Download - Perfect tegen spontaan - Sara Polaksarapolak.nl/file/wp-content/uploads/2017/01/artikelsarapolak.pdf · tion, waar vooraf niet vaststaat wie de partij gaat nomineren, wordt beschouwd

Transcript
Page 1: Perfect tegen spontaan - Sara Polaksarapolak.nl/file/wp-content/uploads/2017/01/artikelsarapolak.pdf · tion, waar vooraf niet vaststaat wie de partij gaat nomineren, wordt beschouwd

Er wordt officieel gestemd, maariedereen weet dat de ingevuldediploma’s al klaarliggen. Vroegergebeurde het nog wel eens dat deuitkomst nog niet vastlag, omdatgeen enkele kandidaat een absolutemeerderheid had behaald in devoorverkiezingen. Op papier be-staan, ook als er wel een duidelijkewinnaar is, nog alternatieve scena-rio’s, maar eigenlijk niet zonderhet tussentijds veranderen van despelregels. Een groep felle tegen-standers van Trump binnen deRepublikeinse Partij, verenigd inde actiegroep #Nevertrump, heeftdat vóór de conventie inderdaadtevergeefs geprobeerd.Ook bij de Democratische Partijverliep de nominatie van Clintonrumoerig. De partijtop steunde,tegen de eigen regels in, HillaryClinton en werkte de populaireBernie Sanders tegen. De partij-bonzen boden excuses aan en errolden koppen, maar de uitkomst

van de conventie stond geen mo-ment ter discussie. Een partijcon-ventie is kortom bedoeld om eenallang bekende presidentskandi-daat ceremonieel op het schild tehijsen.Ondanks al het spektakel dreigdede Trumpshow in Cleveland eenbeetje sneu te worden. Veel kop-stukken uit de Republikeinse Par-tij, waaronder álle nog levendevoormalige presidenten en presi-dentskandidaten behalve Bob Dole,hadden ineens héél dringendeverplichtingen elders. Gelukkigwaren er voldoende niet-meer-zo-onverwachte maar toch smakelijkerelletjes.

BloedeloosIk had verwacht dat Clintons no-minatiefeest in Philadelphia, omeen favoriete uitdrukking van mijnzoontje te gebruiken, ’perfecteloos’zou verlopen. Perfect volgens hetscript uitgevoerd en daardoor eenbeetje bloedeloos. Uiteindelijkbleek het toch een emotioneelgebeuren. De boze Sanders-aan-hang, het pijnlijk aanhoudendeboegeroep, de prachtige speech vanpresidentsvrouw Michelle Obamaen de tranen van Bernie. Met als(ingeplande) kers op de taart de

emotionele reacties op de eerstevrouwelijke presidentskandidaatmet serieuze winkansen in deAmerikaanse geschiedenis.Ik stel me voor dat Clinton zelfniet met al die emotie even blijwas, maar wellicht pakt het posi-tief uit. Hillary’s schijnbare perfec-tie werkt namelijk ook tegen haar.Iedereen weet inmiddels heus weldat ze het kan. Zo door de wolgeverfd als zij is er niemand. Erdoen zelfs verhalen de ronde datBill indertijd helemaal niet stondte springen om president te wor-den, maar moest van zijn vrouw.Dat is vast niet waar. Maar de velegrappen waarin Bill teksten in demond gelegd worden als ’Besluite-loos? Hillary, ben ik besluiteloos?’,suggereren dat Hillary vanaf hetbegin intensiever betrokken wasbij haar mans presidentschap dande meeste First Ladies. Het para-doxale is dat die jarenlange erva-ring haar soms ook in de weg zit.Het is net iets te duidelijk dat overelk detail van haar presentatie isnagedacht en vergaderd.Daarmee is trouwens een begin vaneen verklaring gegeven voorTrumps succes. Je kunt erop reke-nen dat zijn optredens tenenkrom-mende, pikante en walgelijke mo-

menten kennen. Daardoor zwer-men de media rond Trump alsvliegen om een emmer stroop. DeRepublikeinse Conventie hobbeldevan schandaal naar schandaal:Trumps echtgenote Melania plagi-eerde in haar toespraak MichelleObama, tegenstander Ted Cruzweigerde nadrukkelijk Trump testeunen, Trumps aanhangers, dieClinton het liefst achter de tralieszien, scandeerden dagenlang mas-saal ’Lock her up’. En dat terwijlTrump zelf tientallen processenaan zijn broek heeft, waarondereen verdenking van verkrachtingvan een minderjarige. Ook als je jeer niet mee kunt identificeren, iseen Trump-evenement nog altijdergertainment van de bovensteplank.

’Four more years’De Nationale Conventies zijn daar-mee in de eerste plaats een enormmediacircus geworden. Het is voorbeide partijen de aftrap van decampagne, die vier dagen moetduren, omdat die natuurlijk waan-zinnig veel gratis zendtijd voorpolitieke partijen oplevert. Daaromzijn ze ook nooit tegelijk.Hoewel nationale partijbijeenkom-sten altijd al een centrale functie

hadden bij de presentatie van depresidentskandidaat, kwam hetvroeger vaker voor dat er werkelijkiets te beslissen viel. Van mindergedelegeerden stond vast op welkekandidaat ze zouden stemmen.Tegenwoordig houden alle vijftigstaten voorverkiezingen in een ofandere vorm. Een contested conven-tion, waar vooraf niet vaststaat wiede partij gaat nomineren, wordtbeschouwd als een slecht voortekenvoor de uiteindelijke kandidaat.Die volkswijsheid wordt enigszinsontkracht door de DemocratischeNationale Conventie van 1940. Detoenmalige president, FranklinRoosevelt – u zult in mijn columnsvaker van hem horen – kon op datmoment eigenlijk niet wordenherkozen. Hij had er al twee ter-mijnen opzitten en dat was detraditionele, en sindsdien wettelij-ke, limiet. Maar aan de onmisken-bare vooravond van de TweedeWereldoorlog wilde hij een derdetermijn. Bovendien hadden deDemocraten geen geschikte alter-natieve kandidaat. Roosevelt hadde VS door de Grote Depressieheen gesleept. Veel mensen geloof-den daardoor dat hij de ideale manwas om ook de nieuwe crisis hethoofd te bieden. Maar zichzelf

opnieuw kandidaat stellen zoumachtsgeil en zelfs dictatoriaaloverkomen, dus dat kon niet.

Geniale zetIn plaats daarvan deed Roosevelteen geniale zet. Hij ging niet naarde conventie, maar stuurde zijnvrouw Eleanor, een begaafd spreek-ster (zonder Melania-style plagiaat,maar met Michelle-achtig charis-ma). Net als Michelle Obama’stoespraak van afgelopen week, wasEleanors speech de gamechanger opde conventie van 1940. Vervolgenslas een van de senatoren een dub-belzinnige boodschap van de presi-dent zelf voor. Roosevelt schreefdat hij nooit de ambitie had gehadom president te blijven. De gedele-geerden moesten zich vrij voelen inhun keuze. Er viel een stilte tot,schijnbaar spontaan, vrijwel allegedelegeerden als één man riepen:’Wij willen Roosevelt!’. Als vanzelfbegon de brass band Rooseveltstoen al klassieke campagnelied’Happy days are here again’ tespelen. En zo werd Roosevelt byacclamation genomineerd als presi-dentskandidaat, zonder aan devoorverkiezingen mee te doen.Zogenaamd spontaan, maar inwerkelijkheid waren alle details

gearrangeerd – de toespraak vanzijn populaire echtgenote, despreekkoren, de muziek. De nomi-natie moest en zou erin glijden.Compleet mét de suggestie dat hettegen zijn zin gebeurde.Roosevelt had het, in een tijdperkzonder televisie en sociale media,misschien iets makkelijker. Eenstadion vol mensen laten meedoenaan een geregisseerd evenementdat er op televisie aantrekkelijk enovertuigend uitziet, is extreemmoeilijk. Maar ook toen was er algesteggel over de verdeling vanzitplaatsen – onwillige gedelegeer-den werden en worden bij voor-keur ergens achter een pilaar ge-parkeerd.Wat blijft is de spanning tussen dewens om de massa te beheersen, ende noodzaak de indruk te wekkendat het allemaal spontaan verloopt.Trump helt van nature over naar’spontaan’. Clinton wilde wellichteen perfecte show, maar door hetrumoer werd de DemocratischeConventie diverser en menselijker.Hoe dan ook zijn Donald Trumpen Hillary Clinton, geheel volgenshet ’vermoeden’, genomineerd.Maar vanaf nu is het geen afzwem-ceremonie meer. De uitkomst ligtnog helemaal open.

Perfect tegen spontaanSara Polak

De Nationale Conventies, die hetstartschot zijn van de strijd om hetAmerikaanse presidentschap, zijnvoor de ’vermoedelijke’ genomi-neerden een soort afzwemmen: eenritueel ingericht als examen.

PartijconventiesVS: strak

geregisseerd metsmakelijke

relletjes

Volgens hetwoordenboek betekentpresumptive’vermoedelijk’, en zoueen presumptivenominee dus een’vermoedelijkegenomineerde’ zijn. Datsuggereert dat tijdensde Republikeinse enDemocratischeNationale Conventiesnog een anderepresidentskandidaat uitde bus had kunnenkomen dan DonaldTrump of Hillary Clinton.Maar dat is niet zo.

FOTOCOLLAGE ©HMC/JCL/DAVID PEÑA

Sara Polakdr. Sara Polak doceert aande Universiteit LeidenAmerikanistiek. Voor dekrant volgt ze de Ameri-kaanse verkiezingen. Zeblikt op deze pagina’sterug op beide conventiesen schrijft vanaf volgendeweek columns tot aan deverkiezingen in november.

FOTO STUDIO KASTERMANS/BEN DENOUDEN