People, Planet &

Profit

Op naar een energie-neutraal 2035!

Alleduurzame

ideeënop een

rijtje!

W E D S T R I J D V O O R D U U R Z A M E I D E E Ë NU

ITG

AV

E 3

O

KT

OB

ER

20

19

VoorwoordOok dit jaar was het voor de jury geen eenvoudige opgave om de prijswinnaars te selecteren uit de 34 inzendingen voor de duurzaamheidsprijs 2019. Hier zitten weer heel verrassende en creatieve initiatieven bij en wat vooral opvalt is dat de jongeren in Delden het meest fanatiek bezig zijn met duurzaamheid. Een groot compliment aan hen.

De jury heeft de inzendingen nauwkeurig beoordeeld aan de hand van de drie toetsingscriteria Planet, People en Profit.

Planet: Wat draagt het idee bij aan een schonere leefomgeving?People: Maakt het idee de mensen in de omgeving ervan bewust dat duurzaamheid belangrijk is?Profit: Levert het idee voldoende geld op voor de initiatiefnemers of de samenleving?

Dit handzame boekje bevat alle ingezonden ideeën en wij als jury hopen dat u kennis zult nemen van alle inzendingen en uw voordeel hiermee kunt doen.

Het gemeentebestuur van Hof van Twente geeft sinds de gemeenteraadsverkiezingen vorig jaar een vervolg aan de eerder ingeslagen weg om van Hof van Twente een duurzame gemeente te maken. Dat kan alleen met de waardevolle inbreng van onze inwoners. Als eenieder een steentje bijdraagt, kunnen we in 2035 een energieneutrale gemeente zijn. Een geweldige doelstelling die met ieders inbreng haalbaar moet zijn!

Namens de jury,

Ellen Nauta-van MoorselBurgemeester en voorzitter van de jury

v.l.n.r. Henk Jan Kempers (IVN Diepenheim), Annemieke Post

(Ondernemersplatform Hof van Twente), Babet te Riet (scholier

Waerdenborch), Ellen Nauta (burgemeester en voorzitter van de

jury), Bart Schurink (SBR Delden), Bennie Haafkes (directeur Haafkes

Beheer BV en tot 1 maart 2019 voorzitter Stadslandbouw), Gerard ter

Hofte (winnaar Juryprijs Duurzaamheidsprijs 2e editie), Kasper Put

(voorzitter Zomerfeesten Hengevelde).

De Jury

People, Planet &

Profit

Het college van burgemeester en wethouders

Gemeente Hof van Twente is voor de 3e keer op zoek gegaan naar duurzame ideeën in de Hof. Ideeën die bijdragen aan people, planet en profit. De eerste 2 edities hebben al veel mooie ideeën opgeleverd en uit deze 3e editie blijkt dat er nog steeds ideeën bijkomen: maar liefst 35 ideeën zijn ingestuurd, waarvan 28 in de categorie Volwassenen en 7 in de categorie Jongeren. In dit boekje lees je alles over de inzendingen van dit jaar, een terugblik op een aantal ideeën van de vorige edities en is er weer ruimte gemaakt voor informatie over hoe de gemeente en de inwoners bezig zijn met duurzaamheid. Veel inspiratie gewenst bij het lezen van dit boekje!

Elke 10e van de maand is er nét even extra aandacht voor duurzaamheid. Het is dan ook niet voor niks dat mensen bij deze 3e editie hun ideeën konden insturen van 10 oktober tot en met 10 februari.

Er zijn 2 categorieën: jongeren en volwassenen. Er zijn per categorie 3 juryprijzen te winnen en één publieksprijs. In de categorie Jongeren is de 3e prijs €100,-, 2e prijs €200,- en de 1e prijs €300,-. In de categorie Volwassenen is de 3e prijs €1.000,-, 2e prijs €2.000,- en de 1e prijs €3.000,-. De Publieksprijs is in beide categorieën €1.500,-. De geldprijzen zijn bedoeld ter uitvoer van het idee. Voor de Publieksprijs kan iedere inwoner van Hof van Twente een stem uitbrengen bij de ideeën van de Volwassenen én een stem uitbrengen bij de ideeën van de Jongeren. De digitale stembus is geopend van 1 maart t/m de finale op 10 maart.

De winnaars van de Juryprijzen en de Publieksprijs zijn bij de finale op 10 maart bekend gemaakt!

Wij feliciteren alle winnaars en wij bedanken alle inzenders voor de genomen moeite om stil te staan bij kansen voor een duurzame toekomst en hier hun inzet voor tonen!

Duurzame ideeën gezocht!

Inhoudsopgave

Vo o r w o o r dI n l e i d i n gI n h o u d s o p g a v eH o o f d s t u k 1 : D e i n z e n d i n g e nH o o f d s t u k 2 : H o e i s h e t m e t . . . ?H o o f d s t u k 3 : J u r y - & P u b l i e k s p r i j z e nH o o f d s t u k 4 : D u u r z a a m h e i d i n d e H o f

3

2334

2 53 33 9

Marianne HuttenCoördinator Duurzaamheidsprijs

De Inzendingen

Hoofdstuk 1

Lijst van inzendingen6 De Inzendingen4

Lijst van inzendingen

N A A M I D E E W O O N P L A AT S

Bas Morsink E-SRV wagen inclusief trackandtrace.app Goor

Bewoners A. ten Hovestraat Plan Machtig Mooi Markelo Zoemt Markelo

Frans Hijman Meer ruimte voor de fiets Delden

Energiek Elsenerbroek Boekje met lokale praktijkvoorbeelden Markelo

Marije Varenbrink Mobislag Delden

OBS Stedeke Bandenpomp Diepenheim

Tonnie Tuinte Noaberstroom Delden

Marc ter Horst Vislood-alternatief Delden

Ton van Ewijk CV’s waterzijdig inregelen Delden

Jaap Zeeman Thermokleding stimuleren Delden

Silvia Meijran Biodiversiteit op het Kaasplein Markelo

Duurzaam Diepenheim Slimme laadpaal Diepenheim

Bertine Bosch Wereldmaaltijdbox Delden

Bart Land Duurzame Politiek Goor

Suze van Coesant Bloemenmengsels Hengevelde

Stichting Gemeenschapsbelangen (groot) Azelo Warmtecamera-actie Azelo

Freek Marsman Uitwisseling energie sportpark De Mors Delden

Stadslandbouw en Albert Heijn Goor Kerstbomen Goor

Annemarie Kristen Deldense molenroute Ambt Delden

Repair Café Delden Aanschaf gereedschap Delden

Marith Wolfs Circulaire Douche Goor

William Sanchez Keuken van Sinkel Delden

Ouderraad KBS Erve Hooyerinck Watertappunt Delden

Hof van Innovatie Zandbatterij Goor

Mignon Sanchez Oplaad- en knooppunten voor fietsers Delden

Alice Slijkhuis Hof van Bomen Markelo

Spar Diepenheim en Hans Schoolderman Duurzame pakketservice Diepenheim

Raad van Stoer Diverse ideeën van kinderen Delden

• INZENDINGEN JONGEREN •

OBS Stokkum – groep 6/7/8 Regenton Stokkum

Willem Priekaar, Sander Tiehuis, Chris Silderhuis, Schoolbeker Twickel College Delden

Harold Boone en Jarno Otten

Pim Schäperclaus, Davido Jonker en Gerben Evers Recyclebakken en campagne Twickel College Delden

Steyn Bokdam en Sem Prijs Doucheschakelaar Twickel College Delden

Babette Maatje en Nienke Pot Poopey Loopey Ruilkast Twickel College Delden

Tygo Wagelaar, Stan Pelle, Tijn Eppink Meubels maken van pallets Twickel College Delden

en Thom Stegehuis

75

De Inzendingen6

Bas Morsink

Bewoners A. ten Hovestraat

E-SRV wagen inclusief trackandtrace.app

Plan Machtig Mooi Markelo Zoemt

G O O R

De elektrische SRV-wagen, ofwel de e-SRV, brengt verse, lokale producten naar de lokalesupermarkten. Onderweg kunnen mensen via de app/site zien waar de e-SRV zich bevindt en een aanvraag indienen dat de e-SRV haar route aanpast en producten aan huis bezorgt. Op deze manier wordt brandstof en daarmee CO2 uitstoot bespaard. Daarnaast hebben de lokale producenten een korte handelsroute richting de klant en blijven de producten voor de klant vers. Het idee omvat zowel de e-SRV zelf en de bijbehorende app/site (trackandtrace.app) om de e-SRV te volgen en aanvragen in te dienen.

Geldbesteding: Het geld zal besteed worden als bijdrage in de financiering om de e-SRV wagen aan te schaffen.

Ruim tien jaar geleden is een retentiegebied aangelegd bij de A. ten Hovestraat. De bewoners willen zich inzetten om hier een natuur- en educatiegebied van te maken met het plan ‘Machtig Mooi Markelo Zoemt’. Ze willen de natuur en biodiversiteit verder ontwikkelen door bijvoorbeeld een bijen-, vlinder- en insectenvriendelijke omgeving te creëren en mogelijkheden benutten voor ‘educatie in het groen’. Bewoners willen graag aan de slag om het plan te realiseren en daarbij ook zelf actief aan de slag gaan. De samenwerking met lokale partijen wordt gezocht en de sociale cohesie wordt bevorderd.

Geldbesteding: Het plan bevat veel onderdelen. Het prijzengeld zal in eerste instantie besteed worden aan de eerste stappen: het geschikt maken van het gebied voor bijen door bloemenmengsels en bijenhotels. Het plaatsen van informatiepanelen over bijen, vlinders, insecten en waterretentie maakt tevens onderdeel uit van de eerste stap.

M A R K E L O

Wist je dat!?De Holtbar, het doorgeefcompliment voor iemand die zich inzet voor duurzaamheid, al 22 keer is doorgegeven?

V O L W A S S E N E N

Frans Hijman

Meer ruimte voor de fietsD E L D E N

Het idee is om het gebruik van de fiets te stimuleren bij het doen van dagelijkse boodschappen. Zo valt te denken aan meer en goede stallingsruimte (inclusief veilige aan- en afvoerroutes) bij winkels en vooral bij supermarkten. Niet alleen voor fietsen, maar ook voor bagagekarretjes. Ook kan gedacht worden aan de promotie van de verkoop van stevige, grote fietstassen. Meer fietsen draagt bij aan een beter en gezonder leefklimaat, vermindering van gebruik van fossiele brandstoffen en toename van fysieke gezondheid. In diverse (binnen)steden is de fiets al vanzelfsprekend het meest gebruikte vervoersmiddel. Het zou mooi zijn als Hof van Twente als plattelandsgemeente hierin een pioniersrol gaat vervullen.

Geldbesteding: De belangrijkste kosten zitten in het ombouwen van autoparkeerplaatsen naar fieststallingsruimte en goede aan- en afvoerroutes. Het prijzengeld zal besteed worden als bijdrage daaraan. Mensen zullen zelf de kosten op zich moeten nemen voor een (betere) fiets en bijbehorende tassen/karretjes.

Energiek Elsenerbroek

Boekje met lokale praktijkvoorbeelden

M A R K E L O

Vanuit Perspectief Elsenerbroek is de werkgroep Energiek Elsenerbroek actief. Er zijn al veel activiteiten gedaan in de buurt. Uit de buurtenquête blijkt dat mensen vooral behoefte hebben aan herkenbare, vergelijkbare voorbeelden uit de buurt. Bij de werkgroep is daardoor het idee ontstaan om een Hof van Twente-versie te maken van het boekje Ons huis energieneutraal – praktijkvoorbeelden van bestaande woningen van Urgenda. Een boekje voor en door inwoners van Hof van Twente met praktische energiemaatregelen als inspiratie voor andere inwoners: herkenbaar, praktisch en realistisch.

Geldbesteding: Werkgroep Energiek Elsenerbroek stelt voor een projectgroep op te richten met een brede vertegenwoordiging vanuit inwoners uit Hof van Twente, waar Energiek Elsenerbroek redactionele activiteiten voor wil doen. Het prijzengeld zal besteed worden aan de opmaak- en drukkosten van het boekje. Belangrijk is dat het boekje ook goed gepromoot wordt, bijvoorbeeld met een wekelijks voorbeeld uit het boekje in het Hofweekblad.

7

De Inzendingen 8

OBS Stedeke

Bandenpomp

Als basisschool wil OBS Stedeke zich inzetten voor duurzaamheid en willen ze met de kinderen werken aan bewustwording rond dit thema. Een school trekt veel autoverkeer. Het idee is om een slimme Bandenpomp te plaatsen. De slimme Bandenpomp zorgt dat automobilisten zelf gratis en gemakkelijk hun autobanden op spanning kunnen zetten. De Bandenpomp werkt volledig op zonne- energie, wat als bijkomend voordeel heeft dat er geen bekabeling en graafwerkzaamheden nodig zijn. Klanten kunnen desgewenst met hun kenteken de juiste bandenspanning voor hun personenauto opzoeken en aanbrengen. Na het oppompen worden direct de besparingen getoond. Goed opgepompte banden zorgen voor meer veiligheid, zijn stiller, elektrische auto’s krijgen een grotere actieradius en brandstofauto’s besparen brandstofkosten – wat weer zorgt voor minder uitstoot van bijvoorbeeld CO2 en fijnstof. De Bandenpomp is een opvallende verschijning. De school wil de Bandenpomp juist bij de school plaatsen, omdat je zo als locatie laat zien dat je je best doet om minder overlast op te leveren van het autobezoek dat je aantrekt als school en mensen veiliger, schoner en stiller laat autorijden. Bovendien is er bij/rondom de school ook veel autoverkeer omdat het een centraal punt is voor evenementen en omdat de sportzaal, het binnenste buiten bos en het wozoco (woonzorgcomplex) er zijn gevestigd.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden aan de plaatsing van de Bandenpomp bij OBS Stedeke.

D I E P E N H E I M

Marije Varenbrink

Mobislag

D E L D E N

In de gemeente rijden auto’s, treinen, taxi’s, bussen en regiotaxi’s. Iedereen zou dus in theorie van A naar een zelfgekozen punt B kunnen op een zelfgekozen tijdstip en binnen een redelijke reistijd. Maar toch wordt in de praktijk de auto het vaakst gebruikt. Met het platform Mobislag wil Marije Varenbrink het bestaande, collectieve vervoer in een positief daglicht zetten en zoeken naar een betere verbinding tussen de verschillende vormen van vervoer. Mobislag is een platform waarbij het draait om: de reiziger, verbinding en een app/site. Op de app/site zijn alle vervoersmogelijkheden te zien, zodat iedereen optimaal gebruik kan maken van het collectief vervore in de gemeente en regio Twente. Het doel van Mobislag is dat meer mensen de auto vaker kunnen laten staan.

Geldbesteding: Er zijn verschillende onderdelen nodig om Mobislag te vormen: vergaderkosten(omdat verschillende partijen met elkaar moeten afstemmen), onderzoekskosten (om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de (toekomstige) gebruikers) en de ontwikkeling van een app/site. Het prijzengeld zal een bijdrage zijn om de eerstestappen te zetten.

D E L D E N

V O L W A S S E N E N

Marc ter Horst

Vislood-alternatiefD E L D E N

Bij het vissen wordt lood gebruikt ter verzwaring van de dobber en als werpgewicht. Lood is echter een zwaar metaal: als lood in het water achterblijft (wat zeer veelvuldig gebeurt, met name als het zogenaamde drop-off systeem wordt toegepast), is dat schadelijk voor het milieu. In de toekomst wordt het gebruik van lood dan ook verboden. Er zijn inmiddels vislood-alternatieven bedacht, maar die slaan vooralsnog niet aan omdat de prijs veel hoger ligt dan die van het lood. Marc ter Horst heeft een betaalbaarder alternatief bedacht. Hij heeft het lood vervangen door steen. Hij lijmt er een wartel en een busje op en de steen is op vele mogelijkheden inzetbaar. Hij heeft er zelf al een jaar gebruikt van gemaakt en inmiddels zijn ook vrienden enthousiast en heeft ook Sportvisserij Nederland enthousiast gereageerd.

Geldbesteding: Met het prijzengeld kan het product verder ontwikkeld worden. Zo wil Marc ter Horst onderzoeken of er gebruikt gemaakt kan worden van bio-degradable plastic en lijm.

9

Tonnie Tuinte

Noaberstroom

Om succesvol de energietransitie te kunnen maken, inclusief elektrisch rijden, moeten we veel meer stroom lokaal (binnen ons postcodegebied) opwekken. Het lokale is belangrijk, om overbelasting van het distributienet te voorkomen. Veel daken van particuliere woningen zijn niet optimaal voor zonnecollectoren. Het idee van Tonnie Tuinte is om coöperaties te vormen van leveranciers van geschikte dakruimte en particuliere afnemers van energie. Binnen dit project wordt gezorgd voor duidelijke, goede juridische, technische en commerciële afspraken en toegang tot beschikbare subsidies. Op die manier kunnen we op grotere schaal lokaal energie opwekken met een hogere efficiëntie-factor. Noaberstroom wordt zodanig opgezet dat het model (technisch, juridisch en commercieel) kan worden gekopieerd voor gebruik in andere (postcode)gebieden.

Geldbesteding: Haalbaarheidsonderzoek van Noaberstroom en het uitwerken van het model: technisch, juridisch en commercieel.

D E L D E N

De Inzendingen10

Ton van Ewijk

CV’s waterzijdig inregelenD E L D E N

Het niet goed instellen van de complete CV-installatie inclusief de radiatoren zorgt in veel huizen voor onzichtbare verspilling van energie. Vaak wordt door de installateur wel de CV-ketel geplaatst, maar wordt niet de gehele installatie optimaal ingesteld en afgestemd met de radiatoren. Dit kan door de CV-installatie waterzijdig in te regelen. Het is bewezen dat hier veel onnodig energieverbruik mee wordt voorkomen. Omdat mensen vaak niet bekend zijn met de materie, doen ze dit niet zelf. De kosten zijn hoofdzakelijk uren, niet materiaalkosten. Per huishouden ben je een paar uur bezig. Ton van Ewijk heeft zijn eigen CV-installatie sinds kort waterzijdig laten inregelen. Hij wil andere inwoners ook inspireren om deze investering te doen in huis. Dit wil hij doen door bij een groep van 10 inwoners uit Delden – deze groep is al gevormd – de CV’s waterzijdig te laten inregelen. Het verbruik voor en na het inregelen wordt bij deze 10 huishoudens gemeten. Doel is dat de meetresultaten van deze 10 huishoudens een inspiratie vormen voor anderen in Hof van Twente om ook hun CV waterzijdig in te (laten) regelen. Op deze manier wordt met elkaar veel energie bespaard!

Geldbesteding: Het prijzengeld wordt besteed aan de uren die een installateur moet maken om de CV’s van de 10 huishoudens in te regelen. Voor en na de inregeling wordt gemeten wat het effect is. De resultaten worden breed gedeeld.

Jaap Zeeman

Thermokleding stimuleren

Het idee is om mensen warm te maken om meer thermokleding te gebruiken. Veel mensen denken bij energiebesparingen aan investeringen waarover nagedacht moet worden, gerekend en overlegd, waardoor maatregelen worden uitgesteld en naar de achtergrond verdwijnen. Echter, het aantrekken van thermokleding is een simpel en laagdrempelig actiepunt waardoor de verwarming één of twee graden lager kan en daarmee energie wordt bespaard. Het gebruiken van thermokleding is een eenvoudige actie. Je hebt er niemand voor nodig. Je kan er morgen mee beginnen. Het kost nauwelijks iets. Het bespaart meteen energie. Onze vorige generaties hebben het altijd al gedaan. Het is niks nieuws, maar de meeste mensen halen hun neus er voor op: trek een lange onderbroek aan. Of anders gezegd: trek thermokleding aan als het koud is. Het idee is dus om het gebruik van thermokleding te promoten.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden aan de promotie van het gebruik van thermokleding.

D E L D E N

V O L W A S S E N E N

Duurzaam Diepenheim

Slimme laadpaal

D I E P E N H E I M

OBS Stedeke heeft onlangs geïnvesteerd in bijna 150 zonnepanelen op het dak. Het idee is om de stroom van het dak, als één van de eerste in Nederland, direct te gebruiken voor het opladen van de elektrische auto wanneer de school de opgewekte stroom zelf niet nodig heeft. Het zou bijzonder zijn als mensen in Diepenheim en omgeving thuis de vaatwasser, wasmachine en de kookplaat kunnen voorzien van de benodigde energie die afkomstig is van het dak van de basisschool, netjes opgeslagen in de accu van de elektrische auto. Op deze manier kan worden bijgedragen aan het voorkomen van de overbelasting van het stroomnetwerk. Om de slimme laadpaal mogelijk te maken, wordt gebruik gemaakt van de zogenaamde VPA, de Verlengd Private Aansluiting. Leerlingen van de school worden ook betrokken, door bijvoorbeeld de werking van een elektrische auto te laten zien.

Geldbesteding: Met het prijzengeld wordt een bijdrage geleverd om het plaatsen van de slimme laadpaal mogelijk te maken. De leverancier van de zonnepanelen heeft aangegeven ook een financiële bijdrage te willen doen, net als het schoolbestuur OPO Hof van Twente.

11

Silvia Meijran

Biodiversiteit op het Kaasplein

Met dit idee wil Silvia Meijran een bijdrage leveren aan meer biodiversiteit, gezelligheid en veiligheid in Markelo. Met het plaatsen van verplaatsbare bloembakken kunnen er parkeerhavens worden gecreëerd, maar bijvoorbeeld ook een afscheiding voor kleine evenementen en een mooi pad richting het gebouw van de Kaasfabriek. Het idee is om de verplaatsbare bloembakken dusdanig in te delen en in te richten met biodiversiteit (deels of een aantal bakken met een aantal schoolkinderen van de scholen uit Markelo) dat ze plek bieden voor bijvoorbeeld de wilde bijen en andere insecten en vogels. Aansluitend is het idee om een flow hive te plaatsen, een bijenkast en insectenhotels. Met de Flow Hive kun je de bijen bekijken terwijl ze werken, je kijkt van buiten in de kast en ziet hun voorraad groeien. Als je wilt oogsten, draai je gewoon een kraantje open en de honing loopt onder de bijenvoetjes vandaan zonder dat de nijvere beestjes worden gestoord! Met deze acties kan een parkidee ontstaan dat zowel biodiversiteit kan dienen, maar bijvoorbeeld ook educatie, bewoners en ondernemers van Markelo, toerisme en veiligheid.

Geldbesteding: De verplaatsbare bloembakken die nu nog in Goor staan en voor hergebruik ter beschikking gesteld worden door de Groene Loper, worden door de gemeente Hof van Twente op het Kaasplein geplaatst. Het prijzengeld wordt besteed aan winter- en zomerlinden, biologische zaden en planten voor de bloembakken, educatiemateriaal, de Flow Hive, insectenhotels en toebehoren, zand/grond, werkmaterialen en onkostenvergoeding voor vrijwilligers.

M A R K E L O

Wist je dat!?Iedereen in de Hof kon online stemmen voor de Publieksprijs voor Jongeren én voor Volwassenen voor ieder 1500 euro!

De Inzendingen12

Bertine Bosch

Wereldmaaltijdbox

De wereldmaaltijdbox is een doos met ingrediënten en een receptenboekje. Door de wereldmaaltijd als dagelijkse kost te eten, zou er voldoende voedsel voor alle mensen op de hele wereld zijn. Het doel van de maaltijdbox is om kennis te laten maken met een duurzame oplossing voor het wereldvoedseltekort. Per persoon worden niet meer ingrediënten gebruikt dan de hoeveelheden die nodig zijn als al het voedsel dat wereldwijd geproduceerd wordt, eerlijk zou worden verdeeld over alle wereldbewoners. De wereldmaaltijd is een bestaand gegeven, maar aangeboden in de speciale box nog niet eerder in productie genomen. Het idee is om de wereldmaaltijd en receptenboekje in een speciale box onder de aandacht te brengen bij kinderen via de scholen in Hof van Twente.

Geldbesteding: Van het prijzengeld kunnen de kosten worden betaald voor een beperkte oplage van de box zelf (inclusief het ontwerp, de inhoud en het verspreiden onder de scholen (eigen bijdrage) en het receptenboekje.

D E L D E N

Bart Land

Duurzame Politiek

Volgens inzender Bart Land horen democratie, duurzaamheid, participatie, integrale visie en integrale aanpak bij elkaar. Hij wil duurzame politiek graag uitgebreid onder de aandacht brengen. Op de website www.duurzame-politiek.nl heeft hij hier al veel informatie over verzameld. Het is een informatieve website over duurzame politiek met integrale visie in theorie en praktijk. Het idee is om de website overzichtelijker te maken. Tevens zou Bart Land graag zien dat er, ten behoeve van een duurzame politiek, een G1000 (http://g1000.nu/) wordt georganiseerd in Hof van Twente. Een G1000 biedt een plek waar burgers, overheid en werkgevers met elkaar beslissingen maken over belangrijke zaken in hun gemeenschap. De G1000 kan over een stad of dorp gaan, maar ook over een specifiek onderwerp.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden aan ondersteuning om de website www.duurzamepolitiek.nl overzichtelijker te maken.

G O O R

V O L W A S S E N E N

13

Suze van Coesant

BloemmengselsH E N G E V E L D E

Suze van Coesant wil graag een kleurrijkere Hof van Twente. Haar idee is om extra bloemenmengsels te zaaien, bijvoorbeeld veldbloemen voor in de bermen. Dan krijg je meer bloeiende (veld)bloemen, vogels die er tussendoor kunnen stoeien, bijen die zoemen en honing maken. Kortom: goed voor de natuur en nog kleurrijk ook!

Geldbesteding: Het prijzengeld wordt besteed aan zaaigoed om Hof van Twente kleurrijk te maken.

Stichting Gemeenschapsbelangen (groot) Azelo

Stichting Gemeenschapsbelangen (groot) Azelo is op zoek gegaan naar een laagdrempelige manier om de mensen in buurtschap (groot) Azelo te interesseren voor verduurzaming. Ze zijn uitgekomen bij het idee om een warmtecamera te huren en daarmee warmtebeelden te maken van de huizen die zich vooraf hebben aangemeld, dit tegen een kleine vergoeding. Een aantal bestuursleden hebben geleerd hoe de warmtebeelden te interpreteren. Het is een actie voor en door de inwoners van buurtschap (groot) Azelo. Het bestuur hoopt dat de beelden mensen aanzet om (bouwkundige) maatregelen te nemen: goed voor het milieu (minder verwarming nodig, dus minder gasverbruik, dus beter voor het milieu) én voor de portemonnee. De actie zelf is al gestart.

Geldbesteding: Het geld zou de buurtschap willen besteden aan bijvoorbeeld een bijdrage voor het verduurzamen van het gemeenschapsgebouw De Hoff in Azelo, een dieper onderzoek voor inwoners wat mogelijk is voor specifiek hun huis of de aanschaf van een warmtecamera.

A Z E L O

Warmtecamera-actie

De Inzendingen

Freek Marsman

Stadslandbouw en Albert Heijn Goor

Uitwisseling energie sportpark De Mors

Kerstbomen

D E L D E N

Er zijn nieuwbouwplannen voor sportpark de Mors. Het idee van Freek Marsman is om dat moment aan te grijpen om het dak van de sporthal te benutten voor zowel zonnepanelen als zonnecollectoren. Dit vraagt om een platte dakconstructie die voldoende sterk is om deze energie-opwekkers te dragen. De opgewekte energie kan direct gebruikt worden voor het naastliggende zwembad. Wanneer zonnepanelen worden gekoeld, hebben ze een hoger rendement. De opgenomen warmte van de zonnepanelen kan benut worden voor benodigde warmte bij het zwembad. De opgewekte energie van de zonnepanelen kan direct worden gebruikt voor de aandrijving van de warmtepompen. Zonnepanelen op platte daken zijn esthetisch niet storend en omdat de opgewekte elektrische energie direct gebruikt kan worden in het zwembad, worden pieken in de belasting van het elektriciteitsnet afgevlakt of voorkomen. Op deze manier zijn investeringen in het elektriciteitsnet (verzwaring) minder snel nodig. Bovendien kunnen zo energiekosten worden bespaard.

De sporthal wordt door veel mensen bezocht. Daardoor breng je duurzaamheid onder de aandacht van velen, jong en oud.

Geldbesteding: Het prijzengeld kan besteed worden aan bijvoorbeeld de plaatsing van het eerste zonnepaneel. Het zal in ieder geval ten goede komen aan duurzaam energiegebruik in de sporthal en het zwembad in Delden.

Elk jaar houdt de Albert Heijn kerstbomen over. Het idee is om deze kerstbomen bij de stadslandbouw te poten. Het volgende jaar worden de kerstbomen aangeboden aan mensen in de bijstand, zodat mensen die anders geen geld hebben om een boom aan te schaffen, nu wel de mogelijkheid krijgen. De mensen kunnen in januari hun boom retour brengen, waarna de stadslandbouw de boom de rest van het jaar onderhoudt. Op deze manier kunnen mensen in de bijstand kosteloos een boom adopteren en wordt een bijdrage geleverd aan de circulaire economie: op biologische wijze worden bomen opgekweekt en opnieuw gebruikt zonder veel kilometers en vervoer, wat zorgt voor CO2-reductie.

Geldbesteding: Het prijzengeld wordt besteed aan de aanschaf van extra kerstbomen om de eerstkomende kerst te kunnen beginnen, potgrond, speciekuipen en het maken van een onderhoudsuitleg per kerstboom.

G O O R

14 V O L W A S S E N E N

Annemarie Kristen

Deldense molenrouteA M B T D E L D E N

Het idee is om een wandelroute te ontwikkelen waarbij oud en traditioneel - de Eschmolen en de Noordmolen – worden gekoppeld aan de moderne windmolens van Wind voor Buren. Bij elke type windmolen wordt aandacht besteed aan educatie en liefde voor de natuur. Iedere molen heeft op zich een eigen programma. De achterliggende gedachte van dit idee is dat de kijk op windenergie wordt verbreed, de toerist wordt vermaakt en geïnformeerd over het rijke verleden en het vooruitstrevende Twente. Oud, nieuw, jong, ouder, traditioneel en modern worden verbonden. Met het idee van de Deldense molenroute wil Annemarie Kristen ook het gesprek over windmolens als belangrijke bouwsteen van de energietransitie faciliteren.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden aan informatieborden, routering, flyers met informatie over de verschillende molens en een website.

Repair Café Delden

Aanschaf gereedschapD E L D E N

Samenleving, milieu, wegwerpmaatschappij, recycling, materiaalgebruik, plastics. Zomaar een paar kreten die dagelijks voorbij komen. In Delden is elke 2e zaterdag van de maand een Repair Café in het Stadscentrum het Parochiehuis. Een groep mensen zet zich daar in naar aanleiding van die dagelijkse kreten. Een tiental enthousiaste en deskundige mensen proberen namelijk andere mensen te helpen door hun spullen te repareren. Het gaat om zeer diverse spullen, bijvoorbeeld van huishoudelijke apparaten tot kinderspeelgoed, van fietsen tot (kleine) kledingreparaties en van audio-apparatuur tot verlichting. De groep vrijwilligers zet zich in om de samenleving met minder afval op te zadelen en mensen verder te kunnen helpen. Het resultaat: spullen worden gerepareerd én het is nog gezellig ook!

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden om meetapparatuur aan te schaffen en gereedschap om nog meer mensen van dienst te kunnen zijn.

15

De Inzendingen

Marith Wolfs

William Sanchez

Circulaire Douche

Keuken van Sinkel

G O O R

Elke dag 10 minuten douchen in een gemiddelde situatie, kost rond de 146 euro per jaar per persoon aan water en energiekosten. De circulaire douche is een douche die het water hergebruikt nadat het is verdwenen in het doucheputje. Er bestaan op de markt al dergelijke systemen, maar deze circulaire douche onderscheidt zich op meerdere aspecten. Bijvoorbeeld door het unieke filter en de lagere kosten en deze circulaire douche is mobiel aan te bieden. Met de circulaire douche heb je minder watergebruik, energiebesparing, het is laagdrempelig voor mensen met een kleine beurs en het is mogelijk te plaatsen in bestaande bouw.

Geldbesteding: Met een relatief klein budget en kleine hoeveelheid materialen, is een eerste variant van de circulaire douche te realiseren. Het prijzengeld zal besteed worden aan de aanpassingen op een bestaande douchecabine voor een eerste prototype. De eerste versie wordt mobiel, zodat deze getoond kan worden op bijvoorbeeld beurzen en in andere omgevingen.

De Keuken van Sinkel wil voedselverspilling tegengaan bij supermarkten en huishoudens. Dat bespaart geld en voorkomt onnodig gebruik van kostbare grondstoffen zoals water, grond en energie. Het idee is om één keer per maand supermarkten en gezinnen te vragen om ‘afgeschreven voedsel’ mee te nemen naar het buurthuis om daar samen te koken onder begeleiding van (vrijwillige) koks. Tijdens het koken kunnen nieuwe ideeën worden bedacht om voedselverspilling aan te gaan en elkaar alledaagse tips mee te geven. Alle ideeën en sfeerbeelden worden gebundeld in een e-boek.

Geldbesteding: In principe worden de kosten beperkt tot het afhuren van keuken en ruimte (indien niet gesponsord) en het gebruik van gas/water/elektra en wat kleine kosten voor nevenactiviteiten voor de kinderen. Eventuele kosten voor aankleding kunnen gedekt worden uit bijdragen van ondernemersverenigingen of de supermarkten. Het voedsel komt van supermarkten en gezinnen die ‘afgeschreven voedsel’ over hebben. Waar mogelijk wordt de voorkeur gegeven voor het gebruik van fairtrade producten.

D E L D E N

16 V O L W A S S E N E N

Watertappunt

D E L D E N

De ouderraad (en de kinderen) willen graag een watertappunt op school plaatsen. Door een watertappunt buiten, is het voor leerlingen, ouders en leerkrachten makkelijker om een fles te vullen met kraanwater in plaats van voorverpakt water aan te schaffen. In combinatie met het stimuleren van gezonde traktaties denkt de ouderraad hiermee het drinken van water te stimuleren en het gebruik van suikerhoudende drankjes langzaam uit te faseren. Dit heeft ook als bijkomend effect dat de hoeveelheid (plastic)afval op school verminderd wordt en het voorkomt extra zwerfafval. Zo hoopt de school een bijdrage te leveren aan een gezonde samenleving en een schoon milieu. Een watertappunt zal besteld worden bij Join-The-Pipe. Zij financiëren met de verkoop van watertappunten schoon drinkwaterprojecten in ontwikkelingslanden.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden aan de aanschaf van een watertappunt en de kosten voor de aansluiting. De ouderraad zal een aantal acties organiseren om de kosten bij elkaar te sparen.

Hof van Innovatie

ZandbatterijG O O R

Opslag van energie, daar valt nog veel te winnen. Het idee is om energie op te slaan in een zandbatterij. De batterij zal voornamelijk bestaan uit zand en plastic/glas of ander niet geleidend materiaal (bij voorkeur materiaal dat gerecycled wordt). Het idee is om onder de grond plekken te maken waar containers gevuld met zand en een vloeistof (niet schadelijk voor de natuur) worden gebruikt als batterij voor opslag van elektrische energie. Het idee wordt open source aangeboden. Wanneer energie beter opgeslagen kan worden, wordt het goedkoper voor mensen om energie af te nemen. Bijkomend voordeel is dat het energienetwerk ontlast wordt en hoeft er minder geïnvesteerd te worden in nieuwe netwerken. Omdat er bestaande, makkelijk verkrijgbare materialen worden gebruikt voor de zandbatterij, is er ook geen schade voor de natuur.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden aan een prototype (klein en middel formaat) en het opzetten van een community website om de zandbatterij open source aan te kunnen bieden.

17

Ouderraad KBS Erve Hooyerinck

De Inzendingen

Mignon Sanchez

Alice Slijkhuis

Oplaad- en knooppunten voor fietsers

Hof van Bomen

D E L D E N

Het idee is om een smart grid te realiseren voor e-bikes in Hof van Twente, zodat je de e-bike overal kunt opladen. Het doel hiermee is gezond vervoer aanmoedigen en het gebruik van de e-bike voor iedereen bereikbaar maken. Het idee van het smart grid is dat iedere voorziening in Hof van Twente ruimte geeft aan de fiets en een laadmogelijkheid – op groene stroom. Oftewel: in Twente laad je op!

Geldbesteding: Het prijzengeld kan besteed worden aan een bewustwordingscampagne rondom smartgrid voor fietsen en organisaties de voordelen te schetsen. Ook kan het prijzengeld besteed worden aan een mobiele laadpaal of een laadpaal op zonne-energie.

In het Hofbos kan je een boom planten om een geboorte te vieren, een huwelijk of een feest, maar je kan ook een boom planten bij een overlijden om te herdenken. Door het planten van een boom, wordt op symbolische wijze geuit dat ieder kind, ieder mens moet kunnen uitgroeien, genieten en uitrusten in een gezonde, groene wereld. Er is momenteel nog geen geschikte locatie voor het Hofbos, maar aangezien nietsdoen volgens de inzender van het idee geen optie is…. de bomen kunnen ook gepoot worden in de “Hof van Bomen”, oftewel: de eigen tuin of in een groenstrook of groensingel (coulissenlandschap). Per geplante boom wordt een certificaat gemaakt met informatie over de boom en zijn eigenaar. De boompjes kunnen besteld worden bij een plaatselijke hovenier of bij één van de vele landgoederen die Hof van Twente rijk is.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden aan het ontwerp en productie van een certificaat van de bomen en de aanschaf van de eerste bomen.

M A R K E L O

18 V O L W A S S E N E N

Duurzame pakketservice

D I E P E N H E I M

Het idee is om de Spar in Diepenheim als centraal verdeel-/verzamelpunt in te richten met daaraan gekoppeld een eigen bezorgdienst met een elektrische bakfiets. Het doel van het idee van de e-bezorgservice is om de uitstoot van CO2 en fijnstof te verminderen (zo hoef je bijvoorbeeld niet meer voor bepaalde pakketjes op en neer naar Goor) en om te zorgen voor meer verkeersveiligheid in de woonwijken, omdat er op deze manier minder verkeersbewegingen zijn. Bovendien heb je zo meer service en klantgerichtheid. Wellicht is ook de boodschappenservice voor de lokale ouderen/afnemers aan dit idee te koppelen.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal worden gebruikt voor de uitvoer van een vooronderzoek en een bijdrage in de aanschaf van een elektrische bakfiets met dichte bak voor de bezorgservice.

19

Spar Diepenheim & Hans Schoolderman Wist je dat!?

De gemeente elke 10e van de maand nét even extra aandacht vestigt op duurzaamheid in de Hof. Doe ook mee!

De Inzendingen

Raad van Stoer

OBS Stokkum – groep 6/7/8

Diverse ideeën van kinderen

Regenton

D E L D E N

Het idee is om een podium te geven aan de ideeën over duurzaamheid die kinderen via de Raad van Stoer hebben aangebracht. Raad van Stoer is gestart om duurzaamheidsvraagstukken van bedrijven voor te leggen aan kinderen. Inmiddels werkt het juist andersom: kinderen komen zelf met ideeën en de Raad van Stoer zorgt voor gesprekken met bedrijven/instellingen, zodat die ideeën gehoord worden. Zo hebben 23 kinderen een aantal ideeën ingebracht bij de middag van Raad van Stoer over zwerfafval, recycling en 3D-printen. Genoemde ideeën zijn bijvoorbeeld: de prullenbak-rugzak, ranjaflessen voor water gebruiken, een waterttappunt in winkels (en dat water is dan goedkoper of zelfs gratis als je je eigen fles meeneemt), prullenbakken die licht geven en dank je wel zeggen als je er iets in gooit, winkels die producten met minder verpakkingen aanbieden (bijvoorbeeld dat je je eigen shampoofles meeneemt en laat vullen in de winkel) en elke maand in de buurt met de kinderen het zwerfafval opruimen in ruil voor een leuke activiteit. Raad van Stoer wil de kinderen met hun ideeën meenemen naar bedrijven en instellingen en de aangedragen ideeën bespreken. Het streven is dat bedrijven ook een aantal ideeën willen uitwerken en bij wijze van proef in hun zaak uitproberen.

Geldbesteding: Het prijzengeld wordt besteed aan het arrangeren van de gesprekken met bedrijven en de uitkomsten daarvan naar buiten te brengen via communicatiekanalen die kinderen ook gebruiken. De activiteiten van Raad van Stoer worden via subsidies (bv Nederland Schoon en NMO) bekostigd.

Bij de 2e editie van de Duurzaamheidsprijs heeft OBS Stokkum zowel de jury- en publieksprijs gewonnen met hun idee om een schoolkas aan te schaffen waarin leerlingen zelf planten kunnen poten en eten verbouwen. De kas is inmiddels aangeschaft en de school is drukdoende met de plannen naar aanleiding van de kas. Groep 6/7/8 heeft aangegeven dat ze, nu ze een eigen kas hebben waar ze hun eigen groenten in gaan verbouwen, ook water nodig hebben om de planten water te geven. Daar willen ze regenwater voor gebruiken. Daarom willen zij graag een mooie regenton kopen.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden aan de aanschaf van een regenton.

S T O K K U M

20 J O N G E R E N

Schoolbeker

D E L D E N

Willem, Sander, Chris, Harold en Jarno willen een schoolbeker maken, omdat er dan minder plastic bekers worden weggegooid. De bedoeling is dat elke leerling op het Twickel College in Delden een eigen beker krijgt met daarop het logo van het Twickel College gedrukt. Op de foto staat alleen Willem Priekaar.

Geldbesteding: Het prijzengeld wordt besteed aan de aanschaf van de schoolbekers.

Pim Schäperclaus, Davido Jonker & Gerben Evers(Twickel college Delden)

Recyclebakken en campagne

D E L D E N

Pim, Davido en Gerben willen graag dat er meer gerecycled wordt op scholen. Het idee is dat er op school verschillende afvalbakken komen te staan voor verschillende soorten afval. Als afval wordt gescheiden, is dat beter voor de wereld en het milieu. Daarnaast zullen ze posters maken om meer bekendheid te geven wat in welke afvalbak moet. Tot slot wil de leerlingraad graag in gesprek met Johannes Douma, directeur van het Twickel College en wethouder Harry Scholten die over het thema afval gaat. In dat gesprek wil de leerlingraad kijken wat mogelijk is om de hoeveelheid afval op school te minderen en afval goed te scheiden.

Geldbesteding: Het prijzengeld zal besteed worden aan de kosten om de recyclebakken aan te schaffen en campagne te kunnen voeren.

21

Willem Priekaar, Sander Tiehuis,Chris Silderhuis, Harold Boone& Jarno Otten (Twickel College Delden)

De Inzendingen

Tygo Wagelaar, Stan Pelle, Tijn Epping en Thom Stegehuis(Twickel College Delden)

Doucheschakelaar

Meubels maken van pallets

D E L D E N

Steyn en Sem hebben het idee bedacht om een doucheschakelaar te maken. Er bestaan al veel douchetimers waarmee je kan bijhouden hoe lang je doucht, maar deze doucheschakelaar is anders. Bij dit idee gaat de douche ook daadwerkelijk uit na het aantal ingestelde minuten. Ze bespaar je water. Het idee is geïnspireerd op hoe de douche op veel campings werkt: na een paar minuten gaat de douche uit en moet je een tijdje wachten tot er nieuw water komt. Steyn en Pim vinden het belangrijk dat er minder water wordt gebruikt, want dat is beter voor de planeet. Ze zien kansen voor de doucheschakelaar voor zowel scholen en sporthallen.

Geldbesteding: Het prijzengeld wordt besteed aan de ontwikkeling van de doucheschakelaar.

Het idee van Tygo, Stan, Tijn en Thom is om pallets te gebruiken om meubels van te maken. Op die manier hoeven de gebruikte pallets (waar geen statiegeld op zit) niet onnodig te worden verbrand. Mensen kunnen op deze manier mooie, unieke meubels kopen. De scholieren maken zelf de meubels.

Geldbesteding: Het prijzengeld wordt besteed aan de materiaalkosten om de meubels te kunnen maken, zoals gereedschap en spijkers. De pallets zijn gratis, want die zullen ze ophalen bij bedrijven die er juist vanaf willen.

D E L D E N

22

Steyn Bokdam & Sem Prijs(Twickel College Delden)

J O N G E R E N

Poopey Loopey Ruilkast

D E L D E N

De Poopey Loopey Ruilkast is een ruilkast waar plek is voor gevonden voorwerpen en voor inbreng van eigen spullen die iemand niet meer gebruikt. Breng je iets in, dan mag je ook iets terugpakken. De naam Poopey Loopey Ruilkast blijft goed hangen en verwijst naar recycling, want Loopey is de engelse loop, een lus, oftewel: oneindig doorgebruiken.

Geldbesteding: Het prijzengeld wordt besteed aan de kast. Er is een concrete kast bij een kringloopwinkel op het oog om aan te schaffen.

23

Babette Maatje & Nienke Pot(Twickel College Delden)

Hoe is het nu met?

De eerste 2 edities van de Duurzaamheidsprijs hebben veel mooie ideeën opgeleverd! Zowel de winnaars én de inzenders zijn hard aan de slag gegaan om hun plannen te verwezenlijken. Hier geven we een terugblik op een aantal deelnemers uit de voorgaande edities.

Een update

24

Hoe ishet nu met...

Hoofdstuk 2

25

Winnaar 1e prijs bij de Jury Volwassenen in 2018

Gerard ter Hofte

Hof van Plastic

Wat was jouw idee?Gerard ter Hofte: “Hof van Plastic wil laten zien dat plastic geen afval is, maar een grondstof. Zo wil ik een beweging loskrijgen die de bewustwording vergroot rondom plastic. Dat doen we onder andere door samen gezocht of zelf meegenomen afval te sorteren en ter plekke met machines oud plastic om te zetten naar een nieuw product.”

Hoe gaat het met jouw idee?“Het gaat goed!”, vertelt Gerard. “We hebben in juni een try-out gehad in Markelo, waarbij kinderen afval gingen inzamelen en vervolgens gingen recyclen. Dat was supergaaf. Dat gaan we vaker doen, samen met bedrijven en scholen. Momenteel zijn we hard bezig om met studenten van Saxion het idee uit te werken naar een businessmodel, voor een project van 3 jaar.” Inmiddels wordt Gerard ter Hofte ook regelmatig gevraagd als spreker of om een workshop te geven over Hof van Plastic. Op 10 januari was er een Hofkrachtcafé in Boekwerk Coworking in Goor, waar Gerard een interactieve presentatie heeft gegeven over Hof van Plastic.

En ook staat alweer een volgend evenement gepland met kinderen die afval verzamelen en gaan recyclen in Delden. “Het moet een ervaring zijn, dat er een heel festival aan komt rijden. Dat is wat ik graag zou willen”. Zie voor meer info www.hofvanplastic.nl en https://www.facebook.com/hofvanplastic/

Heb je een tip voor mensen met een duurzaam idee?“Ik twijfelde heel erg of ik mee zou doen: ben ik nou een malloot of is het echt een goed idee? Maar de respons op Hof van Plastic vond ik heel gaaf; de finale had ook een inspirerende sfeer! De duurzaamheidsprijs heeft mij

absoluut ‘aan’ gezet. Anders had ik het idee denk ik niet opgepakt. Dus mijn tip voor iedereen:

doe mee, ook al twijfel je. Elk idee waar je de wereld mooier mee kunt maken en

wat beter is voor de aarde, is een duurzaam idee”. •

Hoe is het nu met?26

Kernteam Fairtrade Hof van Twente

Een FairtrademarktWat was jouw idee?“Wij hadden bedacht om een Fairtrademarkt te organiseren”, vertelt Annelies Heeres, voorzitter van het kernteam. “Op die manier wilden we scholen, bedrijven en organisaties betrekken waardoor er meer bewustwording en bekendheid rondom fairtrade producten zou komen. En we wilden natuurlijk dat meer mensen fairtrade producten gaan gebruiken!”

Hoe gaat het met jouw idee?“Het is veel diverser geworden dan het oorspronkelijke plan. Er zijn allemaal kleine activiteiten geweest en we hebben vooral geprobeerd aan te sluiten bij bestaande activiteiten, zoals Kleurrijk Hof van Twente, de Avondvierdaagses en natuurlijk het Hofkracht- & Woonfestival in 2017”, aldus Annelies Heeres. Toen het idee werd ingediend door het kernteam, waren ze nog maar een half jaar actief. Inmiddels is het 2 jaar verder en zijn bijna 50 bedrijven/winkels fairtrade, 10 maatschappelijke instellingen en de gemeente zelf. Inmiddels heeft de gemeente van de landelijke jury de titel “Fairtrade Gemeente Hof van Twente” toegewezen gekregen.“Dat is echt fantastisch!”, aldus Annelies Heeres. “We stoppen er ontzettend veel tijd in, maar ik heb

het er graag voor over. Ik ben ontzettend voor een eerlijke verdeling van welvaart en welbevinden. Dat is nu waanzinnig scheef. Elk druppeltje dat ik kan veranderen, draag ik bij! We zijn dus erg blij met de titel!”. Op vrijdagmiddag 22 maart werd een Fairtradefeest georganiseerd naar aanleiding van de titel: “Het was een spannend, uitdagend programma met een spetterend einde”, geeft Annelies Heeres aan. Bedrijven/organisaties/instellingen die ook fairtrade willen worden, kunnen contact opnemen via info@fairtradehofvantwente.nl of telefonisch met Annelies Heeres via 06-29457777.

Heb je een tip voor mensen met een duurzaam idee?Annelies Heeres is enthousiast: “Deelname aan de Duurzaamheidsprijs is zeker aan te bevelen! Het heeft ons een financiële bijdrage gebracht om ideeën te kunnen ontplooien, maar of je nou wint of niet, je ontmoet via de Duurzaamheidsprijs ook andere initiatieven. Daar word je altijd wijzer van!’. •

Winnaar van één van de juryprijzen bij de eerste editie in 2017

27

Wat was jouw idee?“Met de Raad van Stoer wil ik de kinderen een platform geven om bij te dragen aan maatschappelijke uitdagingen, zoals afval, energieverbruik en verantwoord agrarisch ondernemen”, vertelt William Sanchez. Raad van Stoer is een groep van ongeveer 20 kinderen in de leeftijd 8-15 jaar, die oplossingen bedenken bij concrete problemen. Raad van Stoer is een Hofbreed en buitenschools. “Volwassenen zien vaak dingen over het hoofd. Het gaat om de creativiteit van kinderen! Er is een probleem, ze bedenken een oplossing en gaan er dan een techniek bij bedenken. Neem nou Boyan Slat: hij zag afval als een probleem en had als oplossing bedacht dat hij een stofzuiger nodig had die het afval opzuigt. Daarna is hij er de techniek bij gaan bedenken en zie wat hij nu voor impact heeft gemaakt!”, aldus William Sanchez.

Hoe gaat het met jouw idee?“De eerste bijeenkomst is op 19 januari geweest; dat was fantastisch! Met name het enthousiasme van de kinderen, dat is gewoon aanstekelijk”, vertelt William Sanchez. Er waren 27 kinderen uit Delden die eerst zwerfafval in het centrum van Delden hebben verzameld en toen, stap voor stap, van dat zwerfafval een nieuw product hebben

gemaakt. Alsof het één grote recyclefabriek was, inclusief de labjassen aan en veiligheidsbrillen op. William Sanchez geeft aan dat het wel wat tijd kost om de Raad van Stoer verder vorm te geven. Hij wilde graag samenwerken met andere initiatieven, zoals Hof van Plastic en hij heeft een subsidieaanvraag gedaan met de gemeente bij Nederland Schoon. “Dat kost nou eenmaal tijd”. William benoemt nog een ander effect van de eerste werksessie/studie: “Kinderen zijn geschrokken van de grote hoeveelheid afval die ze in korte tijd in het centrum van Delden hebben verzameld. Dat helpt natuurlijk ook in de bewustwording dat ze zelf geen zwerfafval veroorzaken”.

Heb je een tip voor mensen met een duurzaam idee?”Gebruik de Duurzaamheidsprijs als een aansporing om je eigen ideeën over verduurzaming op te schrijven en te delen met anderen. Alle ideeën, groot en klein, tellen mee.” William vervolgt: “Ik ben er zeker van dat er mensen zijn die zich herkennen in jouw idee samen met het idee naar werkelijkheid gaat brengen!” •

William Sanchez

De Raad van StoerEen platform voor kinderen die letterlijk aan

de slag gaan met duurzaamheid, wetenschap en techniek.

Deelnemer aan de tweede editie van de Duurzaamheidsprijs

Hoe is het nu met?28

OBS Stokkum

Kas voor een gezonde schoolWinnaar 2e prijs van de jury in de categorie

Jongeren én de Publieksprijs in 2018

Wat was jouw idee?Basisschool Stokkum heeft het vignet ‘Gezonde School’. Als middelpunt van de gezonde school wilden ze een kas neerzetten waar leerlingen zelf planten kunnen poten en verbouwen. “Zo leren de kinderen wat de grond ons te bieden heeft en wat voor eten je allemaal zelf kunt verbouwen”, legt leerkracht Marita Pongers uit. “Waarom zou je naar de winkel gaan als je zelf je eten kunt verbouwen? Een echte kas waar we in kunnen staan, dát is onze droom. Hoeveel kinderen kunnen nou zeggen dat ze zelf een rabarber hebben gemaakt?”

Hoe gaat het met jouw idee?“De kas staat er!”, vertelt locatiedirecteur Dorien Klein Teeselink enthousiast. “We zijn nu hard bezig om een stappenplan te maken, zodat we in het voorjaar kunnen beginnen. Onderdeel van het plan is dat de buurtschap ook wordt betrokken. En we hebben alweer een nieuwe droom: de buurt uitnodigen om samen met ons een diner met groenten uit de kas te gaan eten!”

Heb je een tip voor mensen met een duurzaam idee?“Voor de Duurzaamheidsprijs: denk niet te moeilijk, eigenlijk kan alles. En niet geschoten, is sowieso mis!” •

29

Hoe is het nu met?

Carmen Hoffmeijer

Online webshop Bello & Eco voor

duurzame kleding Deelnemer aan de Duurzaamheidsprijs

van de eerste editie

Wat was jouw idee?Carmen Hoffmeijer: “De mode-industrie is op olie na, de meest vervuilende industrie op de wereld. Ik wil een alternatief aanbieden: eerlijke en biologische kleding.” Carmen komt uit Peru en is docent Recht en Sustainable Business aan de Saxion Hogeschool. “Na een aantal jaar les gegeven te hebben over duurzaamheid, kreeg ik echt de behoefte om in duurzame mode wat te gaan dóen! Geweldig als ik mensen kan helpen bewust te maken van wat ze aan hebben”.

Hoe gaat het met jouw idee?“Ik ben heel tevreden”, aldus een enthousiaste Carmen. “Het gaat zelfs beter dan verwacht. Ik krijg bestellingen van Friesland tot België, en opvallend, ook steeds meer vanmannen.” Carmen vindt het zeer belangrijk hoe de kleding wordt gemaakt, daarom werkt ze graag samen met kleine ateliers. “De ontwikkeling van stoffen gaat heel snel en het verbaast me waar ze allemaal kleding van maken. Nu hangt er vooral bio-katoen, hennep, alpacawol, bamboe, modal, jute en tencel (van eucalyptusbomen), maar er zijn nu bijvoorbeeld ook al stoffen van melk”.

Over haar drive is Carmen heel duidelijk. “Het geeft een goed gevoel dat ik iets doe wat goed is voor mensen én voor het milieu en dat de kleding ook nog modieus is. De filosofie achter Bello & Eco is mooi én duurzaam”.

Heb je een tip voor mensen met een duurzaam idee?“Volg je passie, vraag hulp. Neem bijvoorbeeld contact op met andere duurzame bedrijven. Deelname aan de Duurzaamheidsprijs heeft me de kans gegeven om me bekend te maken aan de gemeenschap en om in contact te komen met mensen die ook met duurzaamheid bezig zijn; je praat dezelfde taal”. Ze zoekt ook de samenwerking met jongeren. “Ik kan door het vak Sustainable Business samenwerken met de jongere generatie. Dat is heel inspirerend, zij zijn meer open minded. Dus samenwerken met jongeren is ook zeker een tip!” Carmen heeft inmiddels nog een nieuwe wens. Ze zou graag elke vrijdag vijf mensen willen hebben die de duurzame kleding willen testen. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen via info@bello-eco.com of 06-11275155. •

30

Riekele Bijleveld en Guido Brandenbarg

Uniek project voor warmteterugwinningDeelnemer aan de eerste én tweede

editie van de Duurzaamheidsprijs

Wat was jouw idee?In de basis was het idee om de koelwarmte van de Albert Heijn naast het huis van Riekele Bijleveld te gebruiken om hun zwembad te verwarmen. Riekele heeft daarvoor contact gezocht met filiaaleigenaar Guido Brandenbarg. Guido was meteen enthousiast. “Wij hebbenals bedrijf duurzaamheid hoog in het vaandel staan, dus ik ben graag bereid hier aan mee te werken!”

Hoe gaat het met jouw idee?“Het idee is inmiddels gerealiseerd!”, aldus Riekele Bijleveld. “De warmtewisselaar is geplaatst. De schatting is dat hiermee op jaarbasis bijna 10.000 kWh aanenergie wordt bespaard”. De warmtewisselaar zorgt ervoor dat de koelwarmte van de winkel wordt afgestaan aan een watercircuit naar de woning.

Heb je een tip voor mensen met een duurzaam idee?“Wat betreft deelname aan de Duurzaamheidsprijs: doe vooral mee! Op die manier bereikt jouw idee andere bedrijven, instellingen en bewoners van Hof van Twente. In ons geval inspireert het hopelijk mensen of organisaties om nieuwe vormen van samenwerking te zoeken en samen energiebeparingsprojecten op te zetten.” •

31

Hoe is het nu met?

Henk Koop

Ontwikkelen van een handleiding voor iedereen die gaat (ver)bouwen enenergieneutraal wil wordenDeelnemer aan de eerste editie

van de Duurzaamheidsprijs

Wat was jouw idee?“Ik heb huizen ontworpen die energieneutraal zijn. Ik heb gemerkt hoe moeilijk het is om keuzes te maken, omdat er zoveel mogelijkheden zijn. Mijn opgedane kennis wil ik delen met jongeren en volwassenen”. Henk Koop had bij zijn inzending een uitgewerkte handleidinggemaakt. Tegelijk is hij begonnen om het ontwerp van de energieneutrale huizen in de praktijk te brengen. Sterker: in één van de huizen wil hij zelf gaan wonen!

Hoe gaat het met jouw idee?“Goed! We zijn 10 januari verhuisd!”, vertelt Henk Koop enthousiast. “Ruim twee jaar geleden ben ik begonnen met het idee: ik wilde een levensloopbestendige woning waarbij ik geen aanspraak hoefde te doen op fossiele brandstoffen. De basis is de zon. We zijn nu de eerste in Hof van Twente met een solarfreezer: een water/water-warmtepomp met een waterzak als opslag in de kruipruimte. De benodigde energie voor de pomp komt van de 24zonnepanelen.” Er zijn twee huizen gebouwd.

Familie van Roy woont in hetzelfde huis ernaast. “Wij zochten een energieneutraal huis in een mooie omgeving. Dat vonden we hier in Diepenheim. Hoe mooi dat je nu de energie van de natuur krijgt!”, aldus Jacques van Roy.Gedurende het bouwproces heeft Henk Koop meerdere open dagen gehouden via Hofkracht. “Ik wil mijn kennis graag delen. Het was en is nog steeds druk met de bouw vanhet huis. Als die drukte wat minder is, wil ik verder met de handleiding”.

Heb je een tip voor mensen met een duurzaam idee?“Ik zou zo weer meedoen! Ik heb nu geen tijd, want ik ben druk met het huis. Maar ik wil graag mijn kennis en ervaring delen, dus ik wil het zeker weer oppakken!”

32

Jury- en Publieksprijzen

Hoofdstuk 3

3e editie 2018-2019

Jury- & Publieksprijzen 33

Uit het jury-rapport:De kas is inmiddels aangeschaft en de plannen worden gesmeed hoe ze er nu mee aan het werk gaan. De nieuwe klas, de combinatieklas van de groepen 6, 7 en 8, heeft bedacht dat ze in ieder geval geen drinkwater willen verspillen voor de kas. Ze willen daarom een goede, mooie regenton voor bij de kas, zodat ze het regenwater kunnen benutten en daarmee het gebruik van drinkwater kunnen besparen. Dus zijn de leerlingen weer in de pen gekropen en hebben ze zelf het initiatief genomen – we hebben gehoord dat ze zelfs de leerkracht/directie moesten overtuigen dat ze toch écht nog een keer mee wilden doen – om hun inzending op te sturen. De jury vindt het vooral fantastisch dat jongeren een idee zijn gestart en daar nu stap voor stap mee verder gaan door heel praktisch te kijken wat er nodig is. De inzending was kort, maar goed geïllustreerd en ontzettend duidelijk en daarmee krachtig.

Nog meer plannenDe schoolkas én de regenton zijn beide aangeschaft. Ook heeft de bovenbouw meegedaan de de e- battle van Natuur- & Milieu Overijssel. Met dit project hebben de kinderen zelf een energiebesparingscampagne bedacht met allerlei verschillende manieren om mensen op school en in de buurt bewust te maken rondom het thema energie. “Dit schooljaar gaan we het project rondom de kas schoolbreed in het programma opnemen,” vertelt locatiedirecteur Dorien Klein Teeselink. “We gaan kijken hoe we onze eigen groenten kunnen verbouwen en presenteren aan klasgenoten, ouders en buurtgenoten. De bedoeling is om er een groentetuintje naast te maken, zodat we de jonge plantjes vanuit de kas in de volle grond kunnen laten groeien”. De regenton is inmiddels aangesloten. Het regenwater wat hierin opgevangen wordt, wordt gebruikt om de plantjes in de kas te voorzien van water. “We merken dat de leerlingen het erg leuk vinden om de planten te verzorgen en dat ze kunnen zien hoe de fase van het groeien gaat. Ze zijn heel enthousiast!”. Het streven is om het schooljaar af te sluiten met een diner met groenten uit eigen kas en tuin. Dat wordt een smakelijk diner!

Scholieren van groep 6/7/8 van OBS Stokkum hebben de 1e prijs bij zowel de jury- als de publieksprijs gewonnen voor hun idee voor de aanschaf van een regenton. Eerder, bij de 2e editie, heeft OBS Stokkum ook prijzen gewonnen voor de aanschaf van een schoolkas.

Winnaar 1e prijs jongeren bij de Jury én de publieksprijs

Jury- & Publieksprijzen34

OBS Stokkum

Regenton

J O N G E R E N

35

Uit het jury-rapport:Op het Twickel College hebben de leerlingen een project gedaan over duurzaamheid. Naar aanleiding daarvan hebben ze verschillende ideeën bedacht en gepresenteerd over duurzaamheid voor school.

Babette en Nienke hebben het idee uitgewerkt van een ruilkast. Je mag iets uit deze ruilkast pakken, als je er ook weer iets in stopt. Dat kan bijvoorbeeld iets zijn wat je niet meer gebruikt of niet meer past. De jury vond het idee ontzettend leuk en goed bedacht. Krachtig in de eenvoud van het idee. De jury was ook enthousiast over de naam: de Poopey Loopey Ruilkast is een naam die goed blijft hangen en aanzet tot nadenken.

Tygo, Stan, Tijn en Thom hebben bedacht dat je oude pallets kunt hergebruiken en kunt ombouwen tot nieuwe meubels. Eigenlijk heb je dan alleen de kosten van het verkrijgen/vervoeren van de pallets en spijkers. De meeste pallets werken met statiegeld. De resterende pallets zijn niet altijd van goede kwaliteit. De jury waardeert dan ook dat deze jongens bereid zijn om aan de slag te gaan om de goede pallets te vinden en hiermee nieuwe meubels te maken. De jury waardeert vooral de gedachte om creatief om te gaan met hergebruik.

Bewust makenNa het winnen van de juryprijzen hebben de scholieren niet stil gezeten! De Poopey Loopey Ruilkast is aangeschaft, ingericht en wordt beheerd door de scholieren zelf. Het eerste palletmeubel is ook gemaakt. Het Twickel College investeert zelf ook in duurzaamheid; zo komen er zonnepanelen en komt er led-verlichting. Ook de scholieren gaan verder. Om elkaar bewuster te maken van bewust omgaan met grondstoffen en het nut van hergebruik, wordt er op zaterdag 23 november op het Twickel College een ruilbeurs georganiseerd voor speelgoed en kinderkleding. Deze ruilbeurs wordt georganiseerd door de scholieren zelf. “Ik vind de Duurzaamheidsprijs een uitstekend initiatief, “aldus Ans ter Morsche, docent op het Twickel College. “Het helpt om een grote groep mensen, in ons geval jongeren, meer bewust te maken van het belang van zuinig omgaan met energie, duurzaam leven en consumeren. Voor de leerlingen én het schoolteam heel leerzaam!”

Scholieren van het Twickel College hebben de 2e en 3e prijs gewonnen bij de jury voor hun ideeën voor een ruilkast en het maken van meubels van oude pallets.

Winnaar 2e en 3e prijs jongeren bij de Jury

het Twickel College

Palletmeubelsen ruilkast

Tygo Wagelaar, Stan Pelle, Tijn Epping en Thom Stegehuisbij de uitreiking

De Poopey Loopey ruilkast vanBabette Maatje en Nienke Pot

Jury- & Publieksprijzen36

Uit het jury-rapport:Het idee draagt bij aan biodiversiteit – zo willen ze beginnen om het gebied geschikt te maken voor bijen -, maar ook aan de sociale cohesie. Als rode draad door het plan loopt het betrekken van diverse partners en omwonenden om dit plan tot een succes te maken. De jury was dan ook onder de indruk van de ideeën die in een duidelijk plan waren gevat en de snelheid waarmee het plan is gemaakt. Het blijft niet alleen bij ideeën roepen, ze willen ook zelf de handen uit de mouwen steken. Sterker nog: ze staan te trappelen om aan de slag te gaan.

Hecht teamBijna direct na het winnen van de Duurzaamheidsprijs zijn de inwoners van de A. ten Hovestraat in actie gekomen om een bloemenweide in te zaaien. “Jong en oud hebben hierbij geholpen. De gezaaide bloemenweide heeft er prachtig bijgestaan!”, aldus één van de inwoners. Ze hebben spontaan twee zitbankjes aangeboden gekregen van het Infocentrum Markelo voor op het terrein. In overleg met het Waterschap en de gemeente zijn hier

vergunningen voor aangevraagd en gekregen. “Het is veel werk, maar dit project geeft absoluut energie en gevoel van verbondenheid! Op de Burendag eind september worden de bankjes geplaatst. Dan gaan we weer de handen uit de mouwen steken en realiseren we een goede plek voor de bijenkasten van de imker! De imker gaat deze kasten samen met de cliënten die zij begeleidt, onderhouden”. Ondertussen is de buurt ook in gesprek met de gemeente en het Waterschap om te zorgen voor een duurzaam en meerjarenplan. Er zijn al veel lijnen uitgezet intussen. De inwoners vertellen verder: “Van de link met de imker en zorg/welzijnswerk, een insectenhotel, informatiepanelen, bloembollenslingers tot een plek bieden voor de gierzwaluw. Het gebied biedt nog veel meer kansen, dus we willen ons flink blijven inzetten om in samenwerking met anderen te komen tot een duurzaam lange termijn plan!”

De bewoners van de A. ten Hovestraat in Markelo hebben de 1e prijs van de jury en het publiek ontvangen voor hun idee voor “Machtig Mooi Markelo Zoemt”: een plan om stap voor stap voor meer biodiversiteit in het gebied te zorgen.

Winnaar 1e prijs bij de Jury én de publieksprijs

Bewoners A. ten Hovestraat

Plan Machtig Mooi Markelo Zoemt

V O L W A S S E N E N

Uit het jury-rapport:Het is de tweede keer dat Hof van Innovatie meedoet aan de Duurzaamheidsprijs. Vorig jaar was de Hof van Innovatie zelf het idee dat ingediend werd, nu heeft de jury een concreet project binnen Hof van Innovatie mogen ontvangen. In de basis is het idee om zand als opslag te gebruiken voor energie. De jury vond dit idee eigenlijk te mooi om waar te zijn. Schone energie opwekken is één ding, maar die schone energie op het juiste moment tot je beschikking hebben, dát is vooral het probleem. Het zou dus fantastisch zijn als deze zandbatterij kan bijdragen aan de uitdaging om energie op te slaan. Het idee gebruikt goedkope, simpele en duurzame materialen. De jury zou dit idee graag verder onderzocht willen zien om te kijken of een prototype zou werken. De jury ziet hier een innovatief idee en zou graag met het geldbedrag willen stimuleren dat een prototype wordt gemaakt en getest.

Van potjes naar emmers“Ik vond het heel onverwacht en gaaf dat ik de 2e prijs heb gekregen. Dat voelt zeker als waardering en erkenning en daarna al snel als motivatie om ook echt te beginnen met het project,” aldus Bas Morsink. Na het winnen van de duurzaamheidsprijs is Bas Morsink de onderzoeksfase verder in gegaan, zoals de juiste materiaalkeuze van zand en zout. Bas Morsink licht toe: “De eerste test is met kleine potjes gedaan, ik ga nu aan de slag met 12 emmers om te kijken óf en zo ja, hoeveel stroom ik kan opslaan en eruit halen”. Daarna volgt een ibc-tank en hopelijk daarna een zeecontainer of de niet meer ingebruik zijnde mestsilo op het terrein van Hof van Innovatie. Belangrijk aspect is dat Bas Morsink een community wil creëren: “Dan kunnen we met elkaar de zandbatterij beter maken”.

Balans mens en natuurGevraagd naar de drive voor zijn inzet voor de zandbatterij, vertelt Bas Morsink dat hij vooral wil bijdragen aan de bewustwording om de balans tussen mens en natuur beter te krijgen. Daarbij ziet hij de zandbatterij als een veilig alternatief en is een bijkomend voordeel dat het net ontlast kan worden. “En ik krijg er simpelweg zelf energie van om ermee bezig te zijn: dingen uit elkaar halen, onderzoeken, testen, het technische deel. Ik zie mezelf als katalysator voor de zandbatterij en daarna mag het als het ware een eigen leven leiden”.

Bas Morsink van Hof van Innovatie heeft de 2e prijs van de jury mogen ontvangen voor zijn idee van de zandbatterij. Het idee is om schone energie met zand op te slaan, zodat je het kunt gebruiken wanneer je het nodig hebt.

Winnaar 2e prijs bij de Jury

Hof van Innovatie

Zandbatterij

37

Uit het jury-rapport:De vrijwilligers van het Repair Café Delden zit elke 2e zaterdag van de maand klaar om iedereen te helpen die met een kapot ‘iets’ langskomt. Of het nou een kapot kledingstuk is of een kapotte lamp, een lekke band of geluidsapparatuur die niet meer werkt... iedereen gaat aan de slag en doet zijn best om het weer te repareren. Soms lukt dat niet ter plekke, maar nemen ze het zelfs mee naar huis en gaan er daar verder mee aan de slag. Het Repair Café Delden bestaat nu een paar jaar en is vanaf het begin een groot succes. Gemotiveerde vrijwilligers en goede aanloop. Voor zowel de vrijwilligers als de gasten staat er altijd een lekkere bak koffie klaar. Het is dus ook simpelweg gezellig! De jury waardeert zulke lokale initiatieven enorm. Hergebruik wordt goed op de kaart gezet en het is ook nog een gezellige samenzijn waar iedereen welkom is. De jury hoopt dat de vrijwillligers zich even enthousiast blijven inzetten en de opkomst alleen maar groter wordt! En! De jury hoopt dat dit initiatief uit Delden, ook zal overwaaien naar de andere kernen van Hof van Twente!

Hecht teamEr is al veel gebeurd sinds de finale van de Duurzaamheidsprijs. Zo is er een nieuwe naaimachine gekocht en meetapparatuur aangeschaft. “Door de erkenning zijn we nog meer een hecht team geworden en gaan we elke 2e zaterdag van de maand gemotiveerd aan de slag,” aldus Louis Vehof van het Repair Café. “We merken dat mensen zich steeds bewuster worden van hergebruik vanapparaten in plaats van nieuw te kopen. Dat is een stimulans om door te gaan met een nog steeds groeiend enthousiasme!” De vrijwilligers merken het succes ook aan steeds meer mensen die met reparaties komen. Het team is dan ook altijd op zoek naar goede techneuten om zich aan te sluiten.

Belangstellenden kunnen contact opnemen met Louis Vehof via ajvehof@hotmail.com.

Het Repair Café Delden heeft de 3e prijs namens de jury gewonnen voor hun idee om het Repair Café zo goed mogelijk te voorzien van benodigde gereedschappen en materialen om reparaties goed te kunnen uitvoeren.

Aanschaf gereedschap

Repair Café Delden

Jury- & Publieksprijzen38

Winnaar 3e prijs bij de Jury

V O L W A S S E N E N

Duurzaamheid in de Hof

Duurzaamheid in de Hof

Hoofdstuk 4

39

Wat gebeurt er al veel op het gebied van duurzaamheid in onze gemeente! Buurtschappen pakken samen energieopwekking op, warmtecamera’s worden gehuurd om bewoners te helpen met energiebesparing, leerlingen leren tijdens Hofpower over duurzaamheid entechniek (en zien dit vaak zelfs helemaal niet als les, “want het is leuk!”), Zuiver krijgt steeds meer vorm en veel ondernemers dragen inmiddels ook hun steentje bij. Ik heb veel inwoners gesproken op de bijeenkomsten Hof van Twente Energieneutraal 2035: veel betrokken en gedreven mensen met soms uiteenlopende ideeën over wat de volgende stap zou moeten zijn.

Samen doen!

Wim MeulenkampWethouder Duurzaamheid Gemeente Hof van Twente

Daar word ik blij van, want we zullen het metelkaar moeten doen. We zullen die gesprekken moeten blijven voeren om elkaar scherp te houden en steeds stukje verder te komen, zodat we ook echt in 2035 energieneutraal kunnen zijn. Het is een grote ambitie, maar mijn vertrouwen in onze inwoners en ondernemers wordt steeds weer bevestigd. Daarom is de Duurzaamheidsprijs zo belangrijk. Grote en kleine ideeën die bijdragen aan een blijvend groene Hof van Twente. En nu is het aan ons allemaal: met welk idee ga jij ook echt iets doen? We zijn allemaal zelf aan zet, want ideeën kun je delen, maar stappen zet je zelf!

Duurzaamheid in de Hof40

HofPowerAl voor het 5e schooljaar is HofPower actief voor voor alle 19 basisscholen en 2 middelbare scholen in Hof van Twente. HofPower is het schoolprogramma van de gemeente over duurzaamheid en techniek. In deze jaren is de ‘menukaart van aanbod’ gevuld met de thema’s afval, energie, water en biodiversiteit. In het schooljaar 2019-2020 worden ook pilots gedraaid met de thema’s kleding en voedsel. Voor elke groep op de basisschool is er gedurende het hele schooljaar de mogelijkheid om mee te doen aan (een deel van) de projecten. Per project doen gemiddeld 25 klassen mee. Elke maand staat een ander thema centraal. Coördinatie van HofPower is in handen van Marianne Hutten. Meer over HofPower op www.hofpower.nl en op Facebook. In het schooljaar 2018-2019 hebben 160 klassen mee gedaan!

Energie - duurzaamheidHet thema energie is opgedeeld in duurzaamheid, warmte en vervoer. Elk jaar gaat de politiek (burgemeester, wethouders én raadsleden) met een duurzaam boek de onderbouwklassen in om tijdens de Kinderboekenweek in oktober, op de landelijke Dag van de Duurzaamheid, voor te lezen. Dit jaar zijn we te gast geweest bij álle kleuterklassen.

Energie - warmteVoor groep 3 tot en met 6 ligt de focus op warmte: warm maken en houden kost moeite. Daarom moeten we er zuinig op zijn. Kinderen ontwerpen hun eigen truien. De mooiste trui wordt ook echt afgedrukt. Niet alleen voor de

leerling met het winnende ontwerp, maar voor de hele klas. De winnende ontwerpen van de afgelopen jaren zijn (tegen kostprijs) te bestellen op www.warmetruien.nl. De laatste editie heeft 550 schitterende tekeningen opgeleverd die allemaal in het gemeentehuis hingen. Basisschool Heeckeren (categorie groep 3/4) en OBS Stedeke (categorie groep 5/6) hebben dit jaar de winnende ontwerpen gemaakt. Het thema warmte staat centraal in november, als het stookseizoen volop is gestart. De truiontwerpwedstrijd is in aanloop naar de landelijke Warme Truiendag in februari. De boodschap is dan: de verwarming 1 graad lager, scheelt 5% energie. Doe daarom eerst een trui aan voor je de verwarming hoger zet.

WaterVan kleuters tot en met groep 8 zijn er gastlessen over water. Niet over waterzuivering of de dieren in het water, wél over waterbeheersing en vooral douchen: niet alleen korter, maar ook minder heet. Dat scheelt energie! Kinderen ontwerpen hun eigen shampoo- en doucheflessen met de beste slogans. HofPower sluit hiermee aan op het landelijke programma Waterspaarders. Het thema water staat in februari centraal.

AfvalVan kleuters tot en met groep 8 worden er gastlessen verzorgd over het scheiden van afval en het recyclen van plastic. Kinderen ontwerpen zelf een advertentie over dit thema en de mooiste advertentie wordt ook daadwerkelijk paginagroot geplaatst in de krant. Dit thema krijgt vooral aandacht in maart, wanneer ook de Landelijke Opschoondag plaatsvindt.

BiodiversiteitIn april staat biodiversiteit centraal. De kleuterklassen kunnen mee doen aan de les ‘bijendans’. Met de groepen 3 en 4 worden zaaibommetjes gemaakt. Groep 5 en 6 gaan aan de slag met uilenballen pluizen. Groep 7 en 8 werken aan het thema ‘bomen, longen van de aarde’.

41

Energie – vervoerVoor groep 7 en 8 is jaarlijks de zeepkistenrace. Elke deelnemende klas komt 1 ochtend langs. Leerlingen maken zelf zeepkisten van afval en doen een race met deze zelfgebouwde zeepkisten. Met de zeepkistenrace willen we laten zien dat het ook in het vervoer duurzamer kan (op spierkracht) en wordt laten zien dat duurzaamheid en techniek bij elkaar horen.

Energie – elektriciteit en gasVoor het schoolteam en klassen, zijn er logboeken/posters en werkbladen gemaakt om te rekenen met het werkelijke verbruik op school. Deze zijn te downloaden op www.hofpower.nl

Middelbare scholenDe tweedejaars klassen van de Waerdenborch en het Twickel College zijn ook aan de slag met duurzaamheid. Op maat wordt afgesproken hoe een project wordt ingericht. Doel is dat leerlingen zelf aan de school advies gaan geven hoe de school kan verduurzamen. En het blijft niet bij een advies: waar mogelijk, worden de ideeën daadwerkelijk opgepakt en uitgevoerd.

SamenwerkingenHofPower vindt het belangrijk om samen te werken waar kan. Zo heeft HofPower bijvoorbeeld samengewerkt met de Duurzaamheidsprijs, de werkgroep Fairtrade Hof van Twente voor de avondvierdaagses, de bloeikaartactie met de Groene Loper Hof van Twente en de Boomfeestdag.

Samen gaanwe de aarde helpen!

41

Duurzaamheid in de Hof42

Holtbar en Groene Pluim

Holtbar

8 februari 2019Van Henk Fiselier naar Erik Waanders

22 maart 2019Van Erik Waanders naar Bas Morsink

12 juni 2019Van Bas Morsink naar Antonie ter Harmsel

15 december 2018Van familie Sanchez naar Henk Fiselier

7 november 2018Van Bart Schurink naar familie Sanchez

26 september 2018Van Constant van de Riet naar Bart Schurink

24 juli 2018Van Henk Kwast naar Constant van de Riet

De Holtbar is het rondreizende compliment binnen de gemeentegrenzen van Hof van Twente: de Holtbar en de Groene Pluim worden worden steeds doorgegeven naar iemand die zich inzet voor duurzaamheid respectievelijk biodiversiteit. Het zijn beide kunstwerken. Holtbar verwijst naar ‘houdbaar’ in Twents en ‘duurzaam’ in Scandinavisch. De eigenaar van de Holtbar en de Groene Pluim beslissen zelf naar wie de Holtbar en de Groene Pluim wordt doorgegeven. Het doorgeven gebeurt tussen de één à twee maanden. Hier zie je de reis die de Holtbar en de Groene Pluim de afgelopen tijd hebben afgelegd. De Holtbar is inmiddels al 22x doorgegeven, de Groene Pluim 4x! De Holtbar reist al rond sinds 10 oktober 2016 (start 1e editie duurzaamheidsprijs), de Groene Pluim sinds 10 mei 2018.

Wil je meer weten over hun reizen? Zie www.hofkracht.nl/holtbar en www.groeneloperhofvantwente.nl.

19 juni 2018Van familie Keuper naar De Woeste Wieven

10 mei 2019De Woeste Wieven naarMarjan van Lambalgen (B&B Driebelterveld)

11 april 2018Van Sylvia Lotte naar familie Keuper

13 februari 2018Sylvia Lotte van Ayurveda Twente

11 september 2019Van Antonie ter Harmsel naar Arend Jan Overbeek

43

Duurzaam (t)Huis Twente

Hofkracht

Duurzaam (t)Huis Twente is het loket voor iedereen die gratis, onafhankelijk en vrijblijvend energie- advies wil voor zijn of haar huis. Hof van Twente heeft 3 vrijwilligers die bij u thuis kunnen komen voor maatwerkadvies. Al ruim 250 woningeneigenaren in Hof van Twente hebben gebruikt gemaakt van deze mogelijkheid. Kijk op www.duurzaamthuistwente.nl voor meer informatie en om een afspraak te maken.

Groene pluim

Inwonersplatform over duurzaamheid“Wie doet nou wat?” “Al die losse initiatieven, ik snap er niks meer van” “Bij wie moet ik zijn?” Zulk soort opmerkingen horen we regelmatig als het om duurzaamheid gaat. Niet zo gek. Er gebeurt namelijk ook veel in de Hof. Dat is op zich positief. Maar het is jammer als we het niet van elkaar weten en elkaar daardoor niet weten te versterken. Het inwonersinitiatief HofKracht hoopt, door op diverse manieren aandacht te vestigen op duurzaamheid, een platform te zijn.

Hofkracht staat los van de gemeente, maar de gemeente omarmt Hofkracht wel voor haar inzet om een platform voor duurzaamheid te zijn. Hofkracht is min of meer onstaan na de eerste editie van de Duurzaamheidprijs, toen diverse inzenders met elkaar om tafel gingen om te kijken hoe ze een vergrootglas konden leggen op wat er al wél gebeurt in de Hof. Hofkracht werkt zonder beleid, zonder budget en zonder standpunten.

De projectenkaart is in te zien op www.hofkracht.nl. De papieren versie is af te halen bij de balie van het gemeentehuis.

Wel met een drive om meer bekendheid te geven aan duurzaamheid. Er is een werkgroep van 7 personen die de activitieten van Hofkracht coördineert. Hofkracht heeft zeer diverse activiteiten, bijvoorbeeld: een appgroep (70 mensen), facebook (zoek op Hofkracht 2.0), Hofkrachtcafé’s met inspirerende sprekers op inspirerende, duurzame locaties (ca 4x per jaar), festival (eerste editie trok ca 1500 bezoekers), nieuwsbrief (mailinglijst van 550 lezers), het duurzaamheidscompliment de Holtbar (al 22x doorgegeven), website, acties rondom de 10e van de maand en een Projectenkaart met een overzicht van 60 (!) duurzame initiatieven in Hof van Twente.

Colofon

UitgaveOktober 2019

Gemeente Hof van TwenteDe Höfte 77471 DK Goor

OntwerpWaanders.studio

FotografieIngezonden foto’s door deelnemers, Barbara Trienen Photography, Marian Waanders, Marianne Hutten, Nathalie Cornelissen, Nils Waanders

Informatie Duurzaamheidsprijswww.hofvantwente.nl/duurzaamheidsprijs

Coördinatie DuurzaamheidsprijsMarianne Huttenduurzaamheidsprijs@hofvantwente.nl 06-41008824

Vragen over duurzaamheid? Neem contact met ons op:www.hofvantwente.nl/duurzaamheid duurzaamheid@hofvantwente.nl 06-41008824

Iedereen ontzettend bedankt voor zijn of haarbetrokkenheid en inzet!