Perfect tegen spontaan - Sara...
1
Er wordt officieel gestemd, maar iedereen weet dat de ingevulde diploma’s al klaarliggen. Vroeger gebeurde het nog wel eens dat de uitkomst nog niet vastlag, omdat geen enkele kandidaat een absolute meerderheid had behaald in de voorverkiezingen. Op papier be- staan, ook als er wel een duidelijke winnaar is, nog alternatieve scena- rio’s, maar eigenlijk niet zonder het tussentijds veranderen van de spelregels. Een groep felle tegen- standers van Trump binnen de Republikeinse Partij, verenigd in de actiegroep #Nevertrump, heeft dat vóór de conventie inderdaad tevergeefs geprobeerd. Ook bij de Democratische Partij verliep de nominatie van Clinton rumoerig. De partijtop steunde, tegen de eigen regels in, Hillary Clinton en werkte de populaire Bernie Sanders tegen. De partij- bonzen boden excuses aan en er rolden koppen, maar de uitkomst van de conventie stond geen mo- ment ter discussie. Een partijcon- ventie is kortom bedoeld om een allang bekende presidentskandi- daat ceremonieel op het schild te hijsen. Ondanks al het spektakel dreigde de Trumpshow in Cleveland een beetje sneu te worden. Veel kop- stukken uit de Republikeinse Par- tij, waaronder álle nog levende voormalige presidenten en presi- dentskandidaten behalve Bob Dole, hadden ineens héél dringende verplichtingen elders. Gelukkig waren er voldoende niet-meer-zo- onverwachte maar toch smakelijke relletjes. Bloedeloos Ik had verwacht dat Clintons no- minatiefeest in Philadelphia, om een favoriete uitdrukking van mijn zoontje te gebruiken, ’perfecteloos’ zou verlopen. Perfect volgens het script uitgevoerd en daardoor een beetje bloedeloos. Uiteindelijk bleek het toch een emotioneel gebeuren. De boze Sanders-aan- hang, het pijnlijk aanhoudende boegeroep, de prachtige speech van presidentsvrouw Michelle Obama en de tranen van Bernie. Met als (ingeplande) kers op de taart de emotionele reacties op de eerste vrouwelijke presidentskandidaat met serieuze winkansen in de Amerikaanse geschiedenis. Ik stel me voor dat Clinton zelf niet met al die emotie even blij was, maar wellicht pakt het posi- tief uit. Hillary’s schijnbare perfec- tie werkt namelijk ook tegen haar. Iedereen weet inmiddels heus wel dat ze het kan. Zo door de wol geverfd als zij is er niemand. Er doen zelfs verhalen de ronde dat Bill indertijd helemaal niet stond te springen om president te wor- den, maar moest van zijn vrouw. Dat is vast niet waar. Maar de vele grappen waarin Bill teksten in de mond gelegd worden als ’Besluite- loos? Hillary, ben ik besluiteloos?’, suggereren dat Hillary vanaf het begin intensiever betrokken was bij haar mans presidentschap dan de meeste First Ladies. Het para- doxale is dat die jarenlange erva- ring haar soms ook in de weg zit. Het is net iets te duidelijk dat over elk detail van haar presentatie is nagedacht en vergaderd. Daarmee is trouwens een begin van een verklaring gegeven voor Trumps succes. Je kunt erop reke- nen dat zijn optredens tenenkrom- mende, pikante en walgelijke mo- menten kennen. Daardoor zwer- men de media rond Trump als vliegen om een emmer stroop. De Republikeinse Conventie hobbelde van schandaal naar schandaal: Trumps echtgenote Melania plagi- eerde in haar toespraak Michelle Obama, tegenstander Ted Cruz weigerde nadrukkelijk Trump te steunen, Trumps aanhangers, die Clinton het liefst achter de tralies zien, scandeerden dagenlang mas- saal ’Lock her up’. En dat terwijl Trump zelf tientallen processen aan zijn broek heeft, waaronder een verdenking van verkrachting van een minderjarige. Ook als je je er niet mee kunt identificeren, is een Trump-evenement nog altijd ergertainment van de bovenste plank. ’Four more years’ De Nationale Conventies zijn daar- mee in de eerste plaats een enorm mediacircus geworden. Het is voor beide partijen de aftrap van de campagne, die vier dagen moet duren, omdat die natuurlijk waan- zinnig veel gratis zendtijd voor politieke partijen oplevert. Daarom zijn ze ook nooit tegelijk. Hoewel nationale partijbijeenkom- sten altijd al een centrale functie hadden bij de presentatie van de presidentskandidaat, kwam het vroeger vaker voor dat er werkelijk iets te beslissen viel. Van minder gedelegeerden stond vast op welke kandidaat ze zouden stemmen. Tegenwoordig houden alle vijftig staten voorverkiezingen in een of andere vorm. Een contested conven- tion, waar vooraf niet vaststaat wie de partij gaat nomineren, wordt beschouwd als een slecht voorteken voor de uiteindelijke kandidaat. Die volkswijsheid wordt enigszins ontkracht door de Democratische Nationale Conventie van 1940. De toenmalige president, Franklin Roosevelt – u zult in mijn columns vaker van hem horen – kon op dat moment eigenlijk niet worden herkozen. Hij had er al twee ter- mijnen opzitten en dat was de traditionele, en sindsdien wettelij- ke, limiet. Maar aan de onmisken- bare vooravond van de Tweede Wereldoorlog wilde hij een derde termijn. Bovendien hadden de Democraten geen geschikte alter- natieve kandidaat. Roosevelt had de VS door de Grote Depressie heen gesleept. Veel mensen geloof- den daardoor dat hij de ideale man was om ook de nieuwe crisis het hoofd te bieden. Maar zichzelf opnieuw kandidaat stellen zou machtsgeil en zelfs dictatoriaal overkomen, dus dat kon niet. Geniale zet In plaats daarvan deed Roosevelt een geniale zet. Hij ging niet naar de conventie, maar stuurde zijn vrouw Eleanor, een begaafd spreek- ster (zonder Melania-style plagiaat, maar met Michelle-achtig charis- ma). Net als Michelle Obama’s toespraak van afgelopen week, was Eleanors speech de gamechanger op de conventie van 1940. Vervolgens las een van de senatoren een dub- belzinnige boodschap van de presi- dent zelf voor. Roosevelt schreef dat hij nooit de ambitie had gehad om president te blijven. De gedele- geerden moesten zich vrij voelen in hun keuze. Er viel een stilte tot, schijnbaar spontaan, vrijwel alle gedelegeerden als één man riepen: ’Wij willen Roosevelt!’. Als vanzelf begon de brass band Roosevelts toen al klassieke campagnelied ’Happy days are here again’ te spelen. En zo werd Roosevelt by acclamation genomineerd als presi- dentskandidaat, zonder aan de voorverkiezingen mee te doen. Zogenaamd spontaan, maar in werkelijkheid waren alle details gearrangeerd – de toespraak van zijn populaire echtgenote, de spreekkoren, de muziek. De nomi- natie moest en zou erin glijden. Compleet mét de suggestie dat het tegen zijn zin gebeurde. Roosevelt had het, in een tijdperk zonder televisie en sociale media, misschien iets makkelijker. Een stadion vol mensen laten meedoen aan een geregisseerd evenement dat er op televisie aantrekkelijk en overtuigend uitziet, is extreem moeilijk. Maar ook toen was er al gesteggel over de verdeling van zitplaatsen – onwillige gedelegeer- den werden en worden bij voor- keur ergens achter een pilaar ge- parkeerd. Wat blijft is de spanning tussen de wens om de massa te beheersen, en de noodzaak de indruk te wekken dat het allemaal spontaan verloopt. Trump helt van nature over naar ’spontaan’. Clinton wilde wellicht een perfecte show, maar door het rumoer werd de Democratische Conventie diverser en menselijker. Hoe dan ook zijn Donald Trump en Hillary Clinton, geheel volgens het ’vermoeden’, genomineerd. Maar vanaf nu is het geen afzwem- ceremonie meer. De uitkomst ligt nog helemaal open. Perfect tegen spontaan Sara Polak De Nationale Conventies, die het startschot zijn van de strijd om het Amerikaanse presidentschap, zijn voor de ’vermoedelijke’ genomi- neerden een soort afzwemmen: een ritueel ingericht als examen. Partijconventies VS: strak geregisseerd met smakelijke relletjes Volgens het woordenboek betekent presumptive ’vermoedelijk’, en zou een presumptive nominee dus een ’vermoedelijke genomineerde’ zijn. Dat suggereert dat tijdens de Republikeinse en Democratische Nationale Conventies nog een andere presidentskandidaat uit de bus had kunnen komen dan Donald Trump of Hillary Clinton. Maar dat is niet zo. FOTOCOLLAGE ©HMC/JCL/DAVID PEÑA Sara Polak dr. Sara Polak doceert aan de Universiteit Leiden Amerikanistiek. Voor de krant volgt ze de Ameri- kaanse verkiezingen. Ze blikt op deze pagina’s terug op beide conventies en schrijft vanaf volgende week columns tot aan de verkiezingen in november. FOTO STUDIO KASTERMANS/BEN DEN OUDEN
Transcript of Perfect tegen spontaan - Sara...
Er wordt officieel gestemd, maariedereen weet dat de ingevuldediploma’s al klaarliggen. Vroegergebeurde het nog wel eens dat deuitkomst nog niet vastlag, omdatgeen enkele kandidaat een absolutemeerderheid had behaald in devoorverkiezingen. Op papier be-staan, ook als er wel een duidelijkewinnaar is, nog alternatieve scena-rio’s, maar eigenlijk niet zonderhet tussentijds veranderen van despelregels. Een groep felle tegen-standers van Trump binnen deRepublikeinse Partij, verenigd inde actiegroep #Nevertrump, heeftdat vóór de conventie inderdaadtevergeefs geprobeerd.Ook bij de Democratische Partijverliep de nominatie van Clintonrumoerig. De partijtop steunde,tegen de eigen regels in, HillaryClinton en werkte de populaireBernie Sanders tegen. De partij-bonzen boden excuses aan en errolden koppen, maar de uitkomst
van de conventie stond geen mo-ment ter discussie. Een partijcon-ventie is kortom bedoeld om eenallang bekende presidentskandi-daat ceremonieel op het schild tehijsen.Ondanks al het spektakel dreigdede Trumpshow in Cleveland eenbeetje sneu te worden. Veel kop-stukken uit de Republikeinse Par-tij, waaronder álle nog levendevoormalige presidenten en presi-dentskandidaten behalve Bob Dole,hadden ineens héél dringendeverplichtingen elders. Gelukkigwaren er voldoende niet-meer-zo-onverwachte maar toch smakelijkerelletjes.
BloedeloosIk had verwacht dat Clintons no-minatiefeest in Philadelphia, omeen favoriete uitdrukking van mijnzoontje te gebruiken, ’perfecteloos’zou verlopen. Perfect volgens hetscript uitgevoerd en daardoor eenbeetje bloedeloos. Uiteindelijkbleek het toch een emotioneelgebeuren. De boze Sanders-aan-hang, het pijnlijk aanhoudendeboegeroep, de prachtige speech vanpresidentsvrouw Michelle Obamaen de tranen van Bernie. Met als(ingeplande) kers op de taart de
emotionele reacties op de eerstevrouwelijke presidentskandidaatmet serieuze winkansen in deAmerikaanse geschiedenis.Ik stel me voor dat Clinton zelfniet met al die emotie even blijwas, maar wellicht pakt het posi-tief uit. Hillary’s schijnbare perfec-tie werkt namelijk ook tegen haar.Iedereen weet inmiddels heus weldat ze het kan. Zo door de wolgeverfd als zij is er niemand. Erdoen zelfs verhalen de ronde datBill indertijd helemaal niet stondte springen om president te wor-den, maar moest van zijn vrouw.Dat is vast niet waar. Maar de velegrappen waarin Bill teksten in demond gelegd worden als ’Besluite-loos? Hillary, ben ik besluiteloos?’,suggereren dat Hillary vanaf hetbegin intensiever betrokken wasbij haar mans presidentschap dande meeste First Ladies. Het para-doxale is dat die jarenlange erva-ring haar soms ook in de weg zit.Het is net iets te duidelijk dat overelk detail van haar presentatie isnagedacht en vergaderd.Daarmee is trouwens een begin vaneen verklaring gegeven voorTrumps succes. Je kunt erop reke-nen dat zijn optredens tenenkrom-mende, pikante en walgelijke mo-
menten kennen. Daardoor zwer-men de media rond Trump alsvliegen om een emmer stroop. DeRepublikeinse Conventie hobbeldevan schandaal naar schandaal:Trumps echtgenote Melania plagi-eerde in haar toespraak MichelleObama, tegenstander Ted Cruzweigerde nadrukkelijk Trump testeunen, Trumps aanhangers, dieClinton het liefst achter de tralieszien, scandeerden dagenlang mas-saal ’Lock her up’. En dat terwijlTrump zelf tientallen processenaan zijn broek heeft, waarondereen verdenking van verkrachtingvan een minderjarige. Ook als je jeer niet mee kunt identificeren, iseen Trump-evenement nog altijdergertainment van de bovensteplank.
’Four more years’De Nationale Conventies zijn daar-mee in de eerste plaats een enormmediacircus geworden. Het is voorbeide partijen de aftrap van decampagne, die vier dagen moetduren, omdat die natuurlijk waan-zinnig veel gratis zendtijd voorpolitieke partijen oplevert. Daaromzijn ze ook nooit tegelijk.Hoewel nationale partijbijeenkom-sten altijd al een centrale functie
hadden bij de presentatie van depresidentskandidaat, kwam hetvroeger vaker voor dat er werkelijkiets te beslissen viel. Van mindergedelegeerden stond vast op welkekandidaat ze zouden stemmen.Tegenwoordig houden alle vijftigstaten voorverkiezingen in een ofandere vorm. Een contested conven-tion, waar vooraf niet vaststaat wiede partij gaat nomineren, wordtbeschouwd als een slecht voortekenvoor de uiteindelijke kandidaat.Die volkswijsheid wordt enigszinsontkracht door de DemocratischeNationale Conventie van 1940. Detoenmalige president, FranklinRoosevelt – u zult in mijn columnsvaker van hem horen – kon op datmoment eigenlijk niet wordenherkozen. Hij had er al twee ter-mijnen opzitten en dat was detraditionele, en sindsdien wettelij-ke, limiet. Maar aan de onmisken-bare vooravond van de TweedeWereldoorlog wilde hij een derdetermijn. Bovendien hadden deDemocraten geen geschikte alter-natieve kandidaat. Roosevelt hadde VS door de Grote Depressieheen gesleept. Veel mensen geloof-den daardoor dat hij de ideale manwas om ook de nieuwe crisis hethoofd te bieden. Maar zichzelf
opnieuw kandidaat stellen zoumachtsgeil en zelfs dictatoriaaloverkomen, dus dat kon niet.
Geniale zetIn plaats daarvan deed Roosevelteen geniale zet. Hij ging niet naarde conventie, maar stuurde zijnvrouw Eleanor, een begaafd spreek-ster (zonder Melania-style plagiaat,maar met Michelle-achtig charis-ma). Net als Michelle Obama’stoespraak van afgelopen week, wasEleanors speech de gamechanger opde conventie van 1940. Vervolgenslas een van de senatoren een dub-belzinnige boodschap van de presi-dent zelf voor. Roosevelt schreefdat hij nooit de ambitie had gehadom president te blijven. De gedele-geerden moesten zich vrij voelen inhun keuze. Er viel een stilte tot,schijnbaar spontaan, vrijwel allegedelegeerden als één man riepen:’Wij willen Roosevelt!’. Als vanzelfbegon de brass band Rooseveltstoen al klassieke campagnelied’Happy days are here again’ tespelen. En zo werd Roosevelt byacclamation genomineerd als presi-dentskandidaat, zonder aan devoorverkiezingen mee te doen.Zogenaamd spontaan, maar inwerkelijkheid waren alle details
gearrangeerd – de toespraak vanzijn populaire echtgenote, despreekkoren, de muziek. De nomi-natie moest en zou erin glijden.Compleet mét de suggestie dat hettegen zijn zin gebeurde.Roosevelt had het, in een tijdperkzonder televisie en sociale media,misschien iets makkelijker. Eenstadion vol mensen laten meedoenaan een geregisseerd evenementdat er op televisie aantrekkelijk enovertuigend uitziet, is extreemmoeilijk. Maar ook toen was er algesteggel over de verdeling vanzitplaatsen – onwillige gedelegeer-den werden en worden bij voor-keur ergens achter een pilaar ge-parkeerd.Wat blijft is de spanning tussen dewens om de massa te beheersen, ende noodzaak de indruk te wekkendat het allemaal spontaan verloopt.Trump helt van nature over naar’spontaan’. Clinton wilde wellichteen perfecte show, maar door hetrumoer werd de DemocratischeConventie diverser en menselijker.Hoe dan ook zijn Donald Trumpen Hillary Clinton, geheel volgenshet ’vermoeden’, genomineerd.Maar vanaf nu is het geen afzwem-ceremonie meer. De uitkomst ligtnog helemaal open.
Perfect tegen spontaanSara Polak
De Nationale Conventies, die hetstartschot zijn van de strijd om hetAmerikaanse presidentschap, zijnvoor de ’vermoedelijke’ genomi-neerden een soort afzwemmen: eenritueel ingericht als examen.
PartijconventiesVS: strak
geregisseerd metsmakelijke
relletjes
Volgens hetwoordenboek betekentpresumptive’vermoedelijk’, en zoueen presumptivenominee dus een’vermoedelijkegenomineerde’ zijn. Datsuggereert dat tijdensde Republikeinse enDemocratischeNationale Conventiesnog een anderepresidentskandidaat uitde bus had kunnenkomen dan DonaldTrump of Hillary Clinton.Maar dat is niet zo.
FOTOCOLLAGE ©HMC/JCL/DAVID PEÑA
Sara Polakdr. Sara Polak doceert aande Universiteit LeidenAmerikanistiek. Voor dekrant volgt ze de Ameri-kaanse verkiezingen. Zeblikt op deze pagina’sterug op beide conventiesen schrijft vanaf volgendeweek columns tot aan deverkiezingen in november.
FOTO STUDIO KASTERMANS/BEN DENOUDEN
