P2.2 Landbouw en platteland in Europa

Scheve verhoudingen

Heb je er wel eens bij nagedacht hoeveel geld je in de winkel moet neertellen voor een liter pak melk?

En hoeveel daarvan de boer krijgt?

Vaak krijgt de boer nog geen 10% van de winkelprijs.

Van dorp naar Europa• 1957: Oprichting EEG (Europese Economische Gemeenschap)• Voorloper van de huidige EU (Europese Unie [1992]).

• Opgericht door 6 landen;• Benelux (Be, Ne, Lux) + West-Duitsland + Frankrijk + Italië

• Idee achter de EEG• NOOIT MEER honger en oorlog!! Dit waren namelijk de

aanleiding(en) voor WO I & WO II.

• Oorlog voorkomen: Door samen te werken op economisch vlak.

Honger voorkomen (1)• Internationale samenwerking heeft alleen maar zin als er sprake

is van vrijhandel• Wat is ook alweer vrijhandel?

• Vrijhandel is dat er handel word gedreven volgens vraag & aanbod.

• Hierbij is het verboden om invoerheffingen te heffen of subsidies uit te delen

• De EU besloot om grenzen (lees: grenscontroles) vrij te geven. Het zogenaamde schengenverdrag. • Er ontstond vrij verkeer van geld, goederen en personen binnen de

landen die bij de EU hoorden. • Als gevolg van de vrije grenzen ontstond er een interne

(afzet)markt met meer dan 100 miljoen consumenten

Honger voorkomen (2)• In het nieuwe Europa (EEG/EU) kreeg de reorganisatie van de

landbouw veel aandacht.• Landbouwbedrijven in de EEG liepen achter ten opzichte van

de VS. De productiecapaciteit moest omhoog! (zie redenen ontstaan EEG).

• Om concurrentie op de wereldmarkt aan te kunnen gaan werd door de EEG het GLB (Gemeenschappelijk landbouwbeleid) uitgevoerd.

• Het GLB bestaat uit 4 basisbeginselen:

Gemeenschappelijk landbouwbeleid1. De agrarische bevolking heef recht op een goed inkomen.2. De consument betaald een aanvaardbare prijs voor de

producten.3. De schommelingen in de prijzen voor boer en consument

blijven beperkt4. De EEG is zelfvoorzienend in haar eigen landbouwproducten.

• Vrijhandel geldt niet voor landbouw, want;• De EEG gaf productiesubsidies aan de boeren (hoe meer er

geproduceerd werd hoe meer inkomen al snel; overproductie).• De EEG zorgde voor protectionisme in de vorm van tariefmuren

voor agrarische producten van buiten de EEG• waardoor de eigen producten goedkoper waren dan van buiten

• Productiesubsidies• Overproductie Exportsubsidie• Protectionisme / importheffingen

Een te groot succes!?!• Dit enorme succes betekende ook de ondergang van het GLB

oude stijl. • Met toetreding van nieuwe EEG/EU-landen van Oost-Europa

wordt er steeds meer geld uitgegeven aan de landbouw. • Hervormingen waren noodzakelijk. • Er kwam een quotum (vastgesteld maximum hoeveelheid dat je

mag produceren).• De productiesubsidie verdween er kwam een inkomenssubsidie

voor in de plaats.

• Dit is de zogenaamde Landbouwbeleid Nieuwe Stijl.

Economische gevolgen van het Landbouwbeleid Nieuwe Stijl (LNS)

1. De geldstromen zullen anders over Europa verdeeld worden. (In het LNS krijgen de achtergebleven randregio’s meer geld ipv de traditionele grote bedrijven)

2. De concurrentiestrijd zal harder worden. 3. Het proces van globalisering wordt versneld (WTO) Er zal

een ‘vorm van vrijhandel’ komen. Invoersubsidies en uitvoersubsidies worden afgeschaft. Er is dus niet langer sprake van ‘Dumping’.

Europees plattelandsbeleid• Moet je zelf maar lezen :P

Voor nu:• Werken aan opdrachten paragraaf 2.2 & 2.3

• P2.2: 15 + 16 + 18 + 19• P2.3: 22 + 23 + 25 + 26 + 27