Passies

van het

Brein

Jungle Minds

Klant Event

13 oktober 2011

Prof. Dr. Margriet Sitskoorn

Universiteit van Tilburg

Naar de krachten die

ons gedrag sturen

Een ontdekkingsreis

En die te gebruiken zijn in websites,

service, klant community en

!"#$%&'()'#**#+,-

Lust. Inzicht maar

ongepast gedrag, gzh

risico nemen, impulsief,

juiste keuze wordt niet

meer aangevoeld, tehuis,

ontsnapt, aanklacht,

opgesloten.

De man die zijn lusten niet kon bedwingen

Beschadiging

in hersengebieden

die te maken hebben

met pijn en genot en

regulatie van

emoties en gedrag

De man die zijn lusten niet kon bedwingen

Beschadiging in VMPFC

En beginnen

met een veel

voorkomende

sturende kracht.

Hebzucht

Exemplarisch voor belangrijke krachten in het brein

Laten we het wat persoonlijker maken

Wie verzamelt er hier? Wat?

Van alles en nog wat

Laten we hebzucht wat verder

evalueren met een spel

Dictatorspel

Enveloppe 10.000 euro

Wat doe je?

Laten we een kleine verandering doorvoeren

en zien wat er gebeurt

Ultimatumspel (veto)

Wat doe je? En waarom?

(vanuit gezichtspunt verdeler)

Macht maakt hebzuchtig maar straf kan dat beperken

De ander

Hoe voelt degene zich

die oneerlijk is behandeld?

Wat wil je doen als je

oneerlijk behandeld

wordt?

Pijnnetwerk (Insula, ACC)

Wederkerig straffen. Nucleus caudatus

(De Quervain et al., 2004)

Genot en pijn reguleren ons gedrag.

Genot en pijn reguleren ons gedrag.

Genot

PIJN

Dat doen ze ook voor ten aanzien van

wat nobelere doeleinden

en dat kan ik u in

een oogopslag duidelijk

maken

Bekijk het volgende filmpje

en vertel me wat u voelt

Empathie

Je kunt voelen

wat een ander voelt

Iemand pijn zien hebben activeert ongeveer

dezelfde hersengebieden als zelf pijn hebben

(bv. insula en anterieure cingulate hersenschors) (Singer & Lamm, 2009)

Onze hersenen zijn niet alleen egoïstische hersenen,

het zijn ook sociale hersenen.

Ze zijn ook gericht op anderen en op hun belang.

Prosociaal gedrag

Geven (Moll et al. 2006, Harbaugh et al. 2007)

Trustgame (Tabibnia., et al. 2008)

(anderen helpen, samenwerken,

vertrouwen)

Beïnvloeden prosociaal gedrag

Beloningsnetwerk

Wederkerige eerlijkheid, beloningssysteem, nucl.

caudatus en OFC, positieve reinforcement

Oxytocine

Ook dit gedrag stimuleert het genotsnetwerk

Pijn en genot werken ook virtueel

Geven (enz) (Moll et al. 2006, Harbaugh et al. 2007)

Cyberball experiment (Williams and Jarvis, 2006)

Virtuele Milgram Experiment (Slater et al., 2006)

Pijn, Genot en Overleven

Pijn en genot

motiveren ons om

fysiek en sociaal

gedrag te vertonen

dat belangrijk is om te

overleven

. Eten (honger, pijn, eten zoeken, eten, genot)

. Drinken,

. Voortplanten

. Goederen verzamelen

. Ontwikkelen, groeien, kennis verzamelen

. Bij de groep horen, eenzaamheid

(oa eerlijk zijn, vriendelijk zijn, status

verwerven, sociale interactie, enz)

Bij games wordt er gebruik gemaakt van deze krachten. VB

Het effect van deze krachten beperkt zich niet tot games.

Maar is dit alles niet wat primitief?

? Pijn en Genot

Kunnen we op basis van pijn en genot goed overleven?

Nee, een systeem alleen op basis van

pijn en genot werkt niet perfect

- Soc. en lich. behoeften

kunnen strijdig zijn

-Blijven schreeuwen om

bevrediging ook al niet meer

nodig voor overleven

-KT en LT bevrediging

-Macht doet sociale

behoeften vergeten

Lust vrouw vriend, geld verdeling

Blijven eten, blijven verzamelen

Shoppen ipv probleem aanpakken, alcohol, drugs

Spullen, luiheid en eenzaamheid

Een systeem alleen op basis van pijn en genot

leidt tot ongezond gedrag: psychisch en lichamelijk

Er is nog een belangrijke kracht die ons gedrag stuurt

En dat brengt ons terug bij de PFC

Derde kracht: PFC, VMPFC

planning, consequenties, sturen

door feedback, inhibitie,

abstract denken, complexe

beslissingen, flexibiliteit,

motivatie, LT denken, LT

geheugen. Creativiteit, maat-

schappelijke betrokkenheid,

waarden,leiderschap,

verantwoordelijkheid

Derde kracht: de manager van onze hersenen

Wijsheid

Prefrontale hersenschors

Lange termijn denken,

goed beslissen, inhibitie

Zelfinzicht, leren op

basis van feedback enz (Meeks en Jeste 2009)

Wijsheid

Neurobiologische

systeem van wijsheid Meeks en Jeste (2009)

Optimale balans tussen de functies van de

evolutionair oudere hersengebieden (pijn-

en genotssysteem) en de nieuwere

gebieden (PFC)

Ontwikkelt over tijd

puberteit

Synaptogenese

Neurogenese

Pruning (ruis)

Myelinisatie

Ontwikkeling van het brein

www.loni.ucla.edu/~thompson/DEVEL/dynamic.html

Prefrontale hersenschors ontwikkeling in de puberteit

Wijsheid

Neurobiologische

systeem van wijsheid Meeks en Jeste (2009)

Optimale balans tussen de functies van de

evolutionair oudere hersengebieden (pijn-

en genotssysteem) en de nieuwere

gebieden (PFC)

Maar ook volwassenen worstelen er nog

voortdurend mee

Maar er zijn verschillen tussen mensen

Aanleg

Leren

Structuur en werking van de hersenen (o.a. Yamasue et al., 2008, Lebreton et al., 2009,

Cacioppo et al., , Tankersley et al., 2007)

Omgeving: Macht, omgang altruïsten en egoïsten,

hoe jezelf behandeld wordt, mate van

sociale geïsoleerdheid, geldende sociale regels,

gedragstherapie(o.a. Singer en Lamm, 2009; Spitzer et al., 2008,

van Kleef et al.,2008; Galinsky et al., 2006)

Het gedrag is te sturen, vooral nu

Neuroplasticiteit

Verschil mannen en vrouwen?

Overeenkomsten

groot

Sexeverschillen

aanvankelijk klein

Verschil mannen en vrouwen

Sociale vaardigheden

Volume

Volgroeid. Praktijk?

Taal (invloed spel, lezen enz.)

Ruimtelijke vaardigheden (invloed)

Competitie, openlijk, heimelijk

Genen

Maar invloed omgeving groot. Neuroplasticiteit

Hersenen en gedrag

Lichamelijke-, materiële-, sociale- beloningen en straffen werken in op ons

genot en pijnnetwerk en bepalen onder invloed van onze frontale

hersenschors wat we willen, voelen, denken en doen.

Dit is op basis van kennis van de hersenen te voorspellen en te beïnvloeden.

Hersenen

PIJN

GENOT

WIJSHEID

De krachten die ons gedrag sturen, verklaren waarom

bepaalde aspecten van gaming zo goed werken

.Kunnen groeien in een spel

.Status bereiken, die zichtbaar maken en vergelijken

.Duidelijk weten wat je kunt winnen en hoe je die winst

kunt bereiken

.Zelfcontrole

.Sociale interactie

Het zijn allemaal aspecten die oorspronkelijk gekoppeld zijn aan

ontwikkeling en overleving

Pijn

Genot

Wijsheid

Passies van ons brein

Werking door de evolutie bepaald.

Bepalen willen, voelen, denken en doen

Effectief op vele vlakken te gebruiken.

Overleven en ontwikkelen

Meer lezen?