, zwak roesthoudend, grijsbeige-370




-430

Boring: 144

X: 115585Y: 518801

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, zwak zandig, sterk humeus, zwak roesthoudend, neutraalbruin




-420


Boring: 145

X: 115614Y: 518768

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100




-410

Boring: 146

X: 115643Y: 518735

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-330Klei, sterk zandig, sterk humeus, donkerbruin

-375Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige, matig schelphoudend, geroerd


-430

Boring: 147

X: 115672Y: 518701

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Klei, sterk zandig, sterk humeus, zwak baksteenhoudend, neutraalbruin


-380Klei, matig siltig, zwak roesthoudend, neutraalbeige

-385


-410

Boring: 148

X: 115701Y: 518668

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100




-430

Boring: 149

X: 115730Y: 518635

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, matig zandig, sterk humeus, sporen roest, donkerbruin


-385Klei, matig siltig, neutraalgrijs-390


-420

Boring: 150

X: 115759Y: 518602

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-340Zand, matig fijn, matig siltig, sterk humeus, neutraalbruin, ligt in een greppel

-350

Zand, matig fijn, matig siltig, matig roesthoudend, grijsbeige

-385Klei, matig siltig, neutraalgrijs

-386


-440


Boring: 151

X: 115788Y: 518569

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Zand, matig fijn, matig siltig, sterk humeus, neutraalbruin


-370Klei, matig zandig, neutraalgrijs-375


-400

Boring: 152

X: 115817Y: 518536

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100


-340Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, grijsbeige, geroerd


-400

Boring: 153

X: 115846Y: 518503

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-300Klei, sterk siltig, sterk humeus, zwak roesthoudend, donkerbruin



-400

Boring: 154

X: 115875Y: 518470

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-310Klei, sterk siltig, sterk humeus, laagjes veen, donkerbruin


-410

Boring: 155

X: 115904Y: 518437

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, sterk siltig, sterk humeus, brokken veen, zwak roesthoudend, donkerbruin



-430

Boring: 156

X: 115933Y: 518404

Datum: 16-06-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

100

-320Klei, matig zandig, sterk humeus, zwak roesthoudend, donkerbruin

-380Klei, zwak zandig, zwak roesthoudend, grijsbeige-395Zand, matig fijn, matig siltig, neutraalgrijs, matig schelphoudend

-420


Boring: kolom1

X: 115407Y: 518763

Datum: 03-04-2009

GWS: 80Opmerking:


cm NAP0

50

gras-310Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, zwak wortelhoudend, brokken klei, donkerbruin, bse kl8 onderin-335Zand, matig fijn, zwak siltig, matig roesthoudend, sporen schelpen, witgeel, ro onderin

-343

Zand, matig fijn, zwak siltig, sterk schelphoudend, neutraalgrijs, hele schelpen

-350

Zand, matig fijn, zwak siltig, laagjes klei, grijsbeige, muddrapes golfribbels

-365

Klei, sterk zandig, laagjes zand, grijsbruin, laagjes golfribbels detritus schelpgruis

-380


-390

Boring: kolom2

X: 115452Y: 518711

Datum: 03-04-2009

GWS:Opmerking:


cm NAP0

50

gras-294Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, brokken klei, sporen schelpen, donkerbruin, bse kl8 onderin

-329Klei, matig siltig, laagjes zand, zwak roesthoudend, grijsbruin, golfribbels za lenzen detrituslaagjes

-342

Zand, matig fijn, zwak siltig, uiterst schelphoudend, sporen roest, neutraalgrijs

-344

Zand, matig fijn, zwak siltig, sporen roest, grijsbruin, graafgangen

-359

Legenda (conform NEN 5104)grind

Grind, siltig

Grind, zwak zandig

Grind, matig zandig

Grind, sterk zandig

Grind, uiterst zandig

zandZand, kleiïg

Zand, zwak siltig

Zand, matig siltig

Zand, sterk siltig

Zand, uiterst siltig

veenVeen, mineraalarm

Veen, zwak kleiïg

Veen, sterk kleiïg

Veen, zwak zandig

Veen, sterk zandig

kleiKlei, zwak siltig

Klei, matig siltig

Klei, sterk siltig

Klei, uiterst siltig

Klei, zwak zandig

Klei, matig zandig

Klei, sterk zandig

leemLeem, zwak zandig

Leem, sterk zandig

overige toevoegingenzwak humeus

matig humeus

sterk humeus

zwak grindig

matig grindig

sterk grindig

geur

geen geur

zwakke geur

matige geur

sterke geur

uiterste geur

oliegeen olie-water reactie

zwakke olie-water reactie

matige olie-water reactie

sterke olie-water reactie

uiterste olie-water reactie

p.i.d.-waarde>0

>1

>10

>100

>1000

>10000

monsters

geroerd monster

ongeroerd monster

overigbijzonder bestanddeel

Gemiddeld hoogste grondwaterstand

grondwaterstand

Gemiddeld laagste grondwaterstand

slib

water

Legenda afkortingen Archeologische Boorbeschrijving (conform ASB 2008) Percentages en Mediaan Klasse Zandmediaan

Uiterst fijn 63-105 µm Zeer fijn 105-150 µm Matig fijn 150-210 µm Matig grof 210-300 µm Zeer grof 300-420 µm Uiterst grof 420-2000 µm Nieuwvormingen (1=spoor, 2=weinig, 3=veel) Afkorting Nieuwvormingen

FEC IJzerconcreties FFC Fosfaatconcreties FOV Fosfaatvlekken MNC Mangaanconcreties ROV Roestvlekken VIV Vivianiet VKZ Verkiezeling ZAV Zandverkittingen Bodemkundige interpretaties Code Bodemkundige

interpretaties

BOD Bodem BOV Bouwvoor ESG Esgrond GLE Gleyhorizont HIN Humusinspoeling INH Inspoelingshorizont KAT Katteklei KBR Klei, brokkelig LOO Loodzand MOE Moedermateriaal OMG Omgewerkte grond OPG Opgebrachte grond OXR Oxidatie-reductiegrens POD Podzol RYP Gerijpt TKL Top kalkloos TRP Terpaarde UIT Uitspoelingshorizont VEN Vegetatieniveau VNG Gelaagd vegetatieniveau VRG Vergraven

Bodemhorizont Code Bodemhorizont Omschrijving

BHA A-horizont Minerale bovengrond

BHAB AB-horizont Overgangshorizont BHAC AC-horizont Overgangshorizont BHAE AE-horizont Overgangshorizont BHB B-horizont Inspoelingshorizont BHBC BH-horizont Overgangshorizont BHC C-horizont Uitgangsmateriaal BHE E-horizont Uitspoelingshorizont BHEB EB-horizont Overgangshorizont BHO O-horizont Strooisellaag BHR R-horizont Vast gesteente Sedimentaire karakteristiek, laaggrens Afkorting Afmeting

overgangszone Klasse

BDI ≥ 3,0 - < 10,0 cm Basis diffuus

BGE ≥ 0,3 - < 3,0 cm Basis geleidelijk

BSE < 0,3 cm Basis scherp

Kalkgehalte Code Kalkgehalte

CA1 Kalkloos CA2 Kalkarm CA3 kalkrijk Archeologische indicatoren (1=spoor, 2=weinig, 3=veel) Code Omschrijving

AWF Aardewerkfragmenten BST Baksteen GLS Glas HKB Houtskoolbrokken HKS Houtskoolspikkels MXX Metaal OXBO Onverbrand bot OXBV Verbrand bot SGK Gebroken kwarts SLA Slakken/sintels SVU Vuursteen SXX Natuursteen VKL Verbrande klei VSR Visresten

Bijlage 6: historische kaart van Noord-Holland ca. 1630


Bron: Schaal

FormaatA4

Het Geheugen van Nederland

Legenda

Bijlage 6. Historische kaart van Noord-Holland ca. 1630

Plangebied

Bijlage 7: historische kaart van de Heerhugowaard ca. 1635


Bron: Schaal

FormaatA4

Het Geheugen van Nederland

Legenda

1:250000 620 Meter

±

Bijlage 7. Historische kaart van de Heerhugowaard ca. 1635

Plangebied

Bijlage 8: Topografische kaart 1899


Bron: Schaal

FormaatA4

watwaswaar.nl

Legenda

1:100000 250 Meter

±

Bijlage 8. Topografische kaart 1899

Plangebied

Bijlage 9: Plankaart Plandeel 3 16-12-2008

Bijlage 10: Lithologische profielen

n

n

nnnnnnnn

nnnnnnn

n

n) )) ) ) ) ) ) )) ) ) ) ) ) ) ) ) )

A A'9291908988878685848382818079k1787776-3.00 m NAP

-5.00 m NAP

-4.00 m NAP

k2

-50 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 700 750

Projectnummer: 12980109/34418 Projectnaam:Stad van de Zon, HeerhugowaardLithologische profielen

nnnnnnnn

n

n

))) ) ) ) )) ) ) )

B B'bouwvoor ontgraven 26252423222118 19

17-3.00 m NAP

-5.00 m NAP

-4.00 m NAP

20

-200 -150 -100 -50 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600

Afstand (m)

Afstand (m)Legenda

NAP-lijn

) boorpuntn

Booreinde

Lageninterpretatie

bouwvoor en verstoringenzandlaag

kleidek en geulovergangslaagzandrugslikdek

wadzandzand- en kleilaagjes

Bijlage 11: Beschrijving kolommen 1 en 2

Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeuszwak wortelhoudend, brokken klei onderinscherpe ondergrens

Zand, matig fijn, zwak siltigmatig roesthoudend onderin, sporen schelpen

Zand, matig fijn, zwak siltigsterk schelphoudend hele schelpen

Zand, matig fijn, zwak siltigkleilaagjes als film over golfribbels

Klei, sterk zandigzandlaagjes (golfribbels), detritus laagjes en laagjes schelpgruis

Zand, matig fijn, zwak siltigmatig schelphoudend, hele schelpen en gruis

0 cm

25

38

40

55

70

bouw

voor

zand

rug

slik

dek

wad

zand

Kolom 1

Projectnummer: 12980109/34418 Projectnaam:Stad van de Zon, Heerhugowaard

Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeussporen schelpen, brokken klei onderinerosieve ondergrens

Zand, matig fijn, zwak siltigsporen roest, graafgangen van schelpdieren of wormen

Klei, matig siltigzand laagjes en lenzen (golfribbels)detrituslaagjes

0 cm

35

4952

bouw

voor

slik

dek

wad

zand

schelpenlaag

Kolom 2

Projectnummer: 12980109/34418 Projectnaam:Stad van de Zon, Heerhugowaard

Bijlage 12: Geomorfologische kaart

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

92

91

90

89

88

87

86

85

84

83

82

81

80

79

78

77

76

26

25

24

23

22

21

20

19

18

17

kolom 1

kolom 2

9

8

7

6

5

4

3

2

1

99

98

97

96

95

94

93

75

74

73

72

71

70

69

68

67

66

65

64

63

62

61

60

59

58

57

56

55

54

53

52

51

50

49

48

47

46

45

44

43

42

41

40

39

38

37

36

35

34

33

32

31

30

29

28

27

16

15

14

13

12

11

10

156

155

154

153

152

151

150

149

148

147

146

145

144

143

142

141

140

139

138

137

136

135

134

133

132

131

130

129

128

127

126

125

124

123

122

121

120

119

118

117

116

115

114

113

112

111

110

109

108

107

106

105

104

103

102

101

100

115500 115750

5182

5051

8500

5187

50

0 125 m

Projectnummer: 12980109/34418 Projectnaam:Stad van de Zon, HeerhugowaardGeomorfologische kaart

Legenda. boorpunten

plangebiedtopografie

ontgravingen

bouwvoorrug

geomorfologie

kreekgeulkwelderklei

kwelderklei op zandrugzandrugwadzand

¯

Bijlage 13: Periodentabel

Plangebied Stad van de Zon(fase 3), Gemeente Heerhugowaard · 2016. 12. 28. · Heerhugowaard in...

Documents

Transcript of Plangebied Stad van de Zon(fase 3), Gemeente Heerhugowaard · 2016. 12. 28. · Heerhugowaard in...