Les 9 Adoptie

Doelstellingen• Kennis over/inzicht in de organisatie van adoptie in België• Kennis over/inzicht in onderzoek naar adoptie en hierover kritisch kunnen reflecteren• Kunnen reflecteren over pedagogische thema's zoals:

- zijn de eerste levensjaren bepalend?- heeft vroege verwaarlozing gevolgen op lange termijn voor het kind?- Wat zijn herstelkansen?- Kun je van het kind van een ander houden?- Thuis zijnin twee culturen?- Is open adoptie aangewezen?- Hoe vertel je over adoptie aan kinderen?- Hoe beleven adoptieouders en afstandouders adoptie?- Wat zijn uitdagingen in de opvoeding?

Studiemateriaal• Hoofdstuk in boek lezen• artikel Brodzinsky (heel belangrijk, zie toledo)

Structuur college1. De adoptiedriehoek2. De biologische ouder (afstandouder)3. Open adoptie4. De adoptieprocedure in België

4.1 Volle versus gewone adoptie4.2 Interlandelijke adoptie4.3 binnenlandse adoptie

5. Het adoptiekind5.1 Adoptie als risicofactor voor de kindontwikkeling5.2 Adoptie als protectieve factor

6. De adoptie-ouder in relatie tot het adoptiekind6.1 De levenscyclus in adoptiegezinnen6.2 Onderzoek in Vlaanderen naar psychosociale integratie van intercultureel geadopteerden

1. De adoptiedriehoek = schematische voorstelling tussen verschillende betrokken partijen bij adoptie

• Adoptie = een levenslange verbintenis• Men spreekt ook soms van de adoptievierhoek → Adoptiebemiddeling blijft ook altijd een rol spelen

2. De biologische ouder (afstandouder)• Beslissing om kind af te staan

- Heel zwaar- Vaak onder druk, dwang genomen

• Redenen om een kind ter adoptie af te staan- Maatschappelijke normen = Ongeoorloofd dat jonge moeders kinderen hebben, religie,…- leeftijd van de moeder- Psychische of fysieke gezondheidstoestand van de moeder- Economisch/financiële redenen = niet genoeg geld om voor een kind te kunnen zorgen- Relatie met de verwekker = Verkrachting, vader ziet het niet zitten en de moeder wil niet alleen opvoeden- Oorlog of rampen- Toekomstperspectieven van moeder en kind = Het beste willen voor je kind maar de omgeving laat het niet toe

MAAR: zou er dan niet aan de omgeving moeten veranderen (= structurele verandering)zodat moeders hun kinderen wel alles kunnen geven?

3. Open adoptie• Biologische moeder vaak enorme pijn → Wil kind terug → Opl: open adoptie

* Open adoptie is een continuüm van mutuele kennis, communicatie en contact tussen biologisch en adoptiegezin dat varieert over gezinnen en kan variëren over de tijd.• Dynamisch proces• Minimale info/contact (=gesloten) <-> Maximale info/contact (=open) • adoptieouders moeten hiermee toestemmen

• Controversieel?• Contra:

- Sociaal stigma voor biologische ouder en adoptiekind = Krijgen vaak een stempel opgedrukt- Privacy van adoptie-ouder bedreigd- Minder goede relatie tussen adoptiekind en -ouder- Verwarring en aanpassingsproblemen bij het kind

• Pro:- Biologische ouders meer info over wie hun kind adopteert → vermindert gevoel van verlies, depressie, schuld en spijt- Er verdwijnt een stuk van de geheimzinnigheid → Meer realistische en empathische visie van adoptie-ouders op biologische ouders- Adoptiekind: → Begrijpt de adoptie beter → Makkelijkere verwerking → Minder gevoelens van verwerping, verlies

pro argumenten zijn sterker dan contra argumenten

4. Adoptie in België• Internationaal Verdrag van Den Haag (1993) - Eerst in eigen land zoeken naar adoptiegezin, vooraleer er interlandelijke adoptie mag

plaatsvinden -> Verhoogd aantal special-needs adopties bij ons

- Waarborgen dat interlandelijke adoptie plaatsvindt in het hoger belang van het kind, met inachtneming van de kinderrechten- Systeem ontwikkelen zodat ontvoering van, verkoop van of handel in kinderen voorkomen wordt (kinderen beschermen)- Waarborgen van erkenning van in het buitenland uitgesproken adopties

om verkoop, kinderhandel tegen te gaan • België: Hervorming adoptie (2005)• België: Aanpassing adoptiewet (2006)

- Brochures 'Adoptie in vogelvlucht'- Koppels van hetzelfde geslacht kunnen kind adopteren Gevolg: → Vooral lesbische koppels (die al een kind hebben) adopteren

-> adopteren het kind van hun eigen partner → Voor holebi ouders is het moeilijk om internationaal te adopteren

4.1 Volle versus gewone adoptie* Volle adoptie is de enige adoptie die aan het kind een statuut verleent met dezelfde rechten en verplichtingen als ware het kind geboren uit de adoptant.• Kenmerken:

- De volledige integratie van het kind in het gezin van de adoptant- Het verbreken van alle verwantschapsbanden met het oorspronkelijke gezin- Onherroepelijk- Voorbehouden voor minderjarigen van minder dan achttien jaar

• Ouders hebben alle rechten over het kind• Alle juridische banden met de biologische ouder worden verbroken

!!! Contact is wel nog mogelijk

* Gewone adoptie

• Kenmerken:- Verbreekt de banden met het gezin van oorsprong niet- Creëert enkel een verwantschapsband tussen de geadopteerde en de adoptant, maar niet tussen de geadopteerde en het gezin van de adoptant- Creëert wel banden tussen de adoptant en de afstammelingen van de geadopteerde- Kan worden herroepen om zeer gewichtige redenen- betreft minderjarigen of meerderjarigen

• Centraal staat: erfenisrecht,…

4.2 Interlandelijke adoptie

• Voorbereiding: - Verplicht; ouders laten stilstaan bij hun keuze- Duur: 20u verspreid over enkele weken- Georgansieerd door: Triobla/VCOK

- Wat komt er aan bod? → Juridische aspecten → Psychosociale aspecten → Pedagogische aspecten

• Geschiktheidsprocedure:- Verzoek indienen bij jeugdrechtbank (federaal niveau)- Jeugdrechtbank beveelt maatschappelijk onderzoek bij VCA- Screening van het gezin → verslag terug naar jeugdrechtbank- Geschiktheidsvonnis

• Bemiddeling:- Op zoek gaan naar kind dat past bij gezinskenmerken !!! Adoptieouders kunnen geen voorkeur opgeven Bv: chinees meisje van minder dan 5maanden- Zelfstandige adoptie: VCA kijkt of jouw kanaal wel veilig is

• Erkenning en registratie- Adoptie = geslaagd

• Follow-up:- Vragen en problemen - Adoptieouders kunnen nog steeds ergens terecht = nazorg

• Ethiopië en Kazachtstan:- hoge cijfers- Concentratie van waar de adoptiekinderen komen- Dit zien de bureaus niet graag gebeuren → afhankelijk van 2 landen

• 2009: stijging aantal interlandelijke adopties -> ondertussen alweer een daling• Duur van een interlandelijke adoptie: = Tussen anderhalf en 3 jaar

• Kosten van een interlandelijke adoptie- Tot 13.000 euro- Inbegrepen: → Procedure in Vlaanderen → vliegtuigreizen

→ Gezondheidskosten → Procedure in land van herkomst

• Zelfstandige interlandelijke adoptie- Extra voorwaarde: kanaalonderzoek- Relatief minder aanvragen = Het is ook niet evident om zelf ergens kinderen te gaan 'zoeken'

• 2012: nieuw decreet interlandelijke adoptie- Meer aandacht aan adoptie van kinderen met een beperking- Vlaams Centrum voor Adoptie → Binnen Kind & Gezin

- Nieuw: steunpunt adoptie → Staat in voor informatiesessies en voorbereiding → Informatiepunt voor nazorg, vorming → Bundelt expertise van triobla, VCOK, Steunpunt Nazorg → Diensten die al bestonden worden samengebundeld en geconcentreerd in 1 dienst → Zo moeten mensen maar naar 1 plek gaan voor alles- Instroombeheer → Afstemming aantal kandidaat-adoptieouders op aantal te verwachten adopties → Zodat ze geen onnodige voorbereidingscursus moeten volgen → Zo: teleurstelling vermijden- Wie al adopteerde, moet geen voorbereidingscursus meer volgen

4.3 Binnenlandse adoptie

• Zelfstandige adoptie:- Grotendeels gelijke procedure- Vaak ouders die stiefkinderen willen adopteren- OF: lesbische koppels die meemoeder willen worden

- Verschil: jeugdrechter laat niet altijd sociaal onderzoek doorgaan indien men het kind al kent • Evaluatie en matching kind door adoptiedienst

- Past het kind bij het gezin?- Biologische ouder kan meebeslissen waar kind geplaatst wordt

- Zo: holebi ouders: minder snel een kind krijgen

-!!! België: groot verschil tussen aantal aanmeldingen en afgeronde voorbereidingen → Door goede leefomstandigheden, bijstand voor de moeder,…

• 2009: Daling aantal adopties van kinderen geboren in België• 2009: helft aanmeldingen binnenlandse adoptie heeft betrekking op adoptie door meemoeders van het kind van hun partner

5. Het adoptiekind

5.1 Adoptie als een risicofactor in de ontwikkeling van kinderen

a) Epidemiologische studies• Onderzoekt de verspreiding en oorzaken van ziektes (fysiek, mentaal,…)• Significante overrepresentatie van geadopteerde kinderen/adolescenten binnen ambulante en residentiële settings voor mentale gezondheid

- Residentieel: = opgenomen voor een langer tijd (bv psychiatrische instelling)

- Ambulante: = voor kortere periode naar hulpverlening (bv psycholoog)

- 2% van de totale populatie kinderen is geadopteerd- Geadopteerden in ambulante klinische setting: 3 - 13%- Geadopteerden in residentiële settings: 9-21%

Extra boek: -> achterstanden op vlak van gehechtheid en schoolprestaties worden niet helemaal ingehaald -> adoptiekinderen vertonen wel spectaculaire inhaalgroei ivm kinderen in weeshuis

• Verklaringen:

- Weerspiegeling van effectief meer en ernstige problemen- Adoptie-ouders doen vaker beroep op hulpverlening → Zijn bekend met de sociale diensten → de drempel daalt → socio-economische status (vaak rijker) → Negatieve attributies omtrent adoptie - Zijn voorbereid op problemen

- Zien ook sneller problemen- Negatieve visie

→ Grotere sensitiviteit - Voorbereid en gevoeliger voor problemen

- Positieve visie Voor beide verklaringen evidentie gevonden

b) Klinische studies• Hebben adoptiekinderen meer/andere problemen dan gewone kinderen? Bv. PSS -> tsunami • Adoptiekinderen hebben verhoogd risico op aantal problemen

- neurologische beschadiging of handicap- Academische en leerproblemen- Externaliserende problemen: → Attention deficit hyperactive disorder (ADHD) → Oppositional defiant disorder (ODD) → Conduct disorder (CD)- Post-traumatische stress stoornis (vaak in bedreigende leefomstandigheden geleefd)

Kinderen hebben genen van biologische ouders → niet altijd duidelijk wie dat is

• Andere verschillen met niet-geadopteerden- langer verblijf in residentiële instellingen- Adoptiekinderen jonger bij eerste aanmelding

-> ouders stellen hulpverlening minder lang uit - Ouders geven vaker biologische en vroegkinderlijke ervaringen als redenen voor problemen (erkennen eigen rol hierin niet altijd)- Ouders overwegen vaker uithuisplaatsing van het kind als oplossing voor problemen (denken dat er toch geen goede match was)

• Kritiek op deze studies- Kleine steekproeven- Weinig generaliseerbare conclusies

c) Studies in de algemene populatie• Algemeen: resultaten minder consistent• Baby's, peuters en kleuters:

- Weinig of geen verschillen tussen geadopteerden en niet-geadopteerden

- Op vlak van: → Attachment → temperament → mentaal en motorisch functioneren → taalontwikkeling

• Oudere kinderen en adolescenten:- Recente studies tonen aan dat geadopteerden meer: → Academische → gedragsmatige → en psychologische problemen vertonen- impulsief en hyperactief gedrag, middelenmisbruik

• 3 modererende variabelen in relatie adoptie - aanpassing:- Leeftijd (ouder zijn bij plaatsing)- Meer negatieve ervaringen voor plaatsing (weeshuis,…)- Jongen zijn

• MAAR:- meerderheid van de geadopteerden bevindt zich in de normale range van aanpassing- Effectsize bij groepsverschillen is meestal klein of matig- Groepsverschillen vooral uitgesproken bij extreme scores op uitkomstvariabelen Dus: Extreme problemen → Verschil stijgt

5.2 Adoptie als een protectieve factor in de ontwikkeling van kinderen -> protectieve factor = iets negatief in iets positief veranderen)

• Is adoptie beschermend voor kinderen?• Methodologisch: belang van de keuze van de controlegroep in relatie tot de vraagstelling

- Kinderen uit de huidige context met gelijke SES- Kinderen met kenmerken uit de context verleden (gezin herkomst)

• Twee aandachtspunten- Geadopteerde kinderen klimmen omhoog op de socio-economische ladder bij adoptie- Situatie in gezin van herkomst vaak onstabiel, onveilig, inadequaat

• Resultaten onderzoek met aangepaste controlegroepen:- Consistente bevindingen

• Geadopteerde kinderen beter aangepast dan kinderen die:- in langdurige pleegzorg of residentiële instellingen (rationale voor nadruk op permanente plaatsing)- Opgevoed door biologische ouders die hen liever afstaan of twijfelen- Die in gelijkaardige nadelige socio-economische omstandigheden leven als de biologische ouders van de geadopteerden- Die prenataal zijn blootgesteld aan drugs en/of alcohol en in een negatieve thuissituatie leven

Overtuigende evidentie dat adoptie een protectieve factor kan zijn, indien biologische ouders geen geschikte opvoedingsomgeving kunnen of willen voorzien

• Leidse longitudinale adoptiestudie- Onderzoeksgroep → 160 interlandelijk geadopteerde kinderen

- (53% meisjes) - Uit sri Lanka, Zuid-Korea en Colombia- Gemiddeld 11 weken oud- Tot 14 jaar

- Toetsing interventie: Video Interactie Begeleiding = Binnen het gezin de interacties filmen, later bekijken en bespreken → Doel: verhogen van ouderlijke sensitiviteit → Effectief → Nu: gesubsidieerde vorm van nazorg adoptie- Longitudinale resultaten → Normale ontwikkeling op vlak van:

- Gehechtheid- Cognitie- Zelfwaardering

→ Meer gedragsproblemen bij jongens op 7 jaar, neemt weer af op 14 jaar → Voorspeld door 2 wensen van adoptiekinderen

- Wensen dat ze blank zijn- Wensen dat ze uit de buik van hun adoptiemoeder geboren waren

→ Veilig gehechte adoptiekinderen en adoptiekinderen met sensitieve adoptieouders ontwikkelen zich later beter op sociaal en cognitief vlak

• Rotterdamse longitudinale adoptiestudie

- Onderzoeksgroep → 2148 (52% meisjes) geadopteerden → Afkomstig uit meer dan 50 landen → aankomstleeftijd: van enkele dagen tot 10 jaar → Vroege negatieve ervaringen:

- 45% verwaarlozing- 13% mishandeling- 54% meerdere keren overgeplaatst- 43% slechte gezondheid

Bestudering van gedragsontwikkeling - Resultaten: → In kindertijd en adolescentie meer internaliserend en externaliserend probleemgedrag

!!! Vooral bij jongens en bij meer deprivatie voor aankomst → In volwassenheid meer psychiatrische problemen

!!! Vooral bij mannen en bij deprivatie voor aankomst (cumulatieve risico's) → Internaliserend gedrag nam toe van kindertijd tot volwassenheid → Externaliserend gedrag nam af bij beide groepen van kindertijd tot volwassenheid

!!! Maar minder bij de geadopteerden

6. De adoptieouder in relatie tot het adoptiekind

6.1 De levenscyclus in adoptiegezinnena. Biologisch versus adoptie-ouderschapb. uitdagingen voor adoptieoudersc. de beslissing om een kind te adopterend. adoptieouder wordene. opvoeding van het adoptiekind als kleuterf. Opvoeding van het adoptiekind als schoolkindg. opvoeding van het adoptiekind als adolescent

a) Verschil adoptie- en biologisch ouderschap

Rouwproces → gevoel hebben van falen als biologische ouder kan de relatie met andere kinderen onder druk zetten

Voor omgeving ook moeilijk te volgen

Eerst doorgelicht worden is vernederend

b. Uitdagingen voor adoptieouders• Beslissen om te adopteren• Initiële aanpassing aan het adoptie-ouderschap• Praten over adoptie met het kind

- 1 van de grootste uitdagingen- Wanneer erover beginnen?- Hoe moet je het aanbrengen?- Hoe kan je het kind ondersteunen in de verwerking?

• Kind ondersteunen in zijn nieuwsgierigheid naar het gezin van herkomst• Kind helpen omgaan met adoptie-gerelateerd verlies (rouwproces voor het kind om biologische ouders)• Positieve visie ondersteunen op de herkomst van het kind → De cultuur mag niet verworpen worden, want dan wordt er een stuk van het kind zelf Verworpen•Zoektocht van het kind naar de biologische ouders ondersteunen

• Richtlijnen om over adoptie te praten met kinderen (zie artikel)- Praten over adoptie is een proces, geen gebeurtenis- Bekendmaking adoptie houdt dialoog in, niet enkel praten tegen kinderen- vroege bekendmaking heeft voordelen tegenover late bekendmaking- wees emotioneel beschikbaar en luister naar het kind- start adoptieverhaal met de geboorte en diversiteit in gezinnen, niet bij de adoptie- Hou rekening met ontwikkelingsniveau kind en bereidheid om specifieke info te verwerken- erken en normaliseer nieuwsgierigheid van kinderen, vragen, gevoelens over adoptie, geboorte-ouders en herkomst- wees bewust van eigen gevoelens en waarden ten aanzien van biologische ouders en geschiedenis van het kind- vermijd negatieve oordelen over biologische ouders en afkomst kind- Bij moeilijke achtergrondinfo: → vermijd leugens en geheimen → Maak onderscheid tussen daden, intenties en wensen van biologische ouders - Help kinderen omgaan met adoptie-gerelateerd verlies en rouw- Hou een open, eerlijke en respectvolle ouder-kind communicatie aan

c. De beslissing om een kind te adopteren• Een derde-wereldkind helpen• Uitbreiden van een gezin• Vaak door vruchtbaarheidsproblemen

- Rouwproces omtrent infertiliteit is nodig- Indien 'verlies' niet wordt aanvaard → Opvoedingsproblemen en gezinsconflicten mogelijk Na de adoptie- Problemen met: → Attachment → benoeming kind → Onrealistische verwachtingen over het kind → Het praten over adoptie en nieuwsgierigheid van het kind naar biologische ouders → Omgaan met separatie en individuatie van de adolescent

d. Adoptieouder worden• Overgang naar ouderschap = normatieve crisis met extra stress door:

- lang wachten- Abrupte gebeurtenis- Aanpassen aan omgevingsreacties- De voorafgaande screening

• Toestemming van anderen nodig om ouder te worden• Evaluatieve component stijgt• Onzekere tijdslijn en wachtperiode• Sociaal stigma 'adoptie als tweede beste keuze' → vaak met medelijden bekeken omdat ze niet natuurlijk zwanger kunnen worden• Niet altijd rolmodellen voorhanden

• Creëren van zorgende omgeving en installatie van ouder-kind band- veilige attachment is mogelijk → matching- Problemen met hechting: Reactieve Hechtingsstoornis of 'bodemloosheid' → Moeilijk om goede sociale relaties aan te gaan → Er wordt veel affectie getoond, maar het likt nooit genoeg te zijn- Wordt bemoeilijkt door factoren: → Bij de ouders: - Onopgeloste vruchtbaarheidsproblemen

- niet aanvaarden van het kind- onrealistische verwachtingen ten aanzien van het kind- gebrek aan sociale ondersteuning

→ Bij het kind (voorgeschiedenis)- Laat geplaatst- geen continuïteit van verzorgers- verwaarlozende of mishandelende condities

• Reactieve hechtingsstoornis of Reactive attachment disorder (DSM-IV) -> puur omdat kind op jonge leeftijd de kans niet heeft gekregen om zich te hechten (bv tehuis)

- Gestoorde en niet bij leeftijd passende wijze van aangaan van sociale relaties- Begint voor het vijfde levensjaar- Bij sociale interacties overmatig geremde, te waakzame of sterk ambivalente en tegenstrijdige reacties- Geen ontwikkelingsachterstand of pervasieve ontwikkelingsstoornis

- Sporen van een vroegkinderlijke verwaarlozing → emotioneel → Fysiek → wisselen van basisverzorgers- Types: → Geremd: Frozen children → Ongeremd: Allemansvriendjes

• Protectieve factoren voor de aanpassing aan het adoptieschap- SES en leeftijd adoptie-ouders (vaak ouder, rijker)- Kwaliteit relatie van de adoptieouders → Door vruchtbaarheidsproblemen,… sterke band- Na moeilijk periode leidt komst van het kind tot gevoel van vervulling → Na lang wachten → Honeymoonperiode → In het begin is alles rooskleurig- Door informatieverlening zijn de ouders voorbereid

• Onderzoek: transitie naar het ouderschap bij adoptie- en biologische ouders- Extra stress bij adoptie, maar ouders doen het goed- Geen verschil in egosterkte of copingstijl- Adoptiemoeders: → Minder depressie → Beter zelfconcept → grotere huwelijkssatisfactie → Meer steun maatschappelijke instellingen → Meer satisfactie ten aanzien van de rol als ouder- Maar: wat als honeymoonperiode gedaan is?

e. Opvoeding van het adoptiekind als kleuter• Kind:

- Ontwikkeling taal (ook taal over adoptie), communicatie, symbolisch denken = cognitieve ontwikkeling

- Groeiende nieuwsgierigheid over geboorte, afkomst- Kennis en begrip over adoptie is nog erg oppervlakkig

• Ouders:- Start informatieverlening en gezinsdifferentiatie (verschil met kinderen tekent zich af)

-> informatieverlening: vertellen van een rudimentair verhaal over de opvoeding -> gezinsdifferentiatie: aangeven dat kind in 2 gezinnen thuishoort + verschil

- Soms onzekerheid bij de ouders: → Welke info delen? → Wanneer info delen? → Welke impact zal dit hebben op het kind?- Risico op problemen indien ouders niets vertellen → Als het uitkomt → Veel meer problemen

f. Opvoeding van het adoptiekind als schoolkind• Kind:

- Ontwikkeling: → logisch denken → sociale cognities → sociaal-probleemoplossen → Zelf-reflectie- Nieuwsgierigheid naar concrete elementen maar ook naar het dilemma omtrent het afstaan van een kind -> niet meer tevreden met rudimentair verhaal - Angst om weggegeven te worden → Al één keer gebeurd, kan altijd nog eens gebeuren volgens het kind- Gevoelens van verlies: → Biologisch gezin → Status (in huidige cultuur) en privacy

- adoptiegerelateerd stigma- Door tot een ander gezin behoord te hebben → gevoel van lagere status

→ culturele of etnische erfenis → Betekenisvolle personen buiten adoptieouders

-> verzorgers in weeshuis - Gevoelens van ambivalentie → Durven uit loyaliteit niet over verdriet te praten = verdeelde loyaliteiten

• Ouders:- Erkennen dat ambivalentie bij kind een reactie van rouw is- Ondersteuning van kind → Open communicatie → Respectvolle visie geven op geboortegezin en culturele erfenis- Kirk: het behalen van voorgaande doelen hangt af van perspectief ouders → Acknowledgement-of-difference (1)

- Erkennen dat het kind van een ander gezin is- Dat verschil is okee- de geschiedenis van het kind wordt meegenomen

→ Rejection-of-difference (2)- Ingaan tegen culturele verschillen → ontkenning- slecht voor de identiteitsontwikkeling van het kind

- Brodzinsky: communicatie over 'erkenning' = continuüm → Insistence-of-difference (3)

- Verschil wordt constant benadrukt- kind gaat denken dat het slechter is

Ouders moeten een evenwicht vinden in de mate waarop cultuurverschillen benadrukt worden

g. Opvoeding van het adoptiekind als adolescent• Adolescent:

- Abstract denken leidt tot begrip van: → Biologische → Relationele → Socioculturele → en wettelijke implicaties van adoptie- Inzicht in biologische herkomst van fysieke en psychologische kenmerken → Verschillen van leden in het adoptiegezin (broers en zussen) - Ontwikkeling van identiteit, hoe beleef je jezelf en hoe ervaar je dat anderen jou beleven? → Individuele betekenisverlening aan adoptie → Identiteit binnen het gezin → Identiteit binnen de context van school, peers, vrienden → integreren van verleden en heden

• Ouders:- Opvoedingssituatie kan ingewikkeld zijn- Belang van kennis over de adoptiegerelateerde taken bij adolescenten- belang van kennis over de adoptiegerelateerde taken bij adolescenten- zoektocht naar herkomst aanvaarden en erkennen als normaal- eventueel actieve zoektocht naar bijkomende info of een bezoek aan het geboortegezin ondersteunen

6.2 Onderzoek in Vlaanderen naar psychosociale integratie van intercultureel geadopteerden• Onderzoeksgroep

- 21 mannen en 36 vrouwen (geadopteerd)- Huidige leeftijd 22-36 jaar- Gemiddelde aankomstleeftijd = 4.5jaar- Range aankomstleeftijd: 6 maanden - 11 jaar

• onderzoeksmethode: interview• Op welke leeftijd hoorden de geadopteerden dat ze geadopteerd waren?

- 80% altijd geweten- 2% 4jaar- 7% 5à6 jaar- 3.5% 7 à 8 jaar- 3.5 % 10 jaar- 2% 12 jaar

• Bespreekbaarheid van adoptie binnen het gezin- 65% vindt het voldoende- 16 % vindt te weinig- 2% te veel

- Een deel geeft aan dat geadopteerd zijn 'niets abnormaals is'• Gespreksonderwerpen over adoptie

- Interculturele aspect: geboorteland, cultuurverschillen- Afgestaan zijn en de biologische ouders- De redenen achter de adoptie- Andere: geboorteland, racisme,…

• Meer problemen met de adoptieouders tijden de adolescentie?- 40% nee- 7% ja- 35% ja, maar ik was de oorzaak- 5% ja, moeder was de oorzaak- 11% ja, ouders waren de oorzaak- 2% anders

• Sfeer in het adoptiegezin tijdens de adolescentie- De meerderheid van de geadopteerden beoordeelt de vroegere thuissituatie als positief (26%) tot zeer positief (47%)

• Nood aan informatie over hun achtergrond?- Bijna de helft van de respondenten bezocht land van herkomst- De meesten vonden dit een positieve ervaring

• Beïnvloedt de adoptiestatus de psychosociale integratie?- De adoptiestatus beïnvloedt de geadopteerden niet bij het vinden van een Maatschappelijke identiteit- Meer dan 90% voelt zich in Vlaanderen thuis, al geeft een kwart aan zich niet volledig Vlaming te voelen- Adolescentie wordt beschouwd als een kritische fase, maar meer dan de helft heeft tijdens die periode nauwelijks nagedacht over zijn adoptiestatus- Eenmaal volwassen ervarend de meesten adoptie als een normale zaak- 1/4 denkt zelfs niet aan geadopteerd te zijn- 1/5 is tegen interculturele adoptie (kind moet in zijn eigen cultuur opgroeien)

Eerder positieve ervaringen met adoptie -> misschien zijn mensen die ontevreden zijn niet opgenomen in onderzoek