Performing under pressure and recovery (Dutch) Zaanstad

Presteren onder druk

Herstel

Door:

Yannick Balk

Sportpsycholoog

www.afkevandewouw.nl

Mentale Sportbegeleiding

Systematisch leren en oefenen

van mentale vaardigheden

met als doel het verbeteren

van prestaties

Brain Training

http://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=mental+skills+training&source=images&cd=&cad=rja&docid=ZdqsV_2mNlcDfM&tbnid=kfslQybbcIzj7M:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.businesstrainingonline.co.uk/management-training-program.html&ei=zwKWUYedOYaY0AWskIHYBA&bvm=bv.46471029,d.d2k&psig=AFQjCNFn4OqW6dLSbYgWoLg9we6hxh0SNA&ust=1368872003962415


• Onbewust onbekwaam

• Bewust onbekwaam

• Bewust bekwaam

• Onbewust bekwaam

4-staps leerproces


• Stellen van doelen

• Juiste spanningsniveau

• Verbeelding

• Gedachtecontrole

• Aandachtssturing

• Zelfvertrouwen

How to train your brain


“Stress is een gevaarlijke factor.

Het is de belangrijkste reden voor falen.”

Stefan Groothuis


“In golf is elke slag een penalty”

Joost Luiten


Te ontspannen?

Juiste spanningsniveau


Te gespannen?


• Slecht om kunnen gaan met fouten

• Weinig zelfvertrouwen

• Belang wedstrijd

• Verwachtingen

• Omgeving

Oorzaak wedstrijdspanning


2 onderliggende mechanismen:

1. Aandacht

– Zelf-focus (experts)

– Afleiding (beginners)

Beiden belasten ons werkgeheugen

2. Arousal/stress

– Een hoge mate van arousal leidt tot verminderde

prestaties

Mechanismen


• Als we verschil

ervaren tussen eisen

en kunnen

• Sporter zelf ervaart

dat

Ervaren van stress


• Gedachten schieten alle kanten op (vooral vervelende)

• Zorgen over of ze wel goed zullen presteren

• Bang fouten te maken tijdens wedstrijd

• Onzeker over zichzelf

• Bang om onder hun kunnen te presteren

• Zorgen over eventueel verlies

• Bang te laten afweten als ze onder druk komen te staan

• Bang dat ze de doelstellingen niet halen

• De druk voelen van de verwachtingen die anderen hebben

Mogelijke ervaringen in het hoofd


• Ze voelen dat ze gespannen zijn

• Kriebels in hun buik

• Verhoogde hartslag

• Naar gevoel in hun maag

• Klamme handen

• Trillen

• Misselijk

• Rode vlekken in hun nek

• Snelle, oppervlakkige, hoge ademhaling

• Braken voor of tijdens de wedstrijd

• Hoofd- of buikpijn voor wedstrijden

• Spieren zijn zo gespannen dat ze kramp krijgen

Mogelijke ervaringen in het lijf


De spanningsboog

Spanning: te hoge stress/arousal leidt tot verminderde prestaties


Vaardigheden/tools • Emotie regulatie: positieve herwaardering en afleiding

hebben een positief effect op prestatie onder druk

• Belasting werkgeheugen: laat geen ruimte voor

overconcentratie of het denken aan de gevolgen van

winst/verlies (cirkel ?)

• Bijv. terugtellen van 100 naar 0 in stapjes van 3, een liedje

in je hoofd nemen, bepaalde dingen tellen

• Ontspanningsoefeningen: ademhalingsoefeningen,

Jacobson, bodyscan, yoga, visualiseren, muziek


• Jacobsen

• Bodyscan

• Visualiseren

• Yoga

• Lichaamsomtrek

Ontspanningsoefeningen


• Door bewust te worden van je

ademhaling, kun je hem beter

beheersen

• Rust in hele lichaam

• Ritueel

• Aandacht verplaatst, geen tijd

om te denken aan afleidingen

• Lichaamszwaartepunt naar

beneden

Ademhalingsoefeningen

http://www.youtube.com/watch?v=2Ek7Rn_ZLP0&list=FLYsLWKZyDC2jsLT9K59r5JQ


4-1-4-1

https://www.youtube.com/watch

?v=gcRArq2DVjE

https://www.youtube.com/watch?v=gcRArq2DVjE




• Pre-competitie – Op tijd naar bed en voldoende eten

– Stretchen, ontspannen bewegen

– Ontspanningsoefeningen, imagery

– Wedstrijd- en trainingsaccommodatie verkennen

– Wedstrijddag indelen, incl. materiaal

• Competitie – Richten op de taak, datgene wat je te doen hebt

– ‘What if’ scenario’s doornemen

– Richten op datgene waar je controle over hebt

– Routine inbouwen

Wedstrijdvoorbereiding


Excelleren onder druk


?v=-C_UltgAbuc

https://www.youtube.com/watch?v=-C_UltgAbuc





• 48% (13/27) van zijn driepunters zijn raak

• in de laatste 24 seconden van een wedstrijd

• wanneer er max 5 punten verschil is tussen teams

• LeBron James: 7% (2/26)

Ray Allen


Routine/wedstrijdvoorbereiding


?v=N7KGG681Cd0

https://www.youtube.com/watch?v=N7KGG681Cd0




Routine/wedstrijdvoorbereiding

At the Olympic games in Seoul, Moses did

more than just walk into the Olympic stadium

and look around when it was opened up to

coaches and athletes before the games.

Moses came in his track suit — ready to run.

He found hurdles and set them up on the

track. He set up hurdles for the entire 400

meters. He sat in the middle of the stadium

and imagined the crowd and the noise. He

went through the process of taking off his

sweats, of adjusting the starting blocks, and

then ran his race at half speed, paying

attention to every detail. Once the games

began, Moses wasn't going to be surprised

or upset by anything. He would have been

there before.

David Moses


Herstel


• Hoe verbruik je energie?

• Hoe vul je energie weer aan?

• Hoe effectiever

herstellen?

Herstel

http://www.youtube.com/watch?v=f8KT5sUKbLc&feature=relmfu


• Ontspanning

• Slaap

• Verbeelding voor fysiek herstel

• Verbeelding mentaal herstel

• Verbeelding voor pijnreductie

• Affirmaties

Herstellen


• Belangrijk voor fysiek en mentaal herstel

• Slaap draagt bij aan motorisch leren

• Ontspanningsoefeningen bevorderen rust

• Gedachten waarnemen, afronden en laten gaan

• Powernap maximaal 30 minuten

Slaap


• Stress van een wedstrijd

• Eisen van een training

• Stress in dagelijks leven

• (Persoonlijke) bronnen om

met deze stress om te gaan

Mentaal/emotioneel herstel


• Debriefing

• Bouw pauzes in

• Sociale steun

• Autonomie

• Mentale training

• Ontspanningsoefeningen

• Loskomen (detachment)



• Vragenlijst: REST-Q Sport

(Kellmann, 2001)

• https://www.bloso.be/topsport/sportwete

nsch_ondersteuning/Documents/Kellma

nn_Belgien_Recovery_Coaches_Hand

out.pdf

• https://www.yumpu.com/en/document/view/5

855850/the-recovery-stress-questionnaire-

restq-sport-52-items (vanaf p 125)


https://www.bloso.be/topsport/sportwetensch_ondersteuning/Documents/Kellmann_Belgien_Recovery_Coaches_Handout.pdf





https://www.yumpu.com/en/document/view/5855850/the-recovery-stress-questionnaire-restq-sport-52-items


















• Veel belangrijke wedstrijden

• Stress uit dagelijks leven

• Positief effect van ‘andere’ activiteiten

• Humor, entertainment, informatief

Detachment

eisen

bronnen


• Ontspanning

• Verbeelden genezingsproces

• Verbeelden sportprestaties

• Verbeelden voor pijnreductie

• Affirmaties

Revalideren

http://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&docid=71-J78oXx8hqbM&tbnid=FekjNrPFbd3pxM:&ved=0CAUQjRw&url=http://my.clevelandclinic.org/rehabilitation-sports-therapy/specialty-therapy-services/sports-rehabilitation/default.aspx&ei=5QRhUqfhNOqW0AXEsoGIDw&psig=AFQjCNEy1-e0b0xvFx-0iw9lAn6CjWrxZA&ust=1382176262193799

Geblesseerde sporters schreven volgende

functies toe aan gebruik van visualisatie: • Oefenen en daardoor voelen van sportvaardigheid en

bewegen

• Voorkomen dat sportvaardighedend teveel achteruitgaan

• Trainen van oefeningen die als onderdeel van de revalidatie moeten worden gedaan

• Gemotiveerd blijven voor de revalidatie

• Overwinnen angst opnieuw geblesseerd te raken

• Versterken van zelfvertrouwen

• Omgaan met pijn en het hanteren van pijn

• Herstel bevorderen door ‘Healing Imagery’ (Bakker & Oudejans, 2012)


• 70-99% van (top)sporters gebruiken verbeelding voor prestatieverbetering (Ungerleider et al 1989, Orlick&Partington 1988)

• Sneller herstel van blessure (Ievleva & Orlick,1991)

• Toename spierkracht (Lebon, 2010)

• Optimistische houding tijdens revalidatie (Green 1992)

• Minder angst nieuwe blessure (Cupal&Brewer 2007)

• Minder angst voor pijn bij behandeling (Cupal&Brewer 2007)

• Toename uithoudingsvermogen spieren (Christakou 2007).

Factsheet Sport


• Vermindering preoperatieve angst (Schwab, 2007)

• Vermindering postoperatieve pijn (Montgomery, 2007)

• Versterken wondherstel (Broadbent, 2012)

• Reductie pijn algemeen (Zeidan, 2011)

• Verbetering slaapkwaliteit (Diaz & Larsen 2005)

• Minder medicijngebruik (Manyande, 1992)

• Kortere opnameduur (Deisch, 2000; Halpin 2002)

• Kortere operatieduur (Montgomery, 2007)

• Minder postoperatieve misselijkheid (Enqvist et al. 1997)

• Minder postoperatief braken (Enqvist et al. 1997)

• Grotere patiënt tevredenheid (Schwab, 2007)

Factsheet Gezondheidszorg


• Baal ervan

• Wees realistisch en geduldig

• Stel nieuwe doelen

• Blijf positief

• Oefen (mentaal) je sport

• Zoek een nieuwe uitlaatklep

• Voor de coach: geef sporter een andere rol

Richtlijnen omgaan met blessures

www.afkevandewouw.nl

[email protected]

www.sportsimagery.nl

facebook.com/avdwsportspsychology

@afkevandewouw

@ yannickbalk

Bedankt voor jullie aandacht!

http://www.sportsimagery.nl/

www.sportsimagery.nl

Performing under pressure and recovery (Dutch) Zaanstad

Sports

Transcript of Performing under pressure and recovery (Dutch) Zaanstad