Overheidsopdrachten

29
DE NIEUWE REGELGEVING OVERHEIDSOPDRACHTEN: Enkele Topics Joris Wouters GSJ advocaten – www.gsj.be 1 december 2011

Transcript of Overheidsopdrachten

Page 1: Overheidsopdrachten

DE NIEUWE REGELGEVING OVERHEIDSOPDRACHTEN:

Enkele Topics

Joris WoutersGSJ advocaten – www.gsj.be

1 december 2011

Page 2: Overheidsopdrachten

1. Gekende regelgeving

• Wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aannemingen van werken, leveringen en diensten

• Thans met nieuw boek II bis (sinds 23 december 2009)

2

Page 3: Overheidsopdrachten

1. Gekende regelgeving

• Belangrijkste uitvoeringsbesluiten:

• Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies voor openbare werken (klassieke sectoren)• Koninklijk Besluit van 10 januari 1996 betreffende de

overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten in de sectoren water, energie, vervoer en postdiensten (nutssectoren)

3

Page 4: Overheidsopdrachten

1. Gekende regelgeving

4

Page 5: Overheidsopdrachten

2. Nieuwe regelgeving

• De ‘nieuwe’ overheidsopdrachtenwetten van 15 en 16 juni 2006:– De Wet van 15 juni 2006 betreffende

overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten

– De Wet van 16 juni 2006 betreffende de gunning, informatie aan kandidaten en inschrijvers en wachttermijnen inzake overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten (rechtsbescherming)

5

Page 6: Overheidsopdrachten

2. Nieuwe regelgeving

• Wet van 15 juni 2006 is reeds verschillende malen gewijzigd, onder meer door de wetten van 5 augustus 2011

• Nieuwe Wet van 15 juni 2006 grotendeels nog niet in werking getreden. Er werd steeds gewacht op de nodige uitvoeringsbesluiten die in werking treding mogelijk moeten maken.

6

Page 7: Overheidsopdrachten

2. Nieuwe regelgeving

• Eerste uitvoeringsbesluit werd gepubliceerd in Belgisch Staatsblad van 9 augustus 2011

• Koninklijk Besluit Plaatsing Overheidsopdrachten Klassieke Sectoren van 15 juli 2011 (‘KB Plaatsing’)

• Datum van inwerkintreding van nieuw KB vooralsnog niet bekend. Men wacht nog op uitvoeringsbesluiten inzake nutssectoren en algemene uitvoeringsregels om zo volledig nieuw set van regels in werking te laten treden

7

Page 8: Overheidsopdrachten

3. Wat vandaag toepassen?

• In principe nog altijd ‘oude’ Wet van 24 december 1993 en haar uitvoeringsbesluiten (met nieuw boek II bis inzake rechtsbescherming)

• Enkele bepalingen van Wet 15 juni 2006 zijn reeds in werking (bv. Aankoopcentrale of opdrachtencentrale, Bijzondere gunningsprocedure sociale woningen, Uitsluitingsgrond om erkenning als aannemer te verkrijgen, concurrentiedialoog)

8

Page 9: Overheidsopdrachten

4. Nieuwe terminologie ingevolge Wet 15 juni 2006 en KB plaatsing

• Opdrachtdocumenten: alle documenten toepasselijk op de opdracht• Het plaatsen van overheidsopdrachten: algemene term voor de

volledige gunningsprocedure (vanaf het opstellen van het bestek tot het sluiten van de opdracht)

• Het gunnen van de overheidsopdracht: de beslissing om de gekozen inschrijver aan te duiden

• Het sluiten van de overheidsopdracht: de totstandkoming van de opdracht (niet ‘toewijzen’)

• Verbintenistermijn ipv gestanddoeningstermijn (90 dagen)• Open aanbesteding ipv openbare aanbesteding• Open offerteaanvraag ipv algemene offerte aanvraag• Beperkte aanbesteding• Beperkte offerteaanvraag

9

Page 10: Overheidsopdrachten

5. Verduidelijking omtrent toepassingsgebied

• Toepassing van de wetgeving overheidsopdrachten op privaatrechtelijke universiteiten

• Toepassing van de wetgeving overheidsopdrachten op de privaatrechtelijke en openbare ziekenhuizen voor al hun opdrachten

10

Page 11: Overheidsopdrachten

6. Concurrentiedialoog• Nieuwe gunningswijze naast bestaande gunningswijzen

(aanbesteding, offerteaanvraag, onderhandelingsprocedure)

• Thans ook ‘concurrentiedialoog’– Enkel te gebruiken in geval van ‘bijzonder ingewikkelde opdrachten’ waarbij

aanbestedende overheid objectief niet in staat is technische middelen te bepalen die aan haar behoeften kunnen voldoen of te beoordelen wat markt te bieden heeft op vlak van technische, financiële of juridische oplossingen en wanneer zij van oordeel is dat de toepassing van de open of beperkte procedures het onmogelijk maken de opdracht te plaatsen.

– Bijvoorbeeld voor grote infrastructuurprojecten– Dialoog met iedere deelnemer waarbij oplossingen van de deelnemers niet kunnen

bekendgemaakt worden zonder hun toestemming. Dialoog kan in meerdere fasen.– Gelijke behandeling tijdens dialoog blijft vereist.– Na keuze van één of meerdere oplossingen wordt dialoog gesloten en kunnen

deelnemer(s) waarvan oplossing is gekozen een offerte indienen.

11

Page 12: Overheidsopdrachten

7. Onderhandelingsprocedure

• De vereenvoudigde onderhandelingsprocedure– Is een onderhandelingsprocedure met bekendmaking doch georganiseerd

in één enkele fase – Enkel mogelijk voor de opdrachten die de drempels Europese

Bekendmaking niet overschrijden

• Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking– Verhoging drempelbedrag van 67.000,00 naar 85.000,00 EUR– Aanvullende leveringen max. 50 % van bedrag oorspronkelijke opdracht

door onvoorziene omstandigheden niet voorzien in oorspronkelijke opdracht en indien drempelbedrag Europese bekendmaking niet is bereikt

– Aankoop levering tegen bijzonder gunstige voorwaarden bij stopzetting handelsactiviteiten, bij curator of vereffenaar

12

Page 13: Overheidsopdrachten

7. Onderhandelingsprocedure

• Onderhandelingsprocedure met bekendmaking– Gereserveerde opdrachten (bedrag opdracht mag drempel voor

Europese bekendmaking niet overschrijden)– Bedrag opdracht:

• Werken: 600 000,00 EUR• Leveringen/Diensten: 193 000,00 EUR (in bepaalde gevallen 125

000,00 EUR)

13

Page 14: Overheidsopdrachten

8. Marktverkenning

• Ingeschreven in het KB Plaatsing (artikel 5)• Marktverkenning mogelijk maar moet gebeuren vóór

het aanvatten van een gunningsprocedure met het oog op het opstellen van opdrachtdocumenten

• Mag evenwel niet leiden tot verhindering of vertekening van de mededinging

• Het bestaande verbod om producten of productiewijzen te beschrijven die de ene onderneming zou bevoordelen of benadelen blijft!

14

Page 15: Overheidsopdrachten

9. Varianten, opties, percelenVariante (artikel 9 KB Plaatsing)•Verplichte variante: opdrachtdocumenten dienen het voorwerp, de aard en de draagwijdte te omschrijven van basisontwerp en één of meer varianten. Inschrijvers zijn verplicht offerte in te dienen voor zowel basisontwerp als voor elke variante,•Facultatieve variante: opdrachtdocumenten dienen het voorwerp, de aard en de draagwijdte te omschrijven van meerdere varianten waarvan ze er één als basisoplossing kan aanduiden. Inschrijvers kunnen voor één of meerdere varianten een offerte indienen. Aanbestedende overheid kan opleggen om voor basisoplossing een offerte in te dienen.•Vrije variante: kan vrijelijk door inschrijvers worden ingediend. Voor opdrachten die Europees bekend moeten worden gemaakt, vermeldt aanbestedende overheid of indiening ervan wordt toegestaan. Zo ja, dan dienen de minimale vereisten vermeld te worden waaraan vrije variante moet beantwoorden. Vrije variante is niet toegelaten bij aanbesteding.

15

Page 16: Overheidsopdrachten

9. Varianten, opties, percelen– Bij aanbesteding: één enkele rangschikking van verplichte en

facultatieve varianten – Bij offerteaanvragen: één enkele rangschikking van verplichte en

facultatieve varianten. Het al dan niet in aanmerking nemen van vrije varianten wordt voorafgaand door de aanbestedende overheid beslist.

16

Page 17: Overheidsopdrachten

9. Varianten, opties, percelenOpties (artikel 10 KB Plaatsing)•Verplichte optie: de opdrachtdocumenten beschrijven het voorwerp, de aard en de draagwijdte van de optie•Vrije optie: vrijelijk door de inschrijvers in te dienen. Bij aanbesteding mogen de inschrijvers aan de opties geen meerprijs of andere prestaties verbinden.

– Nooit verplicht om een optie te bestellen.– Noodzakelijk bij aanbesteding om één rangschikking op te stellen

(dus inclusief bedragen van de (verplichte) opties).– Noodzakelijk bij offerteaanvraag om de verplichte opties mee in

ogenschouw te nemen bij gunningscriteria. Voor wat betreft de vrije opties voorafgaande beslissing welke opties worden weerhouden.

17

Page 18: Overheidsopdrachten

9. Varianten, opties, percelenPercelen (artikel 11 KB Plaatsing)Wanneer de opdracht in percelen wordt voorzien, bepalen de opdrachtdocumenten de aard en het voorwerp, de verdeling en de kenmerken ervan.

De gunningswijze kan per perceel verschillen.

18

Page 19: Overheidsopdrachten

10. Onderaanneming• Voor zowel leveringen, diensten als werken• Opdrachtgever kan opleggen dat de inschrijvers moeten

melden welke delen ze voornemens zijn om te laten uitvoeren door onderaannemers en welke onderaannemers dit dan zijn

• Aansprakelijkheid van de inschrijver blijft hierdoor ongewijzigd

• Vermelding van identiteit onderaannemer verplicht bij beperkte procedures wanneer draagkracht onderaannemer bepalend is geweest voor selectie

• Artikel 12 KB Plaatsing

19

Page 20: Overheidsopdrachten

11. Prijsherziening• In principe te voorzien in bestek niet alleen voor werken,

maar ook voor leveringen en diensten• Prijsherziening niet van toepassing:

– In behoorlijk verantwoorde gevallen– Opdrachten onder 120 000,00 EUR– Opdrachten met uitvoeringstermijn van korter dan 120 werkdagen of 180

kalenderdagen• Criteria voor prijsherzieningsformule vereenvoudigd:

– dient in principe de werkelijke kostprijsstructuur van de inschrijver te benaderen;

– maar bij moeilijkheden kan de opdrachtgever de gezondheidsindex, de index van consumptieprijzen dan wel een of andere passende index hanteren;

– herzieningsformule moet geen vaste factor meer bevatten;• Artikel 20 KB Plaatsing

20

Page 21: Overheidsopdrachten

12. Vooraankondiging en lijst van geselecteerden

Opdrachten Belgische bekendmaking: lijst van geselecteerden•Bij beperkte opdracht of onderhandelingsprocedure met bekendmaking, mogelijkheid tot het opstellen van een lijst van geselecteerden:

– Eén enkele aankondiging van opdracht kan bekendmaking van meerdere aankondigingen vervangen

– Systeem bestemd voor gelijkaardige opdrachten– Lijst van geselecteerden maximaal 3 jaar geldig– Gunningswijze wordt gekozen bij de uitnodiging van de

geselecteerden tot het indienen van een offerte– De lijst blijft gesloten voor nieuwe kandidaten en bij elk te plaatsen

opdracht worden alle kandidaten uitgenodigd tot het indienen van een offerte

21

Page 22: Overheidsopdrachten

13. Vooraankondiging en kwalificatiesysteem

Opdrachten Belgische bekendmaking: kwalificatiesysteem

•Bij beperkte opdracht of onderhandelingsprocedure met bekendmaking, mogelijkheid tot de instelling van een kwalificatiesysteem:

– Het bestaan van een kwalificatiesysteem dient te worden bekendgemaakt, minstens jaarlijks en bij elke actualisering

– Voor gelijkaardige opdrachten– Iedereen kan op elk ogenblik vragen opgenomen te worden– Bij gunning van een opdracht kan opdrachtgever nog overgaan tot

selectie tussen gekwalificeerde kandidaten

22

Page 23: Overheidsopdrachten

14. Ontvangsttermijnen• Inkorting termijnen ontvangst aanvragen tot deelneming of

offerte bij het gebruik van elektronische middelen

– Europese bekendmaking:• Inkorting met 7 dagen wanneer aankondiging elektronisch wordt

geplaatst (via voorgeschreven model)• Inkorting met 5 dagen wanneer via internet volledige en vrije

toegang wordt geboden tot opdrachtdocumenten

– Belgische bekendmaking• Inkorting tot minimum 10 dagen wanneer spoedeisend karakter

maakt dat de (gewone) termijnen niet kunnen worden gehaald op voorwaarde dat de aankondiging via elektronische middelen online wordt opgesteld en verzonden

23

Page 24: Overheidsopdrachten

15. Interpretatie opdrachtdocumenten

• Bij aanbesteding en offerteaanvraag is volgende voorrangsorde bepalend voor interpretatie in geval van tegenspraak tussen opdrachtdocumenten:1. De plannen2. Het bestek3. Samenvattende opmeting of inventaris

• Zie huidig artikel 24 van de Algemene Aannemingsvoorwaarden

• Artikel 85 KB Plaatsing

24

Page 25: Overheidsopdrachten

16. Tijdstip indienen van offerte• Raad van State houdt in kader van huidige regelgeving

rekening met ‘normdoel’ van de bepalingen inzake indienen offerte. Laattijdige offertes kunnen in bepaalde omstandigheden worden aanvaard.

• In nieuwe regelgeving wordt laattijdige offerte zonder meer geweigerd, wat ook de oorzaak ervan is. Offerte moet toekomen bij de Voorzitter vóór hij de openingszitting geopend verklaart.

• Enkel nog te aanvaarden wanneer offerte verzonden is per aangetekende post ten laatste 4 kalenderdagen vóór datum van openingszitting.

• Artikel 90 KB Plaatsing

25

Page 26: Overheidsopdrachten

17. Prijsonderzoek• Prijsonderzoek steeds verplicht (ook bij diensten en

leveringen) met verplichting aan de inschrijvers op eerste verzoek alle nodige inlichtingen over te maken.

• Indien opdrachtdocumenten dit bepalen, kan er verificatie van boekhoudkundige stukken doorgaan en onderzoek ter plaatse om juistheid na te gaan van gegevens die in kader van prijsonderzoek worden verschaft.

• Indien vermoedelijke lage of hoge prijzen worden vastgesteld (dus ook van eenheidsprijzen), dan dient verantwoording te worden gevraagd binnen de 12 kalenderdagen.

• De aanbestedende overheid onderzoekt de ontvangen verantwoordingen en herbevraagt indien nodig de inschrijver.

• Artikel 21 KB Plaatsing

26

Page 27: Overheidsopdrachten

17. Prijsonderzoek

• Bij aanbesteding en offerteaanvraag:– Nazicht abnormale prijzen gebeurt na verbetering van

gebeurlijke rekenfouten en materiële fouten– Verantwoordingsgronden zijn niet limitatief– 15%-regeling zoals die bij aanbesteding van werken geldt,

kan tevens van toepassing worden gemaakt op offerteaanvragen en ook op opdrachten van leveringen en diensten

27

Page 28: Overheidsopdrachten

18. Verbetering rekenfouten en materiële vergissingen

• Zelfde regels bij aanbesteding en offerteaanvraag• Aanbestedende overheid gaat werkelijke bedoeling

van de inschrijver na door offerte te onderzoeken en te vergelijken met andere offertes en met marktprijzen

• Ook bij aanbesteding mogelijkheid om aan inschrijver te vragen om offerte te verduidelijken

28

Page 29: Overheidsopdrachten

Vragen?

Joris WoutersGSJ advocaten

[email protected]

29